M A I ZE NA
D U RYEA
DE PRESIDENT VAN DE VERENIGDE STATEN
EN DE BUITENLANDSE POLITIEK
Hoge ex-nazi ambtenaren
beuren vette pensioenen
eervliet
BRYLCREEM
flensen in Amerika
Westduitse jeugd weet bitter
weinig over de nazi-tijd
HET WITTE HUIS
Richt uzv lens
11
voor mooi
gezond haar
FRANSE WIJK
INDRUKKEN VAN
EEN RONDREIS
DOOR DE V.S.
Hitier heeft het nog zo slecht niet gedaan
Nieuwbouw Amsterdamse
Universiteitsbibliotheek
Oud-burgemeester won proces om pensioenrechten
op de werkende mens
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
SLUIT OP 15 JUNI
STUUR UW INZENDING
TIJDIG IN!
Montagewoningen voor
marine en landmacht
VRIJDAG 12 JUNI 1959
(Van onze correspondent in Bonn)
Het ambtenarengerecht te Frankfort
heeft dezer dagen dr. Helmuth Schranz in
het gelijk gesteld in een proces om pen
sioenrechten sedert 1951. Met hem werd
"daarmee opnieuw een voormalige voor
aanstaande nazi pensioenrechten gegeven
op kosten van de hedendaagse Duitse be
lastingbetaler. De 62-jange Schranz was
zeker geen meelopertje van Hitier. Hij
was reeds in 1925 lid van de N.S.D.A.P.
In 1934 maakte men hem burgemeester
van Offenbach, een functie die hij tot
1945 uitoefende. Na de oorlog besteeg hij,
procuratiehouder van een industrieel be
drijf, met succes de politieke ladder op
nieuw thans in het democratische West-
Duitsland, waar hij het voor de rechtse
Deutsche Partei tot lid van de gemeente
raad te Offenbach bracht en tot lid van de
Bondsdag te Bonn in het officiële hand
boek van de Bondsdag liet hij vermelden,
dat hij van 1925 tot 1945 nazi was ge
weest en dat hij van 1945 tot 1948 geinter-
neerd was geweest als nazi uiteraard.
Schranz, die nergens spijt van lijkt te
hebben, krijgt thans een overgangssala
ris van 1952 tot heden en met zijn 65ste
een best pensioen alles bij elkaar een
paar honderdduizend mark vermoedelijk.
Boven alle twijfel staat overigens, dat
Schranz in 1934 burgemeester van Offen
bach is geworden omdat hij nazi was.
Van een vrije verkiezing was destijds geen
sprake.
„Wee u, staatsburger
Het geval-Schranz staat niet alleen.
Men heeft er op gewézen dat de voorma
lige staatssecretaris in het nazi-ministerie
van Justitie, dr. Curt Rothenberger, on
danks zijn vroegere regime van willekeur 'n
pensioen beurt van 2.073 mark per maand.
Sedert 1950 heeft deze ook niet kleine ex-
nazi, van wie bekend is dat hij onder Hit
ler een rechter ontsloeg, omdat deze een
nazi-leider wilde vervolgen, in totaal
190.726 mark pensioen geïnd op kosten
van de Westduitse democratie en haar
belastingbetalers. Zijn collega Schlegel-
berger van dezelfde allure en mentaliteit
ontvangt per maand reeds geruime tijd
een pensioen van 2.050 mark. De voorma
lige aanklager in de beruchte volksrecht
bank van de wrede nazi-rechter Freisler,
die aan de lopende band in de laatste oor
logsjaren Duitsers naar de galg stuurde,
Lautz, is ambtelijk voor zijn wandaden
slechts gestraft met een verlaging van
pensioen van 1347 tot 1.000 mark per
maand.
