Triomfale thuiskomst van de
Franse president in Parijs
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Geen adempauze voor begin
van de topconferentie
HET WEER
Heinkel Scooter
Nationale dodenherdenking
Aantal aanvragen
weer gestegen
Algerijnse afgevaardigde
in Parijs neergeschoten
74e JAARGANG No 251
WOENSDAG 4 MEI 1960
305e JAARGANG No 99
Koninklijk Paar legt krans
bij Nationaal Monument
op de Dam
In de krant van heden:
Zonnig
De werkloosheid
1 d 'entte
Moederdag
ECKERING HANDSCHOENEN
SOLEX DE LUXE
3. 3. VAN KOOTEN
HERDENKINGSDIENST
Moederdag 8 mei
10KORTING
Ital. regenjassen
met leer afgewerkt
119,50
5 mei gesloten
House of England
Moederdag-geschenken
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11l6t
J. J. VAN KOOTEN
Het woord is aan
Vrijheid, Vrijheid!
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107,
t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt.
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Vanavond om acht uur worden in het gehele land weer twee minuten
stilte gewijd aan de doden, die Nederland in de jaren van oorlog, bezetting
en verzet heeft verloren. Daaraan vooraf gaan herdenkingstoespraken en
stille tochten naar de plaatsen, waar verzetslieden en gijzelaars door de
bezetter zijn gefusilleerd. Ook in Haarlem en omgeving worderi. weer
samenkomsten gehouden op de traditionele herdenkingsplaatsen, waarbij
dit jaar de vijftiende herdenking een belangrijk accent zal komen 1e
liggen op de herdenking voor de jeugd. In de hal van dc Tweede Kamer
der Staten-Generaal heeft Koningin Juliana vanmiddag een gccalligrafeerde
erelijst van alle gevallenen overgedragen aan de volksvertegenwoordiging.
Voor het. verslag van deze plechtigheid verwijzen wij naar pagina 5. De
foto geeft een stemmingsbeeld van de verleden jaar gehouden nationale
dodenherdenking op de Erebegraafplaats in Overmen.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
De nationale dodenherdenking is van
morgen begonnen met. het leggen van en
kele kransen aan de voet van het monu
ment op de Dam te Amsterdam. Onder
het spelen van koraalmuziek legde Ko
ningin Juliana, bi.igestaan door Prins
Bernhard, om klokke half twaalf een dooi
de tuinman van paleis Soestdijk vervaar
digde krans van voorjaarsbloemen onder
de grauw-witte pyloon. Vervolgens traden
naar voren de minister-president prof. dr.
J. E. de Quay en minister van Defensie
ir. S. H. Visser, die een krans van tulpen,
irissen en witte anjers namens de raad
van ministers neerlegden.
Na deze plechtigheid verstilde de mu
ziek en beierden de klokken van de paleis
koepel. Nadat een minuut stilte in acht
was genomen, speelde het trompetter
korps der cavalerie het Wilhelmus. Het
koninklijk paar. dat per auto uit Soestdijk
was gekomen, was tevoren op de Dam ont
vangen door burgemeester mr. G. van
Hall en de commissaris der Koningin in
Noordholland dr. M. J. Prinsen.
We er rapport enI, 2
Uit het binnenland2, 11
Op de Praatstoel 3
'Buitenlands nieuws 3
Overdracht Erelijst gevallenen5
Kerkdiensten 7
Uit stad. en omgeving 7, 9
Agenda van Haarlem en IJmond 11
Kunst 11
Feuilleton 13
Horen en Zien13
Beeldverhalen13
Economisch niéuws13
Beurs 15
Scheepsberichten 15
Sport 17
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Verwachting tht morgenavond:
Zonnig en droog weer. In de
nacht en ochtend bier en daar
mist. Zwakke tot matige wind
uit zuidelijke richtingen. War
mer.
Volledige weerrappórten pagina twee.
