Hervormde Vrouwendienst kwam
in de Adventskerk bijeen
Toekomst van onze industrie
Studiegroep uit Wereldraad van
kerken vóór geboortecontrole
Ds. W. G. Overbosch
sprak over kerkbouw
Amsterdamse Beurs
VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
HAARLEMS DAGBLAD —OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
21
Kamermuziekavond in het
Frans Halsmuseum
Wijk vereniging „Bosch en
V aart" hervat activiteiten
Gewond bij huiselijke twist
Carl Orffs intenties
Lezing van Henk Stam voor
de H.K.K.
Haarlemse tandartsen
contra tandtechnicus
Civiele procedure voor hof
in A msterdam
Sporthal in „Ober Bayern"
gaat niet door
Tanker van 38.000 ton
komt naar Amsterdam
Kieviten sterven door de
droogte
Congres van medici
in Arnhem
Grotere bedrijven nodig
Verheul heeft grote orders
Stad in Texas door
propaangas overstroomd
Introductie lening
Eindhoven
Vragen over Overzee
Financieringsmij
Frankrijk beperkt import
van landbouvvprodukten
De beurs van gisteren
Donderdagmiddag en -avond werd in de
Aerdenhoutse Adventskerk de jaarlijkse
dassikale Hervormde Vrouwendienst ge
houden, tijdens welke ds. W. G. Overbosch,
predikant voor cultureel kerkewerk in
Amsterdam, een inleiding heeft gehou
den over de moderne kerkebouw, mede
naar aanleiding van de bouw van de Ad
ventskerk en de Hervormde kerkbouwac-
tie. Ds. Overbosch had grote bewondering
voor de door de Amsterdamse architect
K. L. Sijmons ontworpen Aerdenhoutse
kerk, die, volgens de spreker, reeds thans
een internationale faam geniet. Bij de
bouw van kerken spelen thans ook sociolo
gische problemen een rol. aldus ds. Over
bosch, die verder van oordeel was, dat een
kerk niet in de eerste plaats een „woning
voor de gemeente" dient te zijn, maar
een „huis Gods". De kerk moet het begin
zijn van alle dingen en hierin verschilt zij
van alle andere behuizingen. Er mogen
volgens ds. Overbosch geen kerken wor
den gebouwd, die een verlengstuk zijn van
de menselijke problematiek. De waarde
ring voor de Adventskerk illustreerde de
spreker aan de hand van de indeling van
het gebouw: op gelijk niveau liggen hier
kerk en gemeentewoning of ontmoetings
ruimte. De kerk rust hier aldus ds. Over
bosch op eigen fundamenten en bevindt
zich niet zoals bij zovele andere moderne
kerkgebouwen op de bovenverdieping van
het gebouw. Ds. Overbosch schreef de in
ternationale faam van de Adventskerk me
de daaraan toe, dat de opdrachtgevers
hier de architect de vrije hand hebben ge
laten, nadat eerst de beoogde eisen volle
dig waren uitgebalanceerd. Voorafgaande
aan de inleiding van ds. Overbosch waren
de vele aanwezigen welkom geheten door
mevrouw A. Thiadens-Röntgen, voorzit
ster van de H.V.D. en had mevrouw ir. M.
Waardenburg-Lindeyer als presidente van
de classikale H.V.D. de middagvergade
ring geopend. Mevrouw Waardenburg
sprak daarbij over 1959 als van een be
langrijk jaar.
In de eerste plaats wordt thans de grote
Het heeft er naar uitgezien, dat de vrij
talrijke belangstellenden voor de kamer
muziekavond. die het Haarlems Comité
voor Kamermuziek donderdag in de Re-
naissance-zaal van het Frans Halsmu
seum had belegd, een teleurstelling moest
worden bereid. De fluitist Pieter Odé, die
met de pianiste Ans Bouter en de violist
Jan Hesmerg op deze avond zou optre
den, was namelijk door een aanval van
griep verhinderd. De situatie werd gered
door Ans Bouter en Jan Hesmerg, die vrij
wel onvoorbereid de taak op zich namen
met een eigen programma het concert te
verzorgen. Met bewonderenswaardige
slsgvaardigheid hebben zij hun vrijwillig
Mnvaarde opdracht volvoerd.
