„Europa dient meer op
eigen benen te staan"
Belgische automobilisten
hadden succes met actie
Engels-Nederlands akkoord
HET WEER
Sjah verlooft zich
met Farah Diba
Amy Groskamp ten Have
onverwacht overleden
Helpt de Stille Armen
Parijs protesteert
bij Washington
In de krant van heden:
Minister Visser terug uit de VS.
Amerika verwacht van zijn partners
Het woord is aan
grotere militaire inspanning
MINISTER LUNS TE LONDEN
Splitsing van Europa voorkomen
Algerijnse
onderhandelaars
Omhul u met
zomerwarmte... i
House of England
Bonn vraagt Praag opnieuw
vliegers vrij te laten
Mistf
Voorzitter van Assemblee
van Raad van Europa
vanmorgen overleden
74e JAARGANG No 116 MAANDAG 23 NOVEMBER 1959 304e JAARGANG No 268
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel 15295 TT I 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. |nwl g f V C 8 li és/ if J Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- J f J [jj fi Jf I ,IS j( J L J I V J L J Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 AAA kj A fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
L n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Advertentie
éeëWWéeforepu êuy!
BAR™r HAARLEM TEL 13439
LEIO&CSTRAAT (Mi KONWGSPIEIN) AMSTERDAM TEL 233596
CAMEL MONTY COATS
Pag.
Weerrapporten 1, 2
Amy Groskamp-ten Have
overleden 1, 3
Economisch nieuws2
Toch is het zo 2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
Feuilleton 4
Horen en Zien 4
Agenda van Haarlem4
Magere Josje4
Uit stad en omgeving ....5, 6, 7
Beurs 7
Kunst 9
Sport 11, 12, 13
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S'.
Jacob Cats:
Een vrouw lieft oftewel ze haat,
Maar zelden houdt ze middelmaat.
„De geruchten, als zou Amerika minder
interesse tonen voor het Europese verde
digingsapparaat, kan ik met kracht tegen
spreken. Amerika zal de overeenkomsten
met de NAVO getrouwelijk naleven. Wat
de toekomst betreft, zullen wij moeten be
seffen dat het niet vanzelfsprekend is, dat
de Amerikaanse steun in de huidige vorm
gehandhaafd zal blijven. Men kan de
Amerikaanse steun aan de NAVO zien als
een soort Marshall-hulp, Europa moet
trachten zoveel mogelijk op eigen benen te
staan".
Dit zei de minister van Defensie, ir. S.
H. Visser, nadat hij zondag met het lijn-
toestel uit Canada op Schiphol was aange
komen. Hij bezocht Amerika en Canada,
„om kennis te maken met de collega's aan
de andere kant, omdat de taak van een
minister van Defensie geen nationale,
maar een internationale is".
Bij deze besprekingen is ook de ver
vanging van de Nederlandse militaire
luchtvloot ter sprake gekomen. In Canada
wordt thans de „Starfighter" in licentie
gebouwd, het toestel, dat alle eigenschap
pen bezit om de huidige verouderde Hun
ters en Thunderstreaks te vervangen.
Het is uitgesloten dat Nederland de aan
koop van de toestellen alleen financiert.
Bij de besprekingen hierover is het feit dat
wij in Europa met meerjarige plannen
werken en Amerika daarentegen zijn pro
gramma van jaar tot jaar opstelt, een
struikelblok. Bovendien moeten hierin on
ze eigen industriële mogelijkheden wor
den betrokken".
Wanneer een beslissing over de vlieg
tuigaankopen te verwachten is, kon de
minister niet zeggen. Hij maakte echter
duidelijk dat Nederland en België dezelfde
beslissing zullen nemen. „Deze zaak is te
belangrijk om een termijn te noemen",
zei hij. Daarmee heeft dus de eerder in de
Kamer gedane belofte dat vóór het einde
van dit jaar een besluit kon worden ver
wacht. haar kracht verloren.
In Amerika bracht minister Visser o.m.
een bezoek aan Norfolk. Terwijl in Neder
land stemmen zijn opgegaan om de „Ka-
rel Doorman" af te schaffen, heeft de mi
nister van de Supreme Allied Commander
Atlantic vernomen, dat Amerika het zeer
op prijs zou stellen dat Nederland een
tweede vliegkampschip aan zijn vloot toe
voegde. De minister verklaarde tenslotte
„het is thans niet de tijd om de militaire
inspanning te verslappen. Het tegendeel is
waar. De Verenigde Staten zijn vastbeslo
ten aan de eigen inspanning plus die van
de NAVO vast te houden".