Blijkens het overzicht van de stand van
de werkloosheid, dat maandelijks door het
ministerie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid gepubliceerd wordt, bedroeg het
aantal werkloze mannen per eind april
37.440. tegen 42.638 aan het eind van de
maand ervoor. De geregistreerde arbeids-
reserve (waarbij ook geteld zijn zij, die op
aanvullende werken emplooi hebben) be
droeg respectievelijk 46.839 en 56.708.
Het aantal werkloze vrouwen bedroeg
eind april 3.955 en eind maart 4.596. Het
aantal openstaande aanvragen bedroeg
voor mannen 49.190 tegen 44.184 in maart
en voor vrouwen 34.659 tegen 32.995 in
maart.
(Van onze correspondent in Parijs)
Vanmorgen om 8 uur is president Dc
Gaulle, opgewacht door zijn bijna voltal
lige kabinet, op de Parijse vlieghaven
Or'.y teruggekeerd van zjjn reis door Ca
nada, de Verenigde Staten en verschillen
de delen van de Frans-Amerikaanse Ge
meenschap. De reis, de langste die een
Frans staatshoofd ooit ondernam, heeft
zeventien dagen geduurd, in welke tyd
28.000 kilometers werden afgelegd.
Het. toestel waarmee De Gaulle terug
keerde had anderhalf uur in Frankrijk
rondgecirkeld om de welkomstceremonies
niet in de war te sturen. De president en
zijn echtgenote reden in een met de Franse
driekleur en het kruis van Lotharingen ver
sierde auto onder toejuichingen van de
menigte naar het Elysée.
Voor zijn terugkomst op Franse bodem
had de burgemeester van de hoofdstad al
le Parijzenaars opgeroepen uitbundig te
vlaggen en zich trots het vroege uur,
langs wegen cn straten op te stellen om
dc „providentiële beschermer van het va
derland" hun dank cn trots te betuigen.
Een Franse krant, die het zeker goed be
doelde sprak de hoop uit, dat de ont
vangst van Dc Gaulle in Frankrijk in
uitbundigheid de triomf zou kunnen evena
ren, waarmee enkele jaren geleden de
nationale bokskampioen Marcel Cerdan in
het vaderland werd ingehaald, nadat hij
eveneens de Verenigde Staten had be
zocht.
Bij zijn aankomst op het Elysée vond
de generaal een ambtspaleis dat van bin
nen een grote schoonmaak had ondergaan
en van buiten opnieuw in de verf was
gezet. De vermoeienissen van de i~eis, die
hem op de laatste etappe door de tropi
sche hitte van de eilanden Martinique en
Guadeloupe heeft gevoerd, waar hij ook
door de communistische meerderheid der
bevolking al even geestdriftig ontvangen
werd, hadden op het gelaat, van de ge
neraal nauwelijks zichtbare sporen ach
tergelaten. Verscheidene leden van zijn
gevolg gaven trouwens eerlijk toe. dat ze
meermalen moeite hadden gehad het tem
po van de bijna zeventigjarige president
bij te benen.
Een adempauze voor de topconferentie,
die hier op 16 mei aanstaande begint, zal
de generaal niet kunnen worden vergund.
Vanaf morgen eist het parlement, waar
dan de motie van censuur tegen de re
gering wordt behandeld, enige beleefde
aandacht op. ofschoon ieder gevaar voor
het kabinet wel weer geweken is. Vrijdag
staat er een belangrijke zitting van de
regering op het programma, zondag komt
premier Nehroe van India op bezoek en
wordt bovendien de geallieerde overwin
ning van 1945 herdacht. Volgende week
zal de generaal in Saint-Nazaire het nieu
we Franse oceaanschip ..France" te wa-
AAN DE ABONNEES.
Morgen, donderdag 5 mei, de 15e
herdenkingsdag van de Bevrijding,
zal onze krant niet verschijnen.
Onze kantoren en het technisch
bedrijf zyn gesloten.
