Kloof tussen Tunesië en
Frankrijk verder verwijd
Sir Jacob Epstein, een der
grootste beeldhouwers
Slapte in overgenomen bedrijven
behalve bij de drukkerijen
Noordafrikaanse unie van de baan na
het verbreken van de douane-band
Amsterdamse Beurs
13
Portugal herbergt Batista
„om wille van de vrede"
De negen muzen
Vliegongeluk in Spanje
Daily Herald aanvaardt de
Westduitse uitnodiging
ONDER INDONESISCH BEHEER
Tsjechen maken veel werk
van jaarbeurs in Brno
Lening Gereformeerde
Kerk Hillegersberg
De staalstaking
Omstreden cijfers
Hogere winst Zuid
afrikaans Handelshuis
De beurs van gisteren
VRIJDAG 2 1 AUGUSTUS 195 9
(Van onze correspondent in Parijs)
In zijn wekelijkse radiotoespraak, die
deze week anderhalf uur duurde, heeft de
Tunesische president, Habib Bourguiba,
gisteren bekend gemaakt dat zijn land be
sloten heeft de douane-unie met Frankrijk-
te verbreken. Het Tunesische staatshoofd
heeft echter aan die mededeling onmid
dellijk toegevoegd, dat de besprekingen
met Parijs zullen worden voortgezet, in
de hoop over andere economische ge
schilpunten alsnog wej een overeenkomst
te bereiken
Tunesië zal nu zijn grenzen voor alle
landen open stellen, maar in de praktijk
zal het land wel geheel in de dollar-zone
worden opgenomen. De regering beschikt
over een fonds van vijftien miljoen dollar
om een eerste voorraad Amerikaanse pro-
dukten aan te kunnen kopen.
In Parijs is de verklaring van Bourgui
ba niet als een onthulling gekomen. De
Franse onderhandelaars waren al sinds
een klein jaar van het Tunesische voorne
men op de hoogte de franc-zone te verla
ten. De wijze, waarop Frankrijk einde vo
rig jaar de franc devalueerde, en waarbij
Tunis niet tijdig werd gewaarschuwd,
heeft ongetwijfeld veel tot deze monetai
re verwijdering bijgedragen.
In Parijse regeringskringen wordt nog
wel de zuinige hoop uitgesproken dat de
verklaringen van Bourguiba alle kansen
op een overeenkomst over de andere han
gende problemen van economische aard
niet bij voorbaat zullen ondermijnen. Die
problemen betreffen vooral de Tunesische
deviezenpositie. die nog voor een ruim
deel door Parijs wordt beheerst, de uit
voer van Tunesische wiinen en de import-
prils van Tunesisch graan, dat eveneens
aan Frankrijk wordt verkocht.
Van twee wallen
De Tunesische boeren en de Franse boe
ren. die nog in Tunesië leven.verlangen van
Frankrijk dezelfde graanprijzen als hun
Franse collega's. De Franse boeren ge
nieten van de regeringvoorkeurstarieven.
waarmede vanouds de belangen der eigen
landbouw worden beschermd. Van die be
schermend0 maatregelen wil Tunesië dus
bliiven profiteren.
Het is zeer de vraag of Parijs aan dit
verzoek na Bourguiba's stap gevolg zal
willen geven, al staan er nog wel andere
Franse belangen op het spel Achter deze
economische tegenstellingen schuilen ook
enige politieke overwegingen. Waarschijn
lijk zou Bourguiba van deze economische
geschilpunten niet zo veel ophef hebben
gemaakt indien zich op de achtergrond
niet de Algerijnse oorlog bevond, naar
aanleiding waarvan Tunesië al sinds vier
jaar druk op Parijs tracht uit te oefenen
Wanneer de economische breuk tussen
Tunis en Parijs ook in dit licht mag wor-
De Portugese ambassade te Washing
ton heeft verklaard dat Portugal de ver
dreven Cubaanse president Batista asiel
had verleend omdat de aanwezigheid van
de dictator in de Dominicaanse repu
bliek een element van onrust in het Cari
bische gebied en Midden-Amerika bete
kende. De Portugese maatregel is een
doeltreffend middel van een bevriende
mogendheid om de vrede te helpen her
stellen, aldus de verklaring. Batista is in
Lissabon aangekomen op doorreis naar
het eiland Madeira. Zijn secretaris zei
dat de ex-president „de politiek wil ver
geten" en gaan rusten.
