Coentunnel heeft voorrang
Amsterdam mag IJtunnel
nog niet bouwen
Loemoemba staat voor
ernstige gezagscrisis
Voetbaltoto heeft in de Kamer
meeste kans op een „niet"
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Solex-oto
J. J. VAN K00TEN
HET WEER
Aneurin Bevan
overleden
Geen meerderheid voor een
onbeperkte hoofdprijs
Eisenhower ziet geen
naderende crisis
Vlaggen uit in Zaanstreek
Dodelijk verkeersongeluk
in Haarlem
lii'ltn f liciiiiiiis ELEGANTE TASSEN EN BYOUX
In de krant van heden:
Het woord is aan
Wisselvallig
Aan het strand
We merkten,
dat je als liftster
bijna niemand
kunt
vertrouwen...
Hebt U dit artikel
gemist? Jammer!
395.-
AUTOVERHUUR
74e JAARGANG No 3 0 DONDERDAG 7 JULI 1960 305e JAARGANG No 151
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout- TP J al jj Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen). LratJ mM I H I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- 1 1 f j 1 ff**®» I f I If 1 f I lif H I Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
r.i 1ULU..L idiio JL/U^UIUU tr.'srsïïiïxrs
Directie:
P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
iBARTËUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
tf IDSESTRXAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Onder zeergrote belangstelling op de tribunes is gisteren in de Tweede Kamer
het debat begonnen over de voetbaltoto. Vele fotografen waren in de zaal aan
het werk en ook de televisie was actief. Ondanks een hagel van critiek van alle
kanten zaten aan de regeringstafel, uiterlijk opgewekt en af en toe meelachend,
de bewindslieden die direct bij de wettelijke regeling van de voetbaltoto zijn
betrokken: minister Beerman (Justitie), minister Cals (O., K. en W.) en zijn staats
secretaris Scholten. Ofschoon de toto een zaak van kabinetspolitick is, liet
minister-president De Quay zich niet zien.
Lang niet alle leden van de K.V.P. en
de V.V.D. zouden een hoofdprijs van 50.000
gulden kunnen aanvaarden. Een deel van
de C.H.U. ziet in het wetsontwerp, met
een hoofdprijs van 25.000 gulden, een ba
sis voor overeenstemming als het wets
ontwerp niet ingrijpend wordt gewijzigd.
Definitief hebben de fractieleden van de
C.H.U. hun standpunt nog niet bepaald.
Naarmate de hoofdprijs hoger wordt, zal 't
aantal dergenen die bereid zijn voor te
stemmen minder worden. De gehele P.v.
d. A. doet niet mee aan „loven en bieden"
met de hoofdprijs. De communisten en de
de P.S.P. vinden 50.000 gulden ook te
laag. De A.R. en S.G.P. stemmen tegen.
De meerderheid voor een compromis op
50.000 gulden tekende zich gisteren niet
af. De neuzen werden voorlopig geteld
en men kwam niet tot een meerderheid.
De woordvoerder van de A.R., dr.
Bruins Slot, zei dat hij een voetbaltoto
liefst zou verbieden, maar een voorstel
met die strekking wilde hij niet indienen
omdat die opvatting maar zeer ten dele
door ons volk wordt gedeeld. Hij zei ook
dat voor zijn fractie de zonde niet pas
bij 25.000 gulden begint. Men vraagt zich
af of bij tegenstemmen van de gehele A.R.-
fractie hun lijstaanvoerder bij de verkie
zingen, minister Zijlstra, dan eigenlijk nog
wel in het kabinet zou kunnen blijven.
Met de dreiging van een kabinetscrisis
op de achtergrond kunnen A.R. en een
deel van de C.H.U. een voetbaltoto of al
thans een onbeperkte of verhoging van de
hoofdprijs tegenhouden. De minderheid wil
de meerderheid dwingen, zei de liberaal
mr. Berkhouwer verwijtend. Hij meende
van de minderheid verdraagzaamheid te
mogen verwachten omdat de minderheid
niet wordt gedwongen tot actieve deelne
ming aan iets dat zij niet kan aanvaar
den. Daaraan voegde prof. Romme toe,
dat de verdraagzaamheid van de meerder
heid eist, de speelzin niet ruimer te kana
liseren dan voor het doel nodig is. De
gehele K.V.P.-fractie, verklaarde prof.
