GEVACO LOR Mensen in Amerika Comité van Graanhandelaren tegen Amsterdams graanoverslagplan en bo HEINZ SANDWICH SPREAD EVA E R T halveert de prijs van échte kleurenfoto's Mogen ook gecommitteerden aan kandidaten vragen stellen? Rede van de heer Kording m Staatssecretaris zal een einde maken aan de bestaande onzekerheid ZEVEN MANNEN VRIJDAG 31 JULI 1959 Gaat u met vakantie? Herziening salarissen bij nijverheidsonderwijs Regeringsvoorstel weldra in coin missie van overleg Amsterdamse Graanbeurs heeft andere mening De mijnstreek weert Duitse „Halbstarken" „Doorlichting" van Haagse begroting heeft een gunstig resultaat Ondergrondse proef explosies Sergeant-majoor bedroog weduwe van soldaat MIDDELPOT 0.98 GROTE POT 1.45 GARANTIE: MAAK BABY'S UITZET COMPLEET MET DE HANDIGE ZWITSAL BABYSET Zevende internationale marathon in Enschede KLEURVERGROTING vro^r NÜ 9x9 cm. AM 85ct 9 x 13 cm. £4fr 90 ct GEVAC0L0R rolfilm ZM 2.95 Maak nu prachtige kleurenfoto's met ft| ontwikkelen £45 1.80 Eindexamens hogere burgerscholen Zuid-Afrika overweegt maatregelen tegen buitenlandse journalisten Student zou Zuid-Afrika illegaal hebben verlaten Koning Boudewijn auto weg gedeeltelijk gereed INDRUKKEN VAN EEN RONDREIS 000R DE V.S. li De verklaring van Amsterdams burgemeester als antwoord op de bezwaren, die het Comité van Graanhandelaren te Rotterdam laat gelden tegen het in Amsterdam te vestigen graan-op. en overslagbedrijf, is voor dat Comité aanleiding geweest om bjj monde van zijn voorzitter, de heer J. W. Kording, te repliceren. De heer Kording zei, dat het Comité van Graanhandelaren een sinds 1872 bestaande organisatie van de graanhandel is, waarbij als leden zijn aangesloten particulieren en coöperatieve graanhandelsondernemingen van verschillende aard, verspreid over geheel Nederland. Twintig percent van de aangeslotenen is buiten Rotterdam gevestigd. Zo telt het Comité ook Amsterdammers onder zijn leden, die 75 in getal zijn, plus vier aan gesloten organisaties. Het heeft, zo verzekerde de heer Kording, uitsluitend uit hoofde van een algemeen Nederlands economisch belang bezwaar gemaakt tegen de bestaande plannen, daarbij in het bijzonder opkomende voor de belangen van de gehele Nederlandse graanhandel. De voorzitter deelde bovendien nog mee, dat de Landelijke Federatie van Organisaties van handelaren in akkerbouwproducten (L.F.O.), die tien provinciale organisaties omvat, geheel achter deze actie van het Comité staat. Tezamen met de L.F.O. telt men ongeveer duizend ondernemingen. Volgens de heer Kording vloeien de be zwaren voort uit de opzet van de Amster damse plannen. Deze doet zijns inziens vermoeden, dat aan Tradax door middel van een tariefovereenkomst en gemeente lijke garanties een preferentiële positie wordt geboden, waardoor deze onderne ming in staat wordt gesteld zowel de Ne derlandse import- als de transitohandel en de overlading te beconcurreren. Tegen bevoorrechting van een onderneming door directe en/of indirecte steun van gemeen tewege richten zich derhalve de bezwaren. De Nederlandse belangen Het bestuur wenst zeer duidelijk te stel len, dat wanneer onder gelijke omstandig heden een dergelijk graanop- en overslag bedrijf elders in Nederland zou worden gevestigd, het comité op dezelfde wijze zou reageren als thans. Zou niet Amsterdam maar Rotterdam in het geding zijn, dan zouden aldus de voorzitter onze reac ties misschien nog wel feller zijn geweest Verder ingaande op de door mr. Van Hall gebezigde argumentatie, zei spreker be grip te hebben voor het streven, de ha venactiviteiten te Amsterdam uit te brei den. Maar, zo ging hij verder, dit mag niet op deze wijze geschieden. Bovendien be rust zijns inziens de vergelijking tussen de graanaanvoercijfers van 1952 en 1958 op onvergelijkbare jaren. Immers na de be vrijding in 1945 was de aankoop van gra nen nog in handen van het voedsel-im- portbureau van de regering. Dit duurde voor voedergranen tot september 1953 en voor tarwe tot