Kleine middenklas-wagen
favoriet van de show
Caballero
Nieuw kratertje op de maan?
„Lilliputters" steeds meer naar de achtergrond
13
DUITSE AUTO-SALON GEOPEND
Maatschappelijk werk
Zes Europese ministers
wisselen ervaringen uit
Algemene staking van twee
dagen in Argentinië
De betrekkingen tussen
de VAR en Engeland
Rede van dr. Busia
Zie Boven
Aanbeveling voor de UNO-
agenda opgesteld
Algerije en kernproeven
in de Sahara aangenomen
Universitaire priisvragen
Zoekt U iets beters?
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1959
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse minister van Economi
sche Zaken, prof. Erhard, heeft gisteren
in Frankfurt de grote Westduitse auto
mobieltentoonstelling geopend, waaraan
zevenhonderd exposanten uit dertien lan
den (vier uit Nederland) deelnemen. De
afgelopen weken hadden de Duitse auto-
fabrieken reeds reeksen onthullingen over
nieuwe types, wijzigingen en dergelijke
gedaan. Borgward en Opel bewaarden
hun geheimen het langst: de Bremer fa
briek met een grote wagen met een 2,3
liter honderd pk motor, Opel met een klein
middenklasse model van 1,2 liter. Giste
ren nog kwamen plotseling enige prijsver
lagingen uit de bus, onder meer van Ford
en Fiat.
Een ding valt op deze tentoonstelling
vooral op: de voorkeur van het Westduit
se publiek voor de zogenaamde „kleine
middcnklasse"-wagen, waartoe men ook
auto's als de Ford Taunus 12 m, de Opel
Rekord en dergelijke rekent. De vraag
naar de heel kleine autootjes met een mo
tor van 0.5 liter neemt zienderogen af.
De produktie van dit type is over het ge
heel gezien in een jaar met veertig per
cent gedaald. Ook de belangstelling voor
de grote wagens als zware Mercedessen
van het type 300, grote BMW's, de Opel
Kapitans en dergelijk, neemt af. Het gaat
hier om auto's met een motor van meer
dan twee liter. Het aandeel in de totale
Westduitse autoproduktie van dit type
nam in het afgelopen jaar met bijna twin
tig procent af. De voorkeur gaat alge
meen uit naar auto's met een motor van
0,5 tot 2 liter, reikende van de ongetwij
feld nog kleine wagens via de Volkswa
gen tot de Ford Taunus 17 m.
Men beoordeelt te Frankfort de vooruit
zichten van deze jaarbeurs bijzonder gun
stig. De Westduitse produktie draait op
volle toeren in het bijzonder voor de ex
port. Een op de twee Duitse auto's wordt
reeds geëxporteerd. In het land zelf staan
de fabrieken voor een bijzonder scherpe
(Van onze correspondent in Wenen)
Zes ministers uit de landen van de Euro
pese gemeenschap hebben in Wenen een
informeel gesprek gevoerd over actuele
maatschappelijke vraagstukken, inzon
derheid over gezinspolitiek.
De Nederlandse minister mejuffrouw
Klompé zei, dat zij en haar vijf collega's
reeds enige tijd geleden tot de bevinding
waren gekomen, dat bepaalde maatschap
pelijke problemen in veel landen gelijke
facetten vertonen, ondanks nationale
eigenaardigheden en verschillen. Het no
zemverschijnsel bijvoorbeeld is interna
tionaal en heeft ook de jeugd achter het
ijzeren gordijn aangetast.
Het ligt geenszins in de bedoeling, dat
gesprekken als deze tot de zes ministers
van de Europese Gemeenschap beperkt
blijven. De Finse minister van maatschap
pelijk werk, die toevallig in Wenen was,
alsmede de Oostenrijkse staatssecretaris
Grubhofer, werden uitgenodigd om aan
het gesprek deel te nemen. Bij een volgen
de bijeenkomst wil men de kring nog
meer uitbreiden.
