Kasavoeboe leed pijnlijke
nederlaag op de RTC
België kiest definitief
voor de Starfighter
Prins Bernhard gispt
ongehoorde pressie" van
Amerikaanse luchtlijn
Kenya-overleg nu weer mèt
Afrikanen zonder Europeanen
Verdere gunstige ontwikkeling
van bollenexport verwacht
Hij en Loemoemba worden vandaag
echter in de vergaderzaal verwacht
Tunis eist basis Bizerta
voor 8 februari terug
Ook Hanmarskjoeld kon
Nasser niet vermurwen
Algiers wacht af
China zou dit jaar zijn
eerste kernproef nemen
Plannen voor groot
„pretpark" in Delft
Geknoei
automaten
met speel-
in Limburg
Kikoejoeleider Koinange
in antichambre gelaten
Gezamenlijke produktie door België,
Nederland en West-Dnitsland
NEVEpA
v#ol
„Men is bang voor de
K.L.M.-service"
NVB-verklaring over
vervoersstaking
4
Boycot van Israel
Drie jongelui gegrepen
apaft
DE LANDINGSRECHTENX WESTIE
Voorzitter Produktschap Siergewassen
DIN SU AG 26 JANUARI I960
(Van onze correspondent in Brussel)
De rondetafelconferentie beleefde giste
ren haar eerste incident: Joseph Kasavoe
boe, de leider van de Abako-delegatie ver
liet de zaal en begaf zich naar zijn hotel
uit protest tegen het feit dat minister De
Schrijver weigert de R.T.C. als een o
stituerende vergadering te beschouwen
Maar de meeste leden van het kartel ble
ven zitten of poogden Kasavoeboe terug
te roepen. Het was duidelijk dat Kasavoe
boe door de meerderheid van zijn eigen
delegatie in de steek werd gelaten, en het
werd voor hem een pijnlijke nederlaag
Kasavoeboe verklaarde dat de confe
rentie tot taak heeft een grondwet voor
een onafhankelijk Kongo op te stellen
en data voor het houden van algemene ver
kiezingen en het verkrijgen van onafhan
kelijkheid te bepalen. Deze opvatting
wordt door de Belgische regering niet ge
deeld. Zij acht de taak van de conferen
tie beperkt tot het doen van aanbevelin
gen, die eventueel door het Belgische par
lement zullen worden aanvaard en in een
wetsontwerp worden neergelegd. Kasa
voeboe zei tot de voorzitter van de con
ferentie, de Belgische vice-premier Lilar:
„Wanneer u deze conferentie niet als éen
grondwetgevende vergadering beschouwt
zal ik niet aan de besprekingen deelne
men."
Minister De Schrijver deelde het vol
gende mee: „De agenda voor de R.T.C.
kan slechts de kwesties van de verkiezin
gen, de organisatie van de onafhankelijk
heid en van de instellingen omvatten. Men
moet beginnen met de discussie, de om
schrijving en de taak der instellingen, dit
wil zeggen de provincieraden, de kamers
en de centrale regering van Kongo. Wan
neer hierover een akkoord is bereikt kan
de datum van de verkiezingen en van de
onafhankelijkheid worden bepaald. Maar
een constituante of een pre-constituante
kan deze R.T.C. niet zijn. Een grondwet
kan alleen door de gekozen volksvertegen
woordiging van het Kongolese volk wor
den ontworpen. Minister De Schrijver zei
de houding van Kasavoeboe niet te begrij
pen. De onafhankelijkheid zal voortvloeien
uit de verkiezingen en de oprichting der
nieuwe Kongolese instellingen. Hierover
kunnen bezwaarlijk misverstanden ont
staan.
Bijgelegd
Het incident werd echter maandagavond
bijgelegd en men verwacht dat de Kon
golese leider vandaag gewoon zal deelne
men aan de belangrijke bespreking van
de agenda.
