Amerikaans-Frans incident aan
vooravond van NAVO-overleg
Subandrio antwoordt China
in communistische termen
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
sjee MORRIS "êeforeifou ênif!
Fransen haalden lading springstof
uit Nederlandse kustvaarder
Baard van Wim lbo voor f 12.500 eraf!
Voor de Stille Armen
Protest tegen deportatie
van Chinezen verworpen
74e JAARGANG No 134 MAANDAG 14 DECEMBER 1959 304e JAARGANG No 286
Weinig verandering
Generaal Twining geeft Frankrijk de
schuld van politiek-militaire crisis
C.A .O .-textielindustrie
Nu ook akkoord over
werktijden
In de krant van heden:
Het woord is aan
Minister ontbiedt bestuur
van Bakkerijstichting
Lizzy Ansingh overleden
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 I I I 11 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 9 1 I ^^^1 Verschijnt dagelijks beh. op zon? en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- Jj Jg ffj| Sll f I 1 i g Jg 1 J 1 f ÏJ| Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Ja fr, p p# 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks wrx\j^iv>nix^ nnnivuijmounEi uuurain 1 Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Een ontploffing, gevolgd door een felle brand, heeft twee flatgebouwen in Dort
mund verwoest. De foto geeft een overzicht van de ravage, waarin brandweer
lieden en Britse militairen naar slachtoffers zochten. (Men zie voorts pagina 3)
DJAKARTA (Reuter) Indonesië heeft
zondag het protest van communistisch-
China verworpen. In antwoord op de brief
van Tsjen Ji, de minister van Buitenland
se Zaken van communistisch China, zegt
Subandrio, minister van Buitenland
se Zaken van Indonesië, dat het protest
van China „valse beschuldigingen" be
vat over de behandeling van Chinese bur
gers, die op last van Djakarta hun zaken
in de landelijke districten moeten slui
ten. Subandrio zegt in zijn antwoordnota,
dat Chinese handelaars schuldig zijn ge
weest aan „kapitalistisch en monopolis
tisch gedrag, dat gepaard ging met aller
lei manipulaties en speculaties". Dit ge
drag betekent een gevaar voor het wel
zijn van de staat en van het Indonesische
volk, aldus Subandrio.
Hij protesteert voorts tegen de „inmen
ging" van de Chinese ambassade in Indo
nesië in de „binnyjlandse aangelegenhe
den van Indonesië". De bron van alle
moeilijkheden is een instructie van de Chi
nese ambassade aan de Chinese hande
laars om de orders van Indonesische
ambtenaren te negeren, aldus Subandrio.
In de antwoordnota wordt gezegd, dat de
regering van Indonesië zal overwegen of
zij de terugkeer naar China kan verge
makkelijken van die Chinezen, die zich
niet kunnen aanpassen aan de nieuwe si
tuatie die het gevolg is van de geleide
economie en geleide democratie in Indo
nesië.
(UPI) Subandrio verklaarde dat „de
activiteiten van Chinezen in Indonesië niet
in overeenstemming zijn met de politiek
van communistisch-China", en dat „in
dien de communistisch-Chinese regering
bescherming verleent aan die kapitalis
tische Chinezen hier, de Indonesiërs een
onjuiste indruk van communistisch-China
zouden krijgen".
Volgens Subandrio hebben de „overzee
se Chinezen zich niet gestoord aan recht
vaardige en humanitaire principes en
slaagden zij erin door allerlei manipula
ties, de Indonesische economie te over
heersen".
De goudmarkt is geheel in handen van
de Cbinezen, het monopolie van de markt
van gedroogde vis eveneens.
(Reuter) De anti-Chinese sentimen
ten hadden, naar Subandrio zei, sedert de
„Nederlandse periode" bestaan. Een Chi
nese organisatie was door de Nederlan-
Verwachting tot morgenavond:
Zwaarbewolkt en nevelig weer
met plaatselijk wat lichte neer
slag. Matige tot vrij krachtige
wind tussen zuid en zuidoost.
Weinig verandering in tempera
tuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
ders bewapend en zij was een handlanger
van de Nederlanders geworden tijdens de
Indonesische strijd om de onafhankelijk
heid. Verscheidene Chinese groepen had
den de terugkeer van de Nederlanders ha
de Japanse bezetting met vreugde be
groet, aldus de minister.
