Verwoerd dekt arrestaties van
opponenten met noodtoestand
„KEUKENHOF" IN LISSE
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Concentraties van leger en
politie bij de lokasies
Keip-brillen
Eisenhower wil opvolger niet
aan afspraak binden
Delftse senaat is
tegen derde T.H.
SPANNING IN ZUID-AFRIKA
In de Veiligheidsraad
Minister Zijlstra
verdedigt het stellen
der kabinetskwestie
MORRIS beforeijou êmj!
Macmillan zeer tevreden
naar huis
door prinses Irene geopend
Geen overeensteming
C.A.O.-sehildersbedrijf
Keip-Optiek
Als het toch moetdan
niet aan de IJ mond
In de krant van heden
Enkele opklaringen
Dr. Drees keert heden
terug uit Israel
Het woord is aan
Lawaaischopper
De belastingvoorstellen
Prins Andrew wordt op
8 april gedoopt
DE ONDERGRONDSE KERNPROEVEN
f i'Cn kkh fyj fÉfy'n
tl I'll II I lirilliilis ELEGANTE tassen en byoux
SOLEX DE LUXE
1. y VAN KOOIEN
74e JAARGANG No 224
DONDERDAG 31 MAART 1960
305e JAARGANG No 72
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. HaarL Crt
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
ca. 9,7 mi Ijoen zielen
Na uitvoerige voorbereiding in de
afdelingen en in 't college van rector-
magnificus en assessoren heeft de
Academische Senaat der Technische
Hogeschool te Delft zich beraden
over het onlangs gepubliceerde rap
port Spreiding Hoger Onderwijs. Dat
de vraag naar de toekomstige behoef
te aan academici en de wijze,
waarop in deze behoefte kan
worden voorzien, daarin aan een
studie is onderworpen, wordt met
waardering geconstateerd. De senaat
is echter van mening, dat - althans
op kortere termijn - iedere gedachte
aan verdere spreiding van het Tech
nisch Hoger Onderwijs met nadruk
dient te worden verworpen.
Het heeft, aldus de Delftse nota, ver
bazing en kritiek gewekt, dat het opvan
gen van het te verwachten grotere aantal
studenten en de dekking van de toege
nomen behoefte aan ingenieurs, door de
spreidingscommissie in de eerste plaats
wordt gezocht in het vestigen van nieuwe
technisch hogescholen, waardoor, al
dus de nota, vertraging in het realiseren
van de bouwplannen van Delft en Eind
hoven zou kunnen optreden.
Zou door bovenmatige groei van de be
staande instellingen van technisch hoger
onderwijs stichting van een derde tech
nische hogeschool uiteindelijk toch gemoti
veerd zy'n, dan wordt aan vestiging daar
van in het Oosten des lands ver de voor
keur gegeven boven het plan-IJmond.
Het meest klemmende argument tegen
nieuwe instellingen van Technisch Hoger
Onderwijs acht de nota tenslotte wellicht
de onmogelijkheid daarvoor de nodige
docenten en wetenschappelijke staf te
vinden.
pag
Wèerrapporten 1, 2
Uit het. binnenland 2, 15, 17
De Kleine Wereld3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 5
Van Mensen en Dingen7
Agenda van Haarlem en IJ mond 9
Uit stad. en omgeving7,9, II
Weg en wiel.15
Kunst 17
Toch Is Het 7,o 19
Feuilleton 19
Horen en Zien 19
Beeldverhalen 19
Economisch nieuws21
Beurs 21
Scheepsberichten 21
Sport 23
Lente in woord en beeld.25
Dit nummer bestaat uit
acht-en-twintig pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Af en toe opklaringen en op
enkele plaatsen een regenbui.
Vannacht en morgenochtend op
vele plaatsen mist. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere. Zwakke wind in hoofd
zaak uit oostelijke richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
KAAPSTAD, (UPI) - De Zuidafrikaanse regering heeft zich woensdag
met het afkondigen van de noodtoestand voorzien van zeer uitgebreide be
voegdheden. In de gebieden waar de noodtoestand thans geldt - de Kaap
provincie, Oost-Londen, Port Elizabeth, Kimberley, Oost en West Rand,
grote gebieden in Natal en de Oranje Vrijstaat - kan de regering bijeen
komsten verbieden, een avondklok instellen, verenigingen, die naar het
oordeel van de justitie ondermijnend van aard zijn, verbieden, verdachten
van arbeidsconflicten of politieke agitatie verhoren, personen zonder ar
restatiebevel 30 dagen lang in hechtenis nemen, kranten, tijdschriften en
ook radio-uitzendingen controleren en verbieden, tekeningen, schilderijen,
zelfs bandopnamen in beslag nemen, en op het vermoeden van onder
mijnende activiteit diepgaande, onderzoeken instellen.
