HET INDONESISCHE LEGER ZOU DE MACHT WILLEN OVERNEMEN Wijziging Dienstplichtwet in de Tweede Kamer hamol Het N.V.V. legt het kabinet talrijke wensen voor Nasution zendt een koerier naar Sukarno in Japan vandaag! HET WEER en voor VADER Parade der Europese sportvliegtuigen J. J. VAN KOOTEN Schravendijk Evelyn Tlii'iiiiins ELEGANTE TASSEN EN BY0UX Bezwaren van links tegen uitzending van dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea Zonnige perioden In de krant van heden Kamerdebat over Ionen en prijzen begint op 14 juli Zuid-Afrika doet water in zijn apartheidswijn Kleurlingen aanvaardbaar op internationaal niveau Adenauer zou zich in 1962 definitief terugtrekken Na een zege in algemene verkiezingen van 1961 Chinezen volgen in Tibet verdeel-en-heers-beleid Drie journalisten in 1958 op Sumatra doodgeschoten Eamon De Valera afgetreden Amerikaanse negerin door twee blanken aangerand Het woord is aan Koningin Elizabeth naar Canada vertrokken Amerikanen waren niet in staat terug te schieten Grote verontwaardiging in het Congres Ondanks verscherpte critische instelling treedt het de regering loyaal tegemoet SOLEX DE LUXE 73e JAARGANG No 285 DONDERDAG 18 JUNI 1 959 304e JAARGANG No 133 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 I|\ I I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. HbbhJ M "1^ I I 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- 1 J Jj I I 1 B M I J I J Illf 111 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 K# X^fc X^ fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, L n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman leder jaar vraagt de bevolking van Oudewater zich af: zou de ooievaar nog komen? Niet dat zulks van invloed is op het inwonerstal, maar het nest op de hoge schoorsteen van het stad huis wordt télkenjare bezet, door een ooievaarspaar en vormt een ware bezienswaardigheid. Ook dit jaar kunnen de Oudewateranen juichen. Een drietal jonge ooievaars steekt hongerig de snavel omhoog ten teken dat het ooievaarsleven in Oudewater niet over het hoofd gezien moet worden. DJAKARTA (UPI) - De stafchef van het Indonesische leger, generaal Nasu tion, heeft luitenant-kolonel Djuhartono, een functionaris van de militaire inlich tingendienst, naar Tokio gezonden - al dus wordt te Djakarta vernomen - met een voorstel aan president Sukarno om bij presidentieel decreet de grondwet van 1945 weer af te kondigen en tege lijkertijd een militaire regering het be leid in handen te geven, met generaal Nasution als premier. Het leger is, wanneer Sukarno op de voorgestelde wijze de macht uit handen geeft, bereid tot concessies aan de moham medanen, van wie het meeste verzet tegen Sukarno's plannen voor „geleide democra tie" gekomen is. Het leger zou zijn voor stellen hebben gedaan met medeweten van de Nahdatul Ulama. Vernomen wordt dat deze mohammedaanse partij voor zich de portefeuille van de Defensie heeft ge vraagd. Nasution zal voor dit ministerie echter ook belangstelling hebben. Het was niet mogelijk dit bericht offi cieel bevestigd te krijgen. De voorzitter van de Nationalistische partij PNI, Suwirjo, heeft Sukarno een telegram gezonden waarin hij aandringt op (Va.n onze parlementaire redacteur Woordvoerders van de P. v. d. A., de communisten en de P.S.P. hebben zich gisteren in de Tweede Kamer verzet te gen een wijziging van de Dienstplicht wet, waardoor het mogelijk zou worden dienstplichtigen uit te zenden naaf Nieuw-Guinea. In 1956 is reeds de Grondwet op dit punt gewijzigd, maar artikel 33 van de Dienstplichtwet was nog een belemmering voor de uitzen ding. Alleen de heer Roosjen (A.R.) verklaarde gisteren, dat de voorgestel de wijziging van de dienstplichtwet voor hem en zijn fractiegenoten geen moeilijkheden oplevert. Andere voor standers - die tezamen de meerder heid vormen - komen vandaag pas aan het woord. De regering heeft reeds