GEEN VORDERINGEN IN GENEVE
Tweede Kamer geeft een kans
aan de vrijere loonvorming
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Minister Van Rooy: We zullen
waken tegen te snelle start
Castro schuift Cubaanse
president Urrutia opzij
HET WEER
hamol weer
vandaag!
Oude strijdmakker voor
televisie verguisd
AGFA OPTIMA
VLIEG NAAR LONDEN
In Amsterdamse haven
Onweer wekt paniek in
stadion, 48 doden
DE.MOEITE WAARD!
„TER C LEE FF"
$ee MORRIS êefore ijou êmj!
DE KAMERA VAN KONING BOUDEWIJN
FOTOHANDEL HEUPERS LOHR ^S™E°DETSELAAN 163
Minder warm
Aan het strand
Het woord is aan
Modezaak in Assen
ten dele uitgebrand
Russische geleerde:
Neutronen-wolken als
Amor en Morpheus in
de Tweede Kamer
Monnerville leidt senaat
der Franse gemeenschap
In de krant van heden:
afweer tegen raketten
74e JAARGANG No 7 ZATERDAG 18 JULI 1959 304e JAARGANG No 159
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT I g li 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. SbbssJ 1 1 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I 1 ff J g I I™" I I 1 S f S I IS I IJ IS Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 Sx w&a rikl*# 1fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
L n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze parlementaire redacteur)
Rekening houdend met de looncompensatie van 2,5 percent voor de huur
verhoging per 1 april 1960 kunnen nu per bedrijfstak of onderneming direct
onderhandelingen worden geopend tussen werkgevers en arbeiders over een
eventuele verdere loonsverhoging als die mogelijk is zonder prijsstijging als
gevolg. De vrijere loonvorming krijgt dus een kans, hetgeen betekent dat in de
loop der jaren voor arbeiders, die werken in een industrie die het financieel
goed gaat, de loonsverhoging meer kan bedragen dan die bij een algemene loon-
ronde, waarbij rekening moet worden gehouden met financieel zwakke bedrijven.
Het bezwaar van de P.v.d.A. is dat daardoor de arbeiders in zwakke bedrijven
niet evenredig in de stijgende welvaart zullen delen, maar achterblijven. De
ene groep gaat vooruit, de andere blijft achter.
Daartegenover heeft minister De Pous
in de Tweede Kamer aangevoerd dat bij
algemene loonronden in zwakke bedrijven
de prijzen zouden moeten worden ver
hoogd om de hogere lonen te kunnen be
talen. Dan worden de produkten duurder
en dat leidt tot inkrimping van de werk
gelegenheid. De vrijere loonvorming wil
de zwakke bedrijfstakken niet de nood
zaak opleggen loonsverhogingen te beta
len die zij niet kunnen opbrengen. Er ont
staan dan loonverschillen waardoor de ar
beiders wegtrekken naar bedrijfstakken
die beter betalen, omdat zij volgens mo
derne methoden werken.
Overigens moet men volgens minister
De Pous het achterblijven van bepaalde
bedrijfstakken altijd in betrekkelijke zin
verstaan. In een uitdijende economie
treedt geen inkrimping van de bedrijfs
takken op, doch zij dijen minder uit dan
de andere. Bovendien wordt het achterblij
ven nog getemperd doordat de algemene
welvaartsstijging ook naar de zwakke be
drijfstakken doorspoelt. Het voordeel van
de vrijere loonvorming tegenover algeme
ne loonronden is, dat de arbeiders direct
delen in de gunstige resultaten van de zich
snel ontwikkelende bedrijfstakken. Daar
door ontvangen zij direct het resultaat van
hun inspanningen, maai- ook van andere
verbeteringen in organisatie en efficiency,
korto mvan de vruchten der technische
ontwikkeling. Bovendien verwacht de mi
nister van Economische Zaken van de
vrijere loonvorming het inschakelen van
sluimerende produktiviteitsreserves, zo
dat men, door zich extra in té spannen,
ook weer in staat is de inhoud van zijn
loonzakje te vergroten.
