Neem de gulden proef
Gillette
DE DUITSE KWESTIE
TAXI 13000
Renault Dauphine
GARAGE OEN HOUT
Bouwplan van Wereldraad
Oecumenische adviesraad voor
concilie „uitgestoken hand"
Genesius met „Chips"
17
KERKELIJK LEVEN
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Examens
A mateurtoneel
Kort nieuws
sinaasappel
citroen
vruchtenlimonade
Uitvoering door ballet
leerlingen van Nel Roos
VRIJDAG 10 JUNI 196 0
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De Wereldraad van Kerken werd in
augustus 1948 in Amsterdam in het leven
geroepen. De 172 kerken, die ertoe be
horen, zijn ook nu, ruim tien jaar later,
van mening, dat zij de Raad nodig hebben,
omdat deze hen immers van dienst is bij
hun streven naar meer onderling begrip en
grotere samenwerking. Toen de kerken een
maal hun onderling beraad begonnen
waren, bleek, dat er op veel meer punten
dan zij aanvankelijk hadden gedacht, over
leg nodig was en overal waar toenadering
mogelijk bleek, moest de gelegenheid daar
toe worden benut.
Het hoofdgebouw, een villa te Genève,
was al spoedig te klein om de 200 werkers
te herbergen en in de loop van enkele
jaren werden panden aangekocht, houten
barakken opgericht en enkele kleine hui
zen gehuurd. Maar deze maken het geheel
van het hoofdkwartier onoverzichtelijk en
belemmeren een efficiënte werkwijze.
Bovendien heeft het stadsbestuur van
Genève dit gedeelte, waar de bewuste villa
en de bijgebouwen staan, dringend nodig
voor de bouw van flatwoningen. De
Lutherse Wereldfederatie, de Wereldbond
van Hervormde kerken en enkele andere
lichamen, die relaties hebben met de
Wereldraad, hebben ook hun kantoren in
dit hoofdkwartier. Daarnaast zal er ook
meer ruimte nodig zijn voor de Internatio
nale Zendingsraad, wanneer de samen
smelting van dit. orgaan met de Wereld
raad van Kerken doorgaat.
Daarom besloot het Centraal Comité van
de Wereldraad een poging in het werk te
stellen om een nieuw onderdak voor het
hoofdkwartier te bouwen.
De bijdragen voor de bouw worden ver
wacht van de aangesloten kerken, van par
ticulieren, kerkeraden en kerkbesturen,
maatschappijen en organisaties. De be
nodigde som is ongeveer tien miljoen gul
den. Dit bedrag lijkt groot, maar er zijn
172 kerken in meer dan vijftig landen aan
gesloten, wat betekent dat meer dan drie
honderd miljoen leden van grote en kleine
kerken tot de Wereldraad behoren.
De kerken staan nu voor de vraag of en
hoe deze som zal worden bijeengebracht.
Een internationaal comité onder leiding
van bisschop Henry Knox Sherrill, een dei-
presidenten van de Wereldraad en lid van
de Protestant Episcopal Church in de Ver
enigde Staten, is daarvoor aan het werk.
Verschillende landen zegden reeds een
bedrag toe: Groot-Brittannië 1.100.000.
Denemarken 140.000. Duitsland 660.000
en Zwitserland 265.000.
In Nederland is voor het nieuwe gebouw
een comité van actie in het leven geroepen,
onder leiding van de Oecumenische Raad
van Kerken in Nederland. Dank zij de
medewerking van velen hoopt dit comité
in snel tempo het bijeen te brengen bedrag,
te weten 300.000, aan de Wereldraad te
kunnen overmaken.
De kerken die in de Oecumenische Raad
in Nederland samenwerken zijn: de Neder
landse Hervormde Kerk. de Evangelisch-
Lutherse Kerk, de Remonstrantse Broeder
schap, de Oud-Katholieke Kerk, de Doops
gezinde Broederschap, de Unie van Bap
tisten Gemeenten en de Evangelische
Broedergemeenten. Met het Leger des
Heils, de Bond van Vrije Evangelische Ge
meenten en het Genootschap der Vrienden
(Quakers) is geregeld contact.
Geestelijke „songs"
Kortgeleden heeft het IKOR in een uit
zending van De Open Deur, getiteld
„Christelijk Songfestival" de mening van
de luisteraars gevraagd over de vele chris
telijke liederen, die de laatste tijd bekend
'Advertentie
Ideale Shirts voor
de moderne man...
