NAVO wordt ingelicht over het
Russisch-Amerikaans gesprek
Washington geeft gehoor
aan wensen van Brussel
HET WEER
Nieuwe „Rotterdam" een pronkstuk
van de koopvaardijvloot
Benzine wordt
duurder
Zwak of
sterk Eeropa?
éeè MORRIS before you êuy!
Het woord is aan
Koningin Elizabeth in
blijde verwachting
Debré in Algerije
Staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken
Luchtpost ging verloren
In september overleg over
ambtenarensalarissen
In de krant van heden
DIAMANTEN RINGEN
STUURMAN. 8, COHEN
Britten willen nieuwe
waarnemers naar
Laos zenden
Fwwwwmwmmmmmxm
Vrij zonnig
Aan het strand
Luxueuze inrichting; gericht op A merikaanse smaak
Een buitenbeentje
74e JAARGANG No 24 VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1 959 304e JAARGANG No 176
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT H lm il 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 1™®! 1 C® I 1 iOC I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- ifJCJI I 1!™°^ Ill 1*% 1 fL J! tL Jl 1L JP i II. JU iLjl Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 J- AAA M VA A VA V#1 fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE H A ARLE 1VI SCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Kennemerlaan 5 (bij de brug)
WM m m m m:wm w:m>M'WWWW?Ê
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
'LEIDSE5TRAAT (BU KONINGSPLEIN). AMSTERDAM TEL. 223596
SüèDE DAMES3AS3ES IN KLEUREN
Nietszsche:
Wat uit liefde wordt gedaan, geschiedt
buiten goed of kwaad om.
nen te hebben, dat geen besluiten mogen
worden genomen die andere landen van de
NAVO raken. Schuermans zei voorts dat
een eigenlijke topconferentie een morele
overwinning voor de Sovjet-Unie zou zijn.
Er zijn naar het ooi-deel van de Belgische
regering niet zoveel vorderingen te Genève
gemaakt, dat een topconferentie gerecht
vaardigd is.
In antwoord op een vraag van een ver
slaggever zei Schuermans dat óe Belgische
informele stap geen aanwijzing is van een
gebrek aan vertroifwen in de Verenigde
Staten en andere bondgenoten. De bedoe
ling is alleen uitdrukking te geven aan de
wens dat de kleinere landen in de NAVO
medezeggenschap hebben in beslissnede
kwesties die ook hen aangaan
In antwoord op een andere vraag zei
Schuermans dat België nog met officieel
geantwoord heeft op het Italiaanse voor
stel tot het houden van een bijeenkomst
van de regeringsleiders van de NAVO-lan-
den als onderdeel van het progiamma voor
Eisenhowers bezoek aan Europa. De Bel
gische regering is er niet tegen maar zij
zou tevreden zijn met een bijeenkomst op
het niveau van de ministers van buiten
landse Zaken of zelfs op dat van de per
manente vertegenwoordigers bij de NAVO
(AFP) In Washington meent men dat
Eisenhower er niet veel voor voelt om tij
dens zijn verblijf besprekingen te voeren
met vertegenwoordigers van alle NAVO-
landen. Men kan zich echter wel voorstel
len dat de president in de NAVO-raad me
dedeling zal doen van zijn nlannen. Een
debat of een conferentie acht men echter
niet waarschijnlijk. Een bijeenkomst van
de regeringsleiders van de NAVO-landen
zou kunnen betekenen dat Eisenhower
met Kroesjtsjev zal gaan praten als
woordvoerder van dp NAVO-landen.
(UPI) Van dc zijde van Buckingham
Palace is hedenmiddag om 2 uur medege
deeld dat koningin Elizabeth II begin vol
gend jaar haar derde kind verwacht. Het
Britse koninklijk paar heeft reeds twee
kinderen, prins Charles en prinses Anne.