Eenzelfde geluid vernamen wij even la
ter van het Tweede-Kamerlid J. J. Fens,
die met de heer Evert Vermeer met een
klm-toestel uit New York arriveerde, als
eersten van de groep Nederlanders die in
Amerika de conferentie van de NAVO-
parlementariërs heeft bijgewoond De
heer Fens herinnerde aan de rede, die de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Herter, op deze conferentie heeft
gehouden. Amerika verwacht van zijn
bondgenoten een grotere militaire inspan
ning. „De reizen van Europese vertegen
woordigers naar Amerika voor het vragen
van hulp voor allerlei zaken zullen wel tot
het verleden gaan behoren", meende de
heer Fens. „Als parlementariërs van 13
landen hebben wij duidelijk gemaakt dat
wij de hulp van de Verenigde Staten op
prijs stellen maar dat wij, als het nodig
is, onze regeringen zullen aansporen de
eigen militaire inspanningen te verho
gen".
Een van de belangrijkste resultaten van
de conferentie noemde de heer Fens de
uitspraak van de economische en politieke
commissie over het feit dat het zwaarte
punt steeds meer overhelt naar de „econo
mische oorlog". Besloten is thans een stu
die te maken van de economische defensie
welke in NAVO-verband tot dusverre vrij
wel geheel is verwaarloosd.
(Van onze correspondent in Londen)
Mr. Luns verklaarde zaterdagavond vóór zün vertrek uit Londen dat het resultaat
van zün besprekingen met zün Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd „zeer bevredigend"
was. „Er bestaat overeenstemming tussen de regeringen van het Verenigd Koninkrijk
en Nederland over het vraagstuk van de economische samenwerking tussen de zes
en de zeven, aldus minister Luns. De Nederlandse minister achtte zijn algemene
gedachtenwisseling met de Engelsen, waarbij in het bijzonder de vraagstukken
verband houdende met tüdstip en agenda van de topconferentie werden behandeld,
büzonder nuttig. Hij was speciaal onder de indruk van de Britse belofte om de groei
van de Europese politieke eenwording op geen enkele wüze te belemmeren.
De Engelse regering wenst bovendien op
de een of andere wijze bij dit proces een
actieve rol te spelen, daarbij vertrouwen
de op de speciaal van Franse en Duitse
zijde ontvangen verzekeringen dat het
geenszins in de bedoeling ligt om een Euro
pees politiek blok te vormen. Deze opvat
ting wordt nu blijkbaar door iedereen ge
deeld. De Nederlandse regering heeft van
ouds de mening gehuldigd, dat de E.E.G.
een gemeenschap is, welke open dient te
staan voor nieuwe initiatieven. Tevens
blijft Nederland de E.E.G. natuurlijk zien
als een gangmaker voor een politieke in
tegratie in soepele zin. De Engelsen, die
zich niet langer meer afzijdig kunnen hou
den van Europese vernieuwingspogingen,
zitten echter, zo althans is onze indruk,
nog met de handen in het haar over de
te volgen methode na hun stappen in
Stockholm en laten blijkbaar voorlopig al-
le initiatief aan het vasteland over.
Sinds de Britten tien jaar geleden de
stoot gaven tot een Europees eenheidsstre-
ven, komen zij helaas op het ogenblik ach
teraan. De ministers Luns en Selwyn
Lloyd juichen de Stockholmse verklaring
toe, waarin multilaterale regelingen over
verwijdering van handelsbelemmeringen
worden bepleit. De kwestie, welke thans
in de eerste plaats onder ogen wordt ge
zien, is of de organen van het verdrag der
Westeuropese Unie zullen kunnen worden
gebruikt als kanalen voor de politieke
raadpleging inzake economische kwesties,
waarbij het Europa van de zes en Enge
land betrokken zijn. De vraag doet zich
hierbij voor of de Westeuropese Unie zo
mogelijk bepaalde instituten van de
E.E.G. zal kunnen overnemen of niet. De
halfvergeten W.E.U., welke echter een
rol van doorslaggevende betekenis heeft
vervuld toen de Britten ervan afzagen
meer troepen uit West-Duitsland terug te
trekken dan de bondgenoten wensten, kan
zeer wel het plechtanker worden voor de
thans te verwachten nauwere politiek-eco-
nomische samenwerking tussen Engeland
en de zes. Beide ministers hebben in hun
gesprekken echter nog eens het belang on
derstreept van de Organisatie voor Euro
pese Economische Samenwerking als het
hoofdorgaan voor de economische samen
werking tussen alle Westeuropese landen.
Zij deden dit vooral om de aandacht te
vestigen op het gevaar van ondermijning
van het O.E.E.S.-apparaat door teveel an
dere organen. Om een splitsing tussen de
E.E.G. en de O.E.E.S. te voorkomen is
thans een voorstel hangende voor een te
Brussel te vestigen contact-commissie tus
sen beide organen.
