Instorting in een Zuidafrikaanse
mijn: 506 mannen opgesloten
Groot besmettingsgevaar
in Tuindorp-Oostzaan
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Dodelijk methaangas bedreigt
500 inheemsen en 6 blanken
Russische raket na reis van
12.500 km uit oceaan opgevist
Bidault mag niet
naar Algerije
Massu ontslagen?
Mr. F. J. D. Theyse sr, f
74e JAARGANG No 165
VRIJDAG 22 JANUARI 1960
305e JAARGANG No 13
Directie:
Evacués gewaarschuwd tegen
te haastige terugkeer
Schade-enquêteurs gaan
aan het werk
In de krant van heden:
r°g-
Aanhoudend zacht
Weinig hoop
STUURMAN t. COHEN
Voor de slachtoffers
Drie in de panne
Alle „zebras" beschermde
oversteekplaatsen
Felle protesten klinken op
in rechtse kringen
Toestand van Bevan
zeer zwak genoemd
Nieuwe ontwikkeling
in zaak tegen de
Berkelse arts
Het woord is aan
U spaart
44 gulden en....
colbertkostuum
In Weense coupe
House of England
Slechts twee kilometer
van doel neergekomen
Officieuse ontwapenings
conferentie in Londen
éee MORRIS (wforeijoulutij!
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57753
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
P. VV. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Honderdvijftig fietsen en bromfietsen
gingen verloren bij een brand, die don
derdag tegen het middaguur in een
stalling te Amsterdam uitbrak. Het ge
beurde in de Spuistraat. De meeste
gedupeerden werkten bij de couran-
tenbedrijven, die vlak bij de stalling
zijn gelegen
COALBROOK, ORANJE-VRIJSTAAT
(Reuter) In een steenkoolmijn na
bij Coalbrook in de Oranje-Vrij
staat in Zuid-Afrika heeft zich don
derdagmiddag op grote schaal
steenstorting voorgedaan. Hierdoor
zijn 506 mijnwerkers vijfhonderd
negers en zes blanken op 180
meter onder de grond van de bui
tenwereld afgesneden.
Redders, die voor een korte rustpauze
naar de oppervlakte waren teruggekeerd
verklaarden niet te weten hoe dik en uit
gestrekt de gesteentenmassa is, die hen
van de in gesloten mijnwerkers scheidt.
Een van hen had het echter over een
reusachtige barrière. De ingeslotenen
worden ook bedreigd door dodelijk me
thaangas, dat zich thans in het instortings-
gebied verspreidt.
Onder de redders bevinden zich verschei
dene honderden mijnwerkers, die donder
dag door dezelfde instorting drie uur in
het noordelijke gedeelte van de mijn wa
ren afgesneden. Andere redders zijn uit
mijnen en goudvelden in een wijde omtrek
rondom de getroffen mijn gekomen.
Voor de geëvacueerde bewoners van het
Tuindorp-Oostzaan, die te vlug in hun droog
gekomen woningen willen terugkeren, be
staat een groot gevaar, namelijk dat van
besmetting, aldus waarschuwde het hoofd
van de openbare gezondheidszorg in Am
sterdam, prof. dr. A. Querido, gisteravond
voor de televisie. Hij zei, dat eerst vol
doende maatregelen moeten worden ge
troffen, daar de woningen door het uitval
len van openbare diensten in een uiterst
primitieve toestand zullen verkeren. Maar
ook als voldoende voedsel, verwarmings
middelen, water en beddegoed kan wor
den aangevoerd, blijft het besmettingsge
vaar groot. Zolang de riolering nog niet
werkt, zal de inhoud daarvan op straat
verspreid raken. Dit brengt zeer grote ge
varen voor de bewoners met zich mee.
Daarom waarschuwde professor Querido
tegen een te spoedige terugkeer. Hij acht
te deze pas mogelijk, <$ls de riolering weer
werkt. „Wordt hiermee rekening gehou
den dan zal het einde van de overstro
mingsramp naar zijn mening uit het oog
punt van gezondheidszorg net zo gevaar
loos zijn als het begin is geweest," aldus
professor Querido.
Eerste halve miljoen binnen
Het eerste halve miljoen, bestemd voor
de slachtoffers van de overstroming in
Tuindorp-Oostzaan, is al overschreden.