De tweede grote gebeurtenis van de con
ferentie was de mededeling dat de Kon
golese leider en voorzitter van de Nationa
le Kongolese Beweging Patrice Loemoem
ba, die vorige week tot zes maanden ge
vangenisstraf werd veroordeeld, vandaag
TUNIS (Reuter'AFP) President Bour-
guiba van Tunesië heeft in een toespraak
de ontruiming van de Franse militaire ba
sis in Bizerta v o o r 8 februari geëist. Op
die datum, zo zei hij, zullen wij maatre
gelen nemen tot evacuatie van de laatste
Franse soldaat uit Tunesië. Bourguiba zei
„in de twee weken v o o r 8 februari ho
pen wij tot een vreedzame oplossing te ko
men. Wij hopen dit, maar zijn er niet ze
ker van. Wij hebben Frankrijk vele kan
sen gegeven, maar de twee jaar van wach
ten zijn niet verloren. Het Tunesische volk
moet voorbereid zijn, want Frankrijk zal
misschien geweld gebruiken, maar er be
staan internationale organen en wij heb
ben vrienden in de wereld".
8 februari is de tweede verjaardag van
het bombardement van het Tunesische
dorp Sakiet Sidi Joessef door Franse
vliegtuigen.
De president riep op tot een mars naar
de Franse ambassade als protest tegen het
Franse voornemen een kernbom in de
Sahara tot ontploffing te brengen.
met een Sabena-vliegtuig uit Elisabeth-
stad in Brussel zou aankomen. Hij zal de
delegatie van de Nationale Kongolese Be
weging van Stanleystad presideren. Loe
moemba is een demagoog, een zeer goed
redenaar. Sommige Afrikaanse afgevaar
digden wijten de nervositeit van Kasavoe
boe aan de komst van Loemoemba, wiens
populariteit zijn eigen prestige zou scha
den.
(ANP) „De onafhankelijkheid van Kongo
zal geen breuk met België betekenen. Ik
beschouw het nieuwe Kongo als een repu
bliek, die met België een economische unie
zal hebben aangegaan", zo heeft Loemoem
ba bij zijn vertrek uit Elizabethstad ver
klaard.
Het bureau van de R.T.S. is maandag
avond overeengekomen de conferentie van
ochtend een ontwerpagenda voor de
R.T.C. voor te stellen. Die agenda is een
compromis tussen vijf ontwerpen van de
Belgische regering en van de Kongolese
delegatie. Gediscussieerd zou worden over
de volgende zeven punten: 1. De datum
van de onafhankelijkheid, 2. De structuur
van de Kongolese staat, zowel wat de
provincieraden als de nationale instellin
gen betreft. 3. De wetgevende, uitvoeren
de en juridische competentie der instellin
gen. 4. De datum der nationale en provin
ciale verkiezingen. 5. De overgangsmaat
regelen. 6. De garanties in verband met
de veiligheid der personen en der goede
ren. 7. De speciale situatie van de tra
ditionele stamhoofden.
Als datum van de onafhankelijkheid van
Kongo werd maandagochtend op een door
minister-president Eyskens gehouden
persconferentie 1 juni of 1 juli genoemd.
Men mag dus zeggen dat de ontwikkeling
zich maandag in een snel tempo voltrok.
JERUSALEM (UPI) Secretaris-gene
raal Hammerskjoeld heeft bij zijn recente
bezoek aan Cairo geen wijziging aange
troffen in de houding van de Verenigde
Arabische Republiek tegenover Israel, zo
heeft een woordvoerder van Hammers
kjoeld in Jerusalem meegedeeld. Ham
merskjoeld vertoeft op het ogenblik in
Marokko. Waarschijnlijk zal hij daar ook
het verbod van het postverkeer tussen Ma
rokko en Israel ter sprake brengen. Door
dit verbod kunnen Israëliërs op het ogen
blik niet schrijven met hun familieleden
in Marokko.
CAIRO (Reuter) President Nasser
heeft maandag verklaard, dat de beide
schepen met lading uit Israel, die in Port
Said worden vastgehouden, niet worden
vrijgegeven alvorens zij gelost zijn.^ De
president ontkende, dat In" 6'ésprekingën
met Hammarskjogld zou zijn overeenge
komen dat Israel'schë goederen VÖóïtdan
door het kanaal mogen.
