Bondsdag wijdt toch een
debat aan neo-nazisme
Nevil Shute overleden
Papoea protest tegen de
uitlatingen van Jouwe
Boze DRP-er verliet Landdag te Mainz
Koop nü 1VOROL
Sukarno beheerst
politieke partijen
Marconist Van R. op
10 februari voor het
gerecht
Ionenmotor draait
proef in Amerika
Een dode in
het verkeer
Antillen gaan straf
wetgeving uitbreiden
Soldaat in burger
ondermijnde gezag
van officier
ABDIJSIROOP
De heer Jouwe: „Dit is
een doorgestoken kaart"
Van Dalsum-ring
Reistoelagen aan dichters
9
Decreet machtigt hem
deze te verbieden
De zaak Lynn Katiffmann
Snelheden mogelijk
van 160.000 km per uur
Fransen niet afkerig
van ruimtevaart met
Russische hulp?
Russen gereed met
atoom-onderzeeër?
Binnenkort proef met
plastic-brievenbussen
„Bijzondere aanbiedingen"
geen uitverkoop?
Om nieuwe politieke
conflicten te vermijden
Grijp die man!"
Twee meisjes liepen weg
„Samenwerking tussen bevolking en gouvernement
op Nieuw-Guinea is goed"
Snelle beslissing verwacht
over Toneelspreiding
Toegang tot Frans Hals
museum bij manifestaties
WOENSDAG 13 JANUARI 1960
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse regering zal begin vol
gende maand een samenvattend bericht
over de antisemitische wandaden van de
laatste weken in de Bondsrepubliek aan
de Bondsdag (Tweede Kamer) te Bonn
verstrekken. De Bondsdag zal over dit
overzicht een debat aangaan, terwijl
voorts de kans bestaat dat het in decem
ber in de ijskast geschoven wetsontwerp
tot bescherming van zekere bevolkings
groepen, in het bijzonder van de Joodse
Duitsers, toch weer ter tafel zal komen.
Oorspronkelijk was het de bedoeling van
de Bondsdag géén debat over het anti-se-
mitisme te houden. Gisteren werd even
wel in gezamenlijk overleg tussen alle
partijen besloten dat de Bondsdagvoorzit
ter Gerstenmaier volgende week woens
dag een verklaring over de antisemitische
wandaden van de laatste tijd zal afleggen.
Daar Gerstenmaier ziek is, bestaat de
kans dat de oudste vice-president, de so
cialistische professor Carlo Schmid, de
ze verklaring zal afleggen. Men hoopt te
Bonn, dat er volgende week wat meer lijn
zal zitten in de regeringspolitiek ten aan
zien van de antisemitische daden. De
laatste dagen was er geen sprake van eni
ge lijn: waar het ministerie van Buiten
landse Zaken in. het buitenland liet verkon
digen, dat achter de wandaden een com
plete actie stak, daar verklaarde de mi
nister van Binnenlandse Zaken Schroder,
dat hiervan géén sprake was.
Schiroka werd boos
In de deelstaten Noordrijn-Westfalen en
Rijnland-Palts hebben de regeringen en
parlementen gisteren al verklaringen
over de antisemitische uitingen afgelegd.
In Dusseldorp, in de Noordrijnwestfaalse
Landdag, stonden alle parlementsleden op
toen een gemeenschappelijke verklaring
van regering en oppositie werd voorgele
zen. waarin het antisemitisme scherp ver
oordeeld werd. In het Rijnlandpaltse par
lement te Mainz legde minister-president
Altmeier namens de drie democratische
partijen, de C.D.U., de S.P.D. en de
F.D.P., een soortgelijke verklaring af. Hij
laakte voorts het optreden van de Deut
sche Reichs Partei, die bij de laatste ver
kiezingen in deze deelstaat op het kantje
af een zetel in de Landdag behaalde, wel
ke wordt bezet door een zekere Schiroka.
Laatstgenoemde poogde gisteren tever
geefs aan het woord te komen. Zijn ver
zoek om te spreken werd door geen enkel
ander landdaglid gesteund, waardoor
Schiroka moest zwijgen. Hij liep ten slotte
boos het parlement uit.. Schiroka zei za
terdag op een congres van de afdeling
Rijnland-Palts van de D.R.P. te Kaisers-
lautern, dat alle buitenlandse troepen uit
Duitsland moeten worden teruggetrokken.
