Spaak stuit op onwil bij
de westelijke vier
Wel Vietnamese gezichten, maar
geen geregelde troepen gezien
J TAAL
WITTE
KRUIS
3
r
Van dag tot dag
Prognose en beleid
BABYDERMSiia
Kort nieuws
TOESTAND IN LAOS VAAG
UNO-commissie brengt rapport uit
Jxtal-Catia
Westduits vrachtschip in
Cherbourg doorzocht
Himalaya-expeditie
verongelukt?
Vergeefs pleidooi voor de kleine NA VO-landen
Op de
<^raatótcel
ClVUO**
^"Hoe is het ontstaan?^
Dit woord:
PARTICULIER
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1959
Regeren is vooruitzien. Vandaar, dat el
ke overheid, en dus ook elk gemeentebe
stuur, gaarne een blik in de toekomst wil
werpen om enig inzicht te verkrijgen in
de te verwachten ontwikkeling van zijn
gebied. Prognoses kunnen zulk een blik
verschaffen. Amsterdam heeft één van
zijn gemeentelijke diensten opdracht ge
geven een prognose te maken van de tc
verwachten ontwikkeling van de havens
en industrieën langs het Noordzeekanaal
Het grootste deel van het door de dienst
van Havens en Handelsinrichtingen uitge
brachte rapport is geheim, maar iets er
van is enige tijd geleden openbaar gewor
den. En van deze publikatie zijn verschei
dene gemeentebesturen toen erg geschrok
ken.
Als westelijke grens van de toekomstige
Amsterdamse expansie werd namelijk de
toekomstige rijksweg beoosten Haarlem
aangegeven. Van dit punt af zal het gehe
le gebied tussen Noordzeekanaal en Am
sterdamsevaart uit industrie- en haven
terreinen bestaan. Het behoeft geen ver
wondering te verwekken, dat een derge
lijke stormachtige ontwikkeling van grote
en ingrijpende invloed op Haarlem en
ook op Velsen bezuiden het Noordzeeka
naal zal zijn. Het zal dan ook niemand
verbazen, dat het Haarlemse gemeente
bestuur zijn ongerustheid in een nota heeft
uitgedrukt. Verscheidene rapporten zijn
in de loop der jaren aan de industrialisa
tie van westelijk Nederland gewijd. In de
zesde industrialisatienota stippelde de re
gering een beleid uit, dat erop gericht is
de druk op de Randstad Holland te ver
minderen. Desondanks kwam de regering
tot de conclusie, dat bij voorbeeld de ves
tiging van nieuwe projecten in de petro
chemische sector voor de gemeente Am
sterdam praktisch beperkt blijft tot een
gebied van 2500 hectare ten westen van de
Hembrug en ten zuiden van het Noord
zeekanaal. Dezelfde nota sprak de ver
wachting uit, dat dit gebied in de toekomst
zeker niet voldoende ruimte zal bieden
voor de industriële ontwikkeling in 't al
gemeen. Ook een studie van de Werkcom-
missie Westen des Lands, uitgegeven dooi
de Rijksdienst voor het Nationale Plan,
komt tot deze conclusie en beveelt een na
dere bestudering van het gebied langs het
Noordzeekanaal aan. Opmerkelijk is, dat
in geen van beide gevallen gesproken
wordt over de westelijke begrenzing van
het industriegebied.
Het openbaar gemaakte gedeelte van
het Amsterdamse rapport doet dat wel.
Daaruit blijkt, dat de uitlopers van de toe
komstige havens tot aan de oostelijke
randweg zullen reiken. Hieruit spreekt
wel duidelijk het grote belang, dat Haar
lem en Velsen bij deze ontwikkeling heb
ben. Het is dan ook dringend nodig, dat
deze gemeenten zich, wat hun toekomst
betreft tijdig bezinnen. B. en W. van Haar
lem willen dit blijkens hun aan de raad
aangeboden nota inderdaad op korte ter
mijn doen. Bovendien zal Haarlem zijn
stem moeten kunnen doen horen ten aan
zien van de toekomstige ontwikkeling en
samen met de andere belanghebbende ge
meenten invloed op de richting, waarin
deze ontwikkeling zich zal ontplooien,
moeten kunnen uitoefenen.