Romme, wenst een onbeperkte hoofdprijs
overeenkomstig de bestaande praktijk. Het
is echter duidelijk dat dit voor het kabi
net niet aanvaardbaar is. De toto is echter
geen kabinetscrisis waard. Gesteld voor
de keus van geen wettelijke regeling door
verwerping van het regeringsvoorstel of
beperking van de hoofdprijs, kiest de grote
meerderheid van de K.V.P.-fractie het
laatste. Maar met 25.000 gulden zou het
doel, het kanaliseren van de speelzin en
het steunen van sport en liefdadigheid,
niet worden bereikt. „Laat de regering in
dit opzicht niet een te groot risico nelnen
om na enige jaren tot de overtuiging te
moeten komen dat het maximum moet
worden verhoogd. De definitieve bepaling
van onze stem", zei prof. Romme, „zal
niet uitsluitend, maar in sterke m;'c af
hangen van de verhoging van de hoofdprijs
die het kabinet aanvaardbaar zal achten".
(Zie ook pagina 2).
De acöanen wcraen ook a oor ae
heren L. Brunt en A. Schroder, respec
tievelijk secretaris en voorzitter van de
Kon. Ned. Voetbalbond, gevolgd.
Advertentie
KOFFERS en REISTASSEN
in iedere prijsklasse
R HOUTSTRAAT l8.i^HAARLEM TFLFFOON 20-HS
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Amsterdam mag de IJtunnel niet houwen! Gistermiddag werd op het Amster
damse stadhuis een brief bezorgd vari de minister van Verkeer en Waterstaat, die
volkomen in tegenstelling was met de geruchten, die de voorafgaande 24 uur de
hoop op een goede afloop van het overleg hadden aangewakkerd) Dat de minister
voorrang wil geven aan de houw van de Coentunnel was reeds hekend. Dat echter
te elfder ure is beslist, dat Amsterdam geen vergunning krijgt de IJtunnel uit
eigen middelen te houwen, werd op het stadhuis gevoeld als een klap in het
gezicht. Groot was de verslagenheid gistermiddag in Amsterdam, zo groot dat
de vergadering van de gemeenteraad een uur te laat begon. Zelfs bracht dit
college het niet meer op een luid protest te laten horen. Men volstond met een
telegram aan de Eerste Kamer waarin de diepe teleurstelling over de regerings-
beslissing/werd uitgesproken.
In de Zaanstreek heerste gisteravond
een geheel andere stemming: na het be
kendmaken van de regeringsbeslissing gin
gen bij vele Zaanse bedrijven de vlaggen
in top.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de Tweede Kamer gepresideerd door
mevrouw Stoffels-Van Haaften, heeft de
heer Den Uyl (P.v.d.A.) verlof gevraagd
mondelinge vragen te mogen stellen aan
de ministers van Verkeer en? Waterstaat
en van Binnenlandse Zaken over de brief
van de regering van 6 juli aan het ge
meentebestuur van Amsterdam over het
verbod tot bet bouwen van een IJtunnel.
Over dit interpellatieverzoek zal van
daag worden beslist.
(Zie ook pagina 2)
S i r i u s
Wie te slecht denkt over anderen,
denkt te goed over zichzelf.
WASHINGTON (Reuter) Op zijn we
kelijkse persconferentie heeft president
Eisenhower verklaard, dat er geen reden
is te vrezen, dat de V.S. misschien kort
voor een „economische inzinking" staan.
Hij zei, dat in het tweede kwartaal van
dit jaar het bruto nationale produkt het
recordniveau van 503 miljard dollar heeft
bereikt, dat de werkgelegenheid is toege
nomen en dat het persoonlijke inkomen
stijgende is. Het enige, dat de verwachting
van een recessie zou kunnen steunon, is,
dut de staalproduktie verminderd is tot op
ongeveer vijftig pet. van de theoretische
capaciteit. Maar, zo zei hij, de laatste tijd
is deze capaciteit zo enorm toegenomen,
dat de produktie van thans in overeen
komst is met vijfenzeventig pet. van de ca
paciteit van enkele jaren geleden.
