BRITTEN KIEZEN NIEUW LAGERHUIS
Algemene verwachting is
een conservatieve zege
HET WEER
Ad]^ Ho^^edacteur^o^L^Lodewijk, OPRECHTE HAARLEMS CHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsmar
MORRIS" 'leforëijou êtty!
S-i—1 XWAV-U. Jw»AV-lV-l
Russische maanverspieder over
ruim een week pas bij aarde
Nieuwe Oostduitse vlaggen op
Westberlijnse U-bahnstations
„Uitloop" nog niet voltooid
Jodrell Bank meldt
afwijking van één graad
[TÓH kiUxiij
hén Thciiiitiis ELEGANTE TASSEN EN BYOUX
In geen 250 jaar is het
Chrissemeuje overleden
Klein overwicht?
zo droog geweest
Morgen vrij warm
„Pension Hommeles" krijgt
televisieprijs 1958-?59
In de krant van heden:
Het woord is aan
Beminnelijk telegram van
Tsjoe En Lai voor Nehroe
Suède bfoussons
en s/4 jassen
Kunstgebit gebroken
Bonn vat deze uitdagingzeer ernstig op
74e JAARGANG No 77
DONDERDAG 8 OKTOBER 1959
304e JAARGANG No 229
Advertentie
Bij iedere jas een passende tas
CR HOUTSTRAAT 18a' HAARLEM TELEFOON 2041S
Advertentie
1/''* ^ANEGANG 24-FRANKESTR.3
Speciaai-aanbieding:
MOHAIR VESTEN reeds v a. ƒ18.98
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRA AT (Bij- KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22369b
SUÈDE DAMESJASJES in kleuren
De minister van Defensie, ir. S. H. Vis
ser, heeft een bezoek aan de Konink
lijke Marine in Den Helder gebracht
en daarbij onder meer Hr. Ms. „Gel
derland" bezichtigd.
Woensdagavond is in haar woning te
Holterhoek, gemeente Eibergen, Neder-
derlands oudste inwoonster, de weduwe
Christina Karnebeek-Backs, beter bekend
als Chrissemeuje, overleden. Vrijdag 2 Ok
tober vierde zij haar 110de verjaardag.
Zij was die dag al verkouden en is sinds
dien bedlegerig geweest. Aanvankelijk
liet haar toestand zich niet ernstig aan
zien, doch woensdagmiddag trad plotse
ling een verslechtering in.
Chrissemeuje was sinds 1953 de oudste
inwoonster van ons land. Zij werd gebo
ren in het jaar dat Koning Willem III op
de troon kwam, onder het eerste ministe-
rie-Thorbecke. Zij zag het levenslicht in
hetzelfde huis waar zij daarna honderd
tien jaar zou leven. Chrissemeuje stond
met haar honderdtien jaar wat de vrou
wen van Nederland betreft op eenzame
hoogte. Het laatste jaar zijn drie vrouwen,
die „iets jonger" waren dan zij, overleden.
Toch heeft Chrissemeuje het leeftijds
record, dat sedert 1899 staat op naam van
Geert Adriaan Boomgaard, niet mogen
breken. Deze Groninger overleed in dat
jaar precies vier maanden en twaalf da
gen nadat hij 110 was geworden.
De algemene indruk is thans dat er, me
de door het prachtige weer, als de dichte
mist zou zijn opgetrokken, een recordop
komst is te verwachten, maar dat niette
min waarschijnlijk twintig percent van de
kiezers zal weigeren zijn democratische
verplichtingen na te komen. Dat is gedeel
telijk het gevolg van het districtenstelsel.
Er zijn in feite 630 verkiezingen in de af
zonderlijke parlementaire districten. In
talrijke daarvan, namelijk in die met gro
te meerderheden voor een der drie par
tijen conservatief, labour of liberaal
is de uitslag een uitgemaakte zaak. De
aandacht concentreert zich daarom op de
„wankele" districten met meerderheden
van ruim honderd tot enkele duizenden,
die bij een wijziging in de algemene po
litieke gezindheid het gemakkelijkst van
politieke kleur kunnen veranderen.
