Beslissende vraag martelt het FLN:
„Nu met de Gaulle praten of met?"
Onzekere leiders in Tunesië
aarzelen, maar toch....?
Westduitse partijen achter de
koers Adenauer-Brandt
Lagerhuis gaat akkoord met
Westduitse kernbewapening
Zuidpoolvorsers terug
van expeditie
VRIJDAG 12 FEBRUARI 1960
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
4
WAT DOET HET FLN>
Onderling overleg tussen
Kenya's partijen
Pre-season sale no. 5
„Wij willen het recht op zelfbeschikkingdat
heden ten dage ieder volk in Afrika bezit
Times acht opheffing
commissie-Van Staal
„het verstandigst"
Vele duizenden Chinezen
verlaten Indonesië
Lloyd veroordeelt de anti-Duitse campagne
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
TUNIS, februari. „Gaan wij naar Parijs om te onderhandelen over een
wapenstilstand in Algerije of niet? Gaan wij onze positie, bereikt ten koste van
honderdduizend gevallen vrijheidsstrijders, van gemartelde patriotten, van de
honderdduizenden in de interneringskampen, van al het leed van vijf jaar af
schuwelijke oorlog, in de waagschaal stellen? Gaan wij in feite ons scherpste
wapen in de strijd om Algerije s onafhankelijkheid, het „Nationale Bevrijdings
leger", neerleggen in ruil voor het erewoord van De Gaulle, dat het Algerijnse
volk binnen enkele jaren zelf mag kiezen tussen onafhankelijkheid en verbonden
heid met Frankrijk? Leggen wij ons lot in handen van één man, die zeker een
eerlijk man, maar ook een sterfelijk mens is, die misschien straks door een leger-
dictatuur, die om zijn woorden zal lachen, opzij gezet zal worden?" Dat zijn de
vragen die nu eindeloos door de hoofden spelen van de mannen, die in hun
sobere kantoor in Tunis' Rue des Entrepeneurs, en in hun bescheiden villa's van
Carthago, voor de gok van hun leven staan. Daar is premier Ferhat Abbas,
gematigd gebleven, maar ouder geworden door de kwellingen van Algerije's
leed, stafchef Abdel Habid Boussouf, de stem van de strijdkachten, de kleine
ex-sergeant Krim Belkacem, die hardnekkig probeert te groeien in zijn nieuwe
rol van minister van Buitenlandse Zaken, de redelijke optimist Mohamed Yazid,
minister van Voorlichting en zijn rechterhand, de joviale pessimist Boumendjel,
advocaat aan de Parijse balie, totdat in 1956 zijn broer door Franse parachutisten
uit de zevende verdieping werd gesmeten.
Wat is hun antwoord op die vragen? Zij
hebben het nog niet helemaal gevonden,
draaien als een kat om de hete brei, aar
zelen als een man met kiespijn, die weet
dat de kies er eens uit zal moeten, maar
zijn bezoek aan de tandarts toch blijft uit
stellen. Zij treuzelen als roulettespelers
met-weinig-geld, die weten dat zij om de
volle winst te halen op een nummer moe
ten spelen, maar de gok niet aandurven.
Is dat kinderachtigheid? Zij zeggen: „Wij
spelen niet met geld, maar met het leed
en de toekomst van ons volk".
Hun aarzeling is niet van gisteren. Toen
De Gaulle op 16 september zei: „Staakt
het vuren, ik beloof Algerije binnen enke
le jaren zelfbeschikkingsrecht, de keuze
uit: onafhankelijgheid, associatie met
Frankrijk of integratie," lieten zij al na
het balletje op te vangen, dat De Gaulle
hun toegooide. Sindsdien is er een nieuw
element in het spel gekomen: de rebellie
van blank Algiers, De Gaulle's rede van
29 januari, waarin hij het zelfbeschikkings
recht handhaafde en vooral De Gaulle's
optreden tegen de opstandige kolonels en
de ultra-rechtse elementen, het uit de re
gering stoten van Jacques Soustelle, de
grootste vijand van het F.L.N. Voor het
eerst probeert Parijs werkelijk over Al
giers te regeren, wederom zweeft het bal
letje door de lucht, voor het F.L.N. mis
schien voor het laatst.