Uit de briefwisseling van de afgelopen
maanden tussen Amsterdam en Den Haag,
die nu openbaar is gemaakt, blijkt dat
Amsterdam bijzonder zwak stond. Burge
meester Van Hall moet tijdens zijn laat
ste gesprek met de minister, begin vorige
maand, de bui ongetwijfeld hebben zien
aankomen. Sindsdien heeft het gemeente
bestuur echter met. de handen in de schoot
gezeten. Gistermiddag, toen de klap viel,
moest de gemeenteraad het doen zonder de
troostende woorden van mr. Van Hall.
De burgemeester was namelijk vertrokken
voor een maand vakantie in Zwitserland
en Italië. Niemand wist waar hij was te
bereiken
In de brief van de minister staat onder
meer: „Na afweging van alle aspecten
is de ministerraad tot de conclusie geko
men, dat het nationale economische be
lang eist dat aan de bouw van de Coen
tunnel voorrang wordt gegeven boven de
bouw van de IJtunnel. De ministerraad
is zich ervan bewust dat naar uw oordeel
aan de IJtunnel een groter nut móet wor
den toegekend dan aan de Coentunnel,
doch hij kan, het oeververkeer in zijn ge
heel beschouwende, dat standpunt niet de
len. Zelfs al zou men een IJtunnel in eer
ste instantie een iets hogere directe of
indirecte rentabiliteitswaarde willen toe
kennen, dan zou nog de omstandigheid blij
ven bestaan dat de ogenblikkelijke inves
tering in deze tunnel belangrijk hoger zou
zijn dan die in de Coentunnel. Deze om
standigheid speelt bij de regering een
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Matige, aan de kust nu-
en dan krachtige wind tussen
zuidwest en zuid. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Een randdepressie bij Zuid-Ier-
land trekt naar het oosten en
brengt morgen buien met perio
den van slecht strandweer. Tij
delijk weer harde zuidwestelij
ke wind. Overdag ongeveer 17
gr. C. Zeewater 16 gr. C. Voor
uitzichten: nog sterk onbesten
dig en koel. Morgenmiddag vrij
hoog water aan het strand.
Advertentie
Woensdagmiddag om kwart voor vier is
op de Delftlaan te Haarlem nabij de Stuy-
vesantstraat een verkeersongeluk met do
delijke afloop gebeurd. De eenenzeventig-
jarige mevrouw A. Swan-Kok uit Philadel
phia. die sinds enige weken bij haar zus
ter in Haarlem verbleef, was. komende
van de Stuyvc&antbrug, de westelijke rij
baan van de Dclftlaan overgestoken en
wachtte even op de midden in de weg ge
legen vluchtheuvel. Toen zij van de vlucht
heuvel was gestapt naderde uit de rich
ting van de Kleverlaan een auto, die haar
aanreed. Mevrouw Swan werd ernstig ge
wond naar het ziekenhuis Sint Joannes de
Deo overgebracht, waar zij is overleden.
(Van onze correspondent in Brussel)
De Belgische ministerraad heeft
woensdag beraadslaagd over de ern
stige toestand in Kongo. De revolte
van de force publique of gewapende
macht, die onder leiding staat van de
premier Loemoemba, bleef weliswaar
beperkt tot een niet-gewapende ma
nifestatie van sociale ontevredenheid
onder de inheemse soldaten in Leo-
poldstad, maar nam in Thijsstad op
150 kilometer van de hoofdstad de
vorm aan van een werkelijke militaire
putsch.
De toestand is dus zorgwekkend of
schoon de berichten van gisteravond
op een vermindering van de spanning
wezen. De speciale Belgische com
mando-troepen van de bases van
Neder-Kongo zijn in alarmtoestand,
maar tot nu toe niet tot acties over
gegaan. In Leopoldstad patrouilleer
den enkele Belgische commando's
Hetgeen de Belgische regering natuur
lijk het meest heeft getroffen is de eis
van de inheemse onderofficieren om spoe
dig te worden bevorderd terwijl de hoog
ste inheemse onderofficieren op het ogen
blik slechts de rang hebben van adjudant.