Donderdag was op giro no. 9575 van het Na
tionale Rampenfonds een bedrag van
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2
Buitenlands nieuws3
Op de Praatstoel 3
Van Mensen en Dingen5
Uit stad en omgeving 5, 7, 9
Uitgaan in Haarlem9
Agenda tan Haarlem en IJ mond 9
Kunst 9
Feuilleton II
Horen en Zien11
Esperanto-cursus 11
Panda, Ydo en de draak11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Sport 15
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Zwaarbewolkt met enkele op
klaringen, maar ook plaatselijk
enige regen. Matige en langs de
kust af en toe krachtige tot har
de wind tussen zuid en zuid
west. Aanhoudend zacht weer.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
324.424,- binnen en op gemeente giro no.
768 „Watersnood-Amsterdam" 204.756,-,
een toename van 186.000,- sinds woens
dag.
Om dc schade in de „persoonlijke sfeer"
die door het Rampenfonds op 13 miljoen
gulden geraamd is, zo snel mogelijk ge
detailleerd te kunnen vaststellen zullen zo
spoedig mogelijk zeshonderd ambtenaren
de schade in Tuindorp-Oostzaan gaan op
nemen Elke enquêteur zal perv dag vijf
woningen bezoeken om tezamen met de
bewoner de schade globaal vast te stellen.
Verwacht wordt dat dit twee dagen zal
kosten. Maandagavond zullen deze enquê
teurs op het stadhuis instructies krijgen
voor hun werk.
Alle geëvacueerden. wier adres bekend
is, zullen van de gemeente maandag een
brochure van zestien pagina's toegezon
den krijgen waarin alle bijzonderheden
over de hulpverlening, schaderegeling enz
uitvoerig staan vermeld.
Betalen voor onderdak?
Ambtenaren van de gemeentelijke
dienst van sociale zaken te Amsterdam
hebben aan de geëvacueerden uit Tuin
dorp-Oostzaan, die zijn ondergebracht op
de „Zuiderkruis" en in de gemeentelijke
jeugdherbergen, meegedeeld, dat zij reke
ning zullen moeten houden, een vergoe
ding voor hun verblijf aldaar te moeten
betalen.
De gemeenteraadsleden mevrouw G.
Wijsmuller-Meyer (V.V.D.) J. S. Boetje
(P.v.d.A.) en Th. B. Rössen (K.V.P.) ver
namen dit op een gisteravond gehouden
vergadering van de burgerlijke instelling
voor maatschappelijke zorg, waarin zij
als raadsleden zitting hebben.
Nadat hun de juistheid van de berichten
was bevestigd, hebben zij zich ogenblikke
lijk gezamenlijk tot de wethouder voor so
ciale Zaken, de heer W. Steinmetz, ge
wend. Het bleek dat deze met de maatre
gel nog niet bekend was, De drie raadsle
den hebben de wethouder doen weten, dat
een verblijfsvergoeding hun inziens wel
licht op zichzelf niet onjuist behoeft te zijn
doch dat de vorm waarin, en het tijdstip
waarop dit is geschiedt, hun instemming
niet kan wegdragen. Een besluit over een
eventuele vergoeding moet naar hun op
vatting door het gemeentebestuur worden
genomen. De wethouder zal de kwestie
aan de orde stellen in de vergadering van
B. en W.
In de afgelopen nacht deed zich, toen
men lucht in de mijnschacht moest toela
ten, een ontploffing voor, die grote scheu
ren in de wegen nabij de mijn veroor
zaakte.
Bij het reddingswerk worden grote
boormachines gebruikt.
De eerste waarschuwing, dat een mijn
ramp op handen was, werd donderdagmid
dag door een autorijder gegeven, die de
mijndirectie waarschuwde, dat in de naar
de mijn voerende weg scheuren waren op
getreden.
Volgens een bericht van UPI zijn de in
stortingen veroorzaakt door een explosie
in de luchtverversingsinstallatie. Na deze
explosie deden zich, kort na elkaar twee
uitgebreide instortingen voor. Enkele hon
derden mijnwerkers konden de mijn nog
verlaten. De Coalbrook-mijn, waarin de
instortingen zich hebben voorgedaan, is
een afdeling van het Clydesdale-mijncon-
cern. De mijn ligt tussen Sasolburg en
Vereeniging.
Aanvankelijk was gemeld dat 207 mijn
werkers ondergronds waren opgesloten,
maar de mijndirectie kwam na enige tijd
met nader nieuws, waaruit bleek dat vijf
honderdzes mensen opgesloten waren ge
raakt.