Minister Van Roo\ waarschuwde giste
ren nogeens, dat als de loonstijging door
de vrijere loonvorming te snel gaat, er ge
vaar voor de waarde van de gulden ont
staat. Dan gaan de prijzen stijgen. De
voorschriften voor de vrijere loonvorming
worden daarom zo opgesteld dat de start
niet te snel gaat. Van diverse kanten is in
de Kamer een beroep gedaan op het be
drijfsleven, bij de onderhandelingen mati
ging te betrachten opdat de vrijere loon
vorming met het oog op de toekomst en
de voordelen voor de arbeiders een succes
wordt.
(Men zie verder pagina 3)
Advertentie
5-daagse
hotelreis
vanaf 156.
Ook 8-daagse hotelreizen 17
of vliegen zonder hotel.
BENELUX TRAVEL SERVICE
Reguliersgracht 45 - Amsterdam-C
Tel. K20 - 33301
Te Amsterdam arriveerde vrijdag hét
Argentijnse opleidingsschip „Bahia
Thetis". De binnenkomst van het 5100
ton metende schip in de Amsterdamse
haven.
SEOEL (Reuter) In het stadion van
de Zuidkoreaanse stad Poesan zijn 48
vrouwen en kinderen om het leven geko
men, doordat zij onder voet werden gelo
pen toen de duizenden toeschouwers een
schuilplaats zochten tegen een plotseling
opgekomen onweersbui. Volgens de Zuid
koreaanse radio kregen 76 mensen ver
wondingen. Van enkele is de toestand kri
tiek.
In het stadion werd een revue gegeven,
waarin de drie bekendste komieken van
het land optraden. De voorstelling was
gefinancierd door een dagblad en de toe
gang was kosteloos. Honderden belangstel
lenden hadden geen plaats kunnen krijgen.
Pierre Alizé, de luchtacrobaat van
circus Krone, die tijdens een voorstel
ling in Haarlem, een lelijke val maakte,
hoopt volgende maand weer op te tre
den. Deze foto werd in Emmen ge
maakt, waar het circus op het ogenblik
optreedt. Pierre zit met zijn zoontje
tussen Rolf Knie (links), directeur van
het Zwitserse circus Knie en Carl
Sembach. directeur van circus Krone.
Advertentie
Lelystad! en de
ZwSderzee wetrken
met het m.s.
Kasteel Staverden
Prachtige boottocht dwars door de
Zuiderzeewerken in volle actie In
Lelystad ca 1uur aan land. Prima
gidsen: ook aan boord! Vertrek, De
Ruyterkade, Steiger B elke dag (beh.
vrijd. en zat.) 9.30 u.terug in A dam
ca 5 u. Volw. f 4,50 -v kind. t/m 12 j.
f 2,75. Prima restaurant aan boord.
Vraag inlichtingen: tel. 46775!
ho la nd"ve luwe Hjn
LONDEN (UPI) Het persbureau van
het Nabije Oosten meldt, dat de vroegere
Jordaanse militaire attaché in West-
Duitsland, naar Syrië is gereisd. Hét pers
bureau zegt, dat kolonel Salih Asj-Sjar
daar asiel zoekt. Hij kwam vrijdagavond
uit Bonn in Damascus aan.
HAVANA (Reuter) De Cubaanse mi
nister van landsverdediging Martinez
heeft vrijdagavond medegedeeld, dat pre
sident Urrutia van Cuba is afgetreden.
Tevoren had premier Fidel Castro het
land en vooral de vakbonden een dag
lang in beroering gehouden door zijn ont
slag ais premier in te dienen. Des avonds
zou hij in een televisie-uitzending zijn be
sluit toelichten. En deze toelichting werd
zo onaangenaam voor president Urrutia,
die kort tevoren zelf nog Castro's aanblij
ven had bepleit, dat deze terwyl de uit
zending nog aan de gang was zijn ont
slag indiende. Kort daarop gaf Castro te
kennen, dat hij zou aanblijven.
