C.P.N. verliest twee van
haar vier zetels
Vertrouwen tussen aannemers
en ministers is hersteld
(JCort en
Rustig maar bewolkt
Gemeente- en schoolbesturen tegen
opheffing 7e en 8ste leerjaar
OVERALLS
MENSEN
GRATIS I
HEEREMANS en
VAN LEUVEN N.V.
P. v. d. A. en - wellicht - de K. V.P.
krijgen er een senator bij
In beroep bij de Kroon tegen de
beslissing van staatssecretaris
Honderden duiven door
pokken aangetast
Breda krijgt woonwijk
voor Ambonezen
Helft der Friese bouw
capaciteit ligt stil
Nog pl.m. 14000 spijt
optanten in Indonesië
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1960
v. DUIVENBODEN
Vy
EERSTE KAMER VERKIEZINGEN
VAUXHALL
natuurlijk
PAARLAARSTEEG 1
K.V.P.-enquête wijst uit
Waar ga jij naar toe?
BIJ Duyvis Sandwich Spread
1
aluminium
laioeslettn
De beste service bij
Ged. Oude Gracht 108 - 110 - Haarlem
Telefoon 17165
Advertentie
VICTOR - YELOX - CRESTA
vanaf 7.450.
AUTOMOBIELBEDRIJF
Off. Dealer General Motors
Nwe Gracht 78 - Tel. 17588 - Haarlem
Brandweerraad. Bij Koninklijk Be
sluit is benoemd tot lid van de Brandweer-
raad prof. ir. A. de Heer, hoogleraar aan
de Technische Hogeschool te Delft.
Het KNMI deelt mede:
Van Ierland strekt zich vrijwel recht
naar het oosten een gebied van betrekke
lijk lage druk uit Hierin komt boven En
geland een kern voor, die heel langzaam
in zuidelijke richting beweegt. Van meer
betekenis is een andere kern die van de
Oostzee is gekomen, gistermiddag de Kie-
lerbocht bereikte en nu eveneens naar het
zuiden koerst. De kern heeft de afgelopen
nacht in de streek tussen de Weser en de
Elbe 20 tot 35 mm regen gebracht.
In de lagedrukgordel ligt nog steeds het
front, dat de noordelijke begrenzing van de
in onze omgeving aanwezige koele lucht
vormt.
Het strekte zich vanmorgen uit van
Denemarken naar midden-Engeland en
gaat nu heel langzaam naar het zuiden be
wegen. In verband hiermee zal er in de
noordelijke helft van het land ook morgen
veel bewolking blijven en is daar kans op
enige regen. In het zuiden van het land
Vrijdag 5 augustus
Zon op 5.07 uur, onder 20.24 uur.
Maan op 19 uur, onder 3.05 uur.
Maanstanden
7 aug. 3.41 uur volle maan.
14 aug. 6.37 uur laatste kwartier.
22 aug. 10.16 uur nieuwe maan.
29 aug. 20.23 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 4 augustus
Hoog water 0.29 en 13.14 uur.
Laag water 8.30 en 21.09 uur.
Vrijdag 5 augustus
Hoog water 1.39 en 14.13 uur.
Laag water 9.42 en 22.12 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort Is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJ> ,den
worden opnieuw zonnige perioden en
slechts enkele verspreid voorkomende
buien verwacht.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen Puiten-
en binnenland heden- g A
morgen 1 uut Neerslag- A3 A ga
laatsta M uur g g
Den Helder
zwaar bew
wnw
19
0
Ypenburg
mist
windst
21
0
Vlissingen
onbewolkt
zzw
20
0
Eelde
regenbui
w
20
1
De Bilt
iiohl 'u-w.
windst.
21
0
Twente
regen
wzw
20
3
Eindhoven
mist
z
22
0
Zd-Limburg
licht bew.
z
21
0
Helsinki
half bew.
nw
16
0,2
Stockholm
zwaar oew
no
22
6
Oslo
zwaar bew
n
22
0
Kopenhagen
zwaar bew
nno
21
0
Aberdeen
mist
nnw
18
0,2
Londen
zwaar bew. zzw
23
0
Amsterdam
onbewolkt
windst.