(AFP) Volgens radio-Peking zijn
meer dan 2 000 Chinezen, die in Indonesië
gevestigd waren, tussen september en
eind november sedert de „discrimineren
de maatregelen" van de Indonesische
autoriteiten, naar Kanton teruggekeerd.
Advertentie
BARTEUORISSTR.. HAARLEM TEL 13439
UIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM"TEL 223596
FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN
(Van onze correspondent in Parijs)
De grote diplomatieke week in Parijs, waar vandaag een vijftigtal ministers
bijeenkomen die morgen de jaarlijkse Atlantische conferentie bijwonen, welke
zaterdag en zondag door het westelijke topoverleg wordt gevolgd, is zaterdag
ingezet met een ernstig incident tussen de Verenigde Staten en Frankrijk, dat
zijn verdere uitwerking vermoedelijk wel niet zal missen. In de commissie der
chefs van staven, die jaarlijks de ministeriële conferentie pleegt voor te bereiden,
heeft de Amerikaanse generaal Nathan Twining vrijdag in militair-openhartige,
om niet te zeggen ongezouten, bewoordingen Frankrijk verantwoordelijk gesteld
voor de politiek-militaire crisis waarin de Noordatlantische Verdragsorganisatie
zich bevindt. Waar deze uitlatingen van de Amerikaanse generaal, ondanks de
uiterst strenge geheimhouding waaronder deze beraadslagingen altijd gehouden
worden, via een Amerikaans persbureau toch niettemin aan de grote klok
werden gehangen, mag men gerust aannemen dat dit „lek" door het State
Department in Washington zorgvuldig was voorbereid.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Herter zou deze week moge
lijk in iets gematigder termen, zo wordt
in Parijs verwacht, tegenover zijn Atlan
tische ambtgenoten uit hetzelfde anti-gaul
listische vaatje willen tappen. In de Fran
se hoofdstad heeft men dit rondborstige op
het Atlantische concert van deze week
maar zeer matig weten te waarderen.
President De Gaulle werd in West-Afrika
onmiddellijk van de Amerikaanse uitbar
sting om niet te zeggen van de Amerikaan
se diplomathieke bom, op de hoogte ge
bracht. Daafop werd bekendgemaakt, dat
Frankrijk nog vóór de ministeriële bijeen
komst een speciale zitting van de perma
nente NAVO-raad zal laten bijeenroepen.
Generaal Twining somde in zijn toe
spraak alle grieven op tegen de strategie
van De Gaulle, die binnenskamers in de
westelijke kanselarijen al maanden het
gesprek van de dag vormde. Hij protes
teerde tegen de Franse weigering Atlan
tisch geschut op zijn grondgebied te instal
leren, tegen de loskoppeling van de Fran
se vloot uit het Atlantische verband, tegen
het uitsluitend nationale beheer waaron
der De Gaulle de Franse luchtmacht wil
houden, en in het algemeen tegen het scep
ticisme van de Franse president-generaal
inzake de militaire integratie die juist een
der geloofsartikelen vormt van de Atlanti
sche verdedigingspolitiek.
Na afloop van de zitting liet een van de
Franse delegatieleden zich ontvallen dat
de Franse stafchef, generaal Ely, met
moeite op zijn stoel was blijven zitten en
de conferentiezaal zeker het liefste uit pro
test terstond verlaten had.