Wij kunnen, zo zei Schiroka geen buiten
landse soldaten op Duits grondgebied ver
dragen, omdat zij diegenen steunen, die
na de oorlog „de eenheid van ons rijk"
hebben vernield en „de verraders" heb
ben beloond.
Maatregelen
(Reuter) Het stadsbestuur van West-
Berlijn heeft bepaald dat twee rechtse or
ganisaties, de „Liga van Nationale Stu
denten" en de „Nationale Jeugd van Duits
land" onconstitutioneel zijn en moeten
worden ontbonden. Maandagavond wer
den twee mannen aangehouden die ver
dacht werden van het aanbrengen van
spotprenten van Adenauer en enkele mi
nisters. Een van hen verklaarde dat hij
gehandeld had in opdracht van de Oost-
duitse communistische jeugdorganisatie
Advertentie
Dubbele tuben: Voordeliger prijs.
Uw tanden vragen het beste.
DJAKARTA (Reuter) President Su
karno van Indonesië heeft dinsdag met een
decreet de volledige controle verkregen
over de Indonesische politieke partijen.
Hij heeft ook de macht gekregen de par
tijen op te heffen indien hij dit nodig acht.
Bovendien heeft de Indonesische presi
dent een nieuwe massale politieke organi
satie ingesteld, het „Nationale Front",
waarvan hijzelf de leider zal zijn, en het
opperste staatslichaam, waaraan hij ver
antwoording schuldig zal zijn, het „Volks
congres".
Dit parlementaire lichaam zal worden
samengesteld uit gekozen vertegenwoor
digers van de gewesten, leden van het hui
dige parlement en leden van „functionele
groepen", die zullen worden aangewezen
door de president.
De Indonesische president heeft in een
officiële aankondiging iedere Indonesi
sche burger opgeroepen lid te worden van
het Nationale Front. De taak van dit front
zal zijn mee te werken aan het driedelige
doel, dat de regering zich heeft gesteld:
1. De voltooiing van de Indonesische natio
nale revolutie.
2. Het bereiken van een welgeschapen
en voorspoedige gemeenschap door alge
mene ontwikkeling en opbouw,
3. Het brengen van West-Irian (Neder-
lands-Nieuw-Guinea) binnen de Indone
sische republiek.
Door deze decreten heeft president Su
karno een eind gemaakt aan wat hij als
ongeschikt voor Indonesië het „vrijge
vochten liberalisme" heeft genoemd.
Het decreet, dat de president de vol
macht geeft de politieke partijen te ont
binden, is een bijzonder harde treffer voor
de drie voornaamste politieke partijen in
Indonesië, de mohammedaanse Masjumi,
de communistische partij en de moham
medaanse Nahdatul Ulama aldus Reu
ter uit Djakarta. Alleen de P.N.I. zal
waarschijnlijk niet getroffen worden door
deze maatregel.
Het decreet stelt de president in staat,
na ruggespraak met het opperste gerechts
hof, elke partij te verbieden, die tegen de
beginselen en de doelstellingen van de
staat is, een programma heeft dat gericht
is op veranderingen in deze beginselen en
doelstellingen of verzet heeft gepleegd of
gesteund.
waarvan hij lid is. Swastika's werden we
derom aangetroffen op verschillende
plaatsen.
De 35-jarige vrachtautobestuurder Wer
ner Leukel is door een rechtbank van
Giessen, in de deelstaat Hessen, tot veer
tien maanden gevangenisstraf en drie
jaar verlies van burgerrechten veroor
deeld wegens het kladden van nazileuzen.
In Lüneburg heeft een rechtbank de 45-
jarige huisschilder Karl Schlachta tot
zeven maanden gevangenisstraf veroor
deeld wegens het schilderen van haken
kruisen.
Protesten
PARIJS (Reuter-AFP) Meer dan vijf
duizend personen hebben dinsdagavond te
Parijs deelgenomen aan een bijeenkomst
van de internationale bond tegen het an
tisemitisme. Onder de sprekers bevond
zich Joséphine Baker, wier moeder een
negerin en wier vader een Jood was. Jood
se, protestantse en rooms-katholieke gees
telijken en politici voerden het woord.
In Florence zijn drie jongelieden gear
resteerd die bezig waren hakenkruisen op
muren te schilderen. Ook in Nieuw-Zee-
land zijn hakenkruisen op muren gekalkt.