PARIJS (UPI) Premier Michel Debré
vertrok donderdag naai Algerije om ken
nis te nemen van de resultaten van het
offensief van twee weken van de Franse
troepen tegen de bolwerken van de rebel
len in het Kabylen-bergland. De econo
mische opbouw van het Noordafrikaanse
gebied volgens het „Constantine-plan" van
generaal Charles de Gaulle, dat een grote
verbetering beoogt te brengen in de le
vensstandaard van de bevolking, zal door
de premier ook tijdens zijn bezoek van
enkele dagen bekeken worden.
WASHINGTON (UPI) Zestien leden
van het Amerikaanse Congres hebben er
donderdag in een verklaring bij Frankrijk
op aangedrongen onderhandelingen te be
ginnen om een eind te make aan de strijd
in Algerije. ^Afschriften van deze verkla
ring zijn toegezonden aan president De
Gaulle en aan premier Abbas van de Al
gerijnse rebellenregering.
Naar het A.N.P. van het ministerie van
Buitenlandse Zaken verneemt, heeft de
minister van Buitenlandse Zaken, mr. J.
M. A. H. Luns. hoop dat vóór hij begin
september voor zes weken naar het weste
lijke halfrond vertrekt, een staatssecretaris
aan zijn ministerie zal zijn benoemd.
Alle post uit Curacao en Aruba is don
derdag verloren gegaan bij een brand in
de gebouwen van het vliegveld van George
town in Brits Guyana. De post was ver
voerd door een toestel van de KLM.
Begin september zal opnieuw overleg
worden geopend over de salarissen der
ambtenaren. De Centrale Commissie voor
Overleg in Ambtenarenzaken zal met mi
nister Toxopeus van gedachten wisselen
over de gevolgen van de vrijere loonpo
litiek voor de ambtenaren Bepaalde voor
stellen zullen nog niet op tafel komen. De
bijeenkomst heeft voornamelijk een oriën
terend karakter.
pag
N,A,V,0, 1
„Rotterdam" 1, 9
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Effecten en geldmarkt2
Op de Praatstoel3
Kunst4
Radio en Televisie4
Feuilleton 4
Agenda 4
Uit stad en omgeving5, 6
Beurs6
Terug van Jamboree 7
Feesten in Santpoort 9
Sport11
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
De Westduitse minister van Financiën,
Franz Etzel, die als lid van de Hoge Autori
teit der Europese Kolen- en Staal-
Gemeenschap belangrijk werk voor de
Europese eenwording heeft gedaan, heeft
deze week opnieuw bewezen een goed
„Europeaan" te zijn. Op een persconferen
tie heeft hij nameliik de noodzaak bepleit
van nog veel nauwere samenwerking
tussen „de Zes" dan er nu bestaat en daar
bij heeft hij de nadruk gelegd op het ge
lijke aandeel dat elk der zes landen in die
samenwerking moet hebben.
Het door de Franse regering gelanceerde
plan voor een drie-landen-directoraat voor
de Economische Gemeenschap waardoor
de Benelux-landen in een ondergeschikte
positie zouden worden gemanoeuvreerd
kan dus stellig niet op de steun van Etzel
rekenen. En diens positie in de Westduitse
regering is van dien aard. dat men zijn
verklaring vermoedelijk wel kan beschou
wen als een aanwijzing van de houding,
die door het officiële Bonn inzake het
Franse plan wordt ingenomen.
Maar Etzel is nog verder gegaan. Hij
heeft betoogd dat uit de teleurstellende
afloop van de conferentie van Genève de
conclusie dient te worden getrokken, dat
de behoefte aan een hecht-georganiseerd
West-Europa er door de jongste ontwikke
lingen zeker niet kleiner op is geworden
en dat in die behoefte alleen kan worden
voorzien door de vorming van een vot-
ledige politieke federatie van de Zes.
Naar dit doel de schepping van de Ver
enigde Staten van West-Europa moet
men volgens Etzel blijven streven ondanks
de weigering van Engeland om er aan deel
te nemen.