Zij allen hebben het klaargespeeld te
vallen onder het welhaast beruchte arti
kel 131 van de Westduitse grondwet, dat
voorziet in de ondersteuning van ambte
naren, die om politieke redenen ontsla
gen zijn. De vette pensioenen van eens
beruchte nazi-burgemeesters en rechters
heeft velen zo langzamerhand doen twij
felen aan de juistheid van artikel 131,
waarvan de mazen blijkbaar zeer wijd
zijn. Anderzijds vraagt men zich hier af
of de praktijk van de rechters ten deze
niet wat al te vrijgevig is.niet voor niets
schreef een der vooraanstaande West
duitse bladen, de Süddeutsche Zeitung te
München, naar aanleiding van de affaire-
Schranz: „Wee u staatsburger, indien gij
geen nazi zijt geweest. Burgemeester bij
de genade van Hitier moet men geweest
zijn
Advertentie
maakt Uw. groenten zo lekken
Brylcreem, de wereldberoemde
Engelse haarcrème, geeft uw
haar een prachtige natuurlijke
glans. Brylcreem houdt
haar en hoofdhuid fris en
gezond - maakt droog haar
weer soepel en vitaal -
bestrijdt roosvorming.
Beecham (Nederland) N.V.
the perfect hairdressing
Voor engros: Jacq.Mot N.V. Amsterdam
nauwelijks iets anders plegen te verbin
den dan soldatendom, mannelijke trouw en
heldendood. De kern van het probleem
ligt in het gebrek aan geestelijke
bereidheid van onderwijzers en leraren om
de kinderen uit de sleur van het gezin,
waarin het verleden wordt verzwegen of
wordt gedegradeerd tot een fris avontuur,
te plaatsen in een werkelijkheid, waarin
openlijk gezegd wordt wat er tussen 1933
en 1945 in Duitsland is gebeurd.
Thans kan het door dit gebrek aan ge-
schiedonderwijs, waarbij men wel alle
mogelijke aandacht aan oorlogen in mid
deleeuwen en vijftiende en zestiende eeuw
kan besteden, voorkomen, dat jongeren
over het Joodse probleem iri eigen land
spreken in termen, die gebruikt werden
door de beruchte Nazi's Rosenberg en
Goebbelsen dat ieder antwoord van
een scholier op de vraag wat hij weet van
het anti-semitis-me der nazi's beantwoord
wordt met zinnen, geladen met het ressen
timent der ouders.
Men mag echter ook niet vergeten, dat
in de moderne Westduitse jeugdbeweging
hef verleden soms uitermate goéd gekend
wordt. Ieder jaar trekken in de maand
me' vele duizenden jeugdige Hamburgers
naar Bergen-Belsen om daar op het graf
var. Anne Frank in het voormalige con
centratiekamp bloemen te leggen. Dat is
een uitzondering. Helaas. De moderne
Westduitse jeugd, die na 1945 of in de laat
ste oorlogsjaren is geboren, kan men dat
niet kwalijk nemen. Waar het ouderlijk
huis en de school zwijgt, daar kunnen de
kinderen nauwelijks iets weten van een
voorbijgegane periode. School en gezin
hebben hier gefaald.
De familie Marcel Duclos woont hier in
New Orleans in wat bekend staat als het
„French Quarter", de Franse wijk van
deze tweede havenstad van de Verenigde
Staten. Maar dit simpele feit en de uiterst
Franse naam van Marcel zijn niet het enige
Franse, wat er aan deze familie te vinden
is. Hoewel een verre voorouder van Duclos
bijna tweehonderd jaar geleden van Frank
rijk naar La Nouvelle Orléans is geëmi
greerd (dat toen nog een Franse kolonie
was), is de familie bijzonder Frans ge
bleven. Marcels nationaliteit is uiteraard
Amerikaans, maar de gangbare spreektaal
in zijn huis is Frans. Hij spreekt ook
Amerikaans, zeker, vloeiend Amerikaans
maar men krijgt soms het gevoel, dat
hij er zich maar gedeeltelijk in thuis voelt.
Deze familie is geenszins een bijzondere
in het French Quarter van New Orleans.
