Horen en zien
Blikman Sartorius
Dagboek van een
Agenda voor
Haarlem
Ingewijde verwacht landing van
apparatuur op maanoppervlak
Professor Doka en Robotto
Proefneming met telefoonzuilen
langs gemoderniseerde rijksweg
aankondigingen en
nabeschouwingen
Tussen Ypenburg en Rotterdam
gecentraliseerde hulpverlening
7
radio televisie
King Cole-show op laag peil
Hoorspel-prijsvraag N C R V
CENTRIFUGES
De radio geeft donderdag
7elevisie programma
Ds. A. J. P. Boeke overleden
NA RUSSISCHE FOTOPRESTATIE
Laatste stadium vóór menselijke verkenning
Nieuw cabaretgezelschap
van acteur Luc Lutz
Kerk wordt repetitielokaal
voor Nederlandse Opera
Willem Pijper
Kerkelijk Nieuws
INITIATIEF VAN ANWB
DOOR
PIERRE
NORD
WOENSDAG 28 OKTOBER 1959
De filmavond van de N.T.S. bracht aller
eerst Nat King Cole met zijn show, die
blijkbaar is ingesteld op een zeer laag in
telligentiepeil. Nat zingt genoeglijk, speelt
virtuoos piano, maar wat hij ons aan grap
jes presenteert dit* keer met hulp van
Frankie Laine is stupide. Moeten wij
daar nu iedere week weer naar kijken?
Men kan Nat uitdraaien, maar de kost
bare zendtijd van de N.T.S. is daarvoor
niet bedoeld, dachten wij.
Het filmpje van IJsland, dat de thriller
van de avond voorafging, was heel wat
beter. Die thriller „Mr. Denning drives
north" vertegenwoordigde het kwalita
tief goede Engelse routine-produkt, ko
misch, spannend, altijd intrigerend.
Beeldschermer
De eerste, besloten, afdeling van de
hoorspelprijsvraag die de N.C.R.V. ter ge
legenheid van haar vijfendertigjarig be
staan heeft uitgeschreven, is gewonnen
door Rob Geraerds uit Amsterdam en
Kees Borstlap uit Rotterdam. Hun inzen
dingen, Rob Geraerds schreef „De hand"
onder motto „Controverse", en Kees
Borstlap zond onder motto „Sextant" het
hoorspel „Tweestrijd" in, werden gelijk
waardig geacht. De auteurs ontvangen elk
een geldprijs van vijftienhonderd gulden.
De besloten prijsvraag, waarvoor een
beperkt aantal schrijvers was uitgenodigd,
leverde twaalf manuscripten op. De jury,
bestaande uit de heren C. Rijnsdorp uit
Rotterdam, prof. dr. K. Heeroma uit Gro
ningen. Jacques Snoek uit Arnhem en de
beide hoorspelregiseurs van de N.C.R.V.,
de heren Joh. Bodegraven en W. F.
Paauw, moest tot haar spijt eenstemmig
constateren, dat het ingezonden materiaal
geen verrassing heeft opgeleverd en niet
uitkwam boven het algemeen gemiddelde.
Voor de open prijsvraag zijn in totaal
322 inzendingen binnengekomen. De jury-
beslissing hierover kan eerst begin 1960 te
gemoet worden gezien.
LONDEN. (UPI) De Engelse maan-
deskundige Patrick Moore verwacht, dat
Russische geleerden „In de zeer nabije
toekomst" een raket met instrumenten
een landing op de maan zullen laten
maken. Moore staat in nauw contact met
zijn Russische collega's. Door het slagen
van de proeven met Loenik II die het
maanoppervlak bereikte en Loenik III
die de van ons afgekeerde zijde foto
grafeerde zijn twee van de vier stadia
van het Russische maanprogramma vol
tooid, aldus Moore.
Loenik IV zal instrumenten naar het
maanoppervlak brengen en dan, „over
enkele jaren", zal een bemande raket
naar de maan worden gezonden. De Rus
sische geleerden beschikken over alles
wat nodig is: krachtige raketmotoren,
besturingsapparatuur en wellicht ook ra
ketten om de vaart bij het naderen van
de maan af te remmen. „In aanmerking
genomen wat zij reeds hebben bereikt is
het probleem van afremraketten van be
trekkelijk eenvoudige technische aard".
