Bezoek van Kroesjtsjev aan V.S. wordt waarschijnlijker DUITSERS NERVEUS OVER KANS OP BEPERKT GENEEFS AKKOORD si Vlo Minister S. J. van den Bergh heeft ontslag gevraagd OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Burgemeester Brandt op diplomatenvoeten slW MORRIS èeforeijoulutij! Ook de beide Staatssecretarissen van Defensie treden af NIXON'S LAATSTE DAG IN SIBERIE Onderhandelingen weer op een fiasco uitgelopen Reddingsploeg op weg naar gewonde bergbeklimmer Aanhoudend koel Aan het strand VAN DEN TOORN'S VRUCHTENlJ LIMONADE LIMONADE Hittegolf in Italië Drie doden in het verkeer Neger ter dood veroordeeld Atoombommenwerpers gaan naar Engeland In de krant van heden: Nieuwe nazi-beweging is bedreiging van democratie Het woord is aan Negen doden bij vuurwerk explosie INKOOP DIAMANT STUURMALS. COHEN 74e JAARGANG No 18 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks VRIJDAG 31 JULI 1959 Haarlems Dagblad 304e JAARGANG No 170 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Het reactor-centrum in Petten nadert nu snel zijn voltooiing. De enorme koepel markeert de plaats waar de „hersens" zijn verborgen van het 32 miljoen gulden kostende project. In het najaar hoopt men met de bouw gereed te zijn. (Luchtfoto Aerofoto Nederland) (Van onze reisredacteur) De sluier der geheimhouding, die over de Geneefse conferentie is gevallen, is van ochtend misschien een tipje opgelicht voor uw correspondent en een zijner collega's toen een bijzonder betrouwbare conferen tiebron onze aandacht vestigde op een bericht als zou Nixon reeds een informele uitnodiging aan Kroesjtsjev voor een be zoek aan de V. S. hebben gericht, een stap verder dus dan het uitspreken van de algemene wenselijkheid van zo'n bezoek door mensen uit Nixons entourage, zoals dat reeds enkele malen geschiedde. Mocht dit bericht juist zijn, dan wordt er veel duidelijker. Kroesjtsjev, die minder be langstelt in een topconferentie der grote vier dan in een van de grootste twee, een gesprek met Eisenhower, zou dan de laat ste aanleiding voor het doen van conces sies te Genève verloren hebben. De taak van de ministers in Genève zou dan ge reduceerd zijn tot een soort onderhande lingsritueel voor het oog van de wereld, het ordenen van de meningsverschillen en een beleefd afscheid nemen, volgende week woensdag. Het Engelse zettersconflict LONDEN (UPI) De besprekingen in het zettersconflict in Engeland ztfn don derdagavond op een mislukking uitgelopen en de staking kan nog wel een maand voortduren. Lord Birkett, de onafhankelijke voor zitter-bemiddelaar in het geschil tussen de zetters en de kranten-eigenaren, heeft dan ook gesproken van een „ernstige" situatie. De twee partijen hadden bijna een over eenkomst bereikt om een einde te maken aan de staking van zes weken, waardoor de provinciale dagbladen hun verschijnen hadden moeten stopzetten en waardoor vele tijdschriften moeilijkheden bij het verschijnen hadden ondervonden. Die overeenkomst hield een 42-uren- week in (voordien bestond er in het zetters- bedrijf een 431/® urenweek) en een loons verhoging van 4V» percent. Het struikelblok bestaat uit de voorge stelde voorwaarden om weer aan het werk te gaan. De meeste van de vakvereni gingen, tien in totaal, zijn bereid ze te aanvaarden, maar een of meer staan op een stemming. Dat zou op zijn minst drie weken in beslag nemen, zo niet langer. De bonden zeggen, dat er overeenkom sten zouden moeten worden gesloten met die vakbonden, die de voorstellen aan vaarden, terwijl de ondernemers vol houden, dat alle tien vakbonden ze moeten aanvaarden. CHAMONIX (UPI) Een reddings ploeg is er