Haagse warenhuisdief na vele weken wachten in de val Wolfgang Staudte op het pad van de hekeling Het eenendertig-toonsorgel in ware gedaante Generaal De Gaulle stui op eisen in West-Indië UNO-atoombureau deed grote stralingsproef Demonstraties in Poesan Adenauer houdt vast aan zelfbeschikking Wenen trekt uitnodiging aan Ilja Ehrenburg in Brits insectoloog wil nu mottentheorie bewijzen 4 ROSEN FUR DEN STAATSANWALT' Bloemen van Joodse jeugd voor Ben Zwi Nederland vraagt om scheepvaartbesprekingen KLM opende lijn op Jordaanse hoofdstad Oppositie eist ongeldig- verklaring van uitslag Ghanese verkiezingen Slachtoffer van rebellen bij Padang gevonden Unieke bespeling door Anton de Beer Oud-burgemeester Colijn overleden Kerkelijk Nieuws Liefdesduel van twee N apolitaners Huiszoeking leverde 872 gestolen horloges op Grootste gevaar dreigt van Russische zijde IJsland maakt een verzoenend gebaar De Afro-Aziatische conferentie Statische proeven met Saturnus-raketten Loco-burgemeester Mandl werd onheus bejegend Na kernproeven in Sahara Europese nummerborden MAANDAG 2 MEI 1960 HET HEEFT wel even geduurd voor Wolfgang Staudte, de maker van „Der Un- tertan", zich aan een nieuwe film heeft ge waagd, waarin hij met hetzelfde bijtende sarcasme een poging onderneemt tot het analyseren van een klassieke Duitse men taliteit. „Rosen für den Staatsanwalt" heet deze film, die ons met onze neus op de Duitse „onoverwinnelijkheid" drukt. Helaas moet meteen worden vastge steld dat ze, hoe hoopvol ze ook begint, haar beloften niet inlost. Halverwege be gint men te beseffen dat Staudte is ver dwaald naar het gebruikelijke confectie verhaaltje van de jongeman en het meis je. Wel wordt men voortdurend op het hoofdthema attent gemaakt, maar dat ge beurt zo zwak dat het bijzaak is gewor den, tenminste in deze conceptie. De ro mance verdringt de satire. We proeven de bijtende ironie niet meer in de beker lief- deshoning, die wordt uitgeschonken. Een hele teleurstelling, omdat Staudte zich kennelijk heeft verkeken op de smaak van het publiek, dat hem toch leerde waarde ren door „Der Untertan". De films, welke hij daarna maakte en waarvan hij zelf zei, dat hij daarin de estetische formule maar had opgeofferd aan de commerciële eisen van zijn producenten, waren aanzienlijk minder, zo zelfs, dat men aan Staudte ging twijfelen. Wie „Rosen für den Staatsan walt" ziet, veert bij het begin meteen recht en denkt: „Ha, nu zullen we het heb ben!" Maar we krijgen maar de helft.. Staudte zelf heeft het verhaaltje bedacht van een argeloos soldaat, die omwille van een onbeduidende diefstal door de krijgs raad ter dood wordt veroordeeld. Zijn aan klager had dit vonnis min of meer afge dwongen, zinspelend op zijn relaties met de riazibonzen, die tijdens deze beginepi- sode van de film het heft nog in handen hebben. Op wonderbaarlijke wijze ontkomt de soldaat aan de kogel. Het lot wil dat zijn vonnis hem zelfs in handen valt. Hij bewaart het zuinig. Jaren later ontmoet deze soldaat, een arme sjacheraar, de aanklager weer, die nu een hoge positie bekleedt als procureur bij de rechterlijke macht. Dan wordt die niet gedode ter- dood-veroordeelde een spookbeeld voor on ze met Groot-Duitse ideologieën doortrok ken procureur, die op allerlei manieren van hem probeert af te komen. Natuur lijk lukt hem dit niet en krijgt hij zijn trekken eindelijk thuis. De arme sjache raar valt in de armen van een meisje, dat lang heeft geaarzeld of ze nu van hem hield of niet en 't tenslotte toch wel blijkt te doen. Daarmee wordt hem dus op alle manieren recht gedaan. WAT MEN NU verwacht, wanneer men de aanhef van de film heeft gezien is, dat Staudte zijn ironische toon zal handhaven. Dat is niet het geval. Hij blijft nog wel scherp in zijn karakterisering van de op geblazen procureur, maar hij vertekent hem tot een karikatuur en daardoor wordt de hele situatie, waarin deze man verzeilt, karikaturaal en belachelijk. Op zichzelf zou dat nog zo erg niet zijn als zijn tegen speler. de soldaat, niet koste wat kost naar een liefdesromance