Moore concludeerde, dat de Amerikanen
op het punt „maan" weinig meer te doen
staat wanneer de Russen hun programma
volgens plan uitvoeren. Hij achtte het
raadzaam een landing uit te voeren op de
.bekende" en in kaart gebrachte zijde van
de maan. De Mare Imbrium en de Mare
Serenitatis zijn door het vlakke opper
vlak de meest geschikte landingsplaatsen.
De Engelse geleerde adviseerde zijn Rus
sische collega's enkele kraters, zeeën en
bergen op de zijde van de maan, die zij
hebben ontdekt naar westelijke geleerden
te noemen. Duitse en Italiaanse astrono
men hebben markante'punten op de zijde
van de maan, die reeds lang bekend was,
naar Russische geleerden genoemd, on-
Advertentie
wu ruilen uw wringer in
Nieuwe Groenmarkt 2 - Nassaustr. 5
Haarlem Telefoon 15220
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 KRO. 10.00 NCRV
11.00 KRO. 14.00 - 24.00 NCRV
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
Jeugd. 7.40 Gewijde muziek. 7.45 Morgengebed en
overweging. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.50 Voor de
huisvrouw. 9.35 Waterst. 9.40 Gram NCRV: 10.00
Gram. 10 30 Morgendienst. KRO: 11.00 Voor de
zieken. 11.45 Gewijde muziek. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Gram. 12.25 Voor de boeren. 12.35
Land-en tuinb.meded. 12.38 Gram. 12.50 Act. 13.00
Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Lichte muz. 13.40
Gevar. muz NCRV: 14.00 Gram. 14.30 Avondrust,
hoorspel. 15.00 Gram. 15.35 Kamermuz. 16 00 Ver
kenningen in de Bijbel. 16.20 Holland Festival
1959: Kamermuz. 16.50 Gram. 17.00 Voor de jeudg
17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.15
Sportrubr. 18 30 Meisjeskoor. 18.50 Sociaal pers
pectief. 19 00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Op de
man af. caus. 19.15 Vocaal ens. 19.30 Radiokrant
19 50 Pol. caus. 20.00 Gevar. progr. 21.45 Gram
22.00 Periodiekenparade. 22.10 Kamermuz. 22.30
Nieuws. 22.40 Gram. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Orgelconc. 23.30 Gram. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 m. 7.00 AVRO 7.50 VPRO.
8.00-24.00 AVRO
AVRO: 7 00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. 8 00 Nieuws. 8.15 Gram.
9 00 Gvmn. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram. 9 40
Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 Tussen de wal en het schip. caus. 11.15
Kamerorkest 12.00 Metropole-orkest en sol. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Metr.ork. (vervolg).
12.50 Uit het bedrijfsleven, caus. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. of gram. 13.20 Prom.orkest en koor.
13 55 Beursber. 14.00 Kamermuz. 14.25 Gram. 14.30
Doe dit óók eens zelf. causerie. 14.50 Gram. 15.05
Paul Vlaanderen en het Conrad-mysterie. hoorsp.
15 45 Gram 16.00 Gevar. progr. 17.00 Gram. 17.15
Voor de jeugd. 17 45 Lichte muziek. 18.00 Nieuws.
18.15 Gevar. muz. 18.30 Voor de jeugd. 18.45 Sport-
praatje. 18.55 Gesproken brief. 19.00 Voor de kin
deren. 19.05 Gevarieerd progr. 20.00 Nieuws. 20.05
Omr.ork. en soliste. 21.20 Voordr. 21.50 Muz.caus.
22 30 Nieuws en beursber. uit New York 22.40
Act. 22.55 Sportact. 23.05 Nieuwe gram. 23.55—
24 00 Nieuws.
12.00 Amus.muz. 12.30 Weerber. 12.34 Operette-
fragm. 12 55 Koersen 13.00 Nieuws. 13.15 Gram
14.00 Schoolradio. 16.00 Koersen. 16.02 Franse les
16.17 Pianorecital. 1650 Orgelrecital. 17.00 Nieuws
17.10 Gram 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Piano
spel. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30
Rep. 19 40 Negrospirituals 19.50 Caus. 20.00 Lichte
muz 2030 Gram. 21.30 Pianojazz. 22 00 Nieuws.
