Laatdunkende uitlatingen over
onze NAVO-bijdrage ontkend
VERDEDIGER IN DE ZAAK JOSJE
VRAAGT VRIJSPRAAK
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
ACTIE „STILLE ARMEN"
HET WEER
Generaal Valluy zegt, dat
er een misverstand is
Explosie vernielt
gasfabriek in
Leerdam
Schildersstaking in
Amsterdam
„Deze zaak hangt
op één haar
74e JAARGANG No 118
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1959
304e JAARGANG No 270
Een dodetien gewonden
enorme schade
Zwaar bewolkt
ER IS GEEN SCHIJN VAN BEWIJS
Vliegongeluk in Chicago
kost elf mensenlevens
éeè MORRIS Ibefore you êui//
Prins en Prinses terug
In de krant van heden:
Nieuwe narcis genoemd
naar prof. De Quay
Het woord is aan
Politiek overleg
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Generaal Valluy, de opperbevelhebber van de strijdkrachten van de Noord-
atlantischc Verdragsorganisatie in Centraal-Europa, heeft tegenover het pers
bureau AFP ontkend dat hij in een uiteenzetting voor journalisten van de
Franse provinciale pers de Nederlandse en Belgische strijdkrachten met name
leden niet de troepen bijgedragen die zij beloofd hadden bij te dragen. Valluy
zou verder gezegd hebben dat België en Nederland, waar de diensttijd is
verkort, moeilijkheden ondervinden om vrijwilligers te vinden die de leemte
moeten opvullen. „De gehele kwestie berust op een misverstand", aldus Valluy,
„de Nederlandse en Belgische strijdkrachten zijn geheel voor hun taak in NAVO-
verband berekend".
De verklaringen van Valluy, zoals die in de Franse pers waren weergegeven,
hadden zowel in Den Haag als in Brussel enige deining verwekt. Generaal
Valluy verblijft juist vandaag in Den Haag voor een routinebezoek aan de
minister van Defensie, ir. S. H. Visser en de chefs van staven.
Stadgenoten,
Telkenjare wordt een beroep op Uw
medewerking gedaan om het Comité
„Stille Armen'"in staat te stellen in een
groot aantal gevallen van persoonlijk
leed, waarin zoals U bekend is niet op
andere wijze kan worden geholpen,
eenmaal per jaar en wel met Kerstmis
een helpende hand toe te steken.
Mag ik ook thans een beroep op Uw
aller medewerking doen, opdat wij er
gezamenlijk in slagen de komende feest
dagen te maken tot een licht in de
duisternis voor hen, die in hun moei
lijke omstandigheden, geen feestdagen
meer kennen.
Het zijn helaas velen, die Uw helpen
de hand zeer van node hebben en moe
ten grijpen; daarom vraag ik U drin
gend het mogelijk te maken, dat ook
deze Uw medeburgers de feest
dagen zonder extra zorgen tegemoet
zullen kunnen zien.
De burgemeester van Haarlem,
w.g. CREMERS.
Hedenmorgen om kwart over acht is
de gasfabriek in Leerdam grotendeels ver
woest door een hevige ontploffing. Een 40-
jarige employé van de fabriek, de heer C.
Verdoorn, kwam bü de explosie om het
leven, tien anderen liepen brandwonden
op. Drie daarvan moesten in een zieken
huis worden opgenomen. In de straten van
het stadje sneuvelden honderden ruiten.
Duizenden dakpannen werden van de da
ken gevaagd.
De ontploffing heeft plaatsgehad in een
kelder waar de apparatuur staat opge
steld, die de schakel vormt tussen de pro-
duktie en de distributie van het gas. De
gasfabriek te Leerdam voorziet ook Cu-
lemborg. IJsselstein en Schoonrewoerd van
gas.
Daar het onmogelijk is de schade op
korte termijn te herstellen worden maat
regelen beraamd om op andere wijze in de
gaslevering te voorzien.
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend zwaarbewolkt en
nevelig weer met later hier en
daar enige regen of motregen.