Hedendaagse penpingkunst. In het
..Sterckshof', het provinciaal museum voor
'Kunstambachten te Antwerpen, wordt
thans een „Internationale tenoonstelling
van hedendaagse penningkunst" gehouden.
Deze tentoonstelling duurt tot 27 septem
ber. Een keuze uit het werk van een aan-
l.'.l vooraanstaande Westeuropese medail-
Ieurs uit de laatste vijfentwintig jaar is op
deze tentoonstelling bijeengebracht. Neder
land is onder meer vertegenwoordigd door
het werk van Esser, Loekie Metz en Gut-
terswij k. Naast een historisch overzicht,
biedt de expositie een beeld van de nieuwe
wegen in deze kunst, die met name door
Franse en Italiaanse medailleurs worden
bewandeld. Verder wordt aandacht ge
schonken aan de techniek van het penning
slaan. Het „Sterckshof" ligt in het provin
ciale domein Rivierenhof. De tentoonstel
ling is dagelijks geopend van 10 tot 17 uur,
op zaterdagen, zon- en feestdagen tot 22
uur.
Alle 32 inzittenden van een DC-3 van
de Britse maatschappij Transair zijn
omgekomen, toen het toestel ten noor
den van Barcelona tegen de top van
een heuvel vloog. Toen de eerste am
bulance bij het wrak in het Montseny-
gebergte aankwam, was het al geheel
uitgebrand. (Telefoto)
den beschouwd, moet men niettemin be
twijfelen of Bourguiba het tijdstip ditmaal
psychologisch wel goed gekozen heeft.
De politieke wind waait de laatste weken
in Noord-Afrika juist weer uit een wat ge
matigder hoek, maar sinds gisteren laten
vele Franse kranten hun verontwaardi
ging en gramschap over het „dubbelspel"
van Bourguiba, die economisch van Pa
rijs poogt te profiteren en gelijktijdig
Frankrijks Algerijnse politiek doorkruist,
weer de vrije loop.
In elk geval lijkt de kans gering dat
Bourguiba in de naaste toekomst nog eens
als bemiddelaar tussen Frankrijk en Al
gerije zou kunnen optreden, een rol, die
hij niettemin sinds lange tijd begeert. En
in wijder vei'band kan men zeggen dal
ook de politieke en economische unie tus
sen de drie Noordafrikaanse landen
Marokko, Tunesië en Algerije en
Frankrijk, waarmede in Parijs nog altijd
wordt gespeeld, naar een nog wisselvalli
ger toekomst is verschoven.
LONDEN (UPI) De „Daily Herald"
heeft een uitnodiging van de Westduitse
regering, zich in de bondsrepubliek „te
overtuigen" dat West-Duitsland op geen
enkele wijze heeft medegewerkt aan de
vervaardiging van de Franse kernbom,
aanvaard
De Herald was een der eerste Britse bla
den die over deze samenwerking bericht
te. In Bonn en Parijs werd formeel ont
kend dat van dergelijke samenwerking
sprake was. Aanvankelijk wilde het blad
de Westduitse uitnodiging slechts aanne
men wanneer ook de Franse regering
twee journalisten wilde uitnodigen voor
een bezoek aan de proefterreinen in de
Sahara. Tot op heden is een dergelijke
uitnodiging niet gekomen.
PARIJS (Reuter) Frankrijk heeft
voor een groot deel zijn achterstand op het
gebied van de kernenergie ingehaald, zo
heeft de Franse minister voor kernenergie,
Jacques Soustelle, in een interview met
„Paris-Presse" meegedeeld. De drie kern
centrales die thans in aanbouw of in voor
bereiding zijn, zullen in 1962 door een
vierde worden gevolgd. Tegen 1965-66 zul
len de kernenergie-installaties een ver
mogen van ongeveer een miljoen kilowatt
hebben, aldus de minister.
