Eeuwenoude rechten Israels van Bedoeïnen worden ontzien Heel in geleidelijk passen zij zich aan het geregelde staatsverband Afghanistan wordt militair en economisch „ingesponnen Westduitse auto-industrie legt kaarten op tafel VELPO Bonn verliest staatssecretaris aan het bedrijfsleven Westduitse taxichauffeurs eisen doodstraf terug Russische buitenlandse hulp DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1959 HAARLEMS DAGBLAD —OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 17 Stem in de bus Staking van een kwartier uit protest tegen roofmoorden Twee weken vóór Frankforter tentoonstelling Stoorzenders kosten Rusland jaarlijks miljoenen Aanzien" gaarne ingeruild voor stapeltjes marken K* dè verf K* dè verf Burgerlijk- en strafrecht in Rusland gewijzigd (Van onze correspondente in Israel) Een ochtend per week, en wel op donderdag, houden de Bedoeïenen hun kamelenmarkt in Beërsjeba. Dan trekken kleine karavanen uit het oosten en zuiden van Beërsjeba op naar Israels woestijnhoofdstad. Op vijf minuten afstand van het stadscentrum, waar tot 1948 slechts enkele huizen en lemen hutjes stonden en waar geen Jood veilig voor zijn leven kon zijn, bevindt zich het geïmproviseerde marktplein. Door de straten schrijden de trotse zonen van de woestijn. Men ziet de Bedoeïenen aan de tafeltjes van de koffiehuizen op straat geïnteresseerd zitten kijken naar de bedrijvigheid van de Israeli's. Zo trots en fier is hun hoüding, dat men het slordige en kapotte schoeisel en de rafels van de colbertjasjes, die ze over hun lange witte Arabische gewaden dragen, vergeet. De sjeiks (stamhoofden) en hun zonen zijn te herkennen aan de vuurwapens, die de militaire gouverneur hun toestaat te dragen als teken van hun waardigheid. Ze maken van dit voorrecht met zichtbaar genoegen gebruik. Dwars over de borst de brede riem, zwaar van patronen, en nonchalant, liefst aan weerszijden van de heupgordel, de grote pistolen. Een even gevaarlijke als sierlijke dolk competeert het kostuum. Eindeloos lange rijen van zwart gesluierde vrouwen gaan te voet aan deze door de woestijn trekkende karavanen vooraf. Men heeft zelden kans de onder sluiers verborgen getatoeëerde gezichten en de kostbare neus- en oorbellen van de Bedoeïenen-dames te bewonderen. Israel biedt weinig pittoreske toneel tjes als deze. De Bedoeïenen leven in stamverband en de militaire gouverneur is voorzichtig in het aantasten van de eeuwenoude rechten der oppermachtige sjeiks. Zij bezitten volledige bewegings vrijheid. Hun stamleden moeten echter voor ieder bezoek aan één der joodse centra een vergunning aanvragen, behal ve dan op donderdag, wanneer ieder voor privé- en zakelijke aangelegenheden naar Beërsjeba mag gaan, mits hij vóór zons ondergang terug gaat naar de woestijn. Deze en andere beperkende bepalingen hebben de Bedoeïenen in Israel moeten slikken. Er leven ongeveer veertiendui zend en vijfhonderd Bedoeïenen in achttien stammen op een gebied van ruim elfdui zend vierkante kilometer ten oosten en ten zuiden van Beërsjeba. Een oude Bedoeïen vertelde ons in vloeiend He breeuws: „ach, wij hebben geen haast. Ik herinner mij nog de Turkse overheer sers en de Britten en nu hebben we de regering der jodenDe zin werd niet afgemaaktEn wij begrepen hem ook zo wel. De rovende Bedoeïenen, van oudsher de heersers der woestijn, zijn eeuwenlang een gevaar voor iedere civilisatie in het Nabije Oosten geweest. In tijden van droogte en honger stormden de krijgslie den op hun kamelen plunderend en