22.15 Intern, radio-universiteit. 22.30 Caus. 22.55—
23.00 Nieuws.
VOOR DONDERDAG
NTS: 20 00 Journaal en weeroverz. VARA: 20.20
Politieke causerie. 20.30 Gevarieerd programma
BRUSSEL. 324 m.
Op de leeftijd van 84 jaar is in Rotter
dam overleden ds. A. J. P. Boeke, emeri
tus-predikant van de Nederlands hervorm
de gemeente in Schoorl.
Van 1902 tot 1913 stond hij in de her
vormde gemeente in Noordwijkerhout en
daarna tot 1942 in Schoorl. Tientallen ja
ren gaf hij hier het gemeenteblad „Bouw-
steenen" uit. Ook verschenen van zijn hand
publikaties over het kerkelijk jaar. Op
liturgisch gebied nam ds. Boeke allerlei
initiatieven die later door anderen zijn
uitgewerkt. Hij was de stichter van de
Alle-Dag-kerk en lid van „Kerk en Vre
de". Na zijn emiritaat woonde hij gerui
me tijd in Haarlem.
De thans overledene is een kleinzoon
van dr J. Boeke, leraar der Doopsgezin
den in Amsterdam, alsmede een broer van
ir. Kees Boeke en van ds. D. E. Boeke.
oud-secretaris van het Bijbelgenootschap,
die zich sinds geruime tijd beijvert voor
de Alle-Dag-Kerk in Haarlem.
De crematie van het stoffelijk overschot
zal vrijdag geschieden op Westerveld na
aankomst van de trein om 14.03 uur.
Onder leiding van de acteur Luc Lutz is
een cabaretgezelschap gevormd, dat
reeds over een paar maanden, omstreeks
januari 1960, voor het voetlicht zal komen
met het programma: „Twee paar schoe
nen onder bed". Behalve Luc Lutz bestaat
het gezelschap uit Jules de Corte, Dini de
Neéf en Albert Vogel. De teksten voor dit
cabaret werden verzorgd door onder an
dere Annie M. G. Schmidt, Alexander Po-
la, Hans Andreus, Jules de Corte en Kees
Stip.
De Remonstrantse kerk aan de Keizers
gracht 100 in Amsterdam wordt thans in
gereedheid gebracht om te kunnen dienen
als onderkomen van de Nederlandse Ope
ra. De leden van de opera en ook het orkest
zullen hier in de naaste toekomst kunnen
repeteren. Op de galerijen zullen de enor
me hoeveelheden kostuums kunnen wor
den bewaard.
De Nederlandse Opera, een van de be
spelers van de Amsterdamse Stads
schouwburg heeft totdusver voor de repe
tities steeds zalen moeten huren. Een vast
repetitielokaal was niet te vinden.
De directie van de Nederlandse Opera
heeft de nieuwe mogelijkheid dankbaar
aangegrepen, temeer daar een eigen ope
ragebouw een onvervulbare wens lijkt.
Zoals men weet, is de voor een operage
bouw aan het Frederiksplein geprojecteer
de plaats opgeofferd voor de bouw van de
nieuwe Nederlandsche Bank. De gemeen
teraad heeft toen als voorlopige bouwplaats
het huidige RAÏ-gebouw aangewezen.
Inmiddels gaan er stemmen op om het
operagebouw te plaatsen in de Stadion-
buurt achter het Van Heutzmonument.
De AVRO begint donderdagavond om
21.50 uur (over de zender Hilversum 2) een
programmareeks getiteld „Mijlpalen in het
werk van Willem Pijper". Ton de Leeuw
zal in deze reeks de veelzijdige betekenis
van deze Nederlandse componist bespre
ken en muzikaal illustreren. Het program
ma duurt veertig minuten.
der meer de Otto Struve-krater en de
Boguslawski krater.
Waarom anders?
MOSKOU (TASS) De Russische
sterrenkundige Aleksander Markov, die
aan het hoofd staat van een groep onder
zoekers van het observatorium te Poekovo
nabij Leningrad, heeft enige factoren op
gesomd, die ertoe zouden hebben bijgedra
gen, dat de achterzijde van de maan ver
schilt van het stuk, dat van de aarde
zichtbaar is.