Volgens functionarissen van de mijn in
Zuid-Afrika is er weinig hoop, dat de 506
mijnwerkers, die donderdag in de mijn
opgesloten raakten nog gered kunnen
worden. Reddingsploegen, die de opge-
slotenen probeerden te bereiken moesten
zich terugtrekken vanwege een sterke
concentratie van giftig methaangas.
Volgens Reuter was van de zijde der
mijndirectie eerder medegedeeld, dat van
ochtend contact werd gemaakt met enkele
ingeslotenen, waaruit bleek dat zij nog in
leven waren. Er was echter aan toegevoegd
dat nog geen der ingeslotenen gered was.
Advertentie
OPRUIM'NG 20-50 KORTING
Nr
JUWELIERS Houtplein 15 HORLOGERf
Refererend aan de oproep tot hulp aan
de slachtoffers van de overstroming in
Amsterdam, uitgaande van het Rampen
fonds, vestigen wij de aandacht op de
mogelijkheid voor onze lezers om hun gift
voor dit doel bij onze kantoren te depo
neren, waarna wij zullen zorgen voor door
zending naar het Rampenfonds. Wij zullen
de bij ons inkomende giften in de krant
vermelden.
5e verantwoording
N.N. f 5. „Weer Thuis" 10. van Jo en
Ko f 25 S. P. 5, Fam. S. S. 5, Fam. v.
K. 2.50. F. L. 5, T. S. 5. C. D. 5,
A. S. 10. mevr. Den H. 7.50, M. J. G.
f 10, M. J. M. 2.50, opbrengst kienavond
„De Olijftak" 200. A. R. 7.50. J. M. G.
f 10, Fam. v. E. 5, A. J. T 2.50, dames
L. f 5, H. G. C f 10.65, H. D. 10, N.N.
f 10, J. B. f 2.50, N.N. 25, C. v. E. 2.50,
W. en M. f 3.50, M. B. 2.50, H. J. 2.50,
J. C. K. M. 2. J. v d. N. 25. mevr. G.
M. G. 20. T. K.-O. f 10. R. S. 5, W. A.
P 5. H. M. 3. K. B. V. 2.50.
Dagtotaal 469,15.
In het geheel is thans verantwoord een
bedrag van 3008.
Tuindorp Oostzaan is drooggevallen.
Als een monument ter herinnering aan
de overstroming, ligt deze roeiboot,
vastgebonden aan een boompje.
Op het kruispunt Wib autstraat
Ruyschstraat in Amsterdam-Oost is
donderdag een Italiaanse vrachtwagen
tegen de motorwagen van een tramstel
van l\jn 3 gereden. De motorwagen
werd uit de rails gedrukt en kwam
dwars over de weg te staan. Het voor
balkon werd in elkaar gedrukt en de
schakelkast ontzet. De trambestuurder
liep een snywond aan een pols op.
Een vrouw, die op het voorbalkon
stond en een man, die van het achter
balkon was gevallen, werden voor
onderzoek naar een ziekenhuis ge
bracht. Van de vrachtwagen werd al
leen de radiator ingedrukt. Het tram
verkeer had een uur vertraging.
Wijziging wegenverkeersreglement
spoedig verwacht
De minister van Verkeer en Waterstaat,
H. A. Korthals, zal naar men verwacht
binnenkort de wijziging van het wegen
verkeersreglement bekendmaken, waarbij
alle „zebra-oversteekplaatsen" worden
verklaard tot beschermde oversteekplaat
sen voor voetgangers.
Indien alle zebra-oversteekplaatsen tot
beschermde oversteekplaatsen zijn ver
klaard, zal al het rijdend verkeer voorrang
moeten verlenen aan de voetganger die
zich reeds op de zebra bevindt.
Anderzijds zal de voetganeer er zich van
bewust dienen te blijven, dat hij bij het
gebruik maken van de zebra-oversteek-
olaats het rijdend verkeer niet in gevaar
mag brengen.
Een van de consequenties van de wijzi
ging is, dat de knipperbollen zullen ver
dwijnen. De bollen geyen tot nu toe de be
scherming van de oversteeknlaats aan en
-uilen straks overbodig zijn geworden
aHus de minister.
Wellicht 'zullen slechts op de buiten-
v-ooen enkel0 kmnnerhollen gehandhaafd
hi'iven om h°t rijdend verkeer er duide
lijker on te wüzen. dat het een beschermde
oversteekplaats nadert.
