hamol weer
vandaag!
HET WEER
Garantie voor Hilton hotels
morgen in Tweede Kamer
Blanken in Kongo betogen
tegen Belgische minister
Franse regering mobiliseert
deel van spoorwegpersoneel
MORRIS 'êeforeijou êiuj!
Gouverneur-generaal Cornells zou hel
nieuwe Belgische beleid saboteren
Herdenking in Etten-Leur
Postvak et bracht het
niet ver
Koeler
Vier blanken schuldig aan
aanranding van negerin
In de krant van heden:
Vakbonden zijn bereid tot bespreking
Indonesische wapenindustrie
Brand vergroot, het
hooigebrek op Texel
Staatssecretaris was eerste bezoeker op
anti-Hiltontentoonstelling in Den Haag
Volgende ruimtereizigers:
chimpansee en Rhesus-aap
Het woord is aan
Drie mensen verdronken
bij Cadzand
Vader redt zoontje
en verdrinkt
Meisje omgekomen in
brandend huis
Nederlander in Spanje
verongelukt
Drie doden in het verkeer
73e JAARGANG No 282 MAANDAG 15 JUNI 1959
304e JAARGANG No 130
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293 |T jj 1 gj li B Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 1 Ja Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- JB |j fL Jl lf_ _i 1 jf I i fL JÉ 1L Ji 1L J| ff j J| Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 ®®5 AAA $*a$J A \A fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
%ss^ L n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt,
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Brussel)
De reis van dc Belgische minister voor
Kongo. dr. Maurice van Hcmelrijck, die
in Kongo de Belgische kolonisten en de
inlandse politieke leiders van de juistheid
van de nieuwe politiek voor Kongo poogt
(e overtuigen, verloopt alles behalve ge
makkelijk. In de grote steden hebben de
blanken zowel de Belgen als de buiten
landers blijk gegeven van vijandigheid
ten opzichte van de minister, aan wie men
rijn „negrofiele" politiek verwijt. De
kleurlingen weten het en dat maakt de toe
stand gevaarlijk. Overal hebben de ne
gers de minister uitbundig ontvangen,
waaruit duidelijk blijkt dat dc inlandse lei
ders in het algemeen de politiek van de
minister goedkeuren.
In Bukavu kwam een Kongolese vrouw
op de minister toe en gaf hem een bloem-
Bij het monument op de Klappersberg
in de gemeente Etten-Leur, dat herinnert
aan het feit dat daar op 27 juni 1909 graaf
De Lambert, op uitnodiging van de in
dustrieel S. Heerma van Voss, voor het
eerst in Nederland opsteeg met een vlieg
tuig, is zaterdag dit voor de luchtvaart in
Nederland belangrijke gebeuren herdacht
in een samenkomst, die was belegd door de
samenwerking van het gemeentebestuur
van Etten-Leur en het hoofdbestuur van
de Koninklijke Nederlandse Vereniging
voor Luchtvaart. Bij het monument zijn
redevoeringen gehouden door de waar
nemende commissaris der Koningin in de
provincie Noord-Brabant, ir. H. A. van
Haaren uit Tilburg, namens het provin
ciaal bestuur, door de burgemeester van
Etten-Leur, de heer J. P. Godwaldt, dooi
de directeur-generaal van de rijkslucht
vaartdienst, de heer J. W. F. Backer, en
door de voorzitter van de KNVVL, de heer
C. Kolff. Allen hebben uiting gegeven aan
hun grote waardering voor en het grote
belang van het initiatief van de heer Heer-
Jn Etten-Leur heeft men zaterdag het
historisch feit herdacht dat daar vijftig
jaar geleden voor het eerst in Neder
land een vliegtuig opsteeg. Er werd nu
onder meer een postraket gelanceerd,
die het echter niet verder bracht dan
een aangrenzend weiland.
ma van Voss en aan het pionierswerk van
Graaf De Lambert.