Men heeft een zekere overeenkomst in
de problemen vastgesteld, maar tevens
bleek er verschil te bestaan in onderdelen
en vooral in de manier waarop bepaalde
moeilijkheden in ieder der vertegenwoor
digde landen worden gezien en gedeelte
lijk opgelost. De ervaringen, die iedere
minister heeft opgedaan en vooral de re
sultaten, die op bepaalde terreinen werden
geboekt, dienen te worden uitgewisseld.
Daarom werd besloten, dat elke deelne
mer een documentatie zal opstellen over
hetgeen gedaan en bereikt is. Dan kan men
een volgende keer ook concreter handelen
en misschien zelfs op bepaalde punten ge
meenschappelijke gedragslijnen opstel
len. Het ligt namelijk in de bedoeling, dat
elk jaar zulk een gesprek zal worden ge
houden.
Daarbij komen dan allereerst vraag
stukken van meer materiële aard ter
sprake, zoals kinderbijslag, behuizing, lo
nen en emigratie. De meeste aandacht wil
men echter aan geestelijke moeilijkheden
besteden, aan geestelijke conflicten die
met de jongste technische ontwikkeling en
het stijgende welvaartspeil in verband
staan. Daartoe behoren vooral de jeugd-
opvoeding, het beraad met de ouders en
met de vertegenwoordigers van maat
schappelijke groepen, dorps- en buurtge
meenschappen, de invloed van film, radio
en televisie op de jeugd, het moderne ver
schijnsel van de vereenzaming der men
sen, die zich onzeker voelen ook tegen
over hun kinderen en die in veel grotere
psychische spanningen leven dan vroeger.
Ook wil men onderzoeken op welke wijze
de regering met de ouders en opvoeders
kan samenwerken, zonder echter „dirigis
tisch" op te treden.
De stand van de Volkswagenfabrieken
Op de autotentoonstelling te Frankfort
is ingericht als een groot schip, gela
den met voor export bestemde auto's.
De directeur van het bedrijf, de heer
Nordhoff gaf een uiteenzetting aan de
journalisten, die de expositie 's avonds
voor de officiële opening bezochten.
concurrentie, die komt ook tot uiting in
de prijzen, die,of stabiel zijn gebleven of
met enkele honderden marken verlaagd
zijn. Vergeleken met de door invoerrech
ten hoge Nederlandse autoprijzen, zijn
hier de prijzen zelfs zeer laag!
Ondanks de stijgende welvaart zijn er in
de Bondsrepubliek op duizend inwoners
slechts 47 personenauto's, in Amerika 330,
in Zweden 112, in Engeland 85, in Frank
rijk 82. in Zwitserland 70, in België 62, in
Italië 41, in ons land slechts 36. West-
Duitsland hoopt dit jaar niet minder dan
een miljoen zeshonderdvijftigduizend
auto's (1958: 1.495.000) te maken, waar
van het exportaandeel 850.000 zal bedra
gen.
BUENOS AIRES (UPI) Meer dan
twee miljoen arbeiders in totaal negentig
Argentijnse vakbonden hebben besloten
vandaag over een week, woensdag en don
derdag in staking te gaan uit solidariteit
met ruim een half miljoen arbeiders in de
metaal, de textiel- en de chemische indu
strie die hun stakingsbesluit al genomen
hebben. Het openbaar vervoer en de elek
triciteitsvoorziening zullen vermoedelijk
geheel worden verlamd.
De regering bereidt reeds maatregelen
tegen de stakingsgolf van de volgende
week voor, en heeft de hulp van leger en
politie ingeroepen.
LONDEN (Reuter) De minister van
Economische Zaken van de Verenigde
Arabische Republiek, dr. Kaissuny, die een
privébezoek aan Engeland brengt, heeft
woensdag een onderhoud gehad met de
Britse minister van Financiën, Amory.
Minister Kaissuny is de eerste minister
uit Cairo, die sinds de Suezcrisis van 1956
Engeland bezoekt. Einde vorige week had
hij reeds een onderhoud met de minister
van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd.
Diplomatieke waarnemers menen, dat
bij die gelegenheid onderwerp van gesprek
waren de mogelijkheid van hervatting der
diplomatieke betrekkingen tussen Enge
land en de V.A.R., de vorderingen in de
hervatting van de handel tussen de beide
landen en de vrijgeving van Engelse eigen
dommen in Egypte, alsmede de verstrek
king van een lening door de Wereldbank
aan de V.A.R. ten behoeve van de ver
breding van het Suezkanaal.