Later is medegedeeld dat dr. Urrutia
als president zal worden opgevolgd door
minister Oswaldo Dorticos. De benoeming
geschiedde door het in speciale zitting bij
eengekomen Cubaanse kabinet.
Onmiddellijk na zijn ontslagneming
verzocht Urrutia majoor Raoel Castro,
broer van Fidel en opperbevelhebber der
Cubaanse weermacht, een wacht ter be
schikking te stellen om hem en zijn gezin
naar zijn particuliere woning over te
brengen en daar hun veiligheid te waar
borgen. Dr. Urrutia verklaarde niet voor
nemens te zijn uit Cuba te vertrekken.
Intussen heeft Fidel Castro in zijn tele
visietoespraak gezinspeeld op een „ver
schrikkelijke toekomst" voor Urrutia, die
hij zelf eertijds als president had geïn
stalleerd. „Hij zal nu de waarheid on
der ogen moeten zien", zei hij.
Reeds vóór de toespraak van Castro eis
te het machtige verbond van arbeiders in
de suikerindustrie het aftreden van presi
dent Urrutia.
Castro heeft meegedeeld, dat de moei
lijkheden met Urrutia bijna twee maan
den geleden al begonnen tijdens de minis
terscrisis. Hij zei, dat wetten opgehouden
werden, omdat Urrutia weigerde ze te on
dertekenen. Hij voegde daaraan toe, dat
hij en zijn collega's „op een geschikt ogen
blik" een einde wenste te zien gemaakt
aan het executeren van oorlogsmisdadi
gers. Hij verklaarde verder, dat de pre
sident „de wijziging van de constitutie
sanctioneerde, welke de doodstraf instel
de, maar de wet niet goedkeurde, welke
de misdaden nader omschreef, waarvoor
de doodstraf ingesteld zou moeten wor
den."
Castro zeide dat de moeilijkheden met
Urrutia van „morele" en niet van „ideo
logische" aard zijn. „Er zijn geschillen,
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
GENèVE De ministers der Grote Vier
zijn gistermiddag begonnen aan de eerste
ronde van de partij Japans worstelen, die
de beslissing in de Geneefse ministerscon
ferentie moet brengen. Het geheime over
leg, dat aanvankelijk geblokkeerd leek
door Gromyko's eis om Oost- en Westduit
sers op de privé-bijeenkomsten toe te la
ten, werd namelijk hervat op een lunch
in de oude lievelingsvilla van de vorige
Aga Kahn „Le Barakat", waar de Franse
minister Couve de Murville nu zijn tenten
heeft' opgeslagen. De ministers, ieder ver
gezeld van twee top-adviseurs, sloegen
zich in een uur door de lunch heen en con
fereerden toen nog zeven kwartier bij kof
fie, cognac en sigaren voort over de twee
punten, waar het nu om gaat: een tussen
tijdse regeling voor Berlijn, die het Wes
ten wil, en het al-Duitse overleg, dat Gro-
myko daarvoor als prijs bedingt.
Na het publiekelijk positie kiezen op de
eerste plenaire zittingen probeerden de
ministers nu behoedzaam vermijdend
zichzelf bloot te geven de zwakke plekken
in eikaars verdediging te vinden. Die eer
ste ronde eindigde onbeslist: een enkele
schijnbeweging, maar geen heupworp,
beenklem of dubbele Nelson. Althans men
kon in delegatiekringen vernemen, dat er
geen enkele vooruitgang is geboekt. Gro-
myko hield stevig vast aan de koppeling
van de Berlijnse kwestie aan een al-Duitse
commissie of een alternatief daarvoor en
men kon hem evenmin een geschreven ga
rantie voor de westelijke aanwezigheid in
Berlijn ontfutselen.