op uitgegaan om te trachten een gewonde Engelsman, die al 48 uur op een hoge bergpiek ligt, te hulp te komen. De vraag is echter of de Engels- nan, een twintigjarige technische stu- lent, nog in leven is. Hij was dinsdag met een studie enoot begonnen aan de beklimming van 'e „Voie des Anglais", boven aan de 673 meter hoge Blaitère Piek. De studenten, beiden ervaren alpinis- en, waren binnen enkele uren de top ot op zestig meter genaderd. Doordat ^en ijsblok losraakte viel de twintig- iarige student dertig meter en werd aan het hoofd gewond. Zijn vriend gaf nood seinen met een handspiegel en aan vaardde toen de terugtocht om hulp te halen. Verwachting tot morgenavond: Over het algemeen veel bewol king met enkele buien. Aanhou dend koel weer. Overwegend matige wind, in hoofdzaak tus sen west en noord, in de kust gebieden aanvankelijk nog af en toe krachtig. Volledige weerrapporten op pagina twee. Verwacht wordt een geleidelijke verbetering van het strandweer. Afnemende wind, voornamelijk uit noordelijke richtingen. Vrij koel. Temperatuur rond 18 gr. C. Vrij sterke golfslag; fris, helder water Laag water 's morgens om negen uur en 's avonds om half tien, hoog water 's middags om kwart voor twee. Strand voor fietsen berijdbaar 's morgens tot half twaalf en 's avonds van half zes tot twaalf uur. (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) GENèVE, 31 juli De Geneefse conferentie blijft zelfs in haar laatste week even wispelturig als een bakvis. Er is nauwelijks een dag verstreken sinds Oost en West overeenkwamen alles in het werk te stellen om de arbeid van de conferentie woens dag aanstaande te doen eindigen een formule die algemeen als een mislukking en het einde van de tweede fase der conferentie werd geïnterpreteerd of reeds doemen geruchten op, dat een beperkt akkoord inzake Berlijn toch nog niet helemaal uit gesloten kan worden geacht. Die geruchten wonnen kracht door een hoge mate van Westduitse nervositeit over mogelijke westelijke toegevingsgezindheid, nervositeit die het sterkst tot uiting kwam in een plotseling bezoek van Wcstberlijns burgemeester Willy Brandt, die zijn vakantie afbrak om in Genève de rol van pleitbezorger of Cerberus te komen spelen. Wat gaf voedsel aan die geruchten en die Duitse nervositeit? Het was een door de grote vier aanvaard voorstel van Sel- wyn Lloyd, gedaan op de lunch der vier ministers bij Couve de Murville, om ex perts van de delegaties der Grote Vier hedenochtend een aantal technische pro blemen in ogenschouw te laten nemen en hen daarover te laten rapporteren voor de „zakenthee" die Herter, Lloyd, Couve en Gromyko vanmiddag op de Russische vil la zouden houden. Deze werkwijze dient, zo zeiden de vier woordvoerders gisteren, om het werk van de conferentie te bespoedigen. Het opval lende is echter, dat de Westduitsers over dit Britse voorstel niet waren geconsul teerd en Von Brentano's delegatie, die drie maanden lang alles heeft gedaan om een akkoord te verhinderen, dat enigerlei westelijke concessies zou omvatten, ge raakte erdoor in opperste verwarring. De Westduitse achterdocht jegens het Britse plan om in Genève een beperkt ak koord te bereiken over de „gemakkelijke punten" van een Berlijnse interim-rege ling en de moeilijke naar een topconferen tie te verwijzen, werd nog versterkt door Kroesjtsjev's rede van eergisteravond, waarin de Russische regeringsleider in feite precies hetzelfde opperde. Zo zenuwachtig als de Duitsers waren omtrent het beraad der experts ovèr tech nische kwesties (dat zal handelen over vragen als: welke atomische of raketwa pens mogen er niet in Berlijn