De Oostduitse partijsecretaris Walter
Ulbricht (midden voorgrond) heeft in
Leipzig de opening van een sportveld
bijgewoond, dat de inwoners in 1850
vrije uren hadden aangelegd. De par-
socialisme".
tijleider riep de aanwezigen op ge
zamenlijk gymnastiek te doen. „Sport",
zei Ulbricht, „is nodig voor lichaam en
geest. Fitte w.ensen waarborgen een
hoge produktie, ter glorie van het
(Van de UPI-correspondent Charles Smith)
DJAKARTA, 19 augustus Het zal lang duren voordat Indonesië aan de Neder
landse firma's, wier eigendommen sinds de anti-Nederlandse campagne van twee
jaar geleden in beslag genomen zijn, compensatie zal betalen. Dat is de mening van
de meeste waarnemers in Djakarta. Intussen is de status van de meeste in beslag
genomen bezittingen nog steeds niet definitief vastgesteld. Slechts een betrekkelijk
klein deel is formeel genationaliseerd. Blijkbaar kan men niet besluiten of alle voor
malige Nederlandse bezittingen staatseigendom moeten worden, of dat zij zullen
worden overgedragen aan het Indonesische particuliere zakenleven. Verscheidene
Indonesische autoriteiten hebben in de loop der maanden verklaard, dat Indonesië
voornemens is schadeloosstelling te verlenen, maar zij hebben daarbij steeds één
conditie gesteld, namelijk dat de „politieke omstandigheden" het Indonesië mogelijk
moeten maken te betalen.
De regering voert thans ook het beheer
over het grootste hotel van Djakarta, het
voormalige Hotel des Indes. Dat blijkt zeer
duidelijk uit het gastenboek van dit eens
vermaarde hotel, dat negentig percent de
namen vertoont van ambtenaren en officie
ren, die er permanent wonen. In het begin
van dit jaar heeft president Sukarno per
soonlijk gelast, dat het hotel van naam
moest veranderen. Men stuitte toen op de
moeilijkheid, dat alle bezittingen van het
hotel: linnen, tafelzilver enzovoort, ge
merkt waren met de initialen H.d.I. Om te
voorkomen dat men alles nieuw zou moe
ten aanschaffen, heeft men de nieuwe
naam Hotel Duta Indonesia bedacht, het
geen zou kunnen worden vertaald als „Am
bassadeurshotel Indonesië".
'De K.L.M. heeft in de dagen van de erg
ste anti-Nederlandse campagne zijn ge
bouw in Djakarta overgedragen aan de
Garuda Indonesian Airways, in de hoop op
die manier nog enige compensatie te krij
gen. Maar er is geen enkele aanwijzing dat
de Garuda (overheidsbezit) ook maar iets
sneller zal betalen dan welke andere in
stantie dan ook. De K.L.M. verloor boven
dien het Transera Hotel, dat de Neder
landse maatschappij vlak voor de inbe
slagnemingen had gekocht, na het daar
vóór 'n tiental jaren in huur te hebben ge
had. Het Transera Hotel is thans in beheer
bij de Nationale Raad voor Toerisme. In de
grote gebouwen van de K.P.M., gelegen
tussen de Nederlandse ambassade en het
„Nationale Front voor de Bevrijding van
West-Irian", huist thans het bureaucrati
sche apparaat van het Indonesische minis
terie van scheepvaart.
De Nederlandse Jachtclub, eens een van
de exclusieve gelegenheden van Djakarta,
ziet er droevig uit. Er liggen nog slechts
een paar boten gemeerd Het gebouw van
de club wordt zeer slecht onderhouden. De
zondagse dagjesmensen laten op de eens
smetteloos gehouden, schaduwrijke erven,
een lawine van papier en afval achter.
Een andere eens beroemde club, de Har
monie, later de Djakartaclub, is ook over
genomen door de Raad voor het Toerisme.
Het is thans een van de weinige gelegenhe
den in Djakarta waar 's avonds gedanst
wordt. De Harmonie heet tegenwoordig
Wisma Nusantara.
Veel voormalige Nederlandse firma's
hebben (nog) geen naamsverandering on
dergaan en werken nog met hetzelfde In
donesische personeel als vroeger, thans
echter onder het waakzame, maar oner
varen oog van de militaire autoriteiten.