22
0
Brussel
licht bew.
z
22
0
Luxemburg
licht bew.
nw
20
0
Parijs
onbewolkt
windst.
23
0
Bordeaux
onweer
n
26
0,1
Grenoble
half bew.
windst.
23
0
Nice
licht bew.
n
24
0
Berlijn
regen
z
20
6
Frankfort
half bew.
zw
20
2
München
onbewolkt
z
18
0
Zürich
mist
nno
22
0
Genève
onbewolkt
windst.
21
0
Locarno
zwaar bew
windst.
24
2
Innsbruck
onbpwolkt
windst.
22
0
Belgrado
licht bew.
wzw
24
0
Athene
onbewoikt
wzw
Rome
onbewolkt
windst.
29
0
Ajaccio
licht bew.
nno
26
0
Madrid
zwaar bew
z
33
0
Lissabon
licht bew.
w
25
0
Wenen
onbewolkt
w
21
0
De voornaamste resultaten van de ver
kiezingen voor de Eerste Kamer, die dins
dag gehouden zijn in de vergaderingen der
Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gro
ningen, Drente, Overijsel en Gelderland,
zijn, dat:
a. De communisten twee van hun vier
zetels in de Senaat verliezen.
b. De P.v.d.A. krijgt er een zetel bij.
c. K.V.P. en V.V.D. maken eveneens kans
op een zetel extra.
De oude en nieuwe samenstelling van de
Eerste Kamer is:
P.v.d.A.
K.V.P.
AR.
C.H.
V.V.D.
C.P.N.
S G P.
oud
nieuw
22
23
25
25
8
8
8
7
7
7
4
2
1
75
72
Over drie zetels moet nog worden geloot
door K.V.P., C.H.U.. V.V.D. en S.G.P. Deze
loting zal morgen geschieden.
In Zuid-Holland werden gekozen: A.R.:
J. Schipper en dr. W. F. de Gaay Fortman;
C.H.U.: mr. W. F. Lichtenauer; V.V.D.: mr.
H. van Riel en prof. dr. H. J. Witteveen;
K.V.P.: ir. E. H. A. Kraaijvanger en jhr.
mr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Panner-
den (burgemeester van Hillegom); P.v.d.A.:
mr. J. in 't Veld, P. J. Kapteyn, mr. M. de
Niet, mej. mr. J. Zeelenberg. J. Hoogland,
mr. G. van Hall en mr. M. van der Stoel.
Vier van de volgende kandidaten zullen
door loting worden aangewezen:
J. W. van Hulst (C.H.U.), mevr. J. F.
Schouwenaar-Franssen (V.V.D.), ir. A. L.
H. Roebroek (K.V.P.), Th. S. J. Hooij
(K.V.P.) en ir. H. Fokker (S.G.P.).
Het op de V.V.D.-lijst in Zuid-Holland
gekozen lid de heer Van Riel heeft reeds
zitting in de Eerste Kamer voor Noord
holland en Friesland. Naar wij vernemen
zal hij zijn verkiezing in Zuid-Holland niet
aanvaarden. Gekozen verklaard zal dan
worden mevrouw Schouwenaar-Franssen.
Bij de loting zal in dit geval voor de V.V.D.
in aanmerking komen de heer Van Vliet.
De negentien gekozen leden voor de pro
vincies Gelderland, OverijselGroningen
en Drente zijn: mr. J. A. Jonkman; ir. H.
Vos; C. W. van Wingerden; dr. A. Que-
rido; C. van der Waerden; dr. I. Sam-
kalden (alle P.v.d.A.). Dr. L. J. C. Beaufort;
dr. J. J. Gielen; J. L. P. M. Teijssen; mr.
