Frankrijk wacht met spanning
op de toespraak van De Gaulle
Kamerleden vragen: „Waar
blijft de regering?"
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Huiszoeking bij activisten
in Parijs en omgeving
HET WEER
Zaterdag voortzetting van het
overleg met busbedrijven
Kasavoeboe stelt
schriftelijke eisen
Bittere kritiek op het uitblijven
van hulp uit 'sRijks Kas
74e JAARGANG No 170
DONDERDAG 28 JANUARI 1960
305e JAARGANG No 18
REBELLEN DEMONSTREREN IN ALGIERS
Moslims afzijdig
In de krant van heden:
Enige regen
President van Peru
naar Nederland
Macht in de staat
Democratie vastgelopen
De Gaale onwrikbaar
wjoretfou viti
Le Pen gearresteerd
Anna van Gogh-Kaulbach
vanmorgen overleden
OPRUIMING
Belgische straaljager bij
Eindhoven neergestort
Het woord is aan
VERGOEDING RAMPSCHADE
Tanende macht van besturen over vakbondsleden
N.Z.H. STAAKT
VOORLOPIG NIET
Voor de slachtoffers
-77
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. TeL 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
(Van onze correspondent in Parijs)
Een nieuwe dag waarin, voor de buitenwereld althans, vrijwel niets gebeurde,
is gisteren in Algerije voorbijgegaan. De muiters lijken zich achter hun stellingen
steeds beter te organiseren en moeten nu zelfs over hospitalen en operatiezalen
en de nieuwste snufjes op chirurgisch gebied kunnen beschikken. Zij nemen de
schijn aan zich voor lange tijd achter hun barricades te willen installeren. Er is
in Parijs een nieuwe bijzondere zitting van het kabinet gehouden, waarvan echter
vrijwel niets is uitgelekt. Na afloop zei de minister van Voorlichting Frey tegen
de journalisten dat de regering eenstemmig de instructies van enkele dagen
tevoren aan de generale staf en de hoge vertegenwoordiger in Algiers Delouvrier
had bevestigd. Aangezien die richtlijnen zelf al vrij vaag waren herstel van
de orde zonder het leger echter van de staat te verwijderen ligt de veronder
stelling van de hand dat dezelfde kardinale kwestie over het gebruik van geweld
tegen de muiters de ministers nog altijd verdeeld houdt. Het bezoek van De
Gaulle aan Algerije zou nog altijd op het programma staan en misschien wordt
de aanvankelijke datum van 5 februari zelfs wel vervroegd. Volgens de meeste
waarnemers in Parijs zou De Gaulle nog altijd het meest voelen voor de forse
hand en moet hij zich zeer verbolgen hebben getoond omdat de raddraaiers van
de rebellie, die niettemin vrij rondlopen, niet werden gearresteerd.
In Parijs en andere plaatsen in Frankrijk
zijn tegen het aanbreken van de dag huis
zoekingen verricht bij rechtse extremis
ten. In Parijs en omgeving bij ongeveer
honderd in getal. De huiszoekingen wer
den verricht bij militante elementen beho
rend tot rechtse organisaties als „Jonge
Natie" en „Volksbeweging van de 13-de
mei". Robert Martel, de felle leider van
„M.P. 13" bevindt zich in Algiers op de
commandopost van Pierre Lagaillarde.
Alle blikken in Frankrijk en in Algerije
zijn nu al gericht op de televisieschermen,
waarop zich morgen het gezicht van De
Gaulle opnieuw zal vertonen.wanneer het
staatshoofd voor televisie en radio zijn
nieuwe rede zal uitspreken. Dan zal, zo
neemt iedereen aan, de teerling worden
geworpen. In politieke kringen wordt over
het algemeen verwacht, dat De GAulle
dat bekend zal maken dat hij door middel
van artikel 16 van de grondwet zich blan
co volmachten ofwel dictatoriale bevoegd
heden toekent In dat verband wordt ook
over het algemeen het bezoek gebracht,
dat De Gaulle gisteren aan de raad van
state heeft gebracht.