Een typisch voorbeeld is de Nationale
Handelsbank. De zaken van dit eens zo
belangrijke bankiershuis van Indonesië zijn
ineengeschrompeld tot een minimum.
Maar de grote administratieve staf van
Indonesiërs is nog altijd in dienst. De be
ambten besteden het grootste deel van
hun „werk"-tijd aan het schaakspel.
Er zijn ten slotte ook enkele voormalige
Nederlandse bedrijven, die nog wel druk
werken. Zo bij voorbeeld de bekende druk
kerijen De Unie en Kolff. De machines
van deze bedrijven staan thans in dienst
van de Indonesische Staatsdrukkerij en
die heeft werk genoeg.
Verscheidene weken geleden heeft de In
donesische regering een commissie ge
vormd, die de compensatie voor de door de
regering in beslag genomen bezittingen
moet vaststellen. In haar eerste rapport
heeft deze commissie zich bereid ver
klaard aanvragen voor compensatie van
Nederlandse firma's te ontvangen.
De commissie verklaarde verder: „Het
is billijk, dat aan de voormalige Neder
landse eigenaars schadevergoeding wordt
betaald, zodra mogelijk. De te betalen be
dragen dienen door de regering en door de
betrokken eigenaars te worden goedge
keurd, en betaling moet geschieden, als de
politieke situatie dat toelaat." De meeste
waarnemers zijn het er over eens dat de
laatste zinsnede betekent, dat pas betaald
zal worden als IridonësieNedeplands
Nieuw Guinea verwerft, eri "niet/ ëefcier.
Des Indes
In Djakarta wordt het meeste Neder
landse bezit nog gebruikt waarvoor het be
stemd was, voornamelijk door de overheid
zelf. De bekende „grote vijf", de belang
rijkste Nederlandse handelshuizen (Bor-
sumij, Internatio, Jacobson van der Berg,
Geo Wehry en Lindeteves) hebben welis
waar alle andere namen gekregen, maar
zij functioneren nog steeds als handelsfir
ma's, zij het op een veel kleinere schaal.
Van deze vijf houdt alleen de Borsumij
in Djakarta nog Nederlands personeel in
dienst.
(Van onze Haagse redacteur)
Het na twee maanden van moeizame
onderhandelingen per 1 april tussen de
Benelux en de Tsjechoslowaakse repu
bliek van kracht geworden handelsver
drag het eerste dat met de economische
unie als geheel werd afgesloten voor
ziet in een wederzijds goederenverkeer ter
waarde van ongeveer vijftig miljoen gul
den Hoewel nog van bescheiden omvang
werden de contingenten met gemiddeld
vijf tot zeven percent verhoogd.
Het goederenpakket is tamelijk geva
rieerd van samenstelling: de contingen-
tenlijst omvat we honderd groepen.
De van 6 tot 20 september in de Mora
vische hoofdstad Brno te houden jaarbeurs
biedt de gelegenheid dit handelsverkeer
binnen de vastgelegde begrenzingen inten
siever te maken. Uiteraard is het Tsjecho
slowaakse aandeel in de jaarbeurs, waar
van vijfenzestigduizend vierkante meter
overdekt is, het grootst. De nadruk valt
daarbij op de machine-industrie. De Sov
jet-Unie en de Chinese Volksrepubliek zijn
de belangrijkste buitenlandse deelnemers.
De Nederlandse inzending beslaat een
hoekje van vijfhonderd vierkante meter,
dat gedeeld wordt door een half dozijn on
dernemingen welke individueel exposeren
en een collectieve inzending van andere
ondernemingen.
De Tsjechoslowaken beijveren zich de
jaarbeurs van Brno, die in de plaats is
gekomen van de vroegere Praagse beur
zen, tot een belangrijk handelscentrum
van midden-Europa te maken. Er zijn
daartoe onder meer twee nieuwe hotels ge
bouwd, waardoor de beschikbare hotelca
paciteit op vijfduizend bedden is gebracht.
De Tsjechoslowaakse handelsattaché ver
zekerde ons, .dat bij het aanvragen der
Visa héfgeèn tién dagen vergt geen
enkele moeilijkheid in de weg zal worden
gelegd en dat men, eenmaal in Tsjecho-
slowakije, als toerist vrij zal zijn om te
gaan en te staan waar men wil.