Matige, aan de kust tijdelijk vrij
krachtige zuidelijke wind. Iets
zachter.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Volgens de legervoorlichtingsdienst te
Den Haag zei generaal Valluy vanmorgen
dat het NAVO-opperbevel de overtuiging
heeft dat beide landen al het mogelijke
doen om hun NAVO-verplichtingen na te
komen. De generaal zei voorts dat er mis
schien een misverstand is gerezen tijdens
zijn uiteenzetting over het verschil tussen
parate en reserve-strijdkrachten, waarbij
hij de opmerking had gemaakt, dat de
sterkte van de reserve-strijdkrachten in
het algemeen niet bevredigend is. Overi
gens is ook hierbij de naam van Neder
land of België niet gevallen. De generaal
ontkende tenslotte dat hij zou hebben ge
sproken over een „morele disengagement"
(losmaking - Red.).
Onze correspondent te Parijs, die nog
onkundig was van deze nieuwe ontwikke
ling, gaf het volgende verslag van het
vraaggesprek met Valluy:
De Franse vertegenwoordiger bij het
Noordatlantisch opperbevel, generaal
Valluy, die indertijd maarschalk Juin op
die hoge post opvolgde, heeft zich in duide
lijke bewoordingen uitgesproken tegen de
'principes van militaire samenwerking die
president De Gaulle onlangs tegenover
studenten van de Hoge Krijgschool beeft
uiteengezet. De Gaulle gaf toen weliswaar
toe, dat de Franse troepen in geval van
oorlog hoogstwaarschijnlijk andere solda
ten naast zich zouden vinden, maar niette
min meende hij een waarschuwend woord
te moeten laten horen tegen de ver door
gevoerde militaire integratie.
„We moeten boven alles baas blijven
over ons eigen leger." zo was de strekking
van zijn korte begroetingswoord, een ten
dens. die. zoals men weet. niet minder dui
delijk in zijn gedragslijn jegens de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie tot uiting
pleegt te komen.
Tegen deze opvattingen en politiek heeft
generaal Valluy nu een moedig woord van
protest doen horen. „Wij zijn genood
zaakt." aldus Valluy, „op het hoofdkwar
tier voor Centraal Europa dagelijks mili
taire integratie te bedrijven." Generaal
Valluy, die enkele Franse journalisten
een vraaggesprek toestond, knoopte aan
deze constatering ook nog een nieuwe
waarschuwing vast over een onderschat
ting der militaire taken in deze tijd van in
ternationale toenadering. Hij sprak zijn
bezorgdheid uit over de „morele losma
king" bij sommige NAVO-landen.
De Belgische en Nederlandse strijd
krachten, zo merkte de Franse generaal
zonder veel omhaal en ook zonder deze
mening nader toe te lichten op, zijn mo
menteel onbruikbaar. Het Franse leger
ligt in Algerije. Bij een aanval zal er enige
tijd overheen gaan alvorens de Amerika
nen en de Britten, de Westduitsers die de
eerste stoot krijgen op te vangen te hulp
zullen zijn gekomen.
Generaal Valluy herinnerde er ook nog
eens aan dat indertijd zestig atlantische
divisies het doel vormden waarnaar ge
streefd zou worden. Men is daarna tot der
tig afgezakt en nu staan we dus op twin
tig. De generaal liet zeer duidelijk uitko
men, dat hij en de Amerikaanse opperbe
velhebber Norstad hun verantwoordelijk
heid niet langer zouden kunnen blijven
dragen indien de regeringen voortgaan
hun beloften niet na te komen. In dat ver
band mag zijn opmerking over een ver
mindering der militaire integratie toch
wel in de eerste plaats aan het adres van
de Franse regering of beter voor generaal
De Gaulle zelf bedoeld zijn.
Ontslag?
Wij zijn'benieuwd near de reacties van
het Elysée, terwijl in sommige Parijse
kringen al met het ontslag of een vrijwil
lig heengaan van generaal Valluy op korte
termijn rekening zou worden gehouden.
De onrust die reeds een week heerst on
der de Amsterdamse schilders heeft gis
teren geleid tot een staking van bijna hon
derd schilders, allen werknemers van een
bedrijf, dat werken onder handen heeft in
de nieuwbouw van Amsterdam-West. Het
werk is neergelegd uit protest tegen het
feit dat de schildcrspatroons van Amster
dam in het vervolg voor loon- en premie
betalingen niet boven de C.A.O.-normen
zullen gaan. Dit betekent voor de meeste
schilders een loonsverlaging van dertig
gulden en meer per week
In de afgelopen week zijn de werkne
mers diverse malen bijeen geweest ter be
spreking van de nieuwe maatregel van de
schilderspatroons. De patroons op hun
beurt zien ook geen oplossing meer zij
zeigen met de rug tegen de muur te staan
nu de werkgevers aan de lopende band
worden veroordeeld wegens het uitbetalen
van zwarte lonen, waarbij zelfs vonnissen
met voorwaardelijke sluiting van de be
drijven. In de bouwwereld wordt deze
gang van zaken met zorg gadegeslagen.