la ten weten dat zij er niet aan denkt thans dienstplichtigen naar Nieuw-Gui nea te zenden al zou de mogelijkheid daartoe worden geschapen. Al is de grondwet gewijzigd, daarom dient volgens de heer Wierda (P.v.d.A.) de gedwongen uitzending van dienstplich tigen naar Nieuw-Guinea toch onderwor pen te blijven aan controle van het parle ment. Het openen van de mogelijkheid zou spanningen tussen Nederland en Indone sië veroorzaken. Het is principieel ver keerd dienstplichtigen uit te zenden zolang een voldoend aantal vrijwilligers beschik baar is. Het zou beter zijn, zei de heer Wierda, deze wijziging van de Dienst plichtwet te laten rusten, in afwachting van de algehele herziening van de ver ouderde Dienstplichtwet. „We moeten niet de indruk wekken dat het onze bedoeling is van Nieuw-Guinea een bolwerk tegen Indonesië te maken," zei hij. Indien het wetsontwerp niet wordt ingetrokken, zal de P.v.d.A. trachten door middel van amendementen het wetsontwerp zo te wij zigen dat uitzending van dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea afzonderlijk aan de orde komt in het parlement voordat de uitzending werkelijkheid wordt. Een bezwaar van de heer Van der Veen (P.S.P.) tegen het regeringsvoorstel was dat daardoor een ongecontroleerde op bouw van een leger in Nieuw-Guinea mo gelijk wordt en een nieuwe politiële actie kan worden voorbereid. Duizenden moe ders vrezen dat hun zoons plotseling in een Advertentie Verwachting tot morgenavond: Droog weer met zonnige perio den. Dezelfde of iets lagere tem. peraturen. Overwegend matige wind tussen west en noord. Volledige weerrapporten op pagina twee. nieuw koloniaal avontuur worden gestort. Zij wensen echter geen conflict met Indo nesië, zij willen geen oorlog. Daarom zou de heer Van der Veen zich met alle kracht in en buiten het parlement tegen de aan neming van het wetsontwerp verzetten. Op ongeveer dezelfde gronden verzette zich ook de heer Bakker (C.P.N.) tegen het wetsontwerp. Naar aanleiding van de bezwaren van de P.v.d.A. herinnerde de heer Roosjen (A.R.) er aan, dat in het voorlopig verslag, dat op 13 oktober 1958 werd uitgebracht, ook de leden van de P.v.d.A. vroegen of de minister een verklaring kon geven over het gebrek aan zorgvuldigheid, omdat men op zijn departement had nagelaten de gevolgen van een Grondwetswijziging in de organieke wetten na te gaan De oor zaak van de bezwaren van de P.v.d.A. zag de heer Roosjen in de verandering van de politieke weersgesteldheid. Vandaag wordt de behandeling van het wetsontwerp voortgezet. Dan komt ook in behandeling een amendement van de heer Van Rijckevorsel (K.V.P.) die in de wet wil vastleggen dat dienstplichtigen, die in de keerkringen dienen, verhoogde militaire inkomsten genieten. De regering is van oordeel dat dit moet worden gere geld bij Koninklijk Besluit en dat het niet in de wet thuishoort. opheffing van de grondwetgevende ver gadering en afkondiging van de grondwet van 1945, eveneens bij presidentieel de creet. Suwirjo verklaarde dat „in de hui dige situatie het vertrouwen van geheel het volk zich op u gericht heeft". Naast de grondwet van 1945 vroeg Suwirjo ook een presidentieel kabinet. Een oplossing langs democratische weg van de huidige moeilijkheden kan alleen leiden tot verbreking van de nationale een heid, aldus de PNI-voorzitter, en daarmee komt de veiligheid van het land in gevaar. Volgens een bericht uit Tokio heeft president Sukarno aan een lunch van de buitenlandse persvereniging verklaard, dat hij rustig zou afwachten wat er zou gebeuren bij zijn terugkeer naar Indo nesië. Hij zei: „Indien de huidige situatie in Indonesië zo ernstig was als sommige dagbladen het doen voorkomen, zou ik thans niet in Tokio zijn, maar naar Indo nesië zijn teruggekeerd." Hij noemde het „heel gewoon", dat Indonesië, een jong land, zich voor moeilijkheden geplaatst ziet. AFP bericht uit