worden ge stationeerd, wat zij ongewenste propagan da of subversieve activiteiten, hoe zou men de vrijheid van- toegang tot West-Berlijn kunnen regelen) zo gereserveerd waren de Britten over kansen op succes van hun nieuwe aanpak. Klopte die dan niet met Kroesjtsjev's jongste voorstel? „Zeker, zo hoorde men in Britse kringen, maar de vraag is of hij strookt met Eisenhower's strikte voorwaarden voor een topconfe rentie". In Amerikaanse kringen over woog sterk de mening, dat Eisenhower op die voorlopig onvervulbare condities niet meer terug zal komen. Het staat inderdaad vast, dat Herter aanstaande donderdag zal vertrekken en dat daarmee de tweede fase van de Ge neefse conferentie haar einde zal vinden. Niemand gelooft zondermeer dat dit einde een abrupte breuk in het overleg tussen Oost en West inzake Berlijn- zal betekenen. De grote vraag blijft, hoe houdt men de kansen op verder overleg open? Op zijn minst zal dat door een verdaging tot een bepaalde datum of voor onbepaalde tijd moeten geschieden. Maar de Britten wil len geen kans onbenut laten om reeds nu de eerste steen voor een toekomstig Oost- Advertentie AGENT VOOR HAARLEM W. STAPHORST, JANSSTRAAT 53 West-beraad te leggen. Vandaar hun po ging om de experts de drie belangrijk ste delegatieleden onder de ministers voor aanstaande woensdag enig grond werk te laten verrichten op die punten, waarop niet zozeer principiële als wel technische geschillen de gesprekpartners scheiden. Mochten de omstandigheden voor het aanpakken van de principiële problemen, zoals de tijdsduur van de Ber lijnse regeling, de rechtenkwestie, de troepensterkte en de binding met het al- Duits beraad, ooit gunstiger worden, dan is dit detailwerk vast achter de rug. Zullen de Russen, beseffend dat als zij het onderste uit de kan willen hebben de deksel op hun neus kunnen krijgen, aan staande woensdagnacht toch nog water in hun rode wijn doen? Er is geen enkele concrete aanwijzing voor, maar de in tuïtie van ervax-en conferentiewaarne mers zal die mogelijkheid tot Genève's laatste uren open houden. ROME (AFP) In Italië duurt de hitte golf voort. Te Cosenza in Calabrië (Zuid- Italië) werd donderdag de hoogste tempe ratuur gemeten veertig graden Celsius in de schaduw. Hoeveel de temperaturen noordelijke lager zijn, komt het kwik ner gens beneden de dertig graden. Naarmate het aantal zwemmers en ba ders toeneemt, stijgt ook het aantal doden tengevolge van verdrinking. De brand weer blijft gemobiliseerd met het oog op het grote aantal bos- en heidebranden. Het noorden van het land heeft te lijden van zware onweersbuien die met hagel gepaard gaan, waardoor grote schade aan de te velde staande gewassen wordt aan gericht. In het gebied van Trento werd het dak van een circustent afgerukt op het ogenblik, dat een leeuwennummer aan de gang was. Dank zij de tegenwoordigheid van geest van het personeel en de politie kon een paniek onder de toeschouwers worden voorkomen. Enige bezoekers lie pen lichte verwondingen op. De bestuurders van de beide auto's, die zondagnacht bij Harderwijk met volle snelheid in de mist op elkaar zijn gebotst, zijn in een ziekenhuis te Harderwijk over leden. Zij zijn de 21-jarige J. Blauw uil Engelbert (Groningen) en de 22-jarige C. Bosman uit Bussum. De andere inzittenden van de auto's worden nog verpleegd in het ziekenhuis te Harderwijk. Voor een van hen, een meisje, is het levensgevaar nog niet geweken. Op de rijksweg in Huizen is de 68-jarige mevrouw G. S. Kievit-Dekker uit Bussum bij het oversteken door een personenauto aangereden. De bestuurder van de auto zag haar plotseling hardlopend