In concreto liggen de stellingen van De
Gaulle en Ferhat Abbas' rebellenregering
over het uitgangspunt van het gesprek
zeer dicht bij elkaar. Dat van De Gaulle
is: „Ik beloof Algerije zelfbeschikkings
recht en mijn woord is goed genoeg. Met
het F.L.N. wil ik alleen praten over het
staken van het vuren, niet over politieke
onderwerpen". Dat van het F.L.N. is:
„Wij aanvaarden het beginsel van het zelf
beschikkingsrecht en leggen ons bij voor
baat neer bij de uitspraak van het Alge
rijnse volk. Wij zijn bereid het vuren te
staken. Wij vragen geen politieke onder
handelingen, maar wij wensen eerst de
waarborgen te kennen die van het Alge
rijnse referendum een werkelijke vrije
keuze zullen maken. Wij wensen daarover
niet een politieke, maar wel een techni
sche discussie".
Men ziet: het enige werkelijke verschil
punt is, dat het F.L.N. vooraf waterdich
te garanties wenst, waarover het zelf wel
wat te zeggen wil hebben, terwijl De Gaul
le van al zijn torenhoogte, zijn woord niet
in twijfel getrokken wenst te zien. Dat is
het technische probleem nummer één. Het
tweede is: wie doet de eerste stap? De
Gaulle zeker niet, het F.L.N. vermoede
lijk alleen wanneer het eerst vooraf langs
de weg van geheime contacten, die nog
niet werkelijk aan de gang zijn, voldoen
de waarborgen heeft gekregen dat zijn
gang naar Parijs met succes zal worden
bekroond. Abbas' voorlopige regering
heeft thans voor het eerst werkelijk blan
co volmacht van het strijdende rebellen
leger om te onderhandelen, maar die re
gering weet ook, dat ieder begin van on
derhandelen onvermijdelijk weerslag zal
hebben op het moreel en de vastbesloten
heid van die strijdende troepen.
Hoewel iedereen (de Amerikanen, pre
sident Bourguiba van Tunesië, prominen
te Fransen van links) het F.L.N. bezweert
naar Parijs <te gaan, de Algerijnen uitlegt
dat zij hun internationale positie verster
ken wanneer zij voor het oog van de we
reld de onderhandelingen afbreken als
Frankrijk hun onvoldoende garanties
biedt, durven Abbas en de zijnen dié gok
niet aan. Zij willen een voorafgaande
waarborg van succes. Zij verbergen hun
onzekerheid achter tal van argumenten:
„Moudjahids" onderweg met hun
brenguns. (Fotodienst van de „Voor
lopige Regering der Algerijnse
Republiek).
Ferhat Abbas
wie zegt ons dat De Gaulle'zijn definitie
ve krachtproef met het leger al heeft door
staan, wie garandeert ons, dat, als wij on
ze wapens hebben neergelegd en machte
loos zijn, Frankrijk niet langs slinkse we
gen ons toch zijn wil zal opleggen? Heeft
De Gaulle op 29 januari niet beloofd, dat
het Franse leger het Algerijnse referen
dum zal mogen controleren?
Die argumenten zijn niet zonder grond
en toch verbergen zij in feite de werke
lijk grote zwakte van het F.L.N. Het
F.L.N. heeft geld genoeg (krijgt het uit
de uiteenlopendste bronnen, uit communis
tisch China en uit West-Duitsland), het
heeft vastbesloten strijdkrachten, die on
gelofelijke ontberingen en verliezen door
staan, het heeft de meerderheid van het
Algerijnse volk achter zich. Maar het heeft
geen leiders van formaat, geen Bourgui
ba, die, zeker van zijn kracht en toekomst
durfde te spelen, gewapende druk en ver
zoenende onderhandelingen meesterlijk
afwisselde. Ferhat Abbas is een aardige
man, maar hij en zijn vrienden durven al
leen „op zeker" te spelen. Bourguiba heeft
hen honderd maal bezworen: „Ga naar
Parijs. Praat, breek af, praat weer, dreig,
maak ophef. Neem genoegen met compro
missen, accepteer eerste stappen, consoli
deer ze, begin de weg te gaan die onver
mijdelijk naar jullie doel leidt." Totnutoe
tevergeefs: de Algerijnen willen bij voor
baat weten waar zij aan toe zijn.