ro vend naar de rijkdom der steden en de oogst der dorpelingen. Ze zijn moedige krijgslieden en ook nu nog de schrik der 'woestijn. De meeste Egyptische soldaten, die vanuit de Gaza-kuststrook tijdens de Sinaï-oorlog van 1956 door de woestijn vluchtten, kwamen niet om van honger. Zij werden gedood en geplunderd door Israels BedeoïenenIn de Britse mandaatstijd heeft het Britse opperbevel niet kunnen verhinderen, dat zij in tijden van hongersnood, de velden en stadjes ten noorden van Beërsjeba tot twee maal toe plunderden. De Israëli heeft hun vrijheidsbeperkin gen opgelegd, die aanvankelijk door geen enkele Bedoeïen werden gewaardeerd. Er is echter veel geld en energie gespen deerd om deze burgers van de nieuwe staat langzamerhand hun nieuwe rechten en plichten bij te brengen. „Het grote probleem is, op welke wijze wij zonder dwang hun levensstandaard kunnen ver beteren", zo vertrouwde luitenant-kolo nel Amir, de militaire gouverneur van de Negeb, ons toe. „Wij beijveren ons de ze nomaden de voordelen van een meer stabiele levenswijze bij te brengen. Dit kan slechts door hen op de voordelen van landbouw en veeteelt en irrigatie te wij zen en hun de fondsen en landbouwin- structeurs ter beschikking te stellen, die nodig zijn om deze veranderingen tot stand te brengen. Merkwaardig genoeg, is de aanwezigheid der collectieve neder zettingen op den duur een aansporing. Zij zien wat men met de woestijn kan begin nen, indien arbeid en geld worden aange wend voor bevloeiing en verstandige landbouw. Een even groot probleem is: hoe kunnen wij hen blijvend losmaken van de leden van hun stam, die in Jor danië, Syrië of Egypte wonen en met wie zij nog dagelijks contact onderhouden? Op welke wijze kunnen wij hun spionage en winstgevende smokkelhandel vermin deren?", aldus verzuchtte de luitenant- kolonel Amir en zijn staf van officieren en soldaten spreken en schrijven vloeiend Arabisch. Zij kennen de gewoonten der Bedoeïenen van hun bevoegdheden over schrijden die, welke men van een mili tair gouvernement kan verwachten. De ruim 14.500 in Israel wonende Be doeïenen hebben stemrecht en velen zul len hiervan in oktober gebruik maken. In de laatste verkiezingen stemde het overgrote gedeelte van hen op de Mapai- partij van Ben Goerion. Niet uit overtui ging maar uit een begrijpelijk soort van opportunisme. Want ondanks de vrij- heidsberovende en voor hen vernederen de voorschriften beseffen de Bedoeïenen in Israel dat voor hen goede tijden zijn aangebroken. Er worden per week 250 ka melen m Beërsjeba verhandeld en de of ficiële statistieken van ruim een jaar ge leden wezen aan, dat zij honderdduizend schapen en twintigduizend kamelen beza ten. Reeds drie landbouwcoöperatieven bezitten zij alsmede vijftig tractoren en landbouwmachines en veertig personen auto's. Van het wonen in tenten een trotse traditie hebben velen zich afge wend. Twee jaar geleden vroegen ruim honderd families, acht kilometer ten oos ten van Israels woestijn-stad, de vergun ning om een vaste woonplaats te bouwen. Zij behoorden tot de eerste stam, die van de financiële en technische hulp gebruik maakte, welke de regering iedere Be doeïen biedt, die het nomadenleven vaar wel tracht te zeggen. Onmiddellijk gingen deskundigen naar het stamhoofd, sjeik Aude Muamr, voor de reparatie der ver waarloosde waterdammen. De regering betaalt de helft der restauratiekosten, het overige wordt in de vorm van leningen terugbetaald. Het herstelwerk geschiedt door de Bedoeïenen zelf. Men begint