In het weinig opwekkende beeld, dat de
betrekkingen tussen Frankrijk en Algerije
nog altijd bieden, heeft zich niettemin een
lichtpunt voorgedaan. Het is nu wel heel
duidelijk geworden dat de moslims zich
door deze nieuwe revolte in Algiers het
hoofd niet meer op hol laten brengen. In
tegenstelling met de meidagen van 1958
heeft men nu vrijwel geen enkele moham
medaan op of achter de barricades gesig
naleerd. Vandaag zouden de muiters trou
wens in de Kasbah van Algiers hun op
wachting willen maken, een inval die ge
makkelijk tot nieuwe botsingen zou kun
nen voeren. Oudstrijders zouden „hand in
hand met hun mohammedaanse kamera
den" van de Kasbah naar het gebarrica
deerde centrum marcheren. Men ziet
hierin een poging om de sfeer van verbroe
dering uit de meidagen van 1958 weer op te
roepen. Bij de barricaden zal dan hulde
gebracht worden „aan de patriotten die
zich op 24 januari opofferden, opdat Alge
rije Frans zal blijven". Woensdag bij het
vallen van de avond, keken naar schatting
■pag.
\V eerrapporten 7, 2
IJit het binnenland2, 11, 1 '3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws 3, 4, 9
Van Mensen en Dingen5
Uit stad en omgeving 5, 7, .9
Agenda van Haarlem en IJmond 7
Kunst 73
Feuilleton 75
Horen en Zien75
Toeh Is Het Zo75
Beeldverhalen 75
Bockenhoekje 75
Economisch nieuws77
Beurs 1
Scheepsberichten 77
Sport 79
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met tijdelijk
enige regen. Overwegend mati
ge wind, in hoofdzaak tussen
west en noord. Lagere tempera
turen, vooral in het midden en
zuiden van het land.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Naar wij vernemen zal de president van
Peru, de heer Manuel Prado in het begin
van maart een officieel bezoek aan ons
land brengen. Dit zal het eerste staatsbe
zoek aan Nederland zijn van een Peru
viaanse president.
tienduizend mensen toe toen de rebellen
de vlaggen streken. Daarna zong men ge
zamenlijk de Marseillaise.
De „patriotten" hebben in een commu
niqué melding gemaakt van het besluit om
de staking van het personeel van de vita
le overheidsdiensten op te heffen, omdat
het voortduren van de algemene staking
de economische activiteit in Algerije scha
de zou kunnen berokkenen".
Afgezien van enkele geïsoleerde stem
men in parlement en pers wordt in
Frankrijk zelf het optreden van de muiters
in Algerije eveneens eensluidend en met
kracht afgekeurd. Uit het hele land stro
men op het Elysée telegrammen van po
litieke, culturele en kerkelijke verenigin
gen, alsmede van vakbonden binnen, waar
in aan De Gaulle onwankelbare trouw be
tuigd wordt. Ofschoon men in de mei-da
gen van 1958 heeft gezien dat betogingen
ten bate van de republiek niet steeds een
heel verre strekking hebben, is, zo niet
de strijdvaardigheid dan de omvang van
deze manifestaties, nu toch wel aanzien
lijk groter en overtuigender dan bij de
vorige stormloop op het centrale gezag.
En vooral voelt ieder dat De Gaulle in
zijn bewogen carrière al voor zovele he
te vuren heeft gestaan en niet de man kan
zijn, die voor een Lagaillarde of een Go-
ritz op de vlucht zal slaan.
Helaas gaat deze vergelijking, of beter
tegenstelling, tussen mei 1958 en januari
1960 op een ander essentieel punt weer
mank. In beide gevallen is er namelijk één
punt van angstwekkende gelijkenis, te we
ten de geringe betrouwbacaheid van het
leger als instrument van de'staat. Tot zon
dag had men durven hopen dat het leger
ondanks grondige meningsverschillen
over de toekomst van Algerije niettemin
op het beslissende moment achter De
Gaulle zou staan. Die hoop is echter nu
voor een groot deel een illusie gebleken.
Zelfs De Gaulle kan zich door het leger
niet onvoorwaardelijk meer doen gehoor
zamen. Het leger is een eigen macht ge
worden in de staat en het is een beklem
mende gedachte dat zo'n situatie totdus-
ver bijna altijd automatisch naar de dic
tatuur heeft geleid. Het leger lijkt voor een
belangrijk deel te hebben gekozen voor het
kleine miljoen Fransen, die in Algerije
zijn gevestigd, en daarmee dus tegen ze
ker 95 percent van de 45 miljoen overige
Fransen, die in het moederland wonen en
in wier naam De Gaullo het recht heeft te
spreken en te handelen.
