Sukarno neemt Indonesië's lot
grotendeels in eigen hand
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
New York Times verwacht
ook politiek bankroet
HET WEER
Sj>
Ontroerde prinses en bezorgde prins
SPECTACULAIRE BRAND IN HET
PENTAGON TE WASHINGTON
Maria Callas wil alle
licht voor zichzelf
Nieuwe model Vespa G. L.
„SAMOCA" kleinbeeld camera
SIX III
Hogere suikerproduktie
bij H.V.A. in Ethiopië
Herter: Kozlov heeft niets
bijzonders gebracht
Iets warmer
Aan het strand
Indonesisch leger bemoeit
zich met de economie
Nederlands-Duits overleg
in Bonn voortgezet
Dijk naar Marken
Hammarskjoeld uit Cairo in
Genève aangekomen
Turbo-fan-motoren voor
K.L.M.-DC 8-toestellen
Topgeheime films en geluidsbanden teloor gegaan
Metaalwinning uit zeewater
volgens nieuw procédé
In de krant van heden:
Kroesjtsjev betoonde zich
zeer ruw tegen Harriman
Het woord is aan
1. J. VAN KOOTEN
MIDO - BOREL - OMEGA
STUURMALS, COHEN
K.A.B. en regeringsnota
Bestuur hoopt op wi jzigingen
Stoffelijk overschot van
onderduiker gevonden
FOTO ENGEL
VRUCHTEN W LIMONADE
7 3e JAARGANG No 298
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
"(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
VRIJDAG 3 JULI 1959
Haarlems Dagblad
304e JAARGANG No 146
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De Verenigde H.V.A.-maatschappijen n.v.
deelt mede, dat de produktie van de sui
kerfabriek Wonji in Ethiopië in de afge
lopen campagne 1958-'59 heeft bedragen
35.859 ton suiker (v.j. 32.504 ton).
DJAKARTA (Reuter) President Su
karno heeft, tijdens een plechtigheid op
zijn paleis, zijn presidentiële taak weer
opgenomen. In aanwezigheid van hoge
functionarissen, onder wie premier Djuan-
da en de chef van de legerstaf, luitenant-
generaal Nasution. verklaarde Sukarno,
dat de verantwoordelijkheid voor het lot
van Indonesië thans voornamelijk bij hem
berust, aldus het persbureau „Antara".
Volgens dit nieuwsbureau zei de president:
„Ik realiseer mij dat de verantwoorde
lijkheid voor de staatsveiligheid voor het
grootste gedeelte in zijn handen ligt". Hij
zei, er hard voor te zullen werken om te
bereiken „wat de meeste Indonesiërs" van
hem verwachten. De president vroeg de
bevolking, voor hem te bidden, nu hij haar
hulp en Allahs bijstand meer dan ooit no
dig heeft.
Sukarno verklaarde ook, dat hij berich
ten „in de imperialistische pers" dat het
Indonesische volk verscheurd zou zijn en
dat de republiek in een volledige chaos was
gestort, nadat de volksvertegenwoordiging
had geweigerd goedkeuring te hechten aan
het herstel van de grondwet van 1945, tij
dens zijn wereldreis, krachtig heeft te
gengesproken.
Volgens „Antara" zal de eerste stap tot
de terugkeer naar de „revolutionaire"
grondwet van 1945, die Sukarno in staat
stelt regeringsbesluiten te nemen bij de
creet, onder meer het volgende behelzen:
streven naar reorganisatie van het be
stuursapparaat en de werkwijzen ervan,
zowel in Djakarta als in de buitengewes
ten.
betere coördinatie in het werk van in
stellingen voor de maatschappelijke zorg,
en bestrijding van onnodige bureaucratie.
pogingen „om orde te scheppen" in de
verscheidene sectoren van het financiële en
economische leven (vervoer, landbouw,
industrie, invoer en uitvoer en belastin
gen).
streven naar een oplossing voor de
financiële en economische problemen, die
tussen Djakarta en de buitengewesten be
staan.
