Frans vertoog in Londen over
de Britse perscampagne
FLE
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Par ij se dagbladen beginnen
venijnig te reageren
HET WEER
Zesde Discoverer
ir polaire baan
Groot-Brittannië gaat 240
steenkolenmijnen sluiten
Negervrouwen
obstructie in
voeren meeste
Zuid-Afrika
aanhoudend warm
Aan het strand
Daily Telegraph" gaat
redenen hiervan na
Frans vlootbezoek aan
A mster dam
Drie doden in het verkeer
Motorrijder uit Haarlem
bij Bergen verongelukt
Nieuwe naam voor het
Bagdad-pact
Vliegtuigen met vangnet
opnieuw op capsule uit
Het woord is aan
Verkorting diensttijd
Spoedig rapport van de
commissie-Van Voorst
Alliantie-partij wint
verkiezingen in Malaya
Dakota met 32 mensen
in Spanje verongelukt
Merendeel Britse studenten
op thuisreis
In de krant van heden:
74e JAARGANG No 35 DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1959 304e JAARGANG No 187
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 g TT I i 1 i Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. |bssffl^| (P® I B §F% I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- B i ff^S ftjl JT 1 If I B Jjj ÏJ| £^ij If JÉ 1 1[ 11 IJl Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapiein, Tel. 57755 w mm sla eHs dia fe# ^ss^Ë eéej fr> pp. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks urivLuniL nnnxiuDivioonD uuunniN 1 Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Londen)
De Franse regering is verontrust over
de heftige critiek, welke sinds enige we
ken door een deel van de Britse pers ge
voerd wordt op het beleid van president
De Gaulle, vooral op zijn wensen Frank
rijk tot kernmogendheid te maken, op zijn
houding tegenover een topgesprek met de
Russen en op zijn opvattingen over de
NAVO. Gisteravond ging de Franse am
bassadeur in Londen, Jean Chauvcl, naar
het Britse ministerie van Buitenlandse Za
ken om de onderminister John Profumo
minister Selwyn Lloyd is met vakantie
in Spanje van deze ongerustheid op de
hoogte te stellen. De ambassadeur zal na
dit gesprek zijn regering in Parijs onge
twijfeld hebben kunnen meedelen, dat zij
zich over de houding van de Britse rege
ring geen zorgen hoeft te maken. Men gaf
ons in Britse politieke kringen de verzeke
ring dat men de onverantwoorde aanvallen
op De Gaulle en diens beleid ten zeerste
betreurt.
Dit is de tweede maal, dat een westelij
ke bondgenoot zijn ongenoegen kenbaar
maakt over de houding van de Britse
pers. Enkele maanden geleden maakte de
Westduitse bondskanselier Adenauer bit
tere opmerkingen over een haatcampagne
tegen zijn land, die werd gevoerd in be
paalde Britse bladen. Evenals toen, ant
woordden de Britse functionarissen nu dat
zij deze critiek dan wel mogen betreuren,
maar dat zij er weinig aan kunnen doen
Het .staat de Britse pers vrij te schrijven
wat haar goeddunkt.
Men hoopt in Londen echter dat de
Franse regering deze critiek, vooral in
het blad van de Labourpartij, de Daily
Herald, niet als maatgevend voor de Brit
se opinie over Frankrijk zal beschouwen
en dat er snel een einde zal komen aan
deze „krantenoorlog", die nu ook aan de
andere kant van Het Kanaal op tempera
tuur blijkt te komen.
Men acht dit in Britse politieke kringen
een slechte prelude voor president Eisen
hower's bezoek aan Europa om in Bonn,
Londen - en Parijs vooroverleg te plegen
over zijn komende gesprekken met
Kroesjtsjev. Premier Macmillan wil de
sfeer zo vriendelijk mogelijk houden en
zo weinig mogelijk laten blijken van even
tuele meningsverschillen tussen de weste
lijke geallieerden.
Praatje bij de haard
Eenheid zal dan ook vermoedelijk wel
het thema zijn van het „praatje bij de
haard" dat Macmillan en Eisenhower op
31 augustus vlak voor het diner in Dow-
ningstreet in de ambtswoning van de Brit
se premier, voor de Britse radio en tele
visie zullen houden.
Het is de eerste maal dat een Ameri
kaanse president een dergelijk praatje,
uitgevonden door wijlen president Roose
velt, buiten de Verenigde Staten houdt.
Het idee werd uitgewerkt door de pers
chefs van Macmillan, Harold Evat, en van
Eisenhower, James Hagerty, toen deze
vorige week in Londen was om het bezoek
van de president voor te bereiden.