Eén compositie van het oorspronkelijk
voor deze avond samengestelde program
ma werd gehandhaafd. Het was de So
nate in g voor soloviool van Henk Badings,
een openhartig werk, waarvan bewogen
heid, men zou soms zeggen dichterlijke
romantiek een merkwaardig verrijkend
element geworden is. De aard van het in
strument heeft de compositie-techniek in
noodzakelijke banen gedwongen, maar
nochtans werd de artistieke waarde van
de muziek en haar emotionele inhoud niet
beknot. Jan Hesmerg beheerste de tech
nische uitvoeringsmoeilijkheden, onder
andere door de meerstemmige structuren
en door kunstgrepen van flageolettonen
en van contrasterend pizzicato voortreffe
lijk. En ook in expressieve zin kon zijn
vertolking veel voldoening geven. Teza
men met Ans Bouter had Jan Hesmerg
de avond ingezet met de voordracht van
Mozarts Vioolsonate in C, verfijnde mu
ziek, die ook door vormschoonheid frap
peert. Met bijzonder raffinement werd de
sonate gespeeld, waarbij de interpretatie
verstandhouding vrijwel niets te wensen
liet.
Ans Bouter bracht hierna als soliste het
monumentale „Prélude, choral et Fugue"
van César Franck tén gehore met knap
pe beheersing van de veeleisende spel
techniek en bijzondere aandacht voor de
muzikale geladenheid, die het zeer moei
lijk maakt het evenwicht tussen expressie
en structuur van de muziek te bewaren.
Soms zou men voor dit veelal ook poly
foon geschreven werk de objectieve klank
van het orgel wensen; maar anderzijds
kan de bezielde klank van een vleugel
toch zeker niet gemist worden. In dit op
zicht heeft het spel van Ans Bouter zeker
inhoud gekregen. Inhoud kreeg ook Ans
Bouters pianopartij van de Sonate in d
voor viool en piano van Johannes Brahms,
een typisch geladen-romantisch werk,
aangrijpend door melodieën en harmo
nieën. die steeds de weerspiegeling zijn
van een bewogen innerlijk gevoelsleven.
Jan Hesmerg stelde zijn natuurlijk vio-
listisch talent in dienst van deze muziek,
waarvan de uitvoering hem in een voor
beeldige artistieke eenheid met de pianis
te verenigde.
P. Zwaanswijk
De Wijkvereniging „Bosch en Vaart" in
Haarlem heeft in de Algemene Ledenver
gadering van 5 oktober besloten, na enige
iaren van rust weer actief te gaan optre
den. Als voorzitter werd gekozen de heer
P. Kluit, Wagenweg 106, telefoon 10475,
terwijl het secretariaat is gevestigd Wes
terhoutstraat 19.
Het ligt in de bedoeling, binnenkort de
bewoners van het Bosch en Vaart-kwar
tier per circulaire op de hoogte te stellen
van de doelstellingen van deze vereniging,
waarna een voorlopig werkprogramma
zal worden opgesteld.
Donderdagmiddag om half een liep een
35-jarige Haarlemse fabrieksarbeider met
een slagaderlijke bloeding het politiebu
reau aan de Smedestraat binnen. Een
hoofdagent verleende hem de eerste hulp.
Voor verdere behandeling ging de man
naar het Grote Gasthuis.
Het bleek dat de man bij een twist met
zijn echtgenote een ruitje van de keuken
deur had ingeslagen.
Hervormde kerkbouwactie gehouden,
voorts heeft in Zuid-Amerika het achttien
de wereldcongres plaats gehad, waar af
gevaardigden van 78 protestantse ker
ken uit 53 landen bijeenkwamen en ten
slotte was het om dichter bij huis te
blijven dit keer voor het eerst, dat aan
de klassicale Vrouwendienstdag werd deel
genomen door de provinciale H.V.D.-com-
missie en door enige afgevaardigden uit
het Gooi.
Na de inleiding van ds. Overbosch kwa
men de aanwezigen in de ontmoetings
ruimte van de kerk bijeen, waar vertegen
woordigsters van de plaatselijke H.V.D.'s
van haar werk vertelden, nadat nog de
voordrachtskunstenaar Otto Sterman had
gedeclameerd uit zijn programma „Ik ben
een neger".
Tijdens de avondbijeenkomst hebben
twee vrouwelijke ambtsdragers mevrouw
mr. A. J. H. Gaasterland-Braaksma, dia
ken van de Waalse kerk in Heemstede en
mejuffrouw H. J. Avelingh, ouderling in
Velp, haar visie op hun taken gegeven.
In het nagesprek kwam het huisbezoek ter
sprake, evenals de opbouw van het ge
meentewerk door de vrouwelijke gemeen
teleden. Met een korte liturgische dienst
heeft mejuffrouw dr. W. Timmermans, de
landelijke secretaresse van de H.V.D., de
dag besloten.
