Stxjfl
Huren met 20 pet en melkprijs
met 4 cent per liter omhoog
HET WEER
Looncompensatie van 2,5 pet
en hogere kinderbijslag
B.EVLW. Isetta
UNO-aanbeveling voor Oost-
Nieuw-Guinea verschenen
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Kassem gelast de communisten
hun wapens in te leveren
Vb
REGERING STELT VOOR PER 1 JANUARI:
Communistische critiek op amnestie
voor uitgeweken opstandelingen
J. J. VAN KOOTEN
Eindelijk regen!
Europese landbouw lijdt
ernstig onder droogte
VAN DEN TOORN'S
Njfl
VRUCHTEN W LIMONADE
Veranderlijk
Loonpolitiek
Begrotingstekort
325 miljoen lager
Zuid-Afrika belet kleurling
in Oslo te gaan studeren
Verdacht van contact met
subversieve elementen
PLATO - PRISMA - PONTIAC
STUURMAH C0HFN
A mfibie-helikopter
Tocht over de Maas
Het woord is aan
Indonesische premier ziet
van bezoek aan Moskou af
Storing telefoon
In de krant van heden:
A ustralië moet niet te
snel ontsluiten
Rijksweg was ruim
twee uren versperd
Olietankwagen kantelde
na botsing
éee MORRIS ibefore you Ihtij!
gajlOMW
73e JAARGANG No 292
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
VRIJDAG 26 JUNI 1959
Haarlems Dagblad
304e JAARGANG No 140
^Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
•fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Hartelijk en langdurig toegejuicht
door de bevolking, studenten en reü
nisten, is Koningin Juliana gistermid
dag in Groningen aangekomen voor
het bijwonen van een deel der lustrum
plechtigheden van onze noordelijkste
universiteit. Hier ziet men Hare Ma
jesteit, na de inspectie van de ere
wacht van Vrijwillige Flankeurs, in
gesprek met de commandant van dit
studentenweerbaarheidskorps, luite
nant J. D. Reddingius van de studenten
vereniging „Tyr" vóór het Akademie-
gebouw, waar zij de lunch gebruikte.
In de senaatskamer spraken vijf hoog
leraren daarna over het leven en wer
ken aan de Groningse Alma Mater.
Des avonds woonde de Landsvrouwe
in de Stadsschouwburg een voorstel
ling bij van het toneelstuk „Poof' van
Armand Salacroux, opgevoerd door het
Groninger Studententoneelgeschap.
Een onweerszone trekt op het ogenblik
over Nedei-land en veroorzaakte tegen de
middag veel regen. De regenval is wissel
vallig. Vanochtend trok de storing over
België en veroorzaakte daar een onafge
broken periode van regen en onweer van
vier tot vijf uur.
Het is de vraag of door deze onweers
zone nu de weg is vrijgekomen voor de
oceaan-depressies. Herstel van het hoge
drukgebied blijft na het passeren van de
buien mogelijk.
LONDEN (Reuter-UPI) De zon blijft
over het Europese vasteland schijnen.
Tegenover de vreugde der vakantiegan
gers staat echter de bezorgdheid van
plaatselijke autoriteiten en boeren in vele
gebieden die zich als gevolg van de droog
te voor een crisistoestand geplaatst zien.
Een uitzondering vormt Spanje waar stort
regens in de afgelopen twee weken scha
de aan de gewassen hebben toegebracht.
In Noorwegen is de droogte ernstig.
Er zijn strenge bepalingen voor het be
sproeien van de tuinen. Bij Oesterdalen
brandden 200 hectare bos af. Vier kam
peerders die ondanks de voortdurend door
pers en radio gegeven waarschuwingen op
de bosgrond buiten Oslo een vuurtje had
den gemaakt om koffie te brouwen, kre
gen bekeuringen en werden veroordeeld
tot een boete van 250 gulden ieder.
In Zweden worden de gewassen door de
droogte bedreigd. Op sommige plaatsen
zijn zij door nachtvorst vernietigd. Vele
Deense steden zijn tot rantsoenering van
water overgegaan. De melkproduktie in
België is in de afgelopen twee maanden
twintig percent minder dan vorig jaar. Het
weerkundig instituut van Ukkel heeft een
voortduring van de droogte voorspeld. In
de Ardennen, heerst een nijpend tekort
aan water. Brandweerlieden hebben op
verscheidene plaatsen in tankauto's water
aangevoerd om de drinkpoelen voor het
wild te vullen.