De afkondiging van de noodtoestand kwam aan het eind van een be
wogen dag. In alle vroegte waren naar schatting - de politie weigert cijfers
te geven - honderd negers en blanke politici gearresteerd tijdens een
grote razzia op tegenstanders van Verwoerds apartheidspolitiek. Een
menigte van ruim 15.000 negers was zwijgend naar Kaapstad opgemar
cheerd en de politie had assistentie moeten vragen van het leger en de
erbij behorende blanke burgerwacht.
Familieomstandigheden hebben oud-mi-
nister-president dr. W. Drees genoodzaakt
zo vernemen wij van de Israëlische am
bassade in Den Haag, zijn bezoek aan
de Joodse staat voortijdig af te breken.
Dr. Drees en zijn echtgenote keren reeds
vanavond om negen uur per vliegtuig op
Schiphol terug.
Feuillet:
Wat ge ook verliest in het leven ge
krijgt het terug, als het u werkelijk
toebehoort.
Op de beurs van Johannesburg begon
woensdag een golf van verkopen. Erva
ren waarnemers gaven als hun mening,
dat men haast van een paniek kon spre
ken tegen sluitingstijd. Het aanbod kwam
niet alleen uit eigen land, maar ook in gro
te omvang van overzee, een aanwijzing
dat vele buitenlandse beleggers thans pro
beren hun Zuidafrikaanse activa af te sto
ten.
De noodtoestand is afgekondigd door de
gouverneur-generaal, de enige, die daar
toe bevoegd is zolang Zuid-Afrika nog
de status van dominion heeft.
Kat en muisspel
Er zijn Europeanen in Kaapstad en Jo
hannesburg, die in het afkondigen van een
noodtoestand een noodsprong van de re
gering zien, die uitsluitend het doel heeft
de grote razzia van woensdagochtend te
rechtvaardigen.
De president van het hoog gerechtshof
te Johannesburg had een der gearresteer
den, de blanke liberaal Lang, op vrije voe
ten gesteld omdat diens arrestatie niet ju
ridisch verantwoord was. Deze uitspraak
was een precedent voor de vrijlating van
73 andere gearresteerden, op dezelfde ba
sis. Maar de politie was waakzaam en
greep hen, op tien na, weer in de kraag
toen zij de gerechtsgebouwen verlieten.
Inmiddels trekt het Zuidafrikaanse le
ger samen. Een inboorlingendorp, Nyan-
ga, is door ongeveer drieduizend militai
ren omsingeld en op verschillende plaat
sen in de unie zijn autokolonnes van het
leger gesignaleerd. Te Kaapstad heeft het
hoofdkwartier van de staatspolitie meege
deeld, dat de politie op alle eventualitei
ten is voorbereid. In de „lokasies" ten zuid
westen van Johannesburg schijnen de ne
gers vastbesloten hun staking voort te zet
ten. Er zijn er echter ook die al enkele
dagen weer aan het werk zijn. Zij geven
er de voorkeur aan in Johannesburg te
blijven, omdat zij de woede van hun me
de-dorpsbewoners vrezen.
Uit noordelijk Transvaal heeft het Zuid
afrikaanse leger woensdagavond een groot
aantal gepantserde troepenvoertuigen
naar Johannesburg gedirigeerd. De rege
ring had reeds meegedeeld dat het leger
in zoverre voorbereid was dat het twee uur
na een eerste alarm in actie kan gaan te
gen mogelijke nieuwe demonstraties.
Begrafenis
JOHANNESBURG (UPI) Te Sharpe-
ville zijn woensdag 34 negers, die om het
leven kwamen toen de politie vorige week
maandag een menigte beschoot, ter aar
de besteld. Ongeveer tweeduizend negers
woonden de massa-begrafenis bij. Blanken
waren er niet in Sharpeville, want de po
litie had alle blanken uit het dorp geweerd.