langzamerhand de vruchten van een gematigde en bewuste politiek te genover de Bedoeïenen te oogsten. Her haaldelijk echter wordt de regei'ing ver weten, dat zij niet genoeg fondsen en land- bouwinstructeurs ter beschikking stelt voor deze burgers van de joodse staat. Men heeft in Israel grote sommen voor hen uitgegeven maar komt er eerlijk voor uit, dat de noden der nieuwe immigran ten herhaaldelijk voorrang krijgen. Het vorig jaar zijn er twee droge sei zoenen geweest. Het werd voor de joodse boeren een rampjaar en voor de Bedoeïe nen een catastrofe. Duizenden schapen en kamelen kwamen om van de honger. Kamelen en schapen spelen een grote rol in de folklore en het ministerie van Land bouw heeft hen in het verleden niet willen voorstellen of dwingen hun veestapel met driekwart te vex-minderen, hetgeen vol gens Isx-aelische schatting nodig zou zijn geweest. Voor het eex-st echter hadden de Be doeïenen in de Negeb, zelf geen honger en dox-st gedurende een gevaaxdijk lange periode van droogte. Zij ontvingen voor het gestorven vee een schadevergoeding van ruim 650.000 Isx'aelische ponden en verder x-uim 350.000 Israelisclie ponden aan leningen, nadat ook de laatste reser ve van de grote voorraad aan gepex'st stro door de regering onder hen was uitgedeeld. De militaire gouverneur van de Negeb met twee leden van een landbouw coöperatie Sjeik Suleiman bezit vele auto's, een huis en nog steeds vele vrouwen. Hij kreeg onlangs een ernstige waarschu wing, omdat hij zijn smokkelhandel iets te ver dreef. Ondanks deze tegenslagen kwamen er steeds meer vergaderingen tot stand tus sen de stamhoofden en de militaire gou- verneux-, waax-bij een stx-enge scheiding van vex-antwoox-delijkheid werd vastge steld en gezamenlijk plannen werden ont worpenen aangepakt. Een waterpijp leiding van twintig kilometer bij voox-- beeld. Geld in de grond Zodoende komt men tot de oplossing van een ander groot probleem: hoe kan men de Bedoeïen ertoe brengen het geld, dat hij onder zijn tent begraaft, voor prak tische doeleinden op te delven. Mede door de smokkelarij, hun meest lucratieve be zigheid, bezitten de Bedoeïenen in Israel naar officiële schatting ruim tien miljoen Isx'aelische ponden.... onder de gi'ond. De hen toegewezen gronden zouden twee maal zoveel opbi'engen, indien zij iets van dit geld zouden opdelven en in hun eigen voordeel aanwenden. Een bewijs voor de verhoogde levens standaard en de hiei'aan verbonden nieu we problematiek is de vex'hoogde koop som van een ongetrouwde jonge vrouw (lees maagd). De px'ijs voor een Israëli sche-,- dus ..vei'wende"- Bedoeïenen-vx'ouw steeg van 500 Israëlische ponden tot "uim 4.000 voor „een fraai exemplaar". Hier werd echter dadelijk een stokje voor ge stoken. Men smokkelt nu deze vui'ig be geerde handelswaar tegen aanzienlijk la- gei-e koopprijs uit Syrië of elders naar de tpr-f-r, vnn haar aan-j-.ancle bruidedgom. (Van onze correspondent in Bonn Vele duizenden taxichauffeurs staakten vanmiddag tussen twaalf uur en kwart over twaalf in West-Duitsland, om uiting te geven aan hun afschuw over de vele overvallen die nog altijd in dit land op hen worden gepleegd. Zij herdachten daarbij in het bijzonder hun collega Heinrich Ja ger, die vorige week werd vermoox'd. Overvallen op taxichauffeur-s zijn in de Bondsrepubliek weliswaar niet meer aan de orde van de dag, maar komen helaas nog wel veel voor. In de afgelopen twaalf jaar zijn er 657 gepleegd, dat is meer dan vijftig per jaar of iedex'e week een. Daai'- bij