Omvang schrootfraude volgens voorlopige en
globale cijfers twaalf miljoen gulden
Kongolezen eisen overleg
op 5 januari aanstaande
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
KEULSE SYNAGOGE IN DE
KERSTNACHT BEKLAD
HET WEER
CHALET^
KAAS A
Daders, twee leden van de „Deutsche
Reichspartei", daags daarna gepakt
Ongelukken in Europa en
V.S. in kerstweekend
Kosten levensonderhoud
opnieuw gestegen
Ter vaststelling van de datum der
soever ei n iteitsoverdrac h t
Top ge spr ek 16 mei
74e JAARGANG No 144
MAANDAG 28 DECEMBER 1959
J<Me JAARGANG No 296
Bijzonder zachte kerst
Nu en dan opklaringen
V ooral met voor sloop bestemde schepen
werd op allerlei manieren geknoeid
Gelijk gekregen
„Caravelle" vindt aftrek
Franse onderwijzers men
gen zich in de schoolstrijd
In de krant van heden:
Het woord is aan
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. HeÜigland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Bonn)
Tot een weerzinwekkende uiting van
antisemitisme is het in de nacht van don
derdag op eerste kerstdag in Keulen ge
komen. Twee 25-jarige leden van de
uiterst rechtse neo-nazistisch genoemde
„Deutsche Reichs Partei" besmeurden de
nieuwe synagoge te Keulen met haken
kruizen, de woorden „Deutsche, wir vor-
dern: Joden hcraus" (Duitsers, wij eisen:
Joden eruit) en met zwarte, witte en ro
de verfstrepen. Vervolgens ging het twee
tal naar het Keulse monument voor de
slachtoffers van de nazivervolging, dat zij
eveneens met verf bekladden. In de
Bondsrepubliek ontstond reeds op eerste
kerstdag een golf van verontwaardiging
over deze schanddaad. Zowel de autoritei
ten te Keulen en Dusseldorp, de hoofdstad
van Noordrijn-Westfalen, als te Bonn ga
ven meteen door officiële uitingen van af
schuw te kennen, dat hier sprake is ge
weest van een individuele daad. niet van
een antisemitisme in West-Duitsland.
Bij de scheepswerf Wilton Fijenoord
in Schiedam is zaterdagavond grote
ravage aangericht door het omslaan
van twee zware hijskranen. Felle
windstoten brachten een tachtig ton
zware rijdende armkraan in beweging,
ondanks het feit dat de wielen geblok
keerd waren. Het gevaarte schoof met
steeds groter vaart zijn rijbaan van
150 meter lengte af, aan het einde
waarvan het een wipkraan van veertig
meter, met een gewicht van 400 ton
ramde. Zo hevig was de botsing tussen
de kranen dat beide tegen de grond
sloegen, waarbij grote gaten in het
wegdek geslagen werden en een hoofd
toevoerbuis van de waterleiding door
boord werd. Het anderhalve ton we
gende z.g. schijvenblok schoot rake
lings langs een grote tank waarin zich
een miljoen liter gasolie bevond. Per
soonlijke ongelukken deden zich niet
voor. Het verkeer over de Nieuwe
Waterwegstraat was gedurende enkele
uren gestremd. De totale schade wordt
geraamd op een miljoen gulden.
NEW YORK (Reuter) —Het aantal
slachtoffers van ongelukken gedurende
de kerstdagen en het weekeinde in de V.S.
was zondagnacht tot 580 gestegen. Er vie
len 469 doden door het verkeer. Bij brand
verloren 38 mensen het leven en 60 men
sen kwamen door andere ongevallen om
het leven.
LONDEN (UPI) Buiten Nederland
zijn in Europa tot zondagavond in totaal
224 slachtoffers van ongelukken geduren
de de kerstdagen en het weekeinde ge
meld: 25 in Italië, 16 in Griekenland, 13
in Portugal, 11 in Zweden, 10 in Spanje,
6 in Zwitserland, 5 in België, ongeveer 40
in Engeland en ongeveer 20 in West-Duits
land. In Finland kwamen vijf mensen om
het leven, waaronder twee jongens die op
gesloten zaten in een brandende tucht
school.
