Magere adelaar ziet neer op de
presidentskeus in Berlijn
IJmuidens pieren krijgen schild
tegen geweld van zeestroming
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Tuinfeest in Brussel voor
het prinselijk paar
HET WEER
Berlijners denken met weemoed aan
het uitbundige feest van 1954
J. J. VAN KOOTEN
Kosten: tachtig miljoen
ra
ÉliORRlS 'Gc/oreifou êm//
Het woord is aan
HEINKEL SCOOTER
Prof. De Quay sprak met
Australische premier
Beleidslijn inzake Nieuw-
Guinea ongewijzigd
President Sukarno zal ook
de regering gaan leiden
Proeve van metselkunst
Noorwegen en Nederland
uit de Walvisconventie
In de krant van heden:
Vrij veel bewolking
Indonesische rebelsen
Rijk gaat akkoord met bouw
van pier in Schevemngen
73e JAARGANG No 296 WOENSDAG 1 JULI 1959 304e JAARGANG No 144
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT 1 T\ 11 1 UitSaVe Grafeche Damiate N'V"
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. faamS ffV 1 /"X TTV^ C I 1 /T M I /"T Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I f J M I H II 1 J M II IJ I II II Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N Soendaplein, Tel. 57755 AViAlM J—'WR. 4, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
EARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
lElDSfcSTRAAI {Bil KONINGSPLEIN) ^MSIERDAM. TEL 223596
Jouberts:
Snijdt niet door wat ge kunt ontknopen.
iets van wist. Reimann wilde meteen een
flinke rede houden, hetgeen bij deze ver
kiezingen verboden is. Hij moest letterlijk
weggestuurd wordenHeuss kreeg 871
van de 981 stemmen, twaalf kv/amen bij
de onwetende Weber ter-echt, 95 waren
blanco en drie ongeldig. De Westberlijners
hadden de gebeurtenis buiten de zaal met
spanning gevolgd en juichten Heuss, die
na afloop in een open auto, in de regen,
door de stad reed, stormachtig toe. Het
was een verkiezingsdag met sfeer: niet in
het minst doordat vice-bondsdagvoorzit-
ter Bliicher per ongeluk op een vrijheids-
klok van porselein ging zitten, die iedere
kiesman cadeau had gekregenDe
geestdriftige Berlijners schonken Heuss
na de verkiezing een grote hond. Het was
een goed feest, zegt men in Berlijn, spre
kend over 17 juni 1954. Zal men vandaag
Lübke, of Schmid, of Becker, of wie dan
ook, evenzo fêterenHet valt te be
twijfelen.
Advertentie
HOUTPLEIN 18-20 - TEL. 12000 - 16615
GROTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349
De Australische minister-president, de
heer Menzies, die een bezoek brengt aan
ons land, heeft in Den Haag een langdu
rig onderhoud gehad met de minister
president, prof. J. E. de Quay.
Tijdens deze bespreking zijn algemene
vraagstukken ter sprake gekomen, welke
beide landen raken. Blijkens een hierover
uitgegeven communiqué kon daarbij
worden vastgesteld, dat „de beleidslijn,
zoals die tot nu toe door de regeringen van
Australië en Nederland is gevolgd, zal
worden voortgezet".
De ambassadeur van Australië, Sir Ed
win McCarthy, en de secretaris-generaal
van het ministerie van Buitenlandse Za
ken, baron Van Tuyll van Serooskerken,
waren bij het onderhoud aanwezig.
Premier Menzies, die van de gelegenheid
dat hij in Europa is, gebruik maakt om
contact op te nemen met de nieuwe Ne
derlandse regering, zal te Zürich de minis
ter van Buitenlandse Zaken, mr. Luns,
ontmoeten.
In gezaghebbende kringen in Den Haag
verklaarde men dat met de beleidslijn,
waarvan gesproken wordt in het commu
niqué over de ontmoeting tussen de mi
nister-president De Quay en de Australi
sche premier Menzies, betrekking heeft op
Nieuw-Guinea, zowel ten aanzien van het
door Nederland in Nederlands Nieuw-
Guinea gevoerde beleid als de Neder
lands-Australische samenwerking met be
trekking tot het gehele eiland.