toe werd gedreven, waarin we volstrekt niet kunnen geloven, omdat de soldaat geen partij is voor de juffrouw, die zich over hem ontfermt. Dat doet ze, uit medelijden eerst, ten slotte uit genegenheid, maar overtuigend is het allemaal niet, overbodig is het in ieder ge val wel. Door deze voor de commercie en de sex bedoelde afdwaling krijgt Staudte de zaak niet meer met zijn eigen lijke thema in evenwicht. Hij rekt en rekt en pas tegen het slot staan de partijen in slagorde tegenover elkaar en wordt op- De lijnmachine van de Israëlische vlieg tuigmaatschappij E] Al. die zondagmiddag uit Israel op Schiphol landde, is een bij zonder uitbundige ontvangst ten deel ge vallen. Ongevoelig voor de snerpend-koude wind juichten driehonderd joodse kinderen uit Amsterdam op het platform de zware ma chine een welkomstlied toe, waarna vier uitverkorenen de stewardess bij de roltrap een. in een lange kartonnen doos verpakte, bos witte tulpen met een blauw lint over handigden (de kleuren van de Israëlische vlag). Dit alles geschiedde ter gelegenheid van de twaalfde onafhankelijkheidsdag van de staat Israel. De bloemen zijn bestemd voor president Ben Zwi, aan wie ze morgen in Israel zullen worden aangeboden. Het feest voor de joodse jeugd van Am sterdam was georganiseerd door de ortho dox-joodse en tevens zionistische jeugdbe weging „Bne Akiwa". Het programma was om één uur begonnen met een speciale jeugddienst in de synagoge op het Jacob Obrechtplein. In vijf bussen trok de stoet daarna naar Schiphol en marcheerde met vlaggen en wimpels het platform op. De door Nederland namens andere zee varende mogendheden in Europa gevraag de besprekingen over internationale scheepvaartproblemen zullen begin mei in Washington worden gevoerd. De komende besprekingen, welke door experts zullen worden gehouden, volgen op die van juni verleden jaar toen de Europese zeemo gendheden de kwestie van vlaggendiscri- minatie te berde brachten. Overeengekomen werd informele be sprekingen in Washington te hervatten in dien een of meer deelnemende landen dat zouden wensen. De besprekingen zullen door deskundigen worden gevoerd, maar indien er kwesties zouden rijzen, die be spreking op een hoger niveau vereisen, zouden ambassadeurs aan de besprekin gen deelnemen. Indien het belang van de besproken problemen het zou eisen, zou de conferentie door ministers worden voort gezet. AMMAN (UPI) De K.L.M. heeft zon dag de lijndienst van Amsterdam naar de Jordaanse hoofdstad Amman formeel ge opend. De K.L.M. en de Britse BOAC kre gen begin april verlof van de Jordaanse regering om eens per week op de vlucht van Europa naar het Verre Oosten in Am man te landen. Een aantal functionarissen van de K.L.M. maakte zondag de eerste vlucht mee. nieuw over hun lot beslist. Dan moet de procureur vallen. Hij valt als een lafaard. Dat slot heeft weer allure. Men herkent er de Staudte van „Der Untertan" weer in. Des te betreurenswaardiger dat we daarop zolang hebben moeten wachten. Tussen het begin en het eind ligt een pe riode niemandsland, waarin de madelie ven de distels overwoekeren. TUSSEN DE consequent doorgevoerde stijl van de satire, welke de film „Wir Wunderkinder" tot een belevenis maakt en deze film va^ Wolfgang Staudte ligt het verschil, tussen moed en compromis. Staudte heeft met zijn romantische af dwaling het compromis gekozen, mis schien om zijn broodheren tevreden te stel len, misschien omdat hij zichzelf heeft on derschat. Misschien ook maar mogen we wel zover gaan? omdat hij een strak volgehouden hekeling niet aandurfde uit vrees die lieden tegen zich in het harnas te jagen, die het hem kwalijk namen dat hij in Oost-Duitsland heeft gefilmd, de zelfde lieden, die hij waarschijnlijk met „Rosen für den Staatsanwalt" gevoelig treft? Dat zijn film inmiddels onderhou dend genoeg is om gezien te worden en zijn groot vakmanschap, zijn bezieling ook aan de dag legt, valt bij alle bedenkingen met genoegen te constateren. V. W. Frame ACCRA (UPI) De leider van de oppo sitie in Ghana, dr. Joseph Danquah, heeft medegedeeld, dat