Volgens deze \yaarnemers zou men in
Britse officiële kringen sympathiseren met
het verzet van bepaalde zijden tegen deze
lening, tenzij Israel een vrije scheepvaart
door het Suezkanaal krijgt, maar aan de
andere kant zou men voor het verstrekken
van een lening zijn, in het belang van ver
betering der betrekkingen met Cairo.
Prof. dr. K. A. Busia, voormalig leider
van de Verenigde Partij in Ghana, die, zo
als hij heeft verklaard, uit veiligheidsover
wegingen enige tijd geleden naar Neder
land is gekomen, heeft zijn benoeming als
hoogleraar in de sociologie aan het insti
tuut voor sociale studie in Den Haag aan
vaard met het uitspreken van een inaugu
rele rede over het onderwerp: „Sociologie
in een snel veranderde maatschappij".
Nadat dr. Busia meer dan twintig da
gen niet in het parlement van Ghana was
verschenen, werd hij geschorst als leider
van de oppositie in Ghana. In Nederland
aangekomen aanvaardde hij van de Leid-
se universiteit en het Instituut voor So
ciale studie in Den Haag de aangeboden
leerstoel in de sociologie. Door het aan
vaarden van deze benoeming heeft prof.
Busia zich teruggetrokken uit het politie
ke leven.
Bij de opening van het nieuwe academi
sche jaar van het instituut, met een cur
sus van twee jaar in de sociale weten
schappen en een cursus van zeven maan
den voor sociaal-maatschappelijk werk,
zei dr. Busia, dat de vraagstukken die de
snelle sociale verandering met zich mee
brengt, door de sociaal-wetenschappelijke
werkers moeilijk opgelost kunnen worden,
als zij in afzondering blijven werken. Dr.
Busia betoogde, dat een van de ernstig
ste aspecten van de snelle sociale veran
dering in Afrika de verwording is van de
tradit.onele waarden en de morele nor-
Advertentie
NATUURZUIVER JgSé OPWEKKEND VERKWIKKEND
DE MAN IN DE MODE
Na wekenlang de vrouwen
mode in al haar facetten en
van alle kanten bekeken en
besproken te hebben, willen
we nu ook eens graag wat
meer aandacht besteden aan
de herenmode.
De heren, die zich zo graag
schouderophalend en laatdun
kend over die mode uitlaten,
gaan zichzelf steeds meer in
het middelpunt der belang
stelling plaatsen. De verande
ringen, die aan hun kleding
worden aangebracht zijn wel
niet zo ingrijpend als die bij
de vrouw, maar daartegen
over staat, dat de accessoires
zoals sokken, dassen en hoe
den soms in een volkomen
nieuwe kleurstelling, model of
dessinering, die geheel afwij
kend is van die van het vorige
seizoen, worden gebracht. Om
bij de costumes te beginnen
zien we dat door smalle
korte revers gestreefd wordt
naar een langer silhouet
de één-rij drie-knoopssluiting
voert de boventoon. De zak
ken zijn vaak schuin geplaatst
en het splitje zowel opzij als
achter treffen we weer veel
aan. De schouderlijn is rond
en enigszins aflopend. Er
Fen nouveauté in de avond
kleding is het smokingjasje in
zwart-groene of rode brocaat,
met zwarte revers en man
chetten.
wordt een steeds grotere voor
keur voor lichtgewicht stoffen
aan de dag gelegd en ook de
katoenen costuums gaan een
grote toekomst tegemoet. Ty
perend is, dat deze dunne
materialen veelal in donkere
tinten gebracht zullen wor
den. Voor de komende winter
zal men veel mohair en bouclé
zien in ruit en streepdessins
en allerlei mengingen met syn
thetische vezels. Een mooi
materiaal is een Italiaanse
wol-mohair in „light weight",
dat sterk kreukherstellend is.