Minister-president Menzies is heden
morgen van Schiphol naar Zürich ver
trokken. Voor zijn vertrek verklaarde de
Australische staatsman: „Ik heb lange en
zeer nuttige besprekingen gevoerd met de
Nederlandse minister-president, waarbij
zaken van gemeenschappelijk belang zijn
behandeld. Ik heb prof. De Quay ingelicht
over de discussies die ik tijdens mijn reis
reeds heb gehad met de autoriteiten in
Wasington, Bonn (Adenauer) en Parijs (De
Gaulle). Een belangrijk deel van het on
derhoud met prof. De Quay ging over de
positie van westelijk Nieuw-Guinea. Ik
heb de minister-president gezegd, dat van
begin tot eind Australië volledig 't stand
punt steunt, waarbij Nederland de soeve
reiniteit bezit over westelijk N.-Guinea en
dat noch gebruik van geweld, noch dreige
menten hierin wijzigingen kunnen bren
gen. Dr. Subandrio heeft tijdens zijn
recente bezoek aan Australië met klem
betoogd, dat van gebruik van geweld geen
sprake zou zijn.
Wij hebben de toekomstige ontwikkeling
van Nieuw-Guinea in positieve zin be
sproken. Beide landen zijn zowel materieel
als zedelijk hierbij ten nauwste betrokken.
Wij zijn 't er over eens, dat 't uiteindelijk
doel is de inheemse bevolkingen in de toe
komst 'n status va zelfregering te geven.
Het contact op administratief gebied tus
sen de autoriteiten in Nederlands Nieuw-
Guinea en Australisch Nieuw-Guinea is
groeiende.".
Op de vraag wat hij dacht van de wa
penleveranties aan Indonesië, zei de heer
Menzies: „Australië moedigt deze wapen
leveranties niet aan en in die geest heeft
de Australische regering dit bij herhaling
besproken met de Verenigde Staten en
Brittannië. Ik kan mij voorstellen dat In
donesië wapens nodig heeft voor interne
veiligheid, hetgeen een probleem op zich
zelf is, maar wij verzetten ons indien de
leveranties zouden dienen voor een meer
sinister doel".
De heer Menzies had geen commentaar
op. de vraag wat hij dacht van Nederland
se troepenzendingen naar Nieuw-Guinea.
Koning Boudewijn en koning Leopold,
hebben dinsdag in en bij het kasteel te
Laeken een groot tuinfeest gegeven ter
ere van Prins Albert en Prinses Paola,
die donderdag in het huwelijk treden.
Deze telefot'o toont de prinses en de
prins temidden van de gasten. Midden
op de foto prinses Maria Beatrix van
Savoyt.
Prinses Paola is twee dagen voor haat-
huwelijk met prins Albert het middelpunt
gweest van een tuinfeest op het kasteel te
Laeken, waar alles wat in België naam
heeft de gast was van de koninklijke fa
milie. Meer dan zesduizend genodigden
waren op het feest: ministers, bisschop
pen, parlementsleden, kunstenaars, in
dustriëlen, ambassadeurs en hoge officie
ren. In de wemeling van uniformen en
jaquetten, van dure damestoiletten, veel
al bekroond door grote hoeden, was de
prinses in haar groene japeon haar
blonde haren wapperend in de schrale
wind een toonbeeld van jeugd en fris
heid.
Evenals prins Albert droegen koning
Boudewijn en koning Leopold een gewoon
zomerpak: een nieuwe zet van koning
Boudewijn in het schaakspel tegen over
dreven protocol en dwang van het jaquet.
De Belgische koninklijke familie was
op dit tuinfeest voltallig, op prinses Lilia
ns na, die wegens griep haar kamer
moest houden.
Brussel leek zich meer met zijn dage
lijkse besognes en de Tour de France be
zig te houden, ondanks de tribunes die voor
de St. Goedele Kerk, bij het koninklijk pa
leis en op andere punten langs de route
verrijzen. In de kerk worden de strak
ke Gotische lijnen met rood fluweel door
broken. Steeds meer Belgische en Italiaan
se vlaggen verschijnen in de binnenstad
aan masten en langs gevels. Het grijzi
ge beeld van Brussel op een regenachtige
zomerdag wordt opgevrolijkt door de ba
nen zwart-geel-rood en groen-wit-rood.
