Westers plan voor geleidelijke
ontwapening in drie fasen
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Drentse aannemers achten
situatie onverantwoord
HET WEER
Fors controle-orgaan moet
uitgroeien tot politiemacht
jan doornbosch
Erelijst van gevallenen
in oorlog en verzet
Meer steun voor
de stakers
Gaitskell botst
met Crossman
Amerikanen rekenen
op één jaar overleg
accordeon- en gitaar-les
'ê&e MORRIS 'tiefore ijuiiêiti/!
Overdracht op 5 mei
Het conflict in de bouw
Als u gaat verhuizen
Ontvangst voor Kalondji
Ben Goerion naar Londen
Het woord is aan
In de krant van heden:
Koud overdag
Crisis hij Labour over
defensie en naasting
Prinsessen in Stockholm
Vliegtuigbom ontdekt in
Kennemerduinen
Valmeline
regenjassen
House of England
74e JAARGANG No 210 DINSDAG 15 MAART 1960 305e JAARGANG No 58
>V _-(4
Hoofdredacteur: Simon Koster
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout» fij gj j| m 0 H Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). 1 $^8 1 H 9 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bii- I IB li 1 I I I I I tl MS if li lil lil Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 V^L JI A W 111Ü 2-^ \JL \A JkJ 1 \JL \JL P'P1 nrs 12 ct Postgno 273107,
J t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie:
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks ur^DoniD nnnRULiviounr. uuukain i P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Wat er aan strijdkrachten en wapens
zal overblijven mag slechts zoveel zijn als
de internationale veiligheid eist, en in elk
geval zo weinig „dat geen enkel land of
groep van landen met succes in verzet kan
komen tegen het ten uitvoer leggen van
het internationale recht".
Accent op controle
(Reuter) Men merkte te Genève in
dit verband op, dat de eerste twee fasen
van het plan voor een algehele ontwape
ning. dat Kroesjtsjev op 18 september in
de Algemene Vergadering van de UNO
heeft ontvouwd een plan voor ontwape
ning in drie fasen geen maatregelen be
vatten voor de oprichting van een inter-
nationale ontwapeningsorganisatie, die ver
gelijkbaar is met het westelijke voorstel
op dit punt. Het Westen wil dat deze or
ganisatie zich ontwikkelt tot een interna
tionale politiemacht, die de vrede moet
bewaren als alle volkeren volledig ont
wapend zijn.
Het eerste westelijke plan voor een veel
omvattende ontwapening, dat op de ont
wapeningsconferentie die vandaag in Genè
ve begint, zal worden ingediend, is geen
„allés of niets"-plan, zo is van gezagheb
bende zijde in Genève vernomen. Er zijn
geen politieke voorwaarden in dit nieuwe
plan opgenomen en het is minder strak
dan de voorstellen voor een gedeeltelijke
ontwapening, die het Westen in 1957 heeft
opgesteld.
Volgens Amerikaanse functionarissen te
Washington is aan de leden van de Ameri
kaanse delegatie naar de ontwapenings
conferentie, die vandaag te Genève be
gint, meegedeeld dat zij op minstens een
jaar onderhandelen moeten rekenen.
Advertentie
reigerstraat 112 - haarlem-noord
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
LfclDSESTRAAT <BU 'KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TÉL. 223596
ENGELSE DAMESVESTEN
Ter gelegenheid van de nationale her
denking van de Bevrijding zal de Koningin
op 5 mei tijdens een bijeenkomst in de
Haagse Ridderzaal een erelijst met de na
men van achttienduizend in oorlog en ver
zet gevallen Nederlanders aan de Staten-
Generaal overdragen. De lijst zal onmid
dellijk na de plechtigheid worden overge
bracht naar de entreehal van de Tweede
Kamer, waar ze wordt geplaatst in een
door de architect Aldo van Eyck ontwor
pen gedenktafel.