augustus 1955. Gedurende die periode werd inderdaad ongeveer een derde van de aanvoeren van de regerings instanties over Amsterdam gedirigeei-d. Toen de graanhandel zef weer kon impor teren en de periode van de kunstmatige aanvoeren dus plaatsmaakte voor het vrije spel van vraag en aanbod was het gevolg hiervan, dat de aanvoeren naar Am sterdam terugliepen tot ongeveer 250.000 ton per jaar, een quantum dat sedert 1954 vrijwel constant is gebleven. Eerlijk concurreren Er bestaat, aldus de heer kording, geen enkel bezwaar tegen een vestiging van Tradax in Amsterdam, maar dan moet dit geschieden op gelijke concurrentie-voor- waarden met andere soortgelijke onderne mingen, waarvan zelfs een der grootste in Amsterdam zelf is gevestigd. Volgens de heer Kording zou ook de vraag kunnen worden gesteld, waarom Tradax wèl in staat zal zijn 1,4 miljoen ton aan te voe ren over Amsterdam, terwijl het andere soortgelijke ondernemingen niet mocht gelukken haar graanaanvoeren op Amster dam te concentreren. De conclusie zou vol gens het Comité alleen kunnen zijn, dat Tradax hiertoe in staat wordt gesteld dank zij bijzondere faciliteiten van gemeente wege. De wijze, waarop mr. Van Hall zijn ant woord heeft ingekleed, versterkt de heer Kording in de veronderstelling, dat Tra- en wilt u dat wij uw krant naar uw vakantie-adres opzenden? Stuurt u ons dan minstens twee dagen voor uw vertrek een briefkaart met vermelding van uw naam, uw vaste adres, uw vakantie-adres, de datum waarop de eerste krant naar uw vakantie-adres gezonden moet worden en de datum waarop de krant voor het laatst moet worden toegezonden. Als u de krant per week betaalt, wilt u dan het abonnementsgeld voor de vakantieweken vooruit aan de bezor ger betalen DE ADMINISTRATIE Indien de verdere behandeling in het georganiseerd overleg in onderwijszaken geen onverwachte moeilijkheden ople vert, zal het Koninklijk Besluit tot herzie ning van de salarissen bij het lager nij verheidsonderwijs omstreeks oktober tot stand kunnen komen. Dit heeft de minis ter van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen medegedeeld in antwoord op vragen door het Tweede-Kamerlid me vrouw Heroma-Meilink (P.v.d.A.). Reeds in de terstond na de installatie op 9 april 1959 gehouden vergadering dei- desbetreffende commissie heeft de voorzit ter het vraagstuk van de aanpassing van salarissen van de leraren bij het lager nijverheidsonderwijs aan die van de on derwijzers bij het voortgezet lager onder wijs aan de orde gesteld. Na het optreden van het nieuwe kabinet heeft dit zich zo spoedig mogelijk beraden over de vraag, of inderdaad tot deze aan passing moest en kon worden overgegaan. Nadat deze vraag in bevestigende zin was beantwoord, heeft de minister op 14 juli 1959 een voorstel tot herziening van de sa larissen van de leraren bij het lager nij verheidsonderwijs bij de algemene com missie aanhangig gemaakt. Deze com missie heeft hierover het advies van de bijzondere commissie van overleg in zaken betreffende de rechtsposite van onderwij zend personeel bij het nijverheidsonder wijs gevraagd. De bijzondere commissie heeft de bespreking van dit voorstel ge plaatst op de agenda van haar op 3 augus tus te houden .vergadering. dax privileges zijn geboden op het gebied van op- en overslagtarieven. Wij vrezen, zo ging de heer Kording ver der, dat wanneer de Amsterdamse plan nen werkelijkheid zouden worden, een Pa namese onderneming, mede door de voor keurstarieven, een voorsprong krijgt op de Nederlandse graanhandel. Nu er de laatste weken veel geschreven is over de vestiging van een graanover- slagbedrijf in Amsterdam wordt er door de Vereniging Amsterdamse Graanbeurs op gewezen dat Amsterdam vóór de tweede wereldoorlog eveneens een belangrijke aanvoerhaven van graan was. Van de totaalaanvoer in Nederland was in 1920 26 percent voor Amsterdam, 74 percent voor Rotterdam; 1929 26 percent voor Amsterdam, 74 percent voor Rotterdam; 1952 24,7 percent voor