„Fridor "-faillisement voor
Haagse rechtbank
ik zie meer
in 'n aristona!
Voorzitter N.V.V. over
de loonpolitiek
lekker en gezond
Nieuwe uitgangspunten kostprijzen
stevig wapen tegen critiek
Demonstratie „draagvleugelboot
Actief landbouwbeleid gericht
op centrale doelstelling
Grotere verantwoordelijkheid voor
bedrijfspartners niet weigeren
l
Geen wijziging in uitgangspunt
voor te voeren beleid
Politieke delinquenten
volgend jaar vrij
Troonrede welwillend ontvangen
Amsterdammers ziek
na eten van gebak
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1960
,5
C.A.O.'s tussentijds
herzien
Baldadige heiers door
hof vrijgesproken
Jongen in zand gestikt
Statenloze over de
grens gezet
Rotterdamse oplichter
krijgt zes maanden
LANDBOUWBEGROTING 1961
Aandeelhouders eisen
schadevergoeding
Voorzitter van Landbouwschap
êm
mm
„De regering heeft zelfperspectieven geopend voor grotere verantwoordelijkheid
voor de partners in de bedrijfstakken. Wanneer er derhalve in een bedrijfstak op
grond van de aanwijzing ruimte is voor verbetering van arbeidsvoorwaarden, de
werkgevers bereid zijn die ruimte voor dat doel te besteden en daartoe daadwerkelijk
ook overgaan, zal de regering de goedkeuring van een dergelijke verbetering niet
kunnen weigeren. Anders plaatst zij de bona fide vakbeweging in een onmogelijke
positie, bevordert een chaos op loongebied en speelt de extremistische krachten in de
kaart. De regering zal de moed dienen te tonen overeenkomstig de inhoud van de
troonrede vast te houden aan de grondslagen van haar beleid".
Dit betoogde de voorzitter van het
N.V.V., de heer D. Roemers, vanochtend
in een begroetingstoespraak tot de deel
nemers aan het driejaarlijkse congres van
de Algemene Bedrijfsgroepen Centrale
(A.B.C.), dat tot en met zaterdag in Am
sterdam wordt gehouden.
De heer Roemers merkte onder meer op
dat de door de regering in de miljoenen
nota verstrekte economische gegevens op
nieuw bevestigen, dat de economische si
tuatie in ons land gunstiger is dan een
jaar geleden door de stoutste optimisten
werd verwacht. De stoutste optimisten
waren volgens de N.V.V.-voorzitter een
jaar geleden de mensen van de bona fide
vakbeweging, die tegen het beroepspessi-
misme van het Centraal Planbureau
waarschuwden.
De heer Roemers constateerde dat er
opnieuw spanningen zijn in de loonpolitie
ke sector. „Nederland en zijn regering
koesteren zich in de zon van de hoog
conjunctuur, die voor een groot deel zijn
oorzaak vindt in de gunstige export-
vraag," aldus de heer Roemers.
De heer Roemers heeft in de troonrede
enige symptomen van zelfvoldaanheid be
speurd. Zo deelt de regering mede, dat
het gevoerde beleid van gedifferentieerde
loonvorming aan de verwachtingen heeft
beantwoord. „Ik weet natuurlijk niet of in
die verwachtingen ook de stakingen in het
autobusbedrijf en de bouwnijverheid wa
ren betrokken," zo zei de heer Roemers.
Hij constateerde voorts, dat het levens
peil van de werknemers het laatste jaar
is gestegen. Hij had de indruk dat de
winsten in niet mindere mate omhoog zijn
gegaan. De heer Roemers wees voor deze
gunstige ontwikkeling drie oorzaken aan,
te weten de gunstige economische con
junctuur; de ruime plaats die het zoge
naamde beleid (dat wil zeggen de afwij
kingen van de spelregels) bij de toetsing
van de loon voorstellen heeft ingenomen;
en de grote activiteit van de vakbeweging
Over de bezitsvorming wilde de heer
Roemers ditmaal geen oordeel uitspreken.
Hij zei de indruk te hebben gekregen dat
de regering de verantwoordelijkheid naar
het bedrijfsleven wil verleggen. „Daaruit
had ik de conclusie getrokken dat de keu
ze, waarop een eventueel beschikbare
ruimte zou worden besteed, in de eerste
plaats 'n zaak is van de desbetreffende be
drijfstak. Thans hebben wij echter beleefd"
zo vervolgde de heer Roemers, „dat de
regering op grond van een persbericht
hals-over-kop binnen enige uren de voor
zitters van de centrale organisaties van
werkgevers en werknemers opriep tenein
de haar oordeel te geven over een uit
de pers vernomen voorstel, waarvan zij
de motivering niet kende". De heer Roe
mers vond dit een hoogst merkwaardige
procedure van de regering, die de ver
antwoordelijkheid zo graag naar de be
drijfstakken wil verleggen.
In dit verband herinnerde de N.V.V.-
voorzitter eraan dat de regering voors
hands op het standpunt blijft staan, dat
collectieve contracten niet voor de expi
ratiedatum mogen worden herzien. Naar
zijn mening kunnen zowel werkgevers als
werknemers zich gedurende de contracts
periode niet eenzijdig aan de contracts
verplichtingen onttrekken, maar de heer
Roemers is er tevens van overtuigd, dat
een contract bij onderlinge overeenstem
ming kan worden herzien. De goedkeuring
kan naar de mening van het N.V.V. nim
mer worden onthouden, omdat het een,
naar het oordeel van de regering, voor
tijdige herziening betreft. Het N.V.V.
heeft begrip voor de zorgen van de re
gering met