De gegevens voor deze erelijst zijn sinds
1945 in opdracht van de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen door
het Rijksinstituut voor oorlogsdocumenta
tie verzameld. Op de lijst zijn vermeld fa
milie- en voornamen, plaats en datum van
geboorte, beroep of militaire rang en
plaats en datum van overlijden of sneuve
len. In principe gaat het om hen van wie
bekend is dat zij als lid van de strijdkrach
ten of als opvarende van de koopvaardij
dan wel door deelneming aan het verzet in
Nederland of Nederlands-Indië het leven
hebben verloren. De lijst is gecalligra-
feerd door de Zusters Benedictinessen van
een abdij in Oosterhout. De nonnen hebben
er jaren lang aan gewerkt.
Dc drie hoofdbesturen van de werk
nemersbonden in het bouwbedrijf had
den gisteravond een bespreking met de
besturen van de drie vakeentralen.
Daarbij kwam aan de orde het vraag
stuk van de uitkeringen aan de sta
kende bouwvakarbeiders. Onderzocht
werd of aan de stakers nog een extra
uitkering boven-de reglementair vast
gestelde bedragen gegeven kon worden.
Ook werd de mogelijkheid van verhaal
op of subsidie van de overheid nader
bezien.
Naar onze Limburgse correspondent
vernam hebben de vakeentralen nog een
ander middel achter de hand (behalve
financiële steun) om de bouwvakarbei
ders te hulp te komen. Men zou in deze
kringen de mogelijkheid van een sta
king in het vervoerswezen overwegen,
wanneer de bouwstaking in een impasse
zou geraken.
stilgelegd, zo vernemen wij van vakbonds
zijde. Voorts is het stakingsgebied in
Eindhoven uitgebreid met een groot
nieuwbouwproject in Son, omdat daar sta
kers uit Eindhoven waren te werk gesteld
Op een van de elf objecten in Apeldoorn,
waar vandaag wordt gestaakt, heeft de
werkgever getracht de niet-georganiseer-
de werknemers te bewegen toch aan het
werk te gaan door hen een verklaring te
laten tekenen dat ze niet aan de staking
zouden meedoen. Nadat een comité van
afgevaardigden van het stakerscomité
contact had opgenomen met deze werkne
mers. besloten de laatsten definitief aan de
staking deel te nemen. Bij de staking zijn
250 werknemers betrokken.
Staking te Enschede wordt volledig
De staking in de bouwnijverheid te En
schede wordt volledig. Vanmiddag begin
nen de drie samenwerkende vakbonden
een actie om te komen tot een totale stop
zetting van alle bouwactiviteiten. Deze
actie zal zo nodig morgen worden voort
gezet. Verwacht wordt, dat hierdoor het
aantal stakers, dat op het ogenblik 600
bedraagt, met enige honderden zal toe
nemen.
Het hoofdbestuur van de Federatie van
Bouwvakverenigingen in Zuidoost-Drente
heeft maandagmiddag tijdens een vergade
ring in hotel Homan te Emmen de situatie
in het bouwbedrijf besproken. Het hoofd
bestuur van deze federatie, waarin ver
tegenwoordigd zijn de Nederlandse Aan
nemers- en Patroonsbond, de Nederlandse
Katholieke Aannemers- en Patroonsbond
en de Nederlandse Christelijke Aanncmers-
en Patroonsbond, achtte het niet verant
woord dat de huidige situatie nog langer
voortduurt.
Teneinde tot een oplossing te komen,
werd het navolgende telegram gezonden
aan de Raad van Bestuur Bouwbedrijf te
Den Haag: „Het hoofdbestuur van de Fede
ratie van Bouwvakpatroonsverenigingen
Zuidoost-Drente, in vergadering bijeen
in Emmen, geeft in overweging met vol
ledige handhaving van het standpunt in
zake de doorberekening contact met de
werknemersorganisaties op te nemen, om
te komen tot een voorlopige oplossing op
de volgende basis: Het werk wordt hervat
op de bestaande voorwaarcfen onder toe
zegging van de werkgeversorganisaties, dat
wanneer het conflict tussen werkgevers
en regering, hoe dan ook is opgelost of
beslist de door het College van Rijks
bemiddelaars vastgestelde nieuwe C.A.O.
zal gelden vanaf 1 maart j.l."
