Bonn is vlak voor de topconferentie
vervuld van vrees en beven
Geruchtmakende films
op festival van Cannes
Zondag verkiezingen in
Baden-W ür ttember g
Dreigend isolement van West-Berlijn
en afstel van Duitse eenheid
Renault Bestelauto's
GARAGE DEN HOUT
BEA-helikopterdiensten
in Europa uitgesteld
Nederlandse in V.S.
in rivier verdronken
Allen willen winnen om met zijn allen
dezelfde regering te blijven vormen
ZATERDAG 14 MEI 1960
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
11
Vier vragen
Prins Albert naar
M-dag U in Utrecht
FLORA
"INTERUNIE" Parkstraat 30 - Den Haag
(Van onze correspondent in Bonn)
In de van welvaart zware en voor politiek vrij onverschillige Bondsrepubliek-
van-de-gewone-man koestert men geen enkele illusie over een succesvol verloop
van de topconferentie die maandag te Parijs begint. Te Bonn zegt men: „Het zou
al te mooi zijn, indien men als niet al te ruige vijanden uit elkaar zou gaan, als
men de dingen liet, zoals ze nu zijn, als men West-Berlijn West-Berlijn liet, als
men de status quo handhaafde". Midden in de grimmige aanloop, die de vier
partijen te Bonn juist in deze weken hebben genomen voor de Bondsdagverkie
zingen in september 1961, zou men hier dus een zekere eenheid naar buiten
mogen verwachten. Een topconferentie over onder meer de Duitse eenheid en
overleg zou op voorhand uitlopen op
socialisten in de ban bleef doen. Als de roze-achtige Berlijnse S.P.D.-burge
meester Brandt Bondskanselier Adenauer zou verwijten rozen in Rhöndorf te
kweken terwijl hij, de flinke Brandt, te Berlijn de kastanjes uit het vuur sleept.
Als C.D.U., S.P.D. en F.D.P. om het hardst zouden schreeuwen dat hun buiten
landse politiek alleen-zaligmakend is.
De werkelijkheid is, dat te Bonn het
dagelijkse politieke bedrijf geen seconde
is gestopt. Dit is het zwakke punt van
de Westduitse positie: in dit jaar voor
de verkiezingen is Bonn, topconferentie of
niet, het toneel van een wild touwtrekken
om de gunstigste startplaats voor de gro
te wedstrijd in september 1961 Ironisch
zou men kunnen zeggen, dat de toekomst
al begonnen is
Is het een wonder dat bij dit onver
droten gevecht de topconferentie voor ve
len een verre vergadering is? Kroesjtsjev
alleen maar een boze schreeuwerd uit Rus
land? De westelijke partners van Bonn
niet helemaal standvastige oude mannen,
die Adenauers droevige vermaningen om
hardheid en vastberadenheid bitter nodig
hebben? Dat begrippen als „wendbaarheid"
en „souplesse" hier direct synoniem wor
den verklaard met capituleren? Maar ook
dat het een farce is te geloven, dat de
gemiddelde Westduitser bereid is een deel
van zijn in vijftien jaar hard werken bij
elkaar geschraapte welvaart op te offeren
voor de Duitse eenheid? Die eenheid tus
sen Oost- en West-Duitsland, inclusief nog
verder oostwaarts gelegen gebieden, is
voor hem een kwestie zo niet van deze
dan toch van de volgende generatie
Vier vragen beroeren thans deze door
binnenlandse welvaart en politieke pro
blemen beheerste Duitse positie vlak voor
de topconferentie:
1. Wat valt er te verwachten inzake
de kwestie van de Duitse eenwording?
De-hereniging van Duitsland, aldus de
officiële zienswijze, is geen geisoleerd
probleem. Het is een wereldprobleem en
dus zijn de Grote Vier de Verenigde
Staten, de Sovjet Unie, Groot Brittannië
en Frankrijk verantwoordelijk voor de
oplossing ervan. Zo'n oplossing kan alleen
worden bereikt, nadat er een basis voor
ontspanning is geschapen. Die basis heet:
een gecontroleerde algemene ontwapening.
Juridisch zit de Westduitse zienswijze
verder goed in elkaar: de overeenkomst
van Potsdam (7 juli 2 augustus 1945)
verplicht de Grote Vier een vredesver
drag voor Duitsland op te stellen. Dit
akkoord gaat uit van Duitsland (grenzen
van 31 december 1937) als één geheel.
