Regering wil belastingverlaging
op 1 juli 1961 invoeren
Ontwerp van de Nederlandse Bank
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
UNO-zege voor
Hammarskjoeld
HET WEER
SCHILDER ZELF MET
Perspectief 1961
GUNSTIGE RIJKSBEGROTING VOOR 1961
Kabinet stelde diverse plannen en
de financiering ervan voor de
komende drie jaar vast
TROONREDE IN
HET KORT
éeë MORRIS '6efore ijou 6uy!
jan doornbosch
y
Enkele vragen
Het
NEVEDA
breiboek
is uit!
Buitenlandse interventie
in Kongo afgewezen
Onbestendig
Belasting op benzine
wordt definitief
Schatkist staat
er goed voor
accordeon- en gitaar-les
Koning Boudevvijns bezoek
aan Frankrijk uitgesteld
W Bolletje/'
de echte eierbeschuit
In de krant van heden:
Compromis afgesprongen
in Leopoldstad
Amerikaanse strijdkrachten
zouden versterkt worden
Het woord is aan...
75e JAARGANG No 6 2
Directie, Redactie, Administratie Grote Hout
straat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen).
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soen da plein, TeL 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hootdredacteur: Jos L. Lodewijks
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1960
Haarlems Dagblad
305e JAARGANG No 215
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107,
t, n. v. Haarlems DagblacL/Opr. HaarL Crt
Directiei
P. W. Peereboom en Mr. EL C. van der Mije
„De algemene conclusie kan luiden
dat de economische situatie gespannen
blijft. In sterkere mate nog dan voor
I960- zal ten aanzien van de toeneming
van de bestedingen voorzichtigheid
moeten worden betracht. Een te sterke
opvoering van de binnenlandse beste
dingen zal niet nalaten haar weerslag
te hebben op prijs- en kostenpeil en
tenslotte ook op de betalingsbalans en
de deviezenreserves. Behoedzaamheid
bij de vergroting van uitgaven, zowel in
de overheidssfeer als in de particuliere
sector, zal een herhaling van de be
stedingsbeperking kunnen voorkomen."
De minister van Financiën,
J. ZIJLSTRA.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. - De veertiende
UNO-Assemblee is geëindigd in een ecla
tante overwinning voor het Westen, voor
Hammarskjoeld en voor het Afro-Azia-
tische blok. Met een overtuigende meer
derheid werd de Afro-Aziatische reso
lutie aangenomen, die voortzetting mo
gelijk maakt van de UNO-politiek, die
tot dusverre in Kongo is gevolgd. Boven
dien is gevolg gegeven aan het verzoek
van de secretaris-generaal om een groot
fonds op te zetten als steun voor Kongo
en wat zeer belangrijk is: er is uitdrukke
lijk bepaald, dat geen staat, zolang de
JNO militaire steun aan Kongo verlenen,
unilateraal soldaten en wapens naar
Kongo mag zenden.
De Franse afgevaardigde zei. dat zijn
delegatie zich zou onthouden, met het oog
op de passage die impliceerde, dat een
commissie van goede diensten moet wor
den ingesteld. Bovendien meende de Fran
se afgevaardigde, aldus AFP, dat de in
stelling van een speciaal UNO-fonds voor
Kongo de pas onafhankelijke landen ertoe
zou kunnen brengen bij voorbaat te reke
nen op buitenlandse financiële steun.
De Zuidafrikaanse afgevaardigde ver
klaarde de onthouding van zijn land door
te zeggen, dat zijn delegatie zich af
vraagt of het wel een zaak is van de
UNO wat voor staat er in Kongo ontstaat.
De Assemblee hief de vergadering op
zonder het Amerikaanse voorstel, op de
spoedvergadering nieuwe staten toe te la
ten, in behandeling genomen te hebben.
MOSKOU (AFP) Het Russische pers
bureau „Tass" acht het vooral te laken
dat Hammarskjoeld het recht wordt toe
gekend de „zogenaamde militaire UNO-
hulp" aan Kongo naar zijn inzicht aan te
wenden. Slechts de vertegenwoordigers
van de socialistische landen hebben con
sequent de belangen van het Kongolese
volk verdedigd en zij alleen hebben geëist,
dat het militaire ingrijpen in Kongo door
NAVO-leden onverwijld wordt beëindigd,'
aldus Tass.