In Noord-Duitsland zijn opnieuw bos-
en heidebranden uitgebroken. Er blijft
een tekort aan water heersen, maar nog
niet in de grote steden.
Advertentie
AGENT VOOR HAARLEM:
W. STAPHORST, JANSSTRAAT 53
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
vanavond en vannacht plaatselijk
een bui of onweer. Morgen van
het westen uit opkomende regen.
Zwakke tot matige wind, draai
end naar zuidelijke richtingen.
Dezelfde temperaturen als van
daag of iets lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De regering heeft vandaag bij de Tweede Kamer de nota ingediend
over het door haar in de naaste toekomst te volgen sociaal-econo
mische beleid. In deze nota, die de Kamer in de regeringsverklaring
van 26 mei was toegezegd, worden de volgende voorstellen gedaan:
1. Een huurverhoging van 20 percent per 1 januari 1960 (zonder blok
kering), met uitzondering van de huren voor bepaalde groepen
woningen van vóór 1918;
2. Afschaffing van de consumentensubsidie op melk per 1 januari 1960,
waardoor de prijs van melk en karnemelk met vier cent per liter
zal stijgen;
3. Verlenging met een jaar van de verhoging van de Vennootschaps
belasting, de vermogensbelasting, het bijzondere invoerrecht op
benzine en van enkele tarieven van de omzetbelasting;
4. Het ongedaan maken van de in 1955 ingevoerde verlaging van de
grondbelasting;
5. Verlaging van de jaarlijkse bijdragen voor woningwetbouwwo-
ningen van gemiddeld ƒ350.tot 250.
6. Verlaging van de premie voor particuliere woningbouw van ge
middeld 5.000.tot voorlopig 3.500.
Met het oog op de onvermijdelijke stijging van de kosten van levensonderhoud
als gevolg van deze maatregelen onder meer zal de opbrengst van de personele
belasting met 8 miljoen stijgen als gevolg van de verhoging der huurwaarde
acht de regering een compensatieregeling gewenst, die het volgende inhoudt:
1. Een bijslag van 2.5 percent op het basisloon zonder maximum met een
minimum van 4 per week voor de eerste, 3.75 voor de tweede en derde en ƒ3.50
voor de vierde en vijfde gemeenteklasse.
2. Verhoging van de kinderbijslagen met vier cent per dag voor het eerste, tweede
en derde kind en met vijf cent voor elk volgend kind. Hiervan gaat twee cent reeds
in per 1 oktober 1959.
3. Aanpassing van het A.O.W.-pensioen, de weduwen —en wezenvoorzieningen, de
ongevallen- en andere uitkeringen, waaronder die op grond van de wet buitenge
woon pensioen 1940-'45.
4. Verhoging met 100 percent van de invaliditeilsuitkeringen en van de toeslag
voor gehuwden met ƒ5 per week.
Voorts acht de regering een vermindering van de belastingdruk voor ongehuwden
in 1960 noodzakelijk en mogelijk.
In de nota zegt de regering het gewenst
te achten, dat in het georganiseerde be
drijfsleven de werkgevers en werknemers
onmiddéllijk na de behandeling van de
nota in de Tweede Kamer het overleg
openen voor de mogelijkheden van een
verbetering van lonen en andere arbeids
voorwaarden. Teneinde te verhinderen,
dat het al te lang zal duren voordat ge
differentieerde verbeteringen mogen wor
den toegepast, acht de regering het rede
lijk dat in elk geval ongeacht de afloop
van de desbetreffende collectieve arbeids
overeenkomsten vóór 1 juli 1960 tot
deze verbeteringen zal mogen worden be
sloten.