Hij zei, dat de achterkant van de maan
niet door de aarde wordt beschermd tegen
meteorieten. Voorts zouden door de aan
trekkingskracht van de aarde de vloed
golven in de maankorst aan de voorzijde
sterker zijn dan aan de achterkant. Ten
slotte zouden er op de voorzijde van de
maan grotere temperatuursverschillen
voorkomen tijdens maansverduisteringen,
waardoor grote scheuren in het opper
vlak zouden ontstaan.
Markov wees er ook op, dat de Russische
foto's hebben aangetoond dat de achter
zijde van de maan er volkomen anders
uitziet dan de kaart, die de Duitser
Franz en de Brit Wilkins op grond van
veronderstellingen hadden gemaakt. Per
cy Wilkins zelf meent echter dat zijn ver
onderstellingen voor 75 percent waar
zijn gebleken. Op grond van waarnemin
gen gedurende vijftig jaar had hij vijf jaar
geleden een kaart getekend van de ach
terkant van de maan. „Het enige wat ik
heb gemist, is de Zee van Moskou ge
weest. Voor het overige zijn de delen, die
de Russen hebben waargenomen, ook op
mijn kaart en ook ongeveer op dezelfde
plaats", aldus Percy.
Hoe het ging
Het partijblad Pravda heeft voor het
eerst een gedetailleerde beschrijving van
de maanraket Loenik III, waarmee foto's
van de achterzijde der maan werden ge
nomen, gegeven. De eigenlijke satelliet is
een bus van 1,30 m bij 1,20 m met afge
ronde deksels en vier hoornachtige anten
nes. De foto's waren genomen uit een gat
met een dekseltje, dat kort voor de twee-
lenzige camera automatisch werd afge
drukt, omhoog klapte. De zendapparatuur
voor beeld en geluid, de zonnebatterijen
en een thermostaat bevonden zich in de
cilinder, maar enkele meetapparaten en
andere toestellen waren aan de buiten
kant van de bus aangebracht. Het bodem
deksel bevatte een oriëntatietoestel om de
Loenik voor het nemen van de foto's in
de juiste positie ten opzichte van maan en
zon te stellen.
LONDEN (UPI) Zonder uitzondering
zijn de westelijke geleerden enthousiast
over de kwaliteit van de maanfoto's van
Loenik III. De directeur van de radio
telescoop van Jodrell Bank, prof. A. C. B.
Lovell verklaarde: „Ik ben stomver
baasd over de kwaliteit van de foto's. Het
is een zeer bijzondere prestatie die grote
mogelijkheden biedt voor het fotografe
ren van andere planeten als mars en
Venus". „Tot nu toe werkte men in de
astronomie maar zo'n beetje in het wilde
weg"."De RuSsén pakken de zaak weten
schappelijk aan", aldus dr. O. J. Eggen,
vice-voorzitter van het Engelse Koninklij
ke Genootschap van Astronomen. Vol
gens de Deense astronoom K. A. Thernoe
openen de foto's „een nieuw hoofdstuk in
de wereldgeschiedenis". „Het is een ver
bazingwekkende, sensationele prestatie
„Volste recht"
De New York Herald Tribune noemt het
op vooraf bepaalde tijd fotograferen, en
het automatisch ontwikkelen in de Rus
sische waarnemingskoepel, alsmede het
uitzenden van het beeld naar de aarde
een prestatie, welke even geweldig is als
deze ruimtereis zelf. „Een nieuw bewijs,
zo dat nog nodig mocht zijn, van de voort
durende superioriteit van het Russische
ruimte-project. Natuurlijk hebben de Rus
sen het volste recht om de namen te ge
ven. welke zij wensen, niemand kan hen
daarom laken. Als wij er het eerst waren
geweest hadden wij het ook gedaan. Maar
dat waren we niet en ons falen daarin kan
gevolgen krijgen op terreinen die heel wat
belangrijker zijn dan de nomenclatuur
van de maan"
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Borculo W. v. d. Ven te
Zaandijk te Opheusden J. Bakker te
Giessendam.
Aangenomen naar Ochten (Geld.) (toez.)
J. G. v. d. Vlist, kand. te Bergambacht.
Bedankt voor Wijk bij Heusden H. N. v.
Hensbergen te Renkum voor Vancouver
(Canada) J. Veen, pred. bijz. werkzaamh.
te Den Helder.