Onder de aanwezigen op het tuinfeest
bevonden zich ex-koning Umberto van Ita
lië, erfgroothertog Jar. van Luxemburg
en groothertogin Josephine Charlotte,
prins Axel en prinses Margaretha van
Denemarken (zuster van wijlen koningin
Astrid) en prins Carl Bernadotte van
Zweden, een broer van wijlen koningin
Astrid.
Prins Albert en prinses Paola zullen de
eerste dagen van hun wittebroodsweken
op Majorca doorbrengen, zo meldt het
blad „La Ultima Hora" dat in Palma
verschijnt.
Naar de directie van de Nederlandse
Maatschappij voor de Walvisvaart mee
deelt hebben op de Londense conferentie
van de Internationale Walvisvaartconven
tie Noorwegen en Nederland in overleg
met hun walvisvaartmaatschappijen be
sloten definitief uit de conventie te
treden. De reden hiervan is, dat redelijke
quota voor deze landen niet verkrijgbaar
bleken. Japan heeft zijn opzegging weer
ingetrokken.
De consequenties van deze besluiten
zijn thans nog moeilijk te overzien. Neder
land heeft zich bereid verklaard zijn
vangstquantum vrijwillig te beperken tot
1200 eenheden (in het afgelopen seizoen
heeft de Willem Barendtsz-expeditie on
geveer 960 eenheden gevangen). De con
ventie heeft voorts in Londen besloten de
openingsdatum van het walvisseizoen te
vervroegen van 7 januari tot 28 december.
Overigens echter nemen Noorwegen en
Nederland thans dus niet meer deel aan
de besprekingen binnen de internationale
walvisconventie.
Van de zijde van het ministerie van
Landbouw en Visserij wordt medegedeeld
dat de Nederlandse regering ter conferen
tie de eventuele bereidheid heeft uitge
sproken om terug te keren als alsnog een
aanvaardbaar quotum aan Nederland
wordt geboden. De ministeriële woord
voerder légde er de nadruk op dat de Lon
dense conferentie niét is geëindigd, maar
zonder Nederland en Noorwegen voort
gang vindt. Nederland was reeds voor
lopig uit de conventie getreden en heeft
thans, aldus de woordvoerder, deze uit
treding gehandhaafd.
DJAKARTA (Reuter) De stafchef
van de Indonesische legerstaf, luitenant-
generaal Nasution heeft verklaard, dat
president Sukarno in het volgende kabinet
tegelijk hoofd van de staat en leider van
de regering zal zijn. Nasution die dit ver
klaarde op een persconferentie voor wes
telijke nieuwsbureaus zei, dat de constitu
tionele positie van de Indonesische presi
dent van dezelfde aard zal zijn als van
de Verenigde Staten en de Verenigde Ara
bische Republiek.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
FALCON NYLON REGENJASSEN
Beurs 7
Feuilleton9
Radio en Televisie 9
Agenda9
Sport11
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
In de Ahoy-hal te Rotterdam zijn ge
durende twee dagen metselwedstrijden
voor de 121 beste leerlingen van 53
technische scholen. De winnaar ont
ving vandaag uit handen van de
minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid, mr. .J. van Aartsen,
de zilveren troffel. Foto: een der deel
nemers werkt zelfs „om. de hoek".
Verwachting tot morgenavond:
Zachter weer met vrij veel be
wolking en aanvankelijk hier en
daar wat lichte regen, maar
morgen overdag op de meeste
plaatsen droog. Matige, in het
noorden van het land vrij krach
tige wind tussen west en zuid
west.
Nasution deelde mee, dat het optreden
van de president binnen enkele dagen te
verwachten is. Wij zullen een nieuwe
grondwet hebben en ik denk dat de pre
sident haar bij decreet zal doen afkondi
gen," aldus Nasution, die er op wees dat
het nieuwe kabinet niet gebaseerd zal zijn
op het stelsel van politieke partijen.
Nasution weigerde mede te delen of het
verbod op politieke activiteiten, dat een
maand geleden werd ingesteld, zal wor
den opgeheven. „Het hangt af van de ont
wikkelingen in de situatie," verklaarde
Nasution, die de nadruk legde op de nood
zaak van een geconcentreerd gezag om de
dringende economische problemen op te
lossen. „Wij moeten meer rijst hebben,
minder corruptie, minder wanbeheer.