Deze verklaringen van minister Etzel
contrasteren wel heel sterk met een betoog
dat vanochtend als hoofdartikel in de
Manchester Guardian is verschenen. In dat
invloedrijke Britse blad wordt beweerd,
dat het vooral te wijten is aan continentale
misverstanden omtrent de beweegredenen
van de Britse regering, dat Engeland en
het vasteland zich nog niet dichter aaneen
hebben gesloten. Maar de misverstanden,
die daarbij worden opgesomd, zijn te gek
om los te lopen en geen enkel verant
woordelijk Europees politicus zal de poli
tiek van Londen op een zo dwaze manier
hebben ontleed.
Dan merkt de Manchester Guardian
echter op, dat er nu in de zes landen, maar
vooral in West-Duitsland, stemmen op
gaan tegen verdere intensivering van de
Westeuropese samenwerking omdat die
zou leiden tot een nog grotere scheiding
tussen West-Europa en Engeland en het
nog moeilijker zou maken, overeenstem
ming te bereiken tussen de Economische
Gemeenschap en de andere landen van de
O.E.E.S. Dit nu is een typisch Engelse
redenering, die géén misverstand kan
wekken. Want er blijkt overduidelijk uit,
dat nauwere samenwerking met Engeland
volgens deze Engelse stem alleen mo
gelijk is ten koste van nauwere samen
werking tussen de Zes onderling. De logica
zou ons dienen te leren dat een eensgezinde
groep van zes landen gemakkelijker en
efficiënter met andere staten zou kunnen
samenwerken dan een groep die slechts op
sommige punten een geheel vormt maar in
andere opzichten verdeeld is. Maar logica
past nooit erg goed in de Britse denkwijze
en deze logica past in 't geheel niet in
het kader van de Britse politiek.
Wij houden het dus maar liever bij Etzel
en diens streven naar een zo nauw mo
gelijke samenwerking van de Zes. Want
zelfs als de Duitse minister daarbij het oog
zou hebben op de mogelijkheid van een
bevoorrechte Dlaats van zün land in het
Westeuropese geheel, behoeven wij daar
voor geen al te grote vrees te hebben ge
zien de weerstanden die daardoor os-
getwijfeld in Frankrijk zouden worden
opgeroepen. En een twee- of drie-landen-
hegemonie is. dat heeft Etzel zelf al in
gezien. een praktische onmogelijkheid bij
de bestaande Europese structuur.
Een opzettelijk zwak gehouden Europese
Gemeenschap, alleen terwille van de
samenwerking met Engeland, lijkt ons in
elk geval een veel slechtere keus.
Simon Koster
Advertentie
JUWELIERS - Houtplein 15 HOR'OGERS
(Van onze correspondent in Parijs)
Washington zal hoogstwaarschijnlijk in de persoon van president Eisenhower
of anders van zijn minister van Buitenlandse Zaken Herter de leden van de
Noordatlantische Verdragsorganisatie op de hoogte brengen of houden van de
aard en de bedoelingen der besprekingen, die het Amerikaanse staatshoofd met
premier Kroesjtsjev gaat voeren. Dit verslag zal vermoedelijk kort voor het eerste
onderhoud Eisenhower—Kroesjtsjev op 15 september in Washington voor de per
manente NAVO-raad in Parijs kunnen worden uitgebracht. Dit Amerikaanse
voornemen lijkt voort te vloeien uit een wens, die werd geuit door de Belgische
minister van Buitenlandse Zaken Wigny in een memorandum aan alle ambassa
deur-leden van de permanente NAVO-raad in Parijs. Aan een Italiaans initiatief
om voor of na het Amerikaans-Russische overleg een conferentie van alle vijftien
regeringsleiders der Atlantische landen in Parijs bijeen te roepen ter bepaling
van een gemeenschappelijke tactiek zal echter geen gevolg worden gegeven.
Nieuwsgierig maar met enige schroom
keken drie knapen op naar premier
Harold MacMillan, toen deze een be
zoek bracht aan Basildon New Town.
De premier heeft grote interesse voor
deze nieuwe stad, ivaarvan de bouw
begon toen hij in 1952 nog minister
van Huisvesting was.