De regering, aldus de nota, streeft een
vrijere loonvorming na op grond van de
daaraan verbonden economische voorde
len. Daarom moet de eis worden gesteld,
dat een gedifferentieerde loonontwikke-
is afgestemd op de produktiviteitsontwik-
keling en niet mag leiden tot prijsstijgin
gen. Ook zal alleen tot een verbetering
van lonen en andere arbeidsvoorwaarden
in een bepaalde bedrijfstak mogen worden
overgegaan indien de te treffen compen
satiemaatregelen niet tot prijsverhoging
aanleiding geven. Overigens acht de rege
ring naast de invoering van meer differen
tiatie ook het behoud van een zekere coör
dinatie in de lonen gewenst. Ter voorko
ming van onevenwichtige loonverhoudin-
gen en ter bevordering van de bezitsvor
ming denkt de regering bij verder gaande
differentiatie per onderneming in het bij
zonder aan winstdelingsregelingen en ge
premieerde spaarregelingen Over de loon
vorming voor het overheidspersoneel zal
de regering overleg voeren in de centrale
commissie voor georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken. Deze loonpolitiek zal de
algemene ontwikkeling in de loonvorming
tot richtsnoer moeten nemen, evenals in
andere sectoren van het maatschappelijk
leven, waar de gewone maatstaven van
produktiviteit en rentabilitièit niet kun
nen worden gehanteerd.
De regering deelt in rie nota mede, dat
de maatregelen op het gebied van de wo
ningbouw, de melksubsidie en de belas
tingmaatregelen het tekort op de rijksbe
groting 1960 met 325.5 miljoen gulden zul
len verminderen. Deze vermindering wordt
noodzakelijk geacht omdat een beroep
door de overheid op de kapitaalmarkt met
het oog op de behoeften van het bedrijfs
leven en op de woningbouw zoveel mo
gelijk moet worden beperkt.
Over de ontwikkeling van het algemene
loonpeil merkt de nota op. dat naar het
zich laat aanzien de stijging daarvan to
taal enigszins zal uitgaan boven de toe
neming van de arbeidsproduktiviteit. Dit
kan, gezien de wenselijkheid voor het
vraagstuk van de subsidies een oplossing
te vinden, aanvaardbaar worden geacht.
Het. beginsel, dat over een langere perio
de de verbetering in lonen en andere ar
beidsvoorwaarden in overeenstemming
moet blijven met de produktiviteitsont-
wikkeling, blijft hierdoor onaangetast.
Over de economische ontwikkeling in de
toekomst wordt voorts gezegd, dat het
overschot op de lopende rekening van de
betalingsbalans door de ontwikkeling in
de besteding en de lonen verder zal wor
den aangetast en voor 1960 reeds zal lig
gen beneden de meest wenselijk geachte
grens.
De werkloosheid zal, naar wordt ver
wacht, dalen tot beneden twee percent
van de beroepsbevolking. Voor bepaalde
sectoren van het bedrijfsleven bestaat al
spanning op de arbeidsmarkt en verdere
spanning moet worden verwacht.
„Alles bijeengenomen dwingt de huidige
toestand tot grote waakzaamheid, opdat
niet opnieuw een verstoring van het even
wicht tussen middelen en bestedingen
ontstaat", aldus de regeringsnota. (Men
zie ook pagina 17).
KAAPSTAD (UPI) De Zuidafrikaan-
se regering heeft het paspoort ingetrok
ken van de niet-blanke student Hans Beu-
kes, die een beurs voor drie jaar studie
in de economie aan de universiteit van Os
lo had gekregen.
De student ontving het bericht dat zijn
paspoort was ingetrokken 48 uur voor zijn
vertrek uit Port Elisabeth. De reden is dat
Beukes contact zou hebben gehad met per
sonen die worden verdacht van „subversie
ve activiteit". Hij zou de overtocht maken
als werkend passagier aan boord van het
Noorse vrachtschip „Templar". Beukes
werd naar een politiebureau gebracht,
waar men zijn bagage doorzocht en par
ticuliere correspondentie las en hem ver
telde dat hij niet mocht vertrekken. Ver
geefs verzocht hij om een onderhoud met
de minister van Binnenlandse Zaken Nau-
de. Beukes heeft verklaard nooit enige po
litieke activiteit te hebben bedreven. De
enige organisatie waarvan hij lid was is
een rugbyclub.
Studenten hebben donderdag voor het
parlementsgebouw in Kaapstad gedemon
streerd tegen het besluit van minister
Naude. De Noorse consul-generaal in
Kaapstad, Blich, heeft medegedeeld dat
de beurs beschikbaar blijft voor een an
dere niet-blanke student. Beukes was ech
ter de meest geschikte kandidaat. De
voorzitter van de Noorse studentenvereni
ging Tore Lund, heeft de regering ver
zocht de consul-generaal in Kaapstad op
te dragen de kwestie met de Zuidafrikaan-
se autoriteiten te bespreken.
