Verdeeldheid in Amerika over
antwoord op Russisch plan
Catroën
„HOLIDAYS"
CITROEN
B.M.W.
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
1. J. van Koeten
G0GG0M0BIEL
J. J. van Kooten
M\
super
m
Valspar
RAMBLER
Burgemeester verbiedt
spandoekteksten
Veiligheidsraad
dinsdag bijeen
Maandag spreken Macmillan en
Eisenhower elkaar in Camp David
Opdracht aan Jos. de Klerk tot het
schrijven van Haarlems muziekhistorie
Kosten levensonderhoud
niet gestegen
Van Loon's Automobielbedrij
Invullen belastingbiljetten
A. J. Rotteveel's
Mensenrecht boven
Protestoptocht A msterdam
Zwakke wind
Op Afro-Aziatische
klacht over Z.-A frik a
Gondelvaart
In de krant van heden:
Jan Musch in ziekenhuis
Geert Hoogeveen
Vlieg naar Londen
Retour f 112
Met hotel 4 dg. f129.-
GARAGE VERBEEK
Automobielbedrijf
Het woord is aan
74e JAARGANG No 220 ZATERDAG 26 MAART 1960 305e JAARGANG No 68
Hoofdredacteur: Simon Koster
Directie, Redactie, AdministratieGrote Hout- 1 I j I 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). LmJ I I 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. HeÜigland 10. Tel. 15295. Bij- I I I I I 1 I I f™® 1 I lïlfllllfMl Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 X 1 VA VA X JL W X X JL O X-^ ^4. X# X VA\JI P-P-/ ^^Losse
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt
Directie:
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks urnL^niL nAAHiiniviDunL i P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
(Van onze Amsterdamse redacteur)
„Protesteert tegen de rassenmoord in
Zuid-Afrika" en „Kaapstad kaapt de vrij
heid" zijn twee slagzinnen die burge
meester mr. G. van Hall van Amsterdam
heeft verboden om mee te voeren in een
hedenmiddag in de hoofdstad te houden
protestoptocht tegen de rassenpolitiek van
de Zuidafrikaanse regering.
De betogers zullen het nu moeten doen
met opschriften als „Tegen de apartheid
in Zuid-Afrika", „Een ras: de mens!",
„Negervervolging is goddeloos" en enkele
anderen.
Van de zijde van het Amsterdamse ge
meentebestuur is ons desgevraagd het
volgende commentaar verstrekt op dit be
sluit van mi*. Van Hall: De burgemeester
is, als hoofd der gemeentepolitie, verant
woordelijk voor de handhaving der open
bare orde. Dit brengt mee' dat hij alle in
zijn oog wenselijke maatregelen kan ne
men om mogelijke openbare ordeverstorin
gen te voorkomen. Mr. Van Hall oordeelde
nu, dat het meevoeren der twee gewraakte
spandoekleuzen inderdaad gevaren voor de
openbare orde zou scheppen, (ook met het
oog op de relletjes bij de spontane protest
demonstraties in Amsterdam aan het be
gin van deze week), zodat hij besloot, zijn
toestemming tot het houden van de optocht
van heden afhankelijk te stellen van het
niet-meevoeren dezer 2 leuzen.
Kanselarij beklad
Naar wij vernemen is in de afgelopen
nacht, ondanks een bewaking die de poli
tie had ingesteld, met letters van een me
ter hoog het woord „MOORD" gekalkt op
het gebouw van de kanselarij van de Unie
van Zuid-Afrika, Andreas Gogelweg 2c te
Den Haag. Over het naambord van de kan
selarij waren twee SS-runen geklad.
Verklaring P.v.d.A.
