Hrrnr ome I IrftTn rtn jrsssssssagfcxsKsssflss;
De Gaulle wijkt geen duimbreed
voor de muiters in Algiers
CITROEN
Citroën
„HOLIDAYS"
B.fVS.W.
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
J. J. van Kooten
RAMBLER
HET WEER
Onrustige wereld
Klemmend beroep op leger
om hem te gehoorzamen
Opstand, staking
en demonstratie
Onze reisredacteur
is in Algiers
$ee MORRIS Ibefore ijou êui/!
Geert Hoogeveen
„TER CLEEFF
In de krant van heden:
Plaatselijk neerslag
Marine-officier Ludwig
tot 5 jaar veroordeeld
Nog steeds een
zachte winter
Grensincident tussen
Israel en Syrië
Het woord is aan
Voor de slachtoffers
van Tuindorp-Oostzaan
House of England
Van Loon's Automobielbedrijf
Dodelijke ziekte op
Noorse tanker
A. J. Rotteveel's
Automobielbedrijf
74e JAARGANG No 172 ZATERDAG 30 JANUARI 1960 305e JAARGANG No 20
Hoofdredacteur: Simon Koster
Directie, Redactie, Administratie Crete Hout- TT 1 T\ 11 1 Uitgave Crafisch. Bedrijven Damiate N.V.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel 15295. Bij- I JIJ II 3 f 8*™ g 6j j i J V i fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel 57755 1-1 t. n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie:
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks UfKtUnlL nAAitijLmDunE. x P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Na enkele dagen in Parijs vergeefs op
zijn visum te hekben gewacht, dat door
de autoriteiten in Algiers moest worden
bekrachtigd, is onze reisredacteur, de
heer W. L. Brugsma, met het lijnvlieg-
tuig van de Air France vanmorgen in
Algerije aangekomen. Met ingang van
maandag hopen wij dagelijks zijn in
drukken uit Algerije, dat hij van ver
schillende vorige bezoeken grondig kent,
te kunnen publiceren. De heer Brugsma
is de enige Nederlandse journalist, die
zich op het ogenblik in Algerije bevindt.
Houtplein 18-20
Telefoon 16615-12000
Advertentie
BARTËÜÖSSSTR" HAARLEM TEL 13439
LÊIDSSSIBAAT- (SIJ KONINGSPUIN) AMSTERDAM TEL 223596
SUÈDE DAMESJASJES in kleuren
Advertentie
Hoofdagent v. Haarlem en omgeving
Kantoor - werkplaats - magazijn
Mr. Cornelisstraat 54 - Tel. 16270 - 15998
SHOWROOM:
ZIJLWEG 26 - HAARL. - TEL. 17296
VOOR BETER SCHILDERWERK
ICleverlaan $2 - Tel. 60985 - Haarlem
CHAUFFEURSUNiFORMEN
UNIFORMSPECIALISTEN
ZIJLSTRAAT 71 HAARLEM
pag.
W eerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 5
Buitenlands nieuws 3, 4
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Kerkelijk Leven 4
Filatelie 4
Puzzel4
Kunst 5
Films 5, 6'
Medische verzorging 6
Kerkdiensten 6'
Uit stad en omgeving6, 7
Agenda van Haarlem cn IJmond 7
Feuilleton 9
Horen cn Zien 9
Taal-laria 9
Beeldverhalen 9
Boekenhoekje 9
Economisch nieuws11
Beurs H
Scheepsberichten 11
Erbij13 tot 17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina s
waarin opgenomen „Erbif
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met plaatselijk
enige neerslag. Overwegend ma
tige wind uit uiteenlopende rich
tingen. Over het algemeen wei
nig verandering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Chaos overalIn het niemandsland
tussen de muiters en het leger in Al
giers begeleidt een jongetje in para
chutistenuniform een vrouw, die van
het ene kamp naar het andere gaat.
Op de voorgrond een helpster van het
Rode Kruis, gereed om hulp te bieden
waar dat nodig mocht zijn (boven).