LONDEN (Reuter) De woordvoerder
van het Britse ministerie van buitenland
se zaken heeft donderdag op zijn dagelijk
se persconferentie verklaard, dat Enge
land binnenkort „voorstellen van opbou
wende aard" zal doen met betrekking tot
de toestand in Laos.
In antwoord op een vraag verklaarde hij
het 'eens te zijn met het donderdag in de
Times geuite denkbeeld om waarnemers
van de UNO naar Laos te zenden, waar
thans, in de noordelijke provincies, ge
vechten worden geleverd tussen rege
ringstroepen en communisten.
De woordvoerder wilde niet zeggen tot
wie Engeland zijn voorstellen zal rich
ten. Plij bevestigde, dat Groot-Brittannië
gekant is tegen een weer bijeen roepen
van de uit vertegenwoordigers van drie
staten India, Canada en Polen sa
mengestelde internationale bestandscom
missie voor Laos, die na de in 1954 te Ge
nève gehouden conferentie over Indo-Chi-
na in functie is geweest, doch geruime tijd
geleden uiteen is gegaan na een anti-com
munistische staatsgreep in Laos.
Advertentie
AGFA - KODAK - GEVAERT
op 27 augustus Algerije te bezoeken. Wan
neer Washington aan deze vingerwijzing
gehoor geeft, valt het dus te verwachten,
dat Eisenhower president de Gaulle pas
zal ontmoeten, nadat hij op 28 29 en 30
augustus in Londen met Macmillan en
Adenauer heeft overlegd.
Bondskanselier Adenauer zal omstreeks
28 augustus een bezoek aan Londen bren
gen, aldus wordt uit Bonn gemeld. Dr
Adenauer is inmiddels hersteld van de ver
koudheid. die hem vanaf zondag had ge
dwongen thuis te blijven. Maandag gaat
hij met vakantie naar Noord-Italië. zo
meldt Reuter.
Terwijl de westelijke hoofdsteden zo on
derling nog druk overleggen, hoe de diplo
matieke agenda voor de eerstekomende
weken in elkaar moet worden gepast, schij
nen in het oostelijke kamp zekere tekenen
erop te wijzen, dat daar de hemel door veel
ernstiger geschil van politiek karakter
wordt verduisterd.
Premier Kroesjtsjev is naar de Russi
sche Rivièra aan de Zwarte Zee vertrok
ken om daar krachten op te doen voor een
ontmoeting die voor zijn land en voor de
wereld van historische betekenis kan wor
den. Maar nog altijd doen hardnekkige ge
ruchten de ronde, dat de Chinese staats-
chef Mao Tse Toeng van Kroesjtsjev zou
verlangen bij dit gesprek met het Westen
rechtstreeks of zijdelings te worden be
trokken. Het wordt niet uitgesloten geacht
.dat Kroesjtsjev voor zijn ontmoeting met
Eisenhower op zijn beurt eerst nog een
onderhoud met zijn Chinese bondgenoot
zal hebben. Sommige waarnemers me
nen zelfs zo ver fe mogen gaan, dat zij
het communistische rebellenoffensief, dat
vorige week plotseling in La<is uitge
broken, interpreteren als een Chinese po
ging Moskou onder druk te zi tten Zeker
mag men deze communistische opstand
een dissonant noemen die de harmonie
van het komende Oost-West-concern iet
wat dreigt te verstoren.
(Reuter) Het hoofd van het kabinet
van het Belgische ministerie van Buiten
landse Zaken, Schuermans. heeft donder
dag op een persconferentie te Brussel ge
zegd dat Eisenhower voor ziin eerste be
sprekingen met Kroesjtsjev niet alleen
met. de leiders van Grool-Brittannië.
Frankrijk en de Duitse Bondsrepubliek
moet spreken.
