Controle op kernproeven mogelijk
De ^moderne" Nikolaj Gogol
De „Leidenaars" organiseren Jaarlijks
met beroepsgernak studentenrellen
Litteraire
Kanttekeningen
Erbij
Aan een de aarde
omspannend net
van waarnemings
posten zal geen
explosie ontgaan
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959
PAGINA TWEE
OOK GOGOL is nu in de onvolprezen
Russische Bibliotheek (G. A. van Oorschot,
Amsterdam) verschenen, het eerste deel
althans van zijn Verzamelde Werken, zijn
jeugdschrifturen: de beide boeken van de
„Avonden op een dorp bij Dikanka" (1831-
1832) en die van „Mirgorod (1835) te
zamen een twaalftal vertellingen, waarin
de schrijver van „De Mantel" en „Dode
Zielen" zich trek voor trek ontpopt tot het
geen hij na een eeuw na zijn dood pas goed
en wel zou blijken te zijn geweest: heel
wat meer dan „de vader van het Russische
realisme", meer ook dan enkel een groot
Russisch romancier, meer zelfs dan een
der voornaamste prozaïsten van de negen
tiende-eeuwse Europese letterkunde de
vertolker van een levensgevoel (een „tra
gisch levensgevoel", noemde Miguel de
Unamuno het) ,dat zich jaren na zijn dood
zou manifesteren als de innerlijke gesteld
heid van de hedendaagse mens. Veel is er
Russisch en negentiende-eeuws in Gogol,
veel is er in hem van de „overtollige
mens", de maatschappelijk op drift ge
raakte, in twijfel en vertwijfeling ver
strikte intellectueel, die ook Toergenjew
nog overleefde. Maar het is niet dat tijd
verschijnsel dat ons overrompelt als we
ons rekenschap geven van Gogols levens
tragiek, van zijn bitterzoete hum.or, waar
in al zijn angsten, heel zijn demonische be
zetenheid, zijn levensvrees, zijn menselijk
heid, ja zijn mensenliefde zijn christe
lijke mensenliefde, ondanks de vele dui
velen die hem bestookten een uitweg
zochten. Wat ons in Gogol treft, wat hem,
meer dan de lieflijke, heerlijke Poesjkin,
meer dan de machtige, oer-natuurlijke
Tolstoj, meer misschien zelfs dan de diep-
delvende Dostojewski, één der onzen doet
zijn, dat is zijn „moderniteit", die hem be
let om met zijn verstand zijn hart te ver
staan, met zijn hart op de uitkomsten van
zijn denken te vertrouwen en als een van
zichzelf vervreemde in zijn spiegelbeeld
zichzelf te herkennen.
„In mij zijn twee zielen verenigd,"
schreef Gogol. Dat was niet als beeld
spraak. maar letterlijk, zeer letterlijk be
doeld. Uit de spanning tussen die twee
zielen, tussen God en Duivel, geloof en
twijfel, mededogen en afschuw, „idealis
me" en „realisme", liefde en demonie,
kwam zijn werk voort, zijn geniale werk,
zijn geniale humor, die in twee toonsoor
ten tegelijk staat geschreven: in die van
de deernis en in die van de hoon. Geen
van zijn tijdgenoten, ook de scherpzinni
ge, scherprechtende Belinski niet (die
hem loofde voor zijn jeugdwerk, maar
„Dode Zielen" met voorbehoud aanvaard
de), heeft hem beter verstaan dan de
schrijver van „Demonen": dan Dosto
jewski. Daar waar hij in een notitie over
de Russische litteratuur schrijft: „we had
den demonen, echte demonen, twee in ge
tal," doelt hij weliswaar ook op Lermon-
tow, maar nadrukkelijker toch op Gogol.
„Een demon van een kolossale macht"
noemt hij hem, „zoals Europa er nooit
een heeft gehad en nauwelijks in zijn mid
den zou dulden." En dan roemt hij de
schrijver van „Dode Zielen," niet alleen
omdat hij „alle mogelijke mensen, spe
culanten en oplichters, vrekken en be
driegers, ambtenaren en eerzame bur
gers" met één vinger behoefde aan te ra
ken „om hen voor de eeuwigheid getekend
te hebben", niet alleen om de (overigens
zeer gematigde en bijkomstige) critiek
op sociale misstanden, maar om zijn lach,
om die lach „waarmee hij zijn leven lang
lachte om zichzelf en de mensen; zó lach
te dat we meelachten tot we begonnen te
huilen van het lachen.."