werden 31 taxichauffeurs vex-moord. Van de 657 overvallen op taxi's konden er slechts 344 worden opgehelderd, waarbij geen enkele rekening wei'd gehouden met de vele ovei'vallen die leden van de Brit se, Amerikaanse en Franse strijdkx-ach- ten in Duitsland op taxi-chauffeurs heb ben gepleegd Het laatste slachtoffei', de 37-jarige Ja ger uit Offenbach, vond de dood toen een Westduitse soldaat hem bij Aschaffen- burg met pistoolschoten van het leven be roofde. Jager was de derde taxichauffeur die dit jaar op gewelddadige wijze werd gedood. Van de zijde van de taxichauffeurs en de taxibedrijven eist men voor alles de doodstraf voor moordenaars. Zij menen dat alleen met deze maatregel een einde gemaakt kan worden aan de overvallen op taxi's door duistere figuren, die chauffeurs op gemakkelijk wijze buiten gevecht kun nen stellen. Alleen de doodstraf achten chauffeurs en bedrijven voldoende: kogel- dichte glazen wanden tussen de cabine van de chauffeur en die van de passagiers heb ben huns inziens even weinig zin als auto matische deursloten en dergelijke. Wel pleit men voor een verbinding tussen de radio-ontvangers, waarover de chauffeurs van hun centrale bedi'ijfsleiding opdrach ten krijgen, en de radio-centrales van de politie. (Van de V .P .1.-correspondent Stewart Hensley) WASHINGTON 31 augustus (UPI) De Chinese communisten tasten de In dische grenzen in de Himalaya af, en hun optreden heeft de laatste tijd grote inter nationale belangstelling getrokken. Maar enkele honderden kilometex's naar het westen is de Sovjet-Unie erin geslaagd vrijwel de volledige zeggenschap te ver werven over de strijdkrachten van Afgha nistan, terwijl zij in snel tempo afstevent op een economische beheersing van dat land. In officiële Amerikaanse kringen, waar men recente inlichtingen uit Afghanistan met toenemende bezorgdheid heeft ont vangen, meent men, dat Afghanistan een weinig in de publiciteit gekomen voor beeld is van Ruslands stx'even om vaste voet aan de gx-ond te kx'ijgen langs de al oude invasieroute van Zuidoost-Azië. De jongste gegevens omtrent Afghanistan tonen aan, dat bijna 50 percent van Afgha- nistans buitenlandse handel door Rus land in langlopende ruilovereenkomsten is vastgelegd. In 1950 bedi'oeg dat percen tage nog slechts 10, in 1955 ongeveer 18. Het Afghaanse leger is bewapend met Russisch materieel ter waarde van onge veer 265 miljoen gulden, en wordt ge oefend door Russische officieren, onder wie enkele generaals. De Russen hebben Afghanistan een luchtmacht van 60 straal jagers en 12 straalbommenwerpers be zorgd, die door Russische piloten zouden worden gevlogen. Russische ingenieurs en bouwvakarbeiders zijn di'uk bezig met de aanleg van een verkeersweg van de Russisch-Afghaanse gx'ens tot dicht bij de Pakistaanse gr ns, waarvoor Rusland een bedrag van x'uim 800 miljoen gulden heeft uitgeti'okken als geschenk. De totale economische steun, die de Sovjet-Unie in de afgelopen vier jaren aan Afghani star. heeft verstrekt, wordt op een waai'de van i-uim 900 miljoen gulden ge- (Van onze correspondent in Bonn) Hoewel pas op 17 september te Frankfort aan de Main de grote Westduitse automobieltentoonstelling wordt geopend, hebben alle min of meer belang rijke autofabrieken in de Bondsrepubliek haar kaarten reeds op tafel gelegd. In een stroom van onthullingen zendt men daarmede de ene voorbode na de andere van de zich in een enorme belangstelling verheugende Frankforter tentoonstelling, de wereld in. Geen fabriek of zij komt hetzy