Amsterdam, 75,3 percent voor Rotterdam; 1956 5,8 percent voor Amsterdam, 92,2 percent voor Rotter dam bestemd. Het graan dat in Amsterdam wordt aan gevoerd is voor het grootste deel bestemd voor de graanverwerkende industrie rond Amsterdam en in het noordelijke deel van Nederland gevestigd. Hoewel dus de aan voer op Amsterdam terugliep, de industrie met haar steeds toenemende behoefte aan graan bleef bestaan; terwijl sinds de ope ning van het Amsterdam-Rijnkanaal de Amsterdamse haven belangrijk aan be tekenis heeft gewonnen voor Duitsland en Zwitserland. Volgens de Vereniging is het duidelijk dat wanneer een zeeboot in Amsterdam aankomt en vandaar het graan bijvoor beeld naar de Zaanstreek moet worden vervoerd, dit voor de ontvangers voordeli ger is dan via een andere aanvoerhaven. Het bestuur en de leden van de Vereni ging hebben de teruggang van de aanvoer met lede ogen aangezien. Daarom is men reeds sinds april 1953 bezig een intense actie te voeren tot verbetering van de aan voer van granen op Amsterdam.-. (Van onze Limburgse correspondent De invasie van „Halbstarken" uit het nabije Duitse grensgebied naar onze Lim burgse mijnstreek is thans tot meer nor male proporties terug gebracht Maanden lang heeft de politie veel werk gehad aan deze knapen, die met moeite een snorre tje hadden gekweekt, die glimmend leren vesten en al te nauwe pantalons droegen en die vooral naar de mijnstreek kwamen om daar de boel op stelten te zetten. Zij hadden een bijzondere voorliefde voor de vele danszalen, waar dan ook vaak ge vechten ontstonden om Limburgse meis jes. Daarbij heeft een politieman in Kerk- rade al eens een hersenschudding opgelo pen en een Nederlandse douanier een ge broken kaak. Zelfs zijn Duitse knapen er in geslaagd de grens bij Waubach te blok keren met een boom. Op hun felgekleurde bromfietsen en lichte motoren raasden zij over de drukke verkeerswegen van de mijnstreek. Douane, marechaussee, rijks- en gemeentepolitie hebben ten slotte maatre gelen getroffen om deze ongewenste be zoekers te weren. Aan de grensposten wordt een veel strengere controle toege past, bij de minste aanleiding wordt tot lijfsvisitatie overgegaan en van minderja rigen wordt geëist, dat zij een verklaring van hun ouders hebben om de grens te mogen overschrijden Thans wordt per maand aan ongeveer achthonderd tot duizend Duitse jongens van de grens bij Heerlen de toegang tot ons land ontzegd. Van hen kan zeker de helft gerekend worden tot do categorie van de „Halbstarken". In de mijnstreek is het daardoor veel rustiger geworden. Men is er aan de grens zelfs toe overge gaan om de ouders uit het aangrenzende Duitse mijngebied van Aken telefonisch te waarschuwen wanneer minderjarigen de grens willen oversteken. Meestal krijgen de grensbeamten dan te horen: „Stuur hem onmiddellijk terug." Dit optreden van onze Nederlandse grensbeamten wordt door de ouders in het Duitse grensgebied zeer gewaardeerd. B. en W. van 's-Gravenhage hebben het wenselijk geacht de gemeentebegroting kwartaalsgewijze te doen „doorlichten" teneinde regelmatig geïnformeerd te zijn omtrent de ontwikkeling van de financiële gang van zaken. Het onderzoek van de ge wone dienst over het eerste kwartaal 1959 gaf in vergelijking met de raming voor die periode een voordelig verschil te zien van 182.000. Inmiddels is ook de „doorlichting" over het afgelopen halfjaar geschied. Wederom was in vergelijking met de raming een gunstiger resultaat te constateren, thans van 836.000. Weliswaar acht het college deze uitkomst niet onbevredigend, maar gelet op het begrotingstekort is dit resul taat toch van onvoldoende omvang. Dit tekort is na de recente toekenning van een verhoging der algemene uitkering uit het Gemeentefonds teruggelopen van 12,4 miljoen tot rond 10 miljoen. Minister Louw naar Nederland. De minister van Buitenlandse Zaken van Zuid-Afrika, de heer Eric Louw, zal op 28 augustus per vliegtuig naar Nederland vertrekken, op doorreis naar