Generaal Nasution heeft met de regio
nale bevelhebbers en een aantal vooraan
staande politici een politiek-economische
conferentie gehouden, na afloop waarvan
hij meedeelde dat een plan is opgesteld
voor een „totale economische campagne".
Hoofdkenmerk van het plan is een betere
coördinatie tot stand te brengen van de
economische activiteiten.
De New York Times schrijft in een
hoofdartikel: „Er is bekendgemaakt dat
president Sukarno, terugkerend van zijn
lange reis, binnenkort de Indonesische
grondwet van 1945 zal afkondigen. Dit
WASHINGTON (UPI) De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
Herter, heeft meegedeeld dat het bezoek
dat de Russische eerste vice-premier
Kozlov aan Herter en Eisenhower heeft
gebracht ..niets bijzonder voordeligs heeft
opgeleverd". De Russische politiek ten
aanzien van West-Berlijn is onveranderd,
te oordelen naar hetgeen Kozlov heeft ge
zegd, aldus Herter. Kozlov heeft gisteren
gezegd, dat „de tijd is gekomen om eens
en voor al de achterdocht en het wan
trouwen" tussen de Verenigde Staten en
Rusland weg te nemen. „Het lot van de
vrede hangt in niet geringe mate af van
de betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en
de Verenigde Staten", zo zei Kozlov in een
toespraak op een lunch van de nationale
persclub en correspondenten.
De New York Times betoogt in een
hoofdartikel dat Kroesjtsjev en Kozlov
beiden trachten de opschorting van de Ge-
neefse conferentie te benutten voor inti
midatie van het Westen „Weliswaar af
zonderlijk, maar zonder twijfel in ge
meenschappelijk overleg, trachten zij het
Westen voor de Russische vredesvoorstel
len te laten capituleren vóór de Geneef-
se conferentie wordt hervat", aldus het
blad.
Het „State Department" heeft meege
deeld dat de Verenigde Staten zich niet
zullen laten intimideren door bedreigin
gen in openbare redevoeringen van
Kroesjtsjev.
Verwachting tot morgenavond:
Bewolkt met aanvankelijk plaat
selijk enige regen, maar morgen
overdag ook enkele opklaringen,
voornamelijk in het zuiden van
het land. Matige tot vrij krach
tige westelijke tot zuidwestelijke
wind. Iets hogere temperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Een geleidelijke verbetering van
het weer wordt verwacht. De zon zal
zich meer laten zien. Temperatuur
iets boven 20 gr. C. Temperatuur van
het zeewater ruim 16 gr. C. Matige
tot vrij krachtige wind uit het zuid
westen. Laag water 's morgens half
elf, hoog water 's middags 3 uur.
Strand voor fietsen berijdbaar van
half zeven 's morgens tot één uur
's middags.
geeft hem in feite dictatoriale bevoegd
heid. De opperbevelhebber van het leger
deed deze mededeling. Derhalve zal het
dictatorschap blijkbaar niet zonder mili
taire steun zijn. Maar het geschiedt in de
naam van geleide democratie. De wetge
vende macht had geweigerd deze stap te
doen. Het huidige parlementaire kabinet
zal opgevolgd worden door een presiden
tieel kabinet. Zo zullen de gekozen verte
genwoordigers van het volk, die totnogtoe
eigenlijk al weinig hun stem hebben kun
nen laten horen, helemaal niets meer in
de melk te brokken hebben. Sukarno's be
wind heeft dit rijke Aziatische land econo
mische chaos en bankroet gebracht. Nu
gaat het kennelijk ook politiek failliet. Wat
dusver is gebeurd is zeker geen aanbeve
ling voor een Sukarno-dictatüur Dc enige
groep die met welgevallen deze ontwikke
ling gadeslaat is de communistische par
tij. En de enige plaats die er voordeel van
zal trekken is het Kremlin," aldus dit
New Yorkse blad.
