Auto bij uitwijken tegen
vrachtauto gebotst
schilderzelfmet
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
üW'MORRIS "éef'ore ijou 6uy!
Behoedzame critiek van radio-Peking
Gérard Philipe
overleden
Ook zesde Amerikaanse schot
op de maan werd mislukking
Protonsynchrotron van Genève
bereikt een wereldrecord
Boterprijs drastisch
gedaald
Loonsverhoging
rubberindustrie
Ongeluk op drukke
Hemweg
SCHRAVENDIJK
ACTIE „STILLE ARMEN"
1959
f 2530,50
t njeuusenfjTI f
Wielrijder stak plotseling over....
Zachter
Waarschijnlijk is de tweede trap niet ontbrand
Het woord is aan
1958
De uitzettingen op Java
In de krant van heden:
Overstromingen in Italië
vijf doden
de échte eierbeschuit
74e JAARGANG No 119
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1959
304e JAARGANG No 271
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t tl v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De voorlopige afrekeningsprijs van
roomboter aan de producerende fabrieken
is met 1,20 per kg verlaagd. De detail
prijzen zullen als gevolg daarvan met
31 cent per pakje van een kwart kilogram
omlaag gaan en 1,42 a 1,45 bedragen.
Duitsland, dat de laatste tijd alle boter-
overschotten uit ons land opnam, wil
klaarblijkelijk orde op zaken stellen en
heeft de import goeddeels gestopt. In ons
land wil en gaat de handel terug naar de
prijs die Denemarken in Engeland maakt,
mede om zodoende de Engelse markt te
kunnen bereiken.
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft goedkeuring verleend aan de voorge
stelde wijzigingen van de C.A.O. van de
rubberverwerkende industrie. Dit houdt
onder meer in een verhoging van de uur
lonen van de volwassenen met 0,08 per
uur, terwijl gelijkertijd de huurcompensa-
tie in het uurloon zal worden verwerkt
door een verhoging van 1 0.06 per uur. De
uurlonen van vrouwen en jeugdigen zullen
naar verhouding van de tabel van de werk-
klassificatie gewijzigd worden. Deze rege
ling wordt geacht te zijn ingegaan op
1 september 1959.
Bij een hevige botsing tussen een grote
Amerikaanse personenauto uit Amster
dam en een zware vrachtauto uit Wor-
merveer zijn vanochtend vroeg de 65-jari
ge aannemer J. Visser uit Amsterdam en
zijn 40-jarige zoon om het leven gekomen.
Een derde inzittende van de wagen, de
26-jarige G. Schulker, werd ernstig ge
wond naar een ziekenhuis in Amsterdam
vervoerd.
Het ongeluk geschiedde op de drukke
Hemweg bij Amsterdam. In de auto waren
vader en zoon Visser met de heer Schul
ker op weg naar Wormerveer. Plotseling
stak een oudere man met een fiets aan de
hand de weg over. De heer Visser remde
zo krachtig, dat zijn wagen begon te slip
pen en in volle vaart tegen de uit de te
genovergestelde richting komende vracht-
(Van onze correspondent in Parijs)
De vermaarde acteur en filmspeler Gé
rard Philipe is woensdagmiddag na een
kortstondige ziekte aan een hartaanval in
zijn woning te Parijs overleden. Gérard
Philipe was niet alleen de hoofdrolspeler
uit talrijke Franse films als „Fanfan, la
tulipe," „Le Diabie au corps" en laatste
lijk Vadim's veel omstreden „Liaisons
dangereuses," hij behoorde op zijn 37ste
jaar ook tot de begaafste, zuiverste en de
meest geliefde acteurs van het Parijse to
neel.
Samen met Jean Vilar, vormde hij de
ziel van het T.N.P., het herleefde Franse
volkstheater en de talrijke rollen die hij
hier heeft gespeeld zal men zeker niet
gauw vergeten. Als Le Cid in Corneilles ge
lijknamige tragedie, heeft Philipe inder
tijd het T.N.P. in het brandpunt van de be
langstelling van alle ware theatervrien
den geplaatst. Hij was met zijn slanke ge
stalte, blonde haar, klare blauwe ogen en
Verwachting tot morgenavond:
Zwaar bewolkt met plaatselijk
enige regen, maar later voor
namelijk in het westen van het
land ook enkele opklaringen.
Tot matig of zwak afnemende
wind tussen zuidoost en zuid
west. Zachter.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
auto botste. Vader en zoon werden uit hun
wagen geslingerd. Zij waren vrijwel op
slag dood.