Prachtige bronstinten in de
zogenaamde multi-kleuren be
heersen het modebeeld en
verlenen de stoffen 'n prach
tige gloed. Olijf-, mos- en
zeegroen en diverse tinten
blauw, in streep en ruitdes-
sins verlevendigen de grijze,
beige, bruine en zwarte on
dergrond, en brengen de no
dige kleurigheid aan. De pan
talon heeft vrij smalle pijpen
en over het algemeen géén
omslag. Een speelse vondst
was een splitje in de pijp, en
praktisch de omslag, die met
een drukker gesloten werd.
Voorzover de pantalons niet
uit synthetische vezels ver
vaardigd zijn, worden ze toch
door een speciale bewerking
zoveel mogelijk plooivast ge
maakt. Naast het gebruikelijke
zwart en midnight blue voor
smokingjasje, zieri we ze nu
ook in andere tinten. Iets ge
heel nieuws waren de brokaat-
stoffen in zwart met groen of
rood. Het smokingjasje, hier
van vervaardigd deed ons
denken aan een coin de feu.
De revers en manchetten wa
ren van zwarte zijde en de
zwarte pantalon van dunne
synthetische stof.
De dassen, waarin we een
steeds grotere toename zien
van de synthetische vezels
worden in rustige tinten ge
bracht, dit als gevolg van de
drukkere dessinering van de
costuums. De grootste voor
keur gaat uit naar streepdes
sins in mooie kleurstellingen;
veel lila in combinatie met
geel en allerlei tinten groen
met. beige of wit.
De demies variëren in leng
te van 98 tot 108 cm. en zijn
dus vrij kort. Voor de zomer
ook hier veel lichtgewicht-
stoffen en voor de winter veel
sprekende materialen zoals
pied de poule, visgraat en ruit-
dessins. Ook hier zagen we de
olijfgroene tint; in een gabar
dine-overjas met bruine kno
pen en schuine zakken tot een
evenwichtig model verwerkt.
Ook in de regenjassen krij
gen we een steeds grotere
variatie. Veel lichtgekleurde
jassen met stikselgarnering en
zelfs volkomen witte gabar
dine-jassen. Evenals in de
damesmode zien we ook
reversible-jassen, ideaal voor
een man, die van variatie in
zijn kleding houdt. Naast de
effen tinten ook jassen in
fantasiedessins zoals bij voor
beeld de zo geliefde Prince de
Galles-ruit. Iets geheel nieuws
is de rib-cord-jas met gebrei
de kraag in een drie-kwart
model. Dit materiaal, in een
Fantasiejasjes in lichtgewicht-
stoffen in een kleurig streep-
dessin zijn voor het komende
seizoen wel zeer geliefd.
verfijnder uitvoering aange
duid met gentleroy, vindt een
ruime toepassing in de heren
mode. Vesten en jasjes hier
van vervaardigd met grof ge
breide kraag, en mouwen en
rug van een dunnere kwaliteit
wol, om het geheel de nodige
soepelheid te geven, worden
graag door de vlotte en spor
tieve man gedragen.
Katy
Eén waarneming is
geen waarneming, heet
het. in sterrenkundige
kringen en het bericht
uit Boedapest, dat daar
een zwarte kring op het
maanoppervlak zou zijn
gezien toen Loenik II
de maan raakte, is in
vakkringen dan ook
nogal sceptisch ont
vangen. Maar: de ivaar-
neming van deze Hon
gaarse. sterrewacht zal
wellicht spoedig genoeg
te verifiëren zijn.
Want als de Sovjet
raket bij het inslaan op
de maanbodem een
nieuw kratertje heeft
doen ontstaan nu,
dan loopt dat kratertje
niet weg. Erosie, door
wind of water, komt op
de maan niet voor. Als
het kratertje afmetingen
heeft, groot, genoeg om
van de aarde af te kun
nen worden waarge
nomen en de Hon
gaarse waarnemers be
weren dat tenslotte
dan komt er gauw ge
noeg een kans om hun
bewering op haar juist
heid te controleren.