DJAKARTA (Reuter/AFP) Het Indo
nesische persbureau „Antara" heeft een
communiqué gepubliceerd van regionale
commandanten van het Indonesische leger
waarin verklaard wordt dat het leger
strenge maatregelen zal treffen teneinde op
korte termijn verbetering te brengen in de
deplorabele financiële en economische toe
stand van het land. Volgens het communi
qué hebben de commandanten hiertoe be
sloten tijdens een conferentie van drie
dagen onder leiding van de chef van de
Indonesische legerstaf, luitenant-generaal
Nasution.
Een commissie onder voorzitterschap van
de commandant ven West-Java, kolonel
Kosasih, heeft. ..drastische" maatregelen
ontworpen die zullen voorzien in een ver
snelde economische ontwikkeling en orde
ning in en versnelling van de activiteiten
op het gebied van financiën en economie,
aldus het communiqué. Onder deze maat
regelen behoren ook bestrijding van de
bureaucratie, ecu efficiënter aanpak van
de problemen en verbetering en stimu
lering van de produktie.
Advertentie
8ARTEU.ORISSTR HAARLEM TEL. 13439 -
LEIDSÉSTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM
FALCON NYLON REGENJASSEN
In de Westduitse hoofdstad zijn gisteren
de besprekingen over de regeling van de
Nederlands-Duitse kwesties voortgezet. Dr.
H. R. van Houten, de directeur-generaal
van politieke zaken van het ministerie van
Buitenlandse Zaken, zal met de Duitse
coördinator van de onderhandelingen, dr
Lahr, in de eerstkomende dagen bespre
kingen voeren. Daaraan zal ook worden
deelgenomen door leden van diverse com
missies, waarin de in het overleg betrok
ken vraagstukken sedert geruime tijd zijn
behandeld.
Het ligt in de bedoeling in dit overleg te
komen tot de definitieve formules voor het
eindrapport der besprekingen, dat begin
volgende week aan de ministers Luns en
Von Brentano zal worden voorgelegd. Zo
als bekend is, zullen de beide ministers
dan in de omgeving van Frankfort aan de
Main bijeen komen om tezamen dit eind
rapport te bestuderen. Plaats en tijd van
dit onderhoud zijn niet officieel bekend
gemaakt en kennelijk stellen de ministers
er prijs op de zaken in alle rust nog eens
door te nemen vooraleer zij het eindrap
port aan hun regeringen zullen overleggen.
Het is dan ook niet te verwachten, dat de
bijeenkomst van de ministers, die dins
dag in de omgeving van Frankfort zal wor
den gehouden, het einde van de reeds zo
lange tijd gevoerde onderhandelingen zal
betekenen.
Ook wanneer de ministers er volgende
week in zullen slagen de puntjes op de i's
te zetten, dan nog zal, naar in Bonn wordt
aangenomen, de eindstreep onder de onder
handelingen pas na verder beraad in de
regeringen kunnen worden gezet. Dit be
tekent dat de overeenkomst, die de vele
tussen beide landen hangende problemen
regelt, pas in het najaar gesloten zal kun
nen worden.
Na 10 juli zal Marken officieel geen
eiland meer zijn, want op die dag wordt
de nieuwe dijk naar hel „vasteland"
voor het verkeer opengesteld. Voor
het eerst zullen er dan auto's op het
voormalige eiland rijden, uiteraard
niet door de smalle straatjes tussen
de pitoreske houten huisjes, maar
alleen naar een parkeerplaats, van
waar de inzittenden verder moeten
wandelen. Voor autobussen en tou
ringcars is er echter geen ruimte; voor
deze vervoermiddelen is de nieuwe
dijk dan ook verboden.
(Foto KLM, Aerocarto)
Molens draaien weer. Ook dit jaar
zullen op alle zaterdagmiddagen in juli en
augustus de 19 watermolens langs de Over-
en Nederwaard bij Kinderdijk in werking
worden gesteld. Zij worden, behalve om
toeristische redenen ook intact gehouden
voor noodgevallen. De groep molens be
staat uit acht achtkantige rieten boven
kruiers uit 1740. acht stenen bovenkruiers
uit 1738, twee molens van Nieuw-Lekker-
land en een Blokweerse wipwatermolen.
