van Gromyko op Amerika Lodge pareert scherpe aanval Vloedgolf op Hawaii en Japan: Berst honderden doden en vermisten OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER VOORTVLUCHTIGE MASSAMOORDENAAR EICHMANN IN ISRAEL VOORGELEID Dodental in Chili nadert 400 Russen leveren de Amerikanen uit VESPA J. J. VAN KOOTEN MORRIS 6eforeyouP>uij! Hospitaalschip aan kop in race Fresco sportjasjes van Joseph Sykes 119,50 House of England Zonnige perioden In de krant van heden: Het woord is aan Luchtje scheppen Als u gaat verhuizen •J FLEUR VOOR •X BAD EN STRAND §2 S* 74e JAARGANG No 267 Directie, Redactie, Administratie Grote Hout straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DINSDAG 24 MEI 1960 Haarlems Dagblad 305© JAARGANG No 115 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. v. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt Directie: P. W. Peereboom en Mr. EL C. van der Mije Elke dag iets nieuws! Na3sl onze Eng. blauwe flannel blazers (v.a 79,50), thans 4-draads Fresco in uni kleu ren. Sterk en heerlijk koel! Van dit Eng. fabrikaat ook kostuums (1 99,50) voor de verwende maatcliënt. Amsterdam, Regul;ersb.-ees I! -2. tegenover Tuschinsk: (Van onze correspondent in de V.S.) Andrei Gromyko, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, heeft na een rede, die een uur duurde in de Veiligheidsraad te New York een resolutie ingediend, die een veroordeling uitspreekt over het binnenvliegen van Ameri kaanse vliegtuigen in andere staten. De resolutie beschouwt zulke expedities als agressieve daden, en eist van Washington hiermee terstond en voorgoed op te houden. Gromyko's rede, die scherp van toon was, bracht geen wezenlijk nieuwe elementen in het geding. Dat de woordvoerder van de Sovjet-Unie de Ameri kanen zo veel mogelijk trachtte te kwetsen, kan blijken uit het feit dat hij het gedrag van de Verenigde Staten vergeleek met het gedrag van Japan vlak voor Pearl Harbor. Japan zond destijds glimlachende en beleefde afgezanten naar Washington, terwijl het tegelijk een verraderlijke agressie voorbereidde. Gro myko voegde aan deze scherpe uitval toe dat hij niet wilde beweren, dat Wash ington een oorlog heeft ontketend tegen de Sovjet-Unie. Hij wilde slechts wijzen op wat hij noemde het perfide gedrag van Eisenhower die Kroesjtsjev in Camp David hartelijk ontving, terwijl de Amrikaanse luchtmacht agressieve daden boven de Sovjet-Unie uitvoerde, die door Eisenhower waren goedgekeurd. Zelden was de zaal van de Veiligheids raad zo vol als maandagmiddag toen de Sovjet-Unie een poging ondernam hel ge drag van de Verenigde Staten door dit hoge college veroordeeld te krijgen. De perstribune was niet groot genoeg om alle journalisten een plaats te geven. Ge durende de gehele zitting waren de gc- schutslopen der televisiecamera's gericht op de helder verlichte hoefijzervormige tafel, waarom de leden van de raad zich hadden geschaard. Gromyko is er met de jaren wel dikker doch niet vrolijker op geworden. Hij mist ten enenmale het theatrale van Visjinski of van Kroesjtsjev. De minister las zijn rede met eentonige stem op, slechts zo nu en dan wat nadruk verlenend door een enkel gebaar. De vlucht van het Amerikaanse toestel vlak voor de topconferentie wees er vol gens Gromyko kennelijk op dat Washing ton de topconferentie wilde torpederen. Hij spotte met Eisenhowers plan de UNO te gebruiken voor inspectievluchten. Op die