Advertentie
JUWELIERS Houtplein 15 HORLOGERt
In België zijn demonstraties gegeven
met de Sikorski S 62, een amfibie-
helikopter, die buitengewoon ge
schikt is voor het redden van drenke
lingen. Het toestel kan op bijna iedere
„ondergrond" landen.
Bij de grote militaire oefening „Panta
R.hei" die langs de Maas in Limburg
is gehouden, werden 11.000 man en
2000 voertuigen over de rivier gezet.
Hier vaart een batterij veldartillerie
per ponton over de Maas bij Well.
Gustav Lebon
In onze dagen kan een economische
strijd de overwinnaar verrijken; een
militaire strijd ruïneert ook hém.
BEIROET (Reuter/üPI/AFP) Pre
mier Kassem van Irak heeft het „natio
naal verzet", een communistische orga
nisatie, bevel gegeven zijn wapens in te
leveren, en de opslagplaatsen heeft hij on
der bewaking gesteld. In antwoord op de
ze manoeuvre, kennelijk bedoeld om de
communisten in Irak te ontwapenen, heeft
de communistische partij alarm geslagen
en zijn leden en aanhangers gewaar
schuwd voor een tijd van zware druk.
De veiligheidsdiensten in Irak hebben
van de premier opdracht voor 14 juli, de
DJAKARTA (Reuter/UPI) De Indone
sische minister-president, Djuanda heeft
afgezien van zijn voornemen, in juli een
bezoek te brengen aan Rusland, zo verluidt
uit doorgaans wei-ingelichte bron. Men
voegde hieraan toe, dat Djuanda heeft be
sloten in Djakarta te blijven met het oog
op de huidige politieke crisis in Indonesië.
Van de officiële woordvoerder der regering
kon geen onmiddellijke bevestiging worden
verkregen.
Diuanda heeft verklaard dat het kabinet
onmiddellijk na de terugkeer van presi
dent Sukarno met het staatshoofd van ge
dachten zal wisselen over de drie kabinets
voorstellen ter oplossing van de crisis, die
naar Sukarno zijn gezonden. De minister
van Voorlichting, Sudibjo, die de voorstel
len aan Sukarno had overgebracht, heeft
verslag uitgebracht aan Djuanda.
Door een reparatie aan onze telefoon
automaat zal Haarlems Dagblad/Op
rechte Haarlemsche Courant hedenmid
dag tussen 5 en 6 uur telefonisch niet
bereikbaar zijn. Dit geldt voor alle af-
deiingen, dus zowel redactie, als adver
tentie-afdeling. bezorging, administra
tie en drukkerij.
DE DIRECTIE
Advertentie
300 cc (3-wieler) met motorrijbewijs
3295—
HOUTPLEIN 13-20 - TEL. 12000 - 16615
GROTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349
pag.
«vtmt n, prijzen, huren1, 17
\Veerrapponen 1, 2
Economisch nieuws 2
Van Dag tot Dag 3
Dorp -met vier burgemeesters 3
Op de Praatstoel3
Examens 5, 7
Uit stad en omgeving 5, 7, 9
Beurs 9
Op en om het Binnenhof 11
Feuilleton 13
Agenda 13
Uitgaan in Haarlem 13
Sport 15
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S
NEW YORK, (Reuter) Een UNO-
afvaardiging van vier man heeft aanbe
volen dat Australië „langzaam opschiet"
bij het uitbreiden van zijn bestuursin-
vloed over bepaalde delen van het be-
heergebied Nieuw-Guinea die tot nu toe
weinig of geen contact met de buiten
wereld hebben gehad. In een rapport aan
de beheerschapsraad wordt gezegd dat de
ontwikkeling en het gezonde bestuur over
gebieden die reeds onder gezag zijn ge
plaatst, op geen enkele manier schade
mogen lijden door het openenen van
nieuwe gebieden.
De afvaardiging die dit jaar vier we
ken op Nieuw-Guinea doorbracht, heeft
in het bijzonder aandacht besteed aan de
uitbreiding en de bevestiging van het ge
zag van het bestuur. Het Australische
bestuur mag geen hoop bij de bevolking
wekken door zich te vroeg met nieuwe
gebieden bezig te houden, zo zegt zij.