PARIJS (Reuter-AFP) De Franse re
gering heeft oud-premier Georges Bidault
een tegenstander van president De Gaul
le's politiek in de Algerijnse kwestie, ver
boden voor 1 februari een bezoek aan Al
gerije te brengen. Bidault. die voorzitter
is van dc beweging voor Frans Algerije,
zou van vrijdag af een reeks toespraken
in Algerije houden.
Volgens Bidaults woordvoerder heeft de
regering hem aanvankelijk enkele dagen
„hoffelijk maar krachtig" onder druk ge
zet om hem ertoe te brengen zijn reisplan
op te geven. Toen Bidault niet wilde zwich
ten, heeft het secretariaat-generaal voor
Algerijnze Zaken hem meegedeeld dat het
hem, op grond van speciale bevoegdhe
den van de vertegenwoordiger van de
Franse regering in Algerije, Delouvrier,
is verboden nar Algerije te gaan. Bidault
is lid van de rooms-katholieke M.R.P.
ALGIERS (Reuter) Rechtse kolonis
tenorganisaties in Algiers hebben donder
dagavond tegen het verbod geprotesteerd.
(UPI) Het besluit Bidault de toegang
tot Algerije te ontzeggen houdt ongetwij
feld verband met de huidige spanning in
het leger en de agitatie onder de rechts
georiënteerde „colons". De bekende recht
se extremist Jean-Baptiste Biaggi ver
blijft reeds drie dagen in Algiers.
Op 29 januari zal president De Gaulle
een rede voor radio en televisie houden,
zo heeft het bureau van de president
bekendgemaakt.
PARIJS (UPI) Het Invloedrijke
Franse dagblad Le Monde meldt vandaag,
dat majoor-generaal Jacques Massu niet
naar zyn post In Algerije terug zal keren.
Er was echter nog geen officieel commen
taar op dit bericht te verkrijgen.
LONDEN (UPI) Het hoofdkwartier
van de Britse Labourpartij heeft heden
morgen om kwart voor twaalf een bulletin
uitgegeven, waarin werd meegedeeld, dat
de gezondheidstoestand van Aneurin Bevan
„zeer zwak" was.
De rechter-commissaris bij de recht
bank te Leeuwarden, mr. M. E. J. J. Bur-
lage, deelde ons mede dat er in de straf
zaak tegen de Berkelse arts O., die ervan
verdacht wordt, op 5 februari 1958 een me
degevangene in dc gevangenis te Leeuwar
den met vergif om het léven te hebben ge
bracht. onverwacht een nieuw aspect aan
het licht Is gekomen. Er zullen nu nog een
aantal getuigen moeten worden gehoord.
Per 1 februari had men het vooronderzoek
willen afsluiten, maar dat is nu niet moge
lijk. Inmiddels zijn reeds meer dan 50 ge
tuigen verhoord. Het verhoor van dokter
O. zelf heeft al twaalf dagen in beslag ge
nomen. Zodra het vooronderzoek is afge
sloten zullen de stukken in handen van de
officier van justitie worden gesteld, die
na overleg met dc minister van Justitie
tot vervolging zal moeten beslissen. Zoals
bekend, is de Berkelse arts tot levenslan
ge gevangenisstraf veroordeeld wegens
moord op zijn vrouw.
Otto Weiss:
Sommige mensen hebben zo weinig ge
voel voor poëzie dat zij zelf gedichten
maken.
Met ontzetting nam ik. afwezig in het
buitenland, door een telefonische mede
deling kennis van het overlijden na een
kortstondige ziekte van mr. F. J. D. Theyse
sr. Zijn heengaan is ongetwijfeld een
zware slag. voor de velen die met hem
regelmatig zakelijk te mèken hadden en
die hem steilig alleen niet slechts oprechte
achting toedroegen om zijn grote capaci
teiten maar ook vriendschap om zijn
beminnelijke en zuivere persoonlijkheid.
Wij hebben, nu reeds weer tal van jaren
geleden, bij de reorganisatie van ons bedrijf
de heer Theyse uitgenodigd president
commissaris te worden van onze n.v. Lou-
rens Coster, hetgeen hij tot onze grote
voldoening heeft aanvaard en tot zijn
heengaan is gebleven. Daarvóór had hij
reeds aan ons verzoek gevolg gegeven een
zelfde leidende functie in de later op
geheven Stichting Voorlichting te ver
vullen. In beide functies heeft hij zich doen
kennen als een man van grote kennis en
scherp inzicht, die ondanks zijn zeer drukke
werkkring op ander gebied, altijd klaar
stond om ons met zijn gedegen adviezen
te dienen. Heeft zijn heengaan ons in dit
opzicht reeds diep getroffen, daarnaast
betreur ik persoonlijk het verlies van een
vriend, die ik vele jaren lang heb mogen
hoogschatten om zijn bijzondere karakter
eigenschappen en zijn diepe hartelijkheid
Een man van uitzonderlijke gaven, een
persoonlijkheid wiens vriendschap ik ten
hoogste op prijs stelde is heengegaan en
wij zullen hem ten zeerste missen. Zijn
nagedachtenis zal bij ons blijven voort
leven.