manier zou de UNO volgens de Rus gaan werken voor het Pentagon. De woordvoerder van de Sovjet-Unie stond sterk toen hij de schending der na tionale grenzen ontoelaatbaar achtte. Zulk een schending kon zijns inziens onmoge lijk worden gerechtvaardigd door het feit dat Washington van oordeel is dat de Sovjet-Unie te geheimzinnig zou zijn. Gro myko achtte zulk een rechtvaardiging absurd en gebruikte zelfs het woord ban dietachtig als een kenschetsing van het Amerikaanse gedrag. Hij sprak van piratenmoraal, van een morele standaard van wilden, toen hij als de Amerikaanse opvatting naar voren bracht dat Powers zelfmoord had moeten plegen teneinde te voorkomen dat Ameri- ka's naam in een kwade reuk zou komen. Verwachting tot morgenavond: Koude nacht. Morgen overdag zonnige perioden en op de meeste plaatsen droog weer. Matige tot zwakke wind, aan vankelijk tussen west en noord west, later krimpend naar zuid. Overdag dezelfde temperaturen als v andaag of iets hogere. Volledige weerrapporten op pagina twee Cabot Lodge, Amerika's vaste vertegen woordiger in de Veiligheidsraad, heeft een stem als een klok. Hij is een figuur, die ervan houdt voor dc galerij te spreken en de taak die hij thans kreeg toegewezen gaat hem vlot af, misschien soms al te vlot. Wanneer hij spreekt over „een en kele onschuldige waarnemingsvlucht" die alle stampij veroorzaakt zou hebben, ba gatelliseert hij de kwestie schromelijk. Het Amerikaanse vliegtuig was beslist geen vredesduif en opzettelijke schending van nationale grenzen is nu eenmaal niet zo iets onbelangrijks. Maar in het alge meen was Lodges verweer helder. Te recht zocht hij aan het slot zijn kracht in een tegenaanval. Correcties Twee zaken uit Gromyko's rede wenste Lodge prompt te weerleggen: Gromyko had beweerd dat dergelijke vluchten offi ciële Amerikaanse politiek waren geble ven. Lodge citeerde Eisenhower die heeft medegedeeld dat deze vluchten zijn ge staakt en niet zouden worden hervat. Zou men met de Sovjet-Unie kunnen komen tot een verdrag over het open luchtruim, dan zou zulk een verdrag permanent van kracht kunnen blijven. Het tweede punt dat Lodge weerlegde betrof de agressie waarvan Gromyko de Verenigde Staten had beticht. Een defini tie voor agressie is nog steeds niet in de UNO uitgewerkt, doch Lodge kon in de vlucht van een licht, onbewapend een- mansvliegtuig geen agressie zien. Hij wenste niet te twisten over de vraag waar om Kroesjtsjev dergelijke vluchten niet naar voren had gebracht, toen hij Eisen hower sprak in Camp David, doch wel toen hij hem in het openbaar te Parijs ontmoette. Waarom wenste Kroesjtsjev thans ineens de spanning op te voeren? Lodge wenste niet in detail de spionage te bespreken die de Sovjet-Unie pleegt, hij gaf slechts een lange lijst van spionnen die sedert de dood van Stalin in Amerika heb ben gewerkt. Onder anderen noemde hij Kririllov die tijdens Kroesjtsjevs bezoek werd betrapt toen hij inlichtingen tracht te te krijgen over codemachines in Ameri ka. Tegenaanval Daarna zette Lodge zijn tegenaanval pas goed in. Kroesjtsjev had zich zo bekom merd getoond over het internationale recht, maar waaruit had Ruslands be zorgdheid vöor internationaal recht geble ken in 1950 in Korea of in 1956 in Honga rije? Was het wonder dat andere landen zich zo goed mogelijk trachtten te bevei ligen tegen mogelijke verrassingsaanval len van de Sovjet-Unie? De kern van de zaak is