Aangenomen naar Sidney (Australië)
(Ned. Gem.) (2e pred.pl.) C. Uidam te Ste
vens weert.
Maasbracht Ben. tot bijstand in het
pastoraat te Breukelen P. P. Saraber te
Abcoude.
Bedankt voor de benoeming tot predi
kant-voorganger van de Ver. van Vrijzin
nig Hervormden te Kampen R. K. de Jong
te Oosterlittens.
Geref. Kerken
Beroepen te Schermerhoorn (N.H.) F. L.
v. d. Bom, kand. te Amsterdam.
Examens. Aan de Theol. Hogeschool
te Kampen zijn geslaagd voor het prop.-
ex. de heren H. J. Hasper te ZutDhen en
M. A. A. Nawijn te Katwijk aan Zee.
Ned. Prot. Bond
Benoemd tot voorg. afd. Varsseveld J.
Bosch. Herv. pred. te Berkhout (N.H.).
Maar professor Doka had meer te doen dan robots makenHij had het druk
genoeg met het nemen van steeds weer nieuwe proeven en berekeningen, en daarom
was hij het grootste deel van de dag druk bezig in zijn laboratorium. Daar hanteerde
hij allerlei buisjes, flessen en kolven met geheimzinnige vloeistoffen. En de resul
taten van zijn onderzoekingen noteerde hij dan in zyn zakboekje, dat honderden
geleerde en ingewikkelde formules bevatte.
Maar op een kwade dag gebeurde er iets
Midden onder een proef ontplofte opeens, met een verschrikkelijke knal, een flesje!
86—87
In maart 1960 hoopt de A.N.W.B. de
dinsdag door de minister van Verkeer en
Waterstaat heropende gerecontrueerd»*
Rijksweg 13 tussen Rijswijk en Rotterdam
voorzien te hebben van een telefonisch
meldingssysteem voor ongevallen en te
genslag en een daaraan verbonden gecen
traliseerde hulpverlening. Deze nieuwe,
in samenwerking met de overheid tot
stand gekomen service van de A.N.W.B.
moet vooral gezien worden als een proef
neming voor toepassing van dit verbin
dingssysteem langs alle autosnelwegen.
Langs dat gedeelte van rijksweg 13, dat
zich buiten de bebouwing bevindt, zullen
op afstanden van anderhalve kilometer
vijf maal twee hei-geel geschilderde te
lefoonzuilen worden geplaatst, tegenover
elkaar aan de rechterberm van elke rij
baan, zodat men niet de weg behoeft over
te steken. Deze telefoonzuilen staan in ver
binding met een Wegenwachtstation, dat
even ten zuiden van Delft zal worden ge
bouwd. Door het oplichten van een be-
schermingsklep voor een microfoon en een
luidspreker komt de verbinding met het
Wegenwachtstation tot stand. Dit wegen
wachtstation heeft door middel van een
mobilofooninstallatie contact met de op de
weg patrouillerende wegenwachten en met
de rijkspolitie en de Delftse gemeentepo
litie. Bij eventuele ernstige ongelukken
alarmeert het Wegenwachtstation tevens
arts, ambulance, zieleherder en wat ver
der nodig mocht zijn.
Deze ingrijpende proefneming van de
A.N.W.B. volgt kort na de reorganisatie
van de verkeersgroepen van de rijkspoli
tie, waardoor het toezicht op de weg doel
treffender werd. De melding van ongeluk
ken en andere "incidenten bleef eëhter het
zwakke punt, waardoor toch nog veel ver
traging kon vdorkoftien. Men was in dat
opzicht geheel afhankelijk van de mede
werking van het passerende publiek en
vooral van het toeval. Dat een voorziening
van deze aard zo lang is uitgebleven heeft
vooral technische en financiële oorzaken
Kon men bijvoorbeeld" op de Afsluitdijk
nog profiteren van een daar aanwezige
telefoonkabel, waarop een aantal tele
foonposten kon worden aangesloten, in de
meeste andere gevallen kon men dat
systeem niet toepassen omdat er geen ka
bels lagen. Allicht vraagt men zich af
waarom bij de aanleg van nieuwe wegen
deze voorziening niet tegelijk wordt aan
gebracht. Wij vernamen, dat ook in het be
stek van de binnenkort aan te besteden
autosnelweg Moerdijk-Bergen op Zoom
een dergelijke kabel niet voorkomt.