NEW YORK (AFP) President Eisen
hower heeft het Amerikaanse Joodse Con
gres een brief gezonden waarin hij ver
klaart dat men het virus van de onver
draagzaamheid zich geen centimeter meer
kan laten verspreiden omdat het een be
dreiging vormt voor de vrijheid en de eer
bied voor de mens in de gehele wereld.
BOSTON (UPI) De Nederlandse mar
conist W. van R., die van moord op Lynn
Kaufmann wordt beschuldigd, zal op 10
februari voorkomen, aldus heeft het hoog
gerechtshof te Boston dinsdag bekendge
maakt. Rechter Frank J. Murray is aan
gewezen om het proces te leiden. Deze da
tum is in overleg met Van R.'s verdediger,
WASHINGTON (Reuter) —Het hoofd
van het laboratorium voor elektrische
voortstuwing van de Amerikaanse dienst
voor lucht- en ruimtevaart, Childs, heeft
dinsdag meegedeeld, dat te Cleveland de
eerste fase van het speurwerk over de
bouw van een ionenmotor voor raketten,
die snelheden van meer dan 160.000 kilo
meter per uur mogelijk maakt, bijna is
afgesloten. Modellen van de motor heb
ben al ruim vijftig uur proefgedraaid.
De overblijvende problemen zijn van zui
ver werktuigkundige aard, aldus Childs.
De motor werkt als het zeer zeldzame
metaal cesium in vloeibare vorm bij
wolfram wordt gevoegd. Er ontstaan dan
positieve en negatieve ionen, die met
grote snelheid naar rijen elektroden in het
achterste gedeelte van de motor schieten.
Op het laatste ogenblik worden zij uit hun
baan getrokken en geven de voortstu
wing als zij achter uit de motor stromen.
Childs zei, dat er geen slijtage is omdat
er geen bewegende delen in de motor zijn.
In Philadelphia is dinsdag bekendge
maakt, dat de zeven mannen, uit wier mid
den de eerste Amerikaanse ruimtevaarder
zal worden gekozen, binnenkort naar
Philadelphia zullen gaan voor proeven
ter voorbereiding van een eerste reis naar
de ruimte in de komende zomer. Er zul
len proeven met de mannen worden ge
daan in de grootste centrifuge ter wereld.
Deze eerste reis naar de ruimte zal een
raketreis over een lange afstand worden
zonder dat de raket in een baan om de aar
de komt. De Verenigde Staten hopen in
1961 een man in een baan om de aarde te
brengen.
NICE (UPI) De Russische geleerde
Anatolië Blagonravov heeft verteld, dat
Franse geleerden hem hebben gevraagd
hoe Rusland zou reageren in geval Frank
rijk zou opperen, dat een Franse aardsa-
telliet door een Russische raket in de
ruimte wordt gebracht. De Rus heeft ge
antwoord, dat zulk een verzoek zou moe
ten worden gedaan aan de Sovjet-acade
mie van wetenschappen en dat het dan
ernstig overwogen zou worden.
Blagonravov is leider van de Russische
delegatie op het maandag begonnen ruim
te-congres in Nice, dat onder auspiciën
van cospar (International Committee on
Space Research) staat.
Blagonravov vertelde aan de pers over
de Franse vraag, toen hem door de pers
gevraagd werd of Rusland er wat voor
voelde satellieten van andere landen door
Russische raketten in de ruimte te laten
brengen. De Verenigde Staten hebben een
dergelijk aanbod gedaan aan leden van de
conferentie. Wij hebben geen concrete
voorstellen van deze aard ontvangen.
Maar als we ze zouden ontvangen, zou elk
geval op zijn merites worden beoordeeld,
aldus Blagonravov.
Uit ander Russische bronnen werd ver
nomen, dat het de politiek van Moskou is
zo veel mogelijk samen te werken met ge
leerden van andere landen, ongeacht tot
welk blok zij behoren.
Toen aan een Amerikaanse geleerde
verteld werd, dat de Fransen blijkbaar be
langstelling hebben om met een Russische
raket te werken, noemde deze geleerde dit
een „verontrustende" ontwikkeling.
STOCKHOLM (UPI) Naar in Stock
holm wordt vernomen hebben de Russen
hun eerste atoom-onderzeeboot te water
gelaten en in de Oostzee gestationeerd.
Bovendien is nog een atoom-onderzeeër
in aanbouw, waarna er nog vier op stapel
gezet zullen worden, aldus de Zweedse
marinekalender voor 1960.