(Vervolg op pagina 7)
Advertentie
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
SIKKEMS-TJALLEHA PRODUKT
Verwachting tot morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt met
tijdelijk regen. Matige tot krach
tige, aan de kust krachtige tot
harde wind, in hoofdzaak tussen
noord en west. Vrij koud.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Van onze parlementaire redacteur)
Belastingverlaging is het voornaamste punt op de rijksbegroting voor 1961,
die vandaag bij de Tweede Kamer is ingediend, gelijktijdig met voorstellen tot
verlaging van de loon- en inkomstenbelasting. Die verlaging kost de schatkist
over een jaar gerekend 475 miljoen gulden. De regering is echter van plan de
verlaging pas 1 juli 1961 te doen ingaan, op voorwaarde dat de conjunctuur de
maatregel dan toelaat. In 1961 geeft het rijk dan 195 miljoen gulden aan be
lastinggeld prijs. Ook de vennootschapsbelasting zal worden verlaagd van 44 tot
47 percent tot 40 tot 43 percent (herstel van het tarief van twee jaar geleden).
Over de datum van ingang zal echter pas in de loop van 1961 worden beslist.
De verlaging zal de schatkist 115 miljoen per jaar kosten. De omzetbelasting op
sigaretten wordt met ingang van 1 januari verlaagd van 7 tot 5 percent. Dit zal
echter niet leiden tot een verlaging van de prijzen. De maatregel (die de belasting
vermindert met 15 miljoen per jaar) wordt getroffen om ruimte te scheppen voor
een verbetering van de winstmogelijkheden van de detailhandel, die het thans
niet breed heeft. Sigaren blijven vrijgesteld van omzetbelasting.
de urr&gffi van pgGfcHgiE: cyggr
>\tw.-begrotng
De omzetbelasting op personenauto's,
motorrijwielen <»n banden wordt 1 januari
1901 verlaagd van 20 tot 18 percent. Dat
kost de schatkist 12 miljoen per jaar. De
vermogensbelasting wordt met ingang van
1 januari 1962 verlaagd van 6 per dui
zend tot 5 per duizend (herstel van het
oude tarief) waardoor het rijk per jaar
30 miljoen minder belasting ontvangt.
Volgens de voorstellen van de regering
zullen echter de thans geldende tijdelijke
belastingverhogingen op benzine, diesel
auto's en een aantal weelde-artikelen
blijvend worden gemaakt. De omzetbe
lasting op boter zal zo spoedig mogelijk
worden afgeschaft.
Voor de indijking van de Lauwerszee
vraagt het kabinet voorlopig drie miljoen
gulden. Over een nieuwe univeristeit of
technische hogeschool vermeldt de be
groting voor 1961 nog niets.
Totaal komen de voorgestelde belas
tingverlagingen neei op een bedrag van
647 miljoen. Daar staat tegenover een be
perking van de investeringsaftrek van
tweemaal 8 percent tot tweemaal 5 per
cent (reeds ingegaan), hetgeen het rijk
een voordeel oplevert van 150 miljoen
gulden per jaar. De schatkist brengt dus
een offer van 497 miljoen of afgerond
500 miljoen per jaar. Voor 1961 bedraagt
de belastingverlaging 215 miljoen, indien
de verlaging van de inkomsten- en loon
belasting 1 juli 1961 ingaat.
De voorstellen tot belastingverlaging
duiden er reeds op dat de financiële posi
tie van het rijk gunstig is. Volgens de
raming zullen in 1961 de uitgaven (9662
miljoen) de inkomsten (9468) overtreffen
met 194 miljoen, waarbij dan rekening is
gehouden met 'n verlaging van de loon- en
inkomstenbelasting per 1 juli. Het tekort
van 194 miljoen zal in verband met nu
reeds te verwachten uitgaven nog toe
nemen tot ongeveer 539 miljoen. Het kas
tekort (doordat belastingen later binnen
komen) zal ongeveer 750 miljoen bedra
gen. Voor de financiering van dit tekort
zal het rijk, zoals normaal altijd gebeurt
500 miljoen onderhands kunnen lenen van
pensioenfondsen, zodat op de open kapi
taalmarkt nog slechts 250 miljoen moet
worden geleend. Daartegenover staat dan
de tegenwaarde van te bouwen bruggen,
huizen, wegen enz. enz. Daarvoor zijn
leningen dus verantwoord. De financiële
positie van het rijk is gezond.
De gewone dienst van dagelijkse uitga
ven en inkomsten vertoont een overschot
van 1293 miljoen. De inkomsten bedragen
9058 miljoen, de uitgaven belopen 7765 mil
joen. met inbegrip van 297 miljoen voor
steun aan de landbouw.