De expansiedrang van Amsterdam
moet tevens gezien worden in het licht van
de concurrentiestrijd tussen de hoofdstad
en Rotterdam. Begrijpelijk is dat Am
sterdam in deze strijd zo sterk mogelijk
probeert te staan. Dat de hoofdstad daar
bij de belangen van andere gemeenten
slechts in de tweede plaats ziet, behoeft
dan ook geen verwondering te wekken. De
ze gemeenten zullen dus zelf voor hun be
langen moeten opkomen.
Iets anders is, dat het betrokken gebied
ook bij de regering onderwerp van een
scherp omlijnd beleid is. Kortgeleden is
het wetsontwerp tot opheffing van de ge
meente Haarlemmerliede en Spaarnwou-
de bij de Tweede Kamer ingediend. Het
grootste deel van het door Amsterdam be
geerde gebied ligt binnen de grenzen van
die gemeente en zal na aanvaarding van
het wetsontwerp bij Haarlemmermeer ko
men. Als motivering hiervoor wordt aan
gevoerd, dat het nodig is een „groene,
agrarische bufferzone" tussen de elkaar
steeds meer naderende agglomeraties van
Amsterdam en Haarlem te scheppen, om
te voorkomen dat één aaneengesloten in
dustriegebied zou ontstaan
De Amsterdamse prognoses gaan blijk
baar aan deze motivering voorbij. De
vraag is nu, welke instantie het in deze
zal winnen: de regering of de gemeente
Amsterdam. Het antwoord op deze vraag
zal in grote mate de toekomstige vorm
van het omstreden gebied bepalen.
Advertentie
Voor hef tere
plOCSHi Baby-huidje
OLIE ZEEP
Terugkeer. Met het m.s. „Bintang"
arriveert 19 november te Amsterdam de
72-jarige mevrouw M. G. SchultzWesse-
ling, die in Soerabaja een der meest voor
aanstaande figuren in het maatschappelijk
werk is geweest. Voor haar sociale activi
teiten ontving zij het Kruis van Verdien
ste, van het Nederlandse Rode Kruis.
Later werd zij benoemd tot ridder in de
->rde van Oranje Nassau.
Advertentie
NEW YORK (Reuter) De subcom
missie van de Veiligheidsraad, die de vo
rige maand poolshoogte van de toestand
in Laos nam, heeft vrijdag in een ver
slag over haar missie gesteld, dat uit de
haar verstrekte inlichtingen niet duide
lijk is gebleken of er inderdaad sprake
is geweest van indringing van regerings
troepen uit communistisch Noord-Viet-
nam. Getuigen hadden verklaard, dat er
in sommige gevallen sprake was geweest
van optreden door gewapende elementen
met Vietnamese gelaatstrekken, die ech
ter niet als soldaten van het geregelde
Noordvietnamese leger waren geïdentifi
ceerd.
Uit de verklaringen van de regering van
Laos en sommige getuigen bleek, dat en
kele van deze vijandige operaties centraal
geleid moeten zijn geweest. Bijna alle ge
tuigen (40 van de 41) waren van mening
dat de vijandige elementen steun van
Noordvietnamees grondgebied ontvingen,
voornamelijk bestaande uit uitrusting.
Advertentie
DE £cAte PIJNSTILLER
Inderdaad, op Witte Kruis
kunt u zich rustig verlaten.
Witte Kruis de enige pijn
stiller in 3 vormen
verkrijgbaar
Tabletten, poeders, cachets!
wapens, munitie en politiek kader. Dit was
ook uit officiële Laotiaanse documenten
gebleken en uit stille getuigen. Geklaagd
was over het totale gebrek aan regcrings-
controle op de grens, waar aanvallende
Pathet Lao-rebellen zich elke keer weer
ongestraft over de Noordvietnamese
grens in veiligheid konden steüeriTVan rrfid-
den-september af was blijkens Laotische
rapporten de tactiek veranderd en werd
de guerrilla in het hele land gevoerd, be
geleid door ondermijnende propaganda en
ronseling.