Pnom-Penh, dat het Indonesische staatshoofd zaterdag in Cam bodja wordt verwacht voor een officieel bezoek van vier dagen. pag. N.V.V. over regeringsverklaring 1, 9 Debatten in de Tweede Kamer 1, 15 De Geneefse conferentie 3 Van Dag tot Dag 3 Op de Praatstoel3 De Kleine Wereld 3 Holland Festival11 Vit. siaa ui omgeving o, 7, 9 Agenda 13 Feuilleton13 Radio en Televisiè 13 Economisch nieuws2 Beurs 9 Weerrapporten 1 2 Sport 17 Van Mensen en Dingen5 Boekenhoekje 11 Menotti bedot u (J. J. F. Kem- ming) 15 DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT <BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 SUÈDE DAMESJASJES in kleuren Toen men op een werf in Schiedam, een laadmast op het in aanbouw zijn de vrachtschip „Achilles" wilde plaat sen viel deze om. Het gevaarte kwam neer op de langszij liggende kust vaarder „Sian". Dit 200 'ton metende scheepje werd daardoor zo zwaar beschadigd dat het zonk. De voorzitter van de Tweede Kamer heeft in de vergadering van gisteren mee gedeeld dat het de bedoeling is, het grote debat over de lonen, huren en subsidies te houden op 14 juli en volgende dagen. De desbetreffende nota van de regering zal omstreeks 26 juni verschijnen. KAAPSTAD (Reuter) De Zuidafri- kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Louw, heeft in de Senaat aangekondigd dat de ministerraad besloten neeft „als bewijs van zijn verlangen met andere landen van Afrika samen te werken" internationale conferenties op Zuidafrikaans gebied uit te nodigen, waaraan ook niet-blanke'afge- vaardigden zullen deelnemen. Welke ge voelens men overigens ook ten aanzien van de rassenkwesties mag koesteren, men zal deze gedelegeerden beschouwen als ver tegenwoordigers van buitenlandse rege ringen. Louw zei te hopen dat ook de sa menwerking met Ghana en Liberia zou verbeteren. BRUSSEL (Reuter) Het Internatio nale Verbond van Vrije Vakverenigingen heeft in een resolutie de rassenpolitiek in Zuid-Afrika „moreel onverdedigbaar en een belediging voor de waardigheid van alle mensenrassen" genoemd. Deze resoutie werd aangenomen door de commissie voor Oost-, Midden- en Zuid- Afrika van het I.V.V.V. In de resolutie wordt er bij alle regeringen en organisa ties op aangedrongen emigranten niet toe te staan naar Zuid-Afrika te gaan en al le Zuidafrikaanse produkten te boycotten, behalve indien zulks zou leiden tot „ver dere ellende". NEW YORK (Reuter) De New York Times meldt dat dr. Adenauer in een persgesprek heeft meegedeeld, dat hij zich in 1962, na de algemene verkiezingen van september 1961, als bondskanselier wenst terug te trekken. De 83-jarige bondskan selier zou een jaar geleden aan de partij leiders hebben meegedeeld dat dit zijn voornemen was en dat is zijn plan nog, zo meldt de correspondent van het New yorkse blad in Bonn. „Wij moeten eerst de verkiezingen win nen. Tegen die tijd zal de internationale toestand hoop ik wat duidelijker zijn", zo zei Adenauer. De bondskanselier verklaarde zich voor „een verstandig en openhartig gesprek" tussen Washington en Londen enerzijds en Parijs anderzijds over het gehele vraag stuk van de organisatie der westelijke ver dediging. Hieruit blijkt volgens de corres pondent Adenauers „sympathie met de critiek van president De Gaulle". Adenauer liet doorschemeren dat naar zijn mening noch Erhard noch Etzel op het ogenblik veel kans maakt op het kan selierschap. Op de luchthaven Rotterdam zijn gisteren tachtig sportvliegers uit vele landen aangekomen om deel te nemen aan de eerste naoorlogse „Europa rondvlucht" van de Koninklijke Neder landse Vereniging voor Luchtvaart, die heden begint. Nadat de slanke, glanzende „sportkistjes" van velerlei soorten, nog eens keurig opgepoetst waren, begaven de deelnemers zich naar het stadhuis voor een officiële ontvangst door B. en W. Vandaag wordt, gestart voor de rondvlucht, die via België, Frankrijk en Duitsland naar Luxemburg