Alexander Krannhals breekt
met de Nederlandse Opera
IK DENK
ER NIET
AAN
Zestig Dordtse tekeningen
OMZ£ WOiNSMCr -T/fi
Nederlands Ballet uitgenodigd voor
optreden van drie weken in Parijs
Bij de tachtigste verjaardag
van Walter Howard
Gekrenkte man stichtte brand
in Beethovenhuis in Bonn
Kreymborg
Ook tweede programma
met ovatie beloond
Drie doden in het verkeer
5
iets anders
ie
gebruiken
dan
Tam pax!
Zomerexpositie in het
Rijksmuseum
De negen muzen
Eindexamen Amsterdamse
Toneelschool
Arnold van Mill gast bij
Nederlandsche Opera
Texas-short
MUSICOLOOG, FILOSOOF EN LERAAR
Sukarno op Cuba
DINSDAG 10 MEI 1960
De dirigent Alexander Krannhals heeft
meegedeeld te hebben gebroken met de
Nederlandse Opera. De reden hiervoor is
geweest het verzet van de Vereniging van
geëngageerden bij de Nederlandsche Ope
ra (V.G.O.) tegen de benoeming van
Krannhals als muzikaal leider. De diri
gent heeft zijn besluit doen vergezellen
van het volgende communiqué: „Mijn on
derhandelingen met de directie van de
Nederlandsche Opera over mijn benoe
ming als muzikaal leider bij dit instituut
werden in wederzijds overleg opgeschort
in verband met mijn nog over een lan
gere. periode lopende verplichtingen el
ders. Daarentegen werd overeengekomen,
dat ik in het volgende seizoen als gastdi-
rigent een nieuwe enscenering zou diri
geren. Het contract betreffende deze op
voeringen zou zeer binnenkort worden af
gesloten, toen ik zowel door krantenbe
richten als door persoonlijke inlichtingen
vernam dat de V.G.O. zich tegen mijn toe
komstige benoeming als muzikaal leider
heeft verzet. Nadat ik jarenlang de Ne
derlandsche Opera met de grootste toe
wijding heb gediend en bovendien nog
onlangs in (ie meest harmonische, samen
werking met solisten, koor en orkest de
voorstellingen van „Peter Grimes" tot een
algemeen erkend succes heb gevoerd, be
tekent dat van de V.G.O. een onbegrijpe
lijke en grove belediging van mijn per
soon".
„De enige consequentie die mij rest is
om onder de gegeven omstandigheden van
iedere verdere werkzaamheid bij de Ne
derlandsche Opera af te zien. Dit besluit
valt mij bijzonder zwaar met het oog op
die krachten bij de Nederlandsche Opera,
die mijn werk aldaar steeds op zo'n
enthousiaste wijze hebben ondersteund en
die ik dan ook hierbij mijn hartelijke
dank wil betuigen voor hun grote toe
wijding".
De intendance van de opera mr. Evert
Cornelis. wilde zich in afwachting van het
beraad van de directie vooralsnog van
commentaar onthouden.
Met de kwestie-Krannhal? wordt de Ne-
Advertentie
Tampax werd uitgevonden door
een dokter voor het welzijn van
alle vrouwen
Geen wonder dat ik het vol vertrouwen
gebruik! Het is gebaseerd op het bekende
en aanvaarde principe van inwendige ab
sorptie. Maar dat is niet alles!
Tampax lost de problemen op
van „problematische dagen"....
Maakt een eind aan irritatie en ongemak
aan problemen van het meenemen en het
wegdoen! Met Tampax is er niets te zien -
niemand kan uw geheim raden! U voelt u
vrijrustig - als op elke andere dag van
de maand.
Miljoenen andere Tampax-
gebruiksters getuigen met mij -
het is de moderne manier!
Probeer het deze maand nog. Waarom dc
vrijheid, het vertrouwen uitstellen, dat
Tampax u geeft. Maak uw keus uit 2 ab-
sorpticgraden. Regular f. 1.50. Super f 1.75
per doos. met Nederlandse gebruiksaan
wijzing, bij apothekers, drogisten en spe
ciaalzaken.
Uitgevonden door een dokter -
nu gebruikt door miljoenen vrouwen
Siuur mi) onder blanco omslag een proetverpakking
van Tampax. Ik sluit hierbij in 50 cl» aan postregels.