Rusland tevreden
De Sovjet-Unie heeft vrijdag verklaard
dat „sommige kringen' pogen de UNO
te gebruiken om de overeenkomst van
Genève over Laos te ondergraven De Rus
sische delegatie bij de UNO ga* een ver
klaring uit waarin gezegd werd dat het
rapport van de subcommissie van de Vei
ligheidsraad „aantoont dat van alle ab
surde beschuldigingen van de Laotische
regering en van hen die haar steunden,
niets is overgebleven"
Zij verzocht om directe hervatting van
het werk der internationale commissie
voor toezicht en controle in Laos. die be
staat uit afgevaardigden van India, Cana
da en Polen.
Als deze commissie haar werk in de na
bije toekomst niet herval dan zou net vol
gens de Russische regering nodig zijn on
verwijld een conferentie bijeen te roepen
van de staten, die deelnamen aan de con
ferentie van Genève over Indo-China in
1954 om de situatie in Laos te bestuderen
In diplomatieke kringen te New York
wordt aangenomen, dat de westelijke mo
gendheden thans hun plan om de veilig-
heidsraad in Laos te laten optreden zullen
laten vallen. Zoals bericht is beweerde
de regering van Laos, dat eenheden van
het Noordvietnamese leger de communis
tische opstandelingen steunden.
„In het algemeen kan vorden gezegd dat
hoewel het aantal personen dat bij de ge
vechten was betrokken sterk varieerde en
de gevechten zelf in karakter verschilden,
de strijd het karakter van een guerilla
draagt. Uit verklaringen van dt Laotiaan
se autoriteiten en verschillende getuigen
blijkt echter dat enkele operaties (van de
opstandelingen) centraal waren gecoördi
neerd", zo wordt in het rapport gezegd.
ANTWOORD
1111111111111111111111111111111111111111111111' 1111(1.
Utrechtsch Nieuwsblad ver
telde van de indrukwekkende hulde,
gebracht aan schrijver W. G. van de
Hulst. De kinderen zongen hem toe
Het blad stelt ten slotte de vraag:
„en wie zal zeggen of het niet
deze kinderstemmen waren, die de
jarige jubilaris het meest troffen?"
Het doet mij groot genoegen het
Utrechtsch Nieuwsblad antwoord op
deze vraag te kunnen geven: de
jarige jubilaris.
Utrechtsch Nieuwsblad ver-
telt dat de Amerikaan R. K. Clark
een eis tot schadevergoeding heeft
ingediend
„omdat hij 40.000 dollar winst
heeft gedorven".
Zo hoorde ik gisteren iemand zeg-
gen: „zodra de notaris mij heeft uit-
betaald wat ik van m'n ouwe oom
heb georven zal m'n hele huis wor-
den opgevorven".
GEZELLIG g
Deze zag ik in de Gooi- en 1
Eemlander:
Te koop closetpot met ivaterreser-
voir enz; compleet, mah. 3 pers.
2ifbank. Groest 88. Hilversum.
Gezelligheid kent geen tijd.
KOLDER
De Tielse Courant schrijft in
een toneelkritiek:
„diverse scènes waren zo rijk aan
kolder, dat de toeschouwers het
lachen moeilijk konden bedwin-
gen".
Moeilijk of niet als het maar ge-
lukt is, dat is het voornaamste.
PROMOTIE
3
„Raad van Rhenen verhoogt reini-
gingsrechter"
deelt het Nieuw Utrechts
Dagblad mede, zonder te ver-
melden tot wat; maar ik vermoed
dat dat wel Reinigingsraadsheer zal
wezen.
Talarius
CHERBOURG (Reuter-AFP) De
Franse marine-autoriteiten hebben don
derdag in Cherbourg een aantal kisten
van het Westduitse vrachtschip „Bilbao",
dat woensdag in Het Kanaal was aange
houden, in beslag genomen. Er is niet
meegedeeld waaruit de inhoud van de
kisten bestaat, maar in militaire kringen
rei m'n dat geen vuurwapens of mu
nitie zijn gevonden. Het schip dat op weg
was naar Noord-Afrika werd opgebracht
omdat men vermoedde dat het oorlogs-
materi;»\l voor de Algerijnse opstandelin
gen aan boord had.