Het dagelijks bestuur van de Partij van
de Arbeid heeft de volgende verklaring
doen uitgaan:
„Met afschuw heeft de Partij van de
Arbeid in al haar geledingen kennis ge
nomen van de wijze, waarop de politie in
Zuid-Afrika tegen demonstranten is opge
treden, waardoor tientallen betogers het le
ven hebben verloren en talloze anderen
werden gewond. Zij ziet deze gebeurtenis
sen als het gevolg van de noodlottige po
litiek van rassendiscriminatie van de Zuid
afrikaanse regering die aan de niet-blanke
bevolking wezenlijke menselijke rechten
onthoudt.
De partij van de Arbeid spreekt als
haar overtuiging uit dat de politiek en het
optreden van de Zuidafrikaanse regering
feitelijk en principieel in strijd is met de
eisen van menselijkheid en van gelijk
waardigheid en gelijkgerechtigheid van
alle groeperingen zonder onderscheid van
ras of huidskleur".
De Nederlandse Politieke Jongerencon-
tactraad, waarin zijn vertegenwoordigd de
nationale organisatie van A.R.-jongeren-
studieclubs, de federatie van C.H.-jonge-
rengroepen, de K.V.P.-jongerengroepen, de
federatie van jongerengroepen van de
P.v.d.A. en de jongerenorganisatie voor
Vrijheid en Democratie, heeft vanmorgen
in een in Utrecht gehouden vergadering
een resolutie aangenomen, waarin de raad
zegt, „met afschuw kennis te hebben ge
nomen van de bloedige gebeurtenissen in
Zuid-Afrika, die zij het gevolg acht van
een politiek, die in strijd is met de op
vattingen over de waardigheid van de
mens".
Na de schietpartijen in Zuid-Afrika,
demonstreren vele Engelse jongeren
tegen de rassendiscriminatie. Een met
bloed besmeurde foto van het bloed
bad in Sharpville was voor een politie-
inspecteur niet het ideale middel om te
demonstreren en met een snelle duik
zal hij deze bittere aanklacht uit de
handen rukken van de rustig demon
strerende Brit.
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en in
de nacht en ochtend hier en
daar mist. Geen regen van be
tekenis. Zwakke wind in hoofd
zaak tussen oost en noord. De
zelfde temperaturen als vandaag
of iets lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
NEW YORK (Reuter) De Afrikaans-
Aziatische groep in de UNO heeft vrijdag
de Veiligheidsraad officieel verzocht, de
toestand te bespreken, die ontstaan is uit
„het doden op grote schaal van ongewa
pende en vreedzame betogers in Zuid-
Afrika".
De brief van de groep aan de Veilig
heidsraad, waarin om een onmiddellijke
bijeenkomst van de raad wordt verzocht,
is door 28 van de 29 landen van de groep
getekend. Alleen de vertegenwoordiger
van Laos wacht nog op instructies van
zijn regering.
De voorzitter van de Veiligheidsraad, de
Amerikaan Lodge, heeft later bekendge
maakt, dat de Veiligheidsraad dinsdag
middag bijeen zal komen.
De Afrikaans-Aziatische groep heeft
haar genoegdoening uitgesproken omtrent
een mededeling van de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Herter, dat
de Verenigde Staten voor plaatsing op de
agenda van de door de Afrikaans-Aziati
sche groep aanhangig gemaakte kwestie
zijn. Een afgevaardigde zei, dat hierdoor
behandeling van de zaak voor de Veilig
heidsraad zo goed als verzekerd is daar hij
verwacht, dat ook de Sovjet-Unie, Polen,
Ceylon, Tunesië, Argentinië en Ecuador
voor behandeling van de onderhavige
kwestie door de Veiligheidsraad zijn. (Voor
de plaatsing van een kwestie op de agenda
van de Veiligheidsraad zijn zeven stem
men vereist).
Prinses Beatrix heeft vrijdagochtend
in Rotterdam de „Floriade" geopend.
Na een bezoek aan de Euromast maak
te ze per kabelbaan een tocht van het
heerenhuis op de tentoonstelling naar
het voorplein van de Ahoy-hal.
a
rnmnrnmic Missphien komt. er P.