Volgens de Belgische regering is er geen
reden af te wijken van het traditionele
democratische overleg binnen de NAVO
De regering te Brussel heeft dit de rege
ringen van de andere landen van de NAVO
informeel meegedeeld. De Belgische rege
ring heeft tevens duidelijk willen maken
dat de besprekingen van Eisenhower en
Kroesjtsjev 'n „verkennend karakter" die-
De beide smalle rookafvoerkanalen van
de „Rotterdam" waren niet een gevolg
van de zucht van een uitzonderlijke lijn
te scheppen. Zij dankten hun ontstaan
aan vrije nuchtere motieven, een goede
rookafvoer met zo min mogelijk roetneer-
slag binnenboord. Die beide smalle rook
afvoerkanalen maken dat de „Rotter
dam" een buitenbeentje zal blijven om
dat het specifieke kenmerk van alle
H.A.L.-schepen, de gele schoorsteen met
de groenwit-groene band, ontbreekt. Er
is even over gedacht die beide rookafvoer
kanalen geel te schilderen en vlak onder
de top van de bekende band te voorzien.
Maar zonder proefneming kan men zich
al voorstellen dat dit het uiterlijk van het
schip zeker niet ten goede was gekomen.
Vandaar dat de kleur grijs bleef.
Twaalf dekken
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perio
den. Weinig wind en iets warmer
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Zonnige perioden met af en toe
overdryvende wolkenvelden. Iets ho-
g.:re temperaturen, 's middags onge
veer 22 gr. C. Zwakke tot matige
wind uit richtingen tot west en zuid.
Zeewater helder met matige golfslag,
temperatuur 18 gr. C.
Laag water 's middags om half twee,
hoog water 's avonds kwart over zes.
Strand voor fietsen berydbaar van
's morgens half tien tot 's middags
vier uur.
Wat het interieur van het schip betreft:
Men wordt overweldigd door de veelheid
en verscheidenheid in opvattingen van ar
chitectuur. Wat men voor zichzelf gaarne
anders zou hebben gezien, is ingegeven en
uitgevoerd uit commerciële overwegin
gen. Het overgrote deel van de passagiers
zal namelijk uit Amerikanen bestaan. En
hun opvattingen verschillen dikwijls met
de onze.
Over twaalf dekken zijn alle woon- en
verblijf ruimten benevens die welke voor
het uitvoeren van de dienst nodig zijn, ver
deeld. Als hoofdader van het verkeer kan
men het zeker indrukwekkende hoofdtrap
penhuis in de midscheeps beschouwen,
dat met zo genoemde schaartrappen een
dubbele opgang heeft, in het midden door
een glasscherm gescheiden.
Schotten, die onzichtbaar in de wanden
schuiven, kunnen de klossen scheiden of
naar behoefte vergroten of verkleinen.
Men komt bij een wandeling over het
schip door i-ooksalons en eetzalen, kap
salons en beauty-pai lors. Zij zijn aile per
fect ingericht. Kostbare en fraaie hout
soorten zijn .meestal in wanden en pla
fonds verwerkt. Op velerlei wiize zijn ver
rassende effecten verkregen.
Elke klasse heeft verscheidene bars zo
als de „Ritz Carlton" in de eerste klasse,
de „Tropic Bar," de cardroom, de rook
zaal en de ambassadorroom en in de ruim
te van de toeristenklasse het Café de
la Paix naar het beroemde etablissement
bij de Parijse opera. De gouaches, die
hier hangen zijn van A. Brenet, de enige
buitenlander onder de vele kunstenaars
die hun medewerking verleenden aan in
richting en versieringen.
Promenadedek, een zonnedek, een sloe-
pendek en een bovenpromenadedek. In de
midscheeps ligt nog het allerhoogste dek-
je, het observatiedek, dat 30 meter boven
de waterlijn is gelegen. Op het navigatie-
brugdek is een sportdek. Op bet promena
dedek ligt het openluchtzwembad.