Uit zelfverdediging. De zaak tegen
de Nederlandse ingenieur A. de Zeeuw,
directeur van een kunstzijdefabriek in
Sankt Pölten in Oostenrijk, is donderdag
gesloten. Ir. De Zeeuw had in juni een
man, die in zijn villa wilde inbreken,
doodgeschoten. De rechtbank te Wenen
heeft erkend dat de heer De Zeeuw uit
zelfverdediging handelde.
(Vervolg van pagina 1)
Jacob Epstein werd in 1880 te New York
geboren uit Russisch-Poolse Joodse ouders.
Zijn eerste kunstonderricht kreeg hij aan
de school van de Art Students League of
New York en in 1902 werkte hij enige tijd
aan de Ecole des Beaux Arts te Parijs. In
1905 ging hq naar Londen en drie jaar
later kreeg hij de opdracht ornamenten te
vervaardigen voor het gebouw van de Bri
tish Medical Association in het Strand te
Londen. Hij vervaardigde achttien grote
figuren, waarover in Engeland nogal wat
discussie ontstond, waarin Epstein de steun
kreeg van The Times. In 1909 hakte hij
de grote sfinx, ter nagedachtenis aan Os
car Wilde, welk monument in 1912 in het
kerkhof Père Lachaise te Parijs werd ge
plaatst.
Zijn volgende werken, de marmeren
groep Twee Duiven (1913), de marmeren
Venus (1914), zijn met de hierboven ge
noemde werken de eerste experimenten
van Epstein op het gebied van abstract
beeldhouwen. De levensgrote bronzen
Christus uit 1920 veroorzaakte een storm
van verontwaardiging. Behalve deze wer
ken, die alle één richting in Epsteins
oeuvre markeren, namelijk die van de
uitbeelding van een idee in overigens her
kenbare massa's en lijnen, maakte Epstein
vele portretten in brons, onder anderen
van mevrouw McEvoy, mevrouw Epstein,
de Hertogin van Marlborough. „Helène",
„Meisje uit Senegal", „Joseph Conrad, Sy
bil Thorndyke, Lord Beaverbrook, Ram
say MacDonald, Haile Selassie, Priestley,
Shaw, Menuhin, Lord Wavell, Ferosa
Rastourmji en vele anderen.
Latere werken van hem zijn „Dag" en
„Nacht" voor het hoofdgebouw van de
Londense Ondergrondse Spoorweg (beide
in Portlandsteen), „Genesis" in marmer.
„Ecce Homo" in Subiaco-steen, „Consum-
matum est", „Adam" en zijn beroemde
„Jacob en de engel" (1942).
In zijn gehele carrière heeft hij conse
quent alle gevestigde opvattingen over de
beeldhouwkunst verworpen. Zijn werken
vertoonden vaak gelijkenis met primitieve
Afrikaanse kunst. Hij zelf huldigde echter
de opvatting, dat de oorsprong van zijn
kunst in essentie Europees was. Steeds
j heeft zijn werk protesten veroorzaakt. Ep-
j stein antwoordde zijn critici in niet mis te
verstane termen: „knutselaars, opportunis-
i ten, snobs, parasieten, sycophanten, epigo-
nen, carrièremensjes die de atmosfeer in
i de wereld van de kunst verpesten".
In 1931 publiceerde hij „The sculptor
„Lazarus" van Sir Jacob Epstein. Dit
in marmer gehakte beeld was enige
jaren geleden te zien in de Leicester
Galleries te Londen, waar Epstein
een expositie hield van vijfentwintig
beeldhouwwerken.
speaks" en in 1940 „Let there be sculpture",
een autobiografie. Op 1 januari 1954 werd
hij door Koningin Elisabeth tot ridder
geslagen.
Epstein was ook schilder, onder andere
van bloemstukken in \Vaterverf. Hij maak
te zestig tekeningen bij Baudelaire's
„Fleurs du Mal".
De 79-jarige beeldhouwer is woensdag
in zijn woning overleden; zijn dood werd
voor de buitenwereld geheim gehouden,
totdat zijn vrouw, de 54-jarige Kathleen
Garman, waarmee hij in 1955 huwde nadat
zij dertig jaar zijn model was geweest en
later zijn secretaresse, op de hoogte zou
zijn gebracht in haar vakantieverblijf.
Bij de Nederlandsche Handel-Maat-
schappij n.v., Ingwersen en Co. en Zuid-
Hollandse Bank n.v. is, blijkens een ver
schenen prospectus, de inschrijving open
gesteld op nominaal 450.000 4 3/4 percent
30-jarige obligaties, in stukken van 1000
en 500 aan toonder, ten laste van de Ge
reformeerde Kerk van Hillegersberg-Ter-
bregge tot de koers van 99 percent. De
stortingsdatum is 1 oktober aanstaande.
De opbrengst der lening dient ter gedeelte
lijke financiering van de bouw van een
nieuw kerkgebouw met bijgebouwen aan
de Mozartlaan, waarvan de kosten (inclu
sief de grondprijs ad 104.000) 700.000
zullen bedragen.
De aflossing van de lening zal a pari
plaats hebben in 30 jaar en wel als volgt:
in 1960/64 met f 9000 per jaar, in 1965/69
met 12.000 per jaar, in 1970/74 met
14.000 per jaar, in 1975/79 met 16.000
per jaar, in 1980/84 met 18.000 per jaar
en in 1985/89 met 21.000 per jaar. Ver
vroegde en/of versterkte algehele of ge
deeltelijke aflossing is slechts toege
staan met ingang van 1 okt. 1967 a pari.
Mocht blijken dat voor de bouw een bij
drage zal worden verkregen vanwege het
rijk, de gemeente Rotterdam of de Stich
ting Steun Kerkbouw te Amsterdam, dan
behoudt de kerk zich te allen tijde het
recht voor om de lening vervroegd en/of
versterkt af te lossen tot een bedrag dat
deze bijdrage niet te boven zal gaan. Deze
aflossing zal een jaar tevoren worden aan
gekondigd.
De Amerikaanse minister van Arbeid,
James P. Mitchell, heeft woensdag op
een persconferentie gewaarschuwd dat
tenzij de thans 35 dagen durende staking
in de Amerikaanse staalindustrie in de
tweede helft van september of begin okto
ber wordt opgeheven, misschien groot ge
brek aan staal zal ontstaan. De minister
verzocht de partijen dringend zich moeite
te geven de onderhandelingen snel te doen
slagen. In opdracht van president Eisen
hower heeft Mitchell cijfermateriaal ver
zameld. Blijkens dit statistisch materiaal
zijn de lonen en de winsten in de staalin
dustrie hoger dan die van de industrie in
het algemeen.
De voorzitter van de Amerikaanse Unie
van Arbeiders in de Staalindustrie, Da
vid McDonald, heeft te New York ver
klaard, dat de arbeidskosten in de staal
industrieën in Europa tussen 1952 en 1957
meer gestegen zijn dan in de V.S. Hij
voegde hieraan toe, dat de produktie per
man in Duitsland, Frankrijk, Nederland
en Japan geringer is dan in Amerika.
McDonald verklaarde in een commen
taar op het statistisch overzicht van mi
nister Mitchell, dat de staalprijzen in het
buitenland gelijk zijn aan die in de V.S.
en dat de Amerikaanse staalindustrie haar
prijzen kan handhaven of zelfs verminde
ren, terwijl zij redelijke lonen en andere
voorzieningen geeft aan haar personeel,
dat die verdient door zijn „doeltreffende
werk en produktiviteit". Intussen worden
er bij het overleg om de staking te be
ëindigen geen vorderingen gemaakt.
3—3'/2°/o Nederl. '47
3% Nedl. 1962/64
Woningbouw o t'o
Pr. A'dam '56 I
Pr. A'dam '56 II
Pr. A'dam '56 III
Pr. R'dam '52 I..
Pr. R'dam '52 II
Pr. R'dam '57
A.K.U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabel fabriek.
gew.Philios Gl~eil.
Pref.PhilipsGloeil.
ynilever
Wilton Fyenoori.
Werf Gusto
Dordtsche Petrol.
Kon. Petroleum.
Billiton
A'dam Rubber
K.L.M
Holl. Amer. Lijn.
K.N.S.M
N. Scheeov. Unie
v. Nievelt Goudr.
Phs. v. Ommeren
H.V.A
Delimaatschappij
Amsterd. Bank
Nat. Handelsbank
Ned. Handel Mij
Rotterd. Bank
Twentsche Bank.
Anaconda Copoer
Bethlehem Steel
Ü.S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
gisteren
94 Vi
99%
111
3314
93%
100
91Vï
100
377
586
246
565
307
402
633
266
618 K.
218
165
741
f 166,90
326
100X
125
164 7?
158 %j
143
137
248
155
1 377,—
329
170
244
299'/;
256
B3,5/ir
53%
100
53
80%
25-H
Heden
13.45 uui
94"/ir
99'/,
111
382
590
250
563
307
404
652
629
219
165
749
170
328
102'/;
126
163
15.1
144 y..
140
156'..
175
330
171
245
300
64'/-
57
102'
55
79%
25%
De inkomsten op goederen en produkten
van de n.v. Zuid-Afrikaansch Handelshuis
te Amsterdam hebben over 1958 3.748.276
3.465.068) bedragen. De commissies be
droegen 555.942 452.647). De diverse
baten brachten op ƒ44.757 (ƒ34.931). De
onkosten bedroegen 3.068.587 (ƒ2.814.153).
Na afschrijvingen ad 321.614 295.194),
koersverschillen en interest ad 70.389
133.411), resteert een saldo winst, ter
verdeling van ƒ933.573 (ƒ726.988). Voorge
steld wordt een dividend van 1214 percent
(onveranderd), waarbij dan aan de hou
ders van nieuwe aandelen 61/4 percent
ten goede komt.
Naar nieuwe rekening wordt overge
bracht 8.573. Het geplaatste en volge
storte aandelenkapitaal vermeerderde van
3.267.000 tot 4.573.000. Voor reservebe
lastingen, voorzieningen etcetera en grati
ficaties werd gereserveerd ƒ351.700
90.000). Het saldo is becijferd op basis
van een zeer voorzichtige waardering der
voorraden en na het treffen van alle no
dig geachte voorzieningen ter zake van
dubieuze debiteuren, afschrijvingen op ge
bouwen, meubilair enzovoorts zomede re
serveringen voor in het buitenland ver
schuldigde belastingen. De stijging der
kosten werd weer opgevangen door gro
tere omzetten, met hier en daar betere
marges.
De particuliere investeringen in Mozam
bique en Angola, in industrie, bouwnijver
heid en cultures hebben zeer beduidende
afmetingen aangenomen en de beschik
bare lokale middelen bij bedrijfsleven en
particulieren zijn onvoldoende om aan alle
gevolgen daarvan het hoofd te bieden,
terwijl de stroom van investerend kapitaal
van buiten af komende alsnog onvoldoen
de breed is om alle spanningen op te
vangen. De altijd aanwezige latente grote
kredietbehoefte in deze zich in volle ont
plooiing bevindende gebieden heeft dien
tengevolge een zeer actieve vorm gekre
gen. Hieraan moet op voorzichtige en
verantwoorde wijze worden tegemoetge
komen, aldus de directie.
AMSTERDAM
Unilever was „willig". De gepubliceerde
belangrijke stijging van de netto wmst van
het Unileverconcèrn in het eerste halfjaar
van 1959 werd ter beurze gehonoreerd met
een koerswinst voor de aandelen van circa
15 punten, vergeleken bij de slotkoers van
daarvoor. De gunstige cijfers werden met
enthousiasme begroet omdat de beurs de
laatste dagen een neerwaartse tendentie
vertoonde. De zeer vaste toon voor de
Unileverwaarden werd mede veroorzaakt
dour aankopen voor buitenlandse rekening,
waaraan Duitsland, Zwitserland en Parijs
deelnamen. De handel gedurende de offi
ciële beurs viel echter tegen. Aan de voor
avond werd menig stuk verhandeld en
's ochtends vóór de niet-officiële ochtend-
beurs, verwisselden honderden stuks reeds
van eigenaar. Verder ontstond er :n de
morgenuren 'n zeer levendige handel in 't
margarinefonds, 's Middags werd op 619%
geopend waarna de koers daalde tot 618.