volgens Lodge de mogelijkheid van een plotselinge algehele vernietiging. De zaken die Gromyko naar voren bracht zouden slechts symptomen zijn. Het debat wordt vandaag voortgezet. De Russische resolutie heeft geen kans aanvaard te worden. Compromis Vier leden van de Veiligheidsraad, Ar gentinië, Ceylon, Ecuador en Tunis, heb ben een resolutie ingediend waarin de vluchten over de Sovjet-Unie niet zijn vermeld, doch waarin wordt aangedron gen dat de grote mogendheden hun pogin gen zullen voortzetten om tot ontwapening te komen en tot stopzetting van de kern proeven. Bovendien dringt die. resolutie er dan op aan dat onderhandelingen zullen worden geopend over de technische aspec- Henri Cabof Lodge ten van maatregelen tegen een verras singsaanval. De resolutie verzoekt de gro te mogendheden de onderhandelingen zo spoedig mogelijk te hervatten en daarbij gebruik te maken van de bijstand van de Veiligheidsraad en andere UNO-organen. President Eisenhower zal donderdag een half uur voor radio en televisie spreken. Hij zal het Amerikaanse volk verslag uit brengen van de gebeurtenissen in Parijs en een uiteenzetting geven van het stre ven van de vrije werled in de toekomst. pag Weerrapporten Uit het binnenland 2,U Op de Praatstoel 3 Buitenlands nieuws 3, 5 Reisindrukken uit '1 'sjec hoslow ak ije Uit stad en omgeving 7, 9 Agenda van Haarlem en IJ mond 11 Feuilleton 13 Horen en Zien 13 Boekenhoekje 13 Beeldverhalen 13 Economisch nieuws 15 15 Scheepsberichten 15 Dit nummer bestaat uit twintig pagina's Advertentie BERLIJN (Reuter) Een woordvoerder van de Russische ambassade in Oost-Ber- lijn heeft heden bekendgemaakt, dat de Dakota van de Amerikaanse luchtmacht, die vrijdag boven Oost-Duitsland tot dalen werd gedwongen, met de negen inzitten den, op de plaats van de landing aan een Amerikaanse vertegenwoordiger zal wor den overgedragen. Advertentie HOUTPLEIN 18 - 20 TEL. 16615 - 12000 JERUZALEM (UPI) - Een schok van verrassing en van genoegdoening ging maandag door het Israëlische volk toen Ben Goerion in het parlement de vol gende verklaring aflegde: „Ik moet de Knesset verwittigen, dat kort geleden een van de grootste nazi-oorlogsmisdadigers, Adolf Eichmann, die samen met de nazi leiders verantwoordelijk was Voor wat zij noemden „de definitieve oplossing van de Joodse kwestie" dat wil zeggen de verdelging van zes miljoen der Joden van Europa cevonden is door de Israe- •urojx* w- lische veiligheidsdienst. Adolf Eichmann bevindt zich reeds in arrest in Israel en zal binnenkort in Israel berecht worden, krachtens de bepalingen van de wet voor de berechting van nazi's en hun colla borateurs". Kort nadat premier David Ben Goerion in het Israëlische parlement had meege deeld dat Adolf Eichmann 'gearresteerd was. verscheen de thans 54-jarige voor malige SS-kolonel voor rechter Yedidya Levi in Jaffa. Hij werd voorgeleid en na het voorlezen van een voorlopige ten laste legging weer teruggebracht naar een ge vangenis. Het voorarrest van Eichmann is met veertien dagen verlengd. Adolf Eichmann, gladgeschoren en keu rig gekleed, stond stram in de houding toen rechter Levi de voorlopige tenlastelegging oplas. „U wordt ervan beschuldigd de dood te hebben veroorzaakt van miljoenen Joden in Duitsland en de bezette gebieden, in de jaren van 1938 tot 145. Bent u Karl Adolf Eichmann?" „Ich bin Adolf Eichmann", gaf de ver dachte toe. Hij zei verder niets, slechts