Op de Geneefse conferentie van 23 juli
1955, bevestigden de Grote Vier nog eens,
dat zij verantwoordelijk zijn voor de op
lossing van het Duitse probleem en voor
de Duitse hereniging.
De harde werkelijkheid is thans anders:
de Sovjet-Unie verkondigt sedert vier jaar
dat de Duitse hereniging een aangelegen
heid is van de Duitsers zelf. In Duitsland
bestaan volgens de Russen twee Duitse
staten, die met elkaar over een vredes
verdrag moeten praten. Met vele juri
dische kronkels hebben de Russen dit zelfs
uit het verdrag van Potsdam weten te ha
len, waarin echter nota bene gesproken
wordt over Duitsland „als geheel" en niet
over een tweestaten-theorie.
Voor Bonn, en voor het gehele Westen,
is Oost-Duitslands communistische regime
aanvaardbaar: het is een „koloniaal" be
wind, dat zijn directieven uit Moskou
krijgt. Het stoelt niet op vrije verkiezin-
Advertentie
1 ton ƒ6700.-; 11/2 ton ƒ6900.-.
Laadruimte 7 tot 8 m3.
Garantie: 6 mnd. incl. arb.loon.
Brandstofgebr. en onderhouds
kosten zeer laag. Wegligging van
de nieuwe typen, zowel leeg als
geladen als een personenwagen.
HOOFDAGENTE:
Prins Albert van België zal op 7 juni
naar Utrecht komen en de „M-dag U" bij
wonen. Hij is ere-voorzitter van de Bel
gische M (voor melk)-brigade. De prins zal
vergezeld worden door de Belgische minis
ter van Landbouw, J. A. baron de
Vleeschauwer.
Het gezelschap, dat per helicopter uit
Brussel komt, zal waarschijnlijk te Utrecht
op het z.g. kanaal-eiland in de buurt van
de Bernhardhal landen.
Naar men weet, zal ook Prinses Irene
een deel van de „M-dag U" bijwonen, even
als de minister van Landbouw, mr. V. G.
M. Marijpen.
De. „M-dag U" is een manifestatie van de
Nederlandse M-brigade voor Unicef en
wordt gehouden onder auspiciën van het
Nederlands Zuivelbureau.
gen. Het wil een confederatie met West-
Duitsland, als Bonn volkomen „ge-volks-
democratiseerd" is. Praten met dit regime
uit Oost-Berlijn betekent erkenning er
van. Betekent ook een afzien van de her
eniging op grondslag van de akkoorden
tussen de Grote Vier. Betekent het begin
van het einde. Want voor de Westduitsers
houdt een vredesverdrag met Oost- en
West-Duitsland samen, in: het volstrekt
afzien van de Duitse hereniging en het
afzien van de verantwoordelijkheid der
Grote Vier voor deze hereniging. Daarmee
zou de Bondsrepubliek als een onbe
schermd, geneutraliseerd gebied achter
blijven en snel in communistische handen
vallen.
Wat Bonn (en het Westen) wil is: her
eniging vrije verkiezingen vrijheid
voor een herenigd Duitsland. Het is een
wensdroom, want te Moskou wil men
geen herenigd Duitslanden zolang er
lieden als Kroesjtsjev en de zijnen in het
Kremlin zetelen, die aan vooruitgeschoven
posten als het bewind in Oost-Berlijn gro
te waarde hechten, zo lang blijft de oplos
sing van het Duitse probleem een oplos
sing met Sint Juttemis, ook al zegt het
gehele westen, dat het voortbestaan van
de kloof door Duitsland een gevaar voor
de vrede inhoudt.
Hoeveel mensen in het Westen willen
overigens echt deze Duitse eenheid? Wil
len er bovendien een pink voor in het
vuur wagen? De Gaulle heeft te Londen
onlangs duidelijk gezegd, dat Duitsland
„zoals het is" voor niemand een gevaar
betekent. Met andere woorden: Duitsland
zoals het zijn kan (Oost en West samen,
met zeventig miljoen inwoners), kan wèl
een gevaar zijn.
2) Hoe liggen de kaarten van de twee
miljoen Westberlijners?
Van 24 juni 1948 tot 12 mei 1949 door
stonden West-Berlijn, Bonn en de weste
lijke wereld de Russische blokkade. Se
dert Kroesjtsjevs rede van 10 november
1958 staat dit stadsdeel met zijn twee mil
joen inwoners onder nieuwe druk, die de
Westberlijners zelf vrij koud laat.