De 48-jarige winkelier G. Snijders uit
Sint Anna Parochie is aldaar door een
autobus aangereden en gedood. S. wilde
's avonds een militaire vrachtwagen pas
seren toen van tegengestelde richting een
bus naderde. Hij zag deze bus te laat,
sprong van de fiets en rende naar de lin
kerkant van de weg. Hij werd door de bus
een eind weggeslingerd en op slag gedood.
S. reed waarschijnlijk zonder licht.
Nieuwe plastic brievenbussen, geschil
derd in de kleuren rood en grijs en uitge
rust met twee gleuven een voor stads
post en een voor overige bestemmingen
zullen binnen afzienbare tijd in de steden
hun rode gietijzeren voorgangers gaan
vervangen. Na een drietal jaren van expe
rimenteren zal de PTT er zeer binnenkort
toe overgaan op tien plaatsen in Den Haag
een dergelijke bus te plaatsen. Slaagt de
ze proef dan kan men het nieuwe model
ook elders in het land verwachten.
Behalve een goedkopere uitvoering heeft
de rood-grijze bus nog andere voordelen.
De erbij behorende postzak bestaat name
lijk uit twee delen, zodat de brieven, wan
neer zij op het postkantoor arriveren, al
voorgesorteerd zijn. De beambte, die de
bus licht hoeft voorts de post er zelf niet
meer uit te halen, want bij het openen rolt
de inhoud in de zak. Speciaal voor kinde
ren, die nog niet het onderscheid tussen
rechts en links kennen, zijn er aan de kant
van de stadspostgleuf bobbeltjes aange
bracht. Ouders kunnen dus hun kroost de
te verzenden brieven laten posten in de
„gleuf met bobbeltjes" of de „gleuf zon
der bobbeltjes".
Een nadeel van het nieuwe model is de
geringere inhoud. Het moet nog blijken of
dit een uitbreiding van het aantal lichtingen
tot gevolg moet hebben.
De Hoge Raad heeft cassatieberoepen
behandeld tegen arresten van het hof te
Arnhem en dat in Den Haag, waarbij een
groot confectiewinkelbedrijf wegens over
tredingen van de uitverkoopwet veroor
deeld is. In deze zaken pleitte mr. C. R. C.
Wijckerheld Bisdom uit Den Haag, die een
technische uiteenzetting gaf van de ver
koop-politiek dezer firma. Het geldt hier
het aankondigen van prijsverlagingen,
bijzondere aanbiedingen e.d. die door de
Uitverkoopwet aldus pleiter niet wor
den bestreken. Wanneer de firma precies
aankondigt wat zij doet, namelijk goed
koop inkopen en daardoor goedkoop ver
kopen, dan handelt zij volgens de raads
man niet wederrechtelijk. Pleiter achtte
de arresten onvoldoende gemotiveerd om
dat ontbreekt, dat aangeduid zou zijn dat
vooruitgelopen werd op een seizoen-uit
verkoop.
Conclusie van de procureur-generaal op
9 februari.
CARACAS (UPI) De Nederlandse
ambassade in Caracas heeft verklaard
dat de regering van de Nederlandse An
tillen een ieder die haar rechtsgebied mis
bruikt voor vijandige acties tegen bevrien
de landen, streng zal straffen.
Deze verklaring werd uitgegeven naar
aanleiding van de kwestie van de twee Cu
baanse vliegers die in November op Aruba
waren geland na boven Curacao pamflet
ten te hebben uitgeworpen die bedoeld wa
ren voor Venezuela. Een zegsman van de
ambassade verklaarde dat de huidige wet
ten en bepalingen zijn bestudeerd om vast
te stellen of zij voldoende houvast bieden
om dergelijke gevallen in behandeling te
nemen. Hierbij bleek dat het nemen van
nieuwe maatregelen nodig zal zijn. Der
halve is aan de plaatselijke wetgevende
instantie een verzoek gedaan, de huidige
wetten inzake het luchtruim van de Neder
landse Antillen te amenderen, aldus de
ambassade in Caracas.
Bevestiging van het vonnis en onmiddel
lijke inhechtenisneming heeft de advocaat
fiscaal bij het Hoog Militair Gerechtshof
te Den Haag geëist tegen de 21-jarige sol
daat W. C. J. M. uit Stroe, die door de
krijgsraad te Arnhem was veroordeeld tot
zes weken hechtenis wegens opstandige
taal tegen een eerste-luitenant.