De vorderingen die de lokale rege
ringsraad sedert 1956 heeft gemaakt,
worden in het rapport „opzienbarend"
genoemd.
Het rapport maakt verder melding van
een ziekte die nieuw is voor de medische
wetenschap in het Westen, namelijk Koe
roe, die in een bepaald gedeelte voor
komt. Van de zestienduizend mensen in
het gebied lijdt naar schatting één pro
cent aan deze ziekte, waaraan de patiënt
binnen twaalf maanden overlijdt. In en
kele gemeenschappen is in de afgelopen
vijf jaar vijftig percent van de sterfgeval
len veroorzaakt door koeroe. Geneesmid-
dlen zijn er nog niet voox gevonden, even
min middelen om de ziekte te voorkomen,
aldus het rapport.
Rijksweg 12, Utrecht—Den Haag is gis
termiddag gedurende 2V2 uur volkomen
versperd geweest, nadat zich in de ge
meente Zwammerdam een ongeluk had
voorgedaan. Uit de richting Utrecht kwam
een 14-tons vrachtwagen. De wagen reed
met een snelheid van ongeveer 60 km,
toen plotseling de rechtervoorveer brak.
De wagen zwenkte daarop naar rechts en
botste tegen een onder een viadukt staan
de 18-tons vrachtwagen uit Heerde.
De onbestuurbaar geworden 14-tons
wagen kantelde na de botsing dwars over
de weg en schoof nog enkele meters door.
De op de wagen bevestigde olietanks raak
ten los, waardoor de olie over de weg
stroomde. De 14-tons wagen werd volko
men vernield. De aangereden auto werd
zwaar beschadigd. Noch de chauffeur van
de 14-tons wagen, noch de bestuurder van
de aangereden wagen liepen letsel van
enige betekenis op. Het verkeer werd ge
durende 2V2 uur omgeleid over de afrit bij
Bodegraven.
dag waarop de Iraakse revolutie voor het
eerst zal worden herdacht, alle commu
nistische activiteit onmogelijk te maken,
aldus meldt het te Cairo gevestigde semi-
officiële „nieuwsagentschap voor het Na
bije Oosten". De communistische partij
heeft bekendgemaakt dat de nog beschik
bare wapens onder zijn leden zullen wor
den verdeeld, teneinde hen tot zelfverdedi
ging in staat te stellen.
Kassem heeft donderdagavond amnestie
afgekondigd voor allen die zich hebben
gemengd in conflicten die de veiligheid en
de orde in de staat in gevaar hebben ge
bracht. Voorwaarde voor de toepassing van
de amnestie is dat de betrokkenen voor 1
juli naar hun woning terugkeren.
„Imperialisten" verspreiden propagan
da met het doel onrust te verwekken, al
dus de door radio-Bagdad uitgezonden
boodschap van Kassem. De amnestie be
treft duizenden Koerden die na gevechten
in Irak naar Syrië, Turkije en Perzië zijn
uitgeweken en Irakezen die hebben deel
genomen aan de mislukte opstand te Mo-
soel.
Het Iraakse communistische blad „It-
tihad Al Sjaab" had andermaal krachtig
geprotesteeerd tegen eerdere amnestie
maatregelen van Kassem. Volgens het
blad brengen die maatregelen de vei
ligheid van de staat in gevaar.
Van gezaghebbende diplomatieke zijde
te Ankara is vernomen dat er in Irak 23
hoofdofficieren, die beschuldigd worden
van communistische sympathieën, ge
vangen genomen zijn. In Ankara aange
komen reizigers uit Irak hebben meege
deeld dat de sfeer in Bagdad geladen is.
Sedert een week hebben zich daar ver
scheidene incidenten voorgedaan tussen
uiterst linkse betogers en voorstanders
van handhaving van de oude tradities.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (Bil KONINGSPLEIN) AMSTERDAM. TEL. 223596
STRAND- EN BADKLEDING
Advertentie
Kompiete uitrustingen
voor de
KOOPVAARDIJ
Terlenka uniformen
U nif orni-specialisten
ZULSTR. 71 HAARLEM - TEL. 16963
Advertentie