J. L. M. Niers; H. Rottinghuis (alle K.V.P.).
Dr. W. P. Berghuis; J. Tjalma; P. C. Elffe-
rich (alle A.R.). Mr. G. Vixseboxse; ir. M.
A. Geuze; C. J. van Mastrigt (C.H.U.).
H. D. Louwes en mr. R. H. baron De Vos
van Steenwijk (V.V.D.).
De nieuwe leden van de Eerste Kamer
zijn van links naar rechts:
Mej. B. Zeelenberg
Jhr. D. F. A. H. van Nispen tot Pannerden
Dr. W F. de Gaay Fortman
C. J. van Mastrigt
I. Samkalden
(Van onze Haagse redacteur)
Sterk® keper-
en jeanskwaliteïten
uit eigen confectiebedrijf
SANFOR
dus voorgekrompen
vanaf 11.50
voor al uw bedrijfskleding
Meer dan dertig gemeente- en schoolbesturen zijn bij de Kroon in beroep gegaan
tegen beschikkingen van de staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen drs. G. C. Stubenrauch, waarbij verzoeken om aan bepaalde lagere scholen
een achtste leerjaar te verbinden werden afgewezen. Voor de Raad van State kwamen
thans zes van die beroepen aan de orde. Zij waren ingediend door B. en W. van
Maassluis, het bestuur van de christelijke school in Venlo, een neutrale bijzondere
school te Oostvoorne, de gemeentebesturen van Oude en van Nieuwe Tonge en een
rooms-katholieke lagere school in Oude Tonge. In de komende tijd zullen nog meer
van dit soort zaken volgen.
Een groot aantal postduiven in de Bra
bantse gemeente Oosterhout is aangetast
door pokken. Ze kunnen daardoor niet
deelnemen- aan wedvluchten waarop in
deze plaats gewoonlijk druk wordt inge
schreven. Het aantal aangetaste dieren
wordt op- 500 geschat. De verschijnselen
zijn puistjes aan kop en oogranden. De
Utrefchtse' g'ezöfidhëidsdienst heeft vastge
steld-dat het hier een besmettelijke vogel
ziekte betreft, waaraan vrijwel niets is te
doen. De dienst heeft regelmatige Inenting
geadviseerd om uitbreiding van de epide
mie te voorkomen.
Binnenkort zal in Breda worden begon
nen met de bouw van een speciale woon
wijk voor de Ambonnezen die in de Ba-
roniestad tewerkgesteld zijn. Het plan dat
53 woningen, een kerkje voor 100 perso
nen met een recreatieruimte en een kleu
terlokaal omvat, is in opdracht van het
Rijk ontworpen door openbare werken te
Breda. Het project vraagt 1,3 miljoen. Het
rijk subsidieert gedeeltelijk.
Advertentie
Het gewestelijk K.V.P. bestuur in Fries
land heeft een enquete gehouden naar de
bouwcapaciteit in die provincie. De gege
vens zijn voorgelegd aan de minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid. Bij
deze enquete kreeg het bestuur medewer
king van 44 Friese gemeenten.
Uit de inzendingen van 36 van deze ge
meenten is gebleken, zo concludeert het
gewestelijk partijbestuur, dat de helft van
de in Friesland beschikbare capaciteit op
het ogenblik benut wordt. In deze gemeen
ten wonen 299 aannemers, die zonder in
schakeling van extra personeel, dus zon
der gevaar voor overspanning van de ar
beidsmarkt, op dit ogenblik nog 2306 wo
ningen extra zouden kunnen bouwen.
Friesland kreeg dit jaar een bouwvolu
me toegewezen van 1300 woningwetwonin
gen en 1200 premiewoningen. Met aanwen
ding van de ongebruikte bouwcapaciteit
zou in Friesland het dubbele van dit aan
tal kunnen worden gebouwd, aldus het be
stuur.
1-Iet bestuur acht het funest voor de in
dustrialisatie en de hoogstnoodzakelijke
krotopruiming in Friesland, dat de bouw
capaciteit in Friesland niet volledig wordt
benut.