In Brussel studeren op het ogenblik aan
de koninklijke militaire school 21 Kongo
lese kandidaat-officieren, maar zij zullen
pas over drie of vier jaar de rang heb
ben van onder-luitenant. De revolte keer
de zich zowel tegen de Kongolese politici,
die thans minister of parlementslid zijn
en die tijdens de verkiezingsperiode aller
lei beloften in verband met salarisvèrho-
gingen hebben gedaan, als tegen sommige
Belgische officieren. De Kongolese troepen
in Leopoldstad en Thijsstad zijn hoofdza
kelijk samengesteld uit inheemsen uit de
evenaarsprovincie en behoren tot de Ban-
gala- of Mungostammen, die traditionele
vijanden zijn van de inheemsen van de
Bakongostam van Nederkongo, waarvan
de leider Joseph Kasavoeboe is, het hui
dige staatshoofd. Daar de leider van de
Bangala's Jean Bolikango niet in de re
gering is opgenomen en als kandidaat
staatshoofd tegen Kasavoeboe in het par
lement de nederlaag leed is de woede van
de Bangala's nog groter geworden. Dit zijn
de voornaamste gebeurtenissen. In feite is
de grote ontevreden van de Ban
gala's die in Cocquilhatstad, de hoofd
stad van de evenaarsprovincie, op
roer veroorzaakten overgeslagen naar de
in Leopoldstad en Thijsstad gelegen Ban
gala's van de gewapende macht. De Bel
gische genei-aal Janssens, die volgens som
mige Belgische officieren dadelijk te krach
tig partij had gekozen voor premier Loe
moemba heeft ontslag genomen en zal
over enkele dagen waarschijnlijk in Brus
sel arriveren en in Leopoldstad worden
vervangen door een Belgische kolonel.
STANLEYSTAD (Belga) Donderdag
ochtend zyn de gedetineerden van de cen
trale gevangenis te Sta-nleystad in opstand
gekomen. Zij beukten de deuren van de
gevangenis in en verspreidden zich in de
stad. Een grote groep begaf zich naar het
gebouw van de provinciale regering waar
zy betoogde onder het roepen van „onaf
hankelijkheid".
De toestand in Thijsstad is kritiek ge
worden en het plaatselijk bestuur heeft
de overheid in Leopoldstad om hulp ge
vraagd bij de evacuatie van alle blanke
vrouwen en kinderen.
Advertentie
de nieuwe SOLEX
met vol otomatische koppeling
DE BETROUWBAARSTE
DE ZUINIGSTE
EN DE VEILIGSTE
HOUTPLEIN 18 - 20 - TELEF. 16615 - 12000
(Ook op gemakkelijke betalingscondities)
SUÈDE DAMES - HERENJASJES
grote rol, aangezien de overheid rekening
moet houden met de noodzaak enerzijds
aan de vele behoeften van het zich snel
ontwikkelende bedrijfsleven te voldoen en
anderzijds de nationale overheidsinveste
ringen binnen de gestelde grenzen te hou
den. De regering handhaaft haar standpunt
dat er gezien de huidige financieel-econo-
mische situatie en gelet op de mogelijk
heden op de arbeidsmarkt voor gelijktij
dige bouw van een Coerr- en IJtunnel geen
plaats is, zodat thans van de bouw van de
IJtunnel geen sprake zal kunnen zijn.
Aangezien de regering dit heeft aan
vaard, ligt het in haar voornemen op de
begroting voor het jaar 1961 middelen aan
te vragen om met de uitvoering van de
Coentunnel een begin te kunnen maken.
Volledigheidshalve, zo zegt minister Kort
hals tenslotte in zijn brief, moge ik nog
opmerken dat mij is gebleken, dat er lus
sen de marine en de gemeente geen over
eenstemming bestaat met betrekking tot
de voorwaarde welke de Koninklijke Ma
rine stelt voor de medewerking bij de
bouw van de IJ tunnel. Het hieromtrent
in een brief van 20 mei 1960 gestelde lijkt
op een misverstand te berusten." Aldus de
brief die door minister Korthals is onder
tekend.