Met nadruk werd er in de vergadering
op gewezen, dat het hier geen conflict be
treft tussen werkgevers en werknemers.
Gesuggereerd werd het loonverschil tus
sen de oude en de nieuwe C.A.O. te waar
borgen door een garantiefonds.
NCAB ka*n CAO niet tekenen
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Christelijke Aannemers- en Bouwvak
patroonsbond dat zaterdag zijn zetels be
schikbaar heeft gesteld, zal de lopende
zaken van deze organisatie afwikkelen.
Onder de lopende zaken, zo vernemen wij,
verstaat men niet het afsluiten van een
C.A.O.
Mocht het deze week evenwel tot een
oplossing van het bouwconflict komen, in
die zin, dat de aannemersorganisaties als
nog bereid zijn een C.A.O. met de werk
nemersorganisaties aan te gaan, dan zal
de NCAB geen partij kunnen zijn in de
ondertekening van het contract, omdat
men een demissionair hoofdbestuur heeft
zonder volmachten. Voordat er bij de
NCAB een nieuw hoofdbestuur is gekozen
kan het wel juni worden.
Ter bespreking van de situatie, welke
door het besluit van de ledenvei-gadering
van de NCAB is ontstaan, is het dagelijks
bestuur van het Verbond van Protestants-
Christelijke Werkgevers in Nederland
tegen vanmiddag in spoedvergadering bij
eengeroepen.
Limburg moet „plat"
De staking in de bouwvakken spitst zich
thans in geheel Limburg toe. De stakings
leiding heeft namelijk het parool uitge
geven dat geheel Limburg „plat" moet. In
Maastricht is dit parool maandag opge
volgd en daar staken nu ongeveer 2100
bouwvakarbeiders. Weert was tevoren al
„plat" gelegd. Vandaag zou Heerlen aan
de beurt zijn. Wegens het grote aantal on
georganiseerden is hier, evenals in Kerk-
rade, totnogtoe de staking niet naar wens
verlopen. Vanmorgen vroeg (dinsdag) wer
den door stakingsploegen alle werken
van groot tot klein en ook de onderhouds-,
uitbreidings- en verbeteringswerkzaam
heden en het sloopwerk besmet ver
klaard via door de drie nationale vak
bonden ondertekende pamfletten. Morgen
is Kerkrade aan de beurt. Dan volgen
Roermond. Venlo en Tegelen. Op alle be
smet verklaarde werken moeten de geor-
ganiseerden het werk neerleggen. Tijdens
een maandagavond in Heerlen gehouden
vergadering van de stakers zei de districts
bestuurder van de katholieke bouwvak
arbeidersbond, de heer W. Beeken: „Met
name in de mijnstreek spelen de aan
nemers een spel met de ongeorganiseerden,
dat wij niet langer kunnen nemen." Het
aantal ongeorganiseerden is hier groot, om
dat vele bouwvakarbeiders seizoenarbei
ders zijn, die in de winter werk zoeken
bij de mijnen. Nu deze werkgelegenheid is
uitgevallen, valt het de aannemers niet
moeilijk werkkrachten te vinden voor hen
die het werk verlaten hebben. „Met de
hulp der ongeorganiseerden pogen de aan
nemers de staking te breken", zei de heer
Beeken. „maar we zullen ze laten zien dat
wij er ook zijn. Het zal van nu af hard
tegen hard gaan. Het zal tegenover het
land niet verantwoord zijn als wij het er
in de mijnstreek bij laten zitten." Dinsdag
middag trok een optocht van honderden
stakers door Heerlen.. Daar betaalt men
thans ook aan de ongehuwde niet-georga-
niseerde stakers een uitkering van gemid
deld vier gulden per dag.
Staking breidt zich voortdurend uit
Het werk aan alle belangrijke verbou
wingen en aan de gehele nieuwbouw in
Helmond is gisteren om tien uur volledig
Advertentie
dan laat u toch die verhuizing
uitvoeren door een vakman
Waarom zou u risico lopen
Vraag ons eens geheel vrijblijvend
inlichtingen.