Dat was alles wat men te horen kreeg,
want in tegenstelling tot de plenaire zit
tingen, waarvan ieder woord in de open
baarheid komt, of de privé-zittingen waar
van toch zeker 95 percent uitlekte, hou
den de woordvoerders dit keer nogal stijf
hun mond. Waarom? Omdat de Russen
net doen, of er helemaal geen privé-over-
leg op deze lunchen (de volgende grijpt
maandag ten huize van Lloyd plaats) ge
pleegd wordt. Zij hebben immers hun eis
tot toelating der Duitsers nog niet officieel
ingetrokken. Vanwege de officiële zwijg
zaamheid beginnen wij ons nu te bekwa
men in het gezichten lezen: een frons van
een woordvoerder betekent „vervelende
Russen", een glimlach van een ambassa
deur „we zijn weer een paar centimeter
opgeschoten." Een achter het oor krab
belen van een minister „we zitten hier nog
wel een week of drie."
De schattingen voor de tijdsduur van de
conferentie beginnen inderdaad wat pes
simistischer te worden. Men meent nu dat
het nog best drie tot vijf weken zal duren.
De Russen hanteren het geduld als een
sterk diplomatiek wapen, het Westen kan
dus zijn ongeduld niet laten blijken en
moet zich bovendien flink topen om de
Westduitsers, die nog steeds nerveuzer
worden, een hart onder de riem te steken.
De entourage van de conferentie gaat er
dus nu een beetje zijn gemak van nemen
als de ministers zonder toeschouwers in de
Advertentie
VOOR BETER SCHILDERWERK
Kleverlaan'5? Tel. 60985 - Haarlem
clinch gaan. Alleen op de plenaire zit
tingen de volgende heeft pas dinsdag
plaats zal men winst en schade kunnen
opnemen.
MOSKOU (Reuter) Dc Russische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Gromy-
ko, die op het ogenblik in Genève is, is
vrijdag onderscheiden met de orde van
Lenin wegens „zijn grote verdiensten voor
de Sovjet-staat en in verband met zijn 50e
verjaardag", zo heeft het officiële Sov
jet-persbureau Tass bekendgemaakt.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439,
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL, 223596
TOTALE OPRUIMING
WASHINGTON (UPI) De Russische
geleerde prof. F. Rubkin meent, dat een
goede afweer tegen raketten met atoom-
springkoppen kan worden gevonden in de
vorming van neutronen-wolken. Neu
tronen zijn delen van de atoomkern,
die een kernreactie veroorzaken en doen
verlopen. Bij een ontploffing van een A-
bom komen grote aantallen neutronen
vrij, bij de explosie van een H-bom nog
meer.
Het idee van prof. Rubkin is vervat in
een tijdschriftartikel, dat door het Ameri
kaanse ministerie van defensie is ver
taald. Buiten de atmosfeer hebben neu
tronen een veel langere levensduur, dan
wanneer zij zich met luchtmoleculen kun
nen verbinden. Door op grote hoogte een
H-bom tot ontploffing te brengen zou een
beschermende laag kunnen worden ge
vormd. Atoomspringkoppen van raketten
die in deze laag zouden terechtkomen zul
len weliswaar niet ontploffen, maar in het
uranium 235 of plutonium ontstaat een
voortijdige reactie, waardoor de raket
wordt verhit en smelt. Hetzelfde zou het
geval zijn bij de voortbewegingsappara-
tuur van raketten als die door atoom
kracht worden aangedreven.
In Amerikaanse wetenschappelijke
kringen gelooft men niet, dat het prak
tisch mogelijk is een dergelijke bescher
mende laag te creëren. Hiervoor zijn te
veel atoomexplosies vereist.
Wel kan men door het op grote hoogte
laten ontploffen van kernwapens het ra
diocontact verstoren en een stralingsveld
veroorzaken, dat gevaarlijk is voor onbe
schermde ruimtevaarders. Amerikaanse
deskundigen geloven, dat atoomontplof
fingen boven de atmosfeer slechts met
behulp van speciaal uitgeruste satellieten
kunnen worden ontdekt. Prof. Rubkin is
daarentegen van oordeel dat explosies op
grote hoogte altijd door radiosignalen zijn
te constateren.