De vrachtauto kreeg vrijwel geen scha
de. De personenauto was grotendeels inel-
kaar gedrukt.
De wielrijder kwam ongedeerd aan de
overkant van de weg
Op de rijksweg Roermond-Weert is de
83-jarige W. Brentjens verongelukt toen
hij per fiets een kruispunt wilde overste
ken. Op dat moment naderde een zware
vrachtauto van een bouwmaterialenfirma
uit Helmond. De chauffeur kon een aan
rijding niet meer voorkomen. De bejaar
de wielrijder was op slag dood.
In Baexem bij Roermond is de 19-jari-
ge H. Feyen uit Nederweert bij een ver
keersongeluk om het leven gekomen. Hij
zat met vier anderen in een auto, waar
van de bestuurder door een tegenligger
werd verblind op het moment dat hij een
rechts van de weg staande defecte vracht
auto moest passeren. Hij reed zo dicht lang
deze wegen, dat een uitstekende haak van
de laadbak de personenauto openscheur
de. De 19-jarige jongen, die rechts ach
terin zat, werd hierbij zo ernstig aan de
hals gewond, dat hij enkele ogenblikken
later overleed. De andere inzittenden kre
gen geen letsel.
In een ziekenhuis te Maastricht is over
leden de 28-jarige mevrouw A. M. J. Mul-
der-Mullenders uit Geleen. Mevrouw Mul
der stond enkele dagen geleden met haar
2-jarig zoontje op de arm aan de bushalte
te Berg en Terblijt te wachten toen een
personenauto op de groep wachtende bus
passagiers inreed. Het zoontje van me
vrouw Mulder overleed reeds enkele uren
na het ongeluk.
De burgemeester van Loppersum, de 63-
jarige heer J. D. van der Munnik, die, zo
als reeds werd bericht, ernstig gewond
werd bij een auto-ongeluk in Leer (Duits
land) is daar in het ziekenhuis overleden.
Bij een ander verkeersongeluk in Duits
land is de 25-jarige vertegenwoordiger G.
Assink uit Enschede om het leven geko
men. Hij kwam nabij Hamburg met zijn
auto in botsing met een vrachtauto.
Bij Sassenheim is de 21-jarige bromfiet
ser G. B. H. uit Waalwijk door een auto
bus overreden. Hij was op slag dood. Hij
reed 's nachts met een 17-jarige vriend
achterop op de naast het fietspad gelegen
rijbaan. Plotseling begon hij te slingeren,
waarna hij viel en de bromfiets boven op
zich kreeg. De chauffeur van een naderen
de bus kon hem niet meer ontwijken. De
vriend, die kans had gezien van de duo te
springen, kreeg geen letsel.
De 52-jarige J. J. Protzman uit Almelo
is om het leven gekomen, toen hij lopend
met een bromfiets aan de hand de rijks
weg Hengelo-Enschede wilde oversteken.
Hij werd door een auto aangereden en
overleed vrijwel onmiddellijk.
Advertentie
BARTËÜÖRÏSSTJT HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (Bij KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
CAMEL MONTY COATS
zijn ironische intelligentie de ideale ro
mantische jeune premier, en we zouden
geen enkele andere acteur kunnen noe
men die hem op zal kunnen volgen. Het
Franse toneel heeft met de vroege dood
van Gérard Philipe een verlies geleden.
Philipe maakte zijn toneeldebuut in
1942 tijdens de bezetting. Hij kwam uit in
stukken als „Caligula", „Le Cid", „Nuc-
lea" en Ruy bias". Tot de films waarin
hij optrad behoorden „Monsieur Ripois",
„Les Orgueilleux", en „Les belles de
nuit".
Gérard Philipe had twee kinderen, een
vijfjarig dochtertje Anne-Marie, en een
driejarig zoontje Olivier.
Philipe stond bekend om zijn linkse
sympathieën en was ook achter het ijze
ren gordijn een populaire figuur. De laat
ste jaren heeft hij zich niet meer actief
met de politiek bemoeid. Zijn eigenlijke
naam luidt Philipe Gérard.
De bevolking van de Noordoostpolder
is gisteren ter stembus getogen om
een nieuwe poldercommissie te kiezen,
die kan worden beschouwd als de ge
meenteraad van de N.O.P. Dankzij de
bevolkingsaanwas waren er 4 zetels
meer te verdelen, totaal 21. De uitslag
was (tussen haakjes de verdeling van
de 17 zetels der vorige poldercommis
sie): prot.-chr. groep (A.R., C.H.U. en
S.G.P.) 9 (7), P.v.d.A. 5 (5), K.V.P. 5 (4),
V.V.D. 2 (1), Gerejormeerde kiezers
0 (0). De Prot.-chr. groep was in de
vorige commissie samengesteld uit 4
A.R.-leden en 3 C.H.U.-leden.