Bij de ontbinding van het Lagerhuis op
15 september was de samenstelling als
volgt: conservatieven en daarmee ver
bondenen (zoals de nationaal-liberalen):
340 zetels, Labour: 278 zetels, liberalen:
6, vacatures: 6, Labour zou tenminste 34
zetels moeten winnen, wil het met de con
servatieven gelijk komen.
Het resultaat van het jongste Gallup
opinie-onderzoek, dat geen aanspraak
kan maken op volstrekte juistheid wat de
werkelijke verhoudingen betreft, gaf de
volgende noteringen: conservatieven 40,5
(37,5 op 5 oktober), Labour 39 (37,5 op 5
oktober), liberaal 4 (4 op 5 oktober), wei
felaars 16 (20,5 op 5 oktober).
Hieruit blijkt dat de laatste groep bezig
was zich in het voordeel van de Tories te
bewegen.
Volgens andere steekproeven zouden de
conservatieven een voorsprong hebben
van 3,3 tot 3,6 pet. Bij eenzelfde opkomst
als in 1955 zou op deze basis een conser
vatieve meerderheid te verwachten zijn
van ongeveer 68 zetels (dezelfde van
thans).
In de loop van de avond en nacht wor
den 391 van de 630 uitslagen verwacht,
voornamelijk uit de grote bevolkingscen
tra en de meeste „marginale" districten,
zodat misschien reeds spoedig na midder
nacht het eindresultaat zich kan afteke
nen.
Afgescheiden van het opinie-onderzoek
was tot en met gisteren de algemene ver
wachting dat de conservatieven opnieuw
zullen zegevieren, zij het met een inge
krompen meerderheid. Verrassingen zijn
in dit kiesstelsel echter nooit uitgesloten.
Macmillan verklaarde gisteren in zijn
laatste openluchttoespraak te Londen:
„Wij zullen winnen", maar ook Morgan
Phillips, secretaris van de Labour partij,
is optimistisch.
De beste verkiezingsbarometer is waar
schijnlijk wel de Londense beurs, welke
gisteren blijk gaf van volledig vertrouwen
in een conservatieve zege. De industriële
koersen, met inbegrip van de door Labour
met hernationalisatie bedreigde staalon-
dernemingen, stegen over de gehele linie
en sloten ongeveer vier shilling hoger. In
dien de Tories inderdaad winnen, wordt
vrijdag een nieuwe hausse verwacht.
De bookmakers zijn ook al voorbereid op
een conservatieve overwinning, want het
grote aantal weddenschappen, dat daar
van uitgaat, is gisteren nog sterk toegeno
men. De Tories staan 3-1 genoteerd, ter
wijl Labour een notering tegen zich heeft
van 2-1.
(Van onze weerkundige medewerker)
Wanneer wij gaan vergelijken met de
oudste regenwaarnemingen in ons land
verricht, namelijk die van 1706 af te Zwa
nenburg werden verricht, dan kunnen wij
concluderen dat een zo langdurige droogte
(van begin mei af) de laatste 250 jaar in
ons land niet meer is voorgekomen. Dit
geldt ook voor grote delen van Duitsland
en Frankrijk.
Zo viel er van 1 mei tot op heden in
Haarlem 152 mm. neerslag tegen normaal
340 mm. De laatste acht weken hebben wij
een onbeduidende hoeveelheid van ge
middeld 1 mm neerslag per week gekregen,
hetgeen van geen betekenis is geweest.
Deze week regeert er weer een sterk
hogedrukgebied. Een zwak front, dat in
West-Frankrijk wel regen van betekenis
bracht, dringt op maar zal alleen wat hoge
bewolking veroorzaken. Het lijkt onwaar
schijnlijk dat er deze week nog regen zal
vallen.