De buitengewone dienst voor de finan
ciering van hoofdzakelijk -verken van
duurzame aard, vermeldt een tekort (zoaxs
gewoonlijk) van 1487 miljooen De uitgaven
worden geraamd op 1897 miljoen, de in
komsten op 410 miljoen.
Berekend is dat in de periode 1961—1962
het rijk over ongeveer 1000 miljoen gulden
meer zal kunnen beschikken door de stij
ging van het nationale inkomen en dien
tengevolge een hogere opbrengst van de
belastingen. Daarvan wordt zen groot deel
gebruikt voor de belastingverlaging en
tenminste 100 miljoen voor uitbreiding van
't gemeentelijk belastinggebied. Bij eikair
is dat 600 miljoen gulden. De defensie-ui*
gaven zijn verhoogd met 200 miljoen. De
burgerlijke uitgaven zouden dan in 1962 »n
1963 nog met gemiddeld 200 miljoen per
iaar kunnen toenemen. Daarover wordt
nog overleg gepleegd.
Daarbij gaat het niet zozeer om de con
crete plannen die in uitvoering zullen wor
den genomen, aldus verklaart minister
Zijlstra in zijn Miljoenennota oij de rijks
begroting, dan wel om de oedragen die
voor beoaalde overheidstaken ter beschik
king zullen komen. Binnen deze bedragen
zullen de betrokken ministers hun plan
nen dan nader kunnen concretiseren, het
geen zijn neerslag zal vinden in de begro
tingen voor 1962 en 1963.
Naast een klein aantal zeer grote taken
zoals onderwijs, verkeer en waterstaat
'Deltaplan. Zuiderzeewerken) en defensie,
staat een groot aantal groepen van uitga
ven die gezamenlijk een aanzienlijk bedrag
vergen. Men denke aan de stijging van de
salarislast. De regering heeft er naar ge
streefd. ter bevordering van een evenwich
tig beleid zich bij de opstelling van de be
groting voor 1961 mede te beraden over de
grote liinen van het beleid voor 1962 en
1963. Thans reeds worden beslissingen
over totaalcijfers voor een komend jaar
genomen voordat aan de gedetailleerde op
zet van de begroting wordt begonnen.
Wanneer alle plannen in een zo snel mo
gelijk tempo zouden worden uitgevoerd,
zou waardevermindering van de gulden
(inflatie) het onvermijdelijk gevolg zijn.
Daarom heeft het kabinet bij .iet opstellen
van de rijksbegroting voor '.961 bepaald
in welke volgorde allerlei plannen moeten
worden uitgevoerd. Deze betreffen de ver
laging van de belastingen, de defensie-uit
gaven. de cultuurtechnische werken, ie
bijdragen aan Nieuw-Guinea. de investe
ringen ten behoeve van het noger onder
wijs en en kele uitgaven op het gebied van
het regionale ontwikkelingsbeleid.
cijfers in miljoen gld.
I l^erhiriboiw,*w^fw:ss»rii
S
O.
M
Het defensieplafond is voor de periode
19611963 gesteld op 1850 miljoen gulden
per jaar, verhoogd met de gevolgen van de
salaris- en pensioenmaatregelen 1960, voor
1961 geraamd op ongeveer 63 miljoen.
Rekening houdende met de nog komende
aanvullende verhoging voor J960 als ge
volg van de salaris- en pensioenverhogen-
de maatregelen in dit jaar betekent het
nieuwe plafond een verhoging van onge
veer 200 miljoen gulden.
De militaire kasuitgaven worden voor do
periode 1961—1963 beperkt tot 5500 mil
joen, verhoogd met het boven het basis
plafond toe te stane bedrag voor salaris-
en pensioenmaatregelen na i959 ten be
drage van ongeveer 63 miljoen per jaar
Voor 1961 wordt rekening gehouden met
1788 miljoen (voor 1960 1710 nitioen), voor
1962 en 1963 wordt dit 1913 en 1988 miljoen
Voor cultuurtechnische werken zal in de
periode 19611963 per jaar onveranderd
118 miljoen beschikbaar worden gesteld.
De bijdrage aan de geldrmddelen van
Nieuw-Guinea is voor die periode vast
gesteld op 94, 104, en 114 miljoen per jaar
'geringe verhoging). De investeringen voor
het hoger onderwijs zijn vastgesteld op
135, 150 en 150 miljoen (eveneens een be
trekkelijk kleine verhoging). Voor uitgaven
op het gebied van het regionale ontwikke
lingsbeleid is gerekend op 63. 68 en 73 mil
joen (ook iets meer).