(Vervolg van pagina 1)
Het is duidelijk geworden, dat, om be- I
grijpelijke redenen overigens, generaal I
Challe er niets voor voetl het vuur op de
opstandelingen te openen, ofschoon zij er
officieel van worden beschuldigd zondag
middag de eerste schoten op de orde
troepen te hebben gelost, waarbij toen al i
onmiddellijk twaalf doden vielen. Voor
Challe's terughoudendheid, die hem ze-1
ker door Parijs werd ingegeven, kan men
Ten eerste de hoop dat de rebellen uit
eigen beweging het hoofd in de schoot zul
len leggen, doch een andere reden is
waarschijnlijker: dat het opperbevel niet|
al te zeker is van de trouw zijner eigen
troepen. De para's die in meerderheid de
taak is opgedragen de orde in Algiers te
herstellen voelen zich ongetwijfeld in hun
hart eerder solidair met de opstandelin
gen, die partij voor hun vroegere chef
Massu, hebben gekozen, dan met gene
raal De Gaulle, in wiens naam zij opere
ren moeten.
Er werden gistermiddag vanwege gene- I
raai Challe verscherpte instructies aan de
para's uitgegeven om onder geen beding
meer met de Franse rebellen te „frater-
niseren". Het blijft, zeker op een afstand,
uiterst moeilijk de verdere gebeurtenis-1
sen in de eerstvolgende dagen in Algiers
te voorspellen. Al schijnen zich dan wei-
nig formele gevallen van militaire deser
tie te hebben voorgedaan, gevoelt menl
zich in Parijs bij voorbaat allerminst ze
ker van de discipline der ordetroepen in
dien er werkelijk met de gewapende hand
zou moeten worden opgetreden.
Te lankmoedig
Wil De Gaulle het gezicht nu niet ver
liezen dan zal hij op dit ogenblik toch ook
niet zo heel lang meer kunnen wachten.
Gisteren werden vanuit andere plaatsen
in Algerije talrijke Franse troepen naar
Algiers gezonden nadat hun betrouw
baarheid eerst nauwkeurig was onder
zocht. Aan minitie moet aan geen der bei
de zijden gebrek zijn en men houdt dan
ook het hart vast als de strijd eens daad
werkelijk zou worden ontketend. Het mys
terie waar de fascisten hun wapens van
daan hebben gehaald is intussen ook opge
lost. Al vóór de meidagen van 1958 had
de toenmalige minister-resident Robert
Lacoste besloten voor de strijd tegen de
Algerijnse fellagha's ook de Franse bur
gers te bewapenen. Uit die civiele weer-
baarheidstroenen hebben de fascistische
organisaties hun gewapende aanhangers
gerekruteerd. Vooral Ortiz moet ziin man
nen de laatste maanden goed hebben ge
traind en gedrild zonder dat hem bink-
baar een veer in de weg werd gelegd. Zijn
geüniformeerde en zwaar bewapende vol
gelingen vormen nu een eensgezind front
tegen de militaire en civiele vertegen-
woorditers van De Gaulle, die hun lank
moedigheid jegens deze ultra's, naar te
vrezen valt, nog eens duur zullen moeten
betalen.
NEW YORK. (Reuter) Volgens het
\merikaanse tijdschrift „Newsweek" heeft
een Chinese diplomaat in Oost-Berlijn
voorspeld dat tegen het eind van dit jaar
ffi de"Gohf~Woe?tijn in China een kleine
ernbopa.zal worden beproefd. Bevoegde
'.ranse erts-Britse functionarissen zijn ge-,
neigd dit te geloven, aldus het blad.
Prins Bernhard is gistermiddag ge
bruind en welgemoed van zijn twee-
weekse reis naar Mexico en de Antil
len teruggekeerd. Op Schiphol hield
de Prins direct na zijn aankomst een
dmkbezochte persconferentie (foto),
waarop hij onder meer stevige critiek
uitte jegens een Amerikaanse lucht-
vaartmaatschappij die volgens hem
verantwoordelijk is voor het feit, dat
de KLM nog steeds de verlangde
landingsrechten in Los Angeles ont
houden worden. (Zie elders in dit blad).
B. en W. van Delft hebben geantwoord
op vragen, van het P. v.d. A. lid ir. G.
Plantema naar aanleiding van publikaties
omtrent het „Tivoliplan". Blijkens deze
publikaties zou het college zijn benaderd
door een particulier, die op het honderd
hectare grote, voor recreatie bestemde
gebied ten oosten van Rijksweg 13 (Den
Haag-Rotterdam) een groot ontspannings
oord in de geest van het Kopenhaagse „Ti-
voli" wil bouwen.