Naam
Straal
Plaats
A.u.b. In een als brief gefrankeerde envelop renden aan
Tampax (Nederland) N.V., Groenburgwal 54. Amsterdam
„Gedrukt in Nederland
De reeds enige maanden geleden aan
gekondigde zomertentoonstelling in het
Rijksmuseum te Amsterdam zal als titel
dragen: „Gedrukt in Nederland". De on
dertitel zal zijn „Vijf eeuwen letter, beeld
en band". De grafische werkgevers- en
werknemersorganisaties, die in samenwer
king met het Rijksmuseum de tentoonstel
ling organiseren, hebben een commissie
van deskundigen aangewezen om de plan
non samen te stellen en uit te werken.
Het thema van de expositie is de Neder
landse drukkunst vanaf het begin, de vijf
tiende eeuw tot heden. Voor de inrichting
wordt waardevol materiaal verzameld af
komstig uit onder andere musea in binnen-
en buitenland. De tentoonstelling zal wor
den gehouden van 11 juni tot 11 september.
derlandsche Opera met de zoveelste crisis
geconfronteerd. Opnieuw is gebleken dat
de groei van de zeer kostbare Neder
landsche Opera wordt, belemmerd door de
zeer moeilijke bestuurbaarheid. Hel. hui
dige bestuursapparaat is tot deze vorm ge
komen nadat er bij vorige crises reeds aan
is gedokterd. Naast het. stichtingsbestuur
telt de opera Frans Vroons als artistiek en
organisatorisch directeur, mr. J. den Daas
als directeur voor personeels- en persza
ken en mr. Evert Cornelis als intendance.
Voorts bestaat er de V.G.O., welke organi
satie zeventig precent van alle geënga
geerden omvat (onder wie slechts enkele
solisten) en die onder het directeurschap
van de heer P. J. Tiggers destijds een be
langrijke stem heeft gekregen in het direc
tionele beleid. In feite is het zo, dat de
V.G.O. iedere belangrijke beslissing van de
directie kan te niet doen.
Voorzitter van de V.G.O. is de heer Chris
Reumer; daarnaast bestaat er een opposi
tiegroep die zich keert tegen de grote
macht van deze personeelsvereniging: met
namen Gré van Swol-Brouwenstijn heeft
zich bij herhaling tegen de invloed van de
vereniging verzet. Velen zien in de macht
van de V.G.O. een bedreiging voor de
opera omdat deze organisatie als vakbond
dikwijls andere belangen voorstaat dan
zuiver artistieke. Dit is dan ook meermalen
oorzaak geweest van ernstige interne con
flicten.
Studio speelt Frans blijspel. De toneel
groep Studio te Amsterdam stelt zich voor
tegen het einde van het seizoen de eerste
voorstelling te geven van het Franse blij
spel Martine van Jean-Jacques Bernard.
Voor de regie is Johan Walham gecontrac
teerd. De titelrol zal waarschijnlijk door
een Vlaamse actrice gespeeld worden.
Anncr Bqlsnia. Anner Bijlsma zal, hier
toe in staat gesteld door een beurs van het
Ministerie van Onderwijs. Kunsten en We
tenschappen. gedurende de maanden mei en
juni in Parijs werkzaam zijn, onder leiding
van de beroemde Franse cellist André
Navarra.
Demonstratie in Haarlem op 3 juni
De openbare demonstratie naar aanlei
ding van het eindexamen van de academie
voor' dramatische kunst De Toneelschool
te Amsterdam is vastgesteld op zaterdag
middag 28 mei om 1.30 uur in de Stads
schouwburg. Herhalingen zullen worden
gegeven 3 juni te Haarlem, 9 juni te
Utrecht, 11 juni te Den Haag en 16 juni
te Rotterdam.
De aan de staatsopera te Hamburg ver
bonden Nederlandse bas Arnold van Mill
zal op donderdag 19 mei te 's Gravenhage
en op vrijdag 20 mei te Amsterdam in de
opera Faust de Mephistofeles-rol zingen.
Advertentie
Sanfor, ijzersterke katoenen keper,
In bleu, blauw en grijs. Rits
sluiting op voor- en achterzak. Op
achterzak' leuke cowboy-figuur.