Voorts is gebleken dat in enkele Friese
gemeenten met een groot woningtekort
nog werkeloze bouwvakarbeiders staan in
geschreven. Men wil nu van Friesland uit
aandrang op de minister uitoefenen om
het woningencontingent voor Friesland van
1960 te verhogen.
Minister-president prof. dr. J. E. de
Quay heeft woensdagmorgen de harten
veroverd van de spijtoptanten, die met
de „Zuiderkruis" in Amsterdam arri
veerden. Dat de eerste-minister zelf te
hunner verwelkoming aanwezig zou
zijn, had men stellig niet verwacht.
„Waar ga jij naar toe", vroeg prof. De
Quay aan een klein meisje, dat de
plaats van bestemming op een kaartje
had staan, dat om haat hals hing.
Heimwee. Verlangen naar huis heeft
een Deense voetballer tot diefstal aange
zet. In Amsterdam-West nam hij een
bromfiets weg met het voornemen naar
zijn woonplaats Aarhuus te rijden. Maar
oen half uur later zat hij al op het politie
bureau. Hij zei de bromfiets te hebben
weggenomen omdat hij niet over voldoen
de reisgeld beschikte om naar Denemar
ken terug te gaan.
Rusthoudcn. Het kabinet van de gou
verneur van Suriname heeft medegedeeld
dat de gouverneur op medisch advies ge
durende enige tijd zijn werkzaamheden en
representatieve verplichtingen enigermate
zal moeten beperken.
Burgemeestersambt. Aan de heer P.
H. Gubbels is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend als burgemeester der ge
meente Arcen en Velden (L.) met dankbe
tuiging voor de langdurige diensten, door
hem als zodanig bewezen.
Hoogleraar. Dr. C. de Jager is be
noemd tot gewoon hoogleraar in de astro
fysica aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
Sedert 1946 is dr. De Jager verbonden aan
de Utrechtse Sterrewaeht, sinds 1957 als
lector. Hij is deskundige op het terrein
van het ruimie-onderzoek.
Eén dienst. De staatssecretaris van
Defensie de heer Calmeyer heeft ingesteld
de dienst van kwartiermeester-generaal.
Deze dienst is bestemd om in één orgaan
samen te vatten en in de plaats te komen
van het Directoraat Materieel Landmacht,
het basiscommando en de inspecties der
intendance, genie, technische dienst, ver
bindingsdienst en geneeskundige dienst
van de Koninklijke Landmacht. Met de
taak van kwartiermeester-generaal is be
last de luitenant-generaal ir. M. Brink-
greve, voordien Directeur Materieel Land
macht. De kwartiermeester-generaal staat
voor wat betreft het technische deel van
zijn taak onder de bevelen van de chef
van de Generale Staf en voor wat betreft
het commerciële deel onder de minister
van Defensie.
Duitser bestolen. Een 16-jarige jongen
uit Arnhem heeft samen met een 15-jarige
vriend uit Nijmegen uit de kleding van een
Duitse badgast, die op het strand in Hoek
van Holland lag te slapen, 75 gestolen.
De knapen, die met een tent op het Hoekse
kampeerterrein stonden, werden korte tijd
later aangehouden. Zij vertelden dat zij
geld nodig hadden voor de kermis
„Go"-eongres. In Oegstgeest is het
vierde Europese „Go"-congres geopend.
Dit congres wordt voor de eerste keer in
Nederland gehouden. „Go" is een om
streeks vier eeuwen oud spel, dat op het
ogenblik populair is. Het congres werd ge
opend door de Japanse ambassadeur, de
heer Akira Miyazaki. Gedurende veertien
dagen 2al om het kampioenschap worden
gespeeld in Oud-Poelgeest.
Rector-magnificus V.U. Tot rector-
magnificus van de Vrije Universiteit te
Amsterdam is benoemd prof. mr. I. A. Die
penhorst, lid der Eerste Kamer. De huidi
ge rector-magnificus prof. mr. P. J. Ver
dam zal in een openbare zitting van de
senaat op woensdag 21 september in de
Woestduinkerk te Amsterdam het rectoraat
aan zijn opvolger overdragen.