Uitgangspunt voor de positie van het
stadsdeel is de Russisch geallieerde over
eenkomst van 12 september 1944.
Daarin staat dat de westelijke machten
recht op bezetting van Berlijn hebben en
recht op toegang tot hun sectoren in de
stad. Op 3 oktober 1954 plaatsten de wes
telijke mogendheden daar een eigen steun
tje naast: een aanval op Berlijn betekent
een aanval op het gehele westen.
De Russen (en vooral de Oostduitse
communisten) voelen West-Berlijn vol
welvaart, een uitdaging aan het oosten,
een etalage van westelijke vrijheid als
een doorn in het eigen vlees. Openlijk van
de kaart vegen, is na de mislukte blokka
de en na 3 oktober 1954 niet meer mo
gelijk. Op 27 november 1958 stelde Kroes
jtsjev voor: West-Berlijn moet een vrije
stad worden, gedemilitariseerd en onaf
hankelijk van de Bondsrepubliek. Dat
voorstel was en is onaanvaardbaar: aan
vaarding zou de Duitse eenheid helemaal
onmogelijk maken (drie Duitse staten
De communisten zouden in en uit kunnen
lopen en de Westberlijnse economie ge
makkelijk kunnen gaan beheersen.
Voor Bonn, West-Berlijn en het Westen
kan er dan ook geen sprake zijn van een
vrije stad West-Berlijn. Het Westen houdt
troepen in West-Berlijn tot de Duitse her
eniging via vrije verkiezingen is bereikt,
aldus het westelijke antwoord op het Rus
sische voorstel. En na nauwkeurig uitplui
zen rekende men de Russen ook voor, dat
Berlijn nooit een deel van het Oostduitse
territorium kan zijn, zoals de Russen be
weren. Het was er, juridisch, namelijk
eerder dan de Oostduitse staat.
3. Wat vreest Bonn van de nabije toe
komst?
Het doel van Bonn is nu het Westen
geen stap achteruit te laten gaan inzake
het Duitse probleem en Berlijn. Iedere
concessie is voor bondskanselier Adenauer
en de zijnen uit den boze: Wie de Russen
een vinger geeft, is al gauw zijn hele
arm kwijt, zegt men hier. Anderzijds: als
er geen nieuw akkoord over Berlijn zou
worden bereikt, dreigt een Russisch-Oost-
duits vredesverdrag. Dreigen Oostduitse
controlemaatregelen op de toegangswegen
van West-Duitsland naar West-Berlijn.
Dreigen incidenten tussen westelijke troe
pen en Oostduitse politie. Dreigt.
Men beseft te Bonn zeer goed, dat het
Westen in Berlijn in een soort politieke
val zit. 1. Aanvaarding van de Russische
voorstellen loopt uit op het ondermijnen
van de goede geest in West-Berlijn en ten
slotte op capitulatie. 2. Verwerping loopt
uit op conflicten. Zeer goed ook weet men
dat het Oostduitsers en Russen er aller
eerst om te doen is de band tussen West-
Berlijn en Bonn door te snijden en dat
deze opzet in bepaalde westelijke landen
weliswaar niet voor de volle honderd per
cent maar toch wel voor een klein deel
zou kunnen worden aanvaard.
Over blijft voorlopig het westelijke voor
stel van 28 juli 1958: Geef West-Berlijn
een overgangsovereenkomst, waarin van
westelijke zijde kleine concessies (vermin
dering inlichtingendiensten, vermindering
westelijke troepen en dergelijke) zouden
kunnen worden gedaan. Maar handhaaf de
westelijke toegangsrechten naar Berlijn,
zowel in de lucht als over land. Ook hier
in ziet Bonn een gevaar. Zo'n akkoord,
dat het Westen rechten op Berlijn blijft
geven, zou Kroesjtsjev kunnen gebrui
ken als westelijke concessie óf als niet-
tegen-te-houden eenzijdige Russische daad
voor een afzonderlijk Russisch vredes
verdrag met Oost-Duitsland, dat de wes
telijke rechten óók zou moeten garande
ren. En dat vredesverdrag verheft Oost-
Duitslands regime hoog in de diplomatie
ke lucht en zet een streep onder het stre
ven naar de Duitse eenheid.