In de Oostenrijkse alpen werd bij het
Zillertal een Duitse toerist door een lawi
ne bedolven en gedood, nabij Kitzbühel
kwamen twee anderen eveneens door een
lawine om het leven. Op de Hahnenhamm
een top nabij Kitzbühel, overleefden zes
mensen een lawineval.
Uit Zuid-Afrika komt het bericht dat in
totaal zeker 107 mensen bij ongevallen en
vechtpartijen om het leven zijn gekomen.
Alleen in Johannesburg werden 36 negers
en zes blanken gedood tijdens vechtpar
tijen, die ontstonden uit te grof gebruik
van zelfgestookte sterkedrank. Bij een
vechtpartij tussen mijnwerkers uit Nyas-
sa en Xhosa raakten 79 inheemsen ge
wond.
(Van onze weerkundige medewerker)
De kerstdagen van 1959 zijn in een groot
deel van West-Europa de zachtste van de
ze eeuw geweest. De temperatuur steeg
op tweede kerstdag, toen er met een har
de tot stormachtige zuidwestenwind zach
te oceaanlucht werd aangevoerd, tot 10 a
11C. Het record op de kerstdagen is 12
C. Zelfs uit een groot deel van West-Rus-
land werd de vorstlucht verdreven. Naar
het zich laat aanzien zal het vrij zachte
maar onbestendige weer dit jaar aanhou
den. De wind neemt tijdelijk wat af waar
door het vooral 's nachts iets kouder
wordt. De laatste week van december, die
gemiddeld de natste week van de hele
winter is, zal ook de komende dagen de
regenmeters nat weten te houden. De
stormdppressie, die ons deze zeer zachte
en stormachtige kerst heeft gebracht,
blijft de eerste dagen boven de Noordzee
in de buurt.
Verwachting tot morgenavond:
Nu en dan opklaringen, maar
ook plaatselijk enkele buien.
Aanvankelijk tijdelijk krachtige
of harde, later overwegend ma
tige wind tussen west en noord
west. Dezelfde temperaturen
als vandaag of iets lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
(Van onze Haagse redacteur)
Hoewel het onderzoek naar de internationale schrootfraude ten nadele van
het Vereveningsfonds voor ingevoerd schroot (O.C.C.F) van de Kolen- en Staal
gemeenschap nog niet is voltooid, staat nu reeds vast, dat dit fonds een orgaan
van de staalverwerkende industrie in de Europese gemeenschap dat hel markt-
ordenend beleid van de Hoge Autoriteit in de schrootsector uitvoerde voor
tenminste tweeëneenhalf miljoen dollar (bijna acht miljoen) gulden) is benadeeld.
Dit bedrag betreft echter alleen nog de hoeveelheden schroot ruim honderd
zestigduizend ton waarvoor het bewijs is geleverd, dat het fonds ten onrechte
daarvoor een perikwatie (vereveningsbijdrage) heeft uitbetaald. Van nog eens
honderdtienduizend ton is het waterdichte bewijs, dat ermee gefraudeerd is, nog
niet geleverd, maar het is waarschijnlijk, dat bij het voortgezette onderzoek ook
daarvan de malversatie kan worden aangetoond. Daarmee komt de omvang van
dc fraude al dicht in de buurt van vier miljoen dollar: twaalf tot dertien miljoen
gulden, wanneer men uitgaat van een gemiddelde perikwatie van vijftien dollar
per ton schroot.
Daar het onderzoek waarbij behalve
het Zwitserse accountantskantoor dat met
de controle is belast ook twintig ambulan
te inspecteurs van de K.S.G. zijn ingescha
keld nog niet is afgesloten, dient met de
mogelijkheid rekening te worden gehou
den, dat er nog meer fraudegevallen wor
den ontdekt.
In de conclusies van het rapport omtrent
de schuldvraag wordt gesteld „dat de on
dernemingen van de ijzer- en staalindustrie
bij het dagelijkse beheer van het vereve
ningsstelsel te veel staat hebben gemaakt
op de goede trouw van de schroothandel.
De omvang van de geconstateerde han
delingen toont onweerlegbaar aan dat een
bepaald aantal schroothandelaren mis
bruik van dit vertrouwen heeft gemaakt".
De Nederlandse schroothandelaar Louis
Worms, die twee jaar geleden aan het
licht bracht dat 21.000 ton uit de Europese
gemeenschap afkomstig schroot met frau
duleuze middelen voor een verevenings
bijdrage in aanmerking was gekomen en
volhield dat er nog meer geknoeid was,
heeft op dit punt ruimschoots gelijk ge
kregen.
Tot goed begrip dient men te weten wat
dit vereveningsfonds ook wel perikwa-
tiekas genaamd inhield. Omdat de
Europese staalindustrie enerzijds meer
behoefte had aan schroot dan binnen de
zes landen ter beschikking stond en men
düs op invoer uit derde landen aangewe
zen was en de Hoge Autoriteit anderzijds
de schrootprijs op het lagere binnenlandse
NEW YORK (Reuter) De onderhan
delingen tussen de Franse vliegtuigenfa-
briek „Sud Aviation" en diverse Ameri
kaanse luchtvaartmaatschappijen over
het gebruik van het 2-motorige Franse
straalverkeersvliegtuig „Caravelle" in de
Verenigde Staten zijn in een beslissend
stadium gekomen.
Een woordvoerder van „Sud Aviation"
deelde mede. dat binnen niet al te lange
tijd contracten zullen worden gesloten
voor de aankoop van de „Caravelle" in
Amerika. De onderdelen zullen in de Ver
enigde Staten worden gemonteerd, terwijl
het toestel uitgerust wordt met Amerikaan
se straalmotoren, in plaats van met de
thans gebruikte Engelse Rolls-Royce mo
toren.
PARIJS (AFP) Het bestuur van de
Franse nationale onderwijzersvereniging,
die tweehonderdduizend leden telt, heeft
na een vergadering te Parijs in een be
kendmaking verklaard „onverzettelijk
gekant te zijn" tegen het door de „huidige
meerderheid van kerkelijken in de Natio
nale vergadering aanvaarde ontwerp dat
voorziet in aanzienlijke verhoging van de
staatsbijdrage aan de rooms-katholieke
bijzondere scholen".
peil wilde houden, besloot zij een bijdra
ge te verlenen op het van buiten de ge
meenschap ingevoerde schroot. De uit
voering van dat beleid werd overgedra
gen aan het Vereveningsfonds (O.C.C.F.)
als orgaan van het bedrijfsleven. De in
komsten van het O.C.C.F. bestonden uit
de contributies van de ijzer- en staalfa
brieken, gebaseerd op de hoeveelheden
verwerkt schroot.
De schroothandel liet nu met behulp van
vervalste documenten uit de Gemeenschap
afkomstig schroot doorgaan voor uit der
de landen geleverde partijen. Het onderzoek
had dus vooral ten doel de gang van het
schroot te reconstrueren en de bijbehoren
de documenten te produceren. De contro-
'pwerkzaamheden werden in versneld
tempo uitgevoerd toen de Hoge Autoriteit
besloot zelf de leiding in handen te nemen.
Maar dat was pas in september 1958, een
klein jaar nadat de heer Worms zijn aan
gifte had gedaan. Het O.C.C.F. had aan
vankelijk de zaak „intern" behandeld en
de voorzitter, de heer P. R. Bentz van den
Berg, directeur van de Koninklijke Ne
derlandse Hoogovens en Staalfabrieken,
gaf drie maanden na de klacht van de
heer Worms opdracht tot een accountants
onderzoek, dat dus door de Hoge Autoriteit
werd overgenomen.
(Voor vervolg zie pag. 3)
pug
Omvang schrootfraude1, 3
Weerrapporten 1, 2
Economisch nieuws2
Toch Is Het Zo2
Van Dag tot Dag3
Op dc Praatstoel 3
Feuilleton 4
Horen en Zien 4
Agenda van Haarlem4
Uit stad en omgeving5, 6
Scheepsberichten 6
Beurs 6
Kerstrede Koningin 7
Buitenlands nieuws 8
Puzzel race van Oud naar
Nieuw (3) 9
Kunst .9
Sport 11, 12, 13
Dti nummer hestaai uit
veertien pagina's
Het landelijk prijsindexcijfer van h"t
levensonderhoud van gezinnen van hand
en hoofdarbeiders, zoals dat maandelijks
door het Centraal Bureau voor de Statis
tiek wordt samengestc" op basis 1951
100, vertoonde van medio oktober 1959 tot
medio november 1959 een st'jging van 1
punt. Het indexcijfer inclusief AOW steeg
van 125 tot 126 en 't indexcijfer exclusief
AOW van 120 tot 121.
Deze stijging speelde zich vrijwel uit
sluitend af irf de sector „voeding". Vooral
de indexcijfers voor aardaopelen, groenten
en fruit gaven een stiiging te zien, terwijl
voorts de prijzen voor de sector schelvis
en eieren opliepen. Het totaal-indexcijfer
voor de sector voeding steeg hierdoor van
124 medio oktober tot 126 medio november.
De daders zijn de 25-jarige bakker Ar
nold Strunk en de eveneens 25-jarige kan
toorbediende Paul Josef Schonen. Zij wer
den twintig uur na de daad op de avond
van de eerste kerstdag na een koortsach
tige politie- en justitiële activiteit te Keu
len gevat. Op de kamer van Strunk wer
den aan lectuur slechts nationaalsocialis-
tische boeken gevonden. Voorts vond men
op zijn kamer een pistool verborgen.
In Dusseldorp en Bonn nam men deze
misdaden hoog op. De minister van Bin
nenlandse Zaken van Noordrijn-Westfalen
waarin Keulen ligt. Dufhues richtte tot
tweemaal toe via televisie en radio oproe
pen tot de bevolking om mee te helpen
de daders op te sporen. Men loofde daar
voor 15.000 mark uit Inmiddels stroom
den bij de Joodse gemeente te Keulen te
legrammen uit de gehele Bondsrepubliek
binnen van Duitsers die van hun afschuw
over de daden blijk gaven. Tot hen be
hoorde een Duitse Nobelprijs winnaar,
maar ook bondskanselier Adenauer, die
schreef: „Met afschuw heb ik van deze
misdadige daad gehoord, die met mij al
le behoorlijke Duitsers veroordelen".
Bondspresident Lübke zei in een tele
gram: „In diepste verontwaardiging over
de verwerpelijke schending geef ik u de
verzekering dat het Duitse volk, in wiens
naam misdadigers reeds eenmaal smaad
en schande bedreven hebben, zich door
het gebod van de naastenliefde verplicht
gevoelt in vrede en met wederzijdse ach
ting samen te leven."
Minister Dufhues zei vrijdagavond laat
voor de televisie, toen hij de namen van
de daders bekend maakte: „Er is in
Noordrijn-Westfalen geen antisemitisme,
er zijn hoogstens enige buitenstaanders".
Uit zijn verklaring bleek dat Strunk, die
het eerst gearresteerd was, dadelijk be
kend had. Zijn mededader Schonen, wiens
naam door Strunk bij zijn bekentenis was
genoemd, ontkende evenwel iets te ma
ken te 1 ebben met de schanddaden. Strunk
vertelde, dat hij geen antisemiet was.
maar dat hij slechts wilde protesteren te
gen het feit dat zijns inziens zoveel Jood
se Duitsers vooraanstaande posities in
Advertentie
In Teteringen bij Breda is eerste kerst
dag brand ontstaan in een landbouw-
schuur doordat kinderen van de eige
naar, de landbouwer A. Backse met
worden.
lucifers speelden. De schuur (links)
brandde tot de grond toe af waarbij
twee paarden omkwamen. Het woon
huis kon met grote moeite behouden
'cijouftm//
- ,8ARTEUQRÖ6TR. HAARLEM .TEk 33439,
IEIDSESTRAAT (BlÏKONINGSPLÖNJ AMSTERDAM TIL 2235$6
SUÈDE DAMESJASJES in kleuren
Mme. De Stael:
Liefde is voor negentig procent een
kwestie van psychologie, voor tien pro
cent van moed en voor de rest van zui
ver geluk.
West-Duitsland innemen. De Keulse rab
bijn, dr. Azaria, gaf op eerste kerstdag
eerst opdracht de hakenkruizen en de na
zi-woorden op de synagoge te laten staan
teneinde de Keulse bevolking duidelijk te
maken, dat er nog altijd antisemitische
handelingen in Duitsland voorkomen. La
ter gaf hij evenwel de politie toestemming
de verf te verwijderen.
Inmiddels heeft de centrale raad van de
Joden een verklaring gepubliceerd waar
in wordt gezegd dat het onheilspellend is
in het jaar 1959 beelden van het jaar 1938
op te roepen. De centrale raad gaf uiting
aan zijn bevreemding over het feit, dat
na de schending van de synagoge in Dus
seldorp in 1958 geen goede maatregelen
door de politie zijn genomen om herha
ling te voorkomen.
Arrestaties
Inmiddels heeft de Deutsche Reichs
Partei een verklaring uitgegeven over de
wandaden van twee van haar Keulse le
den. De partijleiding royeerde Strunk en
Schonen en schorste het bestuur van de
Keulse partijafdeling, die ontbonden is
verklaard. De D.R.P.-voorzitter Meinberg
verkondigde te Hannover, dat zijn partij
zich aan de grondwet wil houden en hij
ging meteen van de verdediging in de aan
val over door mee te delen dat Schonen
en Strunk geregeld in Oost-Duitsland zijn
geweest en mogelijkerwijze door de Oost-
duitse communistische jeugdorganisatie,
F.D.J. naar West-Duitsland gezonden kun
nen zijn om in de Bondsrepubliek anti-se-
mitische handelingen te verrichten
Deze zoetsappige excuses wil men te
Bonn niet slikken. De D.R.P. draagt nu
eenmaal een onmiskenbaar neo-nazistisch
accent en heeft door het hitlerachtige op
treden van de zogenaamde oorlogsheld
Rudel en anderen tijdens recente verkie
zingscampagnes uiting gegeven aan een
geest zoals die tot 1945 in Duitsland werd
gehuldigd. Men noemt de royering en
schorsing dan ook loze gebaren, omdat
daardoor de gevaarlijke geest van de par
tij niet wordt uitgebannen. Haar vulgaire
nationalisme en het volgen van Hitiers
spoor vormen een rijke voedingsbodem
voor „jonge strijders" onder de zwart, wit
rode D.R.P.-banier als Strunk en Schonen
bleken te zijn. Inmiddels heeft de politie
te Keulen de eerste voorzitter van de
D.R.P.-afdeling in Keulen, en enkele an
deren opgepakt.
De hoofdcommissaris van de Keulse
politie heeft meegedeeld, dat de bevolking
van de stad bij het onderzoek naar de ont
wijding van de synagoge geholpen heeft
op een wijze „als nooit tevoren".
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
Het congres, dat de Kongolese eisen
moet neerleggen voor de komende ronde-
tafeieonferentie. begon eerste kerstdag te
Kisantoc in een Afrikaans café met toe
spraken van de partijleiders, die allen
een onmiddellijke, volledige en onvoor
waardelijke onafhankelijkheid voor een
federale Kongo eisten. Kasavoeboe's rede
was nochtans gematigd en vriendelijk
jegens het Belgische volk. Hij drong aan
op kalmte en bezwoer geen bloed te ver
gieten.