Hij ruste in vrede.
P. XV. Peereboom
Advert*»'->e
u bent bovendien de trotse
drager van zo'n magnifiek
Klassiek-grijze Glenchecks!
Pantalons met knievoering.
Preeisie-afwerking. Normaal
f. 219.50 nü voort. 175.60
ook in grote maten!
Amsterdam Oen Haag
Eindhoven - Hilversum Bussum
MOSKOU (Reuter/AFP) De Sovjet-
Unie heeft woensdag een proefraket over
d_ Stille Oceaan afgevuurd, aldus een be
richt van Tass donderdag. Tass meldde,
dat de ballistische raket van enkele trap
pen woensdagavond om 18.05 uur was af
gevuurd en volgens plan haar baan had
afgelegd. Het was de eerste van een pro
gramma. De raket was slechts 2 kilome
ter van haar doel verwijderd gebleven, al
dus Tass, dat eraan toevoegde, dat de be
reikte precisie laat veronderstellen, dat
ook de volgende raketten in dit gebied
zullen terechtkomen. De afgelegde afstand
bedroeg 12.500 km, de bereikte snelheid
26.000 km./uur.
Onderweg had de raket vele gegevens
naar controlestations te land en ter zee
geseind. De proeven dienen „ter vervol
making van zware aardsatellieten en voor
de verwezenlijking van ruimtevluchten na
andere planeten". De namaak-neuskegel
gemaakt om de terugkeer in de dichtere
lagen van de atmosfeer te doorstaan, had
de zeeoppervlakte in de buurt van het doel
bereikt. Het voorlaatste deel van de ra
ket was echter na uitgewerkt te zijn bij
zijn terugkeer in de laag van 85 km. hoog
te door de wrijving gedeeltelijk verbrand.
De neuskegel was terstond na de val opge
vist.
Ook laatste trap geborgen?
(UPI) Een Russische ruimtegeleerde
B. Konstantinov, heeft de indruk gewekt
LONDEN (Reuter) Het Britse link
se Labour weekblad „Tribune" meldt dat
er in het begin van februari te Londen een
onofficiële conferentie tussen Oost en
West gehouden zal worden met ontwape
ning als voornaamste onderwerp.
Aan de conferentie, die drie dagen zal
duren, zal onder meer worden deelgeno
men door de Russen Joeri Zjoekov en
Ilja Ehrenburg, de Fransen Jules Moch
en Pierre Cot, de Belgen Henri Rolin en
Camille Huysmans, de Zweed Branting
en de Noor Finn Moe. De conferentie zal
worden geopend door Noel-Baker, win
naar van de Nobelprijs voor de vrede.
dat de Sovjet-Unie de laatste trap van de
naar de Stille Oceaan afgeschoten lange
af-tandsraket ook geborgen heeft In een
artikel, dat door „Tass" uitgezonden is.
verklaart Konstantinov namelijk woorde
lijk: „De thermische daling van het mo
del van de laatste trap van de raket werd
op zulk een betrouwbare wijze uitgevoerd
dat deze geheel tegen vernieling be
schermd werd toen hij zich met giganti
sche snelheid door de onderste lagen van
de dampkring bewoog".
Tass meldde, dat schepen van de Sovjet
marine, die in het doelgebied lagen waar
devolle telemetrische metingen hebben
verricht. „Het omhulsel van de laatste
trap kon in de vlucht in de atmosfeer wor
den waargenomen en zijn val in het wa
ter was door radar waarneembaar, even
als door optische en akoestische stations",
zo weet Tass te melden.
Advertentie
Wagenweg 29 - Haarlem
Tel. 20518
Onze directrice -
hairstyliste
Mej. Corry v. d. Vlist
is van haar buitenlandse
studiereis, teruggekeerd
en toont u gaarne zonder
enige verplichting de
nieuwste houdbare
modieuze coiffures.
Institut de Beauté
Haute Coiffure
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL .13439
ifcosf siraai <au komngspum; Amsterdam tel *23596
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN