Kongolezen
wilden
van
niet de bloeddorstige
dr Verwoerd Co.
Belgische koloniale troepen zijn
de hoofdschuldigen in Kongo
Russische luchtvaartdelegatie
op doorreis in ons land
DAUPHINE
GARAGE DEN HOUT
GARAGE
„Laat ons meepraten over de
jeugd- en onderwijszaken"
Feestweekronde van
Santpoort
Oorzaak van vreemde
ziekte in leerfabriek
ontdekt
Geen luchtvaartverdrag met V.S.
Luchtballonhaven in
Brabant geopend
Leerkrachten worden
bijna overal buiten
gehouden
4
Onbekookt
Tactloos
KUIN'S „KARAMELLA'S"
Rainbow
kleedt U vlot!
Examens
WERELDONDER WIJZERSCONGRES
INS DAG 2 AUGUSTUS 196 0
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANTHAARLEMS DAGBLAD
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma
LEOPOLDSTAD. augustus. De advertenties en de speciale afgezanten van
de Zuidafrikaanse regering bewerken de Belgische vluchtelingen uit Kongo: „Kom
naar Zuid-Afrika. Gratis transport. Wij garanderen u een minimum maand
inkomen van achthonderd gulden en een woning". Er zijn vele Belgen die gaan.
Sommigen hadden zich in Rhodesië willen vestigen, maar werden daar opge
schrikt door de onlusten in Boelawajo. Nu pakken zij nog eens hun koffers en
vertrekken naar de blanke burcht, waar dr. Verwoerd zich de enige winnaar
waant van de Kongolese tragedie. Hij krijgt er duizenden blanken bij, die „Afrika
kennen" en die na hun ervaringen met de „sales macaques" (vuile apen) wel op
zijn Nationalistische partij zullen stemmen. Hij kan in binnen- en buitenland zijn
apartheidsbeleid staven met een verwijzing naar Kongo: „Zie wat er gebeurt
wanneer men die half-wilde „kaffirs", die zwarte beesten, de macht over de
blanken geeft". Is dat waar, zijn Afrikanen „sales macaques" en half-wilde
beesten? Ik was gisteravond op vijftig meter van mijn hotel toen drie zwarte
taxi-chauffeurs mij praaiden: „Taxi meneer?" Ik glimlachte hen toe en zei: „nee,
dank u. Ik woon hier op de hoek". Toen glimlachten zij terug en zeiden: „Dat is
aardig van u. U is vast niet van hier, want hier nam nooit iemand de moeite ons
antwoord te geven". En zij stonden erop mij die laatste vijftig meter gratis naar
mijn hotel te rijden.
Nu maken drie aardige taxichauffeurs of
een hotelboy die 'n fooi weigerde, nadat ik
opgemerkt had dat hy my teveel geld had
teruggegeven, het hele zwarte continent
nog niet uit, het Afrika dat ik de afgelopen
zes jaar van noord naar zuid en van oost
naar west heb doorkruist. Van dat wereld
deel met zijn lachende, simpele, geduldige
mensen ben ik gaan houden. Ik ben er na
de verhalen uit Kongo over moord, ver
krachting en plundering ook aan gaan twij
felen. Ik heb die verhalen de afgelopen
weken zorgvuldig nagegaan. En zonder af
te dingen op de dagen van pijnigende vrees
die de Belgen in Kongo hebben doorge
maakt, sluit mijn conclusie zich aan bij die
van alle objectieve waarnemers hier, onder
wie ook Belgische missionarissen en ambte
naren: zo de Kongolezen niet de zoetords
zijn van een reclameplaat der morele her
bewapening, daar zijn zy evenmin de
bloeddorstige wilden van dr. Verwoerd en
Co.
