Wetsontwerp door Kamercommissie
niet onverdeeld gunstig beoordeeld
schilderzelfmei
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De opheffing van Haarlemmerliede en Spaarnwoude
HET WEER
Treinverkeer gestagneerd door
ontspoorde locomotief bij Lisse
Stelde minister De
Pous ultimatum?
Tien gulden meer
voor stakers
Voorkeur voor samenvoeging
van Halfweg en Zwanenburg
Financiële steunactie
voor de stakers
Unieke situatie
De Gaulle wil geen
parlementszitting
CAO's dagbladbedrijven
goedgekeurd
TOMADO
mengbeker
Vrije stad Berlijn
met UNO-toezicht
74e JAARGANG No 213
VRIJDAG 18 MAART 1960
305e JAARGANG No 61
Tegen Haarlemmermeer
HET CONFLICT IN DE BOUW
In de krant van heden:
Rustig weer
Vakbonden wijzen het voorstel van Dura af
Gouden Armbanden
STUURMALS, COHEN
Voor hoe langf
Wel nieuwe raden
Het woord is aan
wforeijou vïuj!
Amerikaans plan:
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Donderdag is het treinverkeer tussen
Haarlem en Leiden ruim vijf uur gestag
neerd. Om ongeveer tien over vier ont
spoorde op het rangeerstation in Lisse
een locomotief als gevolg van een ver
keerde wisselbediening. Hierdoor werden
de hoofdsporen versperd. Sinds die tijd re
den de treinen uit Amsterdam niet ver
der dan Haarlem en uit Den Haag slechts
tot Leiden. Tussen Haarlem en Leiden
werden onmiddellijk N.Z.H.-bussen inge
legd, die de treinreizgers snel verder
hebben gebracht. Intussen werd in Lisse
met man en macht gewerkt om de loco
motief weer in het spoor te brengen.
Aanvankelijk werd verwacht dat de stag
natie om acht uur zou zijn opgeheven.
Het duurde echter tot bijna tien uur voor
de eerste trein weer uit Haarlem kon ver
trekken. Tegen halfelf ging er weer een
Regering en aannemers bewaren thans
een diep stilzwijgen over de stand van
zaken in het bouwconflict. In Den Haag
heeft vanmorgen de mening vaster vor
men gekregen, dat regering en aannemers
by het jongste contact, dat minister De
Pous gisteren legde met de voorzitters
van de bouwvakpatroonsbonden, niet ge
negen zouden zijn gebleken, ook maar iets
af te wijken van de standpunten, die zy
in het conflict innemen.
Gezien de steeds dringender noodzaak,
de staking in de bouwsector zo spoedig
mogelijk te doen opheffen, heeft daarom
opnieuw de veronderstelling postgevat, dat
de minister van Economische Zaken ten
einde raad de bouwvakpatroons heeft
doen weten, terzake bindende regelingen
te zullen afkondigen, indien de aannemers
niet binnen een bepaalde termijn de
bouw-C.A.O. zouden ondertekenen, in de
vorm zoals zij reeds door de Rijksbemid
delaars is goedgekeurd, zonder de moge
lijkheid van doorberekening van de loons
verhoging op lopende werken.
Deze geforceerde doorbraak om het con
flict uit de impasse te halen, waarin het
kennelijk is geraakt, meent men in krin
gen van en rondom de bouwsector nog als
enige mogelijkheid te kunnen zien om de
werkzaamheden op korte termijn te doen
hervatten.
trein in de richting Haarlem. De D-trei-
nen tussen Rotterdam en Amsterdam wer
den via Gouda over de binnenroute ge
leid.
Alle georganiseerde stakende bouwvak
arbeiders zullen zaterdag 10 meer bij
hun wekelijkse uitkering vinden dan vo
rige week. Tevens is de bepaling vervallen,
dat de maximale uitkering 80 percent van
hun normale loon mag bedragen. De be
slissing hiertoe is donderdagavond ge
nomen op een vergadering van de C.C.B.
in Utrecht. Deze regeling is mogelijk ge
worden door het steeds groeiende solidari
teitsfonds.