Dat is Gogols humor: een huilen van
het lachen kan het tragischer? Het is
in dit jeugdwerk niet anders dan in „De
Revisor" en „Dode Zielen" der latere ja
ren: deze komiek is huiveringwekkend in
zijn ontmaskering, in zijn sublieme een
voud, zijn levenswaarachtigheid, zijn
schijnbaar nuchtere, maar met hart en
ziel deelnemende observatie. Steeds weer
begint het kluchtig, zelfs daar waar de
heksen en duivels in levenden lijve ver
schijnen om de „menselijke situatie" te
bestoken. Maar het is een dubbelzinnige
kluchtigheid, één waarin elk ogenblik het
noodlot kan toeslaan, in het kleine als in
het grote, want voor Gogol is ook het „gro
te" klein, is het „kleine" groot, is het men
selijk, nietig een speelbal van diepere,
duistere driften. Ja, Gogol was een moe
dig, een diep-bevreesd, een bezeten ver
kenner van de menselijke onderwereld,
zonder dat men hem één ogenblik van
„psychologie" zou kunnen betichten.
Neem de geschiedenis van Iwan Iwano-
witsj en Iwan Nikiforowitsj. Geen beter
vrienden dan die twee aarts-lanterfanters.
Dag-in, dag-uit bezoeken ze elkaar, ver
dragen ze elkaar, bewijzen ze elkaar hun
koddige plichtplegingen. Totdat er over
een onnozel geweer een meningsverschil
ontstaat, dat niet eens de kans wordt ge
laten om tot een behoorlijke onenigheid
uit te groeien het wordt een banale
burenruzie. „Alles" zou nog vergeten en
vergeven zijn als dat éne woord nu maar
niet was gevallen. „U bent" zegt Iwan
Iwanowitsj tegen zijn vriend. „U bent een
echte ganzerik," en dat betekent het
einde van alle vriendschap. Men kan el
kaar veel toevoegen, men kan van elkaar
veel dulden, maar niet dat. Eén ganzerik
is genoeg om vrienden in procederende
vijanden te doen verkeren, die in hun we
derzijdse aanklachten de laaghartigste be
schuldigingen tegen elkaar uitspelen. Dat
is van een belachelijkheid om je tranen
bij te lachen tranen ja, „om te huilen"
zei Dostojewski. Want die jarenlange,
voorbeeldige vriendschap, die door een
enkele ganzerik in een boosaardige haat
veranderde, was niets anders geweest dan
een gewoonte, een sleur, misschien ook
een afweer tegen de menselijke eenzaam
heid, de bestaansangst, de leegte. En men
lacht niet meer. Men leest niet langer
een „anekdotisch" geval, maar ziet „de
mens", en ziet hem met schrik. Hoeveel
zielsverwikkelingen, hoeveel kronkels,
hoeveel frustraties en jammerlijkheden
hebben hedendaagse schrijvers er voor
nodig om hetzelfde kenbaar te maken, zon
der het zo onontkoombaar te kunnen
schrijven als Gogol in zijn meesterlijke
eenvoud, in zijn menselijke portrettering
van het doodgewone, dagelijkse leven!
Is dat nog „realisme" of „naturalis
me?" Is dat nog „Zola" of „de Gon-
courts"? „Taras Boelba", Gogols kleine
„homerische" heldenepos van de vijftien-
de-eeuwse Zaparogers een mengeling
van wrede oerkracht en onverbiddelijke
heldemoed, van dronken levensvreugde
en koelbloedige doodsverachting zou
men nog zo kunnen noemen een histo
rische zedenschildering, kenmerkend voor
wat men de „Russische volksziel" placht
te noemen. Maar het overige het be
hekste, macabere, „fantastische" en dui
velse van de niets-vermoedende gewoon
heid dat is van een andere orde en heeft
een dimensie méér dan de getrouwe weer
gave van de werkelijkheid. Het is kort
weg gezegd psychisch realisme, de ver
kenning van een innerlijke werkelijkheid,
die benauwend reëel achterhaald wordt
door de speurende blik van een diepzee
duiker in- de menselijke verborgenheden.