Om de 1466 passagiers en 776 beman
ningsleden van voedsel te voorzien werden
drie keukens ingericht met een totale op
pervlakte van 15°0 vierkante meter. Rol
trappen zorgen v^or de verbinding met de
De vestibule op de foto vormt de
hoofdentree- van het schip. In het
midden bevindt zich een bronzen
sculptuur naar een ontwerp van
L. P. J. Braat. De sculptuur is een
geschenk van „Shell Nederland" aan
de Holland-Amerika Lijn. Op de
achtergrond een plattegrond van de
stad Rotterdam anno 1694.
eetzalen. Naast deze keukens bevinden
zich een slagerij, een visbewerkingsruim-
te, een bakkerij en zelfs een aparte aard
appelschilplaats. Twee elektionenfornui-
zen vertegenwoordigen het nieuwste op
dit gebied. Voor het braden van een kip
heeft deze „radarcooking" niet meer dan
enkele minuten nodig.
Vervolg op pagina 9)
Met Frankrijk zijn ook de meeste ande
re Atlantische landen van oordeel, dat het
verstandiger is niet de indruk te wekken,
dat president Eisenhower als boodschap
per of onderhandelaar van de hele weste
lijke vrije wereld zou optreden. Het is
echter niet uitgesloten, dat ook de Ita
liaanse premier Segni en/of de minister
van Buitenlandse Zaken Pella worden uit
genodigd om in Parijs president Eisen
hower te ontmoeten.
DE ZESDAAGSE TECHNISCHE PROEFTOCHT met de nieuwe „Rotterdam",
weldra het vlaggeschip van de Holland-Amerika Lijn, is een succes geworden. Veel
wat had kunnen falen, bleek perfect in orde te zijn. De kleine schoonheidsfoutjes in
een zo omvangrijk technisch apparaat dat nodig is om een zeekasteel als dat van de
„Rotterdam" over de wereldzeeën te brengen en zijn opvarenden een comfortabel
tehuis te bieden, kunnen nog worden bijgeschaafd. Want al lijken schip en inrichting
voltooid te zijn, hier en daar zal de bekende „laatste hand" nog nodig zijn om het
geschikt te maken voor de officiële overdracht van werf aan rederij. Voor het eerst
hebben enkele honderden gasten, die tijdens de technische proeftocht aan boord
waren, hun oordeel kunnen vormen over de inrichting van het schip. Over het
comfort zullen zij zeker geen klachten hebben gehad. Meubilering en stoffering
zullen niet gelijkelijk zijn gewaardeerd. Smaken verschillen nu eenmaal. Maar men
zal niet kunnen zeggen, dat men niet een plaats heeft kunnen vinden, waar het goed
vertoeven was, waar men zich kon thuisvoelen. Uiterlijk vertoont de „Rotterdam"
ook een groot verschil met het gebruikelijke type passagiersschepen door het
ontbreken van de klassieke schoorsteen.
Als gevolg van de recente prijsstijging
op de wereldmarkt, zal naar Shell-Neder-
land meldt met ingang van zaterdag
8 augustus aanstaande de verkoopprijs voor
gewone autobenzine en super-autobenzine
worden verhoogd met G,3 cent per liter.
Livingstone Merchant, de Amerikaanse
onderminister van Buitenlandse Zaken die
speciaal belast is met Europese aangele
genheden, zal vrijdag voor besprekingen
in Rome aankomen. Dit bezoek valt sa
men met de speculatie dat Italië aandringt
op een bezoek van Eisenhower aan Rome,
zo meldt Reuter. Merchant die op de con
ferentie van Genève de plaatsvervanger
van minister Herter was, zal door minis
ter Pella, op de hoogte worden gesteld van
de Italiaanse mening over de internationa
le toestand.
Intussen is men het tussen Parijs en
Washington er nog altijd niet geheel over
eens op welke datum beide presidenten,
Eisenhower en de Gaulle, elkander in Pa
rijs zullen ontmoeten. Parijs heeft Wash
ington officieel de. keus gelaten tussen 27
augustus en begin september. De Fransen
hebben echter ook te kennen gegeven, dat
de Gaulle het wel op prijs zou stellen aan
zijn aanvankelijk plan gevolg te geven en