Voor de Haarlemse Kring voor Kunst
beoefening hield de componist Henk Stam,
directeur van de Provinciale Zeeuwse
Muziekscholen, een lezing in de sociëteits
ruimte van „Kunst zij ons Doel" in de
Waag. Onderwerp van deze lezing was de
hedendaagse componist Carl Orff, de be
kendste Duitse scheppende musicus van
zijn generatie mét Paul Hindemith.
Voor Orff zijn in de gesproken taal reeds
de elementen te vinden die, omgezet in
beweging, expressief gevormd in ritme en
melodie, tenslotte in de dans een laatste
samenvatting vinden. „Goed gesproken is
half gezongen" is een van zijn uitspraken
die ten grondslag liggen aan het door hem
ontwikkelde „Schulwerk", een progres
sieve methode om, uitgaande van de mo
toriek van kindersneelliedjes, tot een mu
zikale bewustwording voor kinderen te
geraken. Dit pedagogische werk kan men.
aldus de spreker, zien als de eigenlijke
basis van Orffs gehele oeuvre waarin het
ritmische en akoestische moment van de
taal op een geheel eigen wijze in verbin
ding treedt met geanimeerde, gedanste en
geacteerde elementen. Deze gedachte heeft
hem beziggehouden sinds zijn kinderjaren
toen hij tekst en muziek schreef voor pop
penspelen. totdat hij in 1936'37 in de
„Carnista Burana" met een „Gèsamtkunst-
werk" voor de dag kwam. waarin de mu
ziek zoals de spreker van deze avond
het uitdrukte steeds minder de functie
gaat vervullen die men aan muziek pleegt
toe te kennen. Wat Orff met zijn comoo-
sities beoogt is geen begeleiding, geen
schildering, maar intensiverine van de
tekst: typerend is in dit opzicht dat in de
„Berhauerin" uit 1947 de rollen niet door
operazangers maar door toneelspelers
worden vervuld die niet alleen zingen
maar ook spreken en fluisteren in alle
mogelijke zorgvuldig aangegeven schake
ringen waarbij een soort „spreekgezang"
een zeer belangrijke functie vervult. Orff
is een groot kenner van de middeleeuwse
polyfone muziek en heeft een herziening
van Monteverdi's „Orfeo" het licht doen
zien die grote aandacht getrokken heeft.
Hij is in de eerste Dlaats een musicus voor
het theater waarvoor hij verschillende
werken geschreven heeft die een merk
waardige herleving betekenen van baf
middeleeuwse drama en mvcteriesoei De
eigenaardige menging van een archaïsche
sfeer met brutaal-geraffineerde theater
effecten illustreerde de spreker aan frag
menten uit de „Berhauerin". een opera
on Beierse tekst naar een oude legende.
Orffs intenties leerde men verder kennen
aan de hand van een gedeelte uit de mu
ziek bij „Antigone", in de vertaling van
Hölderlin. Hierin was vooral het gebruik
van een enorm uitgebreid slagwerk
ensemble opvallend. Belangwekkend was
de vergelijking die de spreker trok tussen
de muzikale onvatting van de wanhoops-
scène van koning K^nn en een soortge
lijke passage uit Moessorgski's ..Boris
Godonnor".
Sas Bvngc
In een civiele procedure in hoger beroep
zijn donderdagmiddag voor het gerechts
hof te Amsterdam de pleidooien gehouden
waarbij enerzijds de belangen van de
tandartsen anderzijds die van de tand-
technici in het geding waren.
Het was de nasleep van een kort geding
waarmee 38 Haarlemse tandartsen wilden
bereiken dat een tandtechnicus zijn werk
zaamheden, die naar hun mening uitslui
tend tot de bevoegdheid van tandartsen
behoren, zou staken.
Mr. J. D. A. Viskil, die namens de tand
technicus optrad, voerde aan, dat apellant
in 1913 bij een tandarts in dienst is getre
den en daar is opgeleid. In 1921 vestigde hij
zich zelfstandig. Na de oorlog behaalde
hij zelfs een getuigschrift waarmee zijn
vakbekwaamheid werd onderstreept. Mr.
Viskil erkende dat de positie van tand-
technici, die dus geen academische oplei
ding hebben genoten, nimmer erg duide
lijk is geweest, maar hij stelde daar tegen
over, dat het ageren van de tandartsen
menselijk gezien niet te billijken is. De
betrokkene is nu bijna zestig jaar en ziet
zijn functie, die hij al enkele tientallen ja
ren heeft uitgeoefend bedreigd.