DE DIRECTIE
HAARLEM: GROTE HOUTSTRAAT 52
AMSTERDAM - DEN HAAG
Op 17 mei, twintig jaar na de ver
woesting van Middelburg door de op
rukkende Duitse troepen, zal Koningin
Juliana het nieuwe gebouw openen van
de Provinciale Griffie. Hel is een on
derdeel van hel abdij-complex en
onderscheidt zich in stijl en vorm
geving nauwelijks van de omringende
gebouwen. De foto werd gemaakt vanaf
de toren „De lange Jan".
ter laten en voor de samenkomst aan de
top wil het staatshoofd zich dan ook nog,
tussen al zijn overige beslommeringen
in, in een radio- en televisierede tot zijn
landgenoten richten om de balans van zijn
laatste internationale ontmoetingen op te
maken.
Zo niemand twijfelt aan het grandioze
persoonlijke succes, dat de uitzonderlijke
figuur De Gaulle ook in de Verenigde Sta
ten en nog sterker misschien in Canada
heeft geboekt, dan heerst er minder eens
gezindheid over de vraag welke tastbare
politieke resultaten in het bijzonder de
besprekingen met president Eisenhower
kunnen hebben opgeleverd. Over het al
gemeen gelooft men in Parijs niet, dat
De Gaulle in Washington beslissende stap
pen heeft gezet op de weg, die naar een
gelijkberechtiging van Frankrijk in ver
houding tot Groot-Brittannië en de Verenig
de Staten in de westelijke wereld zou kun
nen leiden. Eisenhower heeft publiekelijk
opnieuw zijn vertrouwen uitgesproken in
de Algerijnse politiek van De Gaulle, maar
die uitspraak vormde eerder een teleur
stelling voor de Tunesische president Bour-
guiba dan een daverende overwinning voor
de generaal. Sceptici merken hier boven
dien nog op dat dit nieuwe Amerikaanse
fiat voor de Franse politiek ten aanzien
van Algerije zijn praktische nut maar
voor zeer korte tijd zal kunnen afwerpen,
aangezien Eisenhower zijn langste tijd in
het Witte Huis er ruimschoots op heeft
zitten. Ook andere beloften van de huidige
Amerikaanse president geen enkele Ame
rikaanse stap in Noord-Afrika samen met
Tunesië of Marokko te overwegen zonder
eerst Parijs geraadpleegd te hebben, zou
den in dit zelfde provisorische daglicht
moeten worden geplaatst.
Met het oog op de topconferentie neemt
men in Parijs over het algemeen echter
aan dat de Amerikaanse reis van De Gaul
le haar vruchten wel zal kunnen afwer
pen. Ook de Amerikaanse regerihgsfigu-
ren zijn er nu van overtuigd dat ze zich
nog lange jaren bij de scheiding van
Duitsland zullen moeten blijven neerleg
gen en op dat punt is de eensgezindhied
van de grote vier nu wel volkomen.
Over de andere agendapunten van de ko
mende conferentie lijken de beide staats
hoofden elkander minder dicht benaderd
te hebben. Ten aanzien van de kernproe
ven stolt De Gaulle als voor-waarde voor
de stopzetting van dc Franse experimen
ten nog altijd de eis dat eerst alle Ame
rikaanse, Britse en Russische kernwapens
zullen worden vernietigd. En ook met zijn
pleidooi voor een gezamenlijke hulpver
lening aan de onderontwikkelde volken, in
het bijzonder in Afrika, zou de Franse
staatsman bij zijn Amerikaanse gastheer
op vele politieke cn technische bezwaren
zijn gestuit.