Na een kranslegging bij Jiet monument
werd de plechtigheid besloten met een
kort défilé van vliegtuigen, waaraan o.a.
werd deelgenomen door een zweefvliegtuig
van de KNVVL, een helikopter van de
Marineluchtvaartdienst, een Superconstel-
lation van de K.L.M., een groep privé-
vliegtuigen, een drietal toestellen van de
Rijksluchtvaartschool en vier straaljagers
van de Koninklijke Luchtmacht.
Een niet onder auspiciën van de KNVVL
afgeschoten raket voor het vervoeren van
post kwam, na een hoogte van circa vijftig
meter te hebben bereikt en nog een zwen
king in de lucht te hebben gemaakt, op
zeer korte afstand van het punt van uit
gang neer.
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Wisselende bewolking met en
kele verspreid voorkomende
buien. Matige nu en dan vrij
krachtige noordwestelijke wind.
Gematigde temperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee
ruiker. Minister Van Hemelrijck omhels
de de Kongolese vrouw en zich tot de enke
le aanwezige blanken richtend riep hij:
„Laat dit een voorbeeld voor u zijn". Dit
gebaar van de minister ontlokte de Kon
golese menigte luide toejuichingen.
In inlandse politieke kringen in Leopold-
stad wordt gezegd dat de residerende gou
verneur-generaal, dr. Cornelis, de nieuwe
politiek saboteert en dat de administratie
in Kongo geen of weinig maatregelen
neemt om de Belgische regeringsverkla
ring van 13 januari uit te voeren.
Te Stanleystad was geen enkele blanke
op het vliegveld aanwezig, met uitzonde
ring van de gouverneur van de provincie
om de minister te verwelkomen. In plaats
daarvan werd er een betoging tegen de
minister gehouden en planters gooiden
met tomaten.
Op de lange weg van het vliegveld naar
hot stadscentrum reden vele particuliere
wagens langs de officiële stoet met de be
doeling het verkeer te belemmeren. Op een
bepaald punt waren verscheidene wagens
dwars over de weg geplaatst.
Te Leopoldstad en in Neder-Kongo was
de ontvangst van de blanken eveneens op
vallend koel. De minister werd daarente
gen zelfs hartelijk verwelkomd in inland
se wijken waar de blanken zich des avonds
niet meer vertonen.
Het is de vraag of de Belgische rege
ring haar houding niet zal dienen te her
zien, met name de beslissing om dr. Cor
nelis in zijn ambt te bevestigen, die werd
genomen om de blanken in Kongo gerust
te stellen. Brussel hoopte dat Van Hemel
rijck zich met de gouverneur-generaal zou
verzoenen. Het heeft er echter alle schijn
van dat de kloof tussen de politieke visie
van de minister en de vrij sterk econo-
mischgeoriënteerde visie van de gouver
neur-generaal zich verwijdt. Men vreest
dat de spanningen een Hoogtepunt lege-
moet gaan tegen het eind van deze week,
wanneer de minister na een reis in Ne
der-Kongo, naar Leopoldstad terugkeert.
Volgens de Brusselse „Soir" is koning
Boudewijn helemaal niet ingenomen met
de reis van de minister en zou de koning
hebben gepoogd die reis te verhinderen.
Hij heeft de minister voor diens vertrek
niet ontvangen. Naar aanleiding hiervan
zouden de voorzitter van de rooms-katho-
lieke Volkspartij, mr. Lefèvre, en de voor
zitter van de socialistische partij, die in
de oppositie is, Max Buset, elkaar hebben
ontmoet om tegenover het hof een gemeen
schappelijk standpunt inzake de verhou
ding van de kroon ten opzichte van de wet
gevende en uitvoerende macht, te bepalen.
Mr. Lefèvre heeft het bericht over die con
tacten, welke zouden worden uitgebreid
tot de liberale partij, echter uitdrukkelijk
ontkend.