Opgewonden stakers hebben gisteren
Antwerpen en Brussel onveilig ge
maakt. In de Sinjorenstad moesten
vele auto's het ontgelden. Deze vracht
auto werd op dc Keijzerslei met man
kracht omver geworpen (midden). Op
zijn Afrikaanse reis werd de Britse
premier Macmillan niet overal even
hartelijk begroet. Te Blantyre in Ny-
assaland had de politie de grootste
moeite de demonstranten binnen de
perken te houden. Politiewagens reden
af en aan om de arrestanten weg te
brengen (onder).
KARLSRUHE (Reuter) Het hoogge
rechtshof in Karlsruhe heeft zaterdag de
voormalige Westduitse marine-officier
Horst Ludwig veroordeeld tot 5 jaar
tuchthuisstiaf wegens verraad, spionage
en het aannemen van steekpenningen.
De ex-onderofficier Fritz Briesemeis-
ter, die van dezelfde feiten is beschuldigd,
kreeg vier jaar.
Ludwigs zwager Werner Jager, die te
rechtstond voor het onderhouden van
landsverraderlijke betrekkingen en spio
nage, werd veroordeeld tot drie jaar ge
vangenisstraf en Hanni Jager, de zuster
van Ludwig, tot 18 maanden.
(Van onze weerkundige medewerker)
Merkwaardig was gisteren het grote ver
schil in windkracht in ons land. In het
westen woei een groot deel ran de dag een
westerstorm met windsnelheden van ruim
90 kilometer per uur. In het noorden en
oosten van ons land was het bijna wind
stil en pas tegen de avond na n daar de
wind iets toe.
De kou in Scandinavië is de laatste dagen
belangrijk toegenomen met in Noord-Zwe
den temperaturen in meer dan 30 C. on
der het vriespunt. De luchtdruk stijgt daar
echter maar langzaam, zodat deze zeer
koude lucht slechts met matige vaart naar
het zuiden uitstroomt en voorlopig West-
Europa in ieder geval nog niet bedreigt.
Wel kan het iets kouder worden door
luchtaanvoer uit het noordwesten en door
uitstraling in de nacht tijdens opklaringen.
Daarbij is in het binnenland heel lichte
vorst niet uitgesloten.
Ook januari is, ondanks de vorstperiode
tussen de 9de en de 17de iets zachter dan
normaal gebleven. Hier, in het westen is
nauwelijks de normale hoeveelheid regen
van 50 mm. gevallen
Januari bleef wel aan de sombere kant
met ongeveer 14 zonloze dagen. Maandag
verschijnt februari op de kalender, een
maand die volgens de Duitse officiële ver
wachting gemiddeld ook naar de zachte
kant moet uitvallen.
DAMASCUS (AFP) „Israëlische troe
pen, die zich verschanst hadden achter een
heuvel bij de gedemilitariseerde zone, heb
ben vrijdag opnieuw het vuur geopend op
Arabische boeren, die hun velden be
werkten", zo heeft vrijdagavond een
woordvoerder van het eerste Arabische
leger in Damascus medegedeeld.
S i r i u s
Menigeen zou een andere levensbe
schouwing aanhangen, indien hij de we
reld werkelijk beschouwd had.
Advertentie
vanaf f 3987.- Vraagt demonstratie
Ook voor prima service
(Van onze correspondent in Parijs)
tij van de muifers hebben gekozen lopen
in Algiers nu met het portret van Massu
op de borst of op de revers.
In Parijs zelf is de toestand niet veel
overzichtelijker. Een opinieonderzoek
heeft weliswaar uitgewezen dat zeventig
percent der Parijzenaars achter De Gaulle
staat en vijftien percent de muiters gelijk
wil geven, maar helaas moet men vrezen
dat een onevenredig groot deel van die
minderheid op politieke, administratieve
en militaire sleutelposities zit.
Er wordt nu openlijk van een conflict
tussen De Gaulle en Debré gesproken. De
premier zou blijven weigeren hardhandig
tegen de muiters op te treden en enkele
ministers, onder wie Soustelle staan ach
ter Debré. Het is ook bijzonder onrustba
rend. dat de politiële actie die eergiste
ren in Frankrijk tegen fascistische leiders
en organisaties werd ontketend, weer niets
heeft opgeleverd. Van een lange lijst die
was opgesteld werden steeds meer ndfnen
geschrapt omdat die verdachten te nauwe
betrekkingen onderhielden met ministers
of andere hooggeplaatsten.