zal leiden. LHASA (Reuter) Uit de hoofdstad van Tibet wordt vernomen dat de Chinese militaire controlecommissie, die in feite het bestuur over Tibet voert, het grootste gedeelte van de landerijen van kloosters in het door hen bestuurde gebied in be slag heeft genomen en onder boeren ver deeld. De boeren werd medegedeeld dat zij geen pacht voor het land behoeven te betalen. Radio-Peking heeft gemeld dat de Pant- sjen Lama, de wereldlijke heerser over Tibet, die tevens marionet van communis tisch China is, is teruggekeerd in Lhasa. Het maandelijkse bulletin van het Inter nationale Pers Instituut te Ziirich (IPI Report) meldt in zijn juni-nummer zojuist bericht te hebben ontvangen dat drie lei dende redactieleden van het dagblad Ha- luan te Padang (Midden-Sumatra) in 1958 doodgeschoten werden door leden van het Indonesische leger. Zij waren Darwis Abbas, hoofdredacteur, Tengkoe Alang Jahja, chef-redacteur en S. Manan, redac teur. De Haluan, een plaatselijke krant met een oplage van ongeveer twintigduizend, had het ongenoegen van de regering te Djakarta gewekt wegens zijn politie ke houding. Zodx-a de Indonesische troe pen in Padang landden (april 1958) werden Abbas en Manan gearresteerd DUBLIN (Reuter/UPI) Premier Eamon de Valera van Ierland is zonder de uitslagen van de presidentiële verkie zingen af te wachten, afgetreden. De 77- jarige De Valera, heeft enkele maanden geleden te kennen gegeven dat hij zou af treden, ongeacht de uitslag van de ver kiezing van een nieuwe president. BENTON (AFP) Te Benton in de Amerikaanse staat zijn twee mannen van 26 en 21 jaar oud gearresteerd omdat zij zaterdag een 21-jarige negerin hebben aangerand. Zij bekenden onmiddellijk. Het meisje, dat uit Little Rock afkomstig is, verklaarde tegenover de politie dat de beide mannen haar waren komen halen met een auto om kinderen op te passen. Zij hadden haar echter meegenomen naar een afgelegen plek. Schiller: Met lachen kan men duizend dingen doen, die met wenen onmogelijk zijn. LONDEN (UPI) Koningin Elizabeth van Groot-Brittannië en de hertog van Edinburgh gaan vandaag voor zes weken op reis naar Canada en de Verenigde Sta ten. Het koninklijk paar wordt zaterdag in Quebec verwacht. Op- 26 juni zal ko ningin Elizabeth, samen met president Eisenhower, de St. Lawrence-zeeweg offi cieel openen. Op 6 juli wordt een bezoek gebracht aan Chicago. WASHINGTON (UPI) De bemanning van het Amerikaanse marine-vliegtuig dat dinsdag door communistische straaljagers werd aangevallen, heeft meegedeeld dat zij niet volledig uitgerust was om terug te vuren. De vliegers aan boord van de bom menwerper zeiden dat het geschut aan de voorzijde niet kon worden gebruikt we gens de afwezigheid van „moeilijk ver krijgbare" onderdelen. Deze onthulling bracht grote beroering in Washington teweeg. Leden van het con gres noemden het „misdadig". „schok kend" „onvergeeflijk" dat een Ameri kaans vliegtuig niet voldoende is uitgerust terwijl miljarden aan de defensie zijn uit gegeven. Sommigen eisten dat de verant woordelijke personen voor de krijgsraad worden gebracht. President Eisenhower verzocht de ma rine spoedig een rapport in te dienen over de vraag waarom de kanonnen niet func tioneerden en gaf uiting aan zijn grote be zorgdheid over de situatie. De minister van Defensie, McElroy zal een onderzoek instellen. Toen de piloot zich ervan be wust werd dat zijn vliegtuig was aange vallen, gaf hij de boordschutter opdracht te vuren. Door een fout in het verbindings systeem bereikte deze opdracht de boord schutter niet. Voordat hij kon vuren de den de Migs opnieuw een aanval waardoor de boordschutter werd gewond. Het vlieg tuig werd vifjtien tot twintig maal getrof fen, waardoor de schroef en de motoren aan stuurboordzijde werden uitgescha keld. Er waren veertien man aan boord. Het verbondsbestuur van het N.V.V. heeft een adres gericht aan de voorzitter