Len moment nit de plechtigheid in de Sint Goedele te Brussel, waar
donderdag het huwelijk van prins Albert van België en prinses Paola
werd ingezegend. De emoties zijn de bruid te machtig geworden. Ze
droogt haar tranen. Bezorgd kijkt prins Albert toe.
CAIRO (Reuter) De secretaris-gene
raal van de UNO, Dag Hammarskjoeld, is
uit Cairo in Genève aangekomen na twee
dagen, wat hij noemde „nuttige bespre
kingen" met leiders van de Verenigde
Arabische Republiek te hebben gevoerd.
Hij sprak onder meer met president Nas
ser. De onderwerpen van gesprek waren
het vasthouden van het Deense vi-acht-
schip „Inge; Toft", de betrekkingen van
de V.A.R. met Israel, Palestina, 't Suez-
kanaal en Algerije.
Niet alleen de vier DC-8 toestellen, die
onlangs door de K.L.M. bij de Douglas-
fabrieken in Californië zijn besteld, waar
mede de order op deze viermotorige straal
vliegtuigen tot twaalf stuks werd vergi'oot,
zullen van turbo-fan motoren worden
voorzien, maar er is thans besloten dat
ook het achtste toestel van de oorspronke
lijke serie met dit type motor zal worden
uitgerust.
Voordeel van de turbo-fan motor is, dat
het brandstofverbruik belangrijk kan wor
den verminderd. Het is ongeveer veertien
percent lager dan bij de straalmotoren, die
in de eerste zeven DC-8 toestellen voor de
KLM worden gemonteerd.
Washington (Reuter) Kortsluiting in
een leiding tussen twee verdiepingen is
waarschijnlijk de oorzaak geweest van
een felle brand in het Amerikaanse ver
dedigingscentrum, het kolossale Penta-
gongebouw in Washington, waar voor een
dertig miljoen dollar schade is aange
richt. Na een verbeten strijd van vier
uur slaagden ruim driehonderd brand
weerlieden erin de vlammen te doven.
Toen waren twintig hunner door de rook
bevangen en vele kostbare zeer geheime
dossiers, geluidsbanden en films verloren
gegaan.
Verstikkende rook van brandende docu
menten en geluidsbanden vulde de dool
hofachtige gangen van het Pentagon ter
wijl de brandweerlieden met alie macht
poogden de brand in het ministerie van
Defensie te onderdrukken. Ambtenaren
met plattegronden met de aantekeningen
vertrouwelijk en geheim, volgden de
brandweerlieden op de voet om aan te ge
ven hoe het vuur het best kon worden aan
gepakt. De vuurhaard was bijna geheel
geconcentreerd tussen ontoegankelijke
dubbele plafonds Met pneumatische ha
mers werden gaten in de vloeren geboord
In de grote hal trokken delen van de vloer
krom door de hitte. Het departement was
Zuidafrikaan.se ontdekking
De Zuidafrikaanse bladen maken in
grote opmaak melding van een door prof.
Felix Sebra. hoogleraar in de scheikunde
aan de universiteit van Witwatersrand.
gevonden techniek voor de winning van
opgeloste metalen. Deze nieuwe techniek
werd dezer dagen te Johannesburg gede
monstreerd. Zij zal mogelijk een omwen
teling teweeg brengen in chemische tech
nische procédé's en wellicht de sleutel
zijn tot het op grote schaal winnen van
de minerale rijkdommen der oceanen.
Een vooraanstaande Amerikaanse che
mische onderneming heeft de wereldpaten
ten op het procédé verkregen en prof. Se
bra kreeg de vorige week toestemming
zijn ontdekking wereldkundig te maken
Men is van mening, dat het procédé zo
eenvoudig en doeltreffend is. dat het de
winning van metalen als goud en uranium
veel economischer en makkelijker zal
maken. Voor hef nieuwe procédé is het
slechts nodig bellen te blazen door oplos
singen. die opgeloste metalen bevatten en
waaraan geschikte chemische zepen zijn
toegevoegd.