Maakt men zich los van de begrijpelijke,
maar daarom nog niet gegronde, panische
opwinding, die de Belgische exodus uit
Kongo omgaf, dan stuit men ten eerste
op het feit dat er minder dan twintig Euro
peanen om het leven zijn gekomen. Het
aantal verkrachtingen is begrijpelijkerwijs
veel moeilijker vast te stellen. Maar de
verhalen over duizenden misbruikte vrou
wen zijn hierom al ongeloofwaardig: er is
geen enkel geval aan te wijzen van een
blanke die werd vermoord, omdat hij
zijn hart in plaats van zijn verstand aan
het woord latend met het eerste het
beste wapen zijn vrouw probeerde te be
schermen. Zo de beperkter omvang ervan
niet wegneemt dat er afschuwelijke wan
daden zijn gepleegd, dat er is gemoord,
geplunderd, verkracht, mishandeld en
brand gesticht, dan moet verder worden
vastgesteld, dat in 99 percent van alle ge
vallen het niet de zwarte bevolking is ge
weest, die zich daaraan heeft schuldig ge
maakt, maar de muitende Force Publique,
België's koloniale troepen.
Op enkele incidentele gevallen van plun
dering na, zoals in Elisabethstad en Ma-
tadi, heeft de zwarte bevolking zich af
zijdig gehouden, vaak zelfs de blanken en
hun eigendommen geprobeerd te bescher
men. Ook vandaag nog laat zij de ver
laten huizen, winkels en auto's van de
blanken ongemoeid, al moet men hopen
dat stijgend geld- en voedselgebrek haar
niet te sterk in verleiding zal brengen. Die
zelfbeheersing is des te opvallender, omdat
de afkeer van de Kongolezen jegens de Bel
gen moeilijk ontkenbaar is en omdat de
paniek onder de blanken onmiddellijk een
contra-paniek onder de zwarten uitlokte.
Toen de blanken in Elisabethstad hun
vrouwen en kinderen evacueerden, stuur
den zwarte arbeiders hun families naar
hun dorpjes terug. Kongo was dan onaf
hankelijk geworden, de zwarte bevolking
reageerde op de muiterij van de Force Pu
blique met een typisch koloniale reflex:
muiterij betekent represailles. De Kongo
lezen geloofden en geloven zelfs nu. nog
oprecht een beetje in de mogelijkheid
van een Belgische tegenactie: bombarde
menten, mitraillades. Na tachtig jaar kolo
niaal regime is dat niet helemaal onbe
grijpelijk.
hand in hebben gehad, al is dat evenmin
bewezen. Er is in ieder geval een oorzaak
aan te wijzen, de dagorder van generaal
Janssens. Deze opperbevelhebber van de
Force Publique, een hanig militairtje,
heeft na de relletjes van Leopoldstad in
januari 1959 al eens tevergeefs geprobeerd
de Massu van Kongo te worden. Die vlie
ger ging niet op. Hoewel hij in juni uren
lang op het terras van Loemoemba's villa
ijsbeerde, in afwachting van de porte
feuille van Defensie, vervloog zijn droom
de Glubb Pasja van Kongo te worden, ook
in rook. Of tiet uit wrok daarover of uit
eenvoudige stupiditeit was, is moeilijk na
te gaan, maar de kleine generaal deelde op
Onafhankelijkheidsdag zijn zwarte troepen
mee: „De onafhankelijkheid is voor de bur
gers. Voor de militairen blijft alles bij het
oude. Gij zijt in het verleden door blanke
officieren gecommandeerd, gij zult in de
toekomst door blanke officieren worden
gecommandeerd". De generaal, die zich
altijd liet voorstaan op zijn openhartigheid
en zijn kennis van de Afrikaanse mentali
teit, had met zijn onbegrijpelijke tactloos
heid de brandpijl in de hooiberg ge
schoten. De muiterij brak los in Thysstad,
verspreidde zich als een lopend vuurtje
langs het perfecte eigen telecommunicatie
net van de Force Publique, ontbrandde
een tekenend symptoom alleen niet in
die weinige garnizoenen waar de blanke
officieren er onmiddellijk in toestemden
dat de zwarte manschappen in verkie
zingen zouden opmaken, welke officieren
gehandhaafd zouden blijven.
Zelfs die muiterij bleef op de meeste
plaatsen beperkt tot vernederend en ruw
optreden tegen blanken, fouillering, ar
restaties, oorvijgen, door sommige blanken
die hun koloniale wereld ineens op haar
kop zagen staan, ondergaan als onverdraag
lijke martelingen. In feite bibberden de
Kongolese militairen zelf van angst. Zij
die eertijds zelf muiterijen de kop moesten
indrukken, meenden precies te weten wat
hun nu te wachten stond. Vandaar hun
onbekookte reacties als zij wapens bij
blanken vonden.