In Belgische overheidskringen is men
bezorgd over de ontwikkeling in Kongo,
vooral over die in Neder-Kongo, waar het
streven naar de onafhankelijkheid gepaard
gaat met een separatistische beweging
voor een onafhankelijk Neder-Kongo, dat
zijn positie als .heerser over de monding
van de Kongostroom kan exploiteren. De
in zijn ambt herstelde Abako-leider, bur
gemeester Joseph Kasavubu, heeft ver
klaard dat Kongo een economische een
heid moet blijven, maar dat een onafhan
kelijk Kongo op het politieke vlak voor
deel zal hebben bij een federale organisa
tie.
TALLAHASSEE (AFP) Een jury van
twaalf blanke mannen heeft te Tallahas
see in de Amerikaanse staat Florida vier
blanke jongelieden schuldig bevonden aan
aanranding van een negentienjarige
negerstudente.
De jury beval clementie aan, hetgeen
de rechter automatisch verhindert de
doodstraf uit te spreken. De maximum
straf is in dat geval levenslang. De uit
spraak zal waarschijnlijk over een maand
geschieden.
In negerkringen merkt men op dal in
Florida nog geen enkele blanke wegens
aanranding van een negervrouw ter dood
is veroordeeld. Daarentegen wachten op
het ogenblik vier negers op hun terecht
stelling wegens aanranding van blanke
vrouwen. Sedert 1924 zijn wegens dit feit
37 negers terechtgesteld.
De openbare aanklager had de jury ver
zocht zich niet te laten leiden door rassen
vooroordelen. Hij zei het te betreuren dat
een advocaat van de verdachten de kwes
tie van het rasverschil tussen de vier jon
gemannen en het meisje ter sprake heeft
gebracht.
Pag.
Onrust in Kongo 1
Agenda 5
Uit Stad en omgeving4, 5
Economisch nieuws2
Beurs 5
Op de Praatstoel3
Feuilleton8
Radio en Televisie 8
Sport 9, 10, 11
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA-s
(Van onze correspondent in Parijs
Het conflict tussen de Franse regering
en de vakverbonden, in eerste instantie
de drie grote vakverbonden van het spoor
wegpersoneel, is vandaag in een belangrij
ke fase gekomen. Kan er niet worden be
middeld en wordt dus het doorgaan van
de staking voor morgen gelast, dan staan
de partijen openlijk tegen elkander en bei
den met hun rug tegen de muur. Ener
zijds de vakbonden van het spoorwegper
soneel, de socialistische, de confessionele
en de communistische, die aan de 350.000
leden een staking van acht uur hebben
verordineerd, anderzijds dc Franse re
gering, die 150.000 van de 350.000 spoor-
weglieden heeft gemobiliseerd, (iets waar
toe zij wettelijk volkomen het recht heeft,
alhoewel het recht tot staken in de Fran
se grondwet is vastgelegd) om het be
drijf op gang te houden.
Het grote probleem dat zich daarbij
voordoet is voor de vakbonden de vraag
of inderdaad alle leden gevolg zullen ge
ven aan de stakingsorder en voor de rege
ring de vraag of het gerekwireerde perso
neel, ondanks de strafdreiging, gevolg zal
geven aan de rekwisitie. Beide partijen
lijken van hun succes overtuigd, beiden
zullen zeker vandaag toch nog trachten
een groot conflict te voorkomen, met uit
zondering van de communistische bond.
Advertentie
BARTHJORISSTR™ HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
SUÈDE DAMESJASJES in kleuren
die niets liever dan een nieuwe grote sta
kingsperiode zou zien inluiden.
Inzet van de staking is een ris tot loons
verhoging van het spoorwegpersoneel, dal
meent in dit opzicht te zijn achtergeble
ven bij de particuliere sector en bij het
personeel van sommige, ook genationali
seerde bedrijven, zoals de Renauit-auto-
fabrieken. Neen, antwoordt de regering,
wij kunnen niet een nieuwe inflatie in de
hand werken. Wij doen wat wij kunnen,
zoals blijkt uit de verhoging van het be
drag der gerestitueerde medicijnkosten
binnen de ziektewet.