4. Kan Bonn iets doen.
De Westduitse regering kan in feite te
gen dit alles niets doen. Wanneer ze géén
rem zou zetten op bij voorbeeld Britse
pogingen tóch met de Russen tot een
nieuw akkoord inzake Berlijn te komen,
gaat men in de Bondsrepubliek zelf te
keer en wordt er gesproken over „ver
raad" en dergelijke. Ageert men wèl, dan
spreekt het Westen over Duitse stijfkop
pigheid en onwil. „Kan Bonn iets doen?"
moet een vraag zonder antwoord blijven.
'Advertentie
HONDEN-
BROOD
Vraagt monster en GRATIS
hondenboekje bij
FLORA - Postbus 28 DORDRECHT
De Britse luchtvaartmaatschappij B.E.A.
is genoodzaakt haar plannen met betrek
king tot het invoeren van regelmatige
helikopterdiensten in Europa met één jaar
op te schorten, aldus heeft een woord
voerder van de B.E.A. meegedeeld. De
maatschappij heeft nog geen beslissing ge
nomen welk type helikopter hiervoor zal
worden aangeschaft.
In eerste instantie lag het in de bedoe
ling, dat de B.E.A. het volgend jaar een
helikopterdienst zou openen tussen Pen
zance in het zuidwesten van Engeland en
de Scilly-eilanden. In 1962 zou de maat
schappij dan beginnen met het uitvoeren
van internationale verbindingen per heli
kopter van Londen naar Parijs, en mo
gelijk ook naar Brussel. Deze laatste lijnen
zullen nu echter nog tot 1963 met gewone
vliegtuigen worden onderhouden.
Ook is er sprake van geweest, dat Am
sterdam met Londen verbonden zou wor
den door een regelmatige helikopterdienst
van de B.E.A. Hiervoor is echter nog geen
bepaalde datum vastgesteld.
HACKENSACK, NEW JERSEY (UPI)
De politie hier stelt een onderzoek in naai
de omstandigheden welke geleid hebben
tot de dood door verdrinking, van mevrouw
Roberta Robbins, 32, wier ouders tijdens de
Tweede Wereldoorlog in Nederland zijn
gestorven en wier gescheiden echtgenoot
nog in Rotterdam woont. Het lijk van de in
Amerika geboren vrouw, die haar meisjes
naam aannam, na haar echtscheiding van
K. van der P. uit Rotterdam, werd gisteren
gevonden, liggend op de modderige oever
van de Hackensack-rivier. De lijkschou
wing wees verdrinking als doodsoorzaak
aan, doch de politie is er niet zeker van
of de vrouw zelfmoord heeft gepleegd of
vermoord is.
Een zwager, Carolus van der H., uit Lodi,
New Jersey, weigerde met de pers te pra
ten en een broer, John Robbins, ook uit
Lodi, bleek voor journalisten onvindbaar.
Het tweejarig zoontje van de vrouw be
vond zich onder de hoede van familie, die
op 9 mei de vermissing van Roberta heb
ben aangegeven.
Mevrouw Robbins, die op 11 maart van
dit jaar naar de V.S. terugkwam, na haar
echtscheiding in Rotterdam, werkte in
Hacksensack als serveerster. De politie
ondervraagt thans personen die haar ken
den enp robeert haar gangen van de laatste
tijd na te gaan.
De politie vernam, dat de vader van me
vrouw Robbins, die met zijn gezin naar Ne
derland ging toen mevrouw Robbins een
kind was, in Nederland gedood is tijdens
de Tweede Wereldoorlog. Haar moeder
overleed een paar maanden later. Drie
broers en twee zusters zijn nog in leven.
Advertentie
Voor iets lekkers naar JOS DEKKERS
„De BESTE CROQUETTEN van Haarlem"
Kruisweg 29-31. Telefoon 21647
(Van onze medewerker)
CANNES De eerste week van het in
ternationale filmfestival te Cannes werd
zojuist afgesloten met de vertoning van
een in coproduktie van Italië en Frankrijk
gemaakte film, die in Italië wolken stof
heeft doen opwaaien: Federico Fellini's
La Dolce Vita (Het zoete leven).