Vanwaar het bestiale karakter van het
begin van hun muiterij? Een jonge, be
daarde Kongolese P.T.T.-ambtenaar zei
tegen mij: „De Kongolezen die zich bij de
Force Publique meldden om zo nodig hun
zwarte broeders de hersens in te slaan,
waren niet bepaald de bloem der natie.
Zij hadden ook een kwaad geweten, vrees
den als collaborateurs beschouwd te wor
den en wilden daarom wel eens laten zien
hoe anti-Belgisch zij waren".
Ziehier een zo zakelijk mogelijke samen
vatting van de houding der Kongolese be
volking, niet bedoeld om het leed der
blanken te bagatelliseren of de zwarten
schoon te wassen, maar wel om temidden
van alle opwinding vast te stellen, dat het
Afrika waarvoor Europa zich zal moeten
blijven interesseren, niet een door louter
kannibalen bevolkte nachtmerrie is.
Zo heeft de terreur huisgehouden.
Rest dus de grondoorzaak van de Kongo
lese tragedie :de muiterij van de Force Pu
blique. De drijfveren van die als een stro-
vuur om zich heen grijpende opstand zijn
nog niet alle bekend. Het is niet uitge
sloten dat communistische agenten er de Hoogcrwoerdslraat 11 - Tel. 53158
Op het parcours aan de Terrasweg houdt
de Harddraverijvereniging „Santpoort en
omstreken" woensdagavond 3 augustus
als onderdeel van de feestweekviering
weer de traditionele wielerronde van Sant
poort. Voor deze ronde, waarvan de tech
nische leiding is opgedragen aan de Bever-
wijkse rennersclub „Kennemerland", heb
ben meer dan zeventig renners ingeschre
ven. Onder hen bevinden zich de plaatse
lijke favoriet Coen Visser, die er zijn zin
nen op heeft gezet om voor eigen publiek
te zegevieren; de Beverwij kers Groot, Dul-
lemans, Castricum en Hofland; Timmer en
De Reus uit Velsen-Noord, de Amsterdam
mers Den Enting, Balvert en Quariënto, de
Haarlemmers Riethoff, Piers, Sminia,
Giekse, Koonings, Jansen en Bogaard;
Zonneveld uit Uitgeest, Eelsing uit IJmui-
den, Bogers uit Nieuw-Vennep en nog vele
anderen.
Advertentie
U KOMT EROP TERUG
BANKETBAKKERIJ
Advertentie
VLOTTE PULLOVER, marinlère,
zware katoen. Kwaliteit, wit met
blauw afgebiesd.
Speciale prijs 7.50
ONDERJURK, nylon charmeuse.
Zwierige strook van Franse kant,
maten 38 - 52.
Wit, geel, rose, bleu, lila 9.95
HELANCA SLIPS,
blijvend elastisch, perfecte
pasvorm 5.50 en 2.95
MODEHUIS
ANEGANG 26
TELEFOON 10643
Een militair orkest van de UNO-
eenheid der Ghanezen speelt in
Leopoldstad, High Life".
De oppositie in het parlement van
Katanga marcheert de zaal uil om
dat zij de afscheiding van de pro
vincie van Kongo niet erkent.
De raadselachtige ziekte, die zich gema
nifesteerd heeft bij diverse personeels
leden van de Schiedamse Lederwaren-
fabriek in Sint Michielsgestel is thans op
gehelderd. De kwaal die met lichte ver
lammingsverschijnselen gepaard ging, zou
te wijten zijn aan een ingewikkelde orga
nische verbinding in de lijm, die in deze
fabriek gebruikt werd. Het onderzoek is
verricht door een Belgische medicus-
scheikundige. Zijn bevindingen zijn mee
gedeeld aan de Arbeidsinspectie te Breda,
die nog steeds geen verbod had uitgevaar
digd om in de fabriek te laten werken. Bij
het onderzoek is gebleken, dat de giftige
chemische verbinding, die vluchtig is, via
de mond, maar ook door de huid het
lichaam kan binnendringen en daar op ver
lamming gelijkende verschijnselen veroor
zaken kan, die echter, naar de medici me
nen, van tijdelijke aard zullen blijken te
zijn. Het onderzoek wordt nog voortgezet,
maar de fabrieksdirectie zal nu eerst de
lege fabriekshal grondig laten reinigen al
vorens het werk te doen hervatten, het
geen waarschijnlijk pas over drie weken
zal geschieden. De gevaarlijke lijmsoort
zal in het bedrijf niet meer gebruikt wor
den.