Trenco „Matchtown",
tricot nylon, absorbe
rend, snel droog en
absoluut no-iron. In uni
wit, grijs en beige 19.75
Uni wit Terlenka
(zéér fijn geweven!)
100% no-iron,
luchtig in 't dragen 19.75
Volmaakte collectie
wasbare dassen
5.95 5.90 7.90
ANEGANG 17
BEVALLEN van een zoon: 8 juni:
S. Schoot-Beck; A. S. van der Kuijl-Vro-
lijk; J. Ch. J. Hoogreef-van den Berg;
9 iuni: J. L. van der Zwan-Everaardt.
BEVALLEN van een dochter: 8 juni:
G. van den Bos-Schol; J. W. M. Vermeijs-
Paap; H. L. van Hoeij-Prillwitz; F. J. van
der JagUVos; G. J. Brands-Schouten;
9 juni: G. Gieliam-van Zonneveld; P.
Stringer-van Zeist; J. M. Th. Gutte-Ge-
laudie.
GETROUWD: 9 juni: P. van Amstel en
J. H. Pater; N. Frumau en E. C. Visser;
W. H. Heijstek en J. Dieters; C. Klaasen
en H. van der Woude; W. Claij en C. An
drea; J. Bonkerk en H. G. Weber; A. Feije
en P. S. J. Brugman; A. Houtman en G. A.
Alber's.
OVERLEDEN: 8 juni: B. H. Slauderof,
73 jr., Kamperlaan; G. H. Guise, 79 j., Mrt.
v. Heemskerkstraat.
BURGERLIJKE STAND BLOEMENDAAL
BEVALLEN: A. M. Th. Vink-Praat, zn.;
E. A. A. Muijsken-Hopman, dr.; H. Mut-
saers-Rietbergen, dr.; C. A. M. Apol-Bel-
derbos, zn.; E. Möller-Bon, zn.; W. H. Men-
se-Warmerdam, zn.
ONDERTROUWD: O. Blikslager en M.
A. Schaank; H. J. Niehe en E. J. M. Babe-
liowsky; J. L. Ebskamp en G. M. Franke.
GETROUWD: M. A. M. Röttgering en
B. Heskes; F. Vellema en M. W. Bruins
Slot; P. Orru en H. J. Wijmer.
OVERLEDEN: wed. B. Stigster-Spaans,
85 jr., mevr. C. G. T. ten Haaf-Hamers,
66 jr.; mej. M. G. Smit, 91 jr.; P. J. M.
Alders, 19 jr.
zijn geworden door ondermeer Piet Sy-
brandy („De Nederlandse Pat Boone"), de
„Zingende Zusjes", het Cross-kwartet en
anderen. Enkele van deze liederen zijn op
genomen op een plaat, die in de handel is
gebracht voor de actie „4 maal Z-N" van
de N.C.R.V.
Uit de reacties op de IKOR-uitzending
bleek, dat deze liederen zeer verschillend
worden gewaardeerd. Naar aanleiding van
deze bonte verscheidenheid van meningen
heeft het IKOR besloten, in een tweetal
uitzendingen, respectievelijk op 12 en 19
juni, wat uitvoeriger terug te komen op
het genre „Godsdienstige Songs en Chan
sons", onder de titel „Kan het ook zo?" In
het programma van aanstaande zondag
avond (18.30 uur) zal een uitvoerige selectie
van de bedoelde liederen ten gehore wor
den gebracht. Een week later (17.15 uur)
zal een forum, bestaande uit de Kerkmu-
ziek-specialist Frits Mehrtens, de dichter
dr. J. W. Schulte Nordholt en de directeur
van de Amsterdamse volksmuziekschool
Willem Gehrels, critische notities maken.
„Deze drie
„Diakonia", maandblad ten dienste van
het Diakonaat in de Nederlands Hervorm
de Kerk is verschenen in de vorm van een
(uitnemend verzorgd) speciaal nummer,
uitgegeven ter gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan van de Federatie van Her
vormde Diakonieën; In dit nummer mocht
„Mijn neef Jan. de diaken", een veelge
lezen vaste rubriek van een Friese dorps
dominee, niet ontbreken. Deze rubriek be
vat steeds weer humoristische schetsjes,
waarbij in alle gemoedelijkheid menige
rake toespeling wordt gemaakt op het
leven van de kerkelijke gemeente. Neef
Jan is diaken in het dorpje Snakkerburen.