Mr. C. C. J. Bayens betoogde, dat de tand
artsen zich door de praktijk van een niet
academisch geschoolde en naar hun oor
deel onbevoegde collega benadeeld voelen.
Het gerechtshof zal 19 november uit
spraak doen.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Er komt geen sporthal In het Zandvoort-
se amusementspaviljoen „Ober Bayern".
Tot deze beslissing is men gekomen tijdens
een bijeenkomst die in het raadhuis in
Zandvoort is gehouden en waarbij een
eventuele inrichting van een sporthal in
het paviljoen het onderwerp van de be
spreking uitmaakte. Bij het onderzoek ter
plaatse is namelijk vastgesteld dat de
vloer niet geschikt is voor de beoefening
van gymnastiek, volleybal en andere zaal-
sporten. Bovendien vonden de belangheb
bende sportverenigingen het een te groot
bezwaar dat de zaal slechts tot half maart
beschikbaar is.
De aanwezige vertegenwoordigers van
de Zandvoortse sportverenigingen deel
den wethouder G. Tates mee dat zij onder
deze omstandigheden geen gebruik van de
zaal konden maken. Zij waren de wethou
der echter bijzonder erkentelijk voor diens
initiatief in deze aangelegenheid.
Het 38.270 brt metende tankschip „W.
Alton Jones", dat op zaterdag 17 oktober
in de hoofdstad wordt verwacht zal het
grootste tankschip zijn, dat ooit in de
Amsterdamse haven is aangekomen. De
grootste tanker, die totnutoe de Amster
damse haven aandeed, was de 28.325 brt
metende Liberiaan ..Worlds 'Glory", die in
het begin van dit jaar binnenliep.
De „W. Alton Jones", die op 7 maart te
Uddevalla (Zweden) te water werd ge
laten, is 251 m. lang, 35 m. breed en heeft
een diepgang van bijna 13 meter. Omdat
men in Zweden geen dok heeft dat groot
genoeg is om de tanker op te nemen komt
het schip naar Amsterdam waar net bij
-de N.D.S.M. in het dok zal gaan omdat er
nog enige werkzaamheden aan moeten
worden verricht. Het schip zal zodanig
worden geballast, dat het een diepgang
heeft van 9 meter. Na terugkeer in Zwe
den zal de tanker aan de rederij, Cities
Service te New York, worden overgedra
gen en onder management van Phs. van
Ommeren n.v. te Rotterdam met een Ne
derlandse kapitein en officieren in de
vaart komen.
Uit vrijwel alle delen van het land ko
men berichten over het verongelukken van
grote aantallen kieviten langs snelwegen,
waar zij zich op de bermen ophouden, nu
zij op de droge weiden niet voldoende voed
sel kunnen vinden. Dood gevonden exem
plaren blijken zeer sterk te zijn verma
gerd.
Het is uiterst moeilijk, zo deelt de Ne
derlandse Vereniging tot bescherming van
Vogels mee, deze vogels te helpen. Voor
al, omdat juist door de droogte de regen
wormen, die zij anders zelf zouden vangen,
ook voor de mens moeilijk te bemachti
gen zijn. Resultaat mag worden verwacht
door het onder water zetten van ijsbanen,
liefst zodanig, dat er slechts enkele centi
meters water op komt te staan. Dit zal
uiteraard slechts mogelijk zijn op plaat
sen, waar deze ijsbanen toch geen gras
opleveren voor het vee. In Friesland heeft
men reeds ijsbanen onder water gezet.
De vereniging (Reguliersgracht 9 te Am
sterdam) wil gaarne nauwkeurige gege
vens ontvangen omtrent aantallen vogels,
die langs de wegen verongelukken.
Prof. dr. K. H. Vous van het zoölogisch
museum der universiteit van Amsterdam
is, op verzoek van „Vogelbescherming"
een onderzoek begonnen naar de voedsel
toestand en verdere conditie van veronge
lukte kieviten. Hun, die gave verongeluk
te vogels aantreffen, wordt verzocht ze
voor dit onderzoek op te zenden aan Re
guliersgracht 9 te Amsterdam. Portokos
ten worden desgewenst vergoed. Voor ver
zending van deze vogels is een vogelver
gunning C 2 vereist, die kan worden ver
strekt door politieambtenaren.
Als kieviten zich vertonen op gazons van
tuinen, hetgeen thans herhaaldelijk ge
beurt, kan men trachten hen te voeren met
meelwormen, die in de aquariumhandel
verkrijgbaar zijn.
Het elfde ledencongres van de Kon. Ned.