De Franse president heeft nu met zijn
bezoek aan de Verenigde Staten, na Mac-
millan en Kroesjtsjev, de keten gesloten
en globaal gezien kan zeker worden ge
zegd dat deze ouvertures voor het gx-oot
concert van het diplomatieke kwartet als
een bemoedigend vooVspel hebben geklon
ken. Dat de wil tot samenwerking bij
de vier partners aanwezig is blijkt, zo
wordt in Parijs opgemerkt, vooral wel
wel uit het feit dat geen der partijen
munt heeft trachten te slaan uit de ver
schillende politiek* spanningen en zelfs
uitbarstingen van qe laatste weken in Zuid
Korea. Turkije en| Polen.
Advertentie
Uitsluitend de allernieuwste
Verhuur z. ch. 3. v. d. LUB8E
v.ophiastraat 25
Hairlom
T«>! tnni'
X
PARIJS (UPI) Robert Abdessalam,
een mohammedaanse afgevaardigde uit
Algiers in de Franse Nationale Vergade
ring is vandaag bij zijn huis in Parijs
neergeschoten en ernstig gewond. Zijn
lijfwacht werd gedood bij de aanslag. Een
van de aanvallers werd gearresteerd.
Abdessalam behoort tot de Franse „ul
tra's" die volledige integratie van Algerije
in Frankrijk eisen.
Advertentie
DE VEILIGSTE BROMFIETS
nu 375.—
Houtplein 18-20 - Tel. 16615-12000
(Ook op gemakkelijke betnlingscondities.
Advertentie
HEEMSTEDENAREN,
denkt aan de gezamenlijke
HEDENAVOND HALF ACHT
op het plein naast de Dreefschool
Advertentie
Advertentie
speciale attentie van
Modehuis LAILA, Gen. Cronié-
straat 120, ontvangt elke koop
ster er op vrijdag 6 mei en
zaterdag 7 mei
bij al haar/zijn aankopen;
tegen inlevering van deze ad
vertentie.
Osk kleding voor a.s. Moeders
Advertentie
Naast onze
Nylon Scala d'Oro (69,50)
en Valmeline regenjassen
(va. 89,50) nu óók
Elke dag kunt u kiezen ui;
deze collecties. Donderdag
a.s. echter moet u zich dit
genoegen ontzeggen, want
wijzijn opdeBevrijdingsdag:
Amsterdam, Regullersbreeslr. 21-23
tegenover Tuschlpskl
Actoerteiitie
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN
Advertentie
Q.'ïft.darituïüa
Advertentie
HOUTPLEIN 18-20 - TELEF. 16615 - 12000
Koningin Wilhelmina:
„Hulde aan allen, die waar ook en hoe
ook, hetzij door het offer van hun leven
te brengen, hetzij door zich dagelijks
in het grootste gevaar te begeven, hiel
pen om deze grote dag van bevrijding
ons thans te doen belevenIk deel de
smart van talloos velen, die treuren
over hen, die heengingen
(Proclamatie op 5 mei 1945
Vijftien jaar geleden werd Nederland
verlost van een onderdrukking die on
der meer de pers volkomen aan banden
had gelegd. Vijf jaar lang hadden de Ne
derlandse bladen alleen dat mogen publi
ceren dat genade vond in de ogen van de
bezetter, alleen dat commentaar mogen
geven dat door de nazi's als acceptabel
werd beschouwd. Maar het doel, dat de
Duitsers daarmee nastreefden, werd niet
bereikt: het publiek liep er niet in. De
invloed van de pers op de vorming van de
openbare mening verminderde tot er niets
meer van over was; aan het geselecteerde
en vaak vervalste nieuws werd geen ge
loof gehecht; om het onwaarachtige, mis
leidende commentaar werd gelachen.
En er ontstond een ondergrondse pers,
waaraan wél geloof werd gehecht en die
wèl meehielp de openbare mening te vor
men. omdat de lezers wisten dat die pers
het werk was van oprechte patriotten.