New York, waar hij de algemene vergadering van de Verenigde Naties zal bijwonen. Deze bij eenkomst begint op 15 september. Minister Louw zal op 31 augustus de conferentie van Zuidafrikaanse informatie-attachés, gedetacheerd in Europa en in de Verenigde Staten en Canada openen. Deze conferen tie wordt gehouden in Scheveningen. LONDEN (ÜPI) Premier MacMillan van Engeland heeft medegedeeld dat En geland en de Verenigde Staten voorne mens zijn ondergronds niet-atomische explosies teweeg te brengen om inzicht te verkrijgen in de vraag hoe men kleine ondergrondse explosies zal kunnen ont dekken. Dit probleem is een van de meest be sproken punten op de conferentie in Ge- nève over de stopzetting van proeven met kernwapens. In een schriftelijk antwoord op een vraag in het lagerhuis deelde MacMillan mede dat een dergelijke proef in een zout mijn in Louisiana zal worden genomen Engeland heeft besloten gelijksoortige proeven in het Verenigd Koninkrijk te doen plaats hebben. Vergelijking van de resultaten zou veel kunnen bijdragen tot beantwoording van de vraag hoeveel in vloed geologische condities kunnen uit oefenen op de huidige instrumenten waar mee men explosies van een afstand wenst op te sporen, aldus MacMillan. De minister van Binnenlandse Zaken, Richard Butler, beloofde dat Engeland geen kernwapens meer zal beproeven, zo lang in Genève de besprekingen hierover nog gaande zijn. Hij wilde echter niet zeg gen dat er geen proeven met kern wapens meer zullen worden genomen „zelfs als geen overeenstemming wordt bereikt". „Ik ben door de kolonel gestuurd om de papieren van uw overleden man in orde te maken." Met deze woorden kwam een 41-jarige Haagse beroeps-sergeant-majoor bij een jonge weduwe, wier man onlangs was overleden in het militair hospitaal. De sergeant-majoor was daar als admini strateur werkzaam. Met allerlei leugens wist hij van de weduwe meer dan 200 gul den los te krijgen. Thans stond de admi nistrateur van het militair hospitaal voor de krijgsraad in Den Haag terecht. Enke le maanden geleden was hij door de krijgs raad veroordeeld wegens het achterhou den van gelden, die hij aan zieke militai ren moest uitbetalen. Hij kreeg hiervoor een half jaar gevangenisstraf, waarvan drie maanden voorwaardelijk. De audi teur-militair noemde het buitengewoon laakbaar om iemand, die pas haar man heeft verloren, zo te benadelen. Hij vroeg vier maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf, waarbij dan de drie maanden voorwaardelijk zouden komen, die van de vorige zaak nog openstonden. De krijgsraad veroordeelde de sergeant majoor echter tot een gevangenisstraf van drie maanden voorwaardelijk omdat dit feit gepleegd werd vóór zijn berechting in de vorige zaak. Advertentie de nieuwe broodbelegging m volledige vergoeding door Uw leverancier, indien een Heinz 57 product niet voldoet. Advertentie Zaterdagmiddag 15 augustus start in het Diekmanstadion in Enschede de ze vende internationale marathon met deel nemers uit Engeland, Frankrijk, België, Zwitserland, Tsjecho-Slowaije en Neder land. Voor de Nederlandse lopers is aan deze race het kampioenschap van Neder land verbonden. Tijdens de marathon wordt er in het stadion zelf een sportprogramma verwerkt met onder meer een voetbalwedstrijd tus sen Duitse en Nederlandse oud-interna tionals, harddraverijen en een aantal in ternationaal bezette atletieknummers. Advertentie - i- - 'ó- .