Immers een algemene staking van de
schilders zou een ernstistagnatie in de
woningbouw kunnen betekenen.
Tussen twee parketwachters wordt Joop S. uit de rechtszaal weggeleid.
In het proces naar aanleiding van de
moord op „Magere Josje" heeft de ver
dediger van de verdachte Joop S., mr
H. G. Th. Keune, gisteren voor zijn cliënt
vrijspraak gevraagd.
„Er is geen schijn van bewijs en nie
mand mag het risico lopen, dat een on
schuldige wordt veroordeeld", aldus be
toogde de raadsman, die tenslotte, herinne
rend aan het feit dat Joop S. al zeven
maanden in voorarrest zit een verzoek
tot onmiddellijke invrijheidstelling in
diende. Na een kort beraad in raadkamer
deelde de president van de Amsterdamse
CHICAGO (UPI) Een viermotorig
vrachtvliegtuig van de T.W.A. heeft dins
dag, terwijl één motor in brand stond,
vier minuten nadat het van het vliegveld
Midway bij Chicago was vertrokken, ge
tracht een noodlanding uit te voeren,
maar het is neergestort en uiteengeslagen
in een woonwijk. Er zijn tlf personen om
gekomen, onder wie de piloot en waar
schijnlijk de twee andere leden van de be
manning. Zes mensen worden als vermist
opgegeven, maar enkele vermisten zijn
waarschijnlijk bij de geborgen, maar niet
geïdentificeerde doden.
Het vliegtuig was in motregen en lichte
mist gestart. Vrijwel onmiddellijk werd
brand in een der motoren gemeld en de
piloot kreeg toestemming om snel een vi
suele landing uit te voeren. Vier minuten
later stortte het vliegtuig neer. Vier hui
zen en een flatgebouw werden vernield.
Het lichaam van de piloot en dat van zijn
vrouw zijn geïdentificeerd, evenals dat
van een van de bewoners van de huizen.
Lange tijd kon de brandweer niets
doen tegen de vuurzee, waarin de
brandende benzine van de neerge
storte constellation een blok woningen
in Chicago had herschapen. Toen de
plaats des onhcils eindelijk benaderd
kon worden was er weinig anders meer
te doen dan het ruimen van het puin
en het bergen van de doden.
Advertentie
BARTSÖST HAARLEM TEL 13439
IEIDSE STRAAT (8U KONMGSPIEIN) AMSTERDAM TEL 223596
FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN
Prins Bernhard en prinses Irene zijn
gistermiddag uit Wenen teruggekeerd. De
reis werd gemaakt met de regeringsdako-
ta. die om half twee op Soesterberg land
de.
P<*g-
Weerrapporten 1, 2
Pleidooi in zaak-„Magcre Josje" 1, 9
Economisch nieuws 2
Op de Praatstoel3
Debat over Nieuw-Guinea3
Het overleg te Straatsburg3
Uit stad en omgeving5, 7
Beurs 7
Kunst 9
Tweede Kamer11
Bollenvak eert dr. A. J. Verhage.11
Feuilleton 11
Horen en Zien 11
Agenda van Haarlem 11
Sport 13
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
rechtbank mee, dat de rechters besloten
hadden„in dit stadium" het verzoek tot
invrijheidstelling van de verdachte te
moeten afwijzen. De rechtbank zal dins
dag 8 december uitspraak doen.
De raadsman begon zijn pleidooi met
het uiten van zijn waardering aan de
rechtbank voor het door haar betoonde ge
duld ten aanzien van de verdediging, aan
de politie die bij het „onderzoek volko
men correct en objectief" gebleven is en
aan de rechter-commissaris, die in dit ge
val een vrouwelijke is geweest. Hij zei
echter toch enige critiek te willen oefenen
op het vooronderzoek. Het was hem na
melijk opgevallen dat de samenwerking
tussen deskundigen en recherche „niet erg
harmonisch" is geweest. Beide groepen
hebben zich wel erg tot hun eigen terrein
beperkt. De rechercheurs hebben deze zaak
tussen hun andere werk door moeten be
handelen. De witte vingerafdrukken op
de leuning van de fauteuil zijn nauwelijks
onderzocht. Het is een lacune dat niet
eens is vastgesteld uit welke stof dat wit
te goed bestond.