(Van onze Haagse redacteur)
De Tweede Kamer staat nog steeds vrij
aarzelend tegenover wijzigingen in de ge
meentegrenzen. Dat blijkt duidelijk uit het
vandaag verschenen voorlopig verslag
van de vaste commissie voor Binnenland
se Zaken over het wetsontwerp tot toevoe
ging van het grondgebied van Haarlem
merliede en Spaarnwoude aan de gemeen
ten Haarlem en Haarlemmermeer.
Haarlems aanspraken komen er nog het
beste af, tenminste wat Zuid-Schalkwijk
betreft. Van verscheidene zijden werd er
kend dat het voor Haarlem noodzakelijk
is om over bouwterreinen te beschikken.
Maar zelfs op dit punt door Haarlem
merliede in feite reeds toegegeven blij
ken er enige leden te zijn die willen weten
hoeveel woningen in Zuid-Schalkwijk zijn
geprojecteerd en of de zogenaamde genie-
gronden in Haarlem-noord ten westen van
het Spaarne honderdveertig hectare
ook voor de woningbouw zuilen worden
gebruikt.
Deze leden worden nog critischer wan
neer het om de toevoeging van Spaarn-
dam-oost gaat. Zij vragen zich af of de
levensvatbaarheid van Spaarndam ge
diend moet worden door vergroting van
de woningvoorraad en trekken in twijfel
of de omstandigheden van Spaarndam
sinds de opheffing van de gemeente in 1927
zo zijn gewijzigd dat nu ook het grensbe-
loop moet worden veranderd. Zij vragen
zich evenzeer af of bestaande en uiterst
welkome natuurlijke grenzen als Liede en
Mooie Nel doorbroken moeten worden om
Haarlem een bruggehoofd te verschaffen,
hetgeen zij ook niet kunnen rijmen met de
door de minister uitgesproken wenselijk
heid van „een sterke groene bufferge
meente" tussen Haarlem en Amsterdam.
Zij vinden het ook niet noodzakelijk d3t
juist Haarlem dat watersportgebied tot
ontwikkeling zou moeten brengen.
Kan men desondanks uit het voorlopig
verslag afleiden dat de meeste leden van
de commissie uit de Tweede Kamer wel
zullen meegaan met de door Haarlem ver
langde gebiedsuitbreiding, de gedachte
van de minister het overige deel van Haar
lemmerliede en Spaarnwoude bij Haar
lemmermeer in te lijven wordt door de
meerderheid van de commissie vierkant
afgewezen. Dat Halfweg en Zwanenburg
tot één gemeente dienen te behoren wordt
unaniem onderschreven, de meerderheid
gelooft niet dat juist Haarlemmermeer in
staat is de gewenste „sterke groene buf
fergemeente" te vormen. De spreiding
van de bevolking over een relatief groot
aantal kernen, die vaak ver van elkaar
verwijderd liggen stempelen Haarlem
mermeer administratief en politieel tot
een moeilijke gemeente.
De meerderheid van de kamercommis
sie put haar argumenten voor een niet ge
ring deel uit een nieuwjaarstoespraak van
pao
W eerrapporten 1, 2
Buitenlands nieuws 3, 7, 13
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Medische verzorging 5
Uit stad en omgeving ....5, 6, 7
Agenda van IJmond en Haarlem 6
In de Vishal en op zee6'
Kunst 9
Uitgaan in Haarlem9
Op en om het Binnenhof11
Uit het binnenland2, 411
Beeldverhalen 15
Boekenhoekje 15
Feuilleton 15
Horen en Zien 15
Beurs 17
Economisch nieuws17
Scheepsberichten 17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met opklaringen.
Zwakke wind. Vannacht tempe
raturen om het vriespunt tot
lichte vorst, morgen overdag de
zelfde temperaturen als van
daag of iets hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Een woordvoerder van het ministerie
van Economische Zaken deelde gisteren
desgevraagd aan het A.N.P. mee dat de
ministerraad zich gistermorgen, op basis
van het bekende regeringsstandpunt en
gehoord de uitspraak van de president
van de Haagse rechtbank, heeft beraden
over een zo snel mogelijke beëindiging
van het bouwconflict. Als uitvloeisel van
dit beraad had de minister van Econo
mische Zaken (die ondanks zijn griep de
Ministerraadsvergadering had bijgewoond)
de voorzitters van de drie bouwvakpa
troonsbonden tegen drie uur gistermiddag
voor een bespreking op zijn Departe
ment uitgenodigd.