Oud zeer
Aangrijpend nieuws heeft de Amerikaan
se generaal intussen zeker niet te berde
gebracht. Uit de bewuste publiciteit die aan
zijn woorden is gegeven kan echter wel
worden afgeleid,'dat Washington van zins
zou zijn deze week weinig doekjes meer
te winden om het oude zeer van de Atlan
tische crisis, waarvoor Washington Frank
rijk- dus bijna exclusief aansprakelijk lijkt
te willen stellen. De onvolkomenheden van
de Belgische en de Nederlandse bijdragen,
die in het militaire comité ook weer aan
de orde zouden zijn gesteld, moeten door
generaal Twining vooral wel zijn toege
schreven aan het slechte voorbeeld dat
Het hoofdkwartier van de Franse strijd
krachten in Algiers heeft medegedeeld dat
de Nederlandse kustvaarder „Biesbosch"
(329 ton) vrijdagnacht door een Franse
torpedojager buiten de gewone scheep
vaartwegen was aangehouden. Het schip
bleek 250 ton springstof aan boord »e heb
ben. Volgens de scheepspapieren was de
ze zending besemd voor Libië, maar de
Franse autoriteiten menen, dat de spring
stof aan de Algerijnse rebellen moest wor
den afgeleverd De „Biesbosch" staat op
de Franse „zwarte lijst" van schepen, die
wapens vervoeren De Franse autoriteiten
verklaarden, de „Biesbosch" er reeds
lang van te hebben verdacht voorraden
voor de opstandelingen te vervoeren. Het
schip heeft de afgelopen maanden regel
matig havens langs de noordkust van Afri
ka aangedaan.
Bij de aanhouding bleken verscheidene
De Nederlandse kustvaarder „Bies
bosch" is in de Middellandse Zee door
een Frans oorlogsschip aangehouden
en opgebracht naar de Algerijnse ha
ven Arzed. Nadat de Fransen 250 ton
springstof van boord hadden gehaald,
die naar hun mening voor de rebellen
in Algerije bestemd was, mocht het
schip weer vertrekken.
kisten met springstof opengesprongen te
zijn. als gevolg van het zware weer in de
Middellandse Zee. Uit de papieren van de
„Biesbosch" viel op te maken dat de la
ding aan boord is genomen in Malaga in
Spanje.
Het schip is opgebracht naar de haven
van Arzed, waar de lading springstof van
boord werd gehaald. Nadat de bem inning
was verhoord, kreeg de kapitein zondag
middag toestemming de haven, 40 km. ten
oosten van Oran, te verlaten.
Frankrijk de andere Europese landen ge
geven heeft.
Zondebok
Zonder die Franse verantwoordelijkhe
den te willen verkleinen of verdoezelen is
het toch evenmin uitgesloten, dat de Ver
enigde Staten wel graag een zondebok tot
hun beschikking hadden. Washington zou
namelijk deze week ook voorstellen ter
sprake brengen inzake een herverdeling,
te zijnen voordele, der financiële lasten
der Europese verdediging. Bovendien toont
Eisenhower veel meer haast dan de mees
te Europese landen om de militaire inspan
ningen te verlichten, een verlichting die
dan door een spoedig en definitief einde
van de koude oorlog tussen Oost en West
gemotiveerd zou moeten worden.
Voorwendsels
Secretaris-generaal Paul-Henri Spaak
heeft al ondubbelzinnig te kennen gege
ven dat Washington niet het morele recht
heeft om financiële redenen of voorwend
sels het hele systeem der westerse ver
dediging in gevaar te brengen, een verde
digingssysteem, dat uit een gezamenlijk
initiatief met de Verenigde Staten, zo niet
onder de Amerikaanse impulsen tot stand
was gekomen.
Het zou dus kunnen zijn. dat de Ameri
kanen nu tenminste een zeer ruim deel
van de verantwoordelijkheid van de in
krimping of reorganisatie van de NAVO
bij voorbaat op de schouders van Frank
rijk trachten te schuiven, onder de be
schuldiging dat De Gaulle de militaire be
ginselen ondergraaft. Waarschijnlijk zal
premier Michel Debré, die morgen met
een redevoering het nieuwe NAVO-paleis
in Parijs en tevens de Atlantische minis
tersconferentie zal inwijden een eerste
voorproefje geven van de gevoelens die
de Amerikaanse aanval in Franse rege
ringskringen heeft verwekt. Gezien zijn
bruisend temperament belooft het ant
woord van de Franse minister-president
in felheid voor de uitlatingen van de ge
neraal Twining nauwelijks te zullen onder
doen.
Werkelijkheidszin
(AFP-UPI) Minister Herter, zei gis
teren bij zijn aankomst op het vliegveld
Orly dat de ministers van de NAVO-raad
bij hun bestudering van de internationale
toestand blijk moeten geven van werke
lijkheidszin. De crisissfeer lijkt te zijn
verminderd maar ër moet nog afgewacht
worden of de Sovjet-Unie bereid is ernstig
te onderhandelen over een rechtvaardige
oplossing van de grote problemen. Het zou
een grote vergissing zijn de plannen voor
de toekomst te baseren op een niet ge
rechtvaardigd optimisme.