Er wonen honderden gezinnen met soort
gelijke levensgewoonten: mensen die thuis
uitsluitend Frans spreken, wier keuken nog
geheel op de Franse gebaseerd is, die in
Franse verenigingen zitten en daarin deel
nemen aan de opvoering van Franse toneel
stukken, zowel van Molière als van mo
derne Franse auteurs.
Zij wonen meestal in
grote, oude huizen
met veel aantrekke
lijke, gietijzeren bal
konnetjes en achter
hun huizen, in de
weelderig - tropische
tuinen liggen nog de
vroegere verblijven
van de negerslaven.
Die worden nu als opslagruimten gebruikt.
De reden voor dit vastklampen aan de
oude nationaliteit is moeilijk te doorgron
den: Duclos, om hem als voorbeeld aan te
houden, is net zo nationalistisch-Ameri-
kaans als iedere andere Amerikaan, maar
hij is ook bijzonder op traditie gesteld.
Waar zijn vader Frans met hem sprak, is
Frans voor hem de aangewezen taal in
zijn gezin. En hij geeft ook met enige
moeite toe, dat de Amerikaanse cultuur
hem minder te zeggen heeft dan de Fran
se. Het wonderlijke is daarbij echter, dat
zijn ideeën over de Franse cultuur niet
zijn blijven stilstaan bij het moment, dat
zijn voorvader Frankrijk verliet. Deze
neiging bestaat bij meer ex-Europeanen in
de nieuwe wereld maar niet bij de
Fransen in New Orleans; zij zijn volledig
od de hoogte van wat er op dit ogenblik in
Frankrijk gebeurt en zij blijven voort
durend geïnteresseerd. Daarmee zijn zij
een heel eind verder dan hun landgenoten
in de dorpjes bezuiden New Orleans, die
nog steeds in een soort achttiende-eeuwse
Franse enclave wonen: mensen met een
wat ouderwetse levensbeschouwing, die
eigenlijk uitsluitend Frans spreken in hun
dorpjes met volledig Franse namen (Bruly
St. Martin, Paincourtville, Belle Alliance,
Bourg) en die geen enkele notie hebben
van de realiteiten ir het Frankrijk van de
twintigste eeuw.
Het French Quarter, waar de Duclos
wonen, biedt een wonderlijke mengeling
van alles wat een stad in het zuiden van
Amerika kan bieden: het ligt direct tegen
de haven van New Orleans aan en heeft
dus alle vermakelijkheidsinstellingen, die
havens nu eenmaal hebben, het heeft zijn
Franse en ook zijn Spaanse architectuur,
er wonen zeer veel negers maar bovendien
heeft het vreemd genoeg in deze, nog
maar zeer gedeeltelijk geïntegreerde stad
in New Orleans een zekere snobistische
waarde om in het French Quarter te wo
nen. Er wonen dus ook zeer welgestelde
blanke Amerikanen in kunstig gerestau
reerde oude huizen en ook vrij wat bui
tenlanders, die hier tijdelijk door hun land
of hun bedrijf zijn gestationeerd. Er zijn
veel kleine hotelletjes in deze wijk en zeer
veel antiekwinkels en kunsthandeltjes;
toeristen vormen een bijzonder belangrijke
bron van inkomsten. De straten hier heten
Dauphine en Toulouse, Bienville en Char-
tres, maar het Quarter ligt opgesloten tus
sen Canal Street en Basin Street twee
namen uit de vroege jaren van de jazz-
historie.
En door dit alles heen bewegen zich
Marcel Duclos, zijn vrouw Marie-Therèse
en zijn kinderen (Jean-Pierre, Louis en
Michèle) in de stijl, die tweehonderd jaar
geleden voor hen gekozen is. Toch vormen
zij geen anachronisme; eerder zou men
kunnen zeggen, dat een aantrekkelijke
eigenwijsheid een van Marcel Ducios'
voornaamste karaktereigenschappen is.