„Geen commentaar. De situatie is erg
somber". Met deze weinig hoop gevende
woorden verliet de kennelijk opgewonden
voorzitter van de Raad van Bestuur
Bouwbedrijf, J. Dura Dzn., gisteren de
werkkamer van minister De Pous, na een
onderhoud dat de bewindsman gedurende
drieëneenhalf uur had gevoerd met de
voorzitters van de drie bouwvakpatroons
bond. Meer was er van de heer Dura
noch van de beide andere bondsvoorzit
ters niet te vernemen over het gesprek
met de minister en wat daaruit zou voort-
vloein. Uit enkele losse gezegden kon
slechts worden opgemaakt dat er giste
ren in de Raad van Bestuur Bouwbedrijf
niet meer over het conflict zou worden
gesproken. Ook het ministerie van Eecono-
nmische Zaken weigerde informaties te
verstrekken over de bespreking die is bij
gewoond door staatssecretaris Roolvink.
Teleurstelling
De dag, die in enkele kringen met zo
veel optimisme was tegemoet gezien, was
kennelijk ook voor de werknemers teleur
stellend verlopen. „Wij hadden gehoopt
dat de werkgevers gevolg zouden geven
aan de weg die de president van de Haag
se rechtbank zo duidelijk had aangege
ven", verklaarde de voorzitter van de lan
delijke stakingsleiding, de heer C. Brands-
ma gisteravond, „maar zoals de kaarten
nu liggen zal de staking van ongeveer
35.000 bouwvakarbeiders worden voortge
zet". De heer Brandsma zag evenwel nog
geen noodzaak de staking uit te breiden.
Geen overleg
Het landelijk stakingscomité was overi
gens ook allerminst te spreken over het
appèl dat de heer Dura tot de bij het
conflict betrokken partijen had gericht en
waarin hij onder meer had verklaard dat
de werkgeversorganisaties bereid zijn de
werknemers te werk te stellen tegen de
voorwaarden zoals in de nieuwe C.A.O.
gesteld, mits de werknemersbonden more
le steun verlenen aan het werkgevers
standpunt inzake de toepassing van de ri
sicoclausule voor de lopende werken.
Eveneens bij monde van haar voorzit
ter C. Brandsma wees de stakingleiding
er nadrukkelijk op van de verklaring van
de heer Dura eerst via de radio kennis
te hebben genomen „Er is geen sprake
van overleg met ons over geweest en wij
weten daarom ook niet hoe wij de ver
klaring precies moeten interpreteren", al
dus de heer Brandsma.
De stakingsleiding heeft nu aangeno
men dat de werkgevers bereid zijn onder
de door hen gestelde voorwaarde van mo
rele steun, de in de C.A.O. gestelde voor
waarden toe te passen zonder dat deze
C.A.O. door de partijen is ondertekend,
noch door het College van Rijksbemidde
laars is goedgekeurd. „Het door de heer
Dura gedane aanbod zou erop neerkomen
dat het werk zou kunnen worden hervat
op basis van onwettige arbeidsvoorwaar
den", zei de heer Brandsma. „En dit is
onaanvaardbaar, zowel voor de bona fide
werkgevers als voor de werknemers". De
stakingsleiding wijst het aanbod dan ook
resoluut af.
Schade niet 50 miljoen
Over de risicoclausule meent de sta
kingsleiding niet oordelingsbevoegd ce zijn
daar de werknemers zo goed als geen in
zicht hebben in het prijsbeleid van de
bouwbedrijven. Zij kan dus de werkge
vers niet moreel steunen in het handha
ven van de clausule. Dit beschouwt de
stakingsleiding daarom als een probleem
dat de werkgevers in eigen kring moeten
oplossen. „Wij kunnen aan de voorwaar
de van morele steun niet voldoen", be
sloot de heer Brandsma.