Men heeft reeds de naam van De Gaulle
zelf als bemiddelaar in het conflict horen
noemen, doch hij schijnt er niets voor te
voelen op deze wijze „af te dalen" temid
den van de vakverenigingen, terwijl hij
bovendien de indruk zou wekken zijn eigen
regering te desavoueren. Vandaar dat bei
de partijen hun hoop hebben gevestigd op
eventuele pogingen van de heer Joubert,
de voorzitter van de commissie voor het
statuut van de spoorwegen, die in hoge
mate het vertrouwen van de spoorweg
mannen zou bezitten.
Het meest vreest de regering, en met
haar het Franse bedrijfsleven, een uitbrei
ding van de staking. Reeds hebben het
grondpersoneel van Air France, de vak
verbonden van het personeel van de Parij-
se bus en Métro laten weten dat ook bij hen
het werk zou kunnen worden neergelegd.
Daarover zal definitief in de loop van van
daag worden beslist. Ook in andere secto
ren, met name in de metaalindustrie,
heeft men plannen voor een sympathiesta
king. De communistische vakbond is in dit
opzicht zeer actief, maar zoals gewoonlijk
vindt hij weinig gehoor bij de andere vak
bonden.
Opschorting?
(AFP) De drie vakbonden hebben
vandaag tc kennen gegeven dat zij bereid
zijn het stakingsparool op te schorten in
dien de regering toestemt in het beginnen
van besprekingen over de Ioonkwesties.
Veertig sleepboten trokken zaterdag
op door het IJ in een grote vloot-
schouw bij gelegenheid van de
Amsterdamse Havenrally. De vloot
onderweg.
KARATSJI (AFP) Een missie van
het Indonesische leger onder leiding van
kolonel Jani zal Amerika, Engeland.
Frankrijk, Denemarken. Zweden. West-
Duitsland, Italië, Joegoslavië en Tsjecho-
slowakije bezoeken om wapens, munitie
en materieel te kopen voor de vestiging
van een wapenindustrie in Indonesië. Ko
lonel Jani, die zich nu in Karatsji bevindt,
heeft verklaard dat de landen van Oost-
Europa waarschijnlijk kredieten op lange
termijn zullen aanbieden voor de aankoop
van lichte wapens en munitie en dat West-
Duitsland bereid is op goede voorwaarden
industrieel materieel te leveren. Jani zei
dat het Indonesische leger nooit een
staatsgreep zal ondernemen en zijn rol
zal beperken tot werken voor het welzijn
van het land.
In de afgelopen nacht is de landbouw-
schuur van de boerderij „Nieuw Breda" in
de polder Eierland op Texel door een hevi
ge brand volledig verwoest. Ongeveer 100
ton hooi ging verloren. Slechts een gedeel
te van de landbouwwerktuigen kon in vei
ligheid worden gesteld. De totale schade
wordt geschat op 65.000.-.
Het verlies van hooi weegt op Texel thans
zeer zwaar. De hooiprijzen op het eiland
zijn de laatste weken aanzienlijk geste
gen. Sommige boeren hebben hun koeien
al weer op stal gehaald, omdat op de wei
landen vanwege de grote droogte niet vol
doende gras meer groeit. Daarom wor
den reeds nu de hooivoorraden aangespro
ken. Een inwoner van Den Burg. die reeds
een halve eeuw op het eiland woont, ver
telde zich niet te kunnen herinneren dat
zoiets ooit eerder is voorgekomen.