Een Anglicaans neger-geestelijke hield
aan het massagraf een toespraak, waarin
hij zei dat de gehele wereld sympathie
voelt voor de negers in Sharpeville, en dat
„God andere en betere bedoelingen met
ons heeft dan het lijden, dat een voorbij
gaande fase is."
De menigte zong „Nader mijn God tot
u," en vele honderden mensen stonden hui
lend langs de rand van de grote grafkuil.
De veiligheidsraad van de UNO is
woensdag begonnen met zijn behandeling
van de toestand in Zuid-Afrika. De Zuid
afrikaanse gedelegeerde B. G. Fourie stel
de dat de Veiligheidsraad zich niet in de
bninenlandse aangelegenheden van de
landen der UNO mag mengen. Na zijn re
de verliet hij de bijeenkomst. Volgens zijn
zeggen om nieuwe instructies te vragen
in Kaapstad, maar volgens de Tunesische
afgevaardigde Mongi Slim omdat hij de
bijeenkomst wilde boycotten.
Een verzoek aan de voorzitter van de
Veiligheidsraad de Amerikaan Cabot
Lodge om Fourie te dwingen tot een ver
klaring van zijn weggaan, werd verwor
pen. Zes landen stemden voor, Engeland,
Amerika, Frankrijk, Argentinië en Ecua
dor onthielden zich van stemming zodat
de noodzakelijke meerderheid is zeven
stemmen de motie werd afgestemd.
Vandaag hervat de Veiligheidsraad zijn
debat. De 29 landen van de Afrikaans-
Aziatische groep werken momenteel aan
de opstelling van een in krachtige termen
gestelde motie tegen de apartheidspoli
tiek en de gewelddadige onderdrukking
van de betogingen in de naturellendorpen.
Zelfs wordt overwogen of geen economi
sche strafmaatregelen moeten worden
aanbevolen.
Ondanks het protest van Zuid-Afrika's
permanente vertegenwoordiger bij de
UNO zal de Veiligheidsraad uitvoerig de
batteren over de troebelen in Zuid-Afrika,
waarbij vele negers hun leven verloren.
Minister Zijlstra heeft voor de A.R.-
Kiesvereniging „Groen van Prinsterer"
in Den Helder een toespraak gehouden,
waarin hij onder meer een terugblik gaf
op het beleid van het kabinet-De Quay.
In deze toespraak stond prof. Zijlstra ook
stil bij het „onaanvaardbaar" van het
kabinet in de kwestie van grondbelasting.
De minister zei:
„Het argument is in dit verband ge
bruikt, dat de regering alleen voor prin
cipiële zaken het „onaanvaardbaar" mag
stellen. Ik acht dit niet juist. Een kabi
net is gerechtigd en verplicht om het on
aanvaardbaar te stellen wanneer een
voorstel dat zij ziet als een wezenlijk
deel van zijn beleid, dreigt te worden
verworpen. Natuurlijk niet dan nadat ge
tracht is door een compromis uiteenlo
pende standpunten te verzoeken. Het voor
stel omtrent de belastingverlaging is
van meet af aan vóór het kabinet een
wezenlijk deel geweest van zijn huurbe
leid.
Tot slot merkte de heer Zijlstra op: „Ik
meen, dat de vorige week in de Kamer
niet een onbegrijpelijke halsstarrigheid
van de zijde van het kabinet is ten toon-
gespreid, maar dat het kabinet wel, na
het uiterste gepoogd te hebben om tot
overeenstemming te komen, zijn zelfstan
digheid tegenover de kamer tot gelding
moest brengen".
LONDEN (UPI) Buckingham Palace
heeft medegedeeld dat dr. Geoffrey Fischer
de aartsbisschop van Canterbury op vrij
dag 8 april in de muziekzaal van het pa
leis de doop zal toedienen aan het jongste
kind van Koningin Elizabeth, Prins An
drew.
Rondgeleid door mr. Th. M. J. de Graaf,
wandelt prinses Irene over de natio
nale bloemententoonstelling „Keuken
hof".