B. en W. delen nu mee, dat zij inderdaad
van particuliere zijde zijn benaderd en dat
naar hun gevoelens het te hunner kennis
gebrachte plan veel aantrekkelijks heeft
Twee leden van het college hebben er een
informeel gesprek over gevoerd met een
lid van Gedeputeerde Staten.
Tenslotte zeggen B. en W. dat zij het
aanvaardbaar achten om hierin samen te
werken met particulieren, als de belangen
van de Delftse bevolking daarmee gediend
zijn.
Piet Njjland. Zoals gemeld is met in
gang van 1 januari Piet Nijland benoemd
tot concertmeester van het Nederlands
Kamerorkest. Nijland zal deze functie ver
vullen naast de eerste concertmeester van
dit ensemble Thomas Magyar.
Vorige week kreeg een café in Rooste
ren (L) bezoek van drie jongemannen,
twee broers L. uit Heer bij Maastricht, en
een monteur H. uit Roermond, die zich in
dit lokaal amuseerden met de speelauto
maten. Zij hadden veel succes en haalden
een vrij groot aantal prijzen uit het appa
raat. Toen de caféhouder de volgende dag
het geld uit de apparaten wilde halen,
bleken er in plaats van dubbeltjes slechts
enkele honderden waardeloze metalen
schijfjes in te zitten. De politie werd ge
waarschuwd en toen zaterdag het drietal
terugkwam om het kansspel te hervatten,
werd het gearresteerd. De mannen
trachtten nog via een toilet van het café te
ontkomen, doch deze poging mislukte. Zij
bleken nog 400 schijfjes in hun zakken te
hebben, terwijl in de auto van de beide
broers gereedschappen gevonden werden
waarmee men in korte tijd nieuwe soort
gelijke schijfjes kon vervaardigen. Bij het
onderzoek van de rijkspolitie bleek dat
o.a. in Maasbracht op dezelfde wijze met
automaten was gemanipuleerd. Er was
een duizendtal schijfjes van gelijke aard
als die te Roosteren gevonden. Nagegaan
Wöfdf öf hét dHëfél'hog eldehs'dëze prak
tijken heeft toegepast. De drie mannen
zijn goede bekenden van de justitie. Zij
zijn voor de officier van justitie te Maas
tricht geleid.
Advertentie
(Van onze correspondent in Londen)
Op het ogenblik, dat de boycot van de
Afrikaanse delegatie op de Kenya-confe-
rentie te Londen eindigde, besloot de uit
sluitend uit Europeanen bestaande recht
se Verenigde Partij maandagmiddag weg
te blijven van de conferentie uit protest
tegen de toelating tot het conferentiege
bouw van Peter Koinange als speciale ad
viseur van de Afrikaanse delegatie. De
Afrikaners hadden de conferentie een
weeklang geboycot omdat Koinange we
gens de rol, welke hij in de Mau Mau
zou hebben gespeeld, door de Britse re
gering van de conferentie werd geweerd.
(Van onze correspondent in Brussel)
De Belgische kabinetsraad heeft gister
avond na een drie uur durende zitting
voor de modernisering van het luchtwa-
pen zijn principiële keuze laten vallen op
de Starfighter F-104-G., zoals wij reeds
hadden gemeld. Het communiqué van de
kabinetsraad spreekt van een principiële
keuze omdat die thans zal moeten wor
den gevolgd door onderhandelingen met
West-Duitsland en Nederland, waarna
het gemeenschappelijke constructiepro
gram van de drie landen aan de Verenig
de Staten zal worden voorgelegd om te
kunnen profiteren van Amerikaanse fi
nanciële hulp.
Deze beslissing, aldus zei mr. Arthur
Gilson, minister van Defensie, tot de
journalisten, is genomen in het licht van
de vermindering van de operaties van de
Belgische luchtmacht. De taak van de
Belgische luchtmacht zal worden beperkt
tot de ondersteuning van de landstrijd
krachten. De keuze van de regering moet
tevens worden gezien in het ruimere ka
der van een politiek van industriële voor
uitgang en ook van een verruiming van
de tewerkstelling. De minister zei dat de
bestellingen, die Belgische industrieën
volgens dit Westduits-Nederlands-Belgi
sche constructieprogram zullen ontvan
gen, meer dan twee miljard gulden zul
len belopen.