Advertentie
„We zien weer licht en weer zon", zei ons gisteren bij het verlaten van het mi
nisterie van Economische Zaken de waarnemend voorzitter van de raad van bestuur
bouwbedrijf, de heer J. F. A. Nelissen. Het ziet er naar uit, dat zijn montere ver
klaring niet slechts betrekking had op het schone weer van vandaag. De bespre
kingen tussen de ministers van Economische Zaken en van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid enerzijds en een delegatie van de raad van bestuur bouwbedrijf
anderzijds, over de veelomstreden prijzenbeschikking bouwbedrijf-1960 waren
volgens een communiqué in „een sfeer van wederzijds vertrouwen" gevoerd.
De oorsprong van de moeilijkheden om
het achtste leerjaar ligt in de bezettings
tijd. Door een Duitse maatregel werd de
leerplicht tot acht jaar verlengd, maar
op verzoek van de Tweede Kamer werd
in 1948 deze maatregel ongedaan gemaakt,
in die zin dat voor het zevende en achtste
leerjaar zelfstandige scholen voor voort
gezet lager onderwijs werden gesticht. In
vele gemeenten stuitte de verwezenlijking
van die mogelijkheid op bezwaren: er wa
ren niet voldoende bevoegde leerkrachten,
een pedagogisch verantwoord leerplan ont
brak en er waren niet voldoende lesloka
len beschikbaar. Omdat het vooral in de
kleinere plaatsen vaak om kleine aantal
len leerlingen ging, kwam het in de prak
tijk vaak voor, dat de scholieren van het
zevende en achtste leerjaar bij de zesde
klasse ingedeeld bleven, hetgeen hun op
leiding uiteraard niet ten goede kwam. Een
in 1950 gevolgde wetswijziging bekrachtig
de die toestand: de zesklassige lagere
scholen konden weer achtklassige worden.
Deze enigszins zwevende situatie werd
nog bevorderd doordat niet alle vervolg-
xriolen onmiddellijk op de zesde klasse
van de lagere school aansloten. Dat gold
met name voor land- en tuinbouwscholen,
technische scholen en dergelijke. Aan de
andere kant was het vooral op het plat
teland zo, dat de kinderen tot en met het
achtste leerjaar op de lagere school ble
ven, niet omdat zij niet voor ander onder
wijs in aanmerking zouden komen, maar
omdat de ouders dat uit traditie niet no
dig oordeelden.
Nieuwe opzet
gezet lager onderwijs zelf: men bevordert
op het departement de stichting van
streekscholen met een zevende en achtste
leerjaar.
Levensbeschouwelijke voorkeur
Intussen bleek* uit hetgeen namens het
bestuur van de Christelijke Lagere School
te Venlo en later door de burgemeester
van Nieuwe Tonge werd opgemerkt wel,
dat de richtingkwestie in dit soort zaken
niet te onderschatten valt. In Venlo bij
voorbeeld zouden de protestantse kinderen
naar een rooms-katholieke school moeten,
wat door de pleiter voor de christelijke
school in strijd met de vrijheid van onder
wijs werd geacht. Ook de andere aanslui
tende onderwijsmogelijkheden zijn niet
protestants-christelijk.
Op Goeree-Overflakkee ontbreekt daar
entegen de mogelijkheid van openbaar
voortgezet lager onderwijs. Burgemeester
Van Hofwegen voerde persoonlijk het pleit
voor de tien of twaalf leerlingen uit zijn
gemeente, die daarvan verstoken dreigen
te worden. De door de rijksinspecteur aan
bevolen oplossing om voor die kinderen
parallclklassen van de zesde klas van de
lagere school te maken vond hij in strijd
met de bedoeling van de wetgever.
De Raad van State zal over al deze
zaken advies uitbrengen aan de Koningin.