met nieuwe modellen, hctzjj met oude modellen, waaraan zwaar gedokterd is. De belangstelling voor de auto is dit jaar in de Bondsrepubliek overweldigend. De motorisering van de Westduitse burger neemt met de dag toe en kan met de dag ook toenemen, omdat er op het moment nog slechts één auto voorkomt op 21 West duitsers. Vergelijkt men dit getal met Amerika (1 op drie burgers), Frankrijk (1 op 12), België (1 op 15), Luxemburg (1 op li), dan valt er nog heel wat te produceren. Hoewel landen als Italië met één auto op 41 mensen en Nederland met één op 27 op het ogenblik nog altijd door Duitsland in de schaduw worden gesteld. DE WESTDUITSE auto-industrie neemt in Europa nog altijd een grote plaats in. De personenautoproduktie in de zes landen van de Europese Econo mische Gemeenschap bereikte het vorige jaar een totaal van 2,6 miljoen. Daarvan fabriceerden de Duitsers er de hellt! Bij de vrachtwagenproduktie is het percen tage 46 percent. West-Duitsland expor teert per jaar meer dan 750.000 auto s, dat wil zeggen een op de twee die hier gemaakt wordenen die export gaat bijna totaal naar landen buiten de E.E.G. gelegen: te weten 620.000 van de 750.000 worden uitgevoerd naar Ame rika, Azië en dergelijke. De grote Duitse autofabrieken hebben het volgende bekendgemaakt over nieuwe modellen of aan veranderingen van be staande modellen: Daimler-Benz heeft de Mercedes 220 sterk gewijzigd. Het front kent weliswaar nog altijd de traditionele vorm, maar de koplampen zijn zeer mo dern geworden evenals de achterlampen. Er is een panoramaruit. Het stuur is voor zien van een veiligheidshart. De wagen lijkt langer ten gevolge van een nieuwe (Van onze correspondent in Wenen) Sinds 1956 heeft Polen geen eigen stoor- zendex-s meer, die vroeger het beluistei'en van westerse x-adioprogx'amma's bemoei lijkten of onmogelijk maakten. Op deze manier spaart Polen per jaar 20 miljoen dollar, maar dit wil niet zeggen, dat dit land niet betrokken zou zijn bij de kou de oorlog in de aether. De voor Polen be stemde programma's uit het Westen wor den gestoord door zenders in Lithauen, Tsjechoslowakije en vooral in de Sovjet- Unie. En nu kunnen de Poolse bladen hun lezei-s wel vertellen, dat hun land op dit terrein niet aan de koude oorlog meedoet, maar in feite hoi'en de luisteraars her haaldelijk die merkwaardige piepende of zoemende geluiden, die de Poolse uitzen dingen uit West-Berlijn, Miinchen of Lon den begeleiden. Ondanks deze stox'ingen komt intussen toch 85 percent van het ge zondene goed door. Met uitzondei'ing van Polen bevinden zich in de satellietstaten 25 en in de Sov jetunie 125 stoox'zendei's. Het gebied, dat zij bestrijken strekt zich uit van de Pool- zee tot het Zuidelijke Kaukasus en van Tsjechoslowakije tot de Oeral. De jaar lijkse kosten voor deze koude oorlog in de lucht bedragen ongeveer 100 miljoen dol lar. Advertentie LUm en plak alles met van Ceta-Bever (Van onze correspondent in Bonn) De 52-jax'ige Westduitse staatssecreta ris van Defensie, dr. Josef Rust, is als pre sident-directeur in dienst getreden van het Olie- en kali-concern Wintershall, een van de machtigste Duitse industriële on dernemingen. Daai'mede vex-liet opnieuw een van de hoogste Duitse ambtenaren de Bonner bureaucratie, maar dit vertrek heeft zeker opzien gebaax'd. De x'ang van staatssecretaris geldt in Duitsland als de hoogste ambtenarenrang. Het gaat hier om niets meer of minder dan de bekro ning van een loopbaan in staatsdienst. Een staatssecx-etaris geniet ook in