De hoogleraar dealde mede, dat hij wel
iswaar een groot aantal proefnemingen
had gedaan, maar dat hij het procédé nog
niet had kunnen beproeven onder omstan
digheden die enigszins op die in een fa
briek geleken. Hij zei dat het met succes
toepassen van de techniek op zeewater,
in afzienbare toekomst een eventueel te-
kor taan uranium zou kunnen doen ver
dwijnen. „De Atlantische Oceaan bevat
waarschijnlijk 3 miljard ton uranium en
vele andere waardevolle metalen. Een
buis die is ondergedompeld in zeewater,
dat zich voortbeweegt met een snelheid
van omstreeks 3 knopen per uur, waar
door lucht en de juiste reagens in zee ge
blazen wordt zou schuim doen ontstaan,
dat ongeveer 600 ton aluminium, 1 a 12
ton koper en ongeveer 2 ton uranium per
dag zou opleveren. Het gebruik van ande
re reagensen zou andere metalen opleve
ren. waarbij misschien wel 240 ounces
goud per dag," aldus prof. Sebra. Bij het
nieuwe procédé behoeft het zeewater dus
niet vervoerd te worden.
enige tijd afgesloten van de buitenwereld
toen de telefoonverbinding tijdelijk werd
verbroken.
De rook was zo dicht dat later ketens
van mensen moesten worden gevormd om
zich een weg door de gangen te kunnen
banen. Drie keer waren de spuitgasten,
die poogden de vuurhaard te bereiken,
gedwongen zich terug te trekken door de
rook van de brandende films en geluids
banden. „Het leek op werken in een mijn
schacht", zo werd opgemerkt. Via de ra
dio werd om meer zuurstofcilinders voor
de rookmaskers gevraagd. Op het terrein
buiten het gebouw behandelden artsen de
genen die door de rook waren bevagen.
Volgens een hoge ambtenaar zijn ten
minste zevenduizend geluidsbanden met
gerubriceerde gegevens verloren gegaan.
Voorts zijn elektronische machines ter
waarde van zes miljoen dollar verbrand.
De brand ontwrichtte het systeem waar
mee het Pentagon werkt, zodat de minis
ter van Defensie McElroy zich genood
zaakt zag het gehele personeel, ruim 29.000
mannen en vrouwen, de middag vrij te
geven. Het Pentagon is het belangrijke
knooppunt van het Amerikaanse defensie
stelsel over de gehele wereld. De totale
lengte van de gangen is 29 kilometer. Er
zijn 150 trappen en negentien liften. Nog
geen honderd meter van het centrum van
de brand bevindt zich de „commando
post" van de luchtmacht, het zwaar be
waakte vertrek vanwaar bommenwerpers
en gevechtsvliegtuigen bij een aanval op
de Verenigde Staten de opdracht zouden
krijgen op te stijgen.
Pag.
Prinselijk huwelijk in Brussel 1, 9
Economisch nieuws2
Weerrapporten 2
Op dc Praatstoel3
Beurs4
Recreatiegebied in Heemstede 5
Examens 7
Uit stad. en omgeving4, 7
Agenda11
Feuilleton 11
Radio en Televisie 11
Sport13
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S
NEW YORK (Reuter) De „New York
Times" schrijft dat de Russische minister
president Kroesjtsjev, zich zeer ruw heeft
uitgelaten in een gesprek dat hij vorige
week te Moskou met de vroegere gouver
neur van de staat New York Harriman
heeft gehad. Van welingelichte zijde werd
vernomen dat Kroesjtsjev bij het onder
houd zei „vastbesloten te zijn het Westen
uit Berlijn te krijgen. Hij denkt kennelijk
dat hij dat kan doen omdat hij meent dat
het machtsevenwicht in de wereld te zijnen
gunste is gewijzigd".
Verder had Kroesjtsjev te verstaan ge
geven dat hij de eerste vice-premier Koz
lov, die in de Verenigde Staten is, be
schouwt als zijn opvolger als minister
president. Dit is, aldus het blad, in over
eenstemming met eerder geuite veronder
stellingen dat Kozlovs reis naar de Ver
enigde Staten een onderdeel is van een
opleiding voor een grotere verantwoorde
lijkheid, in het bijzonder op het gebied van
de buitenlandse politiek, waarmee de vijf
tigjarige Kozlov tot nu toe weinig be
moeienis heeft gehad.