De Belgische industrieën die in aanmer
king komen voor dit program hebben
reeds maanden geleden de maatregelen
genomen om de belangrijke bestelling te
kunnen uitvoeren. Wanneer de produktie-
programma's van West-Duitsland en Ne
derland ten behoeve van de Belgische in
dustrie bekend zullen zijn zal België bepa
len hoeveel toestellen het voor de eigen
luchtmacht zal bestellen. Het bericht dat
België 170 vliegtuigen zou bestellen, zo
als een persbureau meldde, is volkomen
uit de lucht gegrepen zo verzekerde men
ons te Brussel. België, dat in het Atlan
tisch pact dr .elfde verplichtingen heeft
als Nederland, zal waarschijnlijk ook niet
meer toestellen bestellen, dus een hon-
d .rdtal.
Men heeft voor de serie van Nederland
se, Duitse en Belgische luchtmacht een
cijfer van duizend vliegtuigen genoemd,
aldus merkten wij op. De serie, aldus mi
nister Gilson, zal zeker groter zijn. Waar
schijnlijk bedoelde de minister hiermee
dat ook Italië in het gemeenschappelijk
constructieprogram kan worden opgeno
men. De termijn voor de inwerkingstel
ling van het program bedraagt anderhalf
tot twee jaar.
De Starfighter, aldus de minister, kan
de vergelijking doorstaan met de modern
ste Russische vliegtuigen. De schietstoel
vliegt naar boven, wat volgens de des
kundigen een groot aantal risico's uit
sluit, en een vrijwel volledige veiligheid
voor de piloot garandeert. De motoren,
rompen en elektronische installaties van
bet vliegtuig zullen in een viertal grote
Belgische bedrijven worden vervaardigd.
Ook voor een groot deel van de Belgisch-
Westduits-Nederlandse bestelling. Minis
ter Gilson noemde deze beslissing een be
langrijk keerpunt in de Belgische militai
re politiek.
Ten slotte werd een compromis van de
Britse minister van koloniën Macleod aan
vaard, waarbij Koinange wel tot de zij
vertrekken van Lancaster House, waar de
conferentie gehouden wordt, zal worden
toegelaten maar niet tot de conferentiezaal
zelf. Dit is maandag gebeurd.
Ook een onafhankelijk lid van de Europe
se delegatie sloot zich bij het protest van
de Verenigde Partij aan en liet gistermid
dag verstek gaan. De positie van Peter
Koinange, de zoon van het bejaarde op
perhoofd, welke laatste in hoog aanzien
bij de Kikoejoe's staat, is niet geheel dui
delijk. De vader werd destijds vrijgespro
ken van een beschuldiging van politieke
moord, maar moet zich nog steeds aan po-
litiebeperkingen onderwerpen. Peter Koi
nange is een Kikoejoe-nationalist, wiens
voornaamste doel is de vruchtbare hoog
gelegen landbouwgebieden, welke in han
den zijn van de blanken, terug te winnen.
Hij was het die Afrikaanse scholen hielp
oprichten, welke bij de blanken vrees in
boezemden Er heerst sterke twijfel of
Koinange, zoals beweerd wordt, een ac
tieve rol in de Mau Mau heeft gespeeld,
omdat zowel hij als Kenyatta streefden
naar een modern Kenya en gruwden van
het primitieve barbaarse en reactionaire
geweld van de Mau Mau.
Koinange was gedurende de gehele Mau
Mau-periode in Londen en er is nooit eni
ge aanklacht tegen hem ingediend. Maar
ook van loyale Kikoejoe-zijde wordt thans
in Nairobi tegen Koinanges aanwezigheid
op de conferentie geprotesteerd. Als ar
gument om met Koinange te praten wordt
aangevoerd, dat de Britse regering her
haaldelijk met de leiders, die van het ont
ketenen van geweld worden beschuldigd,
zoals aartsbisschop Makarios, aan een ta
fel heeft gezeten. De gematigde Kenyase
partij- en vakbewegingsleider, dr. Tom
Mboya. de invloedrijkste figuur van de
Kenyase nationalistische beweging, ver
klaarde gisteravond in zijn rede, dat het
toekomstige burgerschap in Kenya, uit
gaande van de waardigheid van het indi
vidu, op gelijkheid voor allen diende te be
rusten en niet op ras of kleur. Hij be
greep, dat het moeilijk was de privileges
op te geven, maar de Europeanen, die in
Kenya willen blijven of er zich wensen te
vestigen zouden volkomen integratie met
de rest van de bevolking dienen te aan
vaarden. Deze week houdt de conferentie
zich met een algemene gedachtenwisse-
ling bezig. Van Afrikaanse zijde heeft men
verzekerd dat men van de conferentie een
succes wil maken.