Ditmaal komen ook de grote drie van het
dorp ter sprake.
,,De grote drie van Snakkerburen zijn de
dominee, de dokter en de notaris, moet u
weten. De dominee wordt daartoe ge
rekend, omdat hij de zorg voor je ziel
draagt, de dokter omdat hij de zorg heeft
voor je lichaam en de notaris, omdat hij
voor je geld zorgt. Zo zien velen 't althans
in Snakkerburen. En zonder nu alle Snak-
kerbuursters over één kam te scheren, kan
toch in het algemeen van hen gelden, dat
zij met een variatie op 1 Corinthe 13 vers
13 belijden: „Zo blijven dan: dominee,
dokter en notaris, deze drie, maar de
meeste van deze is de notaris".
Haarlem. Bij de eindexamens tweede leerkring
I960 zijn aan de Rijkskweekschool te Haarlem
geslaagd de heren J. Boxhoorn, Heemstede; Kees
Brouwer, R. S. J. van Eden. Fr. van den Gevel,
R. Altman. H. Heidinga. .1. Jansen, G. Lehman
de Lehnsfeld, allen te Haarlem en W. Wentink,
Overveen.
Leiden. Gepromoveerd tot doctor in de wis- en
natuurkunde de heer D. J. W. IJdo te Bodegraven
en de heer A. van der Linde te Rijswijk.
Amsterdam. Gem. Univ. Do heer J. van Bilder-
beek. vrouwenarts te Amstelveen, is gepromo
veerd tot doctor in de geneeskunde op een proef
schrift getiteld Tweelingen, een klinisch-verlos-
kuhdige s'tudie.
Amsterdam. Vrije Univ. Gepromoveerd tot doc
tor in de economische wetenschappen de heer J.
L. H. van de Griek op een proefschrift getiteld
Onderwijzers in onbetaalde buitenschoolse func
ties.
Haarlem. Voor het. eindexamen gymnasium is
aan het R.K. Lyceum voor meisjes Sancta Maria
te Haarlem geslaagd voor diploma bèta Els van
Meerwijk. De examens zijn geëindigd.
Wanneer het in een toneelstuk om een
erfenis gaat, dan bestaat deze meestal
uit een formidabel kapitaal, dat onder al
lerlei zonderlinge bepalingen werd nagela
ten. In „Chips", een Amerikaanse kome
die in zeven taferelen door R. Feenstra,
wordt op deze regel geen uitzondering ge
maakt. Hier bestaat de omstreden nala
tenschap maar liefst even uit een slordige
vijftig miljoen dollar, door wijlen oom Bar
ney Beecham aan twee nichtjes en twee
neven in het vooruitzicht gesteld; echter
op voorwaarde, dat zij gedurende een half
jaar in hun eigen levensonderhoud voor
zien. Zij moeten daarvoor hun intrek nemen
in zijn woning, waarbij het voormalig per
soneel, met aan het hoofd de butler Chips,
de opdracht heeft hen bij deze pogingen
te assisteren. Een mysterieuze commissie
van toezicht zal dan na afloop van deze
periode uitspraak doen over de manier,
waarop het kapitaal onder de meest actie
ve familieleden moet worden verdeeld.
Dit zonderlinge testament heeft dan tot ge
volg, dat drie van de vier erfgenamen
zich van indolente luiaards ontwikkelen
tot hoogst, respectabele leden van de maat
schappij. Zelfs de vierde neef, die onver
beterlijk blijft in het intrigeren en het ver
spelen van de algemene sympathie, krijgt
eveneens de beschikking over zijn aan
deel, dank zij het ingrijpen van de onvol
prezen Chips.
Het is duidelijk, dat men voor een der
gelijk verhaal onmogelijk de logica kan
handhaven. Het stuk is dan ook kennelijk
alleen bedoeld als onderhoudend amuse
ment en ofschoon de auteur de cliché-vorm
niet heeft kunnen vermijden, wist hij toch
wel enige aardige vondsten te lanceren.