hij het hooggerechtshof zal verzoeken de uitslag van de verkiezin gen, die de afgelopen weken zijn gehouden ongeldig te verklaren. Weliswaar zijn de uitslagen nog niet compleet, maar dr. Danquah meent zijn klacht te kunnen gronden op het feit, dat zich gevallen van intimidatie van kiezers hebben voorgedaan zowel door fysiek geweld als „hekserij" dat uitslagen zijn vervalst en dat autoriteiten hun invloed hebben aangewend ten gunste van de volksconventiepartij van premier Kwame Nkroemah. De verkiezingen betroffen zowel de nieu we grondwet als het presidentschap. Blijkens de nog niet volledige uitslagen heeft Nkroemah 986.771 stemmen behaald tegen dr. Danquah 128.115. Voor de nieu we grondwet spraken zich 987.602 personen uit, tegen 130.955. RUPELLARY. PADANG, (UPI) Bij Rupellary, in de omgeving van Padang, zijn de lichamen gevonden van vijftig per sonen, die in de eerste dagen van de op stand van 1958 door de rebellen moeten zijn vermoord. De opstandelingen hebben hun slachtof fers waarschijnlijk uit de gevangenis van Padang gehaald toen de regeringstroepen voor de stad stonden. Vijf slachtoffers zijn vrouwen. De lichamen zullen, maar thans op een begraafplaats, worden herbegraven. Het eenendertig-toonsorgel van prol. dr. A. D. Fokker, dat in 1950 in Teylers Mu seum iverd gebouwd, bezit twee speelta fels. Een daarvan is geconstrueerd vol gens het vertrouwde systeem, van zeven witte en vijf zwarte toetsen binnen het ok- taaf. De andere heeft een toetsen-struc- tuur. die geheel beantivoordt aan het ste/n- mingsbeginsel van hel. orgel. Met de in genieus opgebouwde manualen en het pe daal is het mogelijk het ware klankkarak ter van het orgel, gebaseerd dan op sitbtie- le intervalsverhoudingen, volledig te ont hullen, Geen der beperkingen, opgelegd door de bespeling van de „normale" speel tafel, staan dan aan die onthulling in de weg en de toehoorder, vertrouwd met de toonverhoudingen van de zogenaamde ge- lijkztcevende temperatuur, luistert ver baasd naar de gesublimeerde akkoord vormingen, maar ook naar nieuwe muzi kale mogelijkheden, die in aanmerking zoriden kunnen komen voor een artistieke erkenning en aanvaarding. Veel organisten zijn in staat om de „hulp"-speeltafel te bespelen. Maar de or ganist, die het orgel door n-uadel van de eenendertigtoonsspeeltafel tot klinken kan brengen, kan men om zijn zeldzaamheid een witte raaf noemen. De toonkunstenaar Anton de Beer is een van de twee of drie „witte raven", die op onze aarde leven, waarvan gezegd kan worden, dat hij de bespelingstechniek van het instrument beheerst. Zondagmiddag heeft De Beer een geïnteresseerd audito rium in grote bewondering gebracht met de uitvoering van twee oorspronkelijke 31- toons-composities van Henk Badings, met name de Suite uit 1954 en het Preludium en Fuga uit 1952, muziek met meester hand geconstrueerd en geladen vaak met een treffende muzikale spanning en uit drukkingskracht. De uitvoering was een unieke prestatie. Overtuigender propaganda voor de nieu we, of liever nieuw toegepaste stemmings beginselen. zal men moeilijk kunnen ver wachten. Het komt mij voor dat alleen een bespeling in deze zin betekenis kan heb ben voor het uitdragen van de stemmings idee. Maar welke toonkunstenaar is in staat zich aan de opofferende, eigen scho ling voor het bespelen van het instrument te geven? Een gave uitvoering van een Suite in d van John Blow op de „normale" speelta fel was aan de 31-toons muziek voorafge gaan. En verder hoorde men op deze middag de voordracht van de Partita voor Op 77-jarige leeftijd is de heer P. A. Colijn, oud-burgemeester van Boskoop en van Alphen a.d. Rijn, te Hilversum over leden. Hij was de jongste broer van oud premier wijlen dr. H. Colijn. De heer Co lijn, die op 11 oktober 1882 in Haarlem mermeer werd geboren, vertrok na zijn opleiding tot architect op 25-jarige leef tijd naar het toenmalige Nederlandsch Oost-Indië, waar hij in dienst trad van de Deli-Maatschappij. Na een veertienjarig verblijf in de tropen repatrieerde hij naar Nederland en werd in 1923 