-Y i r-i,v" -v De staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, de heer Stu- benrauch, beraadt zich over de wijze, waarop het beste zo spoedig mogelijk een einde gemaakt kan worden omtrent de on zekerheid die bestaat over het al of niet bevoegd zijn tot vragen stellen van ge committeerden bij eindexamens van ho gere burgerscholen. Hij heeft dit geant woord op gestelde vragen van het Tweede Kamerlid de heer Veimooten, (P. v.d. A.) over het verschil tussen de reglementen voor de eindexamens van hogere burger scholen en middelbare scholen voor meis jes wat de rechten van gecommitteerden betreft. Het reglement voor de eindexamens dei- middelbare scholen voor meisjes geeft de gecommitterrden het recht gedurende een gedeélte van de beschikbare tijd aan de examenkandidaten vragen te stellen aldus het antwoord van de staatssecreta- ris.Dat het reglement voor de eindexa mens der hogereburgerscholen dit recht aan de deskundigen zou onthouden, kan de staatssecretaris niet onderschrijven. Bo vendien wijst hij erop dat beide reglemen ten weliswaar steunen op hetzelfde arti kel 57 der middelbaar-onderwijswet, doch elk op een ander onderdeel (resp. c en b) van dit artikel, welke onderdelen zeer aanzienlijk van elkaar verschillen. Artikel 57 der middelbaar-onderwijs wet bevatte behalve de ook thans nog geldende bepaling, dat de eindexamens worden afgelegd voor een commissie, die bestaat uit leraren van de hoogste klasse in de vakken, waarover het examen loopt, en uit deskundigen, door de minister aan te wijzen het voorschrift, dat het mon deling examen werd afgenomen door de leraren. Dit sloot de mogelijkheid uit in het examenreglement de deskundigen het recht te geven zelf vragen te stellen. Nu dit derde lid bij de wet van 22 april 1937 is ver vallen, bestaat er naar de mening van de staatssecretaris geen wettelijke belem mering om aan de deskundigen een zelf standig vragenrecht toe te kennen. Men kan zichzelfs op het standpunt stel len, dat dit recht voortvloeit uit het feit, dat de examencommissie volgens de mid delbaar-onderwijswet wordt gevormd door leraren en deskundigen, zodat het vragenrecht niet opgenomen behoeft te worden in het eindexamenreglement, waarin de bevoegdheden der deskundigen zijn geregeld. Het is de staatssecretaris echter bekend, dat uit de bepaling van artikel 15, lid 3, van het eindexamenregle ment der hogereburgerscholen die de examinator verplicht over een bepaald on derdeel van de examenstof enige vragen aan de kandidaat te stellen, indien de des kundige daartoe de wens te kennen geeft, wel wordt afgeleid dat de deskundige zelf geen vragen mag si ellen. De staatssecre taris is daarom van oordeel, dat het aan beveling verdient aan de onzekerheid hier over door een duidelijke regeling een einde te maken. Hij beraadt zich thans over de wijze, waarop dit het beste zo spoedig mogelijk zal geschieden. Hoewel zulks wellicht niet de bedoeling van de vragensteller is geweest, wordt in de vragen voorts verzocht het reglement voor de eindexamens der hogereburger-i snelweg van 145 kilometer lengte scholen in overeenstemming te brengen met dat voor het eindexamen der middel bare meisjesscholen. De staatssecretaris merkt op, dat dan ook ten aanzien van de voorschriften inzake de vaststelling van de cijfers en de einduitslag het stelsel, dat bij de eindexamens der overige middelba re scholen geldt, voor de hogereburger scholen zou moeten worden overgenomen. Tot een zo ingrijpende verandering van de verhouding tussen de examinerende leraren en de deskundigen bij de eindexa mens der hogereburgerscholen meent hij op dit ogenblik niet te moeten overgaan. Echter zullen in verband met de voorge stelde nieuwe regeling van het voortgezet onderwijs de examenregelingen te zijner tijd opnieuw moeten worden vastgesteld. Daarbij zal dan uit de verschillende stel sels datgene moeten worden gekozen, dat de beste beoordeling van de examenresul taten waarborgt. PRETORIA (Reuter) De Zuidafri kaanse minister van Buitenlandse Zaken Eric Louw heeft donderdag te Pretoria verklaard dat het mogelijk in het open baar belang noodzakelijk zal worden op te treden tegen buitenlandse correspon denten in Zuid-Afrika, „die zich bijzonder uitputten bij hun streven om ons land in een zo kwaad mogelijk daglicht te stellen". De minister verklaarde dit naar aan leiding van een brief van het stadsbestuur van Durban, waarin klachten worden ge uit over de „misleidende en de valse be richtgeving in de buitenlandse pers over de recente wanordelijkheden in