Koningin Juliana- heeft vanmiddag bü de
opening van de zitting der Staten-Generaal
de Troonrede uitgesproken. Enkele belang
rijke punten daaruit ztfn:
Verdere en versnelde uitvoering van
het E.E.G.-verdrag.
Gemeenschappelijke Europese land
bouwpolitiek en tijdige wezenlijke ver
ruiming van agrarische exportmoge
lijkheden.
Bevordering van de eenheid van vrij
Europa, ook in politiek opzicht.
C Grotere financiële bijdrage voor de At
lantische defensie.
Verdere economische ontwikkeling vam
Suriname en de Nederlandse Antillen
Verder overleg over verwezenlijking
van het zelfbeschikkingsrecht voor
Nieuw-Guinea.
Waakzaamheid voor het behoud van de
bereikte welvaartsverbeteringen. Ver
mindering van investeringsfacilitelten
en beperking van het kopen op afbe
taling.
Streven tot het doen achterblijven van
de overheidsuitgaven bij de structurele
toeneming van het nationale inkomen
Verlaging van de inkomsten- en loon
belasting met ingang van 1 juli 1961
Vernieuwing van de structuur van In
komsten..winst- en vermogensbelasting
Verruiming van het gemeentelijk belas
tinggebied.
Hoge prioriteit voor woningbouw.
Voortzetting nieuwe premie- en subsi
dieregeling. Subsidiëring kerkenbouw.
Verdere verbetering van het onderwijs
en ontwikkeling van het wetenschap
pelijk onderzoek.
(Voor de volledige Troonrede zie men
pagina 3).
Advertentie
BARTÊUORISSTR" HAARLEM TEL 13439
UtatSTtAA! (811 KONING SmiN) AMSTERDAM Tfl ï?»»6
WOLLEN TWEEDJASSEN
Advertentie
reigerstraat 112 - haarlem-noord
BRUSSEL (ANP/UPI) Met 't cog op t
aanstaande huwelijk van Koning Boude-
wijn is het officiële bezoek, dat de Bel
gische vorst in oktober aan Frankrijk zou
brengen, tot het komende voorjaar uitge
steld.
Advertentie
Dit is het voorlopig ontwerp voor het
nieuwe gebouw van de Nederlandse
Bank, gemaakt door professor M. F.
Duintjer. Het gebouw waarvoor men
denkt dat de eerste werkzaamheden in
1962 zullen beginnen, ts geprojecteerd
op het Frederiksplein te Amsterdam.
Op die plaats stond tot 1929 het Paleis
voor Volksvlijt.
pog
Weerrapporten 1, 2
Onder Ons4
Uit stad en omgeving4, 5, 6
Kunst 5
Agenda van Haarlem en IJ mond 5
Uit het binnenland 6, 9
Buitenlands nieuws 6, 7
Op de Praatstoel7
Feuilleton 11
Horen en Zien11
Beeldverhalen 11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Sport 15
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
LEOPOLDSTAD (Reuter) De onder
handelingen tussen president Kasavoeboe
en premier Loemoemba om tot een schik
king te komen zijn vandaag op niets uit
gelopen. Uit kringen die nauwe betrekkin
gen onderhouden met Kasavoeboe is ver
nomen, dat Loemoemba een compromis
aanbod van Kasavoeboe heeft verworpen
volgens hetwelk Loemoemba vice-premier
wordt in een volkomen nieuw kabinet, dat
hoofdzakelijk door de president is be
noemd.
Loemoemba en een delegatie van vijf
aanhangers hebben Amerikaanse visa aan
gevraagd en zouden van plan zijn van
daag naar New York te vertrekken.
WASHINGTON (DPA) In kringen van
bet Amerikaanse ministerie van Defensie
is vernomen dat de Verenigde Staten zeer
ernstig overwegen hun strijdkrachten bin
nenkort te versterken. Ambtenaren van
het ministerie wilden niet zeggen met hoe
veel man de strijdkrachten zouden moeten
worden uitgebreid.
De uitbreiding zou betrekking moeten
hebben op het leger, de luchtmacht en
de marine. Op 31 juli telde het leger
876.559, de luchtmacht 812.918 en de marine
618.290 man. Bovendien waren er op di-
datum nog 172.821 mari-
Stanislaw Jerzy Lec:
Meestal vindt men de uitgang van de
problematiek op dezelfde plaats als de
ingang.