Hoogleraar. Tot hoogleraar in de af
deling der scheikundige technologie aan de
technische hogeschool te Eindhoven, om
onderwijs te geven in anoi-ganische schei
kunde, is benoemd dr. G. C. A. Schuit.
Hoeveel vliegtuigen heeft de Sovjet-Russische luchtvaartmaatschappij Acroflot?
Dat was een vraag, die een van de vier Nederlandse journalisten gisteren stelde aan
de leider van een Russische luchtvaartdelegatie, Georgi Stehetchikov, luitenant-
generaal van de Russische luchtmacht en plaatsvervangend president-directeur van
de Aroflot. Van alle luchtvaartmaatschappijen ter wereld, behalve van die van de
landen achter het ijzeren gordijn, is dit bekend. Het antwoord van de heer Stehetchi
kov was simpel: „Heel veel". Daar namen de journalisten geen genoegen mee. Via
de chef van de afdeling publiciteit van de Aeroflot, een Rus, die als tolk optrad,
drongen zij op het cijfer aan. Dit werd hun niet gegeven. Wel zei de Russische gene
raal: „De Aeroflot is de grootste luchtvaartmaatschappij ter wereld".
Het Russische gezelschap bestond uit 10
leden. Behalve de leider waren er enkele
luchtvaartdeskundigen van de Sovjet-Unie
en een zestal directeuren van Aeroflot.
Zij waren op weg naar New York. Het ge
zelschap landde tegen het middaguur op
de Amsterdamse luchthaven met het lijn-
vliegtuig van de Aeroflot uit Moskou, een
Tupolev-104 straalmachine, op doorreis
naar Amerika. Daar stond een ontvangst
comité van de KLM onder leiding van on
derdirecteur J. F. van Oldenborgh gereed
om de Russen welkom te heten.
Aangekondigd was, dat de president-di
recteur van de Russische luchtvaartmaat
schappij, de heer Loginov, de Russische,
delegatie zou leiden, maar het bleek, dat
deze in Moskou was achtergebleven.
Geen verdrag met V.S.
De Amerikanen hebben geen medewer
king willen verlenen aan een „Russisch-
Amerikaans luchtvaartverdrag" deelde
de tolk mede, en daarom is de president
directeur niet meegegaanIndien over
dit verdrag voor een lijn tussen Mos
kou en New York overeenstemming was
bereikt, dan zou hij deze reis wel hebben
meegemaakt, omdat hij de overeenkomst
zou moeten tekenen. Nu wordt er niets
getekend".
Via de tolk gaf luitenant-generaal Slchet-
chikov antwoord op nog enkele vragen van
de Nederlandse journalisten. Hij zette uit
een, dat de missie naar Amerika ging op
grond van een algemeen Russisch- Ameri
kaans verdrag, dat 2 jaar geleden was
gesloten. Volgens de leider van de Rus
sische delegatie hadden in de afgelopen
2 jaar reeds 7 Amerikaanse delegaties
Rusland bezocht. Hij zelf was thans lei
der van de vierde delegatie, die naar
Amerika ging. Hij noemde dit een routi
ne-bezoek. Het gezelschap zou in Amerika
gedurende drie weken Amerikaanse vlieg
velden en fabrieken bezoeken. Er was
geen sprake van, dat er een burgerlucht-
vaartverdrag getekend zou worden.
„Amerika heeft nu eenmaal geen oren
naar een nieuw verdrag", zo zei hij. Op
de vra3g of er Russische passagiersvlieg
tuigen waren, die de afstand Moskou-New-
York zonder tussenlanding zouden kunnen
vliegen gaf hij een bevestigend antwoord:
de Tupolev-114. De delegatie vloog pas gis
teravond met een DC-8 straalmachine om
half zeven door naar New York. In die
tussentijd ging het gezelschap in Zand-
voort de lunch gebruiken, die door de
K.L.M. werd aangeboden.