Ook heeft hij in Chips, een soort meester-
butler,een alleraardigste blijspelfiguur
gecreëerd. Dit resulteert in een aantal
amusante taferelen, waarvan de katholie
ke toneelvereniging „Sint Genesius" dins
dagavond in de Stadsschouwburg cle
speelbaarheid heeft bewezen. Het stuk
telt maar liefst zestien sprekende rol
len, zodat r-egisseur Jan Kraak
man voor de bezetting de gehele werken
de kring van „Sint Genesius" moest mobi
liseren. Zelfs een bekwaam spelleider als
hij heeft niet kunnen voorkomen, dat zich
hieronder enige bedenkelijk zwakke broe
ders bevonden.Maar van een amateurver
eniging kan ook moeilijk worden ver
wacht, dat bij een dergelijk grote bezet
ting sprake is van een volkomen homo
geen ensemble. Belangrijker is, dat de
hoofdrollen aan zulke prima spelers
konden worden toegewezen. Dit geldt
dan in de eerste plaats voor Piet Kooiman
die de voortvarende Chips met veel humor
en een beschaafd-komische allure tot de
onbetwiste dominerende figuur van deze
voorstelling wist te maken. Onmiddellijk
na hem dient Ellen Koning te worden ge
noemd, voor haar met een waarlijk Fran
se zwier aangegeven keukenprinses. Het
is uiteraard ondoenlijk alle verdere spe
lers nog afzonderlijk te vermelden. Van
daar dat ik mij moet beperken tot de da
mes Corry Boonman en Lenk Kroon, die
die in haar contrasterende karakters even
eens tot de besten behoorden.
Advertentie
Scheer u en voel het verschil.
Werkelijk glad
Ook 's avonds nog
voelt u zich
heerlijk fris en schoon.
Roestvrij apparaat met
2 Blauwe Gillette mesjes
Advertentie
Nauwelijks te geloven,
maar wij willen het u bewijzen:
Geruisloos en trekken als een
6-cyl. Brandstofverbruik 1 I op
17 km. Zeer lage afschrijving.
Op achterportieren spec, bevei
liging voor kinderen. Demonstr.
z. enige verpl.
Prijs: ƒ5650.—
Hoofdagentschap
Telefoon 12138
Muzikale rondwandeling. Zaterdag
11 juni houdt het CMJV-tamboers- en pij
perskorps „Haarlem" een muzikale rond
gang door Haarlem-Oost. De route is als
volgt: Vertrek Oosterkerk, Zomerkade (16
uur), Nagtzaamplein, Nagtzaamstraat, Van
der Hulststraat. Zuidpolderstraat, Romo-
lenstraat, Herensingel, Schalkwijkerstraat,
Byzantiumstraat, Merovingenstraat, Han-
nie SchaftstraatrRichard Holkade, Diepen-
brockstraat, D. Schaferstraat, Prins Bern-
hardlaan, L. Spingerlaan, Vincent van
Goghlaan. De Bazellaan, Staalstraat, Ber-
lagelaan, Dr. Schaepmanstraat, Hofdijk
straat, Oosterkerk.
Advertentie
„Een eerste stap in de goede richting"
noemt dr. W. F. Golterman, studie-secre
taris van de Oecumenische Raad van Ker
ken in ons land het besluit van Paus Jo
annes XXIII om een speciale raad voor
oecumenische aangelegenheden als voor
bereidingscommissie van het r.-k. concilie
in te stellen.
Dr. Golterman uit Amsterdam, doopsge
zind predikant, gaf tegenover ons als zijn
persoonlijke mening te kennen: „Wij mo
gen hieruit afleiden, dat er aan r.k. zijde
een bereidheid bestaat om contact op te
nemen met niet r.k. christenen". Hij wees
er op dat er in kringen van de Wereldraad
en ook in de Nederlandse „tak", de lande
lijke oecumenische raad, verschillend over
het komende r.k. concilie gedacht wordt.
Eenerzijds is er een zeker wantrouwen,
anderzijds waren er hooggespannen ver
wachtingen, die, toen duidelijk werd dat
in de kerk van Rome een oecumenisch
concilie betekent een rooms katholiek con
cilie, teleurgesteld werden.