De Troonrede, die Hare Majesteit de
Koningin vandaag heeft uitgesproken, is
om verschiller.de redenen een aantrekke
lijker stuk dan die van verleden Jaar. Niet
alleen door de vorm waarin de rede is
gegoten (taal en stijl zijn ditmaal aanzien
lijk beter verzorgd), maar ook door de
structuur en wat natuurlijk het belang
rijkst is bovenal door de inhoud, ook al
is deze laatste niet in elk opzicht even
bevredigend.
Wat die structuur betreft, mag gezegd
worden dat het Nederlandse volk deze
keer nu eens een werkelijk „hecht door
timmerd" document voorgezet heeft ge
kregen. Vooral als men de rede van van
daag vergelijkt met de vroeger gebruike
lijke vormloze collecties van los aan elkaaT
hangende passages (elk „individueel" bij
gedragen door één der ministeries), kan
men zich erover verheugen dat de jongste
Troonrede niet alleen een opmerkelijke
samenhang maar zelfs een duidelijke alge
mene lijn vertoont. Die lijn gaat uit van
de internationale situatie, leidt dan via de
Europese eenwording, het Koninkrijk en
Nederlands Nieuw-Guinea logisch naar de
verschillende binnenlandse vraagstukken,
om daarna te eindigen met een soort van
„coda" gewijd aan de toekomst van onze
samenleving. Dit is een opzet, die een
koninklijke rede waardig is.
Dit alles neemt niet weg, dat de inhoud
op enkele belangrijke punten toch wel
vragen doet rijzen. In de eerste plaats valt
het op dat de regering volledige steun be
looft aan „voorstellen, die de eenheid van
geheel vrij Europa, ook in politiek opzicht,
bevorderen".
Dit kan moeilijk op de jongste voorstel
len van president De Gaulle slaan, want
diens visie van een Westeuropees bond
genootschap onder Franse leiding, los van
Engeland en koel tegenover Amerika, kan
toch nauwelijks bevorderlijk voor die een
heid worden geacht Bovendien is deze
passage ingeklemd tussen een belofte van
medewerking aan versnelde uitvoering van
het Euromarkt-verdrag en een vriende
lijke opmerking over de hervorming van
de O.E.E.S., en dat zijn allebei dingen die
slecht passen in De Gaulle's plannen. Ook
op de mogelijkheid van verzoening tussen
de Zes en de Zeven kan hier niet worden
gedoeld, want déórbij gaat het niet om de
eenheid van Europa „in politiek opzicht"
Maar welke voorstellen heeft de regering
dan wél op het oog?
Dat de NAVO opnieuw wordt geprezen
als een onmisbare waarborg voor de be
scherming van „de essentiële waarden van
de Westerse wereld", zal niemand hebben
verbaasd. Maar wel zal menigeen ervan
zijn geschrokken, te vernemen dat er voor
ons aandeel in de defensie al weer!
„grotere financiële bijdragen dan voor
heen" zullen worden gevraagd. De laatste
jaren is al herhaaldelijk gebleken dat onze
natie in militair opzicht boven haar stand
leefde, omdat de defensie zoveel geld op
slokte dat er niet genoeg overbleef voor
zeer noodzakelijke voorzieningen van an
dere. vooral sociale en culturele aard.
Weliswaar is er. dankzij de gestegen
welvaart, geleidelijk wat meer geld be
schikbaar gekomen voor voorzieningen op
die gebieden, waardoor het beeld althans
statistisch er nu wat minder afschrik
wekkend uitziet; maar dat neemt niet weg
dat een defensielast, die binnenkort om
streeks twee miljard gulden per jaar wordt,
een verstikkende invloed dreigt te hebben
Juist op die „essentiële waarden van de
Westerse wereld" die wij ermee willen be
schermen. Zulk een verstoring van het
natuurlijke evenwicht tussen de instand
houding van bedoelde waarden en de kos
ten van hun bescherming zou betekenen
dat men het kind niet mèt, maar ter-
wille van het badwater zou wegwer
pen hetgeen voor onze hele samen
leving noodlottige gevolgen kan hebben.
(Vervolg op pagina 3)
Advertentie
meer dan
100 patronen
w.o. 40 in
volle kleuren
Vraag uw winkelier of stuur
een postwissel/postgiro (no.
301655) aan de Leidsche
Wolspinnerij N.V., Zoeter-
woudseweg 3, Leiden.