Voorts is niet onderzocht of de bloedspat-
ten op het bloesje misschien al oud waren
Er is geen foto van het originele bloesje
gemaakt.
De in het keldertje aangetroffen haren
zijn evenmin goed onderzocht. Is dat haar
afkomstig van verdachte's hond? Dat
was toch een belangrijk gegeven geweest
aldus pleiter, die voorts de vraag stelde
waarom de rechter-commissaris pas in
maart 19^8 begonnen is met het horen
van belangrijke getuigen. ..dus ruim een
half iaar na de dood van het slachtoffer?"
Als verdachte schuldig is. aldus mr
Keune. zou hij toch zijn vrouw hebben af
gewassen om te zien of hij haar nog bij
kon brengen. Daaruit blijkt toch dat hij
zelfs geen voorwaardelijke opzet tot do
den heeft gehad en dat dus doodslag niet
bewezen is, maar hoogstens mishandeling
de dood ten gevolge hebbende.
„Bij twijfel, onthoudt u", hield pleiter
de rechtbank voor. Volgens hem is in deze
zaak veel twijfel overgebleven. „Wie de
dader wel kan zijn als verdachte on
schuldig is. weet pleiter niet. Wie men ei
ook voor in aanmerking laat komen, men
loopt telkens ergens vast".
„In deze zaak is een suggestieve sfeer,
die we onbewust ondergaan. Dat houdt een
gevaar in. waartegen we ons moeten pant
seren. Ook de pers houdt een gevaar in
Die schrijft dat de buurt Joop heeft laten
vallen, dat de laatste dag de verdediging
weinig heeft opgeleverd".
President: ..Dat is de vraag!"
Raadsman: „Inderdaad, de verdedi
ging is er wel op vooruit gegaan. Dat de
buurt een bepaalde mening over Joop
heeft, is onbelangrijk, want deze zaak
hangt op haren, op een verschil van één
haar en de buurt kent de stukken en het
dossier niet".
(Vervolg zie pagina 9)
De 22-jarige kweker Theo van der Wiel
uit De Zilk is van plan een nieuwe goud
gele trompetnarcis te noemen naar de
minister-president, professor dr. J. E. de
Quay. De minister-president heeft aan de
naamgeving zijn goedkeuring gehecht en
heeft al een partij van de naar hem ge
noemde bloembollen ontvangen. Volgend
jaar zullen de bloemen van de nieuwe nar
cis aan de minister-president worden aan
geboden. Voor het zo ver is, moet de no
menclatuurcommissie van „Bloembol
lencultuur" met de naamgeving akkoord
gaan. Dit is onder meer afhankelijk van
de kwaliteit van bol en bloem.
Chamfort'
Het is een verloren dag, waarop men
niet heeft gelachen.
STRAATSBURG, woensdag
Een belangrijke zitting van het Europe
se Parlement en een reeks belangrijke
vergaderingen van ministers van de zes
landen der Europese Gemeenschappen
maken Straatsburg deze week tot een wer
kelijk en levendig centrum van Europese
politiek. Niet alleen kwesties die het, vaak
zeer technische, economische en sociale
werk van die Gemeenschappen betreffen,
worden hier in deze dagen besproken maar
ook aangelegenheden van meer algemeen
belang voor de ontwikkeling van het nieu
we Europa dat uit de steeds nauwere aan
eensluiting der volken aan het groeien is.
Als een teken van die groeiende aaneen
sluiting kan men het bij voorbeeld zien,
dat de ministers van Buitenlandse Zaken
weliswaar langdurig gediscussieerd heb
ben over de mogelijkheid van geregeld on
derling overleg omtrent kwesties van bui
tenlandse politiek, maar dat daarbij geen
ogenblik gedebatteerd werd over de vraag
of zulk politiek overleg nuttig en wense
lijk was en of de zes regeringen er wel
alle aan wilden deelnemen. De ministers
spraken vrijwel uitsluitend over de wij
ze waarop dat overleg moest worden ge
organiseerd; de wenselijkheid van en de
algemene bereidheid tot onderlinge poli
tieke consultatie stond, zij het met enige
reserve van Nederlands-Belgische kant,
praktisch bij voorbaat vast.