De onafhankelijke afgevaardigde van
Parijs, Jean-Marie Le Pen, is voorlopig in
vryheid gesteld. Hij was gearresteerd op
verdenking van staatsgevaarlijke activiteit.
De conservatieven hebben zich gisteren
op een bijzonder congres in Parijs even
eens uitgesproken voor een Frans Alge
rije, de leuze dus die ook de muiters in
Algiers in hun vanen hebben geschreven.
Drie conservatieve ministers hebben zich
daarna van hun partij gedistancieerd om
in het kabinet te kunnen blijven.
De gaullistische U.N.R. overweegt daar
entegen een eenheidsfront met alle par
tijen, de communisten uitgezonderd, op te
richten ter verdediging van De Gaulle's
vijfde republiek. Uit alle hoeken van het
land stromen nog steeds de telegrammen
van trouw binnen op het Elysée waar er
gisteren alleen al driehonderdduizend wer
den ontvangen. Als repliek op de foto's
van Massu in Algerije ziet men in Parijs
nu wel Mariannesymbolen dragen, die
worden geknipt uit een pakje „Gauloises"-
sigaretten.
De posities voor en tegen de republiek
worden zo dus ingenomen en men ont
waart daarbij soms ook wel verrassende
verschijnselen. Zo heeft het F.L.N., het
Algerijnse Bevrijdingsfront in Algerije,
zijn volgelingen nu opgewekt voor gene
raal De Gaulle te manifesteren. Het is al
leen jammer dat die oproep niet wat eer
der werd gedaanOok in ander verband
geeft het F.L.N., dat men juist iets begon
te vergeten weer tekenen van nieuw leven.
Aan de Tunesische grens moet een groot
offensief zijn geopend op de Franse stel
lingen die juist door duizenden soldaten
verlaten waren, met het oog op de muite
rij in Algiers.
Ofschoon het bericht als tragi-komische
noot en ten besluite van dit verslag van
deze beangstigende gebeurtenissen bijna
misplaatst kan lijken moet, volledigheids
halve, toch ook nog worden meegedeeld
dat de proefexplosie van de kernbom in
de Sahara, waardoor Frankrijk zijn groot
heid op De Gaulle's bevel juist wilde be
vestigen in het aangezicht van de hele
wereld, voor onbepaalde tijd is uitge
steld.
(Men zie ook pagina 4)
Refererend aan de oproep tot hulp aan
de slachtoffers van de overstroming in
Amsterdam, uitgaande van het Rampen
fonds. vestigen wij de aandacht op de
mogelijkheid voor onze lezers om hun gift
voor dit doel bij onze kantoren te depo
neren, waarna wij zullen zorgen voor
doorzending naar het Rampenfonds. Wij
zullen de bij ons inkomende giften in de
krant vermelden.
12e verantwoording
A.A. van B. 2.50; A.v.D. 5.—;
G.v.d.St.K. ƒ5.—; C.K. 2.50; N.N. f 1.—
Personeel en leerlingen Lagere Technische
School 550.76: A.B. f2.50: W.S. f5.—:
D.E. f2.50; L.D.H. f 1.—; N.N. ƒ5.—; M. D.
B. 5.—; A.H.H. f25.—; Y. f 10.—A P.
10.—; Mevr. M.M.L.P. 5.—; J.H. 2.50;
N.N. f 2.50.
Dagtotaal f 643.76.
In het geheel is thans verantwoord een
bedrag van 6.989,93.
Advertentie
20°/0 korting
óók op onze
gelegenheidskleding
"Formal wear" gaat vaak te
lang mee. Het model verou
dert intussen. Koop nu iets
nieuws eru.. doe 't voordelig I
smoking nü 183,60
rokkostuum nil 183,60
jacquet-f vesl nü 127,60
streeppantalon nil 47,60
15 j. motecht! Eng. piqué-
drapée en Franse Vicuna
Amsterdam - Den Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussum
Advertentie
Advertentie
Verhuur van nieuwe auto's
sonder chauffeur, O.&.:
Opel Rekord, Kapitan en Caravan
Ford Taunus 17 M en Consul
Renault Dauphine
Volkswagen en 0 pers. V.W. bu».