Een verdwaalde tropische cycloon is over
het anders zo rustige gebied van de Azoren
getrokken met stormwinden en meer dan
130 mm regen.
Het is een ongewone koers van een oude
cycloon, zoals enkele jaren terug even
eens het geval was toen het Duitse op
leidingsschip „Pamir" ten onder ging. Ook
deze cycloon, waarvan de overblijfselen
wat m.eer wind in de Golf van Biskaye
zullen brengen, zal geen einde aan de
droogte in West- en Midden-Europa maken.
Verwachting tot morgenavond:
Hier en daar mist en voorname
lijk in het noordoosten van het
land plaatselijk nachtvorst. Mor
gen zonnig weer en warm voor
de tijd van het jaar. Zwakke
wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De „televisieprijs" 1958-1959 van het
Prins Bernhardfonds is door de jury toe
gekend aan „Pension Hommeles" in de
persoon van de tekstschrijfster mevrouw
Annie M. G. Schmidt.
In haar motivering zegt de jury dat zij
in „Hommeles" de zorgvuldigheid en de
raakheid heeft gewaardeerd waarmee de
karakters der medespelenden werden ge
kozen. Wat de jury tevens op prijs stelt
is „het echt Nederlandse karakter dat
uit het stuk spreekt en de manier waarop
wat milde spot wordt gedreven met tijds
verschijnselen en tijdgenoten, de scher
pe, van mensenkennis getuigende waar
neming en uitbuiting van menselijke
ijdelheidjes en zwakheidjes".
Voorts merkt de jury op: „Ook de af
gelopen periode heeft weer bewezen dat
de televisie op haar best is wanneer zij
confronteert met de actuele realiteit. De
directe reportages van belangrijke ge
beurtenissen bezaten de onvervangbare
bekoring, die het medeleven met de di
recte werkelijkheid van het ogenblik
schenkt. In. deze momenten rijst de tele
visie tot haar hoogste toppen", aldus de
jury. Zij heeft grote waardering voor de
gaven van Bert Garthof in de rubriek
„Anders dan anderen".
De jury constateert dat de t.v. met ont
stellende gulzigheid talent en energie op
slokt. Zij meent meermalen „een vlucht
in het geijkte" te hebben waargenomen.
„Vooral de creatieve krachten tonen be
paalde verschijnselen, die doen denken
aan de eerste gevolgen van een op hen
gepleegde roofbouw", aldus de jury.
pag.
Engelse verkiezingen 1, 15
Weerrapporten 2
Economisch nieuws2
Toch is het zo3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Aanslag op Kassein3
De Kleine Wereld 3
Uit stad en omgeving ....5, 7, .9
Beurs 9
Weduwen- en wezenpensioen 11
Feuilleton 13
Radio en Televisie 13
Agenda 13
Mario Lanza overleden13
Parijse autosalon 15
Jubileum K.L.M17
Sport 19
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
Advertentie
Weergaloos lekker,
ai een halve eeuw
lang en...
uitstekend houdbaar.
Is alleen echt met het merk CHALET!
Tagore
Herinneringen kunnen smartelijker zijn
dan bange vrees voor wat komen zal;
niets treft de mens pijnlijker dan te be
seffen, wat hij verloren heeft.
Grote Houtstraat S3, Haarlem. Tel. 15295 T T f FN 1 1 T Grafische Bedrijven Damiate N.V.