8 jaar nil 3.90 kl. st. p. m.
Alleen geldig woensdag 11 mei
GROTE MARKT 1 -7
HAARLEM
EMOTIES, heeft de Vlaamse letterkundige Maurice Gilliams eens gezegd,
moeten een verkoeling ondergaan willen zij verdienstelijk worden. Deze stelregel
wordt bepaald niet gehuldigd door de Parijse critici, die blijkens hun beoor
delingen van het optreden van het Nederlands Ballet in het Theatre des Nations
uitgaan van aan romantische genoegens ontleende maatstaven. Dat zij herhaalde
lijk alsof kunst een koorts verschijnsel van een overspannen samenleving zou
zijn de geboden prestaties ,.te koud" bevonden kan geen verbazing wekken in
een wereldstad waar het ballet hoofdzakelijk gewaardeerd wordt om vertoon
van opwindende virtuositeit of sensuele koketterie. Sonia Gaskell heeft de enkele
minder gunstige recensies nogal laconiek opgenomen: „Dat men over ons schrijft,
betekent in ieder geval dat men ons bestaan erkent".
Twee factoren zijn in de tot dusver ge
schreven besprekingen duidelijk naar vo
ren gekomen: de scribenten hebben de ge
legenheid aangegrepen om de strijd voor
of tegen Serge Lifar opnieuw te doen ont
branden en zij koesteren nog altijd hart
grondige bezwaren tegen de stijl van Ba-
lanchine die met hautaine miskenning van
diens geniale oorspronkelijkheid als een
dor soort gymnastiek wordt geminacht.
In „Paris Presse" prees Jean Witold de
jeugd en aangename schoonheid der me
dewerkers aan een programma dat zijn
nieuwsgierigheid had gewekt door de op
eenvolging van werken van de belangrijk
ste choreografen van deze tijd. Hij toonde
zich echter teleurgesteld door de in
zijn termen gewilde lelijkheid, droog
heid van de bewegingstaal en de verre
gaande mechanisatie. In de „Paris Soir"
huldigde Nicole Hirsch de zorgvuldigheid,
waarmee de groep de klassieke traditie
voortzet. In ..Le Monde" geeft René Du-
mesnil uitvoerig uitdrukking aan zijn
dankbaarheid voor het monteren van een
in zijn ogen bewonderenswaardig werk
als Othello" van een Frans drieman
schap. In bloemrijke, gemeenplaatsen liet
hij de vertolkers in deze nationale glorie
delen. Voor de rest van het programma
had hij maar weinig woorden over. Men
vraagt zich echter af welke betekenis men
mag hechter, aan dergelijke uitspraken,
als men ook de daaraan voorafgaande cri-
tiek op het Amsterdams Kunstmaandor-
kest heeft gelezen. Daarin begroet hij het
Eergisteren, zondag 8 mei, is Walter Howard tachtig jaar geworden. Deze van
origine Zwitserse musicoloog, filosoof cn kunstenaarsleraar, die sinds twintig jaar
in ons land woont, genoot in de tijd tussen de twee wereldoorlogen een grote ver
maardheid in Duitsland en ver daarbuiten als leraar en als schrijver van veie werken
over de grondslagen van het kunstenaarschap. Als eerste van zijn werken verscheen
„Die Lehre vom Lemen" (1913), daarna volgde in 1918 „Rhvtmik. Metrik, Ton- und
Stillehre". Door zijn inleidingen bij concerten en zijn vele lezingen werd hij zo
bekend, dat de grote uitgeverij N. Simrock in Berlijn aanbood, alles te drukken wat
hij schrijven zou. Een rij van zesentwintig werkjes over de meest uiteenlopende
onderwerpen op het gebied van de muziek werd gepubliceerd, later te volgen door
het hoofdwerk. Daar de leiding van de uitgeverij in andere handen overging, ver
scheen dit laatste evenwel niet. Door de moeilijkheden van de Hitlertijd gedwongen,
vluchtte Howard naar (Nederland, waar hij in Overveen weer een kring leerlingen
om zich heen verzamelde. Maar hier achterhaalde de Duitse bezetting hem, zodat
hij onderduiken moest en een woonplaats vond in Wenum bij Apeldoorn, waar hij
nu nog woont en les geeft.