Voor de vertoning van die film, op het
festival gepresenteerd door Italië, dat niet
slechts de regisseur ervan en diens echt
genote, de beroemde actrice Giuletta Ma-
sina, had afgevaardigd, maar bovendien
een heel leger medespelenden, bestond
enorme belangstelling men betaalde
„zwarte toegangsprijzen" en vocht om
een der voorstellingen van deze film te
kunnen bijwonen en dan natuurlijk bij
voorkeur die, waarin Fellini en zijn mede
werkers aanwezig waren.
Vooral wie zo'n 70 of 80 nieuwe francs
(55 a 60 gulden voor een toegangsbewijs
op de zwarte markt had neergeteld, zal
wel. teleurgesteld zijn geworden. La. Dol
ce Vita is stellig éen bijzonder knap ge
maakte hoogst belangwekkende film, maar
Advertentie
AANDELENBEZIT?
MAAR DAN MET BEPERKT RISICO!
Met één „Interunie" koopt U een aandeel in 300
zorgvuldig geselecteerde binnen- en buitenlandse
fondsen.
Inlichtingen hij iedere hank en commissionair
N.V. INTERNATIONALE BELEGGINGS UNIE
(Van onze correspondent in Bonn)
In een der landschappelijk mooiste
Westduitse deelstaten, Baden-Württemberg
worden zondag verkiezingen gehouden, die
met het oog op de Bondsdagverkiezingen
in september 1961 bijzondere waarde heb
ben. Meer dan bij vorige verkiezingen in
deelstaten worden ditmaal in het land van
Zwarte Woud, spaarzame Zwaben en voor
treffelijke Frankenwi.in parolen uit Bonn
gehoord. Niet voor niets hield Adenauers
partij, de C.D.U., hier, in Karlsruhe, haar
congres
Baden-Württemberg wordt op het ogen
blik geregeerd door een kabinet onder lei
ding van een C.D.U.-minister-president,
de knappe, handige Kiesinger. In feite
wordt er geregeerd zonder oppositie: de
C.D.U. (met 56 van de 120 zetels), de
S.P.D. (36 zetels) en de F.D.P. (21) zitten
alle in de regering, alleen de Vluchtelin-
genpartij B.H.E. (7 zetels) staat er naast,
maar vervult niet de rol van oppositie
groep. Provinciaal gezien speelt hier op
de achtergrond de eis van bepaalde groe
pen in Baden, die opnieuw een scheiding
tussen Baden en Württemberg willen.
Het oude Baden was tot; 1918 een groot
hertogdom en werd daarna een „vrij
staat". De geschiedenis van dit gebied is
men kan het overal aan oude kastelen
en monumenten merken zeer rijk aan
historische gebeurtenissen, die terug gaan
tot de elfde eeuw. De Baden gaan door
voor bemiddelaars tussen de Duitse en de
Franse cultuur, voor mensen met een li
berale inslag. Maar ook Württemberg kan
wijzen op een rijke historie, onder meer
als koninkrijk. Met beide gebieden is na
de eerste wereldoorlog nogal gesold: ex-
ontstonden de deelstaat Baden-Württem-
berg-Hohenzollern. In 1952 stichtte men
de deelstad Baden-Württemberg, nadat
er een volksstemming was gehouden in
1951. Deze nieuwe deelstaat is iets
groter dan ons land, maar heeft
slechts zeven miljoen inwoners, van wieJ
een kleine meerderheid protestant en on
geveer 48 percent rooms-katholiek is.
Separatisten
In het oude Zuid-Baden is evenwel ver
zet blijven bestaan tegen deze integratie
politiek. Veel heeft dit niet meer om het
lijf, ook al stemden de Zuid-Baden in 1951
voor het herstel van de vooroorlogse situa
tie met splitsing in twee delen. Het res
tant van dit verzet vindt men in de Badi-
sche Volkspartij, die weinig aanhang
heeft en zich voor zondag verbonden heeft
met de rechtse Deutsche Partei en de
Bond van Boeren en Wijnbouwers. De
C.D.U. mc«st niets hebben van een sa
mengaan met de Badische Volkspartij.
Daarmee is het zuiver provinciale ac
cent van deze deelstaatverkiezingen afge
handeldZondag gaat het allereerst om
de harde werkelijkheid van dë gehele
Westduitse politiek. De C.D.U., die in
1956 bij de vorige provinciale verkiezin
gen 42,6 percent der stemmen kreeg, wil
aansturen op een percentage van 52,8 pet,
dat zij bij de Bondsdagverkiezingen in
1957 kreeg. De partij is er voorts op uit
de nederlaag, die zij onlangs in Beieren
tegen de S.P.D. leed, goed te maken.