(Van onze correspondent in de V.S.)
De hoofdzaak van de Amerikaans-Engel
se besprekingen, die op handen zijn, moet
zijn of men zich alleen voor de schijn
conciliant zal tonen ten aanzien van de
Russische voorstellen, dan wel of men
voorzichtig, maar in alle ernst, wil na
gaan of een gecontroleerd verbod van de
belangrijkste kernexplosies thans inder
daad te realiseren valt. Herter, de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
heeft kort voor het bezoek van Macmil
lan op een persconferentie te kennen ge
geven, dat de Amerikaanse autoriteiten
het thans eens zijn geworden over de po
sitie ten aanzien van de jongste Russische
voorstellen te Genève. De Russen hebben
daar voorgesteld alle grote kernexplosies
bij verdrag in de ban te doen en daar
naast een moratorium aan te gaan, waar
bij de mogendheden op hun erewoord zou
den dienen te beloven voorlopig geen be
trekkelijk kleine ondergrondse kernexplo
sies te weeg te brengen.
Herter moest het wel doen voorkomen
alsof de Amerikanen hun positie thans
reeds bepaald hebben. Het zou het Ameri
kaanse volk en vooral sommigen in de
regering kunnen irriteren, indien de in
druk gewekt werd, dat Amerika op de
komst van Macmillan moest wachten om
tot een beslissing te komen. De eensge
zindheid, die de betrokken autoriteiten te
Washington thans hebben bereikt, is ech
ter nog steeds beperkt. Allen schijnen
thans het standpunt aanvaard te hebben,
dat men de Russische voorstellen niet zon
der meer van de hand kan wijzen. Alleen
reeds omdat zulk een summiere afwijzing
Amerika bijzonder veel kwaad zou doen
Vag
M''eerrapporten 1, 2
Uit het binnenland. 2, 4
Buitenlands nieuws 3, 6
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Op en om het Binnenhof 4
Kerkelijk Leven 4
Filatelie 4
Puzzel 4
Taal-laria 4
Films 5, 9
Boekenhoekje 5
Kunst 5
Uit stad en omgeving7, 9, 11
Medische verzorging 9
Agenda van Haarlem en IJ mond 9
Kerkdiensten 11
Beeldverhalen 13
Feuilleton 13
Horen en Zien13
Beurs 15
Economisch nieuws15
Scheepsberichten 15
Erbij17 tot 21
Sport 21
Dit nummer bestaat uit
vier-en-twintig pagina's
waarin opgenomen Erbif
in het oog van de wereld, heeft men er
te Washington van afgezien de Russen na
hun avances openlijk een blauwtje te la
ten lopen. Doch daarmede zijn de opinie-
verschillen in Amerikaanse kring niet op
gelost.
Men zal dus, hetzij door tegenvoorstellen,
hetzij door vragen om opheldering, met
de Russen nader in overleg treden en
Macmillan zal daarvan met voldoening
kennisnemen. Maar nog steeds bestaat er
verschil van inzicht tussen hen, die aldus
doende de overeenkomst met de Russen
willen torpederen, en hen, die een akkoord
met de Russen van zó grote betekenis in
de wereldpolitiek achten, dat zij serieus
naar een aanvaardbaar compromis willen
streven. Zij, die een akkoord willen tor
pederen, zijn niet alleen wantrouwend ten
aanzien van de Russische tactiek, doch
wensen zich tevens niet de kans te laten
ontnemen om nieuwe ondergrondse proe
ven te houden, die zij noodzakelijk ach
ten.
Herter wenste zich niet uit te laten over
het standpunt „op een ander departe
ment", toen hem gevraagd werd naar het
streven van het Pentagon om de mogelijk
heid voor nieuwe ondergrondse proeven
open te houden. Het was echter wel dui
delijk, dat hijzelf op zoek is naar een
compromis. Hij wenste echter niet te spe
culeren over de preciese aard van zulk een
compromis. Misschien komt er een mo
ment, dat wij hierover met de Russen en
met Macmillan zullen spreken, zei Her
ter. Deze zin alleen reeds zou erop kun
nen wijzen, dat Amerika's positie nog niet
absoluut vaststaat.