Hij noemde de verklaring van de heer
Dura onaanvaardbaar en geen mogelijk
heden bieden tot oplossing van het con
flict.
Ten slotte deelde hij mee dat de sta
kingsleiding zich opnieuw over uitbrei
ding van de actie zal moeten beraden, in
dien het conflict deze week niet zou zijn
opgelost. De heer Brandsma bestreed de
stelling van de werkgevers dat met de uit
voering van de C.A.O. op de lopende
werken voor hen 50 tot 60 miljoen gulden
zou zijn gemoeid. Hij stelde het bedrag
op nog geen 18 tot 19 miljoen gulden.
Financiële steunactie voor stakers
Op een gistermiddag te Den Haag ge
houden persconferentie maakte de heer
Van Mastrigt, voorzitter van het overleg
orgaan der drie samenwerkende vakcen-
tralen (K.A.B., N.V.V. en C.N.V.) een
plan bekend tot het verlenen van finan
ciële steun aan de stakende bouwvakkers.
„De vakcentrales hebben niét tot deze
landelijke actie besloten omdat er bij de
organisaties geen geld meer zou zijn om
de staking voort te zetten", aldus de heer
Van Mastrigt, „wat dat betreft kan het
conflict nog wel even duren. Het doel
van de actie, waartoe men besloten heeft
na aandrang uit het gehele land, is ech
ter de stakers te tonen dat men achter
hen staat, dat men het eens is met hun
standpunt, en zal dan ook beëindigd wor
den zodra het conflict in de bouwwereld
is opgelost. Reeds zijn aan de plaatselij
ke afdelingen van de vakcentralen 35.000
inzamellijsten verzonden „en slechts
die, welke aan de achterzijde de handte
keningen dragen van penningmeesters
van de K.A.B., het N.V.V. en het C.N.V.,
en bovendien nog doorlopend genummerd
zijn, zijn de enig echte...." aldus spre
ker.
„Hoewel het resultaat van de solidari
teitsactie hetzelfde is als de hiermee pa
rallel lopende acties van de bouwvakor
ganisaties, verschilt zij hiermee toch van
De heer Van Tilburg, voorzitter van
het NVV, antwoordde op vragen, ge
steld naar aanleiding van een onlangs
door hem gehouden radiopraatje, dat
zijn suggestie dat de overheid eigenlijk
de stakersfinancieel zou moeten
steunen niet zo vreemd is als zij wel
klinkt. „Houden de bouwvakarbeiders
door hun slaking immers niet het re
geringsbeleid overeind...?" vroeg hij.
Hij gaf echter volmondig toe dat er bij
verwezenlijking van zijn denkbeeld een
werkelijk unieke situatie zou ontstaan,
als de situatie van het ogenblik ten
minste al niet uniek genoemd kan
worden
opzet. Betreft de eerste een actie „van de
leden voor de leden," de actie van de vak
centralen beoogt een daad te stellen van
solidariteit „door de werkenden voor de
stakers," aldus de heer Van Tilbui-g, voor
zitter van het N.V.V.
Over de verdeling van de ingezamelde
gelden deelde de heer Van Mastrigt nog
mede, dat hierin zowel de georganiseer-
den als de ongeorganiseerden betrokken
zullen worden. Het doen van de uitkerin
gen zal geschieden door de vakorganisa
ties, welke elk op basis van een verdeel
sleutel een gedeelte van de opbrengst van
de actie zullen ontvangen.
In Den Haag is daar dan alles moge
lijk? liepen enkele tientallen ongeorga
niseerden te demonstreren achter een
bord met het opschrift: „Wij eisen onder
tekening van de nieuwe C.A.O." De heer
Van Mastrigt vroeg zich af of er misschien
binnenkort een „organisatie van ongeor
ganiseerden!" in het leven geroepen zou
worden. Minder ingewikkeld leek hem ech
ter dat de ongeorganiseerden zich dan
maar bij de bestaande vakcentralen zou
den aansluiten..