Engels vlootbezoek. Van morgen,
donderdag, tot 1 november zal de Engelse
kustmijnenveger Hms. „Wotton" (360 ton),
behorende tot het Visserij beschermings
squadron, een niet-officieel bezoek bren
gen aan IJmuiden. De „Wotton" heeft een
bemanning van 5 officieren en 31 schepe
lingen aan boord.
Een en ander heeft ertoe geleid, dat de
A.N.W.B. thans de voorkeur heeft gege
ven aan een gemengd systeem van specia
le radio- en telefoonverbindingen, waarin
de wegenwachtstations de onmisbare pun
ten zullen zijn. Uiteraard zullen de we
genwachten op het órttitVhavige -traject
ook van mobilofooninstallatie moeten
worden voorzien.
Rijkswaterstaat heeft de grond voor het
gebouwtje van het Wegenwachtstation
Pauwmolen afgestaan en zal ook voor de
op- en afritten zorgen. Het Wegenwacht-
station krijgt een oppervlakte van veer
tig vierkante meter. Gelijkvloers wordt de
Wegenwachtwagen met brancard gestald,
terwijl er tevens een vertrek voor het ver
lenen van eerste hulp is. Boven bevindt
zich op drie meter hoogte in een glazen
uitbouw de regelkamer voor de verkeers-
wacht met een keukentje en een rustver
trek voor de bemanning van de uitruk
ploegen. Dat de A.N.W.B. tot eigen cen
trale posten voor een gecentraliseerde
hulpverlening heeft besloten in plaats
Adver'pv' i»
De nieuwe Zweedse schrijfmachine
30 Hij is een bewonderenswaardig polemist, een zon
derling mengsel van flitsende intelligentie en onge
looflijke naïeveteit. En als elke polemist heeft hij van
nature in het geheel geen begrip voor eigen belangen
Vooral op financieel terrein is hij zo onnozel en onwe
tend als een kind..
Toen ik hem ontmoette, was hij bezig de exploitatie
van zijn krant te versjacheren aan een groep Afrikaan
se zakenlui, die het recht van supervisie op de inhoud
eisten. Hij was de wanhoop nabij, hij begreep heel
goed, dat deze combinatie matiging van toon zou ver
langen en dat hij zijn overtuiging geweld zou moeten
aandoen, omdat de geldschieters stellig niet in conflict
wensten te komen met de regering, de volksvertegen
woordiging, de partijen, de Russen en de Amerikanen
kortom met de hele wereld. Ik heb hem gezegd:
Staak die onderhandelingen. Er moet een anderr
mogelijkheid zijn. Als u niet meer nodig hebt dan vier
honderd miljoen, kan ik u die wel bezorgen en dan ui'
de zakken van inschikkelijke lieden, die u laten schrij
ven wat u wilt.
Lorrain vroeg mij:
Welk belang zouden dergelijke wonderbaarlijk
geldschieters nastreven?
Ik blufte:
Zij stellen vertrouwen in mij. Het is hun beken-
dat de oplaag met 20.000 is gestegen, een deel va)
dit succes u houdt het mij ten goede schrijven zi
aan mij toe en zij geloven dat de oplaag zal blijvei
toenemen. Maar de voornaamste reden is wel, dat zi
met hun geld geen raad weten.
Kwaad geld dus? zei Lorrain Wie zijn die gelr
schieters?
Ik heb geen toestemming u dat nu al te zegge
Om geen argwaan te wekken, of liever om zi
pas geboren wantrouwen weg te nemen en mijn med-
deling geloofwaardig te doen klinken voegde ik er a;
toe:
Ik kan u wel verzekeren, dat het geen liefdadi
heidsinstelling is. U weet even goed als ik, dat talrijl
kapitaalbezitters hun geld in bedrijven trachten te ii
vesteren om de belasting niet tot het uiterste terwil
tt zijn.
Ik had de eerste ronde gewonnen Het had me ge<
vijf minuten gekost Lorrain vroeg mij:
Kunnen die geldschieters eens komen praten?
Het enige dat ik nog te doen had, was geldschieters
opsporen.