Een aanwijzing hiervoor is ook, dat
Mboya en een der andere leiders besloten
hebben niet naar Tunis te vliegen om daar
de al-Afrikaanse volksconferentie bij te
wonen. Mboya is voorzitter hiervan. Er
is alle kans dat de Kenyase leiders alle
extremisten de rug zullen toekeren en dat
een overeenkomst in de geest van Tan
ganyika zal worden bereikt. Ook de Brit
se regering is vastbesloten om spijkers
met koppen te slaan Het minste dat de
Afrikaanse leiders verlangen is een nog
dit jaar af te kondigen zelfbestuur.
Kl«sc IS
voor
r de bikkels
spa sprookies- <j
Met de DC-7C „Arabische Zee" van de
K.L.M. is prins Bernhard na een bezoek
van twee weken aan Mexico, Aruba en
Curagao maandagmiddag om 14.45 uur
op Schiphol teruggekeerd. Hij werd op de
Amsterdamse luchthaven verwelkomd
door koningin Juliana, die per auto van
de studenten-lustrumfeesten te Leiden
rechtstreeks naar Schiphol was gereden.
„Wonderlijke situatie"
Na de begroeting door de autoriteiten
stond de Prins in de directeurskamer op
Schiphol de verslaggevers te woord, die
hem vele vragen stolden over zijn reiser
varingen. Daarbij kwam ook de kwestie
van de moeizame besprekingen over de
door de K.L.M. gewenste landingsrechten
in Los Angeles ter sprake. De Prins ant
woordde hierop:
„Ik heb bij mijn doorreis over New York
niets nieuws vernomen over deze onder
handelingen. Ik kan dus alleen in het al
gemeen maar dit zeggen dat het toch wel
een heel wonderlijke situatie zou zijn als
een verbinding die door het betrokken
Amerikaanse gebied zelf sterk wordt ge
wenst, niet tot stand zou komen door te
genwerking uit concurrentievrees van in
wezen maar één luchtvaartmaatschappij.
Nederland is een goede bondgenoot van
de Verenigde Staten. De economische be
trekkingen met Californië zijn juist op het
gebied van de luchtvaart bijzonder hecht.
Aan tal van andere luchtvaartmaatschap
pijen is de vergunning om naar Califor
nië te vliegen, verleend. Ik kan mij dan
ook niet voorstellen dat een objectief oor
delend Amerikaan de K.L.M. in een on
gunstige uitzonderingspositie zal willen
plaatsen".
Voortgaande zei prins Bernhard:
„Ik acht het ongehoord dat onder druk
van één maatschappij weer voor on
bepaalde tijd geen landingsrechten op
Los Angeles zouden worden verleend.
Dat is uitsluitend het werk van Pan
American, nl. de vrees voor concur
rentie. Men is bang dat de K.L.M.
door goede service passagiers weg
haalt. Ik heb genoeg met Amerikaanse
luchtvaartmaatschappijen gevlogen
om te weten wat het verschil in ser
vice betekent. De Europese maat
schappijen zijn in dat opzicht beter".
Op een vraag of er nieuwe positieve mo
gelijkheden in Mexico voor het Nederland
se bedrijfsleven bestaan antwoordde de
Prins dat de Mexicaanse regering gaar
ne Nederlands kapitaal en Nederlandse
deskundigen zou willen aantrekken. Er is.
aldus prins Bernhard, onlangs een „Bank
voor onderzoek en ontwikkeling" opgericht
die twee doeleinden nastreeft: men wil
buitenlandse participatie, dus ook Neder
lands kapitaal, aantrekken en verder zou
men gaarne nieuwe projecten financieren
met gemengde Nederlandse-Mexicaanse
deelneming.