De komende dagen zal Kasavoeboe, die
door zijn aanhangers „Koning van Kon
go" wordt genoemd, de slotresoluties van
het congres aan de koning der Belgen en
minister De Schrijver kunnen voorleggen,
daar hij voor een audiëntie wordt uitge
nodigd. De voornaamste eis is een confe
rentie met de Belgische leiders op 5 ja
nuari, waarop de voorwaarden zullen
worden vastgesteld van de soevereini
teitsoverdracht. Minister De Schrijver
heeft half januari een rondetafelconferen
tie voorgesteld.
Met de aankomst vandaag in Leopold-
stad bereikte de Kongo-reis van koning
Boudewijn haar hoogtepunt. De koning ar
riveerde uit Loeloeaburg, waar ik hem za
terdag zag verwelkomen op een manier,
die karakteristiek is voor de onzekere at
mosfeer van zijn bliksembezoek. De jon
ge vorst salueeerde met wat melancholie
ke glimlach voor de autoriteiten en de
Europese bevolking, die hem toejuichte.
In een wit uniform gestoken, schreed hij
langs de plaatselijke stamhoofden, onder
wie „Nimi Loekenge" van de Bakoeba-
stam, eigenaar van 320 vrouwen, een vad
sige, in lompen gehulde vertegenwoordi
ger van het oude Afrika, die bij 's konings
aankomst met een krachtige oprisping
een privé saluutschot gaf. De koning reed
vervolgens in een open auto met snelle
vaart naar de residentie van de gouver
neur langs een menigte, die net groot ge
noeg was en net voldoende juichte, om of
ficieel van een „hartelijk welkom" te kun
nen spreken. Nochtans stonden er betrek
kelijk weinig Kongolezen langs de route.
Op het vliegveld waren slechts een dui
zend zorgvuldig door de politie uitgezochte
en in trucks aangevoerde zwarten aanwe
zig. Voor de rest van de Loeloeaburgers
bleef het vliegveld taboe. Duizenden sol
daten hielden de menigte langs de route
terug en gebruikten bij de minste aanlei
ding geweerkolven met gummiknuppels.
Spandoeken, die behalve „Leve de ko
ning" ook „Leve de onafhankelijkheid"
zeiden, waren verboden, maar uit de me
nigte steeg de roep wel op. De Kongole
zen zien in hun onafhankelijkheidswens
geenszins een reden om de koning geen
eer te betuigen.
Nadat de koning na een snelle rit in de
residentie was verdwenen, werd de Kon
golese menigte, die aan haar verplichting
had voldaan, door de politie schielijk, en
veelal vrij hardhandig, naar de Afrikaan
se wijk teruggedrongen. De Belgische
autoriteiten nemen na de incidenten van
Stanleystad geen enkel risico meer. Voor
's konings aankomst in Leopoldstad waren
eveneens grootscheepse veiligheidsmaat
regelen genomen, hoewel de Abako een
order voor een hoffelijke ontvangst had
gegeven.
De gereserveerde hartelijkheid van dit
welkom stak overigens koel af bij het
laaiend enthousiasme, waarmee de Aba-
ko-leider Kasavoeboe op kerstavond ont
vangen werd in Kisantoe, waar de Abako
met haar coalitie-genoten een vierdaags
congres hield. Kasavoeboe's auto werd
omspoeld door mannen, die „Ruau ruau",
een verbastering van het Franse woord
voor koning, schreeuwden, en vrouwen en
kinderen die lachend en juichend om hem
heen dansten.
LONDEN (Reuter/UPI) In de Britse
hoofdstad verluidt dat het westen, na
overleg tijdens de kerstdagen, heeft be
sloten de Russische regering voor te stellen
de topconferentie tussen oost en west op
16 mei te Parijs te laten beginnen. Premier
Kroesjtsjev heeft voorgesteld de confe
rentie op 4 mei of op 2 april te laten be
ginnen. (Zie ook pagina 8).
Advertentie
- Zwitserse
uitstekend houdbaar.
W 1' alleen echt mes het merk CHALET!