Maar ook: omdat zij ervan overtuigd wa
ren dat de anonieme groepen die de ille
gale bladen produceerden, niet gebonden
waren door enigerlei politieke censuur of
door voorschriften die dwars tegen hun
eigen overtuiging in gingen. Tijdens de
oorlogsjaren heeft het Nederlandse volk
dus ruimschoots gelegenheid gehad, het
onderscheid te leren kennen tussen een
vrije en een gebreidelde pers. En een van
de gx-ote zegeningen van de bevrijding,
waarvan wij morgen de vijftiende verjaar
dag vieren, is wel dat de vrije pers nu
bovengronds en legaal daarmee in ere
werd hersteld en opnieuw haar waarde
volle bijdrage kon levei-en tot het functio
neren van een waarlijk democratisch
staatsbestel.
Wij zullen er echter goed aan doen mor
gen, bij ons bevrijdingsfeest, onszelf voor
ogen te houden dat het voorrecht een vrije
pers te bezitten hoe vanzelfsprekend dat
bezit de laatste vijftien jaar voor ons ook
gewoi-den is niet altijd automatisch uit
het einde van een oorlogstoestand voort
vloeit. Het zal velen van ons, die zich de
bezettingstijd nog herinneren, wellicht
moeilijk vallen te beseffen dat in sommige
landen, zonder oorlog, zónder buitenlandse
bezetting, zónder militair regime, het brei
delen van de pers een gebruikelijke rege
ringsmaatregel kan zijn en dat ook is.
Het klinkt dan ook bijna ongelooflijk dat
in een semi-Westers land als Turkije, in
volle vi-edestijd, tal van journalisten ge
vangen zitten om geen andere reden dan
dat zij in hun bladen critiek hebben geuit
op de regerende „Democratische" partij.
In datzelfde Turkije mochten de dagbladen
omtrent de recente ongeregeldheden alleen
datgene publiceren wat de regering wens
te (hetgeen vrijwel niets was) en werden
buitenlandse kranten, waai-in de onlusten
naar waarheid waren beschreven, aan de
grens in beslag genomen. Het moge Waar
zijn dat. zoals de Turkse minister Zorloe
maandag tot zijn NAVO-ambtgenoten zei,
deze „moeilijkheden" op geen enkele wijze
de verknochtheid aantasten waarmee Tur
kije de NAVO steunt, het kan bijna niet
anders of ze zijn wèl schadelijk voor de
verknochtheid, waarmee de NAVO Turkije
steunt.
En helaas is Tui'kije niet het enige land,
waarin de pers volkomen aan banden is
gelegd. Zelfs niet het enige land buiten de
communistische staten en Spanje, waar
de-pers-in-het-dwangbuis een onafschei
delijk onderdeel van het regime vormt. In
Indonesië, bij voorbeeld, staat eveneens
gevangenissti-af op elke publicatie die de
regering onwelgevallig is, terwijl voorts
het benodigdde papier afhankelijk wordt
gesteld van de politieke gedweeheid der
redacties. In Cuba moest een dagblad
directeur onlangs politiek asiel vragen in
een buitenlandse ambassade, omdat hij had
„durven" vei-klaren dat de vrijheid van de
Cubaanse pers in gevaar is. In Zuid-Afrika
zijn al enige keren journalisten in hechte
nis genomen in verband met hun bericht
geving over de rassenkwestie. In Frank
rijk worden telkens weer bladen in beslag
genomen omdat zij berichten bevatten over
het martelen van Algerijnen. En deze lijst
zou nog veel langer gemaakt kunnen wor
den
Er is dus i-eden te over om, bij het her
denken van onze bevrijding, niet alleen
onszelf geluk te wensen met de vijftiende
verjaardag van het herstel der persvrijheid
in óns land, maar ons tevens voor ogen te
houden dat de toestand eldex-s nog lang
geen felicitatie waard is. De kreet „Vrij
heid. vrijheid!", die de Turkse studenten
deze week in Istanboel hebben aangeheven,
is in belangrijke mate een roep om de
persvrijheid waaraan elk volk behoefte
heeft, maar die vele volken nog wordt ont
houden.
Simon Koster