De mannen van het F.L.N., die in hun
hart weten dat zij geen grote politieke lei
ders zijn, vrezen ergens die ontmoeting
met De Gaulle, geloof ik, duchten dat zij
niet tegen hem opgewassen zullen zijn.
Zij vrezen vooral, dat hij hun, ondanks
zijn verzekering „geen politieke onderhan
delingen," een moeilijk afwijsbaar poli
tiek voorstel zal doen. Het volgende: „Mij
ne heren, laten Frankrijk en het F.L.N.
een campagne voeren voor hetzelfde doel:
associatie van een Algerije met interne
autonomie en Frankrijk, in plaats van
haat en bloed, vrijheid en gegarandeerde
rechten voor iedereen, in plaats van onaf
hankelijkheid en armoede, zelfbestuur in
een machtig, modern economisch geheel
van samenwerking. Als gij dat accepteert,
hebben wij niemand te vrezen: geen ul
tra's en geen kolonels, dan hebben wij niet
alleen Fransen en Algerijnen, maar de he
le wereldopinie achter ons."
Onze reisredacteur, W. L. Brugs
ma, is na de gebeurtenissen van Al
giers, naar Tunis doorgereisd om
daar een antwoord te zoeken op de
nu beslissende vraag: is de voorlopige
rebellenregering van Ferhat Abbas
alsnog bereid naar Parijs te gaan en
met De Gaulle te onderhandelen over
het staken van het vuren?
Onze reisredacteur heeft over die
vraag urenlang gesproken met de
leiders van het F.L.N. Hij kan die
gesprekken niet in interviewvorm
weergeven, omdat de ministers van
de „voorlopige Algerijnse regering
zo lang zij geen officieel besluit
hebben genomen zich geen vast
omlijnde uitspraken willen laten toe
schrijven. Maar hij geeft in het bij
gaande artikel wel een samenvatten
de indruk van de overwegingen die
hen nu bezig houden en die hen
straks zullen leiden bij het nemen van
een besluit of de afschuwelijke en
explosieve oorlog in Algiers al of niet
zal worden voortgezet.
De F.L.N.-leiders zien dat voorstel met
beduchtheid op zich afkomen met al zijn
grote, niet te overziene en nieuwe impli
caties, met nieuwe onzekerheden. Op
recht gekweld door hun verantwoordelijk
heden, gevangen binnen de cirkel van hun
overzienbare, maar simplistische denkwij
ze, geremd door hun gebrek aan stoutmoe
digheid, durven zij er niet goed aan. Maar
het alternatief lokt ook niet: voortzetting
van de afschuwelijkste oorlog sinds 1945,
zonder uitzicht op een spoedige beslissing,
met de kwade kans dat die Frankrijk uit
eindelijk in de armen van een militaire
dictatuur drijft en de laatste gespreks
partner, Charles de Gaulle, van het tapijt
zal vegen.
Daarom telt de komende beslissing van
de onzekere leiders van het F.L.N. mee in
de toekomst van Frankrijk en van Euro
pa. Zullen zij naar Parijs gaan of niet? Ik
geloof het wel. Mensen met kiespijn kun
nen hun bezoek aan de tandarts uitstel
len, tenslotte gaan zij. Meestal.
Een „katiba" compagnievan het
Algerijnse Nationale Bevrpdings-
leger, op mars in Algerije. Dit zijn
de keiharde „Fellagha" die zelfs het
respect van de Franse parachutisten
hebben afgedwongen. In de laatste
maanden hebben grootscheepse
Franse acties de meeste Algerijnse
eenheden weer opgebroken in kleine
groepjes, die op hun beurt terug
moeten grijpen naar het wapen van
weleer: plaatselijke terreuracties
tegen de Franse burgerbevolking.