het moderne Duitsland, waar men van ouds her placht op te zien tegen de hoge amb tenaren in Berlijn, groot aanzien, een re delijk hoog inkomen, een welverzox'gde oude dag. Juist om dit alles was het vóór 1933 zeer ongebruikelijk als een staatsse cx-etaris de ambtelijke dienst vaarwel zei om een beter betaalde functie in het be drijfsleven de voorkeur te geven. En ook na 1949, met het ontstaan van een nieuwe Duitse staat, valt een dergelijke overgang op. Dat prof. Hallstein, vooi'malig staats secretaris van Buitenlandse Zaken, presi dent van de Europese Economische Com missie wex'd, lag nog in het normale amb telijke vlak. Maar dat dr. Günther Bei'ge- mann zijn ambt van staatssecx-etaris van Verkeer twee jaar geleden wisselde voor dat van directeur van de Duitse Unilever- tak, Max-garine-Union te Hambui-g, werd al opvallend gevonden. Nog te meer daar Bex-gemann de opvolger bij Unilever werd van Blessing, die de weg terug bewandel de en president van de Westduitse centra le bank, de Bundesbank te Frankfort, werd „Verraad. Het vertrek van Rust dezer dagen door px-esident Heuss hoog onderscheiden baart opzien, omdat het hier om een relatief jonge man gaat, die bijzonder snel carrièx-e heeft gemaakt. Men wist van hem, dat hij met zijn minister van defen sie, Strauss, nu juist niet op de beste voet stond, maar dat zijn gx-ote goodwill bij Bondskanselier Adenauer zelf een oud ambtenaar hem steunde bij zijn stx-e- ven een ox-delijke administx-atie tot stand te brengen op een departement, dat in volle groei was. Deze staatssecx-etaris, die bekend stond als een dix-ect op de man afgaande persoonlijkheid, die voor niets en niemand opzij placht te gaan verlaat de ambtelijke loopbaan op het toppunt van zijn cari-ière. Is dit, zo vx-aagt men zich te Bonn af, verraad aan de ambtelijke we reld? of gaat het hier gewoon om de keus van een man, die nóg onafhankelijker wil worden en een inkomen van 200.000 of 400.000 mark per jaar, plus de positie van px-esident-directeur. aantx-ekkelijker acht dan het aanzien van een staatssecretax-is, die uiteraard veel minder vex-dient dan een industriemanager? Kan men het een man kwalijk nemen, die gewapend met een goede naam en uitzonderlijke capaci teiten, de sprong naar de industrie waagt? In Bonn doet dit alles nog wat vreemd constructie. De Mercedes 180 is wat ver- anderd, maar niet zo sterk als de 220. De produktie van deze wagens kan de vraag niet bijhouden: er is een wachttijd van ve le maanden nodig om een 220, 180 of 190 te bemachtigen. Borgwax-d Bremen handhaafde de vox-m van zijn middenklassewagen, maar komt op de markt met een 900 ccm Arabella. Klaax'blijkelijk is de tendentie in Duits land naar een gx-otere wagen dan de al lerkleinste gericht. Wel houdt Box-gward de produktie van zijn 600 ccm autootjes aan de gang, maar er lijkt binnen niet al te lange tijd een eind aan te komen. De wel vaart bx-engt een vraag naar grotere wa gens mee. De Arabella is onder meer be doeld om een aanval te wagen op de posi tie van de Volkswagen op de Duitse markt. Deze nieuwe Box-gward-auto is modern van uiterlijk. De Arabella is een vierper- soonswagen, heeft een vier-cilindermotor van 38 PK en kan een maximumsnelheid van 120 km.u. halen. DKW staat met zijn junior bepaald niet minder in de belangstelling. Het gaat hier om een driecilinder-tweetaktmotor van 34 PK. Als vele andere Westduitse auto's kan men deze DKW krijgen met Saxomat. Hij heeft een panoramaruit. Alles bij het oude Volkswagen laat bijna alles bij