Maatschappij tot Bevordering der Genees
kunst, dat in Arnhem gehouden wordt is
geopend in de Eusebiuskerk, welke sa
menkomst ook werd bijgewoond door de
minister van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, mr. dr. Van Rooy. Gaarne wil
len wij ons, zei de voorzitter, de arts E.
Bingen in zijn openingswoord, volledig in
zetten om de volksgezondheid te bevorde
ren, maar gaarne worden wij ook betrok
ken in zaken op dit terrein, evenals daar
waar onze belangen ter sprake komen.
Worden wij tijdig in een dergelijk overleg
betrokken, dan zal men ervaren, dat wij
voldoende inzicht hebben om tot juiste
oordeelsvorming en besluiten te komen en
onze medewerking te verlenen.
Sprekend over de bevordering van ge
neeskundige wetenschap en kennis zei hij,
dat men zich in samenwerking met ande
ren zal moeten bezinnen over de artsenop
leiding, opbouwende kritiek moet leveren,
voorstellen moet indienen en aanvullend
moet optreden. Wij hebben thans, aldus
de heer Bingen. in overleg en overeen
stemming met alle betrokkenen bij de mi
nisters van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen en van Sociale Zaken en Volks
gezondheid een plan ingediend, dat naar
onze mening een redelijke oplossing geeft
voor bestaande moeilijkheden. Dit plan
sluit nauw aan bij de gegroeide verhou
dingen, waarvan nog nooit is aangetoond,
dat er ernstige tekortkomingen bij be
stonden.
Ook ging de heer Bingen nog in op de
verhouding tot de ziekenfondsen en hij
meende, dat het algemeen belang het bes
te is gediend door zo goed mogelijke ver
houdingen tussen de maatschappij en de
ziekenfondsen.
Tijdens de op deze opening volgende ont
vangst van de vele honderden congressis
ten door het gemeentebestuur van Arn
hem in het Gemeentemuseum had ook de
opening plaats van de in dit museum inge
richt artsenexpositie „Pincet en Penseel".
Tijdens het wetenschappelijk gedeelte
van het congres werden vijf inleidingen ge
houden, o.a. door prof. dr. J. J. Went, bui
tengewoon hoogleraar in de reactorkunde
te Delft over de gevolgen van bestraling
met ioniserende stralen voor het weefsel.
Het was zeer druk op de kade in Den
Helder toen daar donderdag de jager
„Amsterdam" naar Nieuw-Guinea ver
trok. Het schip maakt de reis via het
Suezkanaal.
De heer F. L. Hartong, voorzitter van de Vereniging Machevo, heeft in Utrecht
een inleiding gehouden over de toekomst van de Nederlandse industrie. Dit ter ge
legenheid van de „Machevo *59" een gespecialiseerde beurs voor machines en appa
raten. bedrijfs- en laboratoriuminstrumenten voor de industriële produktie, con
ditionering, verwerking en verpakking in de voedings- en genotmiddelenindustrie
en in de zuivel-, chemische- en farmaceutische industrie, die van 12 tot en met
20 oktober in Utrecht wordt gehouden.
De heer Hartong zei, dat de Nederlandse export in 1958 blijkens gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek een waarde van 3,2 miljard dollar vertegen
woordigde. Dat was 3,4 percent van de wereldexport en daarmee was Nederland de
zesde exporterende natie van de wereld. De her Hartong meent, dat dit beeld een
reëel uitgangspunt vormt voor de toekomst.
De omvang van de bedrijven in Neder
land is gemiddeld kleiner dan in de ons
omringende grotere industriële landen.
Dit houdt, naar de mening van de heer
Hartong, in, dat, wil men in een gelijk
waardige positie komen, de groei zal moe
ten gaan in de richting van grotere een
heden. Daar de eerste vijf jaar bepalend
zullen zijn voor de ontwikkeling naar
Europese industrie, zal, naar zijn oordeel,
dit doel in vele gevallen slechts bereikt
kunnen worden door samenwerking en of
fusie van bestaande eenheden.
Als grootste bedrijfstakken in Nederland
noemde de heer Hartong de voedings- en
genotmiddelenindustrie (inclusief de zui
velindustrie) met een produktie van 8.6
miljard gulden in 1958 en de chemische en
farmaceutische industrie met 2,6 miljard
gulden. De produktie van de metaalindus
trie en elektrotechnische industrie be
droeg 8,2 miljard gulden
Volgens de heer Hartong maakte de
voedings- en genotmiddelenindustrie in de
na-oorlogse jaren reeds grote vorderingen
ten aanzien van concentratie en mecha
nisering. De chemische en farmaceuti
sche industrie kwam na de tweede we
reldoorlog tot spectaculaire ontwikkeling.