„Wijs is diegeen" aldus commenta
rieert Gogol zijn Tjistjsikow uit „Dode
Zielen," „die zich van geen enkel karak
ter met geringschatting afkeert, maar er
in doordringt met een onderzoekende blik
en het doorgrondt tot zijn elementaire
oorzaken. Onverwacht neemt alles in de
mens een wending, in een ommezien tijds
is in zijn binnenste een vreselijke worm
groot geworden
Van die vreselijke worm was Gogol be
zeten. „Existentiegevoelens", zou men
dat nu noemen. De weg van Gogol naar
Kafka, van deze vertellingen naar „Het
slot" en „De gedaanteverwisseling" is
korter dan men vermoedt. Gogol stond
aan de vooravond van een wereld, waarin
de mens geen toegang meer kan vinden.
Als groots schrijver gaf hij daaraan groots
uitdrukking.
C. J. E. Dinaux
l'ussen hoge zee en lage wolken vervolgt de tanker zijn weg van oliehaven naar
oliehaven; techniek effent de elementen, regelmaat de jaargetijden.
ALS DOORGEWINTERDE LANDROT
keek ik al weken tevoren met ge
mengde gevoelens tegen een zee
reis aan: het isolement-van-negen-
dagen-lang op een boot te midden
van niets dan het water van de At
lantische Oceaan, de angst voor
zeeziekte, de wat artificiële luxe
van zo'n drijvend kasteel. Maar
deze overtocht tussen de oude en
de nieuwe wereld werd door uw
dienaar, die nu eenmaal meer van
land dan van water houdt, met
extra onzekerheid tegemoet ge
zien. Een Leidse student in de rech
ten was een maand of wat geleden
in Parijs namelijk komen vragen of
ik ook niet eens meewilde op zo'n
trip. De opdracht luidde: op de
terugreis, tussen New York en Rot
terdam, op de „Grote Beer" inlei
dingen houden over Europa voor
ongeveer duizend studenten uit
alle hoeken van Amerika. Het
avontuur lokte me wel en ik zei
dus ja, maar ik vroeg me af hoe
zo'n onbekende student de orga
nisatie van zo'n onderneming
waarvoor Cook en Lissone-Linde-
man zich nog wel eens twee keer
zou bedenken tot een redelijk
einde zou kunnen brengen en op
welke toon en in welke trant ik mij
tot die jonge Amerikaanse vakan
tiegangers zou moeten richten om
hen, temidden der baren, in te
INDIEN het tot een gereglementeer- zijn opgezet. Over de gehele globe zal geleerden in staat stelt een ontploffing van
de controle op kernexplosies zal komen, zich een geweldig netwerk moeten uit- ®en kallber van duizend ton TNT met een
7 j ,/r i 7 7 7 j j hoge graad van zekerheid op te sporen tot
zal dat een van de grootste internatio- strekken, onderhonden door duizenden op een afstan(j Van 2880 kilometer en in
nale ondernemingen worden, die ooit mensen, samenwerkend op een plane- een tijdsperiode van vijf tot twintig dagen
taire schaal aan een karwei, dat mis- na de explosie.
schien wel het meest urgente is, dat wij Deze methode zal uiteraard niet bruik-
777 baar zijn als de explosie onderaards is ont-
m deze tijd onder ogen hebben te zien: ketend. Maar dan kan zoals reeds eerder
de wereld bevrijden van de angst voor is uiteengezet de explosie worden „ach-
de Bom. Het is voor de meeste mensen terhaald" door het spoor, dat zij nalaat
bijzonder moeilijkde lange internatio- °p de kaart de seismograaf. Zo vullen
7 j. 7 de twee methoden elkaar perfect aan.
nale conferentie te volgen, die nu al Gelukkig is er echter nog een derde con-
maandenlang in Genève gaande is over trole: radiosignalen. Iedere kernexplosie
de stopzetting van kernproeven. Dat brengt machtige elektromagnetische stra-
komt omdat men zich moeilijk ver- len tewaeg' veroorzaakt door het fusie-
T ,7-77 proces. Deze signalen kunnen niet ver-
trouwd kan maken met. de inhoud, van warcj worden met de normale Herz-golven,
het document, dat als basis voor de be- alleen zou verwarring mogelijk zijn met
sprekingen gebruikt wordt: een lang, ge- de door weerlicht uitgezonden signalen, in-
detaiUeerd rapport, dat een paar maan- dïen die op dezelfde golflengte voorkomen.