E. Romwjn
(Van onze correspondent in Bonn
In West-Duitsland is men er de laatste
maanden van overtuigd geraakt, dat er iets
mis is met het onderwijs in de geschiede
nis, zowel op de lagere als op de middel
bare scholen. Uit allerlei onderzoekingen
voor de televisie, in dagbladen, op
leraarsbijeenkomsten is gebleken, dat
de gemiddelde Westduitse scholier een zeer
vaag beeld heeft van de Nazi-periode in
zijn land. Of hij weet niets van Hitler, of
hij vertelt opgewekt dat „Hitier de mooie
autohanen heeft gebouwd, voor moeder en
kind zorgde, aan de werkloosheid ven
einde maakte, de taximoordenaars be
strafte, de jeugd van de straat haalde t n
reizen voor arbeiders organiseerde...."'
Door een televisiereportage, vorige
maand gemaakt, kwam aan het licht dat
negen van de tien scholieren óf Hitier
helemaal niet bij naam kennen, óf van
mening zijn dat de Nazi-leider het nog niet
zo slecht heeft gedaan. Slechts één van die
tien scholieren had er weet van dat Hitier
ondermeer de dood van zes miljoen loden
op zijn geweten heeft en verantwoordelijk
is voor de tweede wereldoorlog. Het gaat
hier om kinderen tussen veertien en zes
tien jaar, van wie men kan verwachten,
dat zij althans iets weten van een persoon
van de vaderlandse geschiedenis, die als
een zwarte vlek op het Duitse blazoen zit.
Dit gebrek aan kennis kan men de West
duitse kinderen niet aanrekenen. Er is hier
iets mis met hun opvoeding. Aan de ene
kant zijn 't de ouders, die hier een enorme
fout gemaakt hebben, aan de andere kant
is er iets fout met het Duitse geschiede
nisonderwijs. Van de ouders zegt men, dat
zij over het algemeen alles plegen te ver
zwijgen uit de oorlogstijd. Onder het mom
van „men moet die arme kinderen niets
vertellen over de ellende van de oorlog"
houdt men zijn mond. zwijgt men over
Nazi's en Jodenvervolging, over concen
tratiekampen en S.S.-gruwelen.
De tweede wereldoorlog, zo lazen we
dezer dagen in de „Algemene Weekkrant
voor de Joden in Duitsland", wordt door
de ouders voor de kinderen gemaakt tot
een fors avontuur. De kinderen lopen
daardoor gevaar ten offer te vallen aan
Nazi-helden var het kaliber Rudel en
Ramcke, die met het Nationaal-Socialisme
Amsterdam zal een van zijn bekendste
terrasjes opofferen om de grootste biblio
theek van Nederland, de Universiteitsbi
bliotheek aan het Singel, een nieuwe huis
vesting te kunnen geven. Binnenkort zal
de hoofdstedelijke gemeenteraad het voor
stel worden gedaan in de bocht Singel-Ko
ningsplein een nieuw gebouw te plaatsen.
Enige jaren geleden werd het oude ge
bouw van de Universiteitsbibliotheek uit
gebreid met de naastgelegen, eeuwenoude
militiezaal. Deze uitbreiding bleek echter
niet voldoende om de jaarlijkse groei van
ruim 15.000 boeken het hoofd te bieden.
Bovendien wordt de „klantenkring" steeds
groter: per dag worden naast de boeken,
die aan bezoekers worden uitgeleend, ge
middeld 500 postaanvragen afgehandeld.
Men heeft alle mogelijkheden aangegre
pen om het nieuwe gebouw van moderne
snufjes te voorzien. Er zal bij voorbeeld
een typekamer komen, waar men desge
wenst gedeelten van boeken kan komen
overtikken.
Advertentie
ADVIEZEN VOOR
SLECHTHORENDEN
In onze gehoorgang zitten kliertjes, die
de z.g. oorwas (cerumen) afscheiden.