deze stad", waarbij negers en negerinnen bierhuizen aanvielen. Hij zei verder dat hij op het ogenblik niets anders kon doen dan te blijven pro testeren tegen dergelijke berichtgeving. „Elk optreden zou weer aanleiding geven tot hevig misbaar in binnen- en buiten land en men zou de regering ervan be tichten dat zij inbreuk maakt od de vrij heid van berichtgeving", aldus Louw. Hij voegde hieraan toe: „Maar al te vaak wordt deze „vrijheid" beschouwd als een vrijbrief, om naar believen misbruik te maken van de persvrijheid". KAAPSTAD (UPI) Naar in Kaapstad verluidt heeft Hans Beukes, de Afrikaan se student die een beurs kreeg voor de universiteit van Oslo, Zuid-Afrika illegaal verlaten. Beukes kret-g een maand geleden be richt dat hij als een der meest belovende Afrikaanse studenten van de universiteit van Kaapstad drie jaar in Oslo mocht stu deren. Enkele uren voor zijn vertrek trok de politie om onbekende redenen zijn pas poort in. Sinds vorige week is Beukes spoorloos. Het is niet onmogelijk dat hij voor de Commissie voor Zuidwest-Afrika van de Verenigde Naties, in New York, zijn zaak persoonlijk wil bepleiten. Hij is afkomstig .uit Zuidwest-Afrika. Ook de studentenraad van de universi teit van Kaapstad heeft geen contact meer met hem gehad. Zij beheert een bedrag van 112 pond sterling voor hem, dat werd ingezameld toen bekend werd dat de reis naar Noorwegen niet doorging. Op 24 juni werd het paspoort van Beu kes ingetrokken; op 15 juli wendde hij zich telegrafisch tot de Commissie voor Zuidwest-Afrika met het verzoek de kwes tie te behandelen. Sindsdien is niets meer van hem vernomen, maar niettemin had de commissie de mogelijkheid open ge houden om Beukes vandaag te horen. Het is niet onmogelijk dat de intrekking van zijn paspoort is geschied naar aanlei ding van een brief die hij op 29 juni tot de commissie richtte. Hij verzocht onder meer hem te helpen een zo gunstig moge lijk gebruik te maken van zijn Noorse studiebeurs. „Ik weet dat ik het slachtof fer kan worden van intimidatie. Omdat ik een donkere huid heb is mij dit niet vreemd", schreef hij onder andere. BRUSSEL (BELGA) De Belgische minister van openbare werken, Vanau- denhove, heeft zich woensdag ter plaatse op de hoogte gesteld van de vorderingen die gemaakt worden met de aanleg van de Koning Boudewijn-autosnelweg. Deze werken waaraan in 1956 begonnen werd, moeten einde 1962 klaar zijn en dan zullen haven en stad van Antwerpen door een recht streeks verbonden zijn met Luik en het Westduitse wegennet Tot nu toe is slechts een baan van twintig kilometer voor het verkeer opengesteld, maar eind 1959 zal er zeventig kilometer gereed zijn. Bij Hasselt loopt de weg op korte afstand evenwijdig aan het Albertkanaal dat hij evenals de Maas ter hoogte van Herstal bij Luik kruist. De brug over de Maas kost 57 miljoen frank en moet medio 1961 gereed zijn. Bij Milmort sluit de autoweg Brussel-Luik op de nieuwe weg aan, die tenslotte bij het dorp Lichtenbusch de grens bereikt en naar Aken leidt. Ter hoogte van Viersel bij Wommelgem zal later een aftakking naar het Ruhrgebied komen. Deze aftakking zal langs Turnhout, Eindhoven en Venlo lopen. De totale kos ten van de weg bedragen ruim vier mil jard frank waarbij nog een miljard komt voor de aansluiting van zijwegen. Advertentie gaat natuurlijk mmm Het vliegtuig van Phoenix, de hoofd stad van Arizona, naar Flagstaff is slecht gevuld, deze zondagochtend Er zitten acht mensen in de oude, wat rammelende Dakota die het verkeer tussen allerlei stadjes en steden in het verre westen onderhoudt. Zoals te verwachten is van mensen, die op zondagochtend om kwart over vijf moeten opstaan rh een vliegtuig te halen, is de stemming in de kleine ca bine zwijgzaam, licht geïrriteerd en zon der enige interesse voor de omgeving. Acht stille mannen, vervuld van medelijden met zichzelf op een hete ochtend, inten sief schuddend in een klein vliegtuig bo ven de woestijn. Vijftig minuten na het vertrek