F. DAMIAANS EN Z N.
Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514
LONDEN (AFP) Premier Ben Goe
rion wordt morgen te Londen verwacht
voor een „particulier bezoek", dat tot zon
dag zal duren. Naar van welingelichte zij
de in de Britse hoofdstad verluidt zal de
Israëlische regeringsleider echter belang
rijke besprekingen over het Nabije-Oos-
ten en internationale kwesties voeren met
leden van de Britse regering.
Jacqueline v. d. Waals:
Geef mij de moed om onrecht te onder
kennen ook daar, waar het door eeuwen
van gebruik gewettigd schijnt en de
vaste wil nooit in onrecht te berusten,
ook al is er geen mogelijkheid het weg
te riemen.
Pao-
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 5
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 4
Kunst 5
Agenda van Haarlem en IJ mond 7
Uit stad en omgeving 6, 7
De Hiswa 9
Feuilleton 11
Horen en 7Aen11
Boekenhoekje II
Beeldverhalen11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten ?;3
Sport 15
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en op
op de meeste plaatsen droog
weer. Matige, af en toe vrij
krachtige noordoostelijke wind.
Lagere temperaturen overdag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
(Van onze correspondent in Londen
Gisteravond is het in de Lagerhuisfrac
tie van de Britse Labourpartij tot een uit
barsting gekomen over de defensiepoli
tiek. De partijleider Hugh Gaitskell heeft
Dick Crossman, die zich openlijk tegen dc
partijlijn had verzet, afgezet als woord
voerder voor de sociale politiek.
Defensie, speciaal de kernbewapening
van de Westduit.se Bondsrepubliek, heeft
al lang tot een smeulende crisis in de par
tij geleid, welke ook verscheurd wordt
door het chronische dispuut over de natio-
nalisatiepolitiek. Over dit laatste pro
bleem is eveneens een crisispunt bereikt.
Crossman was een van hen, die scherpe
critiek op Gaitskell uitoefenden, die op het
gebied van verdere nationaliseringen zo
veel mogelijk wil remmen.
Crossman vanouds een rebel, behoort
niet meer tot de linkervleugel, welke da
nig is afgebrokkeld sinds Aneurin Bevan
het leiderschap daai'van opgaf.
Gaitskell heeft thans in de onderlinge
strijd, welke Labour als oppositie al zo
lang heeft verzwakt, ingegrepen. Hij kan
dit zonder veel risico voor zijn eigen lei
derspositie doen aangezien de linkervleu
gel zelf niet over mannen van gezag be
schikt. Morgen komt in het partijbestuur
de nationaliseringskwestie aan de orde.
Ook daar zal het ongetwijfeld hard tegen
hard gaan.
Na het hofbal op zaterdagavond maak
ten de prinsessen Beatrix en Irene
zondag een wandeling door de be
sneeuwde Zweedse hoofdstad.
GENèVE, (UPI). - Engeland, Amerika, Frankrijk, Canada en Italië heb
ben aan de Sovjet-Unie en de vier Oosteuropese landen, waarmee zij van
daag de onder auspiciën van de UNO belegde ontwapeningsconferentie
beginnen, een plan voorgelegd voor een progressieve algemene ontwapening
dat beoogt „een veilige, vrije en vreedzame wereld" te creëren, waarin
geen enkel land voldoende wapens kan bezitten om een oorlog te beginnen.
De eerste etappe van dit Westers ontwapeningsplan is het stellen van een
onmiddellijke limiet aan de strijdkrachten van alle landen: 2.500.000
man thans. In zo spoedig mogelijk verlaagd tot 2.100.000 man.
Tegelijkertijd wordt een internationale ontwapeningsorganisatie in het
leven geroepen, die toezicht uitoefent op de opslag van de afgevoerde con
ventionele wapens en inlichtingen dient te ontvangen over de militaire uit
gaven. Amerika en Rusland dienen met onmiddellijke ingang hun strijd
krachten te verkleinen tot 2,5 miljoen man, terwijl de overige landen hun
strijdkrachten „tot aanvaardbare minima" inkrimpen. Dc internationale
organisatie dient inlichtingen te krijgen over alle lanceringen van ruimte
raketten.