„Wat de Verenigde Staten betreft kan ik
zeggen dat we altijd onze volle steun aan
de NAVO hebben gegeven. Dit zal onze po
litiek blijven. Wij zullen ons aandeel blij
ven dragen,'' aldus Herter.
De onderhandelingen over de nieuwe
C.A.O. voor de textielindustrie zijn na
genoeg afgesloten. De vakbonden hebben
gevraagd om ook de werktijden voor de
ploegwerkers te verkorten. De werkge
vers waren hiertoe niet bereid, doch wil
den in plaats daarvan wel een financiële
tegemoetkoming geven. Hiermee zijn de
werknemers, naar wij vernemen, voor
waardelijk akkoord gegaan. Zoals reeds is
gemeld zal het basis-uurloon voor de tex
tielarbeiders met 11 cent worden verhoogd.
Men hoopt, dat dit verhoogde loon de eer
ste week van januari zal worden uitbe
taald. De goedkeuring van het college van
Rijksbemiddelaars wordt op vrij korte ter
mijn verwacht.
De baard van Wim lbo was zondag
avond in het hele land een belangrijk
onderwerp. lbo had de manifestatie van
Nederlandse kunstenaars in het Concert
gebouw voor de actie „Redt een kind" als
eerste van een lange rij artiesten met een
liedje over Amsterdam geopend. Toen een
van de kijkers beloofde 100 gulden op het
gironummer van de actie te zullen storten
als Wim lbo zijn baard afschoor, was het
hek van de dam. De baard werd duizenden
guldens waard. De bezitter ervan sprak
tegen het einde van de uitzending de
kijkers nog even toe met de mededeling,
dat hij nu ook eens wilde horen hoeveel
men er voor over had als hij hem liet
staan. De stroom van telefoontjes werd
toen zo groot, dat men het voor en tegen
niet meer bij kon houden. Maar de eind
uitslag kostte Wim lbo zoals de foto's
tonen in ieder geval zijn baard.
Tot zondagavond was de totale opbrengst
van de V.P.R.O.-actie „Redt een kind" ten
bate van de vluchtelingen in Marokko
bijna 1.500.000. De artiestenavond in het
Concertgebouw bracht zondag ongeveer
100.000 op, maar er is voor 120.000
toegezegd. Mocht iedereen, die opgebeld
heeft, zich aan zijn belofte houden, zodat
dit laatste bedrag inderdaad wordt ont
vangen dan zal de totale opbrengst van
de actie gestegen zijn tot ruim 1.600.000.
De Nederlandse televisiekijkers boden in
totaal telefonisch 10.000 voor de baard
van Wim lbo. Toen bovendien een kapper
in Amsterdam 2500 bood voor het voor
recht om de baard af te mogen scheren,
zwichtte de cabaretier en besloot maan
dag de hartewens van de kapper in ver
vulling te doen gaan.
Uit Marokko is bericht gekomen, dat
van een bedrag van 100 thans twee kin-
Wim lbo, vandaag zonder
deren gekleed kunnen worden in plaats
van, zoals aanvankelijk verwacht, slechts
een. In totaal heeft de actie „Redt een
Kind" thans 32.000 kinderen aan kleding
en wat voedsel geholpen, doch er zijn er
50.000. Aan de avond, die onder produktie
van Karei Prior en onder regie van Jack
Dixon stond, werkte een dertigtal arties
ten belangeloos mee.
Wim lbo, zondag nog met baard
De minister van Maatschappelijk Werk,
mej. dr. M. A. M- Klompé had in het Con
certgebouw te Amsterdam via de televisie
camera's van de N.T.S. de avond geopend
met een oproep tot hulp: „Deze actie moet
beschouwd worden als een brug naar ver
dere actie in dit wereldvluchtelingenjaar"
VQfL
XVeerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Toch Is Het Zo2
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Vergadering
Bloembollencultuur 3, 4
Feuilleton 7
Horen en Zien 7
Agenda van Haarlem 7
Uit stad en omgeving4, 5
Beurs 4
Scheepsberichten 4
Sport 8, 9, 11
Dit nummer bestaal uit
twaalf pagina's
Talmud:
Veroordeel niemand
plaats zijt geweest.
eer ge in zijn
Het is dikwijls vermoeiend, al die op
roepen om steun in de krant, door de
radio, al die acties en collectes. Er is
geen einde aan.