issszxtxsz Haarlems L/aaDlad
In Groot-Brittannië gaan vandaag een 35 miljoen mensen naar de stembus
om een nieuw parlement te kiezen. De kiezers zullen hun met spanning te-
gemoetgeziene uitspraak doen. Dezelfde spelers of nieuwe? De Tories ver
trouwen dat ze met een voorsprong van vijftig zetels zullen winnen, Labour
verwacht met een overwicht van zetels te triomferen. Zelden is het resultaat
van de verkiezingen zo onzeker geweest als thans. Die onzekerheid is voor
namelijk het gevolg van de aarzeling van een belangrijk deel van de stem
gerechtigden, de zogenaamde zwevende kiezers. Bij de zeer kalme verkiezingen
van 1955 liet bijna een kwart van de stemgerechtigden verstek gaan. Dit is
geoorloofd omdat er in Groot-Brittannië geen opkomst- of stemplicht is. Het
gemiddelde percentage, dat wel stemde, bedroeg toen 76,8 (5,7 percent minder
dan bij de verkiezingen van 1951, toen de conservatieven voor het eerst sinds
de oorlog de macht veroverden). Acht miljoen kiezers geloofden het toen wel.
(Van onze correspondent in Londen)
NEW DELHI (Reuter) Premier Tsjoe
En-Lai van China heeft de premier van
India, Nehroe, telegrafisch meegedeeld
dat de tegenwoordige moeilijkheden
„slechts een episode zijn in onze eeuwen
oude vriendschap". Tsjoe, die de kwestie
aan de Indische grens met Tibet niet met
name noemde, beantwoordde een geluk
wens van Nehroe ter gelegenheid van de
tiende verjaardag van de volksrepubliek.
Op het station „Pepenstrasse" in West- nieuwe Oostduitse vlaggen neer te
Berlijn gebruikte de Westberlijnse halen. Gisteren verschenen de vlaggen
politie dinsdag een ladder om de opnieuw, maar de politie liet ze nu
hangen
Van Mackay ontvingen wij
exclusief voor Nederland:
Uitgezochte vellen antilope,
chèvre en mouton.Zeergave
afwerking. Div. tinten beige,
bruin en groen. Bloussons
met tricotkraag, manchetten
en band.DeVjjassen worden
over het colbert gedragen,
bijv. In de auto of op jacht I
148,5° 219,50
House of England
Amsterdam - Den Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussum
Advertentie
De Westberlijnse politie heeft in ver
scheidene stations van de stadsspoorweg
zeventig van de negentig nieuwe Oostduit
se vlaggen verwijderd die de Oostduitse
beheerders van deze vervoersdienst had
den laten aanbrengen. In enkele voorste
den kwam het tot handgemeen met
spoorarbeiders die zes agenten verwond
den van wie twee zwaar. Vele Oostduitse
vlaggen wapperden later weer van de
stations. De Westberlijnse politie liet ze
hangen.
De U-bahn in West-Berlijn wordt 'door
de Oostduitse autoriteiten beheerd, maar
valt onder de jurisdictie van West-Ber
lijn. De Westberlijnse politie wacht nieu
we instructies van het westelijk stadsbe
stuur af.
Van Westberlijnse zijde Is vernomen
dat de westerse geallieerde bevelhebbers
van West-Berlijn een brief aan de Russi
sche commandant van Oost-Berlijn heb
ben gezonden, die „in wat milder bewoor
dingen dan een protest" is gesteld.
De voornaamste woordvoerder der
Westduitse regering, Felix von Eckhardt,
heeft op een persconferentie in Bonn ver
klaard dat de Westduitse regering het
vlaggenincident als „zeer ernstig" en als
een uitdaging beschouwt. De Westduitse
regering hoopt dat het stadsbesuur van
West-Berlijn of de militaire bevelhebbers
in staat zullen zijn deze aangelegenheid
zodanig te regelen, dat een dergelijke uit
daging zich niet meer voordoet", aldus
Von Eckhardt.
LONDEN (Reuter) De voorzitter
van de Britse conservatieve partij, Lord
Hailsham, is woensdag zonder tanden
op een persconferentie verschenen.
Lachend zei hij tot verslaggevers: „Het
enige nieuws dat ik voor u heb, is dat
mijn kunstgebit is gebroken. Het is
bezweken onder ongewone druk".