De orderportefeuille bij de n.v. Auto-
Industrie Verheul te Waddinxveen is
naar de directie mededeelt in de loop
van 1959 sterk toegenomen. Deze toe
name heeft betrekking op vrijwel alle
produkten, namelijk complete autobussen
en bedrijfswagens, alsmede afzonderlijke
chassis en carrosserieën. De opdrachten
chassis en carrosserieën. Ook de export
ontwikkelt zich gunstig.
AUSTIN. TEXAS UPI) Doordat er
vanmorgen een lek sloeg in een pijpleiding
van propaangas in de buitenwijken van
Austin, heeft zich een explosieve en gif
tige nevel over de stad verspreid. De in
woners uit de naaste omgeving werden
donderdagmorgen vroeg gewekt door po
litiemannen, brandweerlieden en perso
neel van de luchtmacht. Vierhonderd fa
milies evacueerden snel.
GENèVE (UPI) Een studiegroep van
de Wereldraad van Kerken welke de
meeste niet-roomskatholieke christenen
vertegenwoordigt heeft zich uitgespro
ken voor geboortecontrole, als tegenhan
ger voor wat de commissie de „explosie
ve bevolkingsaanwas" van de wereld
noemt.
De bevindingen van de groep, welke in
april van dit jaar heeft vergaderd in Mans-
field College, Oxford, Engeland, zijn ge
publiceerd in het oktobernummer van het
Oecumenisch Kwartaaloverzicht van de
Wereldraad van Kerken.
Hoewel de groep onder auspiciën stond
van de Wereldraad en van de internatio
nale zendingsraad, zijn haar bevindingen
niet bindend voor de 173 bij de Wereldraad
aangesloten kerken van anglicaanse, or
thodoxe en protestantse signatuur.
De uit theologen, doktoren en sociolo
gen samengestelde studiegroep, accep
teert ten volle de these, dat de beperking
of regeling van geboorten moreel gebo
den is in de wereld van heden, waarin de
jaarlijkse bevolkingsaanwas op 50 miljoen
neerkomt.
De groep stelt dat er geen moreel on
derscheid bestaat tussen de methoden
voor geboortebeperking, die thans bekend
zijn. Wat dat betreft had het orthodoxe
lid van de studiegroep een afwijkende me
ning, namelijk, dat om historische en doc
trinaire redenen echtelijke onthouding het
enig toelaatbaar middel voor gezinsbeper
king is.
Hoewel het rapport niet het officieel
standpunt van de Wereldraad van Kerken
vertegenwoordigt, gaven zijn executieve
en centrale comité machtiging tot publi
catie en wordt commentaar, met name
van de lidzijnde kerken, gaarne tegemoet-
gezien.
In kringen van de Wereldraad werd de
noop uitgesproken dat de reactie op dit
rapport het Centrale Comité, dat het be
leid van de Wereldraad bepaalt, gegevens
zal verschaffen voor zijn eigen bespreking
van de kwestie van geboortecontrole op
zijn vergadering van augustus 1960 te St.
Andrews in Schotland. Men verwacht, dat
de derde assemblee van de Wereldraad
zich in 1961 in New Delhi eveneens met
het rapport zal bezighouden.
In kringen van de Wereldraad werd er
echter met klem op gewezen dat geen lid
gebonden is door enig besluit van de We
reldraad. De morele werking van resolu
ties van dit lichaam is groot, maar de los
se samenhang van de constitutie van de
Wereldraad, sluit autoritaire doorvoering
van besluiten uit.
In het rapport wordt er nota van ge
nomen. dat door de verbeterde medische
zorg de politieke, economische en zelfs
godsdienstige repercussies van de „bevol
kingsexplosie" groot en ernstig zijn. „Hun
schokgolven raken talloze gezinnen". Ge
boorteregeling is een van de factoren, die
de meeste hoop bieden voor oplossing van
deze crisis, zo werd verklaard.
In het rapport wordt onderstreept, dat er
factoren van speciale urgentie zijn in
gebieden waar een snelle vermenigvuldi
ging van bevolkingen samengaat met ar
moede, onvoldoende voedselaanvoer en een
laag potentieel voor snelle economische
ontwikkeling.
Donderdag 15 oktober zal ter beurze de
verhandeling beginnen van 10 miljoen
41/4 percent 31-jarige obligaties der le
ning 1958 ten laste van de gemeente Eind
hoven, zo delen de firma F. Staal, Amster
dam, en bankierskantoor Staal en Co. n.v.,
Den Haag, mede, in verband met de aan
vrage tot opneming van deze lening in de
effecten prijscourant. Vervroegde aflos
sing is uitsluitend toegestaan op 1 oktober
van elk jaar, aanvangende 1 oktober 1974.