Howard heeft een grote naam als le
raar. De roep gaat over hem, dat hij vlug
ger dan anderen een muziekbeoefenaar
kan ontplooien, of. zoals hij zelf zegt, tot
zelfwerkzaamheid kan stimuleren. Hoe
veel talenten gaan er immers niet verlo
ren, omdat men gelooft met zijn natuur
lijke vitaliteit uit te kunnen komen. Ho
ward verstaat de kunst om innerlijke kwa
liteiten wakker te roepen, waar de leer
ling zelf versteld van staat en die hij niet
voor mogelijk had gehouden. Zowel licha
melijke als psychische belemmeringen
weet hij door zijn groot inzicht in de wer
kingen van de menselijke geest de leerling
te laten overwinnen.
Howards grote liefde is van jongs af aan
de heden ten dage verwaarloosde en ge
minachte componist Muzio Clementi ge
weest. Reeds als jongen instrumenteerde
hij Clementi-sonates voor een orkestje van
scholieren. ITij verzamelde oude drukken
en eerste uitgaven, die hij evenwel even
als zijn overige bezit tijdens de laatste oor
log verloor. Hij liet zich door deze tegen
slagen niet ontmoedigen, maar begon fo
tokopieën en microfilms aan te vragen bij
bibliotheken in heel Europa, de Sovjet-
Unie en Amerika en deed daarbij verras
sende ontdekkingen.
Clementi was bij zijn leven zo beroemd,
dat zijn werken bij meer dan zeventig uit
geverijen gedrukt werden en na zijn dood
in 1832 liep het aantal uitgevers tot. onge
veer 150 op. Zelfs kreeg hij een erebegra-
fenis in de Westminster Abbey. Hij leefde
echter in een tijdperk van verandering,
en de nieuwe generatie beschouwde zijn
muziekprincipes als verouderd. Om zijn
muziek waar altijd zoveel vraag naar ge
weest was, aan de nieuwe smaak aan te
passen, ontzagen de uitgevers zich niet,
deze naar de eisen des tijds te veranderen.
Tempo-aanduidingen werden willekeurig
„verbeterd" en zelfs de noten werden vaak
gewijzigd. Veel van wat wij nu als piano
sonates kennen, en ook de bekende Sonati
nes waren oorspronkelijk geschreven voor
piano, met viool of fluit, en cello. Oude
titelbladen geven dit nog aan. Eerst werd
de cellopartij weggelaten, daarna ver
dween ook de viool- of fluitpartij. Geen
wonder, dat die sonates ons nu vaak saai
en leeg in de oren klinken.
Clementi moet verder nog een twintig
tal symfonieën geschreven hebben, waar
van sommige door hem ook als pianosona
te bewerkt zijn. Slechts een viertal hier
van is behouden of gereconstrueerd. Van
de pianoconcerten, die zijn jaren lang in
Rusland gevestigde leerling John Field
daar uitvoerde, is er nog geen tevoorschijn
gekomen, evenmin als de opera Mefistofela.
Waar er in onze tijd zo'n enorme vraag
heerst naar nieuwe muziek, vooral ook
om aan de behoefte van de radio te vol
doen. zou het van belang zijn, dat Walter
Howard's werk in breder kring bekend
wordt. Een kleine vijfhonderd bibliotheken
zijn reeds onderzocht, veel is teruggevon
den. maar veel is ook nog slechts bij name
bekend.
De grote Thematische Catalogus, waar
van Howard en zijn medewerkster me
vrouw Auras binnenkort het eerste deel
klaar hopen te hebben, begint reeds de
aandacht te trekken in binnen- en buiten
land. Hierin worden voorlopig pas de wer
ken voor en met piano van Clementi be
werkt. Een geheel nieuw beeld van deze
veronachtzaamde oude meester treedt
hier naar voren. Ook bleek het mogelijk
zich er een begrip van te vormen, hoe de
ze pre-romantische muziek en de oude mu
ziek in het algemeen uitgevoerd dient te
worden. Door Clementi op Mozart-manier
te spelen, komt men er niet en krijgt men
een volkomen verkeerde indruk van deze
muziek.