Advertentie
WASHINGTON (UPI) In opdracht
van de Amerikaanse nationale raad voor
lucht- en ruimtevaart is hedenochtend om
9.40 uur van de raketbasis op Cape Cana
veral een „Atlas-Able" raket gelanceerd,
een combinatie van 32 meter met erop een
160,1 kilo wegende kunstmaan, de „Pio
nier V". Het was de bedoeling de satelliet
naar de maan te brengen, maar de twee
de trap van de raket haperde en de lan
cering mislukte. De mislukking is te wij
ten aan een defect van de tweede trap:
volgens de eerste berichten is een onder
deel losgeraakt en weggevallen van zijn
plaats boven de tank met vloeibare zuur
stof in de tweede trap. Een goed uur na
de lancering werd de mislukking bekend
gemaakt.
In de satelliet was een instrumentenpak
ket gemonteerd, dat 55 kilo woog, terwijl
de satelliet ook was voorzien van een op
afstand bedienbaar voortstuwingssys
teem, dat 88,4 kg. woog. Hiermee had men
van de aarde af de vlucht van de satelliet
willen beïnvloeden.
Tot vijf minuten na de lancering scheen
alles goed te gaan. De eerste trap werk
te volkomen normaal. Nadien heeft men
in de controleposten op Cape Canaveral
niet de signalen ontvangen die de ontste
king van de tweede trap en het goede
functioneren, zouden moeten melden. De
onzekerheid werd ongeveer een uur later
zekerheid, want geen der waarnemings
posten had toen seinen opgevangen of spo
ren waargenomen van de vlucht van de
combinatie. De raket ;s waarschijnlijk in
de oceaan neergekomen.
Op Cape Canaveral en in Washington is
meegedeeld, dat pas aan de hand der op
de band opgenomen radioseinen van de
raket kan worden vastgesteld hoe de mis
lukking zich heeft toegedragen. Het ana
lyseren van deze seinen kan enkele dagen
in beslag nemen. Het was de zesde Ame
rikaanse poging een „maanlasso" te lan
ceren en ook de zesde mislukking. Alleen
de „Pionier IV", die had moeten terugke
ren naar de aarde, had in zoverre succes
dat deze met de eerste Russische Loenik
in een baan rond de zon is gekomen.
Eenmaal goed op weg zou de mislukte
satelliet 50 vierbladige schoepen moeten
ontvouwen, waarop zonnecellen zijn aan
gebracht die de elektrische energie moes
ten leveren voor de instrumenten en zen
ders in de satelliet.
JODRELL BANK (UPI) Professor
A. C. B. Lovell, directeur van het obser
vatorium van Jodrell Bank heeft vandaag
gezegd, dat de Amerikanen „zeer binnen
kort" nog een raket in de ruimte zullen
vuren. De mislukking van vandaag zal in
de plannen geen veranderingen brengen,
zeide hij, maar het volgende schot zal min
der ingewikkeld zijn.
De voornaamste doelen van de „Pio
nier V", zijn het nemen van foto's van het
maanoppervlak, het onderzoeken van de
ruimte tussen de aarde en de omgeving
Het grote protonsynchrotron van het
Europese Centrum voor Kernfysisch On
derzoek (C.E.R.N.) te Genève heeft een
energie bereikt van 25 miljard elektron-
volt, waarmee het de grootste deeltjes
versneller ter wereld is geworden. Op de
tweede plaats komt het tot dusver groot
ste apparaat, dat de Sovjet-Unie nabij
Moskou heeft gebouwd. Dit apparaat kan
10 miljard halen. Het bevatron van de
universiteit in Californië heeft een ener-
giebereik van 6 miljard e.v.
Dr. J. H. Bannier, directeur van de
Nederlandse Organisatie voor Zuiver We
tenschappelijk Onderzoek en een van de
twee Nederlandse gedelegeerden bij
C.E.R.N. deelde in Den Haag mede, dat
het synchrotron protonen versnelt tot 99
percent van de voortplantingssnelheid
van het licht. Per elektrische stroomstoot
(puls) worden 10 miljard protonen in het
cirkelvormige apparaat rondgezonden.
Het toestel kan elke drie seconden zo'n
puls rondzenden. Het apparaat heeft een
middellijn van 200 meter en een omtrek
van 700 meter.