1-Iet Franse vertoog in Londen zo meldt
onze correspondent uit Parijs, is een dui
delijk bewijs van de zeer gespannen ver
houdingen om het woord crisis dan nog
maar niet te gebruiken die er heersen
tussen de beide landen van de Entente
Cordiale. Officieel kan Parijs Londen wel
niets verwijten en men spreekt hier dan
ook niet van een „protest" maar van een
Advertentie
houdt nu een schilderfeest met
SIKKENS-TJALLEMA PRODUKTEN
vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden.
Verwachting tot morgenavond:
Droog, zonnig en warm tot zeer
warm weer. Zwakke tot matige
zuidoostelijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Mooi, warm en zonnig strandweer.
Zwakke wind uit oostelijke richting.
Temperatuur in de middag oplopend
tot 25 gr. C. Zee vlak zonder bran
ding, temperatuur 19 gr. C. Zeewater
aan de kust troebel met kans op
kwallen. Aanhoudende landwind
vergroot het gevaar voor baders en
zwemmers.
Laag water 's middags en 's nachts
om één uur, hoog water 's avonds
half zes. Strand voor fietsen berijd
baar van negen uur 's morgens tot
half vier 's middags en 's avonds van
negen uur af.
„stap". Dc talrijke artikelen en karikatu
ren, die de laatste weken in de Londense
bladen zijn gepubliceerd en waarin Frank
rijk en De Gaulle persoonlijk niet steeds
even welwillend of zelfs rechtvaardig wer
den bejegend, kunnen officieel onmogelijk
op de rekening van de regering Macmillan
worden geschreven. Niettemin doen al de
ze min of meer stekelige en tendentieuse
uitingen de wederzijdse relaties toch geen
goed en toen eergisteren ook de officieuse
„Times" zich voegde in het anti-Franse,
of juister, anti-Gaullistische koor, achtte
men in Parijs het ogenblik gekomen de
ambassadeur in Londen maar eens naai
de Downingstreet te sturen. Officieel luid
de zijn opdracht dat hij informeren moest
wat de Britse regering nu eigenlijk wel
denkt van deze perscampagne. In werke
lijkheid hoopt Frankrijk langs deze weg
een stokje voor deze persactie te kunnen
steken in de klaarblijkelijke overtuiging
dat op de achtergrond de Britse regering
zelf inderdaad aan de touwtjes trekt.
Veel effect lijkt Parijs van deze stap in
tussen niet te mogen verwachten. Of wel
de campagne in de Britse kranten tegen
de as ParijsBonn, de Franse kernbom,
de Algerijnse oorlog en de „grandeur"-po-
litiek van De Gaulle is inderdaad
„spontaan" en in dat geval heeft de Brit
se staatsminister met een gerust geweten
de Franse ambassadeur een lesje kunnen
geven in de grondbeginselen van demo
cratie, waartoe de vrijheid van menings
uiting via de drukpers nu eenmaal nog
altijd behoort. En wanneer de genoemde
actie wel van hogerhand geïnspireerd zou
zijn, dan zal de ministeriële woordvoer
der in Downingstreet dat heus niet open
lijk hebben erkend, zodat de Franse am
bassadeur ook al weer niet zo veel verder
zal zijn gekomen.
Men moet nu dus eerder vrezen, dat de
Britse persorganen vanaf vandaag een
nieuw wapen tegen het gaullistische be
wind in stelling zullen brengen, met de
insinuatie, dat men in Parijs tegenwoor
dig blijkbaar van mening is dat een mi
nister een hoofdredacteur op het matje
kan roepen om hem te dicteren wat hij al
of niet mag laten schrijven. Het is waar,
dat de huidige Franse regering een minis
ter van Informatie heeft opgenomen en dat
maatregelen van persbreidel hier de
laatste maanden inderdaad nog wel eens
zijn voorgekomen. Het was van premier
Debré of president De Gaulle dan ook ver
moedelijk wel verstandiger geweest, wan
neer ze de Britse persuitingen maar rus
tig over hun kant hadden laten gaan.
Mikpunt
PARIJS (AFP) Verscheidene Franse
bladen oefenen vandaag critiek op Groot-
Brittannië. De gematigd rechtse Figaro
is van oordeel, dat de totstandkoming van
Het moet langzamerhand allen, die ken
nisnemen van de ontwikkeling in Zuid-
Afrika, wel opgevallen zijn, dat de vrou
wen verreweg de meeste actie ontplooien
in het verzet tegen de regeringsmaatre
gelen. De Britse Daily Telegraph heeft zich
verdiept in de oorzaken van dit ver
schijnsel en meent dat de meest voor de
hand liggende oorzaak een economische
is: de vrouwen beheersen de familiebeurs
en moeten die nog voor een belangrijk
deel vullen óók. Daar komt echter bij, dat
ongeregeldheden geleid door vrouwen, de
autoriteiten in grote moeilijkheden kun
nen brengen. Zo er een fysieke grens is
aan het geweld, dat zulke menigten kun
nen uitoefenen ,nog strikter is de morele
grens, waardoor het optreden van de poli
tie tegenover zulke massa's wordt gebon
den. „En toch kan een menigte vrouwen
even onhandelbaar zijn als een menigte
mannen", aldus de Telegraph.
„Men neemt aan, hoewel zonder bewij
zen, dat het Nationaal Afrikaans Congres
achter deze wanordelijkheden zit", zo
gaat het artikel verder. „In het eindeloze
verraadproces dat deze week met een
sterk gekrompen rij beschuldigden is
voortgezet, wil de regering aantonen, dat
het Congres een subversieve beweging is,
de gemeenschappelijke markt voor de re-
gering-Macmillan weliswaar een bittere
pil is geweest, maar dat dit toch niet het
enige motief van de Britten kan zijn. Het
blad ontwikkelt vervolgens de stelling, dat
Londen vooral de Frans-Westduitse ver
zoening met lede ogen aanziet, hoewel
Winston Churchill zich in 1948 te Zürich
hiervoor al had uitgesproken. Le Figaro
vraagt zich af, of de Britse leiders willen
terugkeren tot hun politiek van een ver
deeld Europa, wat in 1939 tot zulke ramp
zalige gevolgen heeft geleid. Hiermee spe
len zij geheel in de kaart van Kroesjtsjev,
aldus het blad.
Het onafhankelijke linkse Blad „Com
bat" is van oordeel, dat Frankrijk thans
overal het mikpunt van is. Het blad vraagt
zich af, of er ook zoveel voorstanders van
een onafhankelijk Algerije zouden zijn, als
de Sahara nog alleen maar een woestijn
zou zijn.
gecompromitteerd door een of andere
vorm van revolutionaire activiteit. Een
politiek, waarbij men vrouwen in de eer-
ste gelederen der Afrikaanse agitatie
brengt, kan daarom grote betekenis heb
ben. Het zou een adverteren van een niet-
gewelddadige instelling kunnen zijn, spe
ciaal gericht tot de publieke opinie in het
buitenland, waarheen de zwarte Zuidafri
kanen uitzien om sympathie en steun en
ten opzichte waarvan de Afrikaners zich
nogal gevoelig tonen.
Hoe het ook zij, het is onmogelijk deze
ongeregeldheden los te zien van de apart
heidsmaatregelen der regering, aldus de
Daily Telegraph.
De Zuidafrikaanse minister van Bantoe
zaken, De Wet Nel, heeft woensdag een te
legram gezonden aan de leider van de Ver
enigde Partij in Natal, Mitchell, waarin
wordt gezegd: „Ik betreur uw onverant
woordelijke en verachtelijke houding".
Mitchell had De Wet Nel dinsdag een tele
gram gezonden, waarin critiek werd geuit
op De Wet Nels verklaring, volgens welke
alle redelijke maatregelen worden geno
men om de toestand in Natal weer in de
hand te krijgen.
DURBAN (Reuter) De Zuidafrikaan
se politie heeft woensdag negerinnen ge
arresteerd, die te Estcourt in Natal de
wacht hielden voor een café om hun man
nen ervan te weerhouden binnen te gaan.
Vijf Franse oorlogsbodems brengen
tot 23 augustus een niet-officieel be
zoek aan Amsterdam. Drie fregatten
liggen aan het Stenen Hoofd (foto),
trvee aan de De Ruyterkade.
De Nationale Kolenraad heeft be
kend gemaakt, dat in de jaren tot
1965 205 a 240 kolenmijnen zullen
worden gesloten. Hiervan zullen 35 a
70 mijnen om economische redenen
worden gesloten; de sluiting van deze
mijnen zal afhangen van het peil van
de vraag naar steenkolen.
Een woordvoerder van de Kolenraad
legde er de nadruk op, dat 170 van de te
sluiten mijnen toch zouden moeten wor
den stilgelegd wegens uitputting van de
kolenlagen, samenvoeging van mijnbe
drijven en overbrenging van personeel
naar nieuwe mijnen. Naar schatting zal
het aantal arbeidskrachten van de En
gelse kolenindustrie, dat thans 660.000
bedraagt, door de voorgenomen inkrim
ping van de produktie dalen tot 600.000.
De vermindering van het personeel zal
grotendeels worden bereikt door „na
tuurlijke afvloeiing", terwijl wordt ver-
De 61-jarige motorrijder P. Mensink uit
Haarlem is gistermiddag in een bocht van
de zeeweg naar Bergen aan Zee, vermoe
delijk omdat hij onwel werd, gevallen. Hij
sloeg met het hoofd tegen een betonnen
paal. Tijdens zijn overbrenging naar het
Centraal Ziekenhuis te Alkmaar is hy
overleden.
Zijn echtgenote, die op de duo zat, werd
licht gewond.
Bij een ongeluk in Den Haag is het 19-
jarige meisje A. J. Sleyzer om het leven
gekomen. Toen zij op de fiets van kantoor
naar huis ging is zij in de Anna Paulowna-
straat onder een stadsbus gekomen, die
haar wilde passeren. Zij werd ernstig ge
wond en is later in een ziekenhuis over
leden.
De achtjarige W. J. Kwantus uit Ilpen-
dam is bij een ongeluk in Vriezenveen om
het leven gekomen. De jongen reed mee
op een platte, door een paard getrokken
wagen over een zandweg, die langs het
huis van zijn grootouders loopt, waar hij
logeerde. Toen de wagen door de diepe
sporen in de weg scheef ging hangen
schrok het paard. Het sprong met de wagen
achter zich aan in een droge sloot langs de
zandweg. Het jongetje en de voerman vie
len van de wagen. Het jongetje werd zo
ernstig gewond, dat de dood vrijwel on
middellijk intrad. De voerman bleef onge
deerd. Ook het paard kreeg geen letsel.
Tc St. Faith's bij Ixopo in Zuid-Natal
zijn meer dan 1.500 vrouwen in op
stand gekomen tegen de door de rege
ring opgelegde belastingen. Slechts
met grote moeite slaagde de politie
versterkt door troepen met pantser
wagenser uiteindelijk in de woeden
de menigte uiteen te drijven. De foto
toont honderden met kmippels zwaai
ende negervrouwen tijdens de bij
voorbaat verloren strijd tegen de
pantserwagens(Telefoto)
LONDEN (Reuter) Het Bagdad-pact
is als gevolg van de uittreding van Irak
herdoopt in Centrale Verdragsorganisatie,
zo is uit officiële bron in Londen verno
men. Het hoofdkwartier van de defensie
organisatie voor het Midden-Oosten, waar
Engeland, Turkije, Pakistan en Perzië lid
van zijn, is naar Ankara verplaatst.
wacht, dat voor de arbeiders, die ont
slagen moeten worden, in de meeste ge
vallen ander werk in de industrie kan
worden gevonden. De woordvoerder van
de Kolenraad legde er verder de nadruk
op, dat de mijnen, die gesloten zullen
worden, meest kleine mijnen zijn. Er
zijn op het ogenblik in Engeland 763
steenkolenmijnen in exploitatie.
VANDENBERG (Reuter). De Ameri
kaanse luchtmacht heeft woensdag de zes
de kunstmaan in de „discoverer"-reeks
gelanceerd. Dit geschiedde van de basis
Vandenberg aan de kust van de Stille
Oceaan. De nieuwe discoverer is weer
voorzien van een ruimtecapsule die men
donderdag ergens boven de oceaan hoopt
te kunnen opvangen.
De luchtmacht heeft meegedeeld dat de
tweede trap van deze discoverer volgens
de plannen is gaan functioneren en dat
ook deze satelliet een polaire baan is gaan
beschrijven.
Er zijn geen dieren aan boord van de
ruim 23 meter lange raket, maar zij is,
naar aangenomen wordt, van het type,
waarmee later in deze serie apen in de
ruimte zullen worden gebracht.
De eerste trap was een Thor-raket, die
werd voortgestuwd door middel van de
krachtige nieuwe brandstof, die op 13
augustus ook voor de discoverer V is
gebruikt.
Het is de bedoeling, aldus een woord
voerder van de luchtmacht, dat de kunst
maan in negentig minuten een omwente
ling om de aarde maakt en dat de capsule
26 uur na de lancering, dus in de komende
nacht, wordt losgemaakt en naar de aarde
terugkeert. Acht of negen C-119 transport
vliegtuigen zullen proberen met een vang
net de capsule op te vangen. Indien dil
mislukt, zullen schepen trachten de ruim
tecabine op te vissen.
De satelliet weegt 765 kilo. Zij legt haar
baan om de aarde in 95 minuten af en
zal vermoedelijk een maand lang blijven
ronddraaien. Het hoogste punt van de
baan is 859 km van de aarde en het laag
ste 191 km. Er worden krachtige radio-
seinen opgevangen.
Over een jaar een man
BERMUDA (Reuter). De Amerikanen
zijn van plan na september 1960 een be
mande satelliet in een baan om de aarde
te brengen, zo heeft een medewerker van
het Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart te Bermuda bekendgemaakt.
Volgens hem zal de baan van deze kunst
maan over een punt op 480 km ten zuid
westen van Bermuda lopen. Nadat de sa-
tellliet driemaal een baan om de aarde zal
hebben beschreven, zal de capsule met de
ruimtereiziger naar de aarde worden te
ruggezonden. De cabine zou in het gebied
van San Salvador neer moeten komen.
William Howard Taft:
Vélen kan het niet schelen wat er
gebeurt, als het hunzélf maar niet
overkomt.
De commissie-Van Voorst tot Voorst
heeft haar onderzoek naar de mogelijk
heden van verkorting van de militaire
diensttijd voltooid. Haar rapport waar
aan nu de laatste hand wordt gelegd
zal binnenkort aan de regering worden
aangeboden.
Het is niet te verwachten, dat de com
missie in haar rapport tot opzienbarende
conclusies zal komen. Het gehele probleem
draait om de vraag of het mogelijk zal zijn
voldoende vrijwilligers aan te trekken om
diensttijdverkorting in te voeren zonder
dat de nationale en internationale defen
sieverplichtingen worden geschaad. Hier
van uitgaande, zullen voor elke verkorting
van de diensttijd met twee maanden 7000
man beroepspersoneel moeten worden aan
getrokken. Om van 18 maanden op bijvoor
beeld 12 te komen (zoals in België) zouden
dus 21.000 vrijwilligers nodig zijn.
Wel zal het rapport der commissie-Van
Voorst tot Voorst een belangrijke grond
slag kunnen vormen voor eventuele beslis
singen.
De „commissie werkelijke diensttijd
dienstplichtigen" werd op 1 mei 1958 door
minister Staf ingesteld. Zij kreeg tot taak
„een rapport op te stellen over de duur
van de eerste oefening in verband met de
eisen, welke worden gesteld ten aanzien
van paraatheid en internationale verplich
tingen en gezien de invloed van de duur
van de militaire diensttijd op het maat
schappelijk bestel".
KOEALA LOEMPOER (Reuter) Bij
de algemene verkiezingen in Malaya
heeft de alliantie-partij van Maleise, Chi
nese en Indische partijen, die zich verbon
den heeft tot het voeren van een onaf
hankelijke anti-communistische buiten
landse politiek, de overwinning behaald.
Zij kreeg reeds 68 van de 100 omstreden
zetels. De oppositie moest zich met 28
zetels tevreden stellen. De tot dusver be-
kendgeworden uitslagen zijn hoofdzake
lijk afkomstig uit stedelijke districten.
BARCELONA (Reuter). Alle 32 in
zittenden van een tweemotorig verkeers
vliegtuig van de Britse maatschappij
„Transair" zijn woensdagavond omgeko
men toen het toestel ten noorden van Bar
celona tegen de top van een heuvel vloog.
Van de 29 passagiers waren 22 Britse
studenten, drie Spanjaarden, twee Perzen,
één Indiër en één Duitse vrouw, aldus een
te Barcelona gepubliceerde passagierslijst.
De studenten kwam terug van een vakan
tie op Majorca.
Het toestel, een Douglas DC-3 „Dakota",
had een bemanning van drie koppen.
Toen de eerste ambulance bij het wrak
in het Montseny gebergte kwam, was het
al geheel uitgebrand.
De leeftijd van de meeste passagiers
varieert van 19 tot 23 jaar. De oudste
was een 34-jarige Spaanse geestelijke die
in Frankfort theologie en filosofie stu
deerde.
(UPI). Het vliegtuig verongelukte na
bij een meteorologisch station, dicht bij
de top van de Montseny. De concierge van
het station, Fernando Garcia de Castro,
en diens vrouw, waren het eerst op de
plaats van het ongeluk. Zij zeiden, dat zij
kort na vieren een zware explosie hadden
gehoord. Het echtpaar px-obeerde het
vliegtuig te bereiken om naar overleven
den te zoeken, maar een serie ontploffin
gen belette nadering van het wrak. „Nie
mand kon dat overleven", vertelde het
echtpaar.
Ten tijde van het ongeluk was de berg
top in wolken gehuld.
Advertentie
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN
pag.
Frans-Britse wrijving 1
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws 2
Op de Praatstoel3
Beurs 4
Uit stad. en omgeving4, 5
Feuilleton7
Radio en Televisie 7
Kunst 7
Agenda 7
Sport13
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S'.