Dit gebeurde in Tilburg, bij de Crom-
houtkazerne. De soldaat liep met een
vriend langs het hek, buiten de kazerne.
Beiden waren in burger gekleed. Op het
excercitieterrein was een groep soldaten
aan het oefenen. Een van hen maakte een
fout en de luitenant gaf de soldaar hier
voor een reprimande. De soldaat-in-bur-
ger buiten het hek riep toen luid: „Trek
je er maar niks van aan hoor, die luite
nant weet er toch niks van." De luitenant
wist echter wél dat de burger die dat riep
nog in militaire dienst was en hij waar
schuwde de wacht om de man te grijpen.
Vechtpartij
Hierbij ontstond een hevige rel, waarbij
een dichte drom mensen toekeek. De
vriend van de soldaat bleef buiten schot,
maar de jongeman zelf kreeg een prik van
een bajonet en een klap met een geweer
kolf. Bloedend uit vele wonden werd hij
de kazerne binnengebracht, waar hij eerst
werd verbonden alvorens achter de tralies
te worden gezet.
Hoewel de advocaat-fiscaal directe ge
vangenneming eiste, werd de soldaat toch
op vrije voeten gesteld. Hij zal over 14
dagen vernemen, welke straf het hof hem
oplegt.
Twee zestienjarige meisjes uit Den Hel
der en Hilversum, die verblijven in de
rooms-katholieke instelling „Immaculata",
in Bloemendaal zijn daaruit dinsdag weg
gelopen. Het vermoeden bestond dat zij
zich in Velsen zouden ophouden De politie
vond hen inderdaad in deze gemeente,
waarop zij hen naar het tehuis hebben
teruggebracht
Advertentie
kan een nare en langduri
ge griephoest worden. De 23
genezende bestanddelen van
Abdijsiroop (Akker-Siroop)
bestrijden het kwaad snél.
HOLLANDIA (ANP) Volgens het Ma-
leise weekblad „Pentangara" hebben een
aantal „in de Papoease samenleving op
Nieuw-Guinea zeer geziene figuren" een
telegram gezonden aan de minister van
Binnenlandse Zaken, waarin zij, in ver
band met uitlatingen van de heer Nico-
laas Jouwe tegenover een Nederlands lan
delijk dagblad ,.de ware toestand uiteen
zetten waarin de autochtone maatschap
pij van Nieuw-Guinea verkeert".
In deze verklaring stellen de onderte
kenaars (o.m. de heer M. W. Kaisiepo)
dat hun „vriend" N. Jouwe weliswaar
geen officiële vertegenwoordiger is van
het Papoeavolk, maar als zoon van het
land recht heeft, de ware toestand uiteen
te zetten en al datgene naar voren te
brengen waarvan hij denkt dat het van
belang is voor land en volk. Uit de verkla
ringen van Jouwe aan het landelijk dag
blad is echter gebleken, dat hij „rancune
en eigenbelang in de zaak mengt, het
landsbelang in gevaar brengt en de naam
van het Papoeavolk bederft."
„Alles gaat naar wens'
Deze verklaringen weerleggend, schrij
ven de opstellers van het telegram aan
minister Toxopeus volgens „Pentangara"
dat de Papoeas en de bewoners van Nieuw-
Guinea met hun gouvernement energiek
werken, en dat de verschillen zoals door
de heer Jouwe geschetst, niet bestaan
„De afstand in levenswijze tussen ons volk
en het Nederlandse neemt snel en krach
tig af; de werkloosheid onder de Papoeas
die de heer Jouwe zou hebben genoemd in
het vraaggesprek met het landelijke blad.
kan mogelijk bestaan in het administra
tieve vlak, maar het wordt steeds duide
lijker dat na het intensieve onderwijs dat
na de oorlog is gegeven, dit punt zal wor
den opgelost". Het telegram zegt verder:
„Het Papoeavolk heeft duidelijke teke
nen gezien dat de leiding tot de verwezen
lijking van het zelfbeschikkingsrecht
steeds meer gefundeerd wordt, zowel op
het terrein van het onderwijs als op het
vlak van de individuele economische ac
tiviteiten. De politieke ontwikkeling werd
niet onderdrukt, maar wij Papoeas hech
ten meer waarde aan de economie dan aan
de politiek, die zich slechts in leuzen uit.