Extra aflossingen in 1974/1978 kunnen
slechts geschieden tegen 101% percent,
daarna tegen 101 percent. De opbrengst
van de nening is bestemd voor de financie
ring van kapitaalswerken. De bevolking
van Eindhoven bedroeg volgens het be
richt, op 1 juli 164.589 zielen.
De vaste commissie voor Financiën uit
de Tweede Kamer heeft verslag uitge
bracht over het wetsontwerp tot machti
ging tot het van rijkswege verstrekken van
garanties ter zake van dooi de Nederland-
n.v; gevestigd te Amsterdam, op te nemen
leningen. De leden zouden gaarne in de
gelegenheid worden gesteld om zich hun
nerzijds een oordeel te vormen over de
projecten, waarop in de Memorie van Toe
lichting wordt gedoeld.
Voorts zouden deze leden het op prijs
stellen, indien de regering ook enkele an
dere vragen, gesteld in het Voorlopig Ver
slag, alsnog zou willen beantwoorden, te
meer daar in de Memorie op geen enkele
wijze wordt gemotiveerd waarom deze
vragen onbeantwoord bleven.
1. Voor welk bedrag hebben de direct
belanghebbende ondernemingen in het
aandelenkapitaal van de N.O.F. deelgeno
men?
2. Welke positie zal de Algemene Reken
kamer ten aanzien van de controle op
boekhouding en jaarstukken innemen?
3. Op welke voorwaarden zullen de inter
nationale financieringsinstituten hun me
dewerking verlenen en in welke orde van
grootte ligt deze steun?
In het Franse staatsblad is een nieuwe
maatregel gepubliceerd waarbij de vorige
week geliberaliseerde invoer van een aan
tal landbouwprodukten wordt beperkt tot
die produkten, welke werkelijk worden ge
produceerd in de landen van de Europese
Economische Gemeenschap. De liberali
satie van de invoer geldt dus niet voor in
andere landen geproduceerde landbouw
produkten die via een bij de EEG aange
sloten land naar Frankrijk worden door
gevoerd.
Maximumprijzen voor boter en kaas.
Er zullen in Frankrijk maximumprijzen
worden vastgesteld voor binnenlandse bo
ter en kaas terwijl de prijs waartegen in
gevoerde boter aan de Franse handel kan
worden verkocht, zal worden verlaagd tot
het niveau van voor 1 oktober. De nadere
bijzonderheden over de vast te stellen
maximumprijzen zullen morgen in het
Franse staatsblad worden gepubliceerd.
Zij zullen onder meer neerkomen op de
volgende detailprijzen: Franse boter 930
tot 980 frank per kilo. afhankelijk van de
kwaliteit. Ingevoerde boter 830 frank.
Verpakte gepasteurizeerde boter in pak
jes van 250 gram: 263 frank. Volgens de
nieuwe bepalingen zullen de kaasprijzen
niet boven het op 6 oktober bereikte niveau
mogen stijgen.
AMSTERDAM
Alle internationale waarden gaven ho
gere koersen te zien. De handel was kalm.
Van Wall Street, dat onregelmatig was ge
sloten. ging in Amsterdam geen enkele
stimulans uit. De vaste stemming op de
Westduitse beurzen gaf de burger op het
Damrak moed om, zij het op bescheiden
schaal, in de markt te stappen. De voor
naamste reden tot aankopen was echter
de zeer vaste stemming op de Londense
beurs. Door speculaties op een conserva
tieve overwinning was de markt aan de
overkant van de haringvijver zeer vast
gestemd, vooral voor de staalwaarden. De
arbitrage deed weinig zaken en wachtte
liever nog een dagje, tot de einduitslag
van de Engelse verkiezingen een feit is.
De Philipsaandelen lagen het best in de
markt bij een notering op 636. De koers
winst bedroeg, vergeleken bij de slotkoers
van daarvoor, circa vijf punten. Het bui
tenland had voor de Philipsaandelen enige
belangstelling. Doordat de verkopen voor
Duitse rekening in Unilever achterwege
bleven, hadden deze stukken wat meer
armslag en boekten op 643 een koerswinst
van circa drie punten. Kon. Olie noteerde
op rond 153 bijna een gulden hoger. Niet
tegenstaande de aanhoudende verkopen
van de olie-aandelen door Amerika, toon
den de Europese beurzen vandaag een be
hoorlijke belangstelling voor Kon. Olie.