Die gelegenheid zou
zich kunnen voordoen
als de maan (omstreeks
21 september) zover aan
het afnemen is dat de
terminator, de schei
dingslijn tussen licht en
donker, juist over dat
bewuste plekje komt te
lopen. Dat plekje ziet
dan de zon Ondergaan
en de ondergaande zon
veroorzaakt op de maan
hetzelfde verschijnsel
als hier: lange scha
duwen. Van de aarde af
kan men reeds betrek
kelijk kleine oneffen
heden in het maan
oppervlak aan die lange
schaduwen gemakkelijk
waarnemen.
Is er nu sprake van
een nieuw maankrater-
tje of, algemener ge
zegd: van een nieuwe
oneffenheid in demaan-
oppervlakte dan zou
door vergelijking met
oudere waarnemingen
van het betrokken ge
bied (foto's) kunnen
worden vastgesteld of
er wel of niet iets is
veranderd.
Dit lijkt nogal een
voudig. Het is het niet.
De maan wordt continu
gebombardeerd door
meteorieten en even
continu bewaakt door
onze sterrewachten. On
der die meteorieten zal
er allicht wel eens een
zijn geweest met een
massa even groot als het
Russische maanprojec-
tiel en met grotere
snelheid van drie kilo
meter per seconde, dus
groter ravage veroor
zakend maar nimmer
is enige nieuwe krater
gesignaleerd. Maar we
kunnen ervan opaan,
dat goed-geoutïlleerde
observatoria dezer da
gen scherp zullen uit
kijken, of er soms
v. wM
NEW YORK (Reuter) De agenda
commissie van de UNO-Assemblee heeft
zonder stemming op verzoek van 25 Afro-
Aziatische landen besloten aan te bevelen
het Algerijnse vraagstuk op de agenda te
vermelden. Zonder debat beval de com
missie aan de Franse plannen voor kern
proeven in de Sahara op de agenda té
plaatsen, op voorstel van Marokko. Ook.
besloot zij aan te bevelen de kwesties van
„rassenconflicten ten gevolge van de Zuid-
afrikaanse apartheidspolitiek" en de „be
handeling van Indiërs in Zuid-Afrika" op
de agenda te plaatsen.
De agendacommissie beval voorts aan
het einde van de lonende zitting te be
palen op vijf december. De commissie
heeft voOrloDig hespreking van 54 punten
aanbevolen, waaronder een vreedzaam ge
bruik van de ruimte en de instandhouding
van het politieleger.
Peking uitgesloten
Zij heeft voorts met twaalf tegen zeven
stemmen, bij één onthouding, een Ameri
kaanse resolutie aanvaard, waarin wordt
aanbevolen geen stappen te doen om de
vertegenwoordiging van nationalistisch
China te vervangen door een afvaardiging
van de Chinese volksrepubliek. De Ameri
kaanse resolutie werd ingediend nadat In
dia. bij monde van zijn minister van De
fensie Krisjna Menon, had voorgesteld
communistisch China als lid tot de UNO
toe te laten. De Amerikaanse plaatsver
vangende delegatieleider James Wads-
worth verklaarde dat het Indische voor
stel, in het licht gezien van verschillende
op last van de regering te Peking in Azië
ondernomen acties, in elk geval op een
verkeerd tijdstip werd gedaan, afgezien
van andere slechte kanten ervan.
De Russische onderminister van Buiten
landse Zaken Koeznetsov noemde het be
lachelijk dat overweging van het recht van
een volk van 659 miljoen op vertegenwoor
diging in de UNO werd belet door een
..werktuigelijke stemming". „De tegen
standers van de Chinese volksrepubliek
willen dit land wel internationale ver
plichtingen onleggen. doch zij wensen niet
dat dit land vertegenwoordigd is bii de be
spreking van internationale overeen
komsten", aldus Koeznetsov.
De Gemeente-universiteit van Amster
dam stelt studerenden aan een Neder
landse instelling voor hoger onderwijs in
staat deel te nemen aan enige prijsvra
gen.