oversteken. Hij kon haar niet meer ontwijken. Me vrouw Kievit, die waarschijnlijk door de regen en de duisternis de auto niet heeft zien naderen, werd vele meters weggeslin gerd. Zij moet op slag dood geweest zijn. MONTGOMERY (UPI) Te Montgo mery, Alabama V.S., heeft een geheel uit blanken bestaande jury de 23-jarige neger Drewey Aaron wegens aanranding van een blanke vrouw ter dood vei-oordeeld. Cle mentie werd niet gevraagd. In Alabama is nog nooit een blanke wegens aanran ding van een negerin ter dood gebracht. RUISLIP (Reuter) In Ruislip bij Londen is donderdag officieel bekend gemaakt dat twee „wings" en vier „squa drons" Amerikaanse bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen van Frankrijk en Duitsland naar Groot-Brittannië zullen worden overgevlogen. Het hoofdkwartier van de Amerikaanse Derde Luchtmacht verklaarde dat een „wing" en vier „squadrons" midden-augus- tus uit Duitsland en een „wing" in oktober uit Frankrijk zullen worden overgeplaatst. Een woordvoerder van de luchtmacht weigerde te zeggen hoeveel vliegtuigen daarbij betrokken zijn. Hij voegde eraan toe dat een „gevechtswing" gewoonlijk uit 75 vliegtuigen bestaat. Eerder besloot de Amerikaanse regering negen „suqadrons" gevechtsbommenwer pers uit Oost-Frankrijk terug te trekken en over te brengen naar Engeland en West- Duitsland. pag. Geneefse conferentie 1 IVeerrapporten 1. 2 Economisch nieuws O Op de Praatstoel 3 Van Dag. tot Dag 3 K. L. AI 3 Vrijhandelszone 3 4 Radio en Televisie 4 Uitgaan in Haarlem 4 4 4 Uit stad. en omgeving 5, 7 Medische verzorging 5 5 7 Vakantie in de regen 9 Mensen in Amerika 11 13 DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S'. FRANKFORT UPI) Nog steeds be schouwen veertigduizend Westduitse jon geren Hitler's „Mein Kampf" als het evangelie, nog steeds doen laarzen, rij broeken en bruine hemden opgeld, nog steeds geloven tienduizenden in het heil van het nazidom. Op 17 juni werd in eer bierkelder te ïdstein. een dorpje in de omstreken van Frankfort, door zeven neo-nazistische jeugdorganisaties de ..Duitse Nationale Jeugdbeweging" opgericht. ze zeven or ganisaties vertegenwoordigen niet alle, maar wel de belangrijkste nazistische stromingen onder de jeugd Thomas Gnielka, een verslaggever van de „Frankfurter Rundschau" die by de oprichtingsvergadering aanwezig was, be schouwt de nieuwe organisatie als een ernstige bedreiging van de prille West duitse democratie. Een der grondbeginselen van de bewe ging is: „de geallieerde mogendheden uit de laatste wereldoorlog kunnen niet als vriendschappelijk gezinde staten worden beschouwd. Het zijn vreemde landen wier doelstellingen lijnrecht indruisen tegen de belangen van het Duitse volk". De „Duitse Nationale Jeugdbeweging" wordt door de binnenlandse veiligheids dienst nauwkeurig in het oog gehouden. Maar zolang de groepen niets tegen de grondwet ondernemen meent men niets te kunnen doen. Overigens is het nazi-karak ter van de beweging nauwelijks verholen. De bijeenkomsten worden opgevrolijkt door marsliederen uit het Hitler-tijdperk. SWERDLOWSK (UPI) Vice-president Nixon heeft vandaag zijn bezoek aan Si berië en de Oeral beëindigd met een be zichtiging van een atoomcentrale in op bouw bij Swerdlowsk. In de middag ver trok hij naar Moskou, waar hij zijn laat ste voorbereidingen zal treffen voor de toespraak die hij zaterdag houdt voor de Russische radio en waarin hy zijn indruk ken over zyn reis za! geven en de Ameri kaanse standpunten inzake buitenlandse bases, atoomproeven en Russisch-Ameri kaanse handel uiteen zal zetten. Tijdens Nixon's reis zijn er veel aandui dingen geweest, dat hij