Dr. Golterman legt er de nadruk op,
dat oecumenisch en oecumene bij Rome
een ander inhoud hebben dan bijvoorbeeld
in de reformatie. Ook als men het conci
lie als een interne r.k. aangelegenheid ziet,
is het echter van belang, zegt de doops
gezinde predikant. Zijns inziens kan men
er uit afleiden in hoeverre de nieuwe wind,
die in de r.k. kerk waait, werkelijk „re
presentatief" geacht kan worden.
De instelling van de raad voor oecume
nische zaken onder leiding van kardinaal
Bea S. J. wil dr. Golterman zien als
een uitgestoken hand.
Het probleem
De Rotterdamse gereformeerde predi
kant ds. G. N. Lammens zei: Ik vind
de kwestie Rome-Reformatie het oecume
nische probleem van onze tijd. „Hoe meer
contacten, hoe liever! Want contacten al-
Wij mogen er de ogen niet
voor sluiten: er bestaat een
Duitse kwestie. Daarmee be
doelen wij niet het vraagstuk
van de hereniging van de bei
de Duitslanden, die ten gevol
ge van deze oorlog gescheiden
geraakt zijn, maar de veel die
pere, meer fundamentele
kwestie van het wezen van
Duitsland waaruit deze zelfde
oorlog is voortgekomen. Een
oorlog, die ontzaglijk leed
heeft gebracht over heel de
wereld en die, in ons eigen
land alleen al, heeft geleid tot
systematische moord en uit
roeiing van een actief en
maatschappelijk zeer belang
rijk deel van onze bevolking.
Ruim een maand geleden zijn
die doden door ons eendrach
tig, en in stilte, herdacht. Het
leed is niet vergeten, Goddank
niet. Maar stilte leidt er zo
snel toe om ook in stilte aan
iets voorbij te gaan, en als het
ware te berusten in de onver
mijdelijkheid van het noodlot;
stilte en berusting passen niet
ten aanzien van de Duitse
kwestie. Wij willen graag ge
loven, dat er ook in Duitsland,
in beide Duitslanden, velen
zijn die oprecht streven naar
het kweken van een betere
mentaliteit dan die, welke daar
onder de Nazis heerste. Wan
neer dat zo is, dan zullen deze
lieden er alleen maar baat bij
hebben indien blijkt, dat hun
bemoeiingen ook buiten
Duitsland voor uitermate no
dig worden gehouden, en dat
men daar niet algemeen de
ogen sluit voor de Duitse
kwestie. Gelijk de overgrote
meerderheid van de Duitsers
dat wèl doet.
Bij de beoordeling van de
Duitse kwestie willen en mo
gen wij niet vergeten dat in
de wereld-constellatie van
vandaag de Duitse Bondsre
publiek door het Atlantisch
Pact met het Westen, ook met
ons dus, verbonden is. En
evenmin zien wij over het
hoofd, dat het officiële deel
van het Duitsland van van
daag West-Duitsland, wel
te verstaan ook de gedachte
van de Europese eenwording
krachtig heeft gesteund, al
sedert de dagen van het ont
staan van het Schuman-plan
voor de integratie van de ko
len-, ijzer- en staal-industrie
in het Westen van ons wereld
deel. Beide ontwikkelingen
zijn zeer belangrijk en bij
beide zijn wij als Nederlan
ders ook rechtstreeks betrok-
ken. Wanneer dit welbewuste
streven van de tegenwoordige
politieke leiders van West-
Duitsland slaagt, dan zijn de
kansen voor een nieuwe agres
sieve actie vanuit Duitsland
verkeken en dan kan inder
daad de enorme activiteit, die
het Duitse volk telkens weer
ten toon spreidt, worden
dienstbaar gemaakt aan de
werken des vredes in de we
reld. Maar het is veel te ge
makzuchtig gedacht om dit
resultaat van het huidige po
litieke streven van de leiders
die Duitsland nu heeft maar
eenvoudig als vaststaand en
als blijvend te aanvaarden, en
ook om aap te nemen dat de
oorzaken van het kwaad zijn
weggenomen zodra eën be
langrijk symptoom ervan maar
is bestreden.
Wie dit al mocht willen
ontkennen, zie slechts om
zich heen. De uitbarstingen
van anti-semitisme zijn niet
ten einde in Duitsland, zij
zijn integendeel kort tevoren
waar opgelaaid en opnieuw
besmettelijk gebleken. Offi
cieel Duitsland begon met die
daden aan communisten toe te
schrijven en toen de onjuist
heid daarvan apert, bleek, deze
voor te stellen als het werk
van kwajongens. Een besef,
hoe diep-ernstig het is dat
juist de meest duivelse uiting
van het Nazisme in Duitsland
herleefde, bleek eigenlijk ner
gens.