Deze oorwas kan zich soms zo overvloedig
in de gehoorgang opzamelen, dat zich
een prop vormt, die het kanaal geheel of
gedeeltelijk afsluit. Er treedt dan een
aanzienlijk gehoorverlies op. Uw oorarts
kan dit gemakkelijk verhelpen door de
eerumenprop mei lauw water weg te
spuiten of deze op andere wijze te ver
wijderen. Ga vooral niet zelf in het oor
peuterendit kan tot beschadiging van
het trommelvlies leiden!
Deze serie adviezen wordt U
aangeboden door
horen zien
KONINGSTRAAT >1
WAAOt-EM
KL
De Zuidkoreaanse ambassadeur te Tokio heeft
meegedeeld dat zijn land de handelsbetrekkin
gen met Japan afbreekt. Hij waarschuwde dat
openlijke vijandschap het gevolg kan zijn van het
JapansNoordkoreaanse akkoord over de repa
triëring van in Japan wonende Koreanen.
Advertentie
Men heeft wel eens gezegd, dat de president van de Ver
enigde Staten te vergelijken is met een sultan of een Ro
meins keizer. Hier steekt een kern van waarheid in. Immers,
gedurende zijn ambtsperiode is de president staatshoofd en
minister-president tegelijk. Hij is omringd door ministers,
die door hem zijn benoemd en die verantwoordelijk zijn
aan hem alleen, niet aan de volksvertegenwoordiging. Ge
durende zijn ambtsperiode zal geen kabinetscrisis hem
bedreigen. Hij is voor vier jaar gekozen en hij blijft vier
jaar president. In de vergelijking steekt echter alleen een
kèrn van waarheid. In vele opzichten is de macht van de
president beperkt. Hij heeft 'slechts de uitvoerende macht
en hij is ter verkrijging van de geldmiddelen voor het
voeren van zijn bestuur afhankelijk van het Congres ge
vormd door het Huis van Afgevaardigden en de Senaat.
Zijn macht blijft echter zeer groot. Voor ons, Westeuro
peanen, is vooral
zijn macht op het
gebied van de bui
tenlandse politiek
van betekenis. Het
zal ons namelijk
blijken dat de fi
guur van de presi
dent op het terrein
van de buiten
landse politiek
overheersend is.
Een illustratie
van de grote be
voegdheid van de
president in de
buitenlandse poli
tiek wordt gevon
den in een van de
wijzen, waarop in
de Verenigde Sta
ten overeenkom
sten met vreemde
mogendheden tot
stand kunnen ko
men. Hebben deze
Dvex-eenkomsten de
vorm van formele
verdragen, dan is
daarvoor de goed
keuring van twee
derden in de Se
naat vereist. De
president kan
evenwel ook een
..executive agree
ment" sluiten. In
het sluiten van
zo'n „executive
agreement" is de
president geheel
vrij. De zaken, die
bij zo'n „agree
ment" geregeld
zijn, blijken van
groot gewicht. Aan
sterke persoonlijk
heden als presi
dent Roosevelt,
wordt hier de ge
legenheid geboden
tot een grote
machtsuitoefening.
Zo gaf president
Roosevelt in 1940
vijftig torpedo-
bootjagers aan
Groot-Brittannië
in ruil voor vloot-
en luchtbases. Van
vitale betekenis
voor de naoorlog
se ontwikkeling zijn de afspraken te Teheran en Jalta door
Roosevelt gemaakt. De afspraken van Roosevelt en Stalin te
Jalta in 1945 hadden de volgende inhoud: Amerika be
krachtigt de Russische expansie. Rusland zegt toe om drie
maanden na de Duitse capitulatie JaDan aan te vallen, voor
welke toezegging Rusland Port-Arthur, een spoorwegconces
sie in Mandsjoerije, Zuid-Sachalin en de Koerillen zou
krijgen. Rusland zou verder medewerken aan de democrati
sering van Europa. Wij weten nu, dat dit laatste punt geleid
heeft tot versterking van de Russische macht in Oost-
Europa.