Wanneer een krachtige en stabiele rege
ring is opgericht, zal die het de opstande
lingen moeilijker maken. Ik denk dat de
leiders van de opstand het in hun hart
eens zijn met de grondwet van 1945."
Advertentie
Toen was het anders-
Dat was op 17 juni 1954 anders. Toen
werd Heuss herkozen. De Bondsdagpresi
dent Ehiers moest na de opening van de
vergadering meteen ai optreden tegen de
i communisten. De communist Reimann
stelde voor de verboden communistische
partij de bejaarde (inmiddels overleden)
Heidelbergse hoogleraar professor Alfred
Weber kandidaat, zonder dat deze daar
pag.
1
1, 2
2
3
3
5, 7
5, 9
7
IJMUIDENS NIEUWE PIEREN zullen
een revolutionaire vorm krygen en straks
2,1 kilometer in zee steken. De voorberei
dingen voor de aanleg van deze nieuwe
pieren, die Amsterdams zeehaven belang
rijk zuilen verbeteren, zyn thans vrywel
voltooid. Het grote waterbouwkundige
werk zal (zonder tegenslag) in vyf tot zes
jaar kunnen worden voltooid. Het wordt
een miljoenenwerk. Men schat dat de aan
leg ongeveer tachtig miljoen gulden zal
vergen.
Om de juiste vorm van de pieren te kun
nen vaststellen, heeft men uitgebreide
modelproeven genomen in het waterloop
kundig openluchtlaboratorium te Voorst in
de Noordoostpolder.
De oude pieren, die een lengte hebben
van 1500 meter, zullen blijven bestaan. Op
deze oude pieren zullen echter ter hoogte
van de buiging bij de havenmond nieuwe
pieren worden geënt.
Het nieuwe gedeelte van de Zuiderpier
zal worden bekroond met een ongeveer
evenwijdig aan de oude pier lopende ge
bogen pier, die als een soort schild tegen
de zeestromingen en het slib zal fungeren.
Het, nieuwe gedeelte van de Noorderpier
krijgt de vorm van een gebogen arm.
De havenmond zal na deze ingrijpende
operatie ongeveer 350 meter breed worden.
(De breedte van de huidige havenmond is
260 meter).
Rijkswaterstaat gelooft niet, dat men
evenveel moeilijkheden zal ondervinden
als het geval was bij de aanleg van de
Van onze correspondent in Berlijn)
BERLIJN In een sfeer vol bittere te
genstellingen en felle controverses, die
ongetwyfeld zullen voortduren tot het laat
ste ogenblik werden vanochtend de laat
ste voorbereidingen getroffen voor de pre
sidentsverkiezingen die om elf uur in een
der jaarbeursgebouwen zouden beginnen.
Tot de laatste minuut heerste er onmin
tussen C.D.U. en haar coalitiegenoot de
Deutsche Partei, tussen minister Schro
der en zijn partijgenoot Bondsdagpresi
dent Gerstenmaier en tussen Schroder en
de Berlijnse burgemeester Brandt. In de
loop van deze dag moet het presidentiële
ambt, dat de laatste maanden, in de sfeer
der dagelijkse politiek is getrokken, in
zijn glorie hersteld worden. Noch de sfeer
buiten noch de sfeer binnen de Ostpreus-
scnhalle op het jaarbeursterrein onder de
Westberlijnse radiotoren was er op dit
ogenblik naar om vele glorie te geven aan
deze vyfjaarlykse gebeurtenis.
Waar men via een klinkende parlemen
taire manifestatie met een slag het spek
takel om de presidentskandidatuur van de
C.D.U.-C.S.U. had kunnen wegvagen, daar
is de werkelijkheid de kale, witte, grote
Ostpreussenzaal met 2600 houter stoelen,
een lage witte muur, een hoek voor di
plomaten, journalisten en toeschouwers.
Aan de muur, achter de stoel van Ger
stenmaier, de voorzitter van deze Bonds
vergadering van 1.038 leden van de Bonds
dag en van de parlementen der deelsta
ten, hangt een vijf tot zes meter hoge ade
laar: een op triplex geschilderd mager
beest in grijs, groen en geel, dat in zijn
Deze foto, vrijgegeven door een ver
tegenwoordiger van de Indonesische
rebellen, toont leden van de vrouwe
lijke rebellen-brigade tijdens een exer
citie bij hun kazerne ergens op Noord-
Celebes. De meisjes staan onder com
mando van luitenant-kolonel Jan
Timboeleng.
magerheid de sfeer van deze presidents
verkiezingen voortreffelijk symboliseert.