van de raad van ministers, waarin het zijn visie geeft op de regeringsverklaring van 26 mei. Die verklaring bevat naar het oordeel van het N.V.V. onvoldoende garantie voor de voortzetting van het naoorlogse, in het algemeen sociaal verantwoorde, beleid. „Met geen woord wordt gerept over verruiming van de welvaartsmogelijk- heden door opheffing van de bestedingsbeperking voor de werknemers", zo wordt gezegd. Maatx-egelen tot veiTioging vooraf van de huren en van de melkprijs zullen bij het N.V.V. op ernstige bezwaren stuiten. Verklaard wordt dat „het ontbreken van een duidelijk constructieve lijn" het N.V.V. tot vergrote waakzaamheid noopt De verscherpte critische instelling mag echter niet worden geïnterpreteerd als zou het N.V.V. de regering niet loyaal tegemoetti'eden. Het adres behandelt het buitenlands be leid, de economische integratie met het uitgestippelde beleid gaat het verbond goeddeels akkoord het algemeen econo misch beleid een herhaling van een be stedingsbeperking wordt fataal geacht en het conjunctureel beleid, met name de wei-kgelegenheid. Het N.V.V. is van oor deel dat een fiscale stimulering van de investeringen op dit moment conjunctu reel gevaren inhoudt en derhalve moet worden afgewezen. Het gebrek aan coör dinatie in de overheidsinvesteringen heeft in het verleden een autonome, conjunctu reel verstox-ende invloed uitgeoefend. Een dergelijke coördinatie moet uitei'mate wenselijk worden geacht en kan woi'den gei-ealiseerd door de opstelling van een jaarlijks centraal plan van overheidsin vesteringen, dat de goedkeuring van het parlement behoeft, aldus wordt in het adi-es gezegd. Het N.V.V. acht prijs- en kartelpolitiek niet zonder meer vei'werpelijk. Het acht een verscherping van de concurrentie ter- wille van een rechtvaardige verdeling van het nationale produkt en de stabiliteit van de geldwaarde noodzakelijk en oordeelt het daarom wenselijk dat aan de S.E.R. een ondei'zoek wordt opgedi-agen naar de in vloed van opheffing van verticale prijs binding op de vei'staiTing van de concur rentie, en naar de wenselijkheid tot op heffing van die binding. Het wenst voorts dat financiële steun wordt verleend aan consumentenorganisaties, die zich actief met vex-gelijkend warenonderzoek bezig houden en dat in de Wet op de Afbetaling dwingende voorschriften worden opgeno men over de in rekening te brengen kos ten en rente der afbetalingstransacties. Lonen Het adres wijdt vervolgens aandacht aan het loon- en subsidiebeleid zoals dat in het laatste S.E.R.-advies is behandeld. Het N.V.V. is teleurgesteld over de voor rang, die de regering aan de huurverho ging heeft toegekend, hoezeer de meerder- heid van de S.E.R. die niet aanvaardbaar acht. Het N.V.V. wijst de opvatting af vol gens welke de produktie per, hoofd van de beroepsbevolking bepalend dient te zijn voor de ontwikkeling van de verschillen de inkomstencategorieën. Een interpreta tie van de regeringsverklaring, die leidt tot de conclusie dat met een verwerking van de huurbijslag 1957 of met een begin van de arbeidstijdverkoi*ting de beschik bare ruimte voor verbetering van loon- en arbeidsvoorwaarden is opgevuld, zou op ernstig verzet van het verbondsbestuur stuiten. Het N.V.V. betreurt het dat de regering de bestedingsbeperking niet door een algemene loonsverhoging ongedaan maakt. (Vervolg op pagina 9) Advertentie DE VEILIGSTE BROMFIETS nu 375.— Off. Dealer Houtplein 18-20 - Tel. 16615 - 12000 Grote Houtstraat 140 - Tel. 12349 (Ook op gemakkelijke betalingscondities) Advertentie GROTE HOUTSTRAAT 51 TUIN- en LIGSTOELPARASOLS Opvouwbare en beknopte metalen TUIN- en KAMPEERSTOELEN Sunny seat en andere merken. Advertentie 'n echt lederen portefeuille 'n handige portemonnaie 'n practische actetas DUS EERST GR. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEfiOON 2041S

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1