Wanneer door een verdrag
tussen Nederland en de Bonds
republiek dat in zeer grote
mate aan alle Duitse verlan
gens tegemoet komt, een der
tigtal lieden van Duitse natio
naliteit blijken onder de Ne
derlandse soevereiniteit te
blijven vallen in een gemeen
te onder Kleef, dan zetten zij
een keel op waarop Soekarno
jaloers mag zijn. En dat ter
wijl Nederland de terug te
geven grensdorpen Elten en
Tudderen heeft opgebouwd
van vale ruïnes tot propere
en welvarende kleine ge
meenschappen die er net zo
zindelijk-Nederlands uitzien
als Woudenberg of Castricum.
Zijn dit de uitingen van een
volk, dat nog slechts begeert
om op te gaan in een grote
Europese gemeenschap, of
leeft in hen toch het eeuwen
oude Duitsland, het Duitsland
van de Duitse kwestie, dat de
wereld steeds weer in ver
schrikking brengt, nog voort?
Zonder twijfel, helaas, het
laatste.
Dan komt de arrestatie van
Eichmann, één van degenen
die een uitermate abjecte rol
hebben gespeeld bij de syste
matisch bedreven massamoor
den die in de naam van het
Duitse volk door de Nazis zijn
bedreven, in eig»n land, en zo
ver daarbuiten als de legioe
nen van Duitsland maar kon
den doordringen. De arresta
tie, men lette wel, is niet het
werk geweest van de tegen
woordige Duitse regering
maar die van Israel. Dan op
eens, maar ook dan pas, is er
in West-Duitsland weer een
plotseling opgeleefde belang
stelling voor het arresteren
van andere oorlogsmisdadi
gers van kaliber, die tot dus
verre bij honderden vrij
bleken rond te kunnen lopen
in de Bondrepubliek.
Er zullen in onze vermoeide
wereld lieden te vinden zijn,
ook in Nederland, die alles
wat er aan wandaden door de
Nazis is verricht, vreselijk
vinden maar die er nu in be
rusten dat de spons daarover
wordt gehaald. Mogelijk speelt
het door hun hoofd, dat door
het gratie-beleid dat hier in
het land is gevolgd, vrijwel
iedereen die kort na de oorlog
in ons land werd berecht we
gens het deelhebben aan die
misdaden, weer op vrije voe
ten is gesteld. Maar dan ver
geten zij toch één ding: er be
staat een immens verschil
tussen gestraft te zijn, jaren
lang gevangen te hebben ge
zeten en dan gratie te hebben
gekregen en het brutaal-straf-
feloos rondwandelen in nim
mer gestoorde vrijheid.
Vanwaar nu de hernieuwde
belangstelling in West-Duits
land voor de nog ongestrafte
oorlogsmisdadigers? Nu en
dan schijnt zij het werk te zijn
van een doortastende, moedige
rechter, maar veel vaker lijkt
het alsof er vingerwijzingen
komen van hogerhand. Eich
mann zal spreken, en hij heeft
natuurlijk allerminst alleen
gehandeld; hij zal namen noe
men, beschuldigingen uiten,
wellicht ook van bepaalde
lieden weten, dat zij vrij rond
lopen in de Bondsrepubliek.
Daar wil men hem nu vóór
zijn, en aan de wereld bewij
zen hoezeer men zelf van de
ernst der dingen, die door de
Duitsers tijdens de oorlog
maar ook al daarvoor! zijn
bedreven, is doordrongen. Hoe
anders deze plotselinge be
langstelling te verklaren na
de wel zeer grote lauwheid?
Wanneer het de Israëlis mo
gelijk is om Eichmann in han
den te krijgen buiten hun
land, hoe oneindig gemakke
lijker moet het dan de toch
zo systematische Duitsers mo
gelijk zijn om in hun eigen
land de lieden op te sporen
die een bijna even zwart ver
leden hebben als hij, maar die
bij honderden nog onge
straft zijn gebleven? En niet
alleen de Israëlis, maar óók de
Duitsers, zouden eens kunnen
rondneuzen elders in de we
reld, onder de zeer talrijke
militaire en andere instruc
teurs van Duitsen huize die
aan te treffen zijn bij de
luchtmacht en de andere wa
pens van de Verenigde Ara
bische Republiek, van de lan
den van Latijns Amerika en
waar al niet. Want het betreft
tenslotte hun onderdanen, hun
misdadigers.