De ..Bilbao" kon gisteren de reis
naar Casablanca voortzetten nadat de
gemenede lading weer aan boord was
gebracht door gewone havenarbeiders.
(UPI) Dc Franse autoriteiten heb
ben verklaard dat zij „gevonden hadden
wat zij zochten", maar dat nimmer ge
zegd was dat zij geweren en munitie ver
wachtten te vinden. In een tijdsbestek van
zeven uren werd iedere kist geopend en
ie inhoud gecontroleerd.
HAMBURG (UPI) De „Bilbao" voer
buiten de territoriale wateren toen zij door
de Franse marine werd aangehouden, al
dus heeft gezagvoerder Herbert Oszowski
de reders bericht. Onder bedreiging met
kanonnen werd het schip naar Cherbourg
opgebracht. Het „oorlogsmaterieel" dat
van boord werd gehaald waren honderd
kisten jachtmunitie en 73 dozen stormlan
taarns. Een woordvoerder van het West-
duitse ministerie van Transport heeft laten
doorschemeren dat de zaak „zou kunnen
worden geregeld" wanneer de Franse re
gering haar excuus aanbiedt.
In de Nepalese hoofdstad Katmandoe
vreest men dat een hele Himalaya-expe
ditie van drie Japanners en 29 Sherpa's,
dragers en een Nepalese verbindingsoffi
cier bij een beklimming van de 7500 meter
hoge Gauri-Sjankar nabij de Mount Ever
est om het leven is gekomen. Drie weken
geleden waren de 32 mannen naar 6000 me
ter hoogte geklommen om daar een kamp
op te slaan, maar sedertdien is niets meer
van hen vernomen. Men vreest dat zij .in
hevige sneeuwstormen zijn omgekomen.
Pogingen om het kamp te bereiken faal
den totnogtoe en vliegtuighulp is moeilijk
daar men niet dicht genoeg bij de berg
wanden kan komen om goed waar te ne
men.
Niettemin heeft de Nepalese regering
reddingsploegen uitgezonden en een lucht-
inspectie gelast. De Japanse expeditie
was reeds begin september uit Katman
doe vertrokken en had een basiskamp aan
de voet van de berg bij het dorp Tsjimmi
Koltsji gemaakt. Een Zwitserse alpinist,
die vijf jaar geleden de Gauris Jankar
probeerde te beklimmen, noemde de Hi-
malaya-reus „onbeklimbaar van Nepal
uit".
(Van onze correspondent in Bonn)
Dc secretaris-generaal van de Noordat-
lantischc Verdragsorganisatie, de Belg
Spaak, vertoefde gisteren in Bonn, waar
hij een gesprek voerde met de Westduitse
minister van Buitenlandse Zaken, Von
Brentano Spaak poogde te Bonn, zoals hij
al te Londen heeft gedaan en zoals hij vol
gende week te Parijs opnieuw zal doen,
aanhang voor zijn plan te vinden om de
kleine NAVO-landen te betrekken bij het
westelijke vooroverleg over de topconfe
rentie met Kroesjtsjev. Spaak's officiële
missie is: spreken over „een verbetering
van de samenwerking in de NAVO." maar
in diplomatieke kringen wordt gezegd, dat
de Belg een hartstochtelijk pleidooi heeft
gehouden voor de vertegenwoordiging van
Nederland. België, Denemarken, Noorwe
gen en andere landen. Het gaat hierbij vol
gens Spaak om belangen, die dc gehele
NAVO aangaan, niet slechts militair,
maar ook politiek. Dc NAVO kan zijns in
ziens verdiept worden en in betekenis toe
nemen. wanneer van Britse, Amerikaan
se. Franse en Westduitse zijde bereidheid
wordt getoond om het gehele Atlantische
hondgenootschap te raadplegen.