LONDEN (UPI) De Britse minister
van koloniën, Iain Macleod heeft de zit
ting van de conferentie over de toekoms
tige grondwet van Kenya, uitgesteld
om de verschillende partijen in de gele
genheid te stellen hun onderling overleg
voort te zetten.
Het overleg tussen de Afrikaanse groep
en de partij „Nieuw Kenya" (die open
staat voor mensen van alle rassen) is
woensdag opnieuw gunstig verlopen. Een
woordvoerder van „Nieuw Kenya" deel
de mee, dat in principe overeenkomst is
bereikt over enkele belangrijke geschil
punten. Deze overeenkomst is echter nog
afhankelijk van de vraag of men ook op
andere punten tot een akkoord komt. Bei
de partijen zijn in principe overeen geko
men, dat er enkele zetels in de wetge
vende raad gereserveerd moeten worden
voor minderheidsgroepen. Op aandringen
van de Afrikaanse groep is daarbij ech
ter overeengekomen, dat de kandidaten
hiervoor gekozen moeten worden door het
gehele volk en niet alleen door de minder
heidsgroep, waartoe de kandidaten be
horen.
De leider van de Afrikaanse groep, Ro
nald Ngala, deelde mee, dat zijn groep de
ze minderheidszetels slechts aanvaardt
als een tijdelijk compromis. Later zal zijn
groep aansturen op een volkomen open
verkiezingssysteem.
Behalve de Nieuw Kenya-partij, die
echter nog weinig aanhang vindt is ook de
alleen door blanken gevormde uiterst
rechtse „Verenigde Partij" bij het over
leg betrokken.
Advertentie
Naar Amerikaans voorbeeld lanceerde „House of
England" vorig jaar met succes haar eerste voor
seizoen-verkoop, d.w.z. dat uitsluitend in de
maand februari enkele nouveauté's worden
aangeboden tegen een speciale prijs, waardoor
vroegtijdig kopen uit een collectie, die inder-
diid nieuw is, dubbel interessant wordt. Onze
eerste aanbieding is ditmaal een kamgaren
Supra Twist colbertkostuum
In nieuwe, langwerpige
rultmotieven 189.50
Deze „striped Glenchecks" in ongemene, zeer
modieuze kleurencombinaties. Internat. 1-rij,
3-knoops model.
AMSTERDAM
Reguliersbree-
straat 21-23
Tel. 37880
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse partijen de C.D.U. van
Adenauer, de socialistische S.P.D., de li
berale F.D.P. en de rechtse Deutsche Par
tei hebben woensdag na een over het
algemeen tam debat over de buitenlandse
politiek één lijn getrokken in de kwestie-
Berlijn volgens de Adenauer-Brandt-koers.
Volgens Adenauer is de kwestie-Berlijn
een geval waaraan men op de aanstaande
topconferentie zal kunnen toetsen of de
Russen het wel ernstig menen met de
ontspanning in de wereld. De houding van
de Westduitse regering wordt gesteund door
geheel West-Berlijn, aldus Adenauer: door
het Westberlijnse huis van afgevaardig
den, de Senaat en burgemeester Brandt.
Die houding houdt in dat het Berlijnse
probleem pas kan worden opgelost nadat
er een oplossing is gevonden voor het
vraagstuk van de Westduitse eenheid. Iede
re wijziging in de huidige Berlijnse sta
tus zal geschieden ten koste van West-Ber-
lijn, aldus de bondskanselier.
Brieven aan Kroesjtsjev
Veel aandacht besteedde Adenauer aan
zijn verhouding tot Kroesjtsjev. De brief
wisseling met de Russische minister-pre
sident zal hij voortzetten, „omdat men al
tijd moet pogen nader tot elkaar te ko
men inzake het gemeenschappelijke doel:
de gecontroleerde ontwapening van allen.