Dat is de conclusie die men zich wel ver
plicht voelt te trekken uit deze eerste vier
dagen van het oproer in Algiers. De Mid
dellandse Zee blijkt politiek gesproken on
overbrugbaar te zijn. Voor de democrati
sche argumenten van de parlementaire
meerderheid of inzake het overweldigende
percentage van ruim tachtig percent ja-
stemmers bij het referendum voor De
Gaulle nauwelijks een jaar geleden zijn de
colons in Algerije doof en de legerleiders
blijken voor een groot deel aan diezelfde
doofheid te lijden. Onder die omstandighe
den, waarvoor men de ogen moeilijk lan
ger sluiten kan, is de impasse, waarin De
Gaulle geraakt is, zonder althans demo
cratisch uitzicht. Men vreest dat de keuze
op iets langere termijn slechts zal gaan
tussen een harde en een meer verlicht dic
tatuur. Het laatste experiment met de de
mocratie in Frankrijk, waarover De Gaul
le meermalen heeft gesproken, heeft blijk
baar niet mogen lukken.
(Reuter) In Parijs begint men weer
wat optimistischer te worden. Functiona
rissen gaven woensdagavond de verzeke
ring, dat tekenen er op wijzen dat de re
bellen zich onzeker beginnen te voelen. De
algemene staking is voor een deel afgelast
en de mohammedaanse bevolking begint
zich duidelijk uit te spreken voor De Gaul
le.
(Vervolg op pagina 9)
Advertentie
BARTELJORISSIR HAAftLEM TEL. 13439
LtlDSESTRAAI (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
SUèDE HERENJASJES - JACKETS
PARIJS (AFP) Jean Marie Ie Pen.
afgevaardigde in de Franse Nationale
Vergadering en leider van een uiterst
rechtse organisatie, is in Parijs gearres
teerd. Eerder had de politie huiszoeking
by hem gehouden.
In doorgaans betrouwbare Parijse
kringen deelde men mee, dat de rechter
van instructie Robert Magnin, die een
onderzoek instelt naar de pogingen om de
veiligheid van de staat te ondermijnen,
arrestatiebevelen uitvaardigde tegen 80
mensen, onder wie Le Pen en ex-afgevaar
digde Pierre André.
De Parijse politie heeft woensdag de
edities van de weekbladen „France obser-
vateur" (links), „La voix commupiste",
„Aspects de la France", „Rivarol"
(rechts) en een speciale editie van het
satirische blad „Charivari" in beslag ge
nomen. Er werd geen reden voor gege
ven.
BRUSSEL, (ANP) In een brief aan de
rondetafelconferentie in Brussel over Kon
go heeft de Kongolese nationalistische lei
der Kasavoeboe de volgende eisen gesteld:
1. onmiddellijke en onvoorwaardelijke
overdracht van de soevereiniteit;
2. de vorming van een voorlopige Kon
golese regering, waaraan de voorbereiding
van de verkiezingen in Kongo dient te wor
den opgedragen.
Advertentie
MAANDAGAVOND 1 FEBRUARI
aanvang 20 uur precies in onze zaak
LEZING „AQUARIUMFOTOGRAFIE"
met fototechnische bijzonderheden
door de heer Van den Nieuw enhuizen
Dia's van KORAALVISSEN
VISSEN UIT AFRIKA
REPTIELEN
Gaarne tijdig bericht van uw komst
FOTOHANDEL HEUPERS LOHR
ZANDVOORTSELAAN 163 - TEL. 40702
HEEMSTEDE-AERDENHOUT
Vanmorgen is te Haarlem op negen
tigjarige leeftijd overleden de schrijf
ster mevrouw Anna van Gogh-Kaul
bach. Zij schreef ongeveer veertig
romans, zij vertaalde vele romans en
hoorspelen, en heeft enkele jeugdboe
ken op haar naam staan. Dinsdag na
aankomst van de trein van 12.03 te
Driehuis-Westerveld zal haar stoffe
lijk overschot worden gecremeerd.
(Men zie verder pagina 13)
Advertentie
HOEDEN - VESTEN SHAWLS
Nabij Eindhoven is vanmorgen een Bel
gische straaljager neergestort. De piloot is
omgekomen omdat hij te weinig hoogte
had om van zijn schietstoel gebruik te
kunnen maken. De straaljager kwam
neer in een weiland.