verzocht hij een verdediger. Zo is aan een speurtocht die vijftien jaren duurde een einde gekomen. De grote vraag is thans, waar Eichmann, op wie een speciale afdeling van de Israëli sche inlichtingendienst al sinds het eind van de Tweede Wereldoorlog jacht maakte, gearresteerd is. Enkele maanden geleden werd in Tel Aviv meegedeeld, dat Eich mann in Koeweit gesignaleerd was. Daar, of in Latijns-Amerika, moet Eichmann ge grepen zijn. Maar hoe de arrestatie zich heeft toegedragen weten momenteel alleen enkele ingewijden. De mededeling van Eichmanns arrestatie kwam volkomen onverwacht. Het Joods Wereldcongres heeft zijn voldoening over de arrestatie uitgesproken. Ben Goerion heeft meegedeeld, dat Eich mann berecht zal worden onder de wet op nazi-oorlogsmisdaden. Deze wet kent voor ernstige gevallen de doodstraf. Het proces zal, naar Ben Goerion verklaarde, niet lang op zich laten wachten. (Zie verder pag. 5) Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 IEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 REGEN- EN TWEEDJASSEN Gustav le Bon: Leuzen kunnen toverkracht hebben. Duizenden hebben zich rnet blijdschap laten doden voor woorden, die zij niet konden begrijpen en die dan ook geen redelijke zin hadden. Bericht aan onze adverteerders In verband met het feit dat ons blad op donderdag 26 mei (Hemelvaartsdag) niet verschijnt, dienen advertenties bestemd voor vrijdag 27 mei, uiterlijk WOENSDAGMIDDAG 25 MEI, 12 UUR in ons bezit te zijn. Van opdrachten die ons later bereiken kan plaatsing op 27 mei niet worden gega randeerd. DE ADVERTENTIE-AFDELING Op de Euromast in Rotterdam is de verkoop begonnen van de zomerpost- zegels. Er werden 25 ballonnetjes opge laten, waarbij vijf met twee toegangs bewijzen voor de Floriade en een vrij briefvoor een pakket bloembollen. De oplating geschiedde door prof. ir. G. H. Bast, directeur-generaal van de P.T.T., mevrouw E. Krelage-Keppel Hesselink en staatsraad mr. W. F. Schokking. Het Nederlandse ministerie van Buiten landse Zaken heeft bericht ontvangen, dat de Nederlandse kolonie te Santiago en Valparaiso en omgeving ongedeerd is. (Vervolg op pag. 3) De haringvloot is maandag uitgevaren. Het topje van de mast bood plaats aan de varensgast., die tot hel laatst een groet aan vrienden en verwanten wilde brengen. HONOLOELOE, (UPI). - De vloedgolf die maandag in beweging werd gezet door de aardbevingen in Chili heeft in de avond en nacht de kusten van Hawaii, Australië, Japan en de Amerikaanse westkust bereikt. Het ergst waren, voorzover nu be kend is de gevolgen in Japan, waar aan de noordkust golven van tien meter hoogte tegen vissersdorpen sioegen. Volgens het Japanse pers bureau Kyodo kwamen ,51 mensen om het leven en worden 114 vermist. De verhingen met veel vissersdorpen zijn verbroken. Zwaar getroffen wer den ook de Hawaii-eilanden, waar de noodtoestand is afgekondigd. De politie van het hoofdeiland Hilo houdt rekening met een dodencijfer van 50. Er worden 27 mensen ver mist en 57 zijn gewond. Het water drong hier door tot in de steden en vernielde er veel huizen. De vloedgolf, die in de richting van Australië en de Amerikaanse Westkust en Alaska ging had veel aan kracht verloren, toen zij de kusten bereikte. Niettemin is op Alaska nog een waarschuwing uitge gaan over de mogelijkheid van overstro mingen. SANTIAGO (Reuter) Na de ramp in het afgelopen weekeinde is Chili maandag opnieuw