Dit doel zal beslissen over het lot van de
wereld", aldus Adenauer, die overigens
zei dat het moeilijk is met een tempera
mentvol man als Kroesjtsjev te onderhan
delen. „Wij willen het recht op zelfbe
schikking, dat heden ten dage ieder volk
in Afrika bezit" en dat Kroesjtsjev, vol-
Een mortier van de Algerijnse
„Fellagha". Door het afgrendelen
van de Algerijnse grenzen, wordt
het hun weliswaar niet onmogelijk,
maar toch steeds moeilijker, ge
maakt de aanvoer van wapens en
munitie aan de gang te houden. De
verliezen aan mensen (gemiddeld
75 tot 100 per dag) worden on
middellijk goedgemaakt: voor iedere
gevallen „Moudjahid" (vrijheids
strijder), staan vier „Moussibilines"
(getrainde vervangers) klaar. (Foto
dienst van de „Voorlopige Regering
der Algerijnse Republiek"
De Londense Times heeft donderdag in
een hoofdartikel het besluit van de com
missie voor onderzoek naar het aandeel
van Oberlander in de eerste uitmoording
te Lemberg om dit onderzoek te staken en
de verkregen documentatie ter hand te
stellen van de Westduitse ereraad, die op
verzoek van de C.D.U. een dergelijk onder
zoek instelt, het verstandigste genoemd,
dat deze commissie kan doen. De commis
sie is namelijk naar het oordeel van de
Times bij uitstek het verkeerde lichaam
om beschuldigingen van deze aard te on
derzoeken.
„Hoewel zij materiaal heeft verzameld
in Duitsland, is dit niet onder ede ge
schied. Zij heeft geen legale basis. Als zij
dit werk doorgezet had en Oberlander ge
rechtvaardigd, dan zou de beschuldiging
worden geuit of liever herhaald, want
zij is al geuit dat de commissie helemaal
voor dit doel was opgezet. Had zij echter
een tegenover gestelde uitspraak gedaan
dan zou zij slechts een critische stem uit
het buitenland hebben betekend en juist
de afkeer om toe te geven aan buitenland
se critiek is wellicht de verklaring waar
om Oberlander niet is afgetreden
Ieder in het openbaar optredend mens
heeft het recht om beschuldigingen, welke
tegen hem uitgebracht zijn in zijn eigen
land uitgezocht te zien ook al maken
veel mensen zich meer zorgen over Ober-
landers nazi-verleden dan over enige daar
na gevolgde beschuldiging tegen hem, al
dus de Times.
gens de bondskanselier, aan de Duitsers
ontzegt.
Hij herinnerde aan de vraag van de Ita
liaanse president Gronchi tijdens diens re
cent gesprek met Kroesjtsjev: „Is Rus
land bereid Berlijn tot een vrije stad te
maken na vrije verkiezingen?", waarop
Kroesjtsjev antwoordde: „Het zelfbe
schikkingsrecht der Westberlijners erken
nen wij alleen inzake de sociale en econo
mische verhoudingen. Niet verder".
Daarop reageerde Adenauer fel met te
zeggen: „Berlijn behoort niet aan Sovjet-
Rusland, het behoort tot Duitsland en is
bezet door de vier grote mogendheden. Er
kan geen sprake van zijn dat de Westber
lijners niet het recht krijgen zelf over hun
lot te beslissen".
Strijdvaardig, sarcastisch, bitter ern
stig, maar ook soms geestig zo deed de
krasse kanselier dit debat af, aan de hand
van een paar losse aantekeningen, waar
bij hij als toppunt van vitaliteit ten beste
gaf: „Wat we in de afgelopen tien jaar
hebben gedaan en wat we in de komende
tien jaar zullen doen, daarover zal het
Duitse volk ons beoordelen." Blijkbaar
ziet Adenauer zich ook nog als een man
van ver in de negentig in het politieke
strijdperk staan
Oostduits antwoord
In Oost-Berlijn vergaderde tezelfder
tijd de Volkskammer, het parlement van
Oost-Duitsland. De Oostduitse minister
president Grotewohl verklaarde dat ge
heel Berlijn tot Oost-Duitsland behoort en
dat West-Berlijn nooit Westduits is ge
weest. De Volkskammer besloot tot de vor-
DJAKARTA (UPI) Vandaag wordt in
de haven van Djakarta het eerste Chinese
schip verwacht, waarmede Chinezen uit
Indonesië zullen worden gerepatrieerd.