Geen interesse
Socialisten en liberale F.D.P.-ers willen
kennelijk beide een been aan de grond
houden en mede de regering helpen vor
men. Zo ziet men bij deze verkiezingen
het politiek ietwat verbijsterende beeld,
dat allen willen winnen, om met zijn allen
dezelfde regering te blijven vormen. Men
acht blijkbaar een grote oppositie uit den
boze, omdat dat. zou kunnen leiden tot te
genstellingen tussen Baden en Württem
bergis het verwonderlijk, dat daar
door de gewone kiezer met geen stok naai
de verkiezingsvergaderingen is te krijgen?
Hem interesseert slechts het feit dat er
slapjes geregeerd wordt en dat de rege
ring te Stuttgart braaf 110.000 ambtenaren
in dienst houdt, voor wie zij veertig per
cent van de gehele staatsbegroting moe1-
uittrekken
de wijze waarop Fellini in den brede, bij
na drie uur lang, orgieën schetst in al
lerlei kringen van de Romeinse bevol
king, extravanganties tekent van filmster
ren en tevens iets onthult van de walge
lijke praktijken van schandaaljournalis
ten en sensatiefotografen in de Italiaanse
hoofdstad, heel die uitstalling van deca
dentie en verrotting, gaat op den duur te
genstaan.
Als het zo erg is als Fellini meent, dan
is de decadentie er even ver voortgeschre
den als in het Romeinse keizerrijk van het
begin onzer jaartelling; als het minder
erg is en natuurlijk is het mogelijk,
dat Fellini, bij al zijn onmiskenbare eer
lijkheid, toch tot een zekere artistieke
overdrijving is gekomen dan vraagt
men zich af, waarom het nodig was, zo-
langdurig te wroeten in het vuil, zonder
daar ook maar één lichtpunt tegenover te
stellen. Aan het slot wordt de hoofdfiguur
van Fellini's verhaal, een schandaaljour
nalist van middelmatige kwaliteiten maar
met grote ambitie (meesterlijk uitgebeeld
door Marcellb Mosfi-öiahni), gewenkt door
een zuiver, gaaf, jong meisje, die hem
iets. toeroept.-;, Daarmee' dieeft Fellini „het
ware leven" willen symboliseren, maar de
journalist verstaat het meisje niet en ver
volgt zijn weg en de bioscoopbezoekers zal
de symboliek stellig ontgaan, zoals ze ook
mij ontgaan zou zijn, als ik niet tevoren
iets over Fellini's bedoelingen had gele
zen.
Met zeer groot vakmanschap gemaakt
is de film ongetwijfeld en de rolverdeling,
zowel als de spelleiding zijn voortreffelijk
ten slotte is Fellini stellig een van
Europa's grootste cineasten en dat vak
manschap, die artisticiteit, verloochenen
zich niet. De film kreeg vrij bescheiden
applaus van een deel van het publiek, dat
zich na de voorstelling overigens meteen
in de discussies stortte.
Ben Hur: grootse avonturenfilm
Het festival was begonnen met de ver
toning, buiten mededinging van de Ame
rikaanse miljoenenproduktie Ben Hur, die
nauwelijks andere pretenties heeft dan
een avonturenfilm te zijn (dat zei ons al
thans de regisseur, William Wyler, waar
mee hij een belangrijk deel van de pu
bliciteit voor deze film ondergroef..). Be
oordeeld op dat vlak, van de pretentie
loze, of desnoods pretentievolle avontu
renfilm is Ben Hur onderhoudend al
is ruim 31/» uur een hele zit in de bios
coop! en in sommige scènes zelfs heel
spannend, met name in die van de be
roemde wagenrennen, waarbij de Jood
Ben Hur zijn Romeinse tegenstander Mes-
sala overwint.
De Deense kleurenfilm Paw, van Astrid
Henning-Jensen, behoorde tot de charman
te middelmaat en had voor Nederlanders
een speciale aantrekkelijkheid: de hoofd
rol wordt gespeeld door een Arnhems jo
chie van Antillaanse afkomst: de twaalf
jarige Jimmy Sterman, die blijkbaar het
zelfde acteursbloed heeft als zijn vader
Jip en zijn oom Otto Sierman.