Als protest tegen de bouw van Hiltonho-
tels en om te bewijzen dat de Nederlan
ders ook op het gebied van het hotelwezen
wel degelijk initiatieven tonen hebben
Horeca en Hocres in Den Haag de ten
toonstelling „Horepliek" ingericht. Staats
secretaris drs. G. M. M. Veldkamp was
een der eerste bezoekers. Hij was verge
zeld van de waarnemend secretaris-gene
raal van het departement van Economi
sche Zaken, dr. W. A. van der Garden,
en dr. K. G. de Groot. De tentoonstelling
werd ten dienste van parlementsleden en
overheid ingericht om te laten zien wel
ke hotelplannen, al of niet verwezenlijkt
in verlopen jaren door het Nederlandse
bedrijfsleven zijn opgezet. Al deze plan
nen hebben bijgedragen of hadden kunnen
bijdragen tot verbetering van de Neder
landse hotelaccommodatie. Men keert
zich tegen de Amsterdamse en Rotterdam
se Hiltonmaatschappijen, die na parlemen
taire goedkeuring een overheidsgarantie
voor rente en aflossing van f 20 miljoen
zullen krijgen. Naar de mening van Hore
ca en Hocres is dit een begunstiging van
een buitenlandse ondernemer, omdat de ex
ploitatie der hotels aan het Amerikaanse
Hilton-hotelconcern zal worden toever
trouwd. Het debat in de Tweede Kamer
over deze garantieverlening staat op de
agenda van morgen.
Met de staatssecretaris ontspon zich een
zeer geanimeerde discussie. Onder meer
werd betoogd dat Nederlandse hotelhou
ders, die van plaatselijke overheden, o.a.
te Amsterdam en Den Haag, geen gron
den beschikbaar kregen, terwijl in Am
sterdam grond, die door een Nederlandse
ondernemer was gevraagd, aan de Hilton-
maatschappij werd toegewezen Staatsse
cretaris Veldkamp verklaarde, dat de
Hiltonmaatschappijen Nederlandse maat
schappijen zijn. Voordat deze projekten
bij hem op tafel kwamen, waren geen Ne
derlandse projecten ingediend.
Op klachten, dat van gemeentelijke
overheden onvoldoende medewerking
was verkregen en dat de projekten dus
daarom ook al niet naar het ministerie van
Economische Zaken konen worden gezon
den kon drs. Veldkamp niet ingaan. Wel
zei hij bereid te zijn in de toekomst met
WALLOPS ISLAND (Reuter) Een
chimpansee en rhesusapen zullen deze
zomer van de nieuwste Amerikaanse raket
basis op Wallops Island voor de kust van
Virginia 180 km de ruimte ingeschoten
worden. Het is de bedoeling dat de cap
sules met de levende dieren weer veilig
de aarde bereiken.
Staatssecretaris Veldkamp van Econo
mische Zaken (links) op de „Hore
pliek"-tentoonstelling in debat met
Horeca-hoofdbestuurders, die tegen
standers zijn van de overheidsgarantie
voor de bouio van Hiltonhotels.
Hiltonhotels vergelijkbare projekten in
overweging te willen nemen.
Rotterdam wil Hilionhotc!
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rotterdam heeft zich met een
adres tot de Tweede Kamer gericht, waar
in zij zegt van mening te zijn, dat het
wenselijk en zelfs noodzakelijk is in Rot
terdam een hotel van internationale klas
se, waarmee bedoeld wordt een Hilton-hotel
te vestigen. Verklaard wordt dat er in
Rotterdam niet voldoende hotelruimte is,
en bezoekers naar andere plaatsen moe
ten worden verwezen.
De hotelaccommodatie in Kopenhagen
en Brussel is de laatste jaren zeer aan
zienlijk uitgebreid. Het gevaar is volgens
het adres dan ook niet denkbeeldig dat de
„Poort van Europa" voor luchtreizigers
wordt verlegd naar deze steden.
Voorts merkt de Kamer van Koophan
del op, dat grote Amerikaanse bedrijven
zich in toenemende mate hebben geves
tigd in de rivierdelta. De Kamer gelooft,
dat het in 's lands belang is, dat voor de
leidende personen in zulke bedrijven een
hotel van buitenlandse allure ter beschik
king staat. Met nadruk wordt de Tweede
Kamer verzocht haar goedkeuring aan het
ontwerp te geven.
Sonial-Dubay:
De mode dwingt ons belachelijk te zijn,
op straffe van het te schijnen.
Bij het baden op het. strand te Cadzand
zijn zaterdagmiddag drie personen om het
leven gekomen, twee meisjes van 13 en 14
jaar en een 30-jarige man.