Men heeft wel gezegd, dat Roosevelt in 1945 reeds ziek was
en niet meer tegen Stalin opgewassen. Het gebeurde te Jalta
heeft bij velen de vraag doen rijzen of hier niet te veel
macht bij één persoon is geconcentreerd. Tijden van oorlog
roepen vaak om snelle beslissingen, en Roosevelt vond binnen
de grenzen van de Amerikaanse constitutie de bevoegdheid
tot snelle persoonlijke besluiten.
De grondwetgever moet echter rekening houden met de
mogelijkheid van eerzuchtige en niet zo kundige mannen op
de presidentszetel. Begin 1952 werd dan ook door senator
Bricker een amendement op de constitutie ingediend, dat
onder meer tot strekking had de bevoegdheid van de presi
dent tot het sluiten van „executive agreements" aan banden
te leggen. De poging van senator Bricker is mislukt. Deze
mislukking is voornamelijk veroorzaakt door de grote popu-
Boven: Voor (noord) zijde; onder: achter (zuid) zijde.
lariteit, die president Eisenhower bezat. Uit de wijze waarop
gestemd werd over het Bricker-amendement valt echter af
te leiden dat een volgende poging in dezelfde richting waar
schijnlijk wel succes zal hebben. Het presidentiële overwicht,
zoals zich dit onder Roosevelt deed gelden, zou thans niet
meer door de publieke opinie in de Verenigde Staten worden
verdragen. Het Bricker-amendement heeft dit duidelijk aan
getoond, hoewel we toch niet uit het oog moeten verliezen,
dat de gevoelens over de wenselijkheid van éénhoofdige lei
ding in tijd van oorlog verschillend kunnen zijn van de
meningen hierover in vredestijd.
De poging van senator Bricker was voor de naoorlogse
ontwikkeling kenmerkend. We zien namelijk een groeiende
invloed van het Congres op de dagelijkse bepaling van de
buitenlandse politiek, waarbij de rol van de Senaat, die
immers zijn toestemming moet geven aan formele verdragen,
het grootst is.
Thans zal het niet
makkelijk gebeu
ren, dat een be
langrijke confe
rentie wordt ge
houden zonder dat
tevoren de gevoe
lens van Senaat en
Huis van Afge
vaardigden zijn
gepeild en zonder
dat na afloop ver
slag wordt uitge
bracht. We moeten
afwachten of het
hier uiteindelijk
zal gaan om een
machtsverschui
ving binnen de be
woordingen van de
constitutie, dan
wel of zich een
verandering in de
constitutie, bij
voorbeeld in de
geest van het
Bricker-amende
ment, zal voor
doen.
Melding werd
-eeds gemaakt van
de ministers en
van hun plaats in
het staatsbestel
van de Verenigde
Staten. Voor ons
onderwerp is de
minister van Bui
tenlandse Zaken,
de „Secretary of
State", van be
lang. Zijn invloed
op 't buitenlandse
bestuur is groot.
Hij is op zijn ge
bied de voornaam
ste raadsman van
de president en
veelal de initiatief
nemer. De laatste
jaren hebben ons
doen zien, hoe
onder volledige
handhaving van
de verantwoorde
lijkheid van presi
dent Eisenhower,
het beleid in grote
mate door John
Foster Dulles werd
bepaald.
De president heeft vele bevoegdheden. Die alle te be
handelen gaat het bestek van dit artikel te buiten. Zo heeft
hij de bevoegdheid tot het erkennen van vreemde staten,
annexaties van grondgebied, neutraliteitsverklaringen enzo
voort. Van groot belang voor ons is zijn bevoegdheid als
opperbevelhebber van de strijdkrachten. Als zodanig kan
de president overal ter wereld daden van geweld doen
plegen. Weliswaar is voor een formele oorlogsverklaring de
toestemming van het Congres vereist. De kans is echter
groot, dat het Congres niet veel anders kan doen dan de
feitelijke toestand van oorlog sanctioneren. Voorbeelden van
de hantering van deze uiterst belangrijke bevoegdheid van
de president zijn er in het recente verleden vele.