Inderdaad, er is geen einde aan. „De
armen hebt.ge altijd bij". En de nood
ligt vaak dichter bij uw huis dan u
denkt. Want de mensen lopen met hun
moeilijkheden meestal niet te koop.
Wanneer u achteloos het geld voor de
sigaren op de toonbank van uw winke
lier legt of u brengt zaterdags een bos
bloemen voor uw vrouw mee naar huis,
dan beseft u niet dat er nog velen zijn,
ook in onze stad, die deze kleine ver
sieringen van het leven missen, omdat
ze op de rand van of net even onder
het minimum leven van wat aan ons
bestaan kleur en glans verleent.
Wie, zoals ondergetekende, met eigen
ogen getuige is geweest van de blijde
verrassing bij degenen die mochten
profiteren van het extraatje waarop
niet gerekend was, die zal de actie van
het Haarlems Dagblad voor de stille
armen alleen maar dankbaar kunnen
waarderen.
Wij denken misschien dat de armen
ons nodig hebben. Het is echter veeleer
omgekeerd: wij hebben de armen
nodig, want aan onze houding tegen
over hen komt aan het licht wie wij
zelf zijn of er in ons hart medegevoel
is met onze naaste in nood. Als we het
zo stellen is deze actie voor u een kans
om te tonen wie ge zijt
W. M. VAN ASPEREN
Hervormd Predikant
voorzitter^ Oecumenische
Raad van Kerken in
Haarlem e.o.
Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen heeft de minister
van Economische Zaken het bestuur van
de Nederlandse Bakkerijstichting bij zich
ontboden wegens de in enkele gemeenten
ingevoerde broodprijsverhoging, zonder
dat daarover met zijn departement over
leg is gepleegd. Deze bespreking zal
woensdag plaats hebben.
Ten aanzien van de broodoorlog in
Haarlem, ontstaan na een broodprijsver
laging, heeft de minister, die in dit con
flict bemiddelend zou optreden, nog steeds
geen beslissing genomen.
Vanochtend is de Nederlandse schilde
res Lizzy Ansingh op 84-jarige leeftijd
in haar woning aan de Prinsengracht te
Amsterdam overleden. Zij was een der
„Amsterdamse Joffers".
Maria Elisabeth Georgina Ansingh
v erd 13 maart 1875 te Utrecht geboren.
Reeds op zeer jeugdige leeftijd begon zij
bijbelse voorstellingen en engelen uit het
hoofd te tekenen. Sinds haar zesde jaar
kwam zij veel op 't atelier van haar tante
Thérèse Schwartze. Toen zij 12 jaar oud
was, tekende Lizzy 's avonds bij prof. N.
van der Waay. In 1893 ging zij naar de
Rijksacademie voor Beeldende Kunsten
te Amsterdam, waar zij vier jaar studeer
de, onder anderen bij Allebé en Dake. In
1900 exposeerde zij voor het eerst met een
portret van haar moeder. Nadien heeft
Lizzy Ansingh een groot aantal persoon
lijkheden geschilderd. Zij verkreeg grote
bekendreid door haar poppenschilderijen,
die menselijke gebreken en fouten he
kelden. Enkele van deze werken werden
met gouden en zilveren medailles be
kroond. Ook dieren, landschappen, stads
gezichten en bloemen heeft Lizzy Ansingh
op het doek gebracht. In 1935 werd deze
zo begaafde schilderes benoemd tot rid
der in de Orde van Oranje Nassau. Ook ve
le buitenlandse onderscheidingen vielen
haar ten deel. In 1955 ontving zij de zilve
ren medaille van de stad Amsterdam.
Advertentie
sag
Tracteer met de feestdagen^
uw huisgenoten, gasten en een
ieder met wie u het goed meent
op Septerffruit
heerlijk - uitgelezen kwaliteit
gezond - hygiënisch
en feestelijk verpakt.
Bij uw winkelier of via: Remmert Septer - Tiel