Uiteraard zullen Herters tegenstanders
zij, die het Russische voorstel het liefst
ineens hadden afgewezen Amerika's
minister van Buitenlandse Zaken slapheid
verwijten. Vandaar wellicht dat Herter
zich demonstratief ferm toonde en ver
klaarde, dat een explosieverbod, hetwelk
alleen gebaseerd is op goed vertrouwen,
in strijd zou zijn met de fundamentele po
litiek van de Verenigde Staten. Maar op
de keper beschouwd, betekent deze ferme
uitspraak niet meer dan dat Amerika
geen verdrag zou willen aangaan, dat al
leen gebaseerd is op een erewoord. Zulk
een verdrag zou trouwens nooit door het
Congres worden geratificeerd. Maanden
lang echter heeft men zich aan een mo
ratorium gehouden, dat niet door een ver
drag bekrachtigd is, maar dat geheel be
rustte op het gegeven woord. De voortzet
ting van het moratorium voor bepaalde
explosies en voor een bepaalde tijdsduur,
zou daarom stellig niet in strijd zijn met
de fundamentele Amerikaanse politiek.
Nu in november aanstaande de ver
kiezingen gehouden worden, moest de
vraag opkomen, of deze regering het vol
gende Amerikaanse bewind kon binden
door een eventueel moratorium aan te
gaan. Herter antwoordde, dat hij deze
kwestie door zijn juristen liet onderzoe
ken. Dit is een bewijs temeer, dat hij
zelf althans aan de mogelijkheid van een
moratorium denkt.
Het gemeentebestuur van Haarlem heeft
de Haarlemse componist en schrijver
over muziek Jos. de Klerk opdracht ver
leend tot het schrijven van een werk over
de muziekgeschiedenis van Haarlem. De
heer De Klerk heeft de opdracht aan
vaard.
De Vereeniging Haerlem heeft zich in
principe bereid verklaard de uitgave van
Haarlems muziekgeschiedenis op zich te
nemen.
Jos. de Klerk, wiens vijfenzeventigse
verjaardag onlangs werd gevierd met on
der andere een ereconcert in de Haarlem
se Concertzaal, heeft zich ruim veertig
jaar verdiept in de muziekgeschiedenis
van Haarlem, op welk gebied hij gezag
hebbend is geworden. Ontelbare artikelen
heeft hij over dit onderwerp geschreven,
waarvan een aantal ter gelegenheid van
zijn vijfenzeventigste verjaardag werd ge
bundeld in „Muzikale speurtochten in
Haarlems historie", welke uitgave van
Haarlems Dagblad-Oprechte Haarlemsche
Courant aanleiding is geworden tot de
thans door de gemeente verleende op
dracht.
De rijke Haarlemse muziekhistorie heeft
nooit een adequate beschrijving gekre
gen. Wie er gegevens over tracht te ver
krijgen is aangewezen op een tiental pu-
blikaties, waarvan de meeste betrekking
hebben op de historie van ondergeschikte
details. Het is de grote verdienste van
Jos. de Klerk dat hij door persoonlijk
speurwerk deze bronnen bijzonder ver
rijkt heeft met nieuwe gegevens. De resul
taten van deze arbeid zijn vervat in zijn
talloze artikelen en met de bundel „Muzi
kale speurtochten in Haarlems historie"
is een eerste poging gedaan een keur in
blijvende vorm te bewaren. Door de ge
meentelijke opdracht wordt de heer De
Klerk thans in staat gesteld zijn artike
len muziekhistorisch in hun achtergrond
te brengen, waarbij tevens zijn kennis van
Haarlems algemene culturele historie
van groot belang is. Het is aldus dan ook
begrijpelijk dat de secretaris van de Ver
eeniging Haerlem, de heer I-I. E. Stenfert
Kroese, wethouder Geluk kon meedelen
dat de Vereeniging de publikatie van Haar
lems muziekhistorie toejuicht en in prin
cipe bereid is die te verzorgen.