De Duitse kwestie is een
wereldprobleem; de Duitsers
zelf hebben dat ervan ge
maakt. Een groot kenner van
Duitsland, een Nederlander die
er vele jaren gewoond heeft
om het volk te bestuderen,
legde mij het verschil tussen
Duitsers en Fransen eens uit
als volgt. Wanneer een Frans
man op bezoek komt in Duits
land en kennis maakt met een
goede Duitse Rijnwijn, dan zal
hij met verbazing opmerken:
„Tiens, vous avez du bon vin,
vous aussi!" Verder zal hij er
niet bij stilstaan. Maar de
Duitsers, die, op reis in Frank
rijk, voor het eerst een goede
Bourgogne proeven, zullen
ongeveer reageren op deze
wijze: „Wunderbar, dieser
Burgondwein. Den haben wir
nicht, aber den werden wir
uns mal holen!" Zo was er
ook een lieflijk gezegde onder
de Duitsers ten aanzien van
ons eigen land, dat nog wel
niet helemaal vergeten zal
zijn: „Holland, das nehmen
wir zum Frühstück!" In aan
merking genomen wat er on
der de bezetting gebeurde met
onze zuivel en andere voe
dingsmiddelen, heeft men toen
„deutscherseits" dit spreek
woord zorgvuldig in toepas
sing gebracht.
Wij spreken geen evangelie
van de haat, en alle werkelijk
oprechte pogingen van de te
genwoordige Duitsers om te
breken met hun verleden van
agressiviteit juichen wij van
harte toe. Maar juist daarom
achten wij het volkomen on
verantwoord om de ogen maar
te sluiten voor te veel symp
tomen van het oude kwaad
die zich van tijd tot tijd mani
festeren. En tenslotte hopen
wij dat onze regering ook
waakzaam zal zijn in Neder
land zelf, waar nu de meest
geduchte handlangers van de
Duitse bezetters weer op vrije
voeten rondlopen en waar
wellicht deze elkaar weer vin
den. Deze lieden hebben er
blijk van gegeven, nog veel
schadelijker voor onze ge
meenschap te kunnen zijn dan
enkele weggelopen psychopa
ten die het land van tijd tot
tijd in beroering brengen door
hun misdaden. Goed toezicht
is wenselijk op de ene zo goed
als op de andere groep. Ook
hier, bij de Nederlandse Nazis,
hebben wij te maken met een
kwalijk uitgroeisel van de
Duitse kwestie, een stek er
van die is uitgezet op onze
bodem. Het Pinkster-congres
dat Nazis uit verschillende
landen in Wiesbaden hadden
willen organiseren, is geluk
kig verijdeld door de waak
zaamheid van een lid van de
Duitse justitie. Maar het geeft
te denken dat, waren de plan
nen wel doorgegaan, ook een
deputatie uit ons land op het
congres aanwezig geweest zou
lijn.
leen al doen al zoveel goed". Als zodanig
begroet hij het instellen van de r.k. raad
met vreugde, „die kan belangrijk zijn"
aldus ds. Lammens.
Iedere ontmoeting tussen Rome en refor
matie vindt ds. Lammens van gewicht.
Hij memoreert de oecumenische manifesta
tie, vóór Pinksteren in het Haagse Zui
derpark als een voorbeeld dat het kan.
Ds. H. B. Meijboom, hervormd predi
kant te Utrecht en voorzitter van het Ne
derlands protestants convent waarschuw
de voor voorbarig oordelen. Ik ben be
nieuwd, zei hij, welke mensen lid zullen
worden van deze r.k. raad, waarvan kar
dinaal Bea nu voorzitter wordt.
Zijn commentaar. „Het is nog helemaal
niet te overzien of dit besluit werkelijk
een stap is tot toenadering of dat het
meer is ingegeven uit een zekere neiging
tot tactische benadering. We kunnen be
ter rustig afwachten, meent ds. Meijboom,
hoe deze zaak zal uitpakken. Onze kennis
van de r.k. kerk is nog te gering".