benoemd tot burgemeester van Boskoop. In september 1933 volgde zijn benoe ming tot burgemeester van Alpen a.d. Rijn, welk ambt hij tot aan zijn pensio nering in 1945 heeft vervuld. Daarna heeft de heer Colijn zich bewogen op maat schappelijk. kerkelijk en schoolterrein. Hij was o.m. voorzitter van de stichting Het Paedologisch Instituut te Amsterdam. De heer Colijn was lid van de A.R. Par tij en officier in de Orde van Oranje- Nassau. Ned. Herv. Kerk Beroepen te Oud-Beijerland L. Roetman te Wierden. Bedankt voor Brakel J. C. Schuurman te Bleskensgraaf. Chr. Geref. Kerken Tweetal te Ouderkerk aan de Amstel G. J. Buys te Papendrecht en D. Slagboom te 's-Gravenzande. Geref. Kerken Aangenomen naar Drachten (4de pred.pl.) C. van der Giessen te Tzum. violoncel-solo van Alan Ridout, volgens het 31-toonsbeginsel gecomponeerd. Het fraaie werk werd magistraal gespeeld door de violoncellist Anner Bijlsma. Hij bracht zijn intonaties in overeenstemming met de speciale notatie en hier kon men spreken van het bewust invoeren van toonsafstanden, die, hoewel physisch ver antwoord. nog" op de hiervoor genoemde erkenning en aanvaarding wachten en die nog meer ervaren moeten worden als een natuurlijk, hanteerbaar geestelijk bezit. FORT de France (A.F.P.) Generaal De Gaulle is zondag per vliegtuig uit Cayenne in Martinique aangekomen. De belangstelling was zo groot, dat de pre sidentiële auto voor de afstand van veer tien kilometer bijna een uur nodig had Het Franse staatshoofd zal op zijn terug reis van Canada en de Verenigde Staten ook nog Guadeloupe bezoeken. Woensdag wordt hij in Parijs terugverwacht. (U.P.I.) Achter de hartelijke begroe ting die De Gaulle bij zijn aankomst op het eiland Martinique ten deel viel, ging een politieke agitatie schuil, opgeroepen door de machtige communistische partij van Martinique welke onafhankelijkheid voor het eiland eist. Op zijn weg naar Fort de France hield De Gaulle een ogen blik halt in het dorp Lementin, waar hij werd begroet door de communistische bur gemeester Gratiant. Buiten het gemeente huis wapperde een spandoek waarop stond „Leve het democratische en lalcistische Frankrijk". In zijn begroetingstoespraak zei de burgemeester „Gij zijt de man die onze moeilijkheden komt oplossen en wij beschouwen uw bezoek als een gelukkig keerpunt in de geschiedenis van Martini que". Refererende aan de communistische campagne voor „zelfbeschikking" voor de bewoners van Martinique, sinds 1635 een Franse kolonie en sinds januari 1947 een departement van Frankrijk, zei de burge meester „Martinique zal de eer hebben u een kort memorandum over te reiken." De Gaulle dankte Gratiant voor de „prachtige ontvangst." De Gaulle heeft in Cayenne besprekin gen gevoerd met leden van de algemene raad, die in overgrote meerderheid aan drongen op een autonome status in de Franse Communeauté (gemeenschap). NAPELS (Reuter) Twee zestienjarige Napolitaners, die hetzelfde meisje bemin den. besloten aan de hellingen van de na bij deze stad gelegen Vesuvius met dolken uit te maken, wie het alleenrecht zou krij gen deze schone het hof te maken. Mario Trinchiello kreeg een steek in de buik, waarop zijn tegenstander vluchtte. Getrouw aan de erecode, die dergelijke Napolitaanse tweegevechten beheerst, wei gerde Mario in het ziekenhuis mee te de len wie hem had verwond. Doch de politie stelde haar eigen on derzoek in en bevosd Aniello Trinchiello geen familielid van de gewonde, on- V. Zwaanswijk I danks dezelfde naam schuldig. Vier Haagse rechercheurs, die weken achtereen onder vitrines in het warenhuis van Vroom en Dreesmann in de Haagse binnenstad gewaakt en geslapen hebben, hebben onlangs hun geduld eindelijk be loond gezien. Zij arresteerden de 35-jarige Haagse bankwerker W. L., die van dit wa renhuis zijn nachtelijke arbeidsterrein ge maakt had en die overigens al enige ke ren eerder wegens diefstallen en inbraak veroordeeld was. Na dagenlange verhoren heeft deze man bij stukjes en brokjes be kend, de geruchtmakende diefstal van fe bruari 1959 bij Vroom en Dreesmann te