Het telegram vervolgt: „wij betreuren
ten zeerste dat door de verklaringen van
vriend Jouwe mogelijkerwijze het foutie
ve beeld is ontstaan als zou de gewezen
gouverneur dr. Van Baal zo maar zonder
Leerlingen van de Vondelschool in Amsterdam op bezoek in het Stedelijk
Museum. De „les in kunst" is blijkbaar goed aan hun besteed.
De Britse schrijver Nevil Shute is dinsdag na een beroerte in een zie
kenhuis te Melbourne overleden. Hij zou zondag 61 jaar geworden zijn.
Hij was een eminent auteur, die bekendheid verwierf met onder andere
A town like Alice, „In the Wet, Round the Bend, No highway, The pied
Piper,The far Country, Requiem for a Wren en On the Beach. Het laatst
genoemde boek, A. Town like Alice en No highway werden o.a. verfilmd.
Shute leefde sinds jaren in afzondering op zijn boerderij in Langwarrin
in de staat Victoria in Australië.
Sinds 1928 is Nevil Shute of Nevil
Shute Norway, zoals hij eigenlijk heette
een bijzonder vruchtbaar schrijver,
sinds 1940 een bestsellerschrijver. Zijn uit
gever Heinemann begon altijd met een
eerste druk van honderdvijftig exempla
ren. Van een boek als „A town like Alice"
werd meer dan een half miljoen exempla
ren verkocht. Nevil Shure werd in 1899 in
Ealing bij Londen geboren. Als jongen
maakte Nevil de Ierse opstand mee, zijn
vader was postmeester in Dublin. Na zijn
studie in Oxford (Balliol College) kreeg
hij een baantje op de vliegtuigfabriek de
Havilland op de calculatie-afdeling te
gen een salaris van 5 pond per week. Hij
leerde zelf vliegen stak enkele malen
de Atlantische Oceaan over werd ont
werper van vliegtuigen en stichtte een
eigen luchtvaartmaatschappij, waarin hij
ten slotte zijn belangstelling verloor toen
deze hem over het hoofd groeide. Hij be
reikte een uitstekende staat van dienst in
de oorlog. Vóór de laatste wereldoorlog
was hij een van Engelands bekendste
vliegtuigbouwkundige ingenieurs. Hij
heeft onder meer meegeholpen bij het ont
werpen van het luchtschip R-100 en vloog
met dit luchtschip in 1930 over de Atlanti
sche Oceaan. Zijn maatschappij maakte
een tweemotorig lestoestel dat door de
Britse luchtmacht gebruikt werd. Hij was
adjunct-hoofdingenieur van de vliegtuigfa
briek De Havilland vóór hij de R-100 ging
ontwerpen. Na dit waagstuk, waarbij de
R-101, het van staatswege ontworpen zus-
terluchtschip van de R-100 verongelukte,
wierp hij zich op de produktie van vlieg
tuigen. Hij begon in een oude garage te
Southsea. Toen hij in 1938 ontslag nam
als directeur, telde zijn bedrijf duizend
werknemers. In hetzelfde jaar werd zijn
vierde roman „Ruined City" uitgegeven.
Zijn eerste boek „Marazan" zag in 1926
het licht.
Onlangs ging de film die aan zijn boek
„On the Beach" is ontleend, in wereld
première. Dit verhaal betreft een kern
wereldoorlog welke een eind maakt aan
het leven op aarde. Shute heeft geweigerd
de première in Melbourne bij te wonen en
het gerucht deed toen de ronde dat hij
moeilijkheden had met de producer van
de film, Stanley Kramer, ondanks het
feit dat Shute 40.000 pond voor de rechten
op zijn boek zou hebben ontvangen.
Perfectionist als hij was gaf hij zich al
le moeite om zich voor zijn boek op de
hoogte te stellen van de werking van ko-
baltbommen en radio-actieve straling. Hij
stak er voor over naar Engeland om een
aantal wetenschapsmensen te consulteren.
Zijn „What happened to the Corbetts",
uitgegeven in 1939, was een merkwaardi
ge voorspelling van wat er enkele jaren
later bij een bomaanval bij Southampton
gebeurde; „No highway", een bijna grie
zelige visie op de lotgevallen van de eer
ste Comets. Men kan alleen maar hopen,
dat hij ongelijk heeft gehad met „On the
Beach".