Advertentie
BARTaJORlSSTR:- HAARLEM TEL 13439
l6lbS£SIRA|M (6>) KOMNGSPiflN! AMSTERDAM T£l 229596
WOLLEN SPORTTRUIEN
WASHINGTON (UPI) President
Eisenhower heeft woensdag op zijn pers
conferentie verteld, dat hij van plan is een
moratorium tot het eind van zijn ambtster
mijn, tot 20 januari 1961 dus, aan te bie
den ter zake van ondergrondse proeven
met kleine kernwapens, indien Rusland
bereid is een uitvoerbaar verdrag inzake
een verbod van grotere proeven te accep
teren. De president zeide dat hij zijn op
volger niet tot zulk een beslissing buiten
een verdrag kon verplichten. Zijn verkla
ring betekende een opheldering van het
communiqué, dat hij dinsdag samen met
de Britse premier Macmillan in Camp Da
vid heeft uitgegeven.
Eisenhower merkte op, dat de gevaren
voor de mensheid en de zware financiële
last van de wapenwedloop zullen toenemen
naarmate de produktie van kernwapens
zich uitbreidt. De president gaf als zijn
mening, dat het op de topconferentie mis
schien mogelijk zal zijn een van de grote
„Wij komen even lawaai bij u schop
pen", Siaat op het bestelwagentje, dat
dezer dagen met een daverende klap
een huis binnenreed te Saint Martin
de Maillor bij Lisieux. Lawaai was er
genoeg. Niemand werd gewond!
kwesties te regelen, die thans nog het ver
drag over een kernstop tegenhouden, na
melijk de kwestie der Russische eisen wat
betreft beperking van het aantal inspec
ties, dat de geleerden krachtens het ver
drag zullen kunnen uitvoeren. Volgens
Eisenhower hebben de Russen reeds een
flink stuk toegegeven wat de Westerse
voorwaarden betreffende het kernstopver-
drag betreft. Ook ziet de president teke
nen, dat de Russen een mate van algeme
ne ontwapening wensen wat de conven
tionele wapens betreft. De president be
twijfelt echter of de topconferentie een
verdrag betreffende dit of andere onder
werpen zal opleveren.
Verontrusting in Pentagon?
De stafcorrespondent van de New York
Times in Washington, James Reston,
schreef: „Wat beide leiders in Camp Da
vid deden was tijd winnen en deze kunnen
zij gebruiken want hun opvattingen over
de diplomatieke en wetenschappelijke as
pecten van het vraagstuk verschillen
zeer". Volgens Reston scheen Macmil
lan veel meer dan de president bereid ri
sico's te nemen om overeenstemming
met de Russen te bereiken en bestonden
er grote verschillen van mening tussen de
Britse en Amerikaanse deskundigen over
wat „voldoende controle" op een verbod
van kernwapenproeven inhoudt.
De militaire correspondent van het blad
schreef dat „de nieuwe politiek van Was
hington zonder twijfel door de wereldopi
nie en de meeste regeringen als goed
nieuws zal worden begroet. Maar vele ver
antwoordelijke functionarissen in de Ame
rikaanse regering vooral in de commis
sie voor kernenergie en op het ministerie
van defensie bezien het besluit met pes
simisme en verontrusting."
De Britse premier Harold Macmillan is
woensdagavond laat uit de V.S. naar Lon
den vertrokken. Volgens Britse functiona
rissen zou Macmillan zeer tevreden zijn
met het resultaat van zijn besprekingen
met president Eisenhower over een ver
bod van kernwapenproeven.
GENèVE (Reuter) De drie-mogend-
hedenconfercntie in Genève tot het beëin
digen van kernwapenproeven zal van
middag weer bijeenkomen. Van gezagheb
bende zijde werd gezegd, dat deze bijeen
komst van „vitaal belang" zou kunnen
zijn na de bekendmaking van Eisenhower
en Macmillan, dat zij voorwaardelijk zou
den instemmen met een moratorium voor
kleine ondergrondse kernproeven.
Terwijl het weer deed of de lente nog
niet was begonnen, heeft Prinses Irene
woensdagmiddag de nationale bloemen
tentoonstelling „Keukenhof" in Lisse
geopend. Zij cleed dit in de grote tulpen-
kas, waar een grote hoeveelheid prach
tige tulpen van de meest uiteenlopende
soorten in bloei stonden. De Prinses
mocht even de regels en geboden over
treden en hier een groot boeket tulpen
laten plukken. Dat deed de voorzitter
van „Keukenhof', mr. Th. M. J. de
Graaf, die de tulpenbloemen verzamel
de, welke de Prinses had aangewezen.