Het schip heeft een accommodatie voor
2.000 personen. Het Indonesische ministe
rie van buitenlandse zaken beschikt niet
over cijfers van het aantal Chinezen, dat
de wens te kennen heeft gegeven naar
China terug te keren, doch dit zijn er
„vele duizenden".
Alleen in West-Java waar het groot
ste aantal Chinezen van het platteland is
verdreven willen al 6.000 personen In
donesië verlaten.
De repatrianten mogen een klein deel
van hun bezittingen meenemen. Naar ver
luidt hebben zij hun overige bezittingen
opgeslagen in de meest nabijzijnde Chine
se consulaten. Het Indonesische ministe
rie van Buitenlandse Zaken zal een spe
ciaal bureau oprichten om de afwikkeling
van het repatriëringsprogramma vlot te
doen verlopen.
ming van een nationale defensieraad on
der voorzitterschap van partijsecretaris
Ulbricht. Door deze functie krijgt Ul-
bricht alle militaire macht in Oost-Duits
land in handen. Zijn raad moet het Oost
duitse antwoord zijn op de „verregaande
Westduitse bewapening."
Algemeen gelooft men te Bonn dat Ul-
brichts grootspraak van onlangs dat zijn
staat binnenkort raketwapens zal krij
gen door de Russen niet gehonoreerd zal
worden. Van Russische zijde zou men de
laatste tijd Ulbricht juist een seintje heb
ben gegeven het wat rustiger aan te doen
met het oog op het naderen van de Pa
rijse topconferentie. Op die conferentie,
zo zei Grotewohl gisteren, wenst ook Oost-
Duitsland vertegenwoordigd te zijn gelijk
in 1959 in Genève.
(Van onze correspondent in Londen)
Het Britse Lagerhuis heeft zich donder
dagavond achter de regeringspolitiek je
gens West-Duitsland geschaard, door met
322 tegen 233 stemmen een socialistische
motie van afkeuring te verwerpen, waarin
de politiek van de regering jegens West-
Duitsland wat kernwapens betreft, werd
veroordeeld. De stemming volgde na een
debat van twee dagen.
De Britse minister van Buitenlandse Za
ken Selwyn Lloyd heeft in het Lager
huis de levering van geleide projec
tielen aan de Westduitse Bondsrepubliek
verdedigd. De oppositie had een motie in
gediend tegen de bevoorrading van het
Westduitse leger met kernwapens voor
de bijeenkomst van de topconferentie in
mei, omdat deze daardoor in gevaar kan
worden gebracht, speciaal wanneer de
Sovjet-Unie, als tegenmaatregel, Oost-
Duitsland eveneens gaat bewapenen,
waarmee Moskou heeft gedreigd.
Sir Winston Churchill, pas teruggekeerd
uit Monte Carlo, was woensdag aan
wezig. Hij werd luid toegejuicht bij zijn
binnenkomst.
Selwyn Lloyd zei dat de NAVO-leveran-
tie van geleide projectielen een logisch
gevolg is van het feit dat de bondsrepu
bliek een volwaardig bondgenoot is van
het westen. De Britse regering acht een
persoonlijke controle over de kernladingen
door de NAVO opperbevelhebber een vol
doende waarborg tegen eigenmachtig West
duits optreden.
De oppositie was het met deze zienswijze
niet eens. In de praktijk, zo betoogt zij,
worden de NAVO bondgenoten niet over
een kam geschoren. Sommigen hebben in
de geallieerde strategie een speciale taak.