Alle wagens zijn all-rlsks verzekerd.
Ged. Oude Gracht 70
Telefoon 10454
Advertentie
Advertentie
Korte Kleverlaan 30-40 - Bloemendaal
Telefoon (02500) 5 13 01 - 5 54 46
LISSABON (UPI) De Noorse tanker
„Hazlide" (11.000 ton) is vanochtend in
Lissabon gearriveerd met een dode en
een ernstig zieke zeeman aan boord. Vol
gens de eerste berichten zijn zij slacht
offers van een ziekte, die op gele koorts
lijkt. Artsen zullen vandaag een onder
zoek instellen. De „Hazlide" is met een
lading olie op weg van het eiland Fer
nando Po naar Engeland.
Advertentie
Dr. D. Bakkerlaan 12-16
Bloemendaal Tel.57.500-57.501
(Van onze correspondent in Parijs)
,.Ik gelast u dc rangen onmiddellijk te sluiten". Dat is de strekking van de
voornaamste volzin gericht tot alle manschappen en officieren van het Franse
leger in Algerije uit de aangrijpende redevoering die generaal De Gaulle
gisteravond via alle Franse en vele buitenlandse radio- en televisiestations heeft
uitgesproken. Om ook visueel te onderstrepen dat hij zich in de eerste plaats
tot het leger wendde, had de generaal zijn uniform voor deze uitzending en
gelegenheid aangetrokken. Zijn stem klonk van het begin tot het einde krachtig
en soms ook wanneer hij van de rebellenleiders, die hij leugenaars en samen
zweerders noemde, sprak diep verontwaardigd. Op geen enkel punt week
hij een duimbreed van zijn bekende standpunt af. Tegen de verwachting in
maakte hij echter ook geen enkele concrete maatregel hekend. Over blanco
volmachten, waarop hij van de grondwet aanspraak zou kunnen maken, zei hij
(nog) geen woord. Van een bevel de rebellen op hun barricades aan te vallen
repte De Gaulle evenmin. De president der republiek heeft zijn stellingen, poli
tiek, psychologisch, en eventueel militair, nog niet willen onthullen. Hij heeft
ook geen enkel direct beroep op het Franse volk gedaan en zo dus ook geen
referendum aangekondigd. Men heeft de indruk dat De Gaulle als hoogste
wettelijke autoriteit een laatste dramatische poging deed het leger zijn normale
positie van instrument van de staat weer in te doen nemen. Vermoedelijk wif
hij eerst de uitwerking van dit appèl of bevel afwachten, alvorens nieuwe en
waarschijnlijk onherstelbare beslissingen te nemen.
Generaal De Gaulle begon het Algerijn
se drama van het lokale plan, waarbuiten
de neuzen van een Lagaillarde, een Or
tiz en zelfs van een Massu die niette
min heel lang is niet reiken, op het in
ternationale niveau te plaatsen. Hij herin
nerde aan het hernieuwde prestige dat
Frankrijk in de wereld weer overal ver
worven had na zijn proclamatie van het
zelfbeschikkingsrecht voor de Algerijnen
op 16 september. Hij poogde nogmaals
de muiters aan het verstand te brengen
dat dit zelfbeschikkingsrecht onmiddellijk
teniet zou worden gedaan indien Frank
rijk de Algerijnen zijn oplossing zou wil
len dicteren.
„Ik zal dat dan ook nooit doen," zo riep
de generaal uit terwijl hij met de vuist op
tafel sloeg. Diezelfde vuist hamerde op
nieuw op het tafelblad toen hij zijn ande
re belofte herhaalde: geen politieke on
derhandelingen te zullen openen met het
FLN, het Algerijnse Bevrijdingsfront.