Het landelijk prijsindexcijfer van het le
vensonderhoud van gezinnen van hand- en
hoofdarbeiders, zoals dat maandelijks
door het Centraal Bureau voor de Statis
tiek wordt samengesteld op basis 1951
ondering van medio januari 1960 tot me
dio februari 1960 geen wijziging. Het in
dexcijfer inclusief A.O.W. bleef staan op
126 en het indexcijfer exclusief A.O.W. op
121.
De toneelspeler Jan Musch is voor een
operatie opgenomen in het O.L.V. Gasthuis
te Amsterdam.
Advertentie
Houtplein 18-20 - Telefoon 16615 - 12000
Verhuur van nieuwe auto's
tonder chauffeur, o.a.:
Opel Rekord KapitSn en Caravan
Ford Taunus 17 M en Consul
Renault Dauphlne
Volkswagen en 9 pers V.W bus.
Alle wagens rijn all-rlsks verzekerd
Ged. Oude Gracht 70
Telefoon 10454
Houtplein 18-20 - Telefoon 16615 - 12000
i
U hebt er méér
plezier van met
■■A 1 AIM
lakvërf
Hoofdagent v. Haarlem en omgeving
Kantoor - werkplaats - magazijn
Mr. Cornelisstraat 54 - Tel. 16270 - 15998
SHOWROOM:
ZIJLWEG 26 - HAARL. - TEL. 17296
Voordelig en komfortabel
Vele extra vluchten
rond de paasdagen
(A'dam/R'dam-C.-
BENELUX TRAVEL SERVICE
Reguliersgracht 45, A'dam-C„ Tel. 33301
»2-
Londen-C.)A
Korte Kleverlaan 30 - 40 - Bloemendaal
Telefoon (02500) 5 J3 01 - 5 54 46
ACC.KANTOOR L. G. B O D E
Fred Hendriklaan 40. Haarlem-Z. Tel 341
Borgward - Skoda
Bloemendaalseweg 1-9 - Bloemendaal
Telefoon 52301
iëa MORRIS beforeijouêiiij!
8ARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
LEIDSftTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN; AMSTERDAM TEL 273596
SUÈDE TASTES in kleuren
Dr D. Bakkerlaan 12 16
Bloemendaal Tel.57.500-57.5e
E. Laurillard:
Bid, werk, geef, bemin, verdraag, blijf
hopen.
De Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties zal dinsdag bijeenkomen ter bespre
king van het verzoek der Afrikaanse en
Aziatische leden van de V.N. om de rassen-
onlusten in Zuid-Afrika op de agenda van
die raad te plaatsen. Met andere woorden:
het verzoek van de Afro-Aziatische groep
om de Veiligheidsraad in spoedzitting bij
een te roepen, is ingewilligd, maar dat wil
op zichzelf nog niet zeggen dat de Zuid
afrikaanse rassenkwestie ook inderdaad
zal worden besproken; want daarover kan
alleen de raad zélf beslissen.
De kans, dat die beslissing gunstig
dat wil zeggen: in de door de Afro-Aziati
sche groep gewenste zin zal uitvallen,
is zeer groot; dat is een verblijdend ver
schijnsel, want het wijst op een groeiend
begrip voor de noodzaak om kwesties, die
men vroeger in internationale kring liever
maar niet aanraakte, in behandeling te
nemen, omdat zij zich tegenwoordig niet
meer door landsgrenzen laten inperken.