Volgens deze redenering kunnen aan bond
genoten bepaalde wapens onthouden wor
den. Bovendien is de kernbewapening van
de Bondsrepubliek volgens de oppositie in
strijd met de NAVO-strategie zelf omdat
de uitdrukkelijke theoretische functie van
de geallieerde grondstrijdkrachten in West
Duitsland is een eventuele Russische op
mars te vertragen. Voorrang dient daar
om te worden gegeven aan de opbouw van
de conventionele strijdkrachten in de
Bondsrepubliek. De oppositie is vooral on
gerust over een recente uitlating van pre
sident Eisenhower, waaruit kan worden
afgeleid dat West-Duitsland binnen af
zienbare tijd, zonder enige beperking,
zelf over de kernladingen zal kunnen be
schikken. Ook West-Duitsland zelf voelt
weinig voor kernwapens, die het door de
NAVO werden opgedrongen, aldus de op
positie. Selwyn Lloyd zei echter alle ver
trouwen in dr. Adenauer te hebben en
verklaarde dat de anti-Duitse campagne
bewust ten doel heeft de NAVO ten val
te brengen. Het is volgens Lloyd uiter
mate verheugend dat Adenauer de Bonds
republiek politiek en economisch aan het
Westen tracht te koppelen zoals Sir Win
ston reeds in 1946 te Zürich had bepleit.
Uit het debat bleek dat er ook in het La
gerhuis ongerustheid bestaat over hetgeen
er in West-Duitsland zal gebeuren als
Adenauer van het politieke toneel zal zijn
verdwenen.
De voornaamste oppositiespreker Den
nis Healey onderstreepte het gevaar van
kernbewapening van de bondsrepubliek,
omdat deze zo dicht bij de communistische
gebieden ligt, omdat Duitsland verdeeld is
en omdat het territoriale aanspraken
maakt over de Oostduitse grenzen heen.
Healy viel de Britse regering aan omdat
zij, ondanks haar aanvankelijke goede be
doelingen om ontspanning te bereiken,
voor Adenauer was gezwicht. De bonds
kanselier heeft alleen in het topgesprek
toegestemd omdat er geen beslissingen
over Berlijn of over iets anders zouden
worden genomen en waarschijnlijk een
jaar tot na de Amerikaanse verkiezingen
zal worden verdaagd. Er is geen teken
van enige belangrijke onderhandelingen
aan de top, zei Healy, die voorts waar
schuwde tegen een algemene verspreiding
van de waterstofbom over een aantal lan
den, waaronder China. Het zou rampzalig
zijn indien de positieve kansen welke er
nu aanwezig zijn om de dreiging van de
mensheid af te wenden werden verzuimd
zoals ook in 1945 is gebeurd. De oppositie
motie dringt ook aan op een uitgedunde
militaire zone in Midden-Europa met bij
behorende controle.
De Britse regering is hier fel tegen,
maar houdt vast aan het door Macmillan
in februari 1959 in Moskou verkondigde
denkbeeld van kleinere geografische
proefzones met beperkte bewapening en
inspectie.
CHRISTCHURCH (Nieuw Zeeland) (UPI)
Tien geleerden, onder wie een Neder
lander, hebben een tocht van vier maan
den door het Zuidpoolgebied voltooid. De
groep heeft ongeveer 2500 km afgelegd.
De expeditie, die werd geleid door de
Nederlandse seismoloog dr. F. van der
Hoeven, bestond voorts uit zeven Ameri
kanen, een Fransman en een Nieuw Zee
lander. Zij maakte gebruik van drie Ame
rikaanse „Snowcat"-tractors en werd ge
durende de reis van de Scott-basis naar
Kaap Hallett door vliegtuigen van de
Amerikaanse luchtmacht en marine be
voorraad.
Negen leden van de expeditie hielden
zich bezig met wetenschappelijk onderzoek
als seismografische metingen, onderzoek
van de ijskap, meteorologische waarnemin
gen, kartering en metingen van de zwaar
tekracht. Het tiende lid, de Amerikaanse
psycholoog dr. William Smith, bestudeerde
de reacties van de overige leden van de
expeditie op het klimaat, verschillend
voedsel etc.