Mejuffrouw Else Veldwijk, een vaardige
bloemenbindster, nam in het kostuum
van hofdame van Jacoba van Beieren de
bloemen aan en bond deze tot een mooi
boeket.
Bij de hoofdingang van „Keukenhof"
was de Prinses opgewacht door een paar
honderd met vlaggen en sjerpen versierde
kinderen, die haar luid Toejuichten. De
negenjarige Hannie Montagne Kwam naar
voren en bood Prinses Irene, gekleed in
wit flanellen jurk met bijpassend hoedje
en nertsbontmantel, een bos narcissen aan
Nadat mr. De Graaf en de Commissaris
der Koningin in Zuid-Holland, mr. J. Klaa-
sesz, de Prinses hadden ontvangen, werden
de bestuursleden en directeur van de ten
toonstelling aan haar voorgesteld.
Mr. De Graaf zei tijdens zijn welkomst
woord in de tulpenkas dat „Keukenhof"
is uitgegroeid tot „een welhaast louter cul
turele manifestatie, welke om haar pure
schoonheid jaarlijks honderdduizenden be
zoekers trekt". De voorzitter wees erop
dat op deze dag vanuit Istanboel een post
koets vertrekt om weer tulpen naar ons
land te brengen. Hij noemde het een vreug
de de Prinses te zien tussen de tulpen, in
vier eeuwen gewonnen dank zij een com
binatie van vakmanschap en wetenschap
Dankbaar was mr. De Graaf voor de be
langstelling die het vorstenhuis steeds voor
..Keukenhof" toont.
De Prinses wees vervolgens de tulpen
Er is tussen de werkgevers- en werkne
mersorganisaties in het schildersbedriji
geen overeenstemming bereikt over de
nieuwe C.A.O., die per 1 april aanstaande
moet ingaan. Nadat de schilderspatroons
organisaties gisteren een gesprek hebben
gehad met de minister van Economische
Zaken, tijdens welk onderhoud de werkge
versorganisaties is te kennen gegeven dat
van een doorberekening van de loonsver
hoging geen sprake kan zijn, zijn de be
sturen van de werkgevers- en werkne
mersorganisaties in Utrecht opnieuw bij
een geweest. Aan het slot van deze bij
eenkomst werd medegedeeld dat men nog
niet tot overeenstemming is kunnen ko
men. „De stand is 0-0", zo deelde de voor
zitter van de Algemene Bouwbedrijfsbond
de heer C. Brandsma mede. Maandag
avond laat zullen de partijen in Utrecht
opnieuw bijeenkomen.
aan, die zij graag in een boeket zou zien.
Het werd een bos met uiteenlopende
kleuren, bestaande uit: de witte dubbele
„Engelenburcht", „Orange fire", „Dover",
de geelgerande leliebloemige „Aladin", de
ongeveer gelijksoortige „Queen of Sheba",
de gele „Bellona", de oranjerode „Oxford",
de gele „Golden Hind", de violette „First
lady", de lila, witgerande „P ndeon", de
lichtscharlaken „Advance" en oranje
„Dutch Princess".
Nadat de Prinses deze bloemen had ont
vangen, verklaarde zij de tentoonstelling
voor geopend en befon zij een rondwande
ling langs de al stefk kleurende bloemen
perken. In het paviljoen van de bloem-
sierkunst maakte de heer G. Kriest uit
Leiden snel en vaardig een bloemstukje
voor haar, bestaande uit: filsia, forsytia en
chionodoxa.
Advertentie
1910 - 1 APRIL - 1960
GROTE HOUTSTR. 137, TEL. 11640
Advertentie
Bij iedere jas, een passende tas
f,R HOUTSTRAAT T8- HAARLEM TELEFOON Ï0«IS
Advertentie
DE VEILIGSTE BROMFIETS
nu 375.—
Houtplein 18-20 - Tel. 16015-12000
(Ook op gemakkelijke betulingscondities)
1
V ft
h