het oude. De ouderwetse vorm laat men dus onge wijzigd. Wel is het stuur gemoderniseei'd en heeft de vooras een andere stabilisator gekregen, de zittingen zijn vex-andex'd en de richtingaanwijzers vallen na een bocht automatisch terug. Verder liet Wolfsbux-g alles bij het oude. De wachttijd in Duits land bedraagt vele maanden. Opel heeft reeds in augustus bekendge maakt, dat men zou komen met een vier- deui-s-Rekox-d. De kapitan is wat de caros- serie aangaat verder veranderd. In Duits land bestaat een uitgesproken voorkeur voor de Kapitan de Luxe.Opel komt ver der met een kleinere wagen, te weten een Opel 1200 met een motor van 1,2 liter. Ford heeft zijn Taunus 12m veranderd: de wagen is lager geworden en is lever baar zowel met een 38 PK motor als met een 55 PK motor. De Taunus 17m onder ging ook een kleine verandering. Alge meen staat voox-al de DKW-junior in de grootste belangstelling. Voor Nederland is daax-bij van belang, dat het juist dit soox-t wagens zijn, waar tegen de DAF met zijn kleine auto de strijd zal moeten aanbinden. Ook DAF zal na melijk te Frankfort vertegenwoordigd zijn. Duitse autojournalisten, die een be zoek aan de Eindhovense fabriek hebben gebx-acht en daarbij het DAF-je hebben geprobeerd, waren geestdriftig, vooral ook over de variomatic, de ruimte en de 600 ccm viex-takt-tweecylindex-motor. De prijs voor de DAF ligt voor Duitse begx-ippen bepaald niet laagmen is hier ten aan zien van de prijzen namelijk verwend. aan. Men is hier niet gewend aan „tweede carrières" van grote mannen, zoals bij voorbeeld van de Amerikaanse genex-aal Mac Arthur, die px-esident van een grote onderneming werd, van de Britse voor malige hoge commissaris Robertson, die „in schrijfmachines" ging en van de pre sident der Hoge Autoriteit van de E.G.K.S., Mayer, die naar de Franse industrie terugkeerde schat. Daax-bij komt dan nog de militaire hulp ten bedrage van 265 miljoen. Dank zij het economische hulpprogram ma heeft Afghanistan de beschikking ge kregen over hydro-elektrische installaties, olie-opslagplaatsen, vliegvelden, ver keerswegen en een moderne maclxine- en metaalverwerkende fabriek. De Russen hebben ongeveer 57 miljoen gulden in de olie-exploratie gestoken en ongeveer 19 miljoen in landbouwontwikkeling. Voorts hebben zij een radiotelefonische verbin ding tot stand gebracht tussen de Afghaan se hoofdstad Kaboel en Moskou. Behalve Russische steun heeft Afgha nistan van Tsjechoslowakije een cement fabriek, een fabriek van verduurzaamde levensmiddelen en enkele andere bedrij ven gekregen, ter waarde van ongeveer 26 miljoen gulden. Dit alles heeft, aldus Amerikaanse zegs lieden, een belangrijke uitwerking gehad in het kleine (13 miljoen inwoners) en ar me (gemiddeld inkomen per hoofd der be volking: 360 gulden per jaar) land. Het be trekkelijk bescheiden Amerikaanse hulp programma (in 1958 trok Washington on geveer 75 miljoen gulden voor hulp aan Afghanistan uit, sinds 1946 hebben de Amerikanen er voor ongeveer 530 miljoen gulden besteed) is door de Russische maat regelen geheel in de schaduw gesteld. De Russen ^ten ook verder geen middel on beproefd om Afghanistan volledig econo misch afhankelijk te maken van de Sov jet-Unie. Zo hebben de Russen bij voorbeeld een aanzienlijk deel van de Afghaanse handel, die nog niet in handen der Sovjet-Unie is, over Rusland weten te leiden. Dit goede renverkeer gaat thans grotendeels via Russische havens aan de Oostzee in plaats van zuidwaarts naar de Pakistaanse ha ven Karatsji. Natuurlijk