De laatste alinea van het ministeriële
schrijven heeft op het Amsterdamse stad
huis grote verbazing gewekt. Burgemees
ter Van Hall heeft namelijk onlangs, o.a.
tijdens het recente bezoek van de leden
der Staten-generaal. verzekerd, dat er tus
sen de gemeente Amsterdam cn de marine
overeenstemming is berei over de ge
deeltelijke verplaatsing van het marine
etablissement in het Oosterdok.
Op voorstel van de waarnemend burge
meester en de wethouders en na over
leg met het seniorenconvent heeft de ge
meenteraad gistermiddag een telegram
naar de Eerste Kamer gezonden, waarin
hij over deze beslissing zijn diepe teleur
stelling uitspreekt. De raad dringt er bij
de Eerste Kamer op aan, voor de belangen
der gemeente Amsterdam in deze te plei
ten. te meer aangezien Amsterdam zich
bereid heeft verklaard de bouw van de
IJtunnel in te passen in het totale investe
ringsprogramma en bouwvolume der ge
meente.
Advertentie
Door uitbreiding van ons wagenpark
hebben wij weer V.W.. Opel. Daf ter
beschikking voor zaken en vakantie
doeleinden. Spoedige reservering is
gewenst.
Autobedrijf v.h. „HENGEVELD"
Dir. B. P. v. d Pol
ZIJLWEG 328 - LEFOON 17700
(Van onze correspondent in Londen
pag.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2, 9
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel. 3
Dc Kleine Wereld3
Buitenlands nieuws 3, 9
Van Mensen en Dingen 5
Uit stad cn omgeving 5, 7
Agenda van Haarlem en IJ mond 7
Kunst 11
Feuilleton 13
Horen en Zien 13
Beeldverhalen 13
Economisch nieuws15
Beurs 15
Scheepsberichten 15
Sport 17
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
De beurs van Berlage in Amsterdam
verzakt nog steeds en daarom neemt
de afdeling Grondmechanica van de
gemeentelijke dienst van Publieke
Werken in de Beursstraat grondmon
sters, die van een diepte van 20 meter
naar boven worden gehaald.
De 62-jarige Labourleider Aneurin Be-
van, de grootste figuur onder de socialis
tische veteranen en de laatste der werke
lijk grote parlementsleden, waaraan
Groot-Brittannië in het verleden zo rijk is
geweest, heeft de tweede crisis sedert de
zware operatie, welke hij eind december
onderging, niet doorstaan. Gistermiddag
kwam het einde in zijn boerderij in Buc
kinghamshire, waar hij werd verpleegd.
Bevan was ongetwijfeld de kleurrijkste
figuur in het Britse politieke leven wiens
persoonlijkheid kon worden vergeleken
met die van Sir Winston Churchill (wiens
grote tegenspeler hij vele jaren is geweest,
niet het minst gedurende de oorlog toen hij
Churchills beleid vaak meedogenloos
hekelde.
Bevan was met zijn principieel geluid
voor alles het geweten van de Labourpar-
tij, maar hij was nooit star-dogmatisch.
Alleen verloor hij nimmer het grote doel
dat de beweging zich gesteld had uit het
oog. Bevan kon in de politieke strijd
vlijmscherp zijn, maar hij was allerminst
een doordrijver en kon grote edelmoedig
heid tonen. Bevan zag de laatste jaren
evenals Churchill, dat er inderdaad con
crete hoop was op een werkelijke interna
tionale ontspanning. Hij kon zijn tegen
standers, ook onder zijn partijgenoten,
met woorden geselen, maar hij had altijd
iets te zeggen wat de moeite waard was.
Hij beschouwde het als zijn grote functie
zijn toehoorders aan het denken te zetten.
Zelfgenoegzaamheid was zijn grootste
vijand. In de loop der jaren ^yerd Bevan
een waarlijk nationale figuur. 'In zijn re
devoeringen groef hij meestal dieper dan
anderen en er was altijd wel een of ander
menselijk of maatschappelijk aspect dat
hij op unieke wijze belichtte. Vaak fun
geerde hij niet alleen als het geweten van
zijn partij maar op ogenblikken van crisis
van het gehele Britse volk.
De Britse dagbladen betreuren eensge
zind het heengaan van Bevan.
(Zie levensbeschrijving op pag