Wij kunnen Howard geen betere wens
met zijn tachtigste verjaardag geven, dan
dat hij nog lang zijn verwonderlijke vita
liteit. behouden mag om bovengenoemde
catalogus te voltooien met het onderzoek
van de symfonische werken var. Clementi.
C. H.
„largo en allegro" van Henk Badings na
melijk als de meest interessante composi
tie van de gehele avond, mede wegens de
waargenomen invloeden van Javaanse mu
ziek. En dan te bedenken, dat dit stuk aan
vankelijk wel was aangekondigd, doch
ten slotte om diverse redenen niet werd
uitgevoerd
Intussen blijft de belangstelling voor de
voorstellingen zeer groot, vooral ook uit
kringen van dansers. Na iedere voorstel
ling verdringen de handtekeningenjagers
elkaar bij de artiesteningang. Het ziet er
overigens naar uit dat het Nederlands Bal
let betrekkelijk spoedig naar de Franse
hoofdstad zal terugkeren: de directeur
van het reusachtige Theatre des Champs
Elysées" heeft zo juist een bespeling van
twintig dagen aahgeboden.
Nederlands programma
Over het tweede programma dat maan
dag voor het eerst werd vertoond, zullen
de meningen ongetwijfeld nog sterker uit
eenlopen. In overeenstemming met het
doel en het beleid van het Théatre des
Nations heeft Sonia Gaskell twee creaties
van eigen bodem willen bijdragen. Zo
werd cle Nederlandse scheppende kunst
vertegenwoordigd met composities van
Badings (de hier boven reeds genoemde)
cn Ton de Leeuw op wiens „Mouvement
Retrograde" balletmeester Karei Shook
een nogal moeizaam verlopen kwartet met
toespelingen op menselijke betrekkingen
heeft gebouwd.
Ronald Snijders en Andrea Jungen heb
ben het in de op de voorgrond tredende
partijen met elastische vakkundigheid po
gen te verdedigen. De andere choreografie
waar de directrice zelf voor tekende
cn waarvoor Constant en Rooskens de
aankleding ontwierpen maakte een ge
forceerde en onafgewerkte indruk. Haar
„Ritme cn Klank" op het „Allegro Bar-
baro" van Bela Bartók kwam helaas veel
zwakker dan gewoonlijk voor het voetlicht.
De boekdelen van het programma brach
ten het gezelschap echter luide en langdu
rige bijval van de talrijke toeschouwers.
Na een wat zwaar begin kreeg Balanchi-
ne's onvolprezen „Serenade" een prach
tige vertolking. De emotionele sfeer in
dit meesterwerk van objectieve plastiek
met zijn fascinerende wisselingen van
dansmotieven werd nog niet helemaal be
reikt, maar de solisten Sonja van Beers,
Leonie Kramer. Peter William Reilly, Pe
ter Appel en Ria Koppers trokken su
bliem de lijnen der verwachting naar hun
logische vervulling. En dat men in Pa
rijs, waar het werk zo vaak door sterren
van de „Opera" en van het „Ballet" van
de markies De Cuevas in volle luister is
geopenbaard, de „Suite en Blanc" van
Lifar eerst met vele open doekjes en ten
slotte met een ovatie kreeg beloond, zegt
toch wel iets omtrent het niveau dat het
Nederlands Ballet heeft bereikt.
David. Koninz
De heer L. J. Bol, directeur van het
Dordrechts. Museum, is voor mij onder
zijn collega's soms te vergelijken met
tekenaars tegenover schilders.' Hij moet
werken met zeer beperkte middelen.
Voor nieuwe aankopen moet hij woe
keren met een voor deze tijd belachelijk
klein beetje geld. Hij toonde mij een
paar wonderlijke schilderijtjes, die mo
gelijk museumbezit zouden kunnen
worden en ik hoop zo dat ik hierop
terug mag komen. Dit museum is geen
gemeentemuseum; het ontstond uit een
legaat va nArv Scheffer, die in Frankrijk
succes boekte en terecht aangevallen
werd door de grote Baudelaire, maar
wiens bedoelingen gezien ook enkele
schilderijtjes toch wel gewaardeerd
mochten worden.