C a r 1 y 1 e
Wie zich van geen enkele fout bewust
is, begaat een zeer grote fout.
Schaduw over Holland Festival
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Maria Callas heeft opnieuween staaltje
van haar wispelturigheid ten beste gege
ven: zij heeft geëist, dal zij op haar con
cert op 11 juli in het Amsterdamse Con
certgebouw in plaats van de normale be
lichting, schijnwerpers op zich gericht
krijgt, die zo moeten zijn opgesteld dat
het Concertgebouworkest in het duister
blijft gehuld.
De zangeres, die meent, dat iedere zicht
bare aanwezigheid van het orkest afbreuk
zal doen aan de roem, die zij wenst te
oogsten, heeft zelfs bezwaar gemaakt tegen
de overigens afgeschermde lessenaarver
lichting van de orkestleden. De heer Dia
mand, directeur van het Holland Festival,
is van mening dat zo de eisen van Maria
Callas niet geheel kunnen worden inge
willigd, in ieder geval een voor alle par
tijen aanvaardbare oplossing zal worden
gevonden. De leiding van Het Concert
gebouworkest stelt zich echter op het
standpunt, dat het spelen in het donker op
onoverkomelijke bezwaren stuit. Er wordt
thans in Amsterdam druk overlegd op
welke wijze dit typische Callasprobleem
uit de wereld kan worden geholpen. Maar
eerst op 11 juli 's avonds om acht uur, als
Maria Callas op het podium staat, zal men
zekerheid hebben of het concert al dan
niet kan doorgaan.
Advertentie
met roterende gasschuif
mengverhouding thans 1 op 50
HOUTPLEIN 18-20 - TEL. 12000- 16615
GROTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349
Advertentie
JUWELIERS - Houtplein 15 HORLOGERS
Het uitgebreide verbondsbestuur van de
Katholieke Arbeidersbeweging heeft tij
dens een vergadering in Utrecht uitvoerig
aandacht geschonken aan de regeringsno
ta. Het standpunt van het dagelijks be
stuur van de K.A.B., zoals dat is uiteen
gezet op de vergadering van maandag,
werd unaniem onderschreven als zijnde in
overeenstemming met de in de K.A.B. be
staande opvattingen.
Aan het dagelijks bestuur werd opge
dragen het overleg met de andere centra
le organisaties voort te zetten. Het ver
bondsbestuur koestert de hoop, dat er in
het komende parlementaire overleg nog
zodanige wijzigingen tot stand zullen ko
men, dat aan de zijns inziens gerechtvaar
digde aanspraken op een werknemers
aandeel in de toegenomen welvaart recht
zal worden gedaan.
Bij het afbreken van de Nederlands Her
vormde pastorie te Zweeloo (Dr.) is het
stoffelijk overschot van een jongeman ge
vonden, een joodse onderduiker uit de oor
logsjaren. Destijds woonde in deze pasto
rie een predikant, die veel werk in het
verzet verrichtte en steeds tal van onder
duikers in zijn woning had. Thans woont
deze predikant, die reeds in 1943 uit Zwee
loo vertrok, op Curagao.
In januari 1943 is een der onderduikers
overleden, vermoedelijk aan een ziekte,
waarna het besluit werd genomen het stof
felijk overschot te begraven in de schuur
van de pastorie. Tijdens de oorlogsjaren
is hiervan officieel geen aangifte gedaan.
Dat gebeurde pas in 1950. De overledene
was de 23-jarige Abraham Emanuel Arbeid
uit Amsterdam.
Advertentie
SPECIALE AANBIEDING
een wonder van techniek
voor slechts 59.
LUXE LEREN PARAATTAS ƒ15.—
KLEVERPARKWEG 7
Advertentie
VAN DEN TOORN S
Nlfl
AGENT VOOR HAARLEM:
W. STAPHORST, JANSSTRAAT 55