is de route via Rusland veel langer, maar Moskou maakte deze voor de Afghanen aantrekkelijk door het Afghaanse geld voor ongeveer het viervoudige van de normale waarde aan te nemen, waar het betalingen voor ver voer over Russisch grondgebied betrof. Ook garandeert Rusland aflevering van de Afghaanse goederen in West-Europa of Amerika binnen een bepaalde tijd. Afghanistan toont zeer duidelijk aan, al dus de Amerikaanse autoriteiten, hoe de Sovjet-Unie te werk gaat. als zij wenst een onderontwikkeld land tot haar economi sche vazal te maken. Als de Russen slagen en zij lijken al een heel eind op weg te zijn is het van geen betekenis meer of Afghanistan al dan niet een communis tisch bewind zal krijgen. Het land zal dan immers, ongeacht de aard van zijn rege ring, economisch en militair geheel afhan kelijk zijn van Moskou. Is Afghanistan eenmaal geheel „gewon nen", dan, zo vx-eest men in Washington, zal Moskou zich met zeer verleidelijke aan biedingen tot Pakistan gaan wenden. Want het Kremlin streeft ernaar de kortst mogelijke route naar de onrustige en on- derontwikkelde landen van Zuidoost-Azië en Afrika in zijn macht te krijgen. Advertentie HAARLEM Fa. Gebrs van Becm, Amsterdamstraat Fa. H. v. d. Berg, Santpoorterstraat 44 Fa. P. Essen ins Zn., Barrevoetestraat 12 Fa. E. Goedemans, Schouwtjeslaan 61 Drogisterij Trappel, Zijlweg 48 HILLEGOM g?a. H. J. Wekking, Hoofdstraat 88 HOOFDDORP: Fa. J. A. v. Gent, Manègelaan 3 25 MOSKOU (UPI) De minister van jus titie van de Sovjet-republiek Rusland, Vla dimir Bolderev, heeft woensdag op een persconfex-entie een uiteenzetting gegeven over het ontwerp voor een nieuw wetboek van straf- en burgerlijk recht, dat het naar hij zei onmogelijk zal maken, dat er nog op onjuiste wijze met het recht zal wor den omgesprongen zo als in de tijd van Stalin. Als ernstigste schending van het Russische recht in het verleden noemde hij, dat de M.V.D. (het ministerie voor staatsveiligheid) iemand berechtte in diens afwezigheid. Het nieuwe wetboek maakt daax-aan een eind. Alle mensen, die in het vex-leden op on juiste wijze berecht werden, zijn nu vrij gelaten, aldus de minister. Bij de nieuwe rechtspraak zal de na druk meer vallen op opvoeding dan op straf. Kleinere overtredingen zullen wor den berecht in de zogenaamde sociale ge- rechtshofen, ingesteld door de vakbonden en beroepsorganisaties voor het corrige ren van „foute collega's". Het huidige systeem van rechtbanken wordt gehand haafd, maar een aantal districtsi'echtban- ken zal verdwijnen wegens het afnemen van de misdadigheid in het land. De echtscheidingsprocedure, die nu ge compliceerd is in de Sovjet-Unie, zal wor den vereenvoudigd. Het nieuwe wetboek za geen vex-schil meer maken tussen echte lijke en buitenechtelijke kindex-en. In antwoord op vragen deelde de minis ter verder mee, dat er op het ogenblik geen concentratiekampen meer in Rus land zijn, wel strafkolonies, waar aan dacht wordt besteed aan de politieke en andere heropvoeding van de delinquenten. Statistieken over misdaad, echtschei ding en dei-gelijke worden nu nog be schouwd als staatsgeheimen, maar zullen in de nabije toekomst waarschijnlijk wor den vrijgegeven voor publikatie. De meest voorkomende overtredingen in de Sovjet-Unie zijn volgens de minister „schendingen van de sociale orde en dief stal van persoonlijk eigendom". Moord, aanranding en diefstal van gemeenschaps goederen komen volgens hem niet zo veel voor.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 17