Wat de mogelijkheden van Nederlandse
bedrijven in Mexico betreft, de Nederlan
ders zouden hun technische kennis mee
brengen met de mogelijkheid in Mexico
een bedrijf gemeenschappelijk op te zet
ten. „Wat ik heb vernomen, zal ik natuur
lijk met de betrokken bedrijven in Neder
land gaan bespreken. Ik hoop dat ik daar
voldoende belangstelling zal vinden om
eventueel ïieuwe projecten aan te vatten"
aldus prins Bernhard.
De gerezen moeilijkheden om in de na
bije toekomst met de DC-8 van de K.L.M.
in Mexico-City te landen zijn uit de weg
geruimd, zei de Prins. Hij gaf toe dat de
Nederlandse boeren weinig belangstelling
hebben om te emigreren naar Mexico.
Waarschijnlijk komt dat omdat de Neder
lander geen Spaans of Portugees spreekt
en hij het bezwaarlijk vindt om „moeder-
zialleen" naar Mexico te gaan, in tegen
stelling met b.v. Canada waarheen reeds
zovele Nederlandse boeren hem zijn voor
afgegaan.
(Vervolg van pagina 1)
De voorzitter van het Produktschap
voor Siergewassen, dr. A. J. Verhage,
leeft in zijn vanmiddag gehouden
nieuwjaarsrede de export van het af
gelopen jaar aan een korte beschouwing
onderworpen. De totale export van sier
gewassen steeg van 290 miljoen tot ruim
314 miljoen gulden. De bloembollen
export steeg met ongeveer 19 miljoen
en opvallend is hier dat de Sovjet-Unie
en verscheidene landen in Oost-Europa
al is de export daarheen nog niet groot,
meer bloembollen gingen kopen. Dr
Verhage sprak het vertrouwen uit dat
een verdere ontwikkeling van de Euro
pese markt en de liberalisatie van de
invoer in Engeland ook in 1960 tot een
gunstige ontwikkeling van de bloem
bollenexport zullen bijdragen.
Bij de snijbloemen is de uitwerking van
de verhoging der Engelse invoerrechten
duidelijk in de cijfers zichtbaar. De ach
teruitgang van de export naar dit land in
de maanden na de verhoging van de in
voerrechten werd in 1959 opgevangen door
een verhoging van de export naar normale
afzetgebieden. Dat de export van boom
kwekerijprodukten met ongeveer 150.000
is gedaald vond dr. Verhage op zichzelf
niet onrustbarend. Toch moet worden op
gemerkt dat in de naoorlogse jaren de ex
port van boomkwekerijprodukten, verge
leken met andere sectoren, de geringste
stijging heeft ondergaan.
Over het contingentsbeheer in Frank
rijk sprekend zei dr. Verhage, dat al het
mogelijke wordt gedaan om de ongunstige
situatie voor onze snijbloemenexport naar
Frankrijk te verbeteren. Hij hoopte dat de
kinderziekten bij de schepping van een
Europese markt in een afzienbare tijd
overwonnen zullen zijn. De verhoging van
de invoerrechten op een aantal snijbloe
men in Engeland en Zwitserland zal in het
komende jaar een ongunstige uitwerking
hebben.
Van de totale sierteeltexport ging in
1959 39 percent naar de E.E.G.-landen,
3" percent naar de andere O.E.E.S.-landen
en 24 percent naar derde landen. Deze cij
fers, aldus dr. Verhage, tonen aan dat wij
er belang bij hebben dat de gemeenschap
pelijke markt geen gesloten gebied wordt,
maar dat men tot het uiterste pogingen
moet aanwenden om een economische sa
menwerking te vinden met de rest van de
westerse wereld.
Met nadruk herinnerde dr. Verhage
eraan, dat de tuinbouworganisaties in de
zes E.E.G.-landen als belangrijk onder
deel van een gemeenschappelijk tuin-
bouwbeleid zien een vestigingsbeleid, dat
moet zijn gebaseerd op vakbekwaamheid.
Dit alleen te bereiken door het stellen van
kwaliteitseisen is een illusie bij produkten,
waarvan een uiterlijke beoordeling nog
geen indruk kan geven van de kwaliteit.