Volgens globale berekeningen van het
ministerie van Maatschappelijk Werk zijn
van 1952 tot 1960 ongeveer 4000 Neder
landers en spijtoptanten uit Indonesië ge-
emigreerd naar Nederlands Nieuw-Guinea.
Australië en Nieuw-Zeeland. In deze pe
riode werden in ons land in totaal 126.000
repatrianten geregistreerd. Bij de souve-
reiniteitsoverdracht waren er naar schat
ting 258.000 Nederlanders in Indonesië. Nu
zijn het er nog ongeveer 14.000, groten
deels spijtoptanten.
Zoals bekend, bestonden er nog vele
vrschillen van mening tussen de bouw-
patroons en de regering over de uitleg
van deze beschikking. De aannemers hiel
den zich met name het recht voor strij-
gingen van de loonkosten op de een of
andere wijze aan de opdrachtgevers door
Advertentie
spreadmes, voor zuinig smeren
te berekenen. In een brief van 22 juni
i960 had de raad van bestuur bouwbe
drijf gevraagd om een bespreking met
de regering over de toepassing van de
prijzenbeschikking. Van de zijde der re
gering is daaraan deelgenomen door de
ministers De Pous en Van Aartsen.
„In de loop van dit gesprek," zo zegt
het korte communiqué van het ministerie
van Economische Zaken, „is onder ogen
gezien op welke wijze tot opheffing van
deze prijzenbeschikking kan worden ge
raakt onder handhaving van de doelstel
lingen van het prijsbeleid der regering in
het algemeen en van die waarvoor deze
prijzenbeschikking was uitgevaardigd, in
het bijzonder. Op 27 augustus zal een
nieuwe bespreking tussen beide ministe
ries cn de raad van bestuur bouwbedrijf
worden gehouden," zo besluit het commu
niqué
Eén en ander leidde ertoe, dat in 1958
voor de vierde keer de Lager-Onderwijs-
wet op dat punt werd gewijzigd. De zes
klassige school werd weer regel, de „cen
trale scholen" voor voortgezet lager on
derwijs konden blijven bestaan voor zover
zij in een behoefte voorzagen en bij wijze
van overgangsmaatregel konden de lagere
scholen, die reeds een achtste leerjaar
hadden, dat tot 1 september van dit jaar
behouden, waarna men aan de staatsse
cretaris dispensatie kon verzoeken.
Die ontheffing van de verplichting om
het achtste leerjaar te laten vervallen
wordt niet verleend wanneer de staatsse
cretaris meent, dat er voldoende mogelijk
heden van aansluitend onderwijs bestaan
of de belangstelling voor dat achtste leer
jaar te gering wordt geacht. Daarbij spe
len twee factoren een rol. In de eerste
plaats hebben vele land- en tuinbouw of
technische scholen een voorbereidende
klasse geopend ter overbrugging van het
hiaat tussen het zesde leerjaar van de
lagere school en het eerste van het be
trokken type voortgezet onderwijs. Ten
tweede zijn ook de verbindingen op het
platteland zo ver verbeterd, dat vele in
stellingen van voortgezet onderwijs een
groter gebied kunnen bestrijken. Dat
laatste geldt uiteraard ook voor het voort-
Advertentie
Tijdens de bespreking van hedenochtend
zijn dus alle mogelijkheden voor verder
vruchtdragend overleg 'n definitieve over
eenstemming tussen de regering en de
r. v. b. bouwbedrijf opengehouden. Het
heeft zijn nut er in dit verband op te
wijzen, dat het verbod van de prijzenbe
schikking bouwbedrijf 1960 van doorbere
kening van hogere loonkosten betrekking
had op de in uitvoering zijnde bouwwer
ken. Intussen is men weer een half jaar
verder, de meeste van de desbetreffende
bouwwerken zullen inmiddels voltooid zijn.
Men kan zich voorstellen dat daarmee een
belangrijke hinderpaal op de weg naar
overeenstemimng is verdwenen.