Aan de bouw ervan is onder leiding van
de Brit John Adams zes jaar gewerkt. Het
heeft 150 tot 200 miljoen gulden gekost.
Het toestel is de afgelopen zomer gereed
gekomen en daarna beproefd. De directeur
van de C. E. R. N. is onze landgenoot pro
fessor dr. C. J. Bakker.
Dr. Bannier verklaarde, dat hetgeen in
Genève is gepresteerd de achting ver
dient van de gehele wetenschappelijke
wereld.
Met het bereiken van de energie van 25
miljard e.v. de energie die men zich
ook tot doel had gesteld openen zich
volgens dr. Bannier voor het kernfysisch
onderzoek tal van nieuwe mogelijkheden."
Met de versnelde deeltjes kunnen atoom
kernen beschoten worden en kan een na
der inzicht worden gekregen in de struc
tuur van de materie. Misschien slaagt men
er ook in, tot nu toe onbekende deeltjes
der materie te produceren, aldus dr.
Bannier (ANP).
De C.E.R.N. omvat Groot-Brittannië,
Frankrijk, West-Duitsland, Denemarken.
Noorwegen, Zweden, Nederland, België,
Zwitserland, Italië, Griekenland, Joego
slavië en Oostenrijk.
Professor Bakker heeft verklaard, dat
het protonsynchroton van nut zal zijn bij
het onderzoeken van de juistheid van de
natuurwetten. „Wij zullen zien of wij meer
natuurwetten kunnen vinden of de beken
de wetten beter kunnen formuleren. Wel
licht zullen de bestaande wetten blijken
niet te kloppen bij deze hoge energieën en
er kunnen zich afwijkingen voordoen", al
dus prof. Bakker.
Hij zei dat dergelijke hoge energieën
ook in kosmische stralen voorkomen,
maar dat dan hun intensiteit daarin zwak
is.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals,
toonde zich bij het horen van het nieuws
zeer verrast De minister acht het van
groot belang, dat de resultaten van het
werk met het protonsynchrotron direct
ten goede zullen komen aan het weten
schappelijke werk, dat ook in Nederland,
wordt verricht. In Nederlandse universi
taire kringen is men bijzonder verheugd
over het snelle resultaat dat met het pro
tonsynchroton in Genève is geboekt. De
professoren dr. A. H. W. Aten van het In
stituut voor Kernfysisch Onderzoek te
Amsterdam, dr. P. M. Endt, hoogleraar in
de experimentele natuurkunde aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht en dr. H. de
Waard, hoogleraar in deze tak van weten
schap aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen lieten zich geestdriftig uit over het
succes.
Tekenend voor de voortvarendheid
waarmede in Genève is gewerkt, is dat het
cyclotron in Brookhaven, (V.S.) dat op de
zelfde tijd begon als dat voor het C.E.R.N.-
apparaat, nog niet klaar is. In het proton
synchroton worden de deeltjes in versneld
tempo voortbewogen in een cirkel die een
straal van 100 meter heeft. De protonen
bundel loopt rond in een onderaardse tun
nel. De deeltjes leggen daarbij een afstand
af die enige malen groter is dan de omtrek
van de aarde.
Advertentie
Als wassen
niet meer helpt
Advertentie
Sedert 1882 - Grote Houtstraat 51
ROULETTES van 7.50 tot 82.50
BRIDGE- en ROULETTEKLEDEN
SCHAAK-, DAM- en DOMINO
SPELEN
STEIFF SPEELGOEDDIEREN
le etage: Gemoderniseerde speelgoedafdeling
Advertentie
hllder feest
SI
van de maan, het meten van straling, het
verkrijgen van enige aanwijzing over het
bestaan van een magnetisch veld van de
maan, het instellen van een onderzoek
naar gasachtige „plasmawolken", die
door het heelal drijven, het gedrag van
meteorieten en de uitwerking der zonne
vlammen.
....ons, doch de daad is aan u:
Gedenkt de Stille Armen
Op de bodem van de Noordzee ter
hoogte van Katwijk hebben vijftien
kikvorsmannen gezocht naar de resten
van de in vroegere eeuwen door de
zee verzwolgen romeinse vesting Brit
tenburg. Het onderzoek zal in de zomer
van het volgend jaar worden voort
gezet. (Voor bijzonderheden zie pag. 21)
2530.50
2021.50
Slot
18954.50
20e.
18603.25
19e.
17633.10
18e.
15425.85
17e.
14538.10
16e.
13702.89
15e.
12858.65
14e.
12023.68
13e.
11112.43
12e.
10364.28
11e.