blijkt dat Flagstaff mist heeft een van de twee mistdagen die het stadje elke vijf of tien jaar doormaakt. We vliegen door naar een nog kleiner oord dat Winslow heet. Twin tig minuten later staan we aan de grond in Winslow, tweeduizend meter boven de zeespiegel en daarom aanzien lijk killer dan waar we in de woestijn rondom Phoenix aan gewend waren geraakt. Een van de acht mannen wordt opgewacht door een auto en drie minuten later is hij van het vlieg veld verdwenen. De zeven anderen blijven wat hulpe loos achter in de kleine wachtkamer van het vliegveldje. Een van hen gaat wat aarzelend naar de eenzame klerk in het kantoortje van de luchtvaartmaatschappij en vertelt hem zijn probleem: hij had ge hoopt van Flagstaff de bus te kunnen nemen naar de Grand Canyon, een van de bekendste natuurwonderen van de Ver enigde Staten. Nu is hij in Winslow en is er een manier om toch nog naar Canyon te komen? Op dat moment komen de andere zes mannen ook tot leven. Het blijkt dat ieder een hetzelfde plan had en dat iedereen zich wat ongerust afvraagt of er nog enige kans bestaat om van Winslow uit de Grand Ca nyon te bereiken. Zulke gezamenlijke moeilijkheden scheppen een band. Enkele minuten later zijn de zeven individuen een groep geworden. Zij stellen zich aan elkaar voor en het blijkt, dat zich een van de wonderlijkste groepen heeft gevormd die zich ooit in Winslow, Arizona kan hebben vertoond. Dit zijn de zeven mannen: twee Italiaanse journalisten, twee Australische bakkers, een Engelse reclasseringsambte- naar, het Nederlandse Tweede-Kamerlid S. A. Posthumus (P.v.d.A.) en uw verslag gever. De luchtvaartmaatschappij heeft de enige huurauto van Winslow voor ons gehuurd en we zijn gezevenen aan de tweehonderd kilometer lange weg naar de Grand Ca nyon begonnen. Een van de Australische bakkers, Desmond Henessy uit West Brunswick in de Australische staat Vic toria, stuurt. Hij heeft net zo min als de anderen een Amerikaans rijbewijs, maar hij zegt dat hij goed rijdt en de slaperige autoverhuurder heeft begrip voor onze moeilijkheden. En nog een uur later is de groep er een geworden van bevriende men sen, oude bekenden haast. Er worden gegevens uitgewisseld over bepaalde ste den en staten in Amerika, over hotelprij- zen, over ervaringen en meningen. We zijn het allemaal met de Australiërs eens, dat het Amerikaanse brood niet erg lekker is, de Engelsman vertelt even over de re classering maar dwaalt al gauw af naar het komende cricketseizoen in Engeland, een van de Italianen blijkt eigenlijk uit sluitend goed Frans te spreken (behalve Italiaans, uiteraard) en dat compliceert de conversatie in een gemend Engels-Frans- Nederlandse spraakverwarring. Te midden van dit alles vertelt de heer Posthumus, die pas enkele weken geleden uit Neder land is vertrokken, mij in geuren en kleu ren over de kabinetsformatie maar ook hij is er in Arizona niet in geslaagd uit te vinden of Nederland nu al een regering heeft. En, omringd door de immense leegte van deze Amerikaanse staat, praten wij lang en intensief over de Europese Ge meenschap voor Kolen en Staal. 's Middags komen wij in de Grand Ca nyon, een eindeloos imposante vallei van meer dan een mijl diep, waar men heel ver beneden zich de Colorado rivier kan zien stromen. De zeven mannen zijn onder de indruk; ze hebben elk vele duizenden kilo meters reizen achter de rug, ze zijn wat vermoeid, maar een paar uur lang kun nen ze alleen maar bijna sprakeloos naar de overweldigendè, ruwe schoonheid van Grand Canyon kijken, 's Avonds laat arri veren wij weer in Phoenix. Onze wegen scheiden zich. De Engelsman en de Neder landse parlementariër maken een afspraak om elkaar in Denver, Colorado weer te ontmoeten. De Australiërs vliegen de dag daarop naar Hawaii. De Italianen gaan naar Hollywood en uw verslaggever wordt in San Francisco verwacht. De Grand Canyon ligt te wachten op de volgende toeristen. E. Romayn

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 7