Toch zal de heer Bol iets van zijn mu
seum maken! Hij bewees dat al met enkele
exposities, die tot ver over onze grenzen
besproken werden. Nu heeft hij een ten
toonstelling gemaakt uit het Dordtse Ge
meente-archief, waarin tekeningen voor
komen die eigenlijk niet geheel lot de wel
gebruikelijke historisch-topografische ver
zamelingen behoren. Daarmee heeft de
heer Bol een voorbeeld gesteld, want er
zit in sommiger steden topografische ver
zameling wel meer schoons. Wij hebben
in het Huis Van Loov al iets mogen zien
uit de verzameling van het Haarlems ge
meente-archief.
Deze expositie had geen grote artistieke
pretenties. De heer Bol doelt daar meer op.
En zo zien we hier veel, dat met. Dordrecht
niet alles te maken heeft. En dat is soins
erg mooi. Voor de gespecialiseerde liefheb
her is mogelijk alles te genieten. Volgens
de heer Bol is het kwantum op deze expo
sitie te gering voor degene, die deze ex
positie toeristisch af wil doen. Maar die
heeft dan nog het heerlijke Dordrecht met
die bedrijvigheid op de rivieren. En als hij
de Merwestad leert genieten zal hij mo
gelijk meer willen weten van wat hier
gebeurde en terugkomen. Hier in Dordt
bestaat nog steeds het bekende tekenge
nootschap „Pictura". En op de expositie in
hei Dordts museum ontmoeten we daarvan
nog verslag in de tekeningen van Abraham
van Strij (17531826) en Jacob van Strij
(17561815), die in hel „Geselschap Pic
tura te Dordrecht" (1787) naar hetzelfde
model werkten; de laatste met het meeste
succes. Dat die laatste veel meer kunste
naar was, blijkt wel uit de voor mij mooi
ste zaken van deze expositie: een rivier-
boomrijk landschap. Dat de eerste de min
dere was en een ietwat vervelende „bur
gerlijke" man wordt nog bevestigd door
schilderijen uit het bezit van dit museum
en ter gelegenheid van deze expositie weer
eens opgehangen.
Voor liefhebbers van wat wij wel plegen
te noemen de Romantische School zijn de
Schotels bekende namen. Tot de mooiste
tekeningen van deze tentoonstelling be
hoort dan ook een strandgezicht van Jo
hannes Christiaan Schotel (17871838). En
fraai is nog altijd te noemen „Schepen
voor de kust" van Petrus Johannes Schotel
(18081865). Ik noem verder nog enige
persoonlijke voorkeuren. Daartoe behoorde
dan een „Dorp in de duinen" van een
onbekend auteur, dat me lief is eigenlijk
om de herinnering aan meer: landschappen
van Giltay en Steyn. Waarmee voor mij
bewezen is dat in deze tijd nog waarde
vols genoeg toegevoegd kan worden aan
wat als waardevol erkend werd zonder dat
men zich geweld aan moet doen om iets
met volkomen nieuwe vormen te presen
teren.
Bij een botsing in Apeldoorn is de Beek-
bergense huisarts D. Pont verongelukt. Hy
reed met zijn wagen op dc Arnhemseweg
toen van de andere zijde een personen
auto naderde, die een voor hem rijdende
auto wilde passeren. Daardoor ontstond
tussen de passerende auto en de auto van
dokter Pont een frontale botsing. Dokter
Pont. die 56 jaar oud was, werd daarbij
zo ernstig gewond, dat hij na aankomst In
het St. Liduinaziekenhuis is overleden.
Zijn echtgenote, mevrouw G. Pont-Jon
ker, kreeg een hersenschudding, een hoofd
wond en een gekneusde schouder. De be
stuurder van de tegenligger kwam er met
enkele schaafwonden af.
.In Bergum is de 35-jarige motorrijder A.
Vissia uit Eestrum gedood bij een botsing
met een vrachtauto. H- reed met grote
snelheid over de bochtige Hillamaweg en
verloor in een der bochten de macht over
het stuur. Hij kwam daarbij op de linker
weghelft en reed in volle vaart tegen een
hem tegemoetkomende vrachtauto. De man
was op slag dood. Hij was gehuwd en had
drie jonge kinderen.
Maandagmorgen is op rijksweg 43 nabij
Uitwellingerga (Fr.) de 39-jarige G. Ger
ritsen uit Sneek, terwijl hij op zijn fiets
de rijweg overstak zonder op het verkeer
te letten, door een bus aangereden en op
slag gedood.