Anna van Gogh-Kaulbach:
Herinneringen zijn onberekenbare we
zens. Zij kunnen rustverstoorders zijn,
die ons met een smartelijk heimwee
vervullen, of troostende vrienden, die
ons hart vervullen met een zoet gevoel
van vertedering.
In de Tweede Kamer zal de heer Koer
sen (K.V.P.) aan de ministers van Binnen
landse Zaken, van Verkeer en Waterstaat
en van Maatschappeiyk Werk de volgende
vragen stellen:
1. Is het juist, dat de minister van
Binnenlandse Zaken op 26 januari in de
Eerste Kamer de positieve mededeling
heeft gedaan, dat de schade aan persoon
lek bezit geheel zal worden vergoed door
het Na*tionaal Rampenfonds? Waarop ba
seert de minister deze mededeling?
2. Is het juist, dat de minister even
eens heeft gezegd, dat, zolang er nog geen
„schuldige" is aangewezen, niemand ook
het rijk niet zal willen zeggen: „Ik be
taal maar vast wat vooruit"? Betekent dit,
dat b.v. voor schade aan roerende goede
ren nog geen regeling is of wordt getrof
fen en deze dus blijft drukken op de ge
dupeerden zelf?
3. Acht de regering het niet juist, dat
de gedupeerden op korte termijn volledig
worden geholpen en niet behoeven te
wachten tot de schuldvraag is vastgesteld?
4. Is de regering niet van mening, dat
bij een ramp, als die in Amsterdam-Noord
iedereen de burger, de gemeente, de
provincie en het rijk zo spoedig mogelijk
naar vermogen moet helpen om de gevol
gen voor de gedupeerden weg te nemen?
Positief geluid gewenst
5. Is zij niet van mening, dat, nu par
ticulieren, gemeente en provincie reeds
snel en doelmatig hulp hebben geboden,
dit de regering niet ontslaat van de ver
plichting, eveneens haar deel bij te dra
gen?
6. Indien de regering hiermee instemt,
waarom heeft zij daaraan dan niet positief
uitdrukking gegeven en stelt zij in haar
antwoord van 23 januari 1960 op een
schriftelijke vraag alleen maar, dat de
eventueel van haar te verwachten mede
werking afhankelijk is van het initiatief
van het gemeentebestuur?
7. Wil de regering de toezegging doen,
dat, zodra het initiatief van het gemeente
bestuur haar heeft bereikt, zij bereid is op
redelijke wijze haar financiële medewer
king te verlenen om de gevolgen van de
ramp te elimineren?
(Vervolg op pagina 13)
Op de schietbaan bij Den Helder zijn
woensdag de eerste demonstraties ge
geven met een radiografisch bestuurd
vliegtuigje van Amerikaanse makelij
die door middel van een startraket
gelanceerd worden en een snelheid
van 370 km per uur bereiken kunnen.
Aan een nylondraad van 75 meter
lengte voeren deze vliegtuigjes een
sleeoschijf met zich mee, die gebruikt
wordt voor schietoefeningen van de
Lichte Luchtdoelartillerie. Totnutoe
werden deze „oefendoelen" gesleept
door bemande vliegtuigen van een
luchtreclamebedrijf, welker snelheid
echter niet meer in overeenstemming
is met die van de tegenwoordige oor
logsvliegtuigen. Voorlopig krijgt de
Luchtdoelartillerie de beschikking
over 24 van deze doelvliegtuigjes, die
aan parachutes kunnen neerdalen. Zij
kosten 14.000 per stuk. Op de foto's:
Een der raketvliegtuigjes op zijn start
baan van achttien meter lengte. Daar
naast: de luitenant M. Lausberg, com
mandant van het Belgische detache
ment specialisten die de instructie in
Den Helder verzorgen, met de hand op
het apparaat, waarmee het vliegtuigje
gestart wordt.
ANEGANG 24-FPANKESTR.3
(Van onze Haagse redacteur)
De ministers van Verkeer en Waterstaat
en van Economische Zaken alsmede de
staatssecretaris van Sociale Zaken heb
ben woensdagavond op het departement
van Verkeer en Waterstaat de voorzitters
van de werkgevers- en werknemersorga
nisaties welke betrokken zijn in het over
leg over de lonen en tarieven der streek-
vervoerondernemingen ontvangen.