PARIJS (Reuter) President De
Gaule heeft de parlementaire leiders vrij
dag meegedeeld, dat hy van plan is de cis
tot bijeenroeping van het parlement in
buitengewone zitting van de hand te
wijzen.
Tien meer dan de voorgeschreven helft
van de Kamerleden hebben bijeenroeping
gevraagd om de ontevredenheid over de
landbouwpolitiek van de regering te be
spreken.
De voorzitter van de radicale fractie
heeft aan de pers meegedeeld, dat De
Gaulle van oordeel is dat de grondwet
hem niet verplicht aan de eis gehoor te
geven en dat bijeenroeping „politiek on
gelegen" komt.
Advertentie
JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS
Nadat enige tijd geleden de C.A.O. voor
de grafische bedrijven was goedgekeurd,
heeft thans het College van Rijksbemidde
laars zijn goedkeuring gehecht aan de
C.A.O.'s voor het grafisch administratief
personeel en voor de journalisten. Deze
C.A.O.'s gaan resp. per 1 augustus 1959 en
per 1 januari 1960 in.
burgemeester Van der Willigen, die uit
voerig wordt geciteerd. De burgemeester
had onder meer gezegd dat de „afstands
besturing tot gevolg heeft dat bij dezelfde
inspanning een kleiner resultaat wordt be
reikt dan wanneer de afstand er niet was".
Daarom vragen deze kamerleden of de
minister nader wil uiteenzetten waarom
hij een gemeente ter grootte van 18.500
hectare met 43.000 inwoners, welke met
geheel eigen bestuursproblemen worstelt
en door haar eigenaardige structuur het
begrip „afstandsbesturing" heeft geïn
troduceerd, aangewezen acht om de be
stuurskracht voor de meergenoemde
groene buffergemeente te leveren. Enige
leden wilden zelfs liever de opsplitsing
van Haarlemmermeer in bestuurlijk
krachtige kernen overwegen.
Ook het feit dat het gemeentebestuur
van Haarlemmermeer tamelijk lauw
heeft gereageerd op de voorgestelde toe
voeging van het restant van Haarlemmer
liede en Spaarnwoude vonden enige leden
een kwaad voorteken voor de bescherming
van de agrarische belangen ten noorden
van de rijksweg tussen Haarlem en Am
sterdam, ook al omdat nog slechts twintig
percent van de bevolking van Haar
lemmermeer tot de agrarische beroeps
bevolking kan worden gerekend.
De meerderheid van de commissie
meent dan ook, dat een nieuw te vormen
gemeente Halfweg-Zwanenburg de voor
keur verdient en zij vragen de minister of
hij bereid is bij nadere overweging deze
gedachte te volgen. Tevens willen zij
graag wegen waaruit is gebleken dat
Haarlemmerliede in bestuurskracht is te
kort geschoten en waarom Gedeputeerde
Staten een overeenkomstig voorstel van
Haarlemmerliede tot samenvoeging van
Halfweg en Zwanenburg van de hand heb
ben gewezen.
Intussen zijn er ook enige leden die het
met deze oplossing niet eens zijn. Zij vra
gen zich bovendien af voor hoe lang de
voorgestelde grenswijziging afdoende zal
zijn. Hoe lang kan Haarlem met deze uit
breiding volstaan? Andere leden hadden
opmerkingen van gelijke aard met het oog
op de Amsterdamse havenaspiraties in de
Houtrakpolder. Een dezer leden vond zelfs
dat de Houtrakpolder tijdig aan Amster
dam moet worden toegevoegd, waardoor
Amsterdam aan Haarlem en Velsen zal
grenzen, waardoor van een groene buffer
gemeente helemaal niets terecht komt.
Waarschuwende stemmen tegen het toe
geven aan de slok-ops de grote gemeen
ten ontbreken echter evenmin.
Er is nog een punt waarop de kamer
commissie radicaal van mening verschilt
met de minister van Binnenlandse Zaken.
De commissie wil in Haarlemmermeer,
eventueel Halfweg-Zwanenburg, na de
grenswijziging in elk geval nieuwe raads
verkiezingen uitschrijven. Minister Toxo-
peus vond, dat dat best tot de eerstvolgen
de „normale" verkiezingen kon wachten.