De meisjes vertoefden met een groep
jongeren in het vormingscentrum „Hede-
nesse". Zij waren met hun leidsters naar
het badstrand gegaan om daar te zwem
men. Er stond een vrij stevige golfslag en
een landwind. Waarschijnlijk zijn de meis
jes onbekend geweest met de gevaren ter
plaatse en hebben zij zich te ver in zee be
geven. De 13-jarige M. Weststrate uit
's Heer Arendskerke op Zuid Beveland en
haar 14-jarige vriendin H. Eversdijk, even
eens uit 's Heer Arendskerke, verdwenen
in de golven.
De 30-jarige heer C. Ossewaarde uit
's Heer Arendskerke, de echtgenoot van
een der leidsters, begaf zich onmiddellijk
in zee, maar hij verdronk eveneens. De
stoffelijke overschotten zijn tot dusver nog
niet geborgen.
De 37-jarige heer E. van den B. uit Box
tel is zaterdagmiddag na het redden van
zijn 9-jarig zoontje verdi-onken. Hij was
met de jongen gaan vissen in de Beerze.
Toen de jongen in het vrij diepe riviertje
viel, sprong zijn vader hem meteen na,
greep hem en slaagde er in zijn kind boven
water te houden. Te hulp geschoten vissers
staken de jongen een hengelstok toe, waar
aan hij op de wal werd getrokken. Plot
seling verdween de vader toen onder wa
ter. Hij is daaruit later levenloos opge
haald.
Bij een brand in een klein, met riet ge
dekt huisje te Nuland, is een zesjarig meis
je in de vlammen omgekomen.
Toen de brand uitbrak was de gehele
familie, de gemeentearbeider Bosch met
vrouw en vijf jonge kinderen, thuis. De
zesjarige Nellie Bosch, op één na de oudste
der kinderen, lag ziek in bed. Bij zijn po
gingen dit kind te redden is de vader door
de vloer gezakt. Hij liep lichte kwetsuren
op. De andere kinderen konden zichzelf
in veiligheid brengen. De brandweer van
Nuland heeft de brand geblust. De oorzaak
van de brand is nog onbekend.
Tijdens een vakantie in Spanje is de
30-jarige heer J. A. de Jonge, uit Breda,
zoon van de adjunct-directeur van de Ge
meentelijke Technische School in Breda,
bij een auto-ongeval om het leven ge
komen. Op enige kilometers afstand van
Madrid is hij tegen een boom gereden.
Zondagavond reed op de Nieuwveense-
weg te Nieuwveen een bromfietser uit
Zwammerdam in de richting Nieuwveen
met de 50-jarige C. Berkensteyn als duo
passagier. De Zwammerdammer verloor de
macht over het stuur en reed tegen een
betonnen paaltje langs de weg. De duo
passagier sloeg met het hoofd tegen de
straat en was vrijwel op slag dood. De be
stuurder van de bromfiets liep geen noe
menswaardig letsel op.
Op de rijksweg 's-HertogenboschNij
megen onder Hintham is een auto in bot
sing gekomen met een uit tegenoverge
stelde richting komende truck met trailer.
De personenauto reed tegen een woonhuis
en werd zwaar beschadigd. De beide in
zittenden. de 33-jarige heer Arnolds uit
Son en zijn 24-jarige echtgenote, werden
ernstig gewond naar een ziekenhuis te
's-Hertogenbosch overgebracht. Mevrouw
Arnolds is daar overleden. De toestand
can de heer Arnolds is zorgwekkend. Zij
waren een half jaar gehuwd.
Het ongeluk ontstond, doordat van een
auto, die vóór de trailer reed, de stoplich
ten niet werkten. Toen deze auto plotse
ling stopte, week de trailer naar links uit.
waardoor de botsing met de tegenligger
ontstond.
In Ulft liep een tweejarig zoontje van
de familie Menke op een passerend orgel
toe. De kleine struikelde en werd door de
orgelwagen overreden. Korte tijd later is
het kind overleden.