De tweede stap is een verbod op het
lanceren van raketten voor massavernie
tiging en de internationale organisatie
moet dan worden ingelicht over alle lan-
ceerbases, alle plaatsen waar raketten en
satellieten worden gefabriceerd, en over
alle lanceringen, voordat deze plaatsheb
ben.
Zodra een systeem voor toezicht in wer
king is wordt alle produktie van splijt
baar materiaal verboden, op voorwaarde
dat met de conventionele ontwapening
voortgang wordt geboekt. Een deel van de
splijtbare materialen komt onder interna
tionaal toezicht voor vreedzame toepassin
gen, en een uitgebreid waarschuwingssys
teem tegen onverhoedse aanvallen dient te
worden gesticht.
In het tweede stadium van dc ontwa
pening wordt een nieuwe ontwapenings
conferentie belegd, waarbij dan ook com
munistisch China en andere militair be
langrijke landen worden uitgenodigd, ten
einde ook deze landen te betrekken in de
conventionele en kernontwapening. De
Russische en Amerikaanse strijdkrachten
moeten in dit stadium zijn teruggebracht
tot 2.100.000 man.
In het derde stadium wordt de in
krimping van de bewapeningen voortge
zet, tot niveaus welke vereist worden dooi
de internationale veiligheid, en onder toe
zicht. Kernwapens, chemische en bacte
riologische wapens, en andere middelen
tot massavernietiging, worden verboden,
en de bestaande voorraden van deze wa
pens worden verder verkleind. Er wordt
nog meer splijtbaar materiaal voor
vreedzame doeleinden gereserveerd, een
nieuwe stap naar de uiteindelijke elimina
tie van deze wapens. Er worden maatre
gelen getoffen om te garanderen dat
slechts vreedzaam gebruik wordt ge
maakt van de wereldruimte, alle voorra
den en fabrieken van militaire projectie
len worden geëlimineerd. Er komt inter
nationaal toezicht op de militaire begro
tingen en de stichting van internationale
organisaties en regelingen voor het be
houd van de wereldvrede worden afge
rond.
Het uiteindelijk doel van de maatregelen,
zo staat in de inleiding tot het westerse
plan, is internationale ontwapening onder
effectief internationaal toezicht, en het
stellen van regels met behulp waarvan, in
overeenstemming met de beginselen van
de UNO, geschillen worden opgelost.
Als een vorst werd Albert Kalondji, de
leider van de Nationale Kongolese Be
weging, ingehaald toen hij onlangs in
zijn vaderland terugkeerde. Aangesto
ken door de onstuimige geestdrift gin
gen sommige aanhangers van de Kon
golese politicus hun verborgen wapens
tevoorschijn halen en begonnen in het
wilde weg te schieten.
De 21-jarige Marie Nukuboy uit het
dorpje Dojo in het district Sentani op
Nederlands Nieuw Guinea is het eerste
papoea-meisje, dat haar diploma heeft
behaald als verpleegster-vroedvrouw.
Ze ontving haar diploma in Hollandia.
Donderdagmorgen ramen openen
Tijdens graafwerkzaamheden is in de
Kennemerduinen een grote vliegtuigbom
uit de oorlog ontdekt. De mijnopruimings-
dienst van het leger zal deze bom don
derdagmorgen om halfelf doen ontplof
fen.
De politie verzoekt de bewoners van de
nabijgelegen woonkernen Bloemendaal en
Overveen donderdagmorgen de ramen
open te zetten, opdat door de ontploffing
zo min mogelijk schade wordt veroor
zaakt.
Advertentie
Lichte tinten troel!
Onze nieuwe
zijn gemaakt uit 1 e kwaliteit
Egypt, katoen in lichte mode-
tinten. Sportieve modellen
met dubbel rugstuk en leren
knopen. Twee zijsplitten en
speciale „documentenzak"
va 89.50
Amsterdam Tel. 37880
tegenover Tuschlnsld