K.L.M. werd. in tegenstelling tot de ge
hele marktverhouding, iets lager geadvi
seerd. In de scheepvaartsector werden de
winsten merendeels geconsolideerd. De
veranderingen waren hogenaamd van geen
betekenis en de handel was ook in deze
sector zeer rustig. De cultuurafdeling gaf
een geringe activiteit te zien met koersen
die weinig afweken bij de slotkoersen van
de vorige dag. Staatsfondsen zeer kalm en
hoegenaamd onveranderd. Voor het eerst
kwamen de rentespaarbrieven 1959 Bank
voor Nederlandsche Gemeenten in de no
tering. Voor de series a, b, c, d en e wer
den de volgende adviesprijzen gegeven:
102"t, 99%. 98%. 99% en 100%. De eerste
notering van gewone aandelen van Wijk en
Heringa werd op 102 geadviseerd. Ook
kwamen participatiebewijzen Interbonds
voor het eerst in de notering. De belang
stelling voor deze papieren was zeer groot
Prolongatie 3 percent. (ANP).
NEW YORK
De staking in de staalindustrie deed zich
in de automobiel-industrie voelen en de
aandelen bewogen zich onregelmatig met
verliezen in de voornaamste gemiddelden.
General Motors en Chrysler verloren ieder
eep dollar. American Motors steeg eerst 2
dollars om vervolgens weer te dalen. Stu-
debaker-Packard noteerde een kleine
nettowinst. De staalwaarden waren lager
op een enkele uitzondering na. Onder de
spoorwegen was New York Central lager
genoteerd. Onder de elektronische waar
den was General Tire krachtig en Texas
Instruments zwak. Gulf Oil daalde bijna
2 dollar, terwijl het in de afdeling olies
overigens onregelmatig was. Onder de
patentgeneesmiddelen waren Carter en
American Home Products sterk. Chemica
liën waren onregelmatig. Coca Cola. Ken
dall. Ingersoll Rand en American Tobacco
noteerden winsten van 1 tot meer dan 2
dollar. Makers van raketbrandstof bleven
stijgen- De totale omzet was 2.510.000 aan
delen. Van de 1178 verhandelde fondsen
waren 448 hoger en 514 lager. Het indus
triegemiddelde daalde van 635.37 op 633,04.
dat van 159.34 op 158,38 en dat van 87.96
op 87,91 (UPI).
LONDEN REAGEERT
De staalaandelen reageerden levendig op
de overwinning van de conservatieve par
tij van gisteren. Binnen vijf minuten na de
opening van de beurs stegen de aandelen
van John Summers Steel met 25 percent,
namelijk van 15 shillings en 9 pence tot 16
shillings. Deze opgang viel niet alleen bij
de staalaandelen te bespeuren. Ook Wool-
worths. Marks and Spencers en andere
warenhuizenaandelen boekten grote win
sten. Het Engelse pond sterling steeg ten
opzichte van de dollar met 2.80-9'16 tot
2.80-7/8.
3-3 Nederl. "47
3 Nedl. 1962^64
Woningbouw 6
Pr. A'dam '56 I..
Pr. A'dam '56 II..
Pr. A'dam '56 III
Pr. R'dam '52 I..
Pr R'dam '52 II..
Pr. R'dam '57....
A.K.U
Calvé Delft.
Van Gelder Zonen
K. N Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek.
gew Philips Gloeil
Pref PhilipsGloeil
Unilever
Wilton Fvenoord
Werf Gusto
Dordtsche Petrol.
Kon Petroleum..
Billiton
A'dam Rubber.
KLM
Holl. Amer. Ltjn.
K.N.S.M
N. Scheepv. Unie
v. Nievelt Goudr.
Phs. v. Ommeren
H.V.A
Delimaatschappij
Amsterd. Bank..
Nat. Handelsbank
Ned Handel Mij
Rotterd Bank
Twentsche Bank
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
U.S Steel
General Motors..
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
Heden
gisteren
13.45 UL
92'/.,
92'/,,
98
98'/,,
108 H
109
92%
92%
89'/»
99%
371
372
646
650
239%
240
580
580
313'/»
316
390
390
635%
642
239%
241%
643
647
203%
204
159'/,
691%
691
f 152,90
153,
323
324
106
108
f 121,50
121,50
159
159%
158
159%
138%
140
136
137
243
244
146%
147
1172,
172,—
311%
311%
155
155
230%
277
277
253
61
56%
56%
99%
100
56%
55%
72"!
71%
23»/,,
23