Wat uit die discussie ten slotte te voor
schijn is gekomen, kan men beschouwen
als een compromis tussen de Franse
wens, dat er een te Parijs gevestigd per
manent secretariaat zou komen, en het
Nederlandse verlangen om het overleg in
het geheel geen georganiseerde vorm te
geven maar het zoveel mogelijk geïmpro
viseerd te houden. Het Nederlandse stand
punt behoeft niet per se te worden be
schouwd als ontrouw aan de nog steeds
levende gedachte van een Europese Poli
tieke Gemeenschap, maar eerder als
uiting van bezorgdheid over de mogelijke
consequenties van de huidige Franse op
vattingen inzake Europese integratie. Die
opvattingen druisen immers volkomen in
tegen de ideeën die aan het oude plan
van een Europese Politieke Gemeenschap
ten grondslag lagen en die voorzagen in
waarborgen, met supranationaal toe
zicht, van gelijke rechten ook voor de klei
nere landen en nauwkeurig omschreven
verplichtingen ook voor de grotere. Dat
Nederland, evenals trouwens België, on
der deze omstandigheden niet veel voelde
voor een vorm van georganiseerd overleg
waarbij, gezien het Franse verlangen naar
Europees leiderschap, wellicht eenzijdige
verplichtingen of op zijn minst eenzijdig
georiënteerde blokpolitiek zou kunnen ont
staan, is begrijpelijk. De zes ministers
zijn het nu eens geworden over een tus
senvorm, die voor alle partijen bevredi
gend is: er komt, te beginnen op 25 janua
ri in Rome, geregeld driemaandelijks
overleg op vaste basis, maar beurtelings
gehouden in de verschillende hoofdsteden.
Het invloedrijke Parijse bureau, waar
van de Fransen hadden gedroomd, komt
er dus niet maar toch zal er wel een cen
traal punt voor de voorbereiding moeten
komen, wellicht verbonden aan het bu
reau van de Ministerraden der Europese
Gemeenschappen, en dat centrale punt zal
later misschien nog wel eens tot een echt
politiek secretariaat kunnen uitgroeien.
De grondslag voor toekomstige buiten
landse politieke solidariteit van de zes is
nu in elk geval gelegd.
Het ligt overigens voor de hand. dat
het Europese Parlement er van zijn kant
naar zal streven, het buitenlands politie
ke overleg een zo hecht mogelijke orga
nisatorische grondslag te geven. Want
die grondslag zal dan moeten komen te
berusten in de Europese Gemeenschap
pen en bij gevolg zal het overleg een on
derdeel gaan vormen van de taak van de
Raden dezer Gemeenschappen, terwijl
het nu slechts gedacht is als beraad tus
sen de regeringen van zes landen, die „toe
vallig" óók lid zijn van die Gemeenschap
pen. Het lijkt een subtiel verschil, maar
toch is het wel degelijk van belang om
dat zulk een uitbreiding van de bevoegd
heid der Ministerraden een stap naar po
litieke integratie binnen het kader der
Gemeenschappen zou betekenen.
In het Europese Parlement heeft men
reeds kunnen horen betogen, dat het werk
van de Gemeenschappen op economisch
en sociaal gebied op den duur onvermij
delijk ook tot politieke integratie zal leiden
en dat het daarom beter is, ontwikkelin
gen in die richting te steunen dan ze af te
remmen. Hoe de tegenwoordige voorzitter
van het parlement, Robert Schuman,
daarover denkt, liet hij onomwonden blij
ken, toen hij in zijn rede van gistermid
dag opmerkte: „Uit de politieke gebeurte
nissen van de laatste maanden is geble
ken, dat het voor de Gemeenschap ge
vaarlijk kan zijn wanneer de deelnemen
de staten ieder voor zich een al te indivi
dualistische politiek gaan voeren. Om mijn
gedachte duidelijk te maken behoef ik
slechts te herinneren aan de onderhande
lingen over de Vrijhandelszone en de po
lemieken, waartoe deze aanleiding heb
ben gegeven
Uitgaande van deze zienswijze zal het
Europese Parlement er zeker niet in be
rusten als d.» ministers inderdaad op de
lange duur blijven proberen, hun politiek
overleg buiten het kader van de Gemeen
schappen te houden.
Simon Koster