Daartoe wenst Spaak dat de NAVO-
conferentie. die op 15 december te Parijs
wordt gehouden, zodanig te verlengen,
dat daarop het westelijke topoverleg tus
sen Eisenhower, Macmillan, De Gaulle en
Adenauer op 19 december zal volgen. Hij
wil de NAVO-conferentie laten overgaan
in het westelijke topoverleg, dat een ver
lengstuk zou worden van de NAVO-confe-
rentie. Op deze wijze zouden de kleine
NAVO-landen kunnen meewerken aan de
voorbereiding van de grote topconferen' e,
althans hun mening kenbaar kunnen ma
ken op een moment, dat dit van invloed
kan zijn op de bijeenkomst van de 19e de
cember. Spaak heeft voor dit plan te Lon
den geen begrip ontmoet en Von Brenta
no zou er ook niet veel oren naar hebben
Bonn zelf staat niet erg stevig in de klei
ne kring van westelijke grote machten:
het is bekend dat men van Franse, en ook
van Amerikaanse kant Adenauers deelne
ming aan het westelijke overleg op 19 de
cember wil beperken tot de bespreking
van de kwesties Berlijn en Duitse hereni
ging. Een goedkeuring van Spaaks denk
beelden kan Bonn, zo zegt men, duur te
staan komen.
(Van onze correspondent in Parijs)
Parijs en Bonn tegen
In diplomatieke kringen te Parijs ge
looft men niet dat Spaak tot dusverre bij
de grote westelijke landen voor zijn orga
nisatie, of hemzelf, een beslissend succes
heeft mogen boeken. In elk geval heeft
hem nog geen uitnodiging van een der g -
te westelijke vier bereikt om zich met de
regeringsleiders aan dezelfde groene tafel
te zetten. Vooral Frankrijk en West-Duits-
land, die hun fauteuil in de club der wes
telijke vier niet graag willen laten deva
lueren, hebben, naar het schijnt, dat denk
beeld van Spaak voor een diplomatieke
sandwich-conferentie zonder veel omhaal
onder de tafel gewerkt Paul-Henri Spaak
lijkt zich terug te trekken op de laatste
linie ter verdediging van de belangen der
kleine landen, die niet enkel voor spek
en bonen mee willen doen. Na de confe
rentie der NAVO-ministers in december
zou er voor januari in Parijs een tweede
beraad van hetzelfde gezelschap worden
belegd. Intussen zouden de gedachten, die
bij de grote westelijke vier zijn opgeweld,
dan wat vollediger kunnen uitkristallise
ren. Het is echter nog niet bekend hoe de
grote vier op dit „bescheiden" verlangen
der kleine landen, waarvan Spaak zich als
pleitbezorger heeft opgeworpen zullen
reageren.
VVigny naar Londen
LONDEN (UPI) De Belgische minis
ter van Buitenlandse Zaken Pierre Wigny
zal maandag een kort bezoek aan Londen
brengen en besprekingen voeren met zijn
Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd. Onder
werp der besprekingen die op voorstel
van Wigny worden gevoerd is het ko
mende westelijke topoverleg. Woensdag
en donderdag zal minister Selwyn Lloyd
daarvoor in Parijs besprekingen voeren
met minister Couve de Murville.
Coördineren
Ik ben dol op mannen van de PTT,
natuurlijk in het platonische. Vooral op
hen, die aan de oppervlakte treden en ons
iets onthullen van die geheime warwinkel
van draden en draadjes, moffen en af
takkertjes en allerlei andere geheimzin
nige verrukkelijkheden, die er voor zorgen
dat onze min of meer belangrijke ge
sprekken de juiste persoon bereiken.
Want hoe gaat dat in zijn werk? Op een
morgen rolt er voor je deur een stoere
grauwe auto, en als die zich opent rollen
er uit zijn ingewand vele in grauw ge
klede mannen, die in bliksemtempo uit
wat ijzeren stokken en een zo op het oog
erg vieze lap een allerliefst tentje prutsen.