j j Maar er bestaat met de minste overeen-
den tentg unaniem is aanvaard door een komst jn de energie in een bliksemflits
commissie van deskundigen. en die van een atoomexplosie. Daardoor
Hoe kunnen wij weten, dat. op een of is het praktisch onmogelijk, dat men bei-
ander deel van het aardoppervlak een de d°or e!kaar haalt ?e bliksem veroor-
7 7 j-x 7 x 7 jo rr zaakt zoals men aan de radio kan horen
atoomexplosie heeft plaatsgehad? Hoe een gekraak op de achtergrond tijdens on-
kan een doelmatig systeem van toezicht weren over een uitgestrekt gebied).
opgezet, worden? Het, in Genève opge- Als een bom onder de grond of onder
stelde document geeft heldere, weten- ™ater tot ontploffing wordt gebracht, is
„7 .,7.. 7 - 7 j het radiosignaal meestal spoedig geabsor-
schappehikc' antwoorden op deze en beerd en kan het niet gebruikt worden als
meer vragen.
We hebben seismografen. Kunnen deze
zeer gevoelige instrumenten, waarmee
aardbevingen worden geregistreerd, ook
kernexplosies ontdekken? Ja. Tot nu toe
zijn alle kernproeven door seismografen
geregistreerd. Toch hebben de deskundigen
in Genève besloten deze methode niet als
sluitend controlesysteem aan te bevelen,
want zij houdt een zeker risico van ver
warring in. In het geval van een onder
aardse kernexplosie is geen verwarring
mogelijk, maar als een bom in de lucht
explodeert zal men aan de curve op de
kaart in de seismograaf niet altijd duide
lijk kunnen zien of er sprake is van een
kernexplosie of van een aardbeving.
Een betrouwbaarder opsporingswijze
wordt mogelijk gemaakt door de geluids
golven, die bij een explosie ontstaan. Akoes
tische deskundigen hebben de wetten uit
gewerkt, volgens welke, na explosies in de
lucht, de geluidsgolven zich over grote af-
standen voortplanten waarbij rekening is
gehouden met windinvloeden, die de kan
sen op ontdekking zowel kunnen vergroten dekt op voorwaarde, dat er in de nabijheid
als verkleinen. Zelfs onder de meest on- niet te veel onweren woeden. Met een ra-
gunstige omstandigheden kunnen ook de diorichtingzoeker kan de plaats van een
kernexplosies op een afstand van explosie bepaald worden met een ma "ge
mijl „gehoord" worden. Op zee kun- van slechts twee graden, dat is ongo eer
nen geluidsgolven nog van een veel grotere 40 kilometer over een afstand van bijna
aistand opgevangen worden: bijna 10.000 1000 kilometer, en het tijdstip van de ex-
kilometer. Natuurlijk kunnen vulkanische plosie kan worden vastgesteld tot enkele
ei rupties drukgolven veroorzaken, die duizendsten van een seconde.
een opsporingsmiddel. Maar bij een atoom
explosie in de lucht en vooral in de hogere
luchtlagen wordt een opsporing door mid
del van de radiosignalen zeer effectief.
Een explosie vergelijkbaar met een ont
ploffing van 1000 ton TNT kan van een af
stand van mim. 6000 kilometer worden ont-
gelijksoortig zijn aan de nawerking van
bomexplosies, maar er zijn weer andere
manieren, waarop de vulkanische oor
sprong van deze golven vastgesteld kan
worden.
Wanneer men ze apart neemt is geen
van deze methoden onfeilbaar. Maar als
men ze te zamen toepast kan men er ze
ker van zijn, dat elke atoomexplosie wordt
opgespoord, mits natuurlijk de controlesta-
En de radioactieve as ofwel de „fall-out" tions dicht genoeg bij elkaar liggen. Iede-
j' P dat elke niet onderaards re ontploffing, die niet wordt opgemerkt
een zeer indrukwekkende prestatie die De Marinierskapel verwelkomde op de
\A/iirion in A -,nt i ui bier, sinds een jaar of zes, iedere zomer kade te Rotterdam de Amerikaanse
J - in ae actuele problemen door Nederlandse studenten wordt gele- studenten met een daverende taptoe.