Truman was alleen verantwoordelijk voor het besluit om in
Korea aan de communistische troepen weerstand te bieden.
Het besluit om Formosa door de Amerikaanse vloot te laten
verdedigen werd door hem alleen genomen. In 1958 besloot
Eisenhower de Amerikaanse troepen in Libanon te doen
landen. Natuurlijk is ook bij het uitoefenen van de bevoegd
heden als opperbevelhebber overleg met bijvoorbeeld de
Secretary of State en de commissies voor buitenlandse zaken
van Senaat en Huis van Afgevaardigden mogelijk. De ver
antwoordelijkheid voor de beslissing blijft echter bij de presi
dent. Wellicht is de bevoegdheid als opperbevelhebber in deze
tijd van koude oorlog, van lokale conflicten en kleine spelde-
prikken voor ons het belangrijkste deel van zijn competentie.
Een woningstichting die door personeel
van de marine en de landmacht is opge
richt, heeft haar eerste geprefabriceerde
woningen doen verrijzen in Maartensdijk.
De stichting is opgericht om een bijdra
ge televeren tot vermindering van de
huisvesting-misère, die de beroepsmili
tair net zo goed treft als de burger. De
woningbehoefte van het leger over het ge
hele land genomen, wordt op ongeveer ze
venduizend huizen geschat. Daarbij komt,
dat de beroepsmilitair om dienstredenen
nogal dikwijls wordt overgeplaatst, het
geen het probleem nog moeilijker maakt.
De woningbouwstichting, die een zuiver
sociaal karakter draagt, wil op grote
schaal in dezelfde geest voortgaan en over
het gehele land verspreid in garnizoens
plaatsen montagewoningen neerzetten.
Het door de stichting toegepaste „fra-
consysteem" heeft vele voordelen. De mu
ren zijn opgetrokken uit platen Belgische
natuursteen, die met gegalvaniseerde me
taalstrips aan elkaar zijn bevestigd. Zij
maken vele combinaties mogelijk. Verder
is er veel Afrikaans hardhout in verwerkt.
Kozijnen, ramen en deuren werden com
pleet met hang- en sluitwerk en glas pas
klaar en kurkdroog aangevoerd en al die
elementen volkomen maatzuiver zijn
in droge montage met behulp van bouten
en moeren in elkaar gezet tot een van
binnen en van buiten esthetisch en hecht
geheel. Beneden heeft men een grote
woonkamer, keuken, w.c. en gangkast, bo
ven een royale, een middelgrote en een
kleine slaapkamer en een douchecel.
In het gehele huis vindt de bewoner een
vaste (warmte-isolerende) vloerbedek
king, terwijl de stichting tevens zorgt
voor plaatsing van een (haar eigendom
blijvende) oliekachel. De warmte-isolatie
is zo goed dat de stookkosten, naar men
verwacht, de helft van het gebruikelijke
bedrag zullen uitmaken. De maximum
huur is bepaald op 65 gulden per maand.
De stichting heeft voor de uitvoering van
baar projecten tien percent eigen geld no-
big. In het geval Maartensdijk heeft men
he tien percent gevonden in de vrijwilli-
'e arbeid van leiding en toekomstige be
woners. Dit was een experiment, dat ech-
er niet voor herhaling in aanmerking
<omt, omdat is gebleken dat het aantal
verlofdagen van de militairen toch eigen
lijk niet voldoende is voor dit karwei. In
het vervolg zal men evenwel ter dekking
van die tien percent kunnen beschikken
over een subsidie dat het departement
van Defensie in uitzicht heeft gesteld.
Advertentie
De echte Engelse sigaret
van distinctie en goede smaak