hebben gepleegd, waarbij onder andere voor een waarde van bijna veertigduizend gulden aan armbandhorloges gestolen werd. Alle 872 ontvreemde horloges, in Parijs variërend van 9,75 tot 225 per stuk en met de prijskaartjes er nog aan, hebben de vier in deze zaak samenwer kende rechercheurs weten te achterhalen. Behalve de bankwerker zijn in deze affai re nog drie verdachten aangehouden. Een vijfde betrokkene behoefde niet te worden gearresteerd, omdat hij sedert enkele maanden voor een ander midsrijf in de gevangenis zit. Begin van dit jaar kreeg de Haagse po litie, die achter de schermen nog altijd zocht naar een oplossing van vier in de loop van enkele jaren bij V. en D. gepleeg de grote inbraken, een aanwijzing, dat er weer iets op handen was bij het waren huis. Besloten werd te gaan posten. Af wisselend hielden de vier met deze zaak belaste rechercheurs 's nachts de wacht in het pikdonkere grote magazijn. Tenslotte, begin april hadden zij succes. Juist terwijl zij zich op hun sokken even aan het vertreden waren, klonk er gerucht op het dak. Snel namen de poli tiemannen hun posten onder de vitrines van de uurwerkafdeling weer in. Even la ter kwam een kleine, zich watervlug voort- reppende man het duistere warenhuis bin nen. De rechercheurs hielden hun adem in en verborgen hun gezichten in hun jas sen om niet te worden opgemerkt. De indringer nam eerst bij de lederwa- renafdeling een koffer weg en legde die op de grond vlak bij de grootste vitrine. Toen ging hij naar de eerste étage van het warenhuis en verschafte zich daar, zoals later bleek, een paar ijzerzaagjes. Juist toen hij daarmee de horlogevitrine te lijf wilde gaan, werd hij van achteren door een stevige rechercheur omarmd. De man schrok uiteraard geweldig en liet zich zonder verzet wegvoeren. Bij de reconstructie van de inbraak is gebleken, dat de man via de bouwput voor de nieuwbouw van het warenhuis aan de Grote Marktstraat en door een klein lucht rooster boven een afdakje binnen is geko men. Op zijn weg door de grote gebouwen heeft hij nog twee deuren moeten force ren. Veel profijt heeft de inbraak van 1959 hem niet opgeleverd. Behalve de horloges nam hij toen nog voor ongeveer tiendui zend gulden aan andere goederen, waaron der scheerapparaten en een televisietoe stel, mee. Dit televisietoestel is de hef boom geweest, waarmee de politie de be kentenis uit de bankwerker heeft kunnen loswrikken. Nadat hij namelijk zo op he terdaad was gepakt deed de recherche huiszoeking, niet alleen bij hem, maar ook bij een vriend, met wie hij naar men wist in een vorige zaak had samengewerkt. Bij deze vriend die overigens zelf in de gevan genis zit, werd het televisietoestel aange troffen, alsmede een koffer met een vol ledige lasinstallatie, compleet met snij ders, branders en slangen ter waarde van f 800,-. Deze koffer werd in januari jl. in Maassluis bij een inbraak gestolen, waar bij een 35-jarige chauffeur uit die stad de bankwerker behulpzaam is geweest. Ook deze chauffeur is aangehouden. Hij is aan de Maassluiser politie overgegeven. De bankwerker wordt verder verdacht van nog enkele inbraken en een poging tot inbraak bij een juwelier in de Haagse binnenstad in maart. Daar moest hij on tijdig op de vlucht omdat de alarminstal latie in werking trad bij het luchtrooster, dat hij uit het dak wilde lichten. BELGRADO In het Joegoslavische centrum voor kernfysisch onderzoek, het Boris Kidric instituut, is de vorige week een experiment op het gebied van stra lingsbescherming afgesloten, dat is onder nomen door een internationale groep ge leerden onder auspiciën van het interna tionaal agentschap voor de kernenergie van de UNO, aldus is meegedeeld door het Informatiecentrum van de UNO in Bel grado. Aanleiding tot dit experiment is geweest het ongeluk, dat in oktober 1958 in het Bo ris Kidri instituut is gebeurd. De daar op gestelde kernreactor liep toen gedurende korte tijd uit de hand en zeven personen kregen stralingsziekten. In het instituut- Curie te Parijs heeft men zes hunner door middel van