Op de vraag of van dit oponthoud ge
bruik zou worden gemaakt voor overleg
met de K.L.M., antwoordde de heer
Stehetchikov tevreden glimlachend: „De
verstandhouding tussen de Aeroflot en de
K.L.M. is ook zonder overleg goed genoeg.
Toen een van de verslaggevers hem vroeg
of er kans was, dat de Sovjet-Unie de
K.L.M. ook landingsrechten zou geven op
andere vliegvelden dan die bij Moskou,
antwoordde hij met een wedervraag:
„Bent u soms allemaal directeuren van de
K.L.M., dat u dat zo graag wilt weten?"
Er ontstond nog een eigenaardige situa
tie bij het bezoek van deze Russische
luchtvaartdelegatie, want zij beschikte na
melijk niet over verblijfs-visa voor Neder
land. Eigenlijk had de uit 10 man be
staande delegatie dus op het vliegveld
moeten blijven, totdat zij met een lijnma-
chine van de K.L.M., een Dc-8, 's avonds
om half zeven de reis naar New York had
kunnen voortzetten.
Mede dankzij de medewerking van de
Koninklijke Marechaussee op Schiphol ver-
Maandagmiddag is in de Brabantse ge
meente Etten-Leur nabij Breda de enige
Nederlandse luchtballonhaven geopend met
een champagnedoop. Vervolgens steeg de
eerste ballon van de nieuwe haven op met
Nini Boesman en de directeur van een Et-
tense industrie, de heer P.H. Verseveldt.
De ballon dreef weg in de richting Turn
hout. De Haagse ballonclub zal een ballon
haven exploiteren. Het is de bedoeling dat
elke week een ballon van deze haven op
stijgt.
kreeg zij op grond van de transit-clausule
vergunning zich in ons land vrij te bewe
gen tot de volgende verbinding met het
land van bestemming tot stand zou komen,
in dit geval voor het vertrek van de
K.L.M.-machine naar New York.
Den Haag. Geslaagd voor het examen tekenen
m.o. akte b: H. C. van der Vossen te Haarlem.
Den Haag. Geslaagd voor de sehoolakte Hoog-
Duits m.o.-A: mej. A. M. Ph. Schampers en mej.
M. A. Bakels, beiden te Haarlem.
Haarlem. Aan de Rijkskweekschool te
Haarlem zijn geslaagd voor de hoofdakte
examens (gehele akte): mej. L. J. Modder,
Den Helder; mej. S. M. E. Ortjens, Amster
dam; mej. G. M. van Schagen, Egmond-
Binnen; mej. Th. E. M. Smit, Amsterdam;
de heren: G. J. Fijma, Amsterdam; J. de
Jong, Anna Paulowna; J. Karman, Uit
hoorn; J. C. v. d. Werf, Amstelveen; W.
Brandsma, Alkmaar.
Voor verklaring A: de heer M. van Da
len, Overveen.
De examens zijn hiermede beëindigd.
Advertentie
ondanks haar jeugd, pas 4 jaar
oud, reeds een begrip. Waarom 7
1. Productie 2100 per dag.
2. Aanschaf 5625.
3. Verbruik 1 L op 17 KM.
4. Afschrijving zeer laag
5. Wegenbelasting minimum
6. Veiligheid: 4 portieren met bevei
liging voor kinderen; prachtige
wegligging en remvermogen.
7. Motor vrijwel geruisloos.
8. Garantie: 6 mnd. incl. arb. loon.
9. Elegant
enz. enz. enz.
Hoofdagentschap:
WAGENWEG 166—168
TELEF. 12138 en 15056.
B.-Agentschap:
RIJKSSTRAATWEG 249 - TEL. 57455
De Sovjet-delegatie, die op doorreis
van Moskou naar New York Neder
land aandeed, gebruikte de lunch in
Zandvoort, waar men bovendien ge
ruime tijd op het terras van Bouwes
genoot van een van de schaarse zon
nige dagen in Nederland. Op de foto
de leider van de delegatie generaal-
luitenant van de luchtmacht Stchot-
chikov Georgi Semjonewitch, eerste
plaatsvervangend president-directeur
van Aeroflot (midden). Rechts zijn
gastheer, de heer J. F. van Oldenborgh,
een der onderdirecteuren van de KLM.