Dat zetten ze voorlopig ergens neer en dan
gaan ze zoeken naar een mooi plekje om
te beginnen. Ze trappen er op, beproeven
het op hardheid en gelaagdheid en dan
komen de houwelen en wordt er op los
gebeukt. De aarde opent zich onder hun
felle slagen, er komt een diep gat met een
bodem vol draden en draadjes en moffen
en aftakkertjes. En dan wordt helaas het
tentje aangesleept en er over gestulpt,
want wat nu volgt is te heilig voor ordi
naire lekenogen. Een toonder, niet minder
dan een wonder noem ik het, dat u na
die operatie nog kunt telefoneren zonder
met wildvreemde lieden verbonden te
worden. En je vraagt je af of er nu nooit
eens een stoute telefoonman de verkeerde
draadjes in een mof aan elkaar bindt...
Maar blijkbaar let men er op dat extra-
brave mannen in dienst worden genomen,
want zoiets gebeurt nooit!
Dan gaat het tentje weer weg, de aarde
zit weer dicht en alleen een litteken ge
tuigt vanwat er gebeurd is. Hondjes en
poesjes vinden het zachte plekje nuttig en
kleine kindjes pulken er graag met hun
vingertjes in. Maar dat duurt hiet lang.
Een andere auto verschijnt, ook vol man
nen. Beladen met een donderend machien
en nog donderender klopdingen, die er bij
behoren. Met een drum vol asfalt en een
hoop vol grint. Met houwelen. Met schep
pen. Zonder tentje. Deze mannen zijn als
het ware de plastische chirurgen, die daar
bepinnen waar de gewone chirurg op
houdt. Aan hen de taak, met asfalt en
grintjes het velletje van het trottoir weer
glad te maken. Sneu voor de hondjes en
poesjes en kindjes, maar fijn voor de
wandelaars-in-het-donker, die nu niet
meer struikelen en lelijke taal uitslaan.
Het trottoir is weer glad als een schaak
bord. Het leven is wel.
Dan rijdt twee dagen later de
grauwe auto weer voor. Er rollen grauwe
mannen uit met pikhouwelen. Ze stampen,
ze tasten af. Ze slaan het houweel vol wel
lust in het nog zachte asfalt. „Lekker
zacht", zeggen ze, „werkt vlot!" En in een
mum is er een gat gemaakt, waardoor je
haast je tegenvoeters kunt zien! De asfalt-
klodders liggen nog week in de zon te
broeien. Draden en draadjes, moffen en
aftakkertjes laten zich zien. Het tentje is
er en tenslotte ook weer het flink grote
.litteken.
Maar één ding snap ik met mijn domme
hoofd niet. Aan to i e wordt nu later de
rekening gepresenteerd voor een twee
maal herhaalde plastische chirurgie van
een trottoir?
Sporry
Advertentie
Laat u eens door Miss Arden's persoon
lijke assistente verwennen. Haar schoon
heidsbehandeling maakt een ander
mens van u,.. verfrist, uitgerust en
vol zelfvertrouwen. Maak morgen een
afspraak 1 Elisabeth Arden salons vindt
u in Amsterdam, Haarlem en Rotterdam
alleen bij Gerzon... waar ook het
volledige assortiment schoonheidspre
paraten steeds voorradig is...
uw Modehuis
Haarlem, Grote Houtstraat 54, tel. 11955
Het Latijnse woord pars betekent:
deel. Het verkleinwoord luidt particula:
deeltje, stukje. Hiervan is ons woord
particulier afgeleid. De oudste beteke
nis is dan ook: betrekking hebbend op
een deel, niet algemeen. De Statenbijbel
spreekt van particuliere watervloeden
in tegenstelling tot de zondvloed. Van
daar dat particulier gaat betekenen: al
wat te maken heeft met één persoon.
Men spreekt van particulier bezit, een
particuliere school, particulier secretaris
enz.
Dan breidt de betekenis zich uit tot:
afwijkend van anderen, bijzonder, zelfs:
'reemd Dit komt mij al zeer particulier
voor. wil zeggpn- ik vind dit hoogst
rignnaardig Hef Engelse particular
heeft ongeveer dezelfde betekenisont
wikkeling doorgemaakt