van de Europese integratie, de verd. 0
dodecafonische muziek de ver- Italiaanse meren en in Pariis De voorde- °ntp^offe"de bom grote hoeveelheden as door een station zal door het andere wél
hnMr,. non A1 r HET LEIDSE BUREAU krijgt van de "n die het^N B B S de raim üendïïzend atsmofeer in stoot. Natuurlijk zal deze ontdekt worden en gegevens, die voor de
houdingen Algenje-Frankrijk Of van Nederlandse regering de beschikking over Amerikaanse en andere mede-studenten dlradM^ctS ér\e, obfervatiepost nog twijfelachtig zijn
al heeft weten te bieden, zijn niet alleen gemetenMm? doorHeSriS™ WOr?n bevestigd floor ae
van materiële aard Voor die Amerikanen femeren- Maar door de grillen van de wind andere. In een goed opgezet stelsel van
van materiele aara. voor die AmeriKanen kan deze as naar het noorden, het zuiden controlenosten zou niets aan de aandacht
en andere buitenlanders is het zo mogelijk het nnotPn pn hpt ,„octo„ ep sten zou niets aan de aandactn
de avant-garde van het Parijse
toneel. Zo werd ik als debutant-
studentenlector nog wel door meer,
de ongeveer achthonderd plaatsen op de
schepen „Zuiderkruis", „Grote Beer" en
„Waterman," wanneer die terugkeren van
een reis om emigranten naar Canada of
Amerika te brengen. Alles wat er aan or
en anaere Duitenianaers is net zo mogenjK het nnctpn ar, hot
nog belangrijker dat ze weten dat zij bij Daarom is het zo moeiliik- Ho hmn ontsnappen
I7-iiiiei met LC Ui engel I. Aiica wat ei aan ui- d NRRR in Rl]rnna annr medp-stiiHon- Uddrom 18 ne,r zo moeilijk de bion en de Het aarde-omspannende controle-net-
een tikkeltje beangstigende, vra- ganisatie, publiciteit, ontspanning en voor- ten en dus'in hun eigen of tenminste een on™ang van de explosie met deze methode' werk, dat door de deskundigen in Genève
gen bestormd. Nu de reis echter en nazorg bij zo'n reis komt kijken en verwante, levensatmosfeer zullen worden wj- nUttJg matfriaal is voorgesteld zal uiteraard in oprichting
opgevangen.
HET DEVIES IS „voor en door studen-
ver schaffen, dat, gecombineerd met de re- en beheer zeer kostbaar zijn. Iedere post
sultaten van het geluidsgolvensysteem, de zou moeten worden uitgerust met appara
tuur voor alle genoemde registratieme
thoden. Dat vereist op elk ervan de aan
wezigheid van dertig technici naast een
vaste onderhoudsdienst. Honderd tot hon
derdtien van deze stations zouden over de
waarvan een leek zich moeilijk een voor-
weer achter de rug is moet ik als stelling kan maken, wordt uitsluitend en
voornaamste conclusie toch wel alleen door studenten zonder de hulp
van vakmensen verricht. Naast een
voorop Stellen, dat Ik geen moment hoofdbureau op het Rapenburg in Leiden,
Spijt van mijn avontuur heb qehad beeft bet Nederlands Bureau voor Buiten- ten", en van dat motto wenst men geen
y landse Studentenbei rekkingen de N.B.B.S. voetbreed af te wijken. De hele onderne- die de algemene leiding voerde op de
ook een eigen kantoor in New York dat, ming zou een nog veel reusachtiger om- ..Grote Beer", dat hij een bijzonder aan- vijf continenten verdièld"moeten wórden"
GOED, TOEGEGEVEN: die Leidse stu- voor de tijdsduur van een jaar, ook door vang kunnen aannemen, indien het werk lokkelijke aanbieding van een der groot- plus twintig op de grote eilanden en veer
denten bleken de kunst en de techniek van een student wordt geleid, die reclame voor louter commercieel werd opgevat en ont- ste reisbureaus van Europa om in per- tig op kleinere, in totaal dus honderdzes-
het organiseren op massale schaal niet de reizen op alle Amerikaanse universi- wikkeld. Want organisatorisch is het na- manente dienst te treden, onlangs had af- tig tot honderdzeventig stations. De gemid-
allemaal steeds met hetzelfde meester- teiten maakt en, lange maanden tevoren, tuurlijk toch een groot bezwaar, dat alle geslagen. Maar mijn goede vriend Emile delde afstand tussen de stations zou va-