„Het is waarschijnlijk, dat deze paus
aparte aandacht heeft voor de verdeeld
heid en dat hij zich er op een andere wijze
tegenover stelt dan zijn voorganger. Het
lijkt of de ontmoeting met de reformatie
milder is en dat er een bereidwilligheid tot
luisteren is. Dit zou er een uiting van kun
nen zijn".
Dat verklaarde tegenover ons de Haagse
hervormde ds. P. Lugtigheid (Open Deur)
over het instellen van de r.k. raad voor
oecumenische zaken. „Er wordt gelukkig
meer aandacht aan de ontmoeting Rome-
Reformatie besteed. Het is prachtig als er
op hoog niveau wat gebeurt,"maar het volk
moet ook mee doen", onderstreepte hij. Ds.
Lugtigheid vindt: „Bij de discussie om de
waarheid moet ook de liefde een kans krij
gen. Niet alleen de geleerden, maar ook het
gewone volk moet te hoop lopen voor de
eenheid. Er moet bereidheid tot luisteren
naar elkaar zijn".
„Ik ben overtuigd hervormd", aldus ds.
Lugtigheid, „maar ik ben er evenzeer van
overtuigd, dat de reformatie grote bijbelse
schatten verloren heeft laten gaan".
Het begint tot een traditie te worden,
dat bij de jaarlijkse „grote" leerlingenuit
voeringen van de Haarlemse Muziekschool
van de Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst ook een ballet- en dansavond
van leerlingen van de danslerares Nel Roos
gevoegd wordt. Nel Roos heeft met allerlei
demonstraties van oefeningen laten zien,
dat aan 't beheersen van de dansbeweging
grote inspanning vooraf gaat. dat er uiter
ste concentratie voor nodig is, bewegings
fantasie en wat al niet meer. Het pro
grammapunt „Hoe er in een les wordt ge
werkt", waarmede donderdag de ballet
avond van leerlingen van Nel Roos in de
Stadsschouwburg werd begonnen, heeft
daarvan weer het nodige gezegd.
Een praktische toepassing van de dans-
theorie kwam er met de dansen op muziek
van Mozart en op volksmuziek. I-Iierna
kwam „Een dag in Artis". dat men een
dans-pantomime zou kunnen noemen, een
overvloed van leuke taferelen. De weten
schap. dat een fauna als donderdagavond
op het toneel van de schouwburg ver
scheen in onze beroemde dierentuin te;ien
was, zou elke aansporing tot een bezoek
overbodig maken!
Na de pauze gaven enkele leerlingen van
Nel Roos uit Amsterdam dansdemonstra-
ties. Een groepje danseressen danste op
enkele van de „Etudes symphoniques" an
Robert Schumann, prachtige muziek met
talrijke ritmische en ook constructieve
melodische stimulansen voor de bewe
gingsfantasie. De dansen, die de meisjes
uitvoerden, waren afgestemd op de zuivere
bewegingskunst. Zij waren niet bedoeld
als uitdrukking van een idee, hetgeen in
dit geval toch neergekomen zou zijn op
het „hinein-interpretiren" van de gedachte
in de muziek van Schumann. Men kon
terecht respect krijgen voor de beheersing
der techniek en voor de haast feilloze con
centratie, waarover de meisjes bij haar
dansen konden beschikken.
Op beroepsniveau stond de dans van een
danspaar, dat met perfecte vormgeving de
dans „Ontmoeting" op muziek van Skr.ia-
bin tot uitvoering bracht als voortreffe
lijke uitbeeldings-synthese.
Tenslotte kwamen de Amsterdamse en
de Haarlemse leerlingen samen op de Suite
pastorale van Chabrier vier balletdansen
uitvoeren. De muziek werd door middel
van een geluidsapparaat tot klinken ge
bracht. Hoogtepunten van dit optreden
waren de frisse, kleurrijke „Danse villa-
geoise" en de „Scherzo-valse" naast de
rustig verlopende „Idylle" en het gedrukte
„Sous bois".
Vermelding verdienen de pianobegelei
dingen van Maaike Zuuring en Hanna
Boden en voorts de toneelaankleding van
Dien van Woerdekom.
P. Zwaanswijk