Shute was een vriendelijk bescheiden
man en aan vrienden bekende hij vaak dat
hij zichzelf nooit als een schrijver be
schouwde. Desondanks was Shute sedert
de publikatie van zijn achtste boek „The
pied Piper", dat in het door de oorlog
verscheurde Europa speelt, een „best sel
ler". Shute had altijd grote belangstelling
voor Australië, naar welk land hij in 1950
emigreerde, toen zijn auteurschap hem
20.000 pond per jaar opleverde en de zwa
re naoorlogse belastingen hem sterk trof
fen.
Het is te verwachten, dat staatssecreta
ris mr. Y. Scholten spoedig een beslissing
zal nemen over het voorstel van de Haag
se Comedie en de Nederlandse Comedie
het aantal speelbeurten te verminderen en
niet meer volledig te doubleren. Medio ja
nuari gaat de staatssecretaris met va
kantie. Hij beoogt vóór dlc tijd zijn oor
deel over deze toneclspreidingskwestie te
nemen.
Het voorstel van de twee gezelschappen
heeft reeds veel kritiek ontmoet, onder
meer uit de kamer en voorts van de zijde
van uitkoopverenigingen en schouwburgdi
recties. De Nederlandse Comedie en Haag
se Comedie menen echter alleen in de voor
gestelde nieuwe constellatie de aantrek
kingskracht, die televisie en film op de
acteurs hebben, het hoofd te kunnen bieden
Ook het advies, dat de Raad voor de
Kunst medio december aan de staatsse
cretaris heeft toegezonden over het voor
stel, zou negatief luiden.
In verband met de verbouwing van de
grote zaal van het Frans Halsmuseum is
de ingang voor cursisten van de Volks
universiteit en bezoekers van concerten
niet aan het Klein Heiligland, maar aan
het Groot Heiligland.
SIBILLA ALERAMO OVERLEDEN.
ROME (UPI) De Italiaanse schrijfster
en dichteres Sibilla Aleramo is vanmorgen
vroeg op 84-jarige leeftijd in een zieken
huis in Rome overleden.
De communistisch georiënteerde schrijf
ster leed aan kanker van de lever en had
sinds enkele dagen geen voedsel meer
kunnen opnemen.
Sibilla Aleramo. wier werkelijke naam
Rina Faccio was, publiceerde haar eerste
novelle „una donna" (een vrouw) in 1906.
Het was een bestseller die in acht talen
werd vertaald.
meer met de Papoea's hebben verkeerd,
terwijl de huidige gouverneur Platteel een
gouverneur zou zijn die de Papoea's weg
stuurt wanneer zij hun opwachting bij
hem willen maken". De Papoea's, ook de
heer Jouwe, zijn diverse malen door hem
ontvangen.
Over de cencuurkwestie wordt gezegd:
Wij Papoea's en andere niet-Nederlan-
ders zijn door de censuurkwestie abso
luut niet van streek geraakt, noch hebben
wij daaraan een politieke uitleg gege
ven. Wij allen zien dit als een overtreding
van de wet, maar wij beschouwen dit an
derzijds als een foutieve handelwijze
waarmee het welzijn van ons land en sa
menleving werd beoogd".
De heer Kaisiepo en zijn mede-onder
tekenaars beschouwen tenslotte „de han
delwijze en de verklaringen" van de heer
N. Jouwe „als het begin van een nieuwe
politieke stroming die een crisis zal op
roepen, welke ten aanzien van Nieuw-Gui
nea reeds aan het afnemen was. Uiter
aard vordert de ontwikkeling met lang
zame schreden. Dit is echter geen voorop
gezet doel, maar een toestand die groten
deels mede afhankelijk is van het inzicht
en de bekwaamheid van de Papoea's
zelf."
Jouwe's reactie
„Dit is een reactie van het gouverne
ment zelf', aldus heeft de heer Nicolaas
Jouwe, de Papoea-leider die op het ogen
blik in Nederland vertoeft, het boven ver
melde telegram bestempeld, dat onderte
kend door een aantal Papoea's, aan de
minister van Binnenlandse Zaken is ge
zonden.
„De heer Kaisiepo, zo zei hij, is met
enkele andere ondertekenaars ambtenaar
op het bureau Voorlichting Bevolking en
redigeert met hen het maleise blad „Pen-
ganvara" dat een gouvernementsuitga-
ve is.
Hij noch de anderen verstaat en spreekt
redelijk goed Nederlands. Zij zijn niet in
staat dit te schrijven en bovendien ook
niet bij machte zulk een lang en duur te
legram naar Nederland te zenden".