beendermergtransplantatie het leven kunnen redden. Men heeft nu de afgelopen week dezelf de reactor uitgerust met speciale meetap paratuur en het vermogen ervan ver hoogd. Er waren speciale poppen vervaar digd, zoveel mogelijk op mensen gelijkend die aan zeer grote doses straling werden blootgesteld. Uit de metingen, die aan de ze poppen werden verricht, gecombineerd met de ervaringen tijdens het ongeluk van oktober '58 opgedaan, hoopt men meer te weten te komen op het moeilijke ter rein van de stralingsbescherming. (AFP) In Poesan hebben zich weer betogingen voorgedaan. Vijfduizend stu denten trokken vandaag de stad in on danks het verbod van betogingen. Zij eis ten de onmiddellijke ontbinding van de Nationale Vergadering. Er zijn militairen uitgezonden om de voornaamste kruispun ten af te zetten, doch zij hebben niet ge probeerd de studenten die rustig optrokken uiteen te jagen. De studenten eisten voorts „democratisering van het onderwijs". De waarnemende president Hoeh Tsjoeng. heeft de formatie van zijn rege ring voltooid. Generaal Tsjoeng II Kwon, ambassadeur van Zuidkorea in Frankrijk is benoemd tot minister van Defensie. Het nu twaalf leden tellende kabinet zal aan blijven totdat een nieuwe pai'lementaire regering mogelijk is geworden. Alle negen provinciale gouverneurs en de burgemees ter van Seoel zijn ontheven van hun func ties. Eenentwintig politiehoofden, onder wie de nationale directeur van politie dienden hun ontslag in op verzoek van het mini sterie van Binnenlandse Zaken. Ook op andere ministeries wordt druk uitgeoefend op hoge functionarissen om af te treden. De opperbevelhebber van de Zuidko- reaanse politie heeft meegedeeld dat de geheime dienst van de politie zich niet langer met politiek onderzoek zal bezig houden en zich voortaan zal concentreren op de contra-spionage. Advertentie (Van onze correspondent in Bonn) Bondskanselier Adenauer heeft het af gelopen weekeinde voor het Duitse volk van de Sovjet-Unie een garantie voor het zelfde recht op zelfbeschikking geëist dat iedere volksstam in Afrika wordt toege staan. „Geef ons het recht zelf over onze toekomst te beslissen", aldus de bonds kanselier. Het was Adenauers eerste eis voor de Duitsers na het C.D.U.-congres en vlak voor de topconferentie, die op 16 mei te Parijs begint. Hij wond er ook ditmaal geen doekjes om. Het grootste gevaar dreigt het Duitse volk van de kant van de Sovjet-Unie, zo zei hij. Via een stoot in de richting Berlijn willen de Russen hun machtsgebied in Europa nog verder uit breiden en tegelijk het vertrouwen van de westelijke volken in de verzetskracht van de vrije wereld teniet doen. „Dom geklets" Adenauer stelde twee wegwijzers op voor de toekomstige politiek van zijn regering: 1. De Bondsrepubliek moet trouw haar verplichtingen, voortvloeiende uit haar verdragen met het Westen, nakomen. „Ik weet dat onze bondgenoten bij hun onder handelingen alles zullen doen om de Ber- lijners ook in de toekomst een leven in vrijheid mogelijk te maken". 2. Bonn is bereid de Sovjet-Unie 'n vei ligheidsgarantie te geven, in zoverre dat de eigen veiligheid van West-Duitsland niet in het nauw komt. Adenauer toonde zich zelfs bereid een stapje verder te gaan: zijn regering zou nog andere tege moetkomingen kunnen doen, welke zei hij overigens niet. Wel wat hij in ruil daar voor van Moskou verwacht: einde van de terreur in Oost-Duitsland en vrije mening in dit communistisch geregeerde gebied. Adenauer noemde het ten slotte „een voudig onzin en dom geklets" om te den ken dat de realisering van de Duitse her eniging een kwestie van Sint Juttemis is, dat wil zeggen: in geen decennia te be reiken zou zijn. Op den duur meende hij zal Rusland aan het recht op zelfbeschik king van de Duitsers niet kunnen voor bijgaan. BERLIJN (UPI) Kardinaal Döpfner, bisschop van Berlijn, heeft zondag tijdens een predikatie tot rooms-katholieke arbei ders in de St. Josephskerk in West-Ber- lijn, de Oostduitse communisten beschul digd van het onderdrukken van de men selijke waardigheid. Dr. Döpfners diocees ligt voor