Het beestje zou ook het symbool kunnen
zijn van de nog altijd bijna onvolwassen
democratische gewoonten van de Bonds
republiek en van de zuinigheid waarmee
en Bonn en West-Beriijn deze democrati
sche hoogtijdag hebben behandeld. Bonn
legde voor deze presidentsverkiezingen
vijftigduizend mark op tafel, wat nog niet
eens genoeg zou zijn voor een normale
bloemenversiering van de Ostpreussen-
halle. Er komen geen bloemen: een par
lementair democratische gebeurtenis als
deze verkiezing is op bevel van Gersten
maier en de zijnen gedegradeerd tot een
onversierd en kil stern-mechanisme, tot
de zwijgende uitloper van de bittere ge
vechten van de afgelopen maanden., de
magere adelaar boven de 2.600 stoelen is
een zinnebeeld van de op het oog bijna
Puriteinse Westduitse democratie.
Bijna uitdagend staat daarbij de door
zichtige stembus van plexiglas op een la
ge tafel voor Gerstenmaiers stoel. Het
tel-mechanisme heeft men er uit geno
men: na iedere stemming waartoe de
meer dan duizend kiesmannen door een
verchroomde corridor naar de stembus
wandelen, zullen de stembiljetten met de
hand geteld worden: de techniek is opzij
gezet
Vanmdidag of vanavond....?
Dit sobere verkiezingsfestijn kan in
tweeëneenhalf uur afgehandeld zijn: iede
re stemming duurt anderhalf uur, het tel
len één uur. Krijgt de C.D.U.-kandidaat
Lübke bij de eerste ronde de vereiste
meerderheid van 520 stemmen, dan is de
zaak binnen drie uur beklonken. Slaagt
Lübke noch in de eerste noch in de tweede
ronde en moet er driemaal gestemd wor
den, dan duurt de verkiezing tenminste
zeven, misschien wel acht uur en dat op
die harde stoelenVoor de kiesman
nen is de verkiezing al van tevoren een
teleurstelling.
De gemiddelde Westberlijner heeft het in
deze dagen drukker gehad met het toe
juichen van de Frankfortse en Offenbach-
se finalisten van het Westduitse voetbal
kampioensschap, waarom zondag ge
speeld werd, met het bewonderen der
filmfestival-artiesten, met het komende
hoksduel tussen de Duitse matadoren
Scholz en Wohlers, dan met het debatte
ren over de kansen van de drie presi
dentskandidaten, van wie men noch Lübke
noch Becker goed kent en Schmid wel
zo'n beetjeSport en film regeren
West-Berlijn meer dan de politiek.
Dezer dagen zal de rijksgoedkeuring
worden verleend voor de bouw van de
pier in Scheveningen. zodat in september
met de uitvoering van het werk kan wor
den begonnen. Dit heeft de minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, mr.
J. van Aartsen, aan de n.v. Fxploitatie-
maatschappij Scheveningen medegedeeld.
IJ muider havenmond groter
Weerrüpponen
Economiscn nieuws
Van Dag tot Dag
Op de Praatstoel
Uit stad en omgeving
Kunst
Examens
huidige pieren naar
een ontwerp van de
Engelse ingenieur Sir
John Hawksham.
Deze pieren zijn ge
bouwd naar het mo
del van de pieren van
Dover. Tijdens de
aanleg werden her
haaldelijk grote stuk
ken van de pieren
door aanstormende
golven weggeslagen.
Men bouwde de pie
ren destijds met be
hulp van een enor
me houten kraan, die
steeds een stukje ver
der in zee werd ge
bracht.
Rijkswaterstaat heefi
nog geen definitieve
beslissing genomen
over de te verkiezen
methode voor de aan
leg van de nieuwe
pieren. Het ligt het
meest voor de hand,
dat men deze pieren
eveneens met behulp
van grote (uiteraard
geen houten!) kranen
zal bouwen en geen
gebruik zal maken
van caissons.
Men zal dan eerst
een dam gaan storten
en op deze dam de
pier gaan bouwen.
iWMW
O
O
T~
A
i