Over de ontrouw van het leger spreken
de, trachtte de generaal de ernst van de
situatie nog iets te verzachten door slechts
van „enige militaire elementen" te gewa
gen. Ook nam hij de uitdrukking „vuile
streek tegen Frankrijk" weer in de mond.
„Hoe kunt ge ooit de leugenaars geloven,"
zo riep hij verbolgen uit, „die insinueren
dat ik u in de steek zou kunnen laten? Zijt
ge dan het half miljoen soldaten vergeten
dat Frankrijk u nog altijd ter beschikking
stelt om de orde en de vrede in Algerije
te herstellen? De duizenden doden, die
door families in het moederland worden
betreurd en de miljarden die wij jaarlijks
uitgeven om Algerije te redden?"
In de slotperoratie bereikte De Gaulle
zijn meest aangrijpende momenten en ac
centen.
„Mijn geliefd en oud vaderland. Op
nieuw staan wij hier nu dus samen," zo
klonk het krachtig en ontroerend, „dat we
er in slagen mogen de eenheid te herstel
len. En dat we voorkomen zullen dat onze
laatste troeven worden verbrand en
Frankrijk een armzalig speeltuig wordt
op de oceaan van het avontuur."
Wanneer woorden en argumenten en re
delijke en emotionele overwegingen nog
enig gewicht in de schaal kunnen leggen
dan kan bijna niet anders worden ver
wacht of deze dramatische rede van De
Gaulle zal Frankrijk op het laatste ogen
blik nog van de ondergang of van een ver
nietigende krachtproef of burgeroorlog
kunnen redden. Zeker is dat De Gaulle
zijn karakter trouw blijft. Hij deinst niet
terug voor druk die hij. en dit keer zeker
terecht, ais ongeoorloofd, onwettig en do
delijk voor Frankrijs voortbestaan be
schouwt. Maar zijn de fascistische rebel
len en de meerderheid der Franse colons
in Algerije die gemene zaak met ze maken
en vooral de legerleiders nog toegankelijk
voor redelijkheid en voor deze toon van
ware grandeur, die sprak uit de woorden
van generaal De Gaulle?
President De Gaulle, gekleed in de
uniform van brigade-generaal van het
Franse leger spreekt voor radio- en
televisie tot zijn onderdanen over de
gebeurtenissen in Algerije.
De berichten uit Algerije en helaas ook
vele uitlatingen in Parijs stemmen op dit
ogenblik allerminst tot vertrouwen. De
stad Algiers, die na het vertrek van De-
louvrier en Challe, hoge vertegenwoordi
ger en opperbevelhebber, naar een onbe
kende plaats 30 kilometer van de Alge
rijnse hoofdstad, is vrijwel geheel aan de
rebellen overgeleverd. De muiters in Al
gerije beschikken nu over een eigen radio
station. Hun uitzendingen worden begon
nen en besloten met de aankondiging:
Hier de radio van Algerije, provincie van
Frankrijk. Ook in andere steden winnen
de rebellen zichtbaar veld ofschoon de
twee bevelvoerende generaals in Oran en
Constantine nadrukkelijk De Gaulle hun
trouw hebben betuigd.
Wat de juiste opzet is van het vertrek
of de vlucht van Delouvrier en Challe is
evenmin duidelijk geworden. Vertrokken
ze op eigen initiatief, omdat ze inderdaad
geen vrijheid van handelen meer bezaten
of op last van de regering in Parijs? Zal
het opperbevel nu pogen de stad Algiers
met andere en betrouwbare troepen te
omsingelen? Die veronderstelling wint
inderdaad aan aannemelijkheid doordat
de stafchef generaal Ely uit Parijs zich
bij Delouvrier en Challe heeft gevoegd. In
het geval van een beleg moet in Algiers
voor een bloedbad worden gevreesd. Een
deel van de troepen in de stad waar zich
ook Massu's opvolger, generaal Gra-
cieux bevindt, zou vermoedelijk naast en
een ander deel tegenover de muiters ko
men te staan.
In zijn café heeft de hoofdman van de
rebellen Ortiz gisteren een cocktail gege
ven en hij kan zich nog vrijer bewegen in
de stad dan voorheen. Fransen die de par-