Op deze bespreking, die ruim twee uur
duurde, is „de lucht opgeklaard", zoals
staatssecretaris Roolvink na afloop in me
teorologische termen over deze poging tot
verbetering van het klimaat tussen de
partners verklaarde. In een communiqué
hebben beide partijen unaniem geconsta
teerd, dat de wilde stakingen bij de bus
diensten „een ernstig gevaar voor het
functioneren van het georganiseerd overleg
inhielden".
Voorzitter St. Raphael optimistisch
Het concrete resultaat van het gesprek
van woensdagmiddag vormt de afspraak
om het door de regering afgebroken over
leg aanstaande zaterdagmorgen voort te
zetten. Hetgeen betekent dat dan de vol
tallige delegaties van regering en be
drijfsleven weer bijeen zullen komen. Re
gering en organisaties gaan ervan uit. dat
de rust in het vervoerbedrijf dan zal zijn
teruggekeerd. De voorzitter van de rooms-
katholieke vakvereniging „St. Raphael"
waagde zich zelfs aan een voorspelling.
Hij achtte het „niet aannemelijk, dat dan
geen concrete resultaten zouden worden
bereikt".
(ANP) Tijdens een vergadering van
het N.B.M.-stakingscomité met enkele
afgevaardigden van de W.S.M. en de
NACO, de vervoerondernemingen uit het
Westland en rond Alkmaar, hebben de he
ren De Later en Corbijn als hoofdbestuur
ders van de N.V.V.-organisatie, de Ne
derlandse Vereniging van Vervoerperso
neel, een uiteenzetting gegeven over de
huidige stand van zaken inzake het loon-
overleg tussen regering, werkgevers en
vakorganisaties. Geen van beide heren
wenste in Hilversum, waar deze bijeen
komst gisteravond werd gehouden, de
pers toe te laten en zij weigerden even
eens voor een groot aantal persvertegen
woordigers een verklaring af te leggen.
De N.B.M.-stakingsleider, de heer P.
Bos, had voor de vergadering reeds mee
gedeeld, dat de komende dagen van
N.B.M.-zijde zeker geen nieuwe staking
valt te verwachten. Juist nu de KN..V.T.O.
er op aangedrongen heeft de tariefsclau
sule in het loonoverleg te laten vallen, al
dus de heer Bos, is de weg vrij om onze
(loon)verlangens ingewilligd te zien. Het
is de bedoeling dat vertegenwoordigers
van de K.N.V.T.O. (organisatie van
werkgevers van vervoersondernemingen)
vrijdagmiddag in Zeist met de dochter
ondernemingen van N.S. zullen beslissen
om alle bus-ondernemingen te adviseren
mee te werken deze tariefsbepaling te la
ten wijken. Het is vooral de directeur van
de N.Z.H.V.M. geweest, die zich ervoor
gespannen heeft om tot deze maatregel te
geraken.
(Vervolg op pagina 2)
In de afgelopen nacht hebben enkele
honderden leden van het personeel van
de Noord-Zuidhollandse Vervoersmaat
schappij te Haarlem op voorstel van
een personeelskern besloten voorlopig
niet te slaken, gezien de huidige stand
van zaken in het regeringsoverleg.
Voor een uitgebreid verslag van deze
veelbewogen vergadering zie men pa
gina 2.
Refererend aan de oproep tot hulp aan
de slachtoffers van de overstroming in
Amsterdam, uitgaande van het Rampen
fonds, vestigen wij de aandacht op de mo
gelijkheid voor onze lezers om hun gift
voor dit doel bij onze kantoren te depo
neren, waarna wij zullen zorgen voor door
zending naar het Rampenfonds. Wij zullen
de bij ons inkomende giften in de krant
vermelden.
10de verantwoording;
N.N. 5, N.N. 1, F. W 5, D C. B.
2.50, mrs. 5. H. L. 5, fam. J. H. f 2.50,
P. R. 10, A. J. R. 5, N.N. 5, A. F. 5,
Lek 3, mevr. G. H. B. 10. C. H. 10,
E. K. K. 3.50, mevr. G. 10, R. T. 5,
A. W. 2.50, Maretje 5, F. A. de B. 10,
Jub. Schilderspatroons Haarlem e.o.
102,50, J. L. M 10, mw. P. W. S. 2.
W. F. H. 10, Marja 0.75. Joost 0.75.
J. A. K. 2.50, kienavond Kennemer
Kunstkring 50.
Dagtotaal 288.50.
In het geheel is thans verantwoord een
bedrag van 4394,08.