En dat viel me niet moeilijk. Een man als ik zou in
heel Frankrijk geen tienduizend franc kunnen lenen
om er het eind van de maand mee te halen. Maar het
was kinderspel voor een paar honderd miljoen te zor
gen, waarmee een kwijnend, maar in alle opzichten
reëel bedrijf nieuw leven kon worden ingeblazen. Voor
al de naam la Ligne Fran^aise bleek een fascinerende
klank te hebben. Ik werd gretig ontvangen omdat ik
deel uitmaakte van de redaktie. Wat dat betreft, had
ik geluk. Mijn eigen verdienste was dat ik voldoende
durf bezat om Lorrain dergelijke voorstellen te doen, ter
wijl mijn banksaldo niet groter was dan 171.000 franc
en mijn portefeuille ruim vijfduizend franc bevatte
En ik had al als in een flits gezien, dat er voor mij
bij deze transactie wel enkele miljoenen zouden over
gieten, met de dank van alle betrokkenen.
Er was in deze tijd veel handel, waarbij Indoehine
<e piasters in Franse francs werden omgezet, een op
'.ichzelf zo legale handel, dat de voormalige Hoge Com-
nissaris van Frankrijk in Viet-Nam moest erkennen
gezien de geldende wettelijke bepalingen schuilt e
-liets strafbaars in het overmaken van piasters" On
.edenen, die zonder twijfel van doorslaggevende aan
'.uilen zijn geweest, had de Franse regering de koer;
/an de piaster op 17 Franse francs vastgesteld. Nu gol<
n het hele Verre Oosten voor de piaster een koers var
1,5 franc en geen centime meer. Wanneer men du
cans zag een piaster van Saigon, waar men er 8,5 fran
/oor had betaald naar Parijs te krijgen, waar elk'
'ranse bank bereid was er zeventien voor te betalen
lan wilde dat zeggen, dat men op kosten van de bc
istingbetalers op elke piaster 8.5 franc cadeau kreej
'.r zijn niet veel transacties die een zuivere winst va
10 pet. opleveren.
Nu was de zaak niet zo eenvoudig als de buitenstaan
er misschien zou vermoeden, anders zou het publie
p grote schaal piasters hebben aangekocht. Er zoi
envoudig een tekort aan deze geldsoort zijn ontstaan
)e moeilijkheid was. dat men voor het overmaken var
ndo-China naar Frankrijk een vergunning nodig har
/an een bepaald bureau, dat gevestigd was te Saigon
Sn de meeste beambten van dat bureau waren recht
schapen lieden, niet minder dan de vaderlandse be
ambten aan de andere zijde van de aardbol. Klagen
deden zij altijd omdat zij zich onderbetaald achtten,
maar zij toonden niet het geringste doorzettingsvermo
gen wanneer het er om ging enige wijziging ten gunste
in hun positie te brengen. Men kreeg te Parijs alleen
piasters van hen los, wanneer men kon aantonen, dat
men het geld nodig had voor noodzakelijk levenson
derhoud of het wenste te beleggen in een onderneming
van nationaal belang Grootse ideeën zijn in dit ver
band geboren Een van de grootste was wel het inbla
zen van nieuw leven aan de kwijnende la Ligne Fran-
7aise, met behulp van kapitaal afkomstig van Indo-
?hinesë kolonisten.
Het ging er vanzelfsprekend niet om piasters op te
nemen van de werkelijke kolonisten, zo zij die al be
zaten. Die mensen hadden het te druk met het verbou
wen van rijst of rubber, met het geweer op de schou
der. Maar ik kende te Hong-Kong, Bangkok, Saigon en
Parijs verschillende „deskundigen", die zich met deb
ate transacties ophielden. Met verscheidene van hen
lad ik eerder samengewerkt.
Men zal zich mogelijk afvragen waarom ik dergelij-
;e winstgevende relaties niet had aangeboord in de da-
•en, toen ik pas te Parijs was aangekomen en in geld-
ïood verkeerde. Voor het antwoord op deze vraag ver
vijs ik naar hoofdstuk 2, waar ik de grenzen van het
loor mij beoefende vak tamelijk scherp heb afgeba-
cend. Chantage moet zich tot de eerste kringen beper-
cen. Mijn voormalige vrienden waren niet bepaald van
le soort die zich laat intimideren of afpersen. Ik zou
le kans hebben gelopen op een goede morgen dood in
en van de Parijse sloppen te zijn gevonden.
Ik nam contact op met Siamedjian, een Fransman,
ie aan het hoofd stond van een groot im- en export-
odrijf. Een harde werker en een man van geld, van
iél geld. Hartelijk maar gehaast riep hij:
Daar hebben we Vindon! Ik vroeg mij al ai waar
zat. Gaan we weer aan de slag? Zo mag ik het zien!
/aar gaat het deze keer om?
Om de invoer van drieëntwintig miljoen piasters,
anco, zei ik.
(Wordt vervolgd)
van bijvoorbeeld de telefoonzuilen op de
bureaux van rijks- of gemeentepolitie aan
te sluiten heeft eveneens technische en
organisatorische redenen. Slaagt de proef
dan kan men in de toekomst dergelijke
wegenwachtstations ook verwachten bij
het verkeersplein bij Oudenrijn, bij Bur
gerveen en dergelijke markante knoop
punten.
Het verbindingssysteem is niet de enige
vernieuwing welke op rijksweg 13 te zien
zal zijn. De A.N.W.B. heeft hier reeds een
wat omvang, vorm en intensiteit betreft
aan het autosnelverkeer en het wegpro-
fiel aangepast wegwijzerstelsel toegepast,
dat eveneens voor herhaling op andere
autosnelwegen in aanmerking komt
Stadsschouwburg: Donderdag 20.15 uur:
Charlotte Kohier met „Olivia".
Concertgebouw: Vandaag 20 uur: Con
cert Haarlems Opera-Koor. Donderdag 20
uur: Pianoconcert door Stefan Askenase.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Vandaag 19 en 21.15 uur
en donderdag 14 en 16.15 uur: „De held
van Pork Chop Hill", 18 jaar. Donderdag
19 en 21.15 uur: „08/15", deel II.
Frans Halstheater: Vandaag en donder
dag 14, 19 en 21.15 uur: „De vallei van de
zon", J4 jaar.
Lido Theater: Vandaag en donderdag 14,
16.15, 19 en 21.15 uur: „Moutarde van Son-
ansee", alle leeftijden.
Luxor Theater: Vandaag 20 uur: „De
vrouw en de verdoemde", 18 jaar. Donder
dag 14 en 20 uur: „De deur naar de af
grond", 18 jaar.
Minerva Theater: Vandaag 19, 20.15 en
21.30 uur en donderdag 19, 20.15 en 21.30
uur: „Prinses Beatrix bezoekt de Verenig
de Staten en bezoek van koning Boudewijn
aan Nederland".
Rembrandt Theater: Vandaag en don
derdag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur: „Some
like it hot", 18 jaar.
Roxy Theater: Vandaag en donderdag
14.30, 19 en 21.15 uur: „Moord in code",
18 jaar.
Studio Theater: Vandaag en donderdag
14.15, 19 en 21.15 uur: „Les cousins", 18
jaar.
Theater Monopole (Zandvoort): Vandaag
20 uur: „De hel van Tarawa", 14 jaar. Don
derdag 20 uur: „Onder de mantel van de
nacht", 18 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Galierie Espace (Klein Heiligland 36:
Tot 8 november op werkdagen van 11 tot
17 uur: Expositie van grafieken van Ap
pel, Bazaine, Corneille, Dubuffet, Hartung,
Heyboer, Lucebtrt en Miro.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 november dagelijks (ook zondags)
van 10 tot 22 uur: Expositie van tekenin
gen van Frans Verpoorten.
Kunstzaal Oud Ambacht (Omvals-
poort): Tot 2 november dagelijks van 10
tot 17 uur en zondags van 13 tot 17 uur:
Expositie van schilderijen, tekeningen en
aquarellen van Toon de Haas.
Museum „Het Huis Van Looy" (Kam
perlaan): Tot 16 november dagelijks van
10 tot 12.30 en van 13.30 tot 17 uur, zon
dags van 14 tot 17 uur: Jubileumexpositie
leven en werk van Jacobus van Looy.
Vishal: Tot 8 november dagelijks (be
halve zaterdagavond en zondag) van 14
17.30 uur en van 19—21 uur: Expositie
„Het kind en zijn boek".
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 23 oktober).