voelt voor een bezoek van Kroesjtsjev aan Amerika. In een toespraak die hij donderdag hield op een lunch zei hij onder meer, dat zijn be zoek aan Rusland een van de stappen is om door middel van persoonlijk contact tus sen leiders en volker te komen tot meer onderling begrip en vriendschap. Marquis Childs, die voor een Ameri kaans krantensyndicaat artikelen schrijft, meldt dat Kroesjtsjev de Verenigde Sta ten aan het eind van dit jaar zal bezoeken. Hij noemt als zijn bron een „hoge auto riteit", die te maken heeft met politieke beslissingen. Volgens Childs heeft Nixon Kroesjtsjev verstaan gegeven dat hij een officiële uit nodiging voor een bezoek aan de Verenig de Staten kan verwachten. Eisenhower draait bij Van de zijde van personen, die kortge leden het Witte Huis hebben bezocht, wordt vernomen dat president Eisenho wer er meer en meer van overtuigd geraakt dat een bezoek van de Sovjetrussische premier en partijsecretaris Kroesjtsjev aan de V.S. wenselijk is. Het wordt echter niet waarschijnlijk ge acht dat Eisenhower Kroesjtsjev zal uitno digen, terwijl de beraadslagingen tussen Oost en West over Berlijn nog aan de gang zijn. Atoomvriendschap Bij het bezoek dat de Amerikaanse vice- president Nixon bracht aan de atoomcen trale in opbouw van Beloyaisk, een dorp in de omgeving van Swerdlowsk in de Oeral, heeft de „vader van de Amerikaan se atoomduikboot", vice-admiraal Hyman Rickover, het hoofd van het Russische pro ject, Nikolai Koegoesjev uitgenodigd voor een bezoek aan Amerika's atoomcentra. „Zulk een bezoek zou kunnen aantonen", aldus de vice-admiraal, „dat de Amerika nen op dit gebied niet achterdochtig zijn". Rickover deed de uitnodiging na een kort fluistergesprek met Nixon, die er la ter aan toe voegde, dat de uitnodiging ge daan was in naam van president Eisenho wer en van hem zelf, Nixon. In zijn toe spraak tot de Russische geleerden zei Nixon onder meer, dat er een eind moet komen aan de politieke moeilijkheden, zo dat Russische en Amerikaanse geleerden en technische deskundigen zich geheel kun- Wordsworth: Het is een vreugde, het beste wat wij kunnen van de mensen te denken. OBERRIED (Zwitserland) (UPI) In de Zwitserse stad Oberried zijn negen per sonen gedood en zes ernstig gewond bij de explosie van een vuurwerkfabriek. Het magazijn van de fabriek bevatte grote hoeveelheden vuurwerk, in verband met de Zwitserse nationale feestdag, die op 1 augustus valt. Er bevonden zich op het moment van de eerste explosie twintig tot dertig mensen in het gebouw, dat geheel vernield werd. Het was de tweede keer dat de fabriek, de grootste van Zwitserland, door explosie getroffen werd: in 1942 werden twaalf personen gedood bij eenzelfde ongeval als dit. De eerste explosie gaf een geweldige steekvlam, en een schok die tot op 500 me ter afstand gevoeld is. Er ontstond een felle brand, waarin nog enkele grote, en een groot aantal kleine explosies ontston den. Vuurpijlen schoten door de rookwol ken. Verschillende brandweerlieden raak ten door de bijtende rook bevangen. De fabriek, waar normaal 120 personen werkzaam zijn, is een complex van zestig gebouwen, loodsen, schuurtjes en keten, die ver uit elkaar staan. De brand ontstond in het hoofdgebouw, waar vuurwerk voor de export wordt vervaardigd. Het is door brandmuren in compartimenten gedeeld en had een zeer licht dak. De justitie heeft een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van de brand, die be perkt is gebleven tor het hoofdgebouw en enkele er omheen staande opslagplaatsen. Advertentie GOUD 1UWEUERS - Houtplein 15 - HORLOGERS nen wijden aan vreedzame projecten. De Rus