MOSKOU (Reuter) De Russische
maanraket zet haar tocht precies in de
tevoren bepaalde baan voort. Woensdag
avond om zes uur bevond zij zich op
126.000 km. van de maan. Haar uitreis van
de aarde blijkt hiermee nog niet voltooid
te zijn, zoals eerder is bericht. Het inter
planetaire station zal naar verwacht
wordt pas op 10 oktober het punt van
zijn baan bereiken, dat het verst van de
aarde verwijderd is. Deze afstand zal
470.000 km. zijn. Later zal zij dichter bij
de aarde komen en op 18 oktober zal het
object de aarde passeren in noordzuide-
lijke richting. De kortste afstand tussen
aardoppervlak en het interplanetaire sta
tion zal ongeveer 40.000 km. zijn.
De gegevens, die op 6 oktober van het
interplanetaire station werden verkregen
bevestigen, dat de apparatuur voor we
tenschappelijke metingen, het bepalen
van de temperatuur en de energievoorzie
ning op normale wijze werken.
Vandaag zullen van 15.00 tot 16.00 uur
wederom gegevens naar de aarde worden
uitgezonden. De radiotelescoop van Jod
rell Bank heeft woensdag gedurende een
uur het station gevolgd. Daarna werd me
degedeeld, dat het één graad afweek van
de koers, die de Russen het laatst hadden
voorspeld. De onder-directeur van deze
grootste luisterpost ter wereld, dr. Davies
zei dat dit op geen enkele wijze wil zeg
gen, dat de Russen zich belangrijk had
den vergist. Een afwijking van een graad
na drie dagen betekent een enorme mate
van nauwkeurigheid, zei hij. De radiote
lescoop van Jodrell Bank kon slechts op
een van de beide frequenties signalen op
vangen. De signalen waren anders dan
dinsdag toen het apparaat in de buurt van
de maan kwam en waren gelijk aan die,
welke daarvóór gehoord werden.
Een vooraanstaande Russische geleer
de zeide, dat naar zijn mening het Rus
sische ruimtestation erop ingericht is fo
to's te nemen van de achterzijde van de
maan, zoals de foto's die onlangs door een
Amerikaanse satelliet van de aarde wer
den gemaakt. De veronderstelling, dat
zich een camera aan boord van het appa
raat bevindt, werd tegenover UPI uitge
sproken door Georgi Doebosjin, hoofd van
de afdeling ruimtemechanica van het as
tronomisch instituut van Moskou.
Het Russische persbureau Tass gaf bo
venstaand diagram vrij als illustratie
van de baan van de Russische maan
verspieder. Links ziet men de aarde
en met de cijfers 1 worden de posities
van aarde en maan weergegeven op
het moment dat de raket gelanceerd
werd. De cijfers 2 geven de positie van
het ruimtestation en de maan op het
moment, dat het dichtstbijgelegen punt
van de maan werd bereikt. Daarna
begon de grote uithaal, welke thans
nog gaande is en de terugkeer naar
aardse sferen, positie 3, welke ove
rigens niet vóór zondag over een week
bereikt zal worden, aldus de jongste
bekendmakingen van Tass.
Van officiële zijde is niets gezegd over
een camera.
Als positie van het object om 20.00 uur
Moskou-tijd (18.00 uur Nederlandse tijd)
werd door Russische geleerden opgege
ven: binnen de constellatie van Ophiuchus
in de nabijheid van de ster Zeta.
LONDEN (UPI) Russische geleerden
hebben woensdagavond hun dank betuigd
aan de Britse geleerden van het obser
vatorium van Jodrell Bank voor hun sa
menwerking in het helpen opsporen van
Russische ruimteraketten. Radio-Moskou
berichtte, dat de Russische geleerden in
het bijzonder prof. A. C. B. Lovell, direc
teur van de Manchester University radio
telescoop, en zijn team assistenten dank
baar zijn.