schap te beheersen, er zat natuurlijk ook boekingen voor passages noteert. In het posten en functies in dit enorme organis- spreidde als reisleider dan ook een aan- riëren van 1620 tot 1760 kilometer, maar
wel eens een kinkje in een kabel Voor mij hoofdkwartier te Leiden worden echter al me nooit langer dan een jaar door dezelf- tal kwaliteiten van psychologisch inzicht, deze afstand zou moeten worden verkort
persoonlijk zelfs direct al in het begin. Ik de grote lijnen voor dit studententoerisme de student worden bezet en vervuld. Gedu- tact, energie, intelligentie en vooral humor tot 1040 kilometer in gebieden waar aard-
had een oproep voor het vertrek van de uitgestippeld. rende dat jaar laat zo'n student zijn studie- ten toon, waardoor hij voor dit werk ook bevingen frequent voorkomen' De contro-
boot in Rotterdam gekregen, en toen ik Uit Leiden worden met regering en boeken dan meestal maar even rusten om wel in de wieg lijkt te zijn gelegd. Natuur- lestations zouden als volgt verdeeld kun-
daar, een half uur voor de afvaart, op de Holland-Amerika Lijn alle financiële pro- zich uitsluitend aan zo'n taak van reisor- lijk wordt zo'n student maar niet lukraak nen worden: 24 in Noord-Amerika 16 in
kade verscheen, bleek het schip zijn ver- blemen besproken en in Leiden komen ganisator te kunnen wijden, die dan ook zo'n leidende en zeldzaam verantwoorde- Zuid-Amerikaó 6 in Europa 37 in' Azië 7
treksein juist in de haven van.. Amster- ook alle overige draden van deze wereld- inderdaad wel al zijn tijd en belangstel- lijke functie toevertrouwd. Ze moeten in Australië, 16 in Afrika 4 'in het zuidpool
dam uit te loeien. Tijdens de dodenrit tus- wijd vertakte activiteiten te zamen. Want ling opslorpt. Bovendien handhaaft het eerst, op minder belangrijke posten in de gebied en zestig stations op de diverse
sen Rotterdam en Amsterdam zijn toen de bootreizen van en naar Amerika mo- N.B.B.S. zelf om principiële redenen studentenmaatschappij, bewijzen van ge- eilanden. Dan zouden er no« grote stukken
die morgen wel een paar minder minza- gen dan al de grondslag vormen van dit krachtig dit rouleringssysteem. Men schiktheid hebben geleverd. Ei voltrekt oceaan niet door de apparatuur worden
me woorden over die studenten-reisma- internationale studententoerisme, de Lei- wenst er terecht vooral geen beroep van zich een natuurlijk selectieproces, dat op bestreken maar daartoe zou ongeveer een
nagers gevallen, en ons afscheid van ver- denaars houden zich ook nog met ver- te maken. Soms echter weten studenten zichzelf al heel interessant is en waardoor dozijn waarnemingsschenen nermanent in
u'an,on scheidene andere reistaken en -takken be- zicb °P deze gebieden, die helemaal nieuw de juiste man meestal inderdaad op de de vaart moeten zijn
zig. Het N.B.B.S. organiseert ook reizen v°or hen zijn, terstond al zo sterk te on- juiste plaats terecht komt. Er worden
over land en door de lucht in Europa, derscheiden, dat de verleiding wel eens door het N.B.B.S. enorme prestaties ver-
wanten en kennissen voltrok zich zo ook
wat overhaast en nerveus.En op het
schip zélf is er natuurlijk ook nog wel eens
hier en daar wat mis gegaan. Maar al die
'geringe) schoonheidsfoutjes vallen toch
wel volledig in hel niet in deze grandioze
onderneming, waarvoor men zijn petje al-
chartert vliegtuigen, huurt en verhuurt groot wordt de studie nu maar verder
auto's en bussen voor Europese trips, die voor goed te laten rusten,
soms ettelijke weken Huren, en exploiteert
in de zomermaanden zelfs eigen studen- ZO VERTELDE MIJ de 23-jarige stu-
leen maar diep kan afnemen. Want het is tenhotels in Barcelona, Amsterdam, aan de dent in de medicijnen Emile Nieuwendijk,
richt, waarvan wij op deze reis getuige
zijn geweest en waarover we in een vol
gend artikel nog wat naders willen ver
tellen.
Frank Onnen
De rekening van dit alles zal voor de vol-
kerenfamilie niet gering zijn maar wie
zou haar weigeren te betalen, wanneer op
deze kosten de wereld bevrijd wordt van
de angst voor de Bom?