„De onderwijzers en leraren willen mee
praten over onderwijsproblemen en andere
onderwerpen, waarbij zij zijn betrokken.
Te veel regeringen en instanties doen als
of er geen onderwijzersorganisaties be
staan". Deze klacht uitte de voorzitter
van de wereldfederatie van onderwijzers-
en lerarenorganisaties, de Brit Sir Ronald
Gould, maandag tijdens de behandeling
van 't jaarverslag van de secretaris-gene
raal op het negende congres van deze or
ganisatie in Amsterdam. Uit het verslag
van de secretarisgeneraal dr. William G.
Carr (V.S.) bleek dat de World Confede
ration of Organisations of the Teaching
Profession wel veel contacten onderhoudt
met organen van de UNO, maar dat er
nog te veel besprekingen over onderwijs-
aangelegenheden worden gehouden zonder
vertegenwoordigers van het onderwijs.
De Zweed K. H. Wittrock bepleitte de
noodzaak, dat de onderwijzers- en lera
renorganisaties in allerlei organen worden
vertegenwoordigd. „Het dragen van ver
antwoordelijkheid is speciaal van groot
belang bij de sociale en politieke opbouw
van de achtergebleven gebieden", zo merk
te de heer Gould op.
Wereldprogram bepleit
„Het kind is de vader van de mens
heid en daarom dient men te beseffen,
welke belangrijke rol de school en ook de
onderwijzers spelen bij de gezondmaking
van het kind", aldus de Zwitser Robert
Michel op het congres.
Tevoren hadden de vierhonderd congres
sisten reeds kennis kunnen nemen van de
uitvoerige rapporten die 42 onderwijzers
organisaties uit 29 landen over „de gezond
heid van het kind en de school" hebben
opgesteld. Ze deden dit aan de hand van
een uitgebreide vragenlijst.
Naar aanleiding van dit onderzoek merk
te de heer Michel op, dat er op het ter
rein van de schoolgezondheidszorg in de
wereld nog grote verschillen bestaan.Er
zijn landen waar een kind maar vijftig
percent kans heeft om een paar jaar oud
te worden, zo zei hij en voegde daaraan
toe, dat van de wereldkinderbevolking van
5 tot la jaar slechts 55 percent de gele
genheid heeft een school te bezoeken.
In de grote steden laat de schoolgezond
heidszorg meestal weinig te wensen over,
maar gebrekkig of onvoldoende is de situ
atie juist op het platteland.
De onderwijzersoi-ganisaties in de hele
wereld moeten voor verwezenlijking van
een vast omlijnd programma ijveren, daar
bij rekening houdend met de mogelijkhe
den van het land. Wanneer de ouders de
gezondheidszorg voor hun kinderen niet
kunnen betalen, moet een andere oplossing
worden gevonden, die kan variëren van
een door de overheid gesubsidiëerde ver
plichte ziekenverzekering voor elk school
kind tot gratis schoolgezondheidszorg.
Teveel schooluren
Van de overige punten, die de aandacht
vragen noemde de heer Michel o.m.: de
geestelijke gezondheid van het schoolkind
(meer evenwicht tot stand brengen tussen
leerplan en vrije tijd) de gezondheidszorg
tijdens de schoolvakanties (in sommige lan-
dén hebben de kinderen jaarlijks 22 we
ken vakantie, waardoor ze medische con
trole missen), de schooltijden (in sommi
ge landen nog 38 uur per week met 3
uur huiswerk per avond en dat terwijl
de werkweek overal wordt verkort) en de
schoolmaaltijden. Van groot belang achtte
de heer Michel het houden van zomerkam
pen en de vorming van openluchtklassen
in die gebieden van de wereld waar zulks
mogelijk is.
De conclusies van het congres zullen
zaterdag in enkele resoluties worden vast
gelegd, nadat men ook heeft kennis geno
men van de besprekingen in een aantal
discussiegroepen.
Tenslotte ging het congres akkoord met
de toelating van veertien onderwijzers en
lerarenorganisaties met tezamen 460.000
leden uit Bermuda, Malakka, Columbia,
Costa Rica, Rhodesia en Nyassaland, Pa
nama, Congo, Somaliland, Zuid-Rhodesia,
Peru en de Verenigde Staten.