In paleis Soesldijk zijn hedenmorgen
de eerste exemplaren van het boek
„De monumenten van Curagao in
woord en beeld" aan de Koningin en
Prinses Beatrix aangeboden door prof.
dr. M. D. Ozinga, hoogleraar te Utrecht,
die de tekst schreef, en door de heer
J. W. Bennebroek Gravenhorst, be
stuurslid van „Monumentenzorg" op
Curagao en drs. M. D. Thijs, secretaris
van Sticusa. Vervolgens ontving Ko
ningin Juliana een delegatie van oud
verzetsstrijders uit het oostelijk ge
deelte van Noordbrabant, die de vorstin
een luidklok aanboden. Een half uur
later ontving Prinses Beatrix een de
putatie van de Koninklijke Militaire
Academie. De delegatie kreeg van de
Prinses een gala-uniform van „cadet
captain", dat de Prinses aangeboden
werd tijdens haar bezoek aan de V.S.
Vanmorgen om zes uur is in haar
woning te Haarlem onverwacht over
leden mevrouw A. J. Robbé Gros
kampTen Have, die als schrijfster
en radio-spreekster onder de naam
van Amy Groskamp ten Have bekend
is. Zij bereikte de leeftijd van eenen
zeventig jaar.
(Men zie verder pagina 3)
TEHERAN (Reuter-UPI) Het keizer
lijke paleis in Teheran heeft officieel be
kendgemaakt dat Sjah Reza Pahlevi zich
vanavond met Farah Diba zal verloven en
op 21 december met haar in het huwelijk
zal treden. Farah werd zaterdag vorste
lijk in Teheran ontvangen na een bezoek
aan Parijs waar zij haar garderobe heeft
besteld. Zij werd op het vliegveld ontvan
gen door adjudanten van de Sjah die ver
volgens met zijn aanstaande gemalin di
neerde.
Het huwelijk van de Sjah met Farah
Diba zal zijn derde echtverbintenis zijn.
Zijn tweede huwelijk, met Soraja, de doch
ter van de Perzische ambassadeur in Bonn,
werd ontbonden, omdat er geen kinderen
werden geboren. Ook het eerste huwelijk
van de Sjah, met een zuster van ex-ko
ning Faroek van Egypte, is ontbonden.
Uit dit huwelijk is een dochter geboren.
De kennismaking van Farah Diba met
de Sjah is geschied via deze dochter.
Herinnering
Volgens de Londense Daily Express
heeft de Sjah zijn gescheiden vrouw So
raja in een brief meegedeeld, „zich al
tijd te zullen herinneren dat zij zijn vrouw
is geweest", „dat zij zich geen zorgen
hoefde te maken en dat zij geen finan
ciële problemen zal kennen".
Volgens zegeslieden zal Soraja per week
duizend dollar (ruim 3.800) ontvangen,
als toelage voor haar levensonderhoud.
Advertentie
U begrijpt direct onze bedoe
ling ais u een van onze heer
lijk warme en toch zo llcht-ln-
gewtcht overjassen past, bijv.
Ital. Mohairs
Teddy O'Bey's
Ierse Donegals
Hal. Bouclé'»
Reindeer coats
189.50
184.50
199.50
199.50
229.50
Schotse Crombles 269.50
Amsterdam Den Heao - Eindhoven'
Hilversum - Bussum
De redactie van het Haarlems
Dagblad verzocht mij een woord
van aanbeveling te schrijven voor
haar traditionele actie tot inzame
ling van gelden voor de stille
armen. Ik voldoe daaraan zonder
aarzeling gaarne.
Deze arbeid verdient stellig ons
aller krachtige steun. Wie zou er
niet toe willen bijdragen om de zo
schrijnende zorgen te verlichten
van de stille armen! Van die op
dikwijls zo tragische wijze door
het levenslot getroffen mede
mensen, die juist buiten de normen
der wettelijke sociale voorzie
ningen vallen, maar voor wie elke
dag opnieuw de aanschaffing van
de meest dringende levensbehoef
ten een bron van pijnlijke zore
vormt. De voortdurend stijgende
prijzen maken hun nood steeds
nijpender. Helpt hen en draa<ri
door uw gaven er toe bij, dat de
komende Kerstdagen ook voor hen
hoogtijdagen zijn. Het offer, dat
wij er voor moeten brengen, is
dikwijls zo gering in verhouding
tot de vreugde, die wij in het
leven van anderen er door wekken.
De Commissaris der Koningin
in de provincie Noordholland,
PRAAG (AFP) De Westduitse regering
heeft via de Amerikaanse ambassade te
Praag, een tweede nota aan de Tsjechoslo-
waakse regering gezonden over de twee op
Tsjechoslowaaks gebied neergekomen
Westduitse vliegers. Zij verzoekt de Tsje-
choslowaakse autoriteiten de vliegers on
verwijld op vrije voeten te stellen.