„Dit is een doorgestoken kaart". Bo
vendien, aldus de heer Jouwe, mis ik de
handtekeningen van vooraanstaande Pa
poea's, die veel meer gezag hebben dan
de heer Kaisiepo en zijn mede-onderteke
naars. Wij hebben, twee dagen voor mjjn
vertrek uit Hollandia, uitvoerig van ge
dachten gewisseld over het doel van mijn
reis naar Nederland. Wat ik hier tegen de
pers gezegd heb is de formulering van
ons aller overtuiging".
De heer Jouwe zal op 27 januari uit Ne
derland naar Japan vertrekken om parti
culiere zaken te regelen. Hij is in Den
Haag ontvangen door de staatssecretaris
voor Ned. Nieuw-Guinea, mr. Th. Bot,
met wie hij uitvoerig over de toestand al
daar heeft gesproken.
Na afloop van het jubileumstuk van Al-
bert van Dalsum, „Sauls dood" door de
Haagse Comedie in de Casionoschouw-
burg in Den Bosch, heeft de commissaris
der Koningin in de provincie Noord-Bra
bant, dr. C. Kortmann, aan de jubileren
de acteur namens de directies van de drie
Brabantse schouwburgen (Breda, Eind-
hoven-Philips en 's Hertogenbosch) de
door deze schouwburgen ingestelde „Al-
bert van Dalsumring" aangeboden, met
het verzoek deze later te willen overdra
gen aan die toneelspeler, die daar volgens
zijn mening waardig toe zal zijn.
De ring is een kunststuk en werd ont
worpen en vervaardigd door de Zwitser
se kunstenaar Henri Grob. Het is een he
renzegelring van 18 karaats goud met een
madeira topaas. In de schenen zijn ge-
styleerde voorstellingen verwerkt, aan de
ene zijde Melpomene, de muze van de to
neelkunst en aan de andere zijde een mas
ker en een opgaand toneelgordijn. Aan
beide zijden is een loepzuivere briljant in
gewerkt
De staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen mr. Y. Schol
ten, heeft reistoelagen van 1.000.- toege
kend aan mej. Lidy van Eijsselsteijn te
Haren (Gr.) en de heren Harry Ikink en
Gerrit Kouwenaar, beiden te Amsterdam,
voor de door hen anoniem ingezonden
dichtbundels „Ontzegd", „Manshoog" en
„Alles is er".
Dit besluit werd genomen overeenkomstig
het advies dat werd uitgebracht door een
jury bestaande uit prof. dr. G. Stuiveling,
voorzitter, Ed Hoornik en A. Morriën, le
den en H. J. Michaël secretaris. De jury
voor het proza, bestaande uit prof. dr. W.
A. P. Smit, voorzitter, mejuffrouw S. P.
Witstein en B. Stroman, leden en H. J.
Michaël, secretaris, achtte de kwaliteit
van de proza-inzendingen niet van dien
aard, dat op grond hiervan reisbeurzen of
reistoelagen zouden kunnen worden toege
kend. Ook met dit advies heeft de staats-
secBetaris zich verenigd.
Elleston Trevor de bekende schrijver van
een reeks oorlogsboeken en tevens onder
meer van de doktersroman „Wachters van
de nacht", heeft in zijn „Dream of death"
opnieuw het probleem van de alcoholist
aangesneden. In de vertaling van Age Berg
man verscheen dit verhaal bij Hollandia
te Baarn en het kreeg de titel „FINNI-
GANS DROOM" mee. Finnigan is de man,
die nadat zijn zoontje ernstig verminkt
door een auto-ongeluk wordt thuisgebracht
zijn verdriet en zorgen tracht te vergeten
in de drank. In zijn voortdurende roes
neemt hij wraak op de „moordenaar", hij
wordt vervolgd en eindigt zijn leven op
de elektrische stoel. Uit die stoel ontwaakt
hij echter, alles was alleen maar een
droom. Een droom echter, zó werkelijk,
dat later de man op wie hij zich dromend
gewroken heeft inderdaad gestorven blijkt
te. zijn.
Trevor heeft het verhaal van de alcoho
licus verteld in een mengeling van fanta
sie en realiteit zwevend tussen het be
wuste en het onderbewuste maakt de le
zer de roes van de hoofdfiguur mee. Angst
wekkend soms, maar in elk geval voort
durend boeiend, niet in de laatste plaats
door de uitstekende woordkeus.