een groot deel in Oost-Duits land, zodat tienduizenden van zijn gelovi gen onder communistische druk leven. (Reuter) Oost-Duitsland heeft de Amerikaanse veroordeling van zijn cam pagne tot collectivisatie van de landbouw als „grove inmenging" van de hand ge wezen. Naar het Oostduitse persbureau ADN meldt, verklaarde een woordvoer der van het ministerie van Buitenlandse Zaken te Oost-Berlijn, dat het met het oog op de komende topconferentie betreu renswaardig was, dat het State Depart ment „Bonns politiek voor een koude oor log steunt". REYKJAVIK (UPI) De IJslandse re gering heeft bekendgemaakt, dat alle be schuldigingen tegen buitenlandse vissers die in de periode van september 1958 tot gisteren binnen de 12-mijlszone rondom IJsland hebben gevist, zijn ingetrokken en volledige amnestie zal worden verleend aan de schuldigen. In de bekendmaking werd hieraan ech ter toegevoegd, dat IJsland zich blijft hou den aan de 12-mijlslimiet en dat elk bui tenlands schip, dat binnen de vastgestelde zone vist kan worden vervolgd. (Reuter) De Britse minister van Land bouw en Visserij, John Hare, heeft het IJslandse besluit een bijdrage genoemd tot regeling van het Brits-IJslandse geschil. De Afrikaans-Aziatische economische conferentie in Cairo, waaraan 35 landen hebben deelgenomen, heeft zaterdagavond eenstemmig een handvest goedgekeurd voor grotere economische samenwerking tussen de Afrikaans-Aziatische landen. Het handvest van de Afrikaans-Aziatische Ka mers van Koophandel, Industrie en Land bouw bevat voorts de voorzieningen, dat het lidmaatschap open dient te staan voor landen die aan de in 1955 te Bandoeng ge houden conferentie hebben deelgenomen en ook voor elk ander onafhankelijk soeve rein land dat de zetel van haar centrale regering in Afrika of Azië heeft. NEW YORK (UPI) Dr. Werner von Braun, de Duitse raketgeleerde, die chef is van de afdeling raketten van het Ameri kaanse leger, heeft meegedeeld dat zijn Saturnus"-raket binnen twee dagen de eerste statische proef zal ondergaan. Bij deze proef zullen alle acht raketmotoren, die de eerste trap van de „Saturnus" zijn grote kracht geven, in werking worden gesteld. Volgend jaar wil men, met twee trappen van de „Saturnus", de eerste be mande ruimtereis laten doen, in 1964 is de Saturnus gereed en zal deze, dan met alle drie trappen, zijn eerste grote ruimtereis maken. Bij de statische proef zullen de raket motoren een stuwkracht van 1,2 miljoen pounds (dat is 545.000 kg) ontwikkelen, meer dan een raket tot dusver ooit heeft gepresteerd. De volledige Saturnus kan een nog veel grotere stuwkracht leveren, en dan een satelliet van 12.000 tot 25.000 pond gewicht in een baan rondom de aarde brengen. Voldoende, zoals Von Braun opmerkte, om een behoorlijk ruimtevaar tuig met een zenderinstallatie en een vol ledig instrumentarium, van de aarde naar Mars of Venus te vervoeren. (Van onze correspondent in Wenen) In de laatste jaren heeft de Weense wet houder van Culturele Zaken, Mandl, tij dens het Weense muziekfestival tevens een „Europees gesprek" georganiseerd, waar voor bekende politici en schrijvers wer den uitgenodigd. Zo hebben bij voorbeeld Salvador de Madariaga, Denis de Rouge- mont, Karl Jaspers en onze landgenoot professor Brugmans inleidingen gehouden over Europese vraagstukken, waarop dan een uitvoerige discussie volgde. Ook dit jaar had wethouder Mandl, die tevens loco-burgemeester is, een kleine honderd personen uitgenodigd, onder wie ook de Russische schrijver Ilja Ehrenburg, die in Wenen geen onbekende is Voor de ondertekening van het staats verdrag trad hij namelijk geregeld als spreker op in de loop van de beruchte, communistisch gedirigeerde „Vredescon gressen". Toen de Oostenrijkse pers van de uitnodiging aan Ehrenburg hoorde, pro testeerde zij omdat de schrijver de Rus sische troepen in de laatste oorlog in een pamflet zou hebben opgeroepen om zich aan Duitse vrouwen te vergrijpen en ook kinderen niet te sparen. Daarop heeft Mandl zich genoodzaakt gezien de uitnodi ging in te trekken. Op zijn agressieve en dikwijls beledi gende manier heeft Ehrenburg geen ant woord gegeven op een verzoek om inlich tingen van Mandl, maar in het Russische letterkundig tijdschrift de aanklacht las ter genoemd. Hij doet het voorkomen als of hij een dergelijke oproep nooit heeft geschreven. Ehrenburg zegt dat Mandl zich heeft laten misleiden door een boek van de Duitse hoogleraar W. Görlitz, die „Hit- Ier-fascistische bronnen" zou hebben ge bruikt. Hitler en Goebbels zouden derge lijke beweringen hebben verspreid om de bevolking van Duitsland schrik aan te ja gen. Verder geeft Ehx-enburg Mandl op be ledigende toon de raad om zijn ambtena ren naar het ax-tikel in de Russische kran ten te laten zoeken. „Ik vind het vreemd", zo schi-ijft hij, „dat de loco-burgemeester van de hoofdstad van het neutrale Oosten rijk op een tekst terugkomt, waarin laster wox-dt uitgespx-oken tegen het op perbevel van het Rode leger. Ik sta er verwonderd over dat de organisator van de Europese gesprekken zo snel voor de neo-fascistische elementen capituleerde". Maar al noemt Ehrenbux-g de bedoelde opx-oep lastex-, hij dementeert het bestaan ei-van niet uitdx-ukkelijk. Zolang hij dit niet doet heeft hij de schijn tegen zich vooral in Oostenrijk, waar men nog altijd heel goed weet op welke manier veel Russische soldaten zich tegenover vrou wen en meisjes hebben gedragen. Daar over kan men hier niet schx-ijven, omdat Oostenrijk kwetsbaar is en daarom is het wel typerend dat Ehrenbui-g hier zonder grond de neutraliteit van het land in het geding bi-engt. OXFORD (UPI) De Britse insekten- kenner dr. H. B. D. Kettlewell, directeur van het genetisch laboratorium van de universiteit van Oxford, wil motten con troleren op radioactiviteit om aan de weet te komen hoe ver ze gevlogen hebben. Dr. Kettlewell heeft daartoe een bex-oep gedaan op entomologen over heel Enge land en gevraagd om de vangst van zeven soorten vlindei-s en motten, die kunnen zijn besmet door de Franse kernproef in de Sahara. De professor wil de insekten dan op hun radioactiviteit contx-oleren aan de hand van gevoelige geigertellers. Velen van de vlinders en motten, die elk jaar Engeland binnenkomen, zijn volgens dr. Kettlewel afkomstig uit het gebied van de Sahara. De deskundigen evenwel heb ben nimmer kunnen vaststellen of de in sekten, die Engeland bereiken dezelfde zijn, die in de Sahara hun trek zijn be gonnen, of dat zij zich onderweg voort planten en het de tweede generatie is, die Engeland binnenkomt. Kettlewell is er zeker van dat de Franse atoomproeven van 13 februari en 1 apx-il de emigrerende motten met een zekere graad van radioactieve straling moeten heb ben besmet. Door de verschillende in En geland voorkomende specimen te onder zoeken, zou men te weten kunnen komen of van dezelfde insekten sprake is als die welke in de Sahara waren toen daar de kei-nexplosies plaats vonden. LUXEMBURG (A.N.P.) De nummer borden met de letters E.U.R. en het zes sterrensymbool van de Eui'opese ge meenschappen, die alle in Beligë gevestig de ambtenaren van de gemeenschappen voor hun auto's kunnen aanvragen, geven hun geen enkel voorrecht. Het speciale kenteken, dat bij Belgisch koninklijk be sluit van 4 augustus is ingevoerd, is al leen bedoeld als een zichtbaar middel om het bestaan van de Europese instellingen in het dagelijks leven duidelijk te doen uitkomen, zo heeft de E.E..G-commissie geantwoord op vx-agen van de Nederlandse IC.V.P.-afgevaax-digde dr. W. J. Schuijt. De heer Schuijt had voorts gevx-aagd of de nummerplaten niet een vooruitlopen impliceerden op de keuze van een Euro pees symbool, dat volgens een vroegere verklaring van prof. Hallstein de voorzit ter van de commissie, door het Europese parlement zou moeten worden vastgesteld. De commissie meent echter dat dit niet het geval is. Voorts verklaart de commissie nog, dat de toekenning van C.D.-platen aan hoge ambtenaren van de permanente vertegen woordigingen der dez E.E.G.-landen in Brussel niet onder haar bevoegdheid valt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1960 | | pagina 4