Tenslotte worden er nog enkele detail
vragen gesteld, onder meer naar de finan
ciële gevolgen van de opheffing van Haar
lemmerliede en Spaarnwoude voor burge
meester en gemeente-ontvanger.
Toen de 24-jarige A.N.W.B.-wegen
wacht M. J. Venrooy uit. Rhenen, die
dienst doet op het traject Oosterbeek
Remmerden, dezer dagen tijdens het
middaguur een restaurant in Leersum
passeerde, zag hij tot zijn verbazing,
dat een jonge leeuw zich via het ver
laten terras een weg naar de vrijheid
baande. Hoewel hij vertegenwoordigers
van deze imponerende diersoort tot
dusverre slechts had aanschouwd in
de veilige afzondering van de dieren
tuin, bedacht de „ridder van de weg"
zich geen ogenblik, sprong van zijn
motor en toog op jacht. Het gelukte
hem, het 140 pond wegende dier, dat
zich overigens gelukkig zeer mak be
toonde, in de manen te grijpen en te
overmeesteren. Op dit ogenblik arri
veerde de geschrokken restaurateur,
de eigenaar van de jonge leeuw. Zon
der dat zich nog moeilijkheden voor
deden kon deze zijn merkwaardige
huisdier overnemen en weer in be
waring stellen.
Remy Montalée
Van alle dingen die mensen elkander
m.oeilijk kunnen vergeven, is de teleur
stelling wel het moeilijkst.
Advertentie
mé
BARTEUORISSTR.HAARLEM TEL. 13439
UlDSESTRAAT (3D KONINGSPLEIN} AMSTERDAM TEL 223516
WOLLEN SPORTTRUIEN
Advertentie
z j
O
o
as
••W"
„Ik wist nooit dat 't verschil
in prijs zo klein was!"
Gekleed volgens de laatste mode
voor maar een paar guldens méér!
Daarom kiezen jonge vrouwen met
eigen kleedgeld
uit de internatio
nale collecties van 1
Vogelzang.
Mode mee eer» heel^
grote M: zoals de
Horrockses-japonnen
elders in dit blad!
Advertentie
de verf voor het schilder feest
JIKKEMS-TJALLEMA PRODUKT
Advertentie
Voor 9.50 een elektrische junior
mixer.
Koop bij uw Tornado koffiemolen
de losse
U maakt vliegensvlug de heerlijk
ste milkshakes,- cocktails, nage
rechten enz.
Ook ideaal voor babyvoeding.
Mengbeker in geschenkverpak
king receptenboekje
slechts SO
NEW YORK (Reuter) „Wall Street
Journal" meldt uit Washington dat de
Amerikaanse politici een nieuw plan
voor Berlijn overwegen om te trachten
Rusland het diplomatieke offensief op de
topconferentie te ontnemen. Gezegd werd
dat het plan, „dat nu op het „State De
partment" word besproken en dat zeer
waarschijnlijk aan bondskanselier Aden
auer zal worden meegedeeld, de oostelijke
en westelijke sectoren van Berlijn willen
samenvoegen tot een vrije stad die los
staat van de beide Duitslanden en be
schermd wordt door westelijke en Russi
sche troepen".
„De vier g rote mogendheden zouden
vrije toegang naar en uit West-Europa
voor de Berlijners en de Westelijke gar
nizoenen waarborgen. Aan de toegangswe
gen zouden Oostduitsers, optredend als
agenten van Rusland, gestationeerd zijn.
UNO-waarnemers zouden deelnemen aan
het toezicht op het handhaven der onaf
hankelijkheid van de stad".
„Een nieuw voorstel zou, naar men
hoopt, Rusland kunnen aanmoedigen tot
een tegenaanbod dat een basis tot over
eenstemming zou kunnen bieden. Volgens
de voorstanders van het nieuwe plan zou
de aanwezigheid van een kleine onbewa
pende staf van UNO-waarnemers in de
vrije stad Rusland en zijn satelliet Oost-
Duitsland ervan kunnen weerhouden te
proberen de stad over te nemen".