9982.18
10e.
9422.66
9e.
8667.91
8e.
8181.41
7e.
7113.56
6e.
6223.76
5e.
4559.—
4e.
3388.50
3e.
2601.25
2e.
2106.25
le.
1935.—
Totaal thans bijeen:
Voor 2de verantwoording zie pag. 3.
TOKIO (UPI) Radio-Peking heeft
gisteren eindelijk openlijk gezinspeeld op
het huidige geschil met Indonesië, waar
op het ogenblik een campagne gaande is
tegen de Chinese kleinhandel in de pro
vincie.
Radio-Peking haalde een hoofdartikel
aan van het orgaan van de Indonesische
communistische partij, Harian Rakjat,
waarin gezegd werd dat het gezamenlijke
communiqué, uitgegeven bij het bezoek
van de Indonesische minister van Buiten
landse Zaken Subandrio aan Peking, „in
overeenstemming was met de principes
van de Bandung-conferentie".
In het hoofdartikel werd ook gezegd dat
„sommige blokken in Indonesië het pro
bleem van Chinese inwoners (in Indo
nesië) gebruiken als werktuig in de koude
oorlog en voor subversieve activiteiten".
„In het hoofdartikel werd verder ge
zegd, dat de belangrijkste taak van Indo
nesië op het ogenblik is buitenlandse im
perialistische krachten op elk terrein in
Indonesië te verwijderen," aldus radio-
Peking. „Maar nóg is het Nederlandse
kapitaal in de B.P.M. niet genationali
seerd, en hetzelfde gaat op voor de olie
maatschappijen van de Verenigde Staten
en Engeland zowel als voor ondernemin
gen van ander Westers kapitaal. Onder
dergelijke omstandigheden is het nemen
van drastische maatregelen tegen kleine
winkels van Chinese ingezetenen, onbe
grijpelijk voor het Indonesische volk."
Radio-Peking citeerde ook uit hoofdar
tikelen van andere pro-communistische
bladen in Indonesië, zoals de Bintang Ti-
mur, waarbij „de geruchten als zou Suban
drio in China zijn beledigd, werden ver
worpen".
DJAKARTA (AFP) De Indonesische
premier Djuanda heeft in een toespraak te
Djogjakarta herhaald, dat de Indonesi
sche regering vastbesloten is, uitvoering
te geven aan het besluit, de Chinese klein
handelaren te verdrijven van het Indone
sische platteland. Het besluit berust op de
rog-
Weerrapporten 2, 2
F.conomisch nieuws2
Toch is het zo 2
Van Das, tot Das
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Van mensen en dingen5
Uit stad en omgeving 5, 7, 9, 11
Beurs 22
Presidentsverkiezing in V.S. (2).15
Mitterrands parlementaire
onschendbaarheid opgeheven 25
Tweede Kamer 77
Horen en Zien77
Feuilleton 77
Agenda van Haarlem 77
Kunst 19
Ondertvaterjagers op zoek naar
Brittenburg 27
Sport 23
Nog 9 nachtjes slapen25
Dit nummer bestaat uit
acht-en-twintig pagina's
economische politiek van het land, zoals
die wordt toegepast onder het stelsel van
geleide economie.
Ongeacht het standpunt, dat de Indone
sische communistische partij in deze zaak
inneemt, is de regering vastbesloten, niet
op haar besluit terug te komen, aldus Dju
anda. Hij doelde daarbij op een door de
P.K.I. onlangs ingediend protest.
COSENZA (Reuter) Door overstro
mingen in de „teen" van Italië zijn ten
minste vijf mensen om het leven geko
men. Er zouden vele gewonden zijn. Hon
derden gezinnen zijn volgens de berichten
dakloos.
Het ergste getroffen door de waters
nood is Cosenza, aan de samenvloeiing
van de Busento en de Crati. Door dijkbreu
ken is het gehele laag gelegen deel van de
plaats ondergelopen.
Advertentie
++++++++-M-++++++
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4*
WEDEROM EEN KANS OP EEN
GRATIS KOOPDAG
ter viering van ons 75-jarig
jubileum en wel als u koopt
op: 27 nov, 2. 7, 8, 10, 12,
14, 15, 16 ea 17 dec
Trekking 21 december a.s.
Grijp nw kam door op een
der aangegeven dagen in eeo
onrer M
te doen!
A S jSm
4* kunt v uitstekend terecht t 4*
4* 4»
4» 4* 4» 4» 4* 4* 4-4-4» 4-4* 4-4-4» 4» 4-
Advertentie
.ikvilBolletje/'