Koegoesjev antwoordde, dat de Rus sen ervan overtuigd zijn dat het Ameri kaanse en het Russische volk zulk een sa menwerking voor de vrede wensen en dat de woorden van Nixon en Rickover hem de overtuiging gegeven hadden, dat zulk een samenwerking zeer nabij is. Hij aanvaardde de uitnodiging voor een bezoek aan Amerika, als zijn werk het zal toelaten en deelde mee, dat een groep Russische deskundigen op het gebied van energiewinning binnenkort reeds naar Amerika komt. De minister van Defensie, de heer S. J. van den Bergh, heeft H.M. de Koningin verzocht, hem eervol ontslag te verlenen als minister van Defensie, ten einde hem bij de behandeling van een particuliere aangelegenheid volkomen vrijheid van beweging te geven, zo deelt de Rijksvoorlichtingsdienst mede. Het ligt in de bedoeling dat, na inwilliging van de ontslagaanvrage door H. M. de Koningin, de minister-president, minister van Algemene Zaken, prof. De Quay, voorlopig ad interim de portefeulle van Defensie zal beheren, in afwachting van de benoeming van een nieuwe bewindsman. De staatssecretarissen van Oorlog en van Marine hebben eveneens hun ontslagaanvrage by H. M. de Koningin ingediend. Onze parlementaire redacteur tekent hierbij aan: Wanneer een minister af treedt, moet zijn staatssecretaris (onder minister) ook altijd aftreden. Aan het de partement van Defensie waren twee staatssecretarissen verbonden en met het aftreden van minister Van den Bergh heb ben dientengevolge ook luitenant ter zee P.S.J. de Jong en luitenant-generaal bui ten dienst M. R. H Calmeyer hun ont slag als staatssecretaris ingediend. Voor lopig blijven zij echter hun werkzaam heden voortzetten. Een nieuwe minister van Defensie kan hen weer aan zich ver binden, wanneer zi.i instemmen met zijn beleid. De minister en zijn onderminister moeten het altijd samen eens zijn. Het aftreden van de staatssecretarissen is dus een formaliteit, om de mogelijkheid te openen, dat een nieuwe minister andere staatssecretarissen kiest. Het is echter niet waarschijnlijk dat dit het geval zal zijn. Voorlopig zal de minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, het beheer van de portefeuille van Defensie tijdelijk waar nemen. De afgetreden minister Van den Bergh was lid van de V.V.D. en de nog aan te zoeken nieuwe minister zal dus ook weer een liberaal zijn. In de eerste plaats wordt de naam ge noemd van mr. H. van Riel, lid van de Eerste Kamer en ondervoorzitter van de V.V.D., voorts luitenant-generaal J. H. Couzy, die in maart is gekozen in de Twee de Kamer. Ook wordt weer de naam ge noemd van de heer G. van der Wal, direc teur van de jaarbeurs te Utrecht. De ondankbare portefeuille van Defen sie is niet populair bij de politieke partijen en bij de kabinetsformatie was het een uit komst, dat de heer Van den Bergh bereid werd gevonden als minister van Defensie op te treden. Het zal niet gemakkelijk zijn een opvolger te vinden, maar de V.V.D. voelt een morele verantwoording ervoor te zorgen. Men meent daarvoor rustig veertien da gen de tijd te kunnen nemen, omdat de Koningin nog met vakantie in Italië ver toeft. Het aftreden van minister Van den S. L. van den Bergh Bergh vindt niet zijn oorsprong in politie ke moeilijkheden en het heeft daarom ook geen gevolgen voor het kabinet als geheel. Er moet alleen worden voorzien in een va cature. Dat is niet gemakkelijk, maar po litiek is er niets veranderd. Advertentie BARIEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439 IEIDSESTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM 1EI. 223596 TOTALE OPRUIMING

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1