Om discussie door de Veiligheidsraad
mogelijk te maken, moeten zeven van de
elf leden van die raad ermee akkoord gaan
dat het bewuste onderwerp op de agenda
wordt geplaatst. Van zes stemmen was de
Afro-Aziatische groep al dadelijk vrij ze
ker: twee landen van die groep het
Afrikaanse Tunesië en het Aziatische Cey
lon zullen het voorstel van de groep
verdedigen en, zoals vanzelf spreekt, ook
voorstemmen; op de stemmen van de twee
Zuidamerikaanse leden van de raad, Ar
gentinië en Ecuador, kan men eveneens
wel rekenen; en aan de houding van de
twee communistische leden, de Sovjet-
Unie en Polen, hoeft men in het geheel
niet te twijfelen. Het ging er voor de aan
vragers dus om, zich nog te verzekeren
van één stem meer, en die verzekering
hebben zij nu, bij monde van minister
Herter, gekregen van de Verenigde Staten.
Bespreking van de Zuidafrikaanse rassen-
onlusten en dus stellig ook van de
Zuidafrikaanse apartheidspolitiek zelf
is nu dus vrijwel zeker.
De Amerikaanse toezegging getuigt van
zedelijke moed, want voorstanders van de
apartheidspolitiek en goedpraters van
de recente moordpartij waartoe die heeft
geleid zullen ongetwijfeld met het argu
ment komen dat de Verenigde Staten op
het punt van de rassenscheiding zelf heel
wat boter op het hoofd hebben. Maar
minister Herter heeft een suggestieve
vraag in die zin gisteren op zijn perscon
ferentie al afdoend gepareerd door er op te
wijzen dat de politiek van de Amerikaanse
regering erop gericht is het lot van de
rassenminderheden te verbeteren (op hoe
veel tegenstand men daarbij ook stuit),
hetgeen beslist niet gezegd kan worden
van de apartheidspolitiek der Zuidafri
kaanse regering.
De vraag rijst nu, welke houding de an
dere Westerse landen in de Veiligheids
raad Engeland, Frankrijk en Italië
zullen aannemen. Zullen zij evenveel ze
delijke moed tonen als de V.S. in dit geval
hebben gedaan en het risico aanvaar
den dat er tijdens het debat allerlei kri
tische, en dan wellicht niet ongerechtvaar
digde, opmerkingen over de rassistische
aspecten van hun eigen tegenwoordige of
vroegere (wat Italië betreft alleen vroe
gere) koloniale politiek worden gemaakt?
Of zullen zij zich, evenals bij vorige ge
legenheden, weer beroepen op de bepaling
in het Handvest, dat de V.N. zich niet mo
gen bemoeien met „aangelegenheden die
in wezen onder de binnenlandse jurisdic
tie van een staat vallen" om daarmee de
hele kwestie taboe te verklaren?
Dit oude argument kan, als het om ras-
conflicten gaat, langzamerhand wel als zó
versleten worden beschouwd dat het niet
langer bruikbaar is. In het jaar 1960 kan
geen enkel land zich meer veroorloven,
zijn rassenminderheden te terroriseren en
dit door de rest van de wereld als een
zuiver binnenlandse aangelegenheid er
kend zien. Dat is wel zeer duidelijk
gebleken uit de algemene verontwaardi
ging, die niet alleen in de pers maar ook
in de parlementen en zelfs in de rege
ringsgebouwen van tal van beschaafde lan
den tot uiting is gekomen als reactie op
het bloedbad in Zuid-Afrika. Als het ooit
nodig is geweest, aan te tonen dat de
voorschriften van de V.N. omtrent de
rechten van de mens dienen te prevaleren
boven het voorschrift inzake de bin
nenlandse jurisdictie, dan heeft de spon
tane reactie van de hele wereld in de af
gelopen week dat wel volledig gedaan.
Het zou betreurenswaardig zijn als dins
dag in de Veiligheidsraad zou blijken dat
nog niet alle westerse landen deze les heb
ben geleerd en in 't vervolg hun politiek
beleid daarnaar zullen richten.
Simon Koster