HAVANA (UPI) President Sukarnö
is per vliegtuig in de Cubaanse hoofdstad
Havana gearriveerd. Hij brengt een staat-
siebezoek van vijf dagen aan Cuba en hij
kwam uit Portugal. Waarnemers ver
wachten, dat premier Castro zijn idee, een
conferentie van ontwikkelingslanden vol
gens „Bandoeng-recept", te houden, met
Sukarno zal bespreken. De Latijns-Ameri
kaanse buren van Cuba hebben tot dus
verre weinig enthousiasme opgebracht voor
het idee van zulk een conferentie.
„Riviergezicht, met ruïne, links een
ruiter" (penseel in 0.1. inkt en water
verf, 120 X 190 mm.) van Jacob van
Strij (Dordrecht, 17561815).
Te genieten zijn landschappen van C. F.
Bendorp (1819—1897) en J. C. Bensdorp
(17661849), bloemen van Sophia de Ko-
ningh (1807—1870), een bijzonder fijne
kleine studie naar een nomadenkudde van
Govert (Gabriël) van der Leeuw, (1645
1688), die zich in Frankrijk De Lion en in
Italië De Leone noemde en een gevoelig
getekend portretje van Anthony Vreem
(1660—1681), die maar 21 jaar oud werd.
Er is werk -van Aart Schouman (1710
1792), die men met een afzonderlijke ex
positie wil gedenken. Aart Schouman is
van grote invloed geweest op Dordtse
tekenaars. Hij was een aquarellist van be
tekenis. Hij mocht gespecialiseerd in dieren
genoemd worden. Dat hij een goed schil
der was, bewijst een zelfportret elders in
het museum. Deze expositie is tot 7 juni te
bezichtigen.
Bob Buys
In het historische geboortehuis van Lud-
wig van Beethoven in de Westduitse
hoofdstad Bonn dat hevige bomaanvallen
door de geallieerden in 1944 doorstond, is
maandag brand gesticht door een zestig
jarige man die de aandacht op zich wil
de vestigen. Kort na in het vroeg-acht-
tiende eeuwse huis de brand te hebben
gestoken, gaf de dader, de zestigjarige
Botho von Steegen, zich bij de politie aan.
Een aan het museum verbonden assistente
zei: „Ik was doodsbang. De man was
beestachtig om te zien. Hij probeerde niet
weg te lopen, maar bleef daar maar staan
met een kwaadaardige grijns op zijn ge
zicht!
Von Steegen had zich aangesloten bij
een rondleiding door het Beethovenhuis.
Toen het gezelschap de Bonncrzaal had
bereikt, stak Von Steegen een zak in ben
zine gedrenkte vodden aan en wierp deze
op de vloer. Het kurkdroge antieke meu
bilair vatte onmiddellijk vlam. Een door
Beethoven bespeelde piano werd vernield,
naast andere meubelstukken en schilderij
en. De brandweer wist enkele honderden
originele manuscripten, waaronder een van
Beethovens eerste composities „Lied voor
Laura", in veiligheid te brengen. De da
der deelde op het politiebureau mede dat
hij eigenaar was geweest van een kleine
im- en exportzaak in Milaan, Italië, en
dat hij de aandacht van de wereld wilde
vestigen op de manier waarop hij in 1957
van zijn vrijheid werd beroofd door een
Italiaans gerechtshof dat hem veroordeel
de tot vier jaar gevangenisstraf wegens
frauduleuze handelingen. Begin 1960 was
hij uitgewezen en naar Duitsland terug
gestuurd. Sindsdien woonde hij in Bonn
en leefde van sociale zaken.
Von Steegen zal terecht moeten staan
wegens poging tot brandstichting en het
in gevaar brengen van mensenlevens. De
brand beperkte zich vrijwel tot de Bon
nerzaal. Het plafond, de vloer van de ka
mer waarin Beethoven het levenslicht aan
schouwde, werd geblakerd maar staat
niet op instorten. Een clavecimbel dat
eens in de Minoritenkirche stond en dat
door Beethoven werd gebruikt ter bege
leiding van het koor, werd ernstig bescha
digd.
I