De slotkoers van de vorige dag was 6047».
De overige internationals profiteerden, bij
geringe omzetten, van de willige stemming
in de Unileverwaarden. Philips opende op
63772 doch viel terug tót 635 'i-'-tegen vorige
dag 632. AKU was op 378 circa 3 punten
boven de vorige slotprijs. Kon. Olie op
167,20 circa een gulden daarboven. K.L.M.
werd iets lager geadviseerd. De scheep
vaarten namen, bij kalme handel, een ge
deelte van de verloren verliezen terug.
Van de cultures was Amsterdam Rubber
uiteindelijk flauw. Geopend werd op 104'/=,
doch daarna daalde de koers tot 100K
tegen de vorige slotprijs 107. Het nieuwe
project in Liberia van de Amsterdam
Rubber heeft, aldus de beurs, een te lange
aanlooptijd om resultaten te laten zien
Nu een dividendverhoging niét in de lijn
van de verwachtingen ligt zoals de directie
mededeelde, wordt er in het fonds winst
genomen. Hierin speelde de beroepshande!
een grote rol. IiVA en Deli lager. In de
staatsfondsen werd tamelijk vlot gehan
deld en de koersen waren opnieuw aan de
vaste kant. In de lokale sector was Calvé
vast, de 5-percent converteerbare obliga
ties Bronswerk vrijwel onveranderd,
Houthandel Van Wessem 132 a 135 (120
laatst gedane -notering) op de dividend
verhoging. Aandelen en obligaties Haagse
Bank voor Handel en Crediet en die van
de Groninger Industriële Crediet Bank
werden op last van het beursbestuur niét
verhandeld in verband met 'n verschenen
bericht. Prolongatie 3 percent. (ANP)
NEW YORK
De Newyorkse effectenbeurs onderging
donderdag een krachtige stijging, als ge
volg van haussespeculaties. Deze stijging
voegde ongeveer 4 miljard dollar toe aan
de totale aandelenwaarde. Staalwaarden,
aluminium-fondsen en sporen werkten
samen om de markt een van haar beste
dagen in de laatste twee maanden te
geven. Het krachtig herstel was gebaseerd
op hoop op een schikking van dé staking
in de staalindustrie en op gunstige ont
wikkelingen bij ondernemingen. De omzet
ging later op de dag sneller omhoog, ter
wijl de markt haar winsten nog uitbreidde.
Dit werd in Wallstreet uitgelegd als een
teken van hausse-speculatie en deed ma
kelaars opperen dat de recente correctie
had uitgewerkt. In de spoorsector steeg
Southern Pacific ruim 7 dollar op de hoog
ste dagwaarde, wegens een dividendver
hoging en een voorgestelde aandelensplit-
sing van 3 op 1. Vlak voor het slot liep de
notering wat terug. Standard Brands was
om dezelfde redenen sterk. A. O Smith
ging met sprongen vooruit op basis van
gunstig dividend-nieuws. Een aandelen-
splitsing bracht Automatic Canteen een
avans van ruim 4 dollar. De hoeken voor
oliewaarden, auto's, sporen, chemicaliën,
elektronica, farmaceutische middelen, ban
den en andere noteerden tal van avances
van 1 tot 2 dollar. Bij de staalwaarden
liepen de winsten tot ruim 3 dollar en in
de aluminium-groep nog een dollar hoger,
terwijl sommige speciale fondsen 6 of meer
dollar monteerden. De omzet was 2.450.000
aandelen. In totaal werden 1179 fondsen
verhandeld, 810 hoger en 190 lager. Het
industriegemiddelde kwam van 646,53 op
655,2; dat voor spoorwegen van 159,25 op
163,98 en dat voor openbare nutsbedrijven
van 91,03 op 91,26. (UPI)
De regering van Panama heeft de klacht
uitgesproken dat het commissariaat van
de Panamakanaalzone gecondenseerde en
ingeblikte melk uit Denemarken en Ne
derland verkoopt, in plaats van Panamese
of Amerikaanse produkten. De Panamese
regering zegt dat hierdoor het tussen de
Verenigde Staten en Panama beslaande
verdrag wordt geschonden.