door een zware aardbeving ge troffen, die het dodencijfer, dat inmiddels was afgelopen tot 350, wederom deed stij gen. In de gedeeltelijk verwoeste stad Castro op 't eiland Chiloe ontstonden nieu we branden en de brandweer moest bij gebrek aan water dynamiet gebruiken om het vuur in bedwang te krijgen. In Ancud in het noordelijke deel van het eiland, waar zondag 100 mensen door een vloed golf zouden zijn meegesleept, werden nieu we verliezen geleden evenals in Puerto Montt, 500 km. ten zuiden van het ver nietigde Conception. Daar zouden zestig mensen vermist worden en minstens hon derd zwaar gewonden zijn. Het leger heeft tenten verschaft voor de bevolking van Conception die naar de bossen en velden gevlucht is. Volgens onofficiële cijfers be draagt het aantal gewonden 3.000 en het aantal daklozen 50.000, maar zal nog wel enigt tijd duren voordat de juiste cijfers bekend zijn. Schepen en vliegtuigen komen het rampgebied te hulp. (UPI) Bij al de ellende als gevolg van aardschokken en gëtijvloeden en re genval, heeft zich vandaag in het cen trum van Zuid-Chili ook nog een vulkaan uitbarsting voorgedaan. Van de 7.740 voet hoge Shohsueco in de Andes op een hon derdtal km. van de door de getijvloeden getroffen stad Valdivia, stort een constan te stroom lava naar beneden. Grondver schuivingen als gevolg hiervan hebben het aantal door natuurrampen in Chili vermis te personen met negen doen toenemen. Volgens een mededeling van de rege ring wordt voorlopig aangenomen dat het totaal aantal doden en vermisten in Chili reeds 385 bedraagt. GENèVE (UPI) De Rode-Kruisliga in Genève heeft het Chileense Rode Kruis hulp aangeboden voor de slachtoffers van de aardbevingen, die dit land tijdens het weekeinde hebben geteisterd en, volgens de jongste berichten, nog steeds teisteren. Het Chileense Rode Kruis heeft laten we ten, dat het aan de eerste behoeften van de slachtoffers tegemoet komt, maar ge hinderd wordt door branden en regenval. De haringvloot stoomt naar de visgron den. Dinsdagmorgen waren de loggers op de 55-ste breedtegraad, voorafgegaan door liet hospitaalkerkschip „De Hoop", dat di gehele colonne voorbij was gegaan. Maan dagavond werd de gebruikelijke kerk* dienst gehouden, waarbij ds. A. L. Bos, ge rerormeerd predikant uit Rotterdam-zuid, de zegen over de haringvangsten afsmeek te. Ds. Bos heeft in Katwijk gestaan en is dus goed met 't vissersleven op de hoogte. Tot 15 juni zal de „Dc Hoop" bij de haring vloot blijven. Morgenavond half acht wordt er weer een kerkdienst uitgezonden. Advertentie dan laat u toch die verhuizing uitvoeren door een vakman I Waarom zou u risico lopen Vraag ons eens geheel vrijblijvend inlichtingen. F. DAMIAANS EN ZN. Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514 Advertentie AaSa JL I3a fiSa cS> fSa cSD ISa flS*$ WjH BjSJ ISy«l w"G wjt vfv Bji jj, <j| Er is veel leuks voor jong Ne- Tf derland. Het mooiste, daarvan ij- kochten wij voor jong Zuid Kennemerland, dat zijn plezier aan het water zoekt. Zonnepakjes,zwembroekjes, ij- badjassen, dustershet een H», al vrolijker dan het andere. -Jj En als steeds... zo betaalbaar bij (vroeger Brinkman) Anegang 19 - Haarlem ■gi Gr. Houtstraat 137, Haarlem Advertentie Nieuwe glazen, 'n nieuw montuur? Betrouwbaar advies geeft de specialist, die al meer dan 50 jaar brillen maakt (en niets anders!)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1960 | | pagina 1