Verwachting tot morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit
zuidelijke richtingen met op
vele plaatsen mist of laaghan
gende bewolking. Dezelfde of
iets lagere temperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
PARIJS (Reuter) De Franse minis
ter-president, Debré, heeft zaterdag bij de
Amerikaanse ambassadeur te Parijs,
Houghton, geprotesteerd tegen het verle
nen van een visum voor de Verenigde Sta
ten aan drie afgevaardigden van de „voor
lopige Algerijnse regering". Volgens een
bericht uit Tunis verleende Washington de
visa om de Algerijnen in staat te stellen
het UNO-debat in New York over Algerije
bij te wonen.
President De Gaulle heeft in een toe
spraak in Selestat, in de Elzas opnieuw
een beroep op de Algerijnse opstandelin
gen gedaan om de weg te kiezen, die naar
vrede en ontspanning en uiteindelijk naar
verzoening leidt. De president legde er
opnieuw de nadruk op dat Frankrijk zijn
aanbod tot een staken van het vuren in
goed vertrouwen doet, doch hij sprak niet
over het voorstel der „voorlopige Alge
rijnse regering" om de vijf in Franse han
den zijnde politieke leiders der opstande
lingen als de gevolmachtigden der rebel
lenleiders te beschouwen voor het voeren
van besprekingen met de Franse rege
ring.
(Van onze correspondent in Brussel)
De Algerijnse nationalistische regering
in ballingschap heeft vijf Algerijnse
leiders die door de Franse regering zijn
geïnterneerd in een fort op een eiland
voor de Atlantische kust, aangewezen
om besprekingen te voeren met presi
dent De Gaulle over de voorwaarden
en garanties voor de toepassing van
het recht van zelfbeschikking. Op deze
foto, die in 1956 na hun arrestatie
werd gemaakt, van links naar rechts
Ben Bella, Boudiaf, Ait Ahmed Ho-
zine, Lacheraf Bitat en. Khider.
STRAATSBURG (AFP/Reuter) De
voorzitter van de raadgevende vergade
ring van de Raad van Europa, het Britse
socialistische Lagerhuislid John Edwards,
is maandagochtend plotseling aan een
hartaanval overleden.
Edwards had zaterdag nog, als hoofd
van een kleine afvaardiging van de As
semblee, een bezoek aan president De
Gaulle gebracht.
De protestactie van de Belgische auto
mobilistenverenigingen tegen de voorge
nomen verhoging van de accijns op de
benzine kan geslaagd worden genoemd
Ongeveer tachtig tot vijfentachtig percent
van de Belgische automobilisten hebben
hun auto van zaterdagochtend tot zater
dag zes uur 's avonds in de garage gelaten
Alleen onmisbare diensten zoals de
melk- en broodbezorging gingen gewoon
door. De gemeentelijke bussen en de stads-
taxi's werden bestormd. Er verschenen
duizenden fietsen op straat. De politie ar
resteerde tien studenten in Brussel die dc
weg versperden aan niet-stakende automo
bilisten, en twee mannen in Mechelen die
de banden van niet-stakende auto's lieten
leeglopen en toen in hun ijver ook een poli-
tie-auto onder handen namen.
De regering heeft de publikatie van hel
Koninklijk Besluit op de verhoging van de
accijns op benzine en vloeibaar gas, uit
gesteld. De oliemaatschappijen hebben
meegedeeld, dat het departement van Fi
nanciën in Brussel reeds lang op de hoogte-
was van het feit, dat vloeibaar gas mei
benzine werd gemengd en er dus vanwe
ge de petroleummaatschappijen van geen
fraude sprake kan zijn. Het departement
heeft niettemin een verbod uitgevaardigd
om meer dan twee percent vloeibaar gas
in de benzine te mengen, ondanks het ar
gument van de petroleummaatschappijen
dat een groter percentage de kwaliteit van
de benzine als motorbrandstof verbetert.
De regering heeft aangekondigd dat zij
de heffing op benzine met 5,7 cent per liter
De straten waren zaterdagmiddag tij
dens de automobilistenstaking in Bel
gië door auto's verlaten, maar in de
binnenstad van Brussel had de politie
de handen vol om de voetgangers de
baas te blijven. Op het Rogierplein
raakte de politie slaags met studenten
die automobilisten die het waagden te
rijden, insloten. De derde agent van
links heeft kennelijk een tomaat of
een ei op zijn uniform gekregen.
wil verhogen, waardoor de prijs per liter proteststaking van de automobilisten voor
57,2 cent wordt. Men heeft te Brussel al bijna anderhalf miljoen gulden aan ben-
uitgerekend dat door de indrukwekkende I zine onverkocht is gebleven.