Het advies van de sociaal-economische
raad om geen vestigingsregelingen te stel
len, ook niet voor de teelt van en de han
del in siergewassen, leek spreker onbe
grijpelijk. Men dient echter een vesti
gingsregeling los van een teeltregeling te
zien.
Het staat voor spreker buiten twijfel,
dat de huidige ontwikkeling een verrui
ming van de produktiemogelijkheden no
dig maakt. Men dient dit echter met een
zekere omzichtigheid te doen om een in
eenstorting na enkele jaren te voorkomen,
een ineenstorting die zeker zal moeten lei
den tot een beroep op de overheid om een
helpende hand te bieden.
Het hoofdbestuur van de bij het N.V.V.
aangesloten Nederlandse Bond van Ver
voerpersoneel heeft een verklaring uit
gegeven, waarin het schetst dat het con
flict bij de N.B.M. gezien dient te worden
tegen de achtergrond van de daaraan
voorafgaande geschiedenis. Ondanks her
haalde pogingen in het verleden, aldus de
verklaring, zijn de vakorganisaties er toen
niet in geslaagd om voor het buspersoneel
tot een redelijke vergoeding voor de on
regelmatigheid van de uit te voeren diens
ten te komen. De werkgevers waren daar
toe niet bereid, ondanks het feit dat de
richtlijnen voor de loonpolitiek daarvoor
geen enkel beletsel vormden. In de zomer
van 1959 gelukte het eindelijk om een
aantal autobusondernemingen bereid te
vinden samen met de vakorganisaties
voorstellen bij het College van Rijksbe
middelaars in te dienen waarin overeen
gekomen was onder andere de tweeploe-
gentoeslag van zes percent in te voerer
per 1 augustus 1959. De werkgevers
verbdnden hieraan echter de voorwaar
den dat de kosten van deze loonsverho
ging door de overheid erkend zouden wor
den als „kostenfactor", bij het beoordelen
van eventuele tariefsverhogingen. Het
College van Rijksbemiddelaars wenste
geen beslissing op dit loonvoorstel te ne
men, voordat de regering een beslissing
over het prijzenaspect had genomen. Wal
de voorgeschiedenis betreft, zegt de Ne
derlandse Bond van Vervoerspersoneel in
zijn verklaring, dat op 16 juli 1959 de
voorstellen bij het College van Rijksbe
middelaars werden ingediend met het
verzoek deze ploegentoeslag met ingang
van 1 augustus 1959 te mogen betalen. Op
14 september 1959 vond het eerste ge
sprek tussen de regering en het betrokken
deel van het vervoerbedrijf plaats. De re
gering zou een en ander bestuderen, waar
na een nieuwe bespreking zou plaatsvin
den. Deze werd niet eerder gehouden dan
op 19 januari 1960 en leverde alleen op
dat in een nieuwe bespreking te houden op
27 januari aanstaande de regering haar
uiteindelijke beslissing zou mededelen.
Door deze trage gang van zaken aldus het
hoofdbestuur van de Nederlandse Bond
van Vervoerspersoneel werd echter de
beslissing over de lonen steeds uitgesteld.
Wel heeft de Stichting van de Arbeid
reeds op 18 november 1959 een gunstig ad
vies uitgebracht aan het College van Rijks
bemiddelaars, doch omdat de werkge
vers ook na uitdrukkelijk verzoek van de
vakorganisaties niet bereid waren hun
„doorberekeningsverzoek" terug te ne
men werd een beslissing geblokkeerd. De
Nederlandse bond van vervoerspersoneel
meent dat het resultaat van bespreking
met de regering op 27 januari aanstaan
de dient te worden afgewacht. Zij heeft er
echter volledig begrip voor dat het perso
neel het geduld heeft verloren.
De beloning van de werknemers is ach
tergebleven, omdat en een redelijke ver
goeding voor zeer onregelmatige dienster
en het werken in premie, dan wel or« mie
dervingsregeling door de werkgevers niet
gerealiseerd zijn. Wanneer de gerecht
vaardigde verlangens van het personeel
geen recht wordt gedaan, aldus de Ne
derlandse Bond van Vervoerspersoneel dan
zal het moeilijk zijn soortgelijke confi;' -
ten als nu bij de NBM gaande zijn
andere ondernemingen, te voorkom?.i