Op het filmfestival in Cannes is
Federico Fellini's nieuwste film „La
Dolce Vita" gepresenteerd. De foto
toont, de artiesten die in deze gerucht
makende film de hoofdrollen vervul
len, v.l.n.r.: Anduk Aimee, Marcello
Mastroianni, Nadia Gray en Masali
Noel.
De acteur Michel Simon en de voor
zitter van de jury Georges Simenon.
Tol de hoogtepunten van de eerste week
behoorden een Griekse en een Russische
film. waarvan de eerste stellig binnenkort
en de tweede vermoedelijk ook in Neder
land in vertoning zal komen: resp. Nooit
op'zondag, van de befaamde oorspronkc-
lijk-Amerikaanse regisseur Jules Dassin
(Naked City, Du Riffifi chez les Hommes,
Hij die sterven moet), en De ballade van
de soldaat, gemaakt door een jonge Rus
sische cineast, Grigori Tsjoekrai, wiens
eersteling, De 41ste genaamd, enkele ja
ren geleden te Cannes en in ons land de
aandacht trok.
Als ik u vertel, waarover de zeer komi
sche, van leven bruisende Griekse film
handelt, dan fronst u de wenkbrauwen:
over de pogingen van een Amerikaans toe
rist in Griekenland om een juffrouw van
niet al te zware zeden tot een andere le
venswandel te brengen, een poging die vol
slagen mislukt. Regisseur-draaiboekschrij
ver Jules Dassin. die vroeger toneelspe
ler is geweest, stelt zelf de Amerikaan
voor, met Melina Mercouri als zijn tegen
speelster. Hij heeft dit onderwerp, on
danks alle humor, die hij in de film
bracht, behandeld met zoveel goede
smaak, dat niemand aanstoot neemt aan
het met heel veel vaart vertelde verhaal.
De film had daverend succes.
De ballade van de soldaat.
Hét thema van oorlog en verzet blijft de
"filmers uit Oosteuropese landen inspireren
en ook die uit Joegoslavië. De Russische
film „De ballade van de soldaat" speelt
tijdens de tweede wereldoorlog en vertelt
van de grote liefde, die een jong soldaat
beleeft tijdens een kort verlof. De film is,
zonder enige exclamatie en zonder ook
maar een spoor van „propaganda", in
heel de gewone menselijkheid van haar
verhaal wellicht het scherpste pleidooi te
gen de oorlog, dat ooit op het witte doek
kwam iedereen werd erdoor getroffen
en de pers was unaniem in haar verwach
tingen voor een grote, mischien wel dé
grote prijs.
Joegoslavië leverde met Negende Cir
kel een sympathieke film over een jon
gen, die in de oorlog, hoewel hij verliefd
is op een ander meisje, met een Joods
vriendinnetje trouwt om haar voor depor
tatie te vrijwaren. In het begin voelt hij
dit (schijn-)huwelijk als een belasting van
zijn vrijheid, maar allengs gaat hij wer
kelijk van zijn jonge vrouw houden. Als
ze toch in een concentratiekamp terecht
komt, poogt hij haar daaruit te bevrijden,
een poging die ze beiden met de dood
moeten bekopen. De film is eenvoudig ge
houden, gevoelig en eerlijk. Drie heel jon
ge mensen, een jongen van nog geen twin
tig jaar en twee meisjes van resp. zes
tien en zeventien jaar, speelden de hoofd
rollen. Ze werden enthousiast toegejuicht
en letterlijk bestormd om handtekeningen.
Vanmiddag werd de eerste vertoond van
de beide korte films, die Nederland te
Cannes bijdraagt, namelijk Wadlopers van
de fotograaf-cineast Emile van Moerker
ken, die vroeger een zekere naam heeft
gemaakt met zijn Koekoekswals. Wadlo
pers is een voortreffelijk-gefotografeerde
kleurenfilm over een gevaarlijke sport,
waarbij Van Moerkerken niet alleen ver
telt over de drie jonge mensen, die bij eb
door de waddenzee naar Rottum lopen,
maar ook aandacht schenkt aan flora en
fauna van die wadden. Helaas was er juist
nu slechts weinig publiek in de zaal, maar
diegenen, die de bioscoopzaal verkozen
hadden boven de heel zonnige Croisette,
reageerden bijzonder sympathiek. Van
Moerkerken kon zich van die ontvangst in
persoon overtuigen hij is dezer dagen
te Cannes als gast van het festival.
Jan Koomen