Advertentie
Koning Boudewijn kreeg bij zijn bezoek aan Nederland aangeboden de
GEHEEL AUTOMATISCHE KLEINBEELDKAMERA.
Wij hebben deze kamera voor u |N VOORRAAD PRI1S ƒ505.-
Verwachting tot morgenavond:
Minder warm weer. Verander
lijke bewolking met kans op en
kele regen- of onweersbuien.
Overwegend matige wind draai
end naar westelijke richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Voor zondag wordt ideaal zonnig
en warm strandweer verwacht met
zwakke wind uit uiteenlopende rich
tingen. Helder zicht. Temperatuur
omstreeks 23 gr. C. Zeewater nog vry
helder en kalme zee met zwakke
golfslag. Temperatuur zeewater 18
gr. C. Voorzichtigheid bij baden en
zwemmen is zeer geboden.
Laag water 's morgens om 10 uur
en 's avonds om 11 uur. Hoog water
's middags om 3 uur. Strand voor
fietsen berydbaar van 's morgens
half zeven tot 's middags 1 uur,
's avonds van 7 tot 12 uur.
Voor maandag wordt wat het
strandweer betreft nog weinig ver
andering verwacht.
Lafontaine:
Hard lopen kan goed zijn, doch op
tijd vertrekken is veel beter.
Hedenmorgen heeft een uitslaande brand
gewoed in een herenmodemagazijn aan de
Markstraat in het centrum van Assen. De
brand is ontstaan op de bovenverdieping
waar de kleermakerij was gevestigd. Deze
brandde geheel uit. De benedenverdieping
kreeg veel waterschade.
Advertentie
De publieke tribune van de Tweede
Kamer bood vrijdag een ongewoon
schouwspel. Er had een jong paartje
plaats genomen, dat de volksvertegen
woordiging aanvankelijk duidelijk de
monstreerde dat men ook in de Tweede
Kamer kan liefhebben. Of het nu de
warmte was of dat de debatten zo
prozaïsch, ja slaapverwekkend werk
ten, het paartje verloor het innige
contact. Het meisje ging de pose van
Doornroosje aannemen en inspireerde
ook de heer naast haar tot een wat
tegemoetkomender houding ten aan
zien van de alomtegenwoordige
Morpheus.
Castro
die niet kunnen worden opgelost. Ik heb
besloten af te treden omdat dit het enige
is wat ik kan doen, wanneer ik het land
onherstelbare schade wil besparen."
Urrutia was tot 1957 een der meest voor
aanstaande advocaten van Santiago. Na
dat hij enkele malen was opgetreden als
raadsman voor gevangen genomen volge
lingen van Castro moest hij onderduiken
voor de politie van Batista.
PARIJS (AFP). Gaston Monnerville
is vrijdag gekozen als voorzitter van de
senaat van de Franse gemeenschap. De
62-jarige jurist, afkomstig uit Frans-
Guyana, is al voorzitter van de Franse
senaat.
pag.
Tweede Kamer1, 3
WeerrapoHen 1, 2
Economisch nieuws2
Effecten en Geldmarkt2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
Blériot-race 3
Taallaria 3
Uit stad. en omgeving 4, 5, 6, 11
Kerkdiensten 4
Medische diensten4
Examens 4
Beurs4
Films 6
Agenda 7
Feuilleton7
Radio en Televisie 7
Holland Festival 7
Op en om het Binnenhof
Kerkelijk Leven 9
Filatelie9
Jeugdherberg Jan Gijzen 11
Erbij13 t.m. 16
Weg en Wiel 17
Sport19
DIT NUMMER BESTAAT UIT!
TWINTIG PAGINA'S.
WAARIN OPGENOMEN „ERBIJ"