De faculteit der godgeleerdheid vraagt
een critische beschouwing van plaats en
functie van de Heilige Geest in de theolo
gie van Karl Barth, de faculteit der wis-
en natuurkunde vraagt een critisch over
zicht over de belangrijkste recente theo
rieën van inductieve logica, die der lette
ren en wijsbegeerte een schets van leven
en werken van Gerhardus Johannes Vos-
sius en de faculteit der politieke en so
ciale wetenschappen, wijzende op stu
dies. die in de laatste decenniën van de
hand van cultuureelanthropologen over
westerse samenlevingen zijn verschenen,
vraagt een critische bespreking van de
door hen gevolgde aanpak en de door hen
bereikte resultaten.
Ten slotte vraagt de faculteit der ge
neeskunde een critische studie betreffen
de de bestaande theorieën omtrent de wij
ze waarop gezwellen en leukaemie ten
gevolge van ioniserende stralen kunnen
ontstaan.
De antwoorden moeten vóór 15 septem
ber 1960 worden toegezonden aan de se
naat der universiteit te Amsterdam. Op
9 januari 1961 wordt het oordeel der fa
culteiten over de ingekomen verhandelin
gen in het openbaar medegedeeld en aan
de schrijvers der meest voldoende ant
woorden, die door de faculteiten de eer
der bekroning zijn waardig gekeurd, de
gouden erepenning uitgereikt.
Advertentie
Rook dan morgen eens
(CONSTANTE KWALITEIT)
Attillio Gatti, ondekkingsreiziger en
auteur heeft een uitstekende kroniek ge
schreven over de (dertiende!) Gatti-expe-
ditie naar Equatoriaal Afrika. Kleurig,
boeiend, dikwijls adembenemend verhaalt
hij in HET WILDE ZWARTE HART
(uitgegeven door H. Meulenhoff-Amster
dam) van een tocht in zenuwslopend tem
po naar de eeuwige sneeuw van de Kili-
mcj'ndjaro, de bestijging van het Dak van
Afrika: de Kibo, ontmoetingen met leeu
wen en leeuwenmannen, de verschrik
kingen van het Afrikaanse moeras. Gat
ti zocht, met zijn zwarte en blanke mede
werkers, het gevaar op om de mensen die
geen reis naar en door Afrika kunnen ma
ken daarover verantwoord te kunnen ver
tellen en ze er vooral iets van te kunnen la
ten zien door drieëntwintig schitterende
opnamen van natuurschoon en mensen en
dieren in het hart van een nog steeds niet
genoeg gekend werelddeel.
DIE SOETE BAZINNE, van de schrij
ver M. Wertheim en uitgegeven door Else
vier-Amsterdam is, zo vernemen wij, een
zeer gezocht boek en dit verwondert ons
helemaal niet. Het is een werkelijk mee
slepend verhaal, dat zich afspeelt in het
Amsterdam van de zeventiende eeuw,
middelpunt van wereldhandel en scheep
vaart, toen de eerste Engelse oorlog uit
brak. Wertheim vraagt geen aandacht
voor historische figuren en hun voor het
vaderland zo belangrijke daden, maar hij
vertelt over de gewonen mensen die toen
in Amsterdam woonden, hoe zij vochten
om hun bestaan, hoe zij leden, hoe som
migen zittend rijk werden, hoe zij bemin
den en haatten, zich aan bijna niet te be
schrijven uitspattingen overgaven, hoe
moeilijk de vrome Joodse immigranten
het hadden. Vooral zij, voor wie de bin
nenstad van Amsterdam niet onbekend is,
zullen dit boek tot en met de laatste blad
zijde met genoegen lezen.
Wie zich interesseert voor de zogenaam
de Hitlerjeugd, waarmee bedoeld wordt
de generatie in Duitsland die bij het uitbre
ken van Wereldoorlog II dertien jaar was,
die kan daarover lezen in de roman van
Klaus Stephan getiteld DE EED (uitgave
De Boekerij-Baarn). Die jeugd begon haar
weg naar onze tijd vol valse illusies, maar
de geestdrift veranderde al spoedig in
angst en verbittering. Hans Treptow, de
hoofdfiguur, moet ditmaal „de eed" af
leggen en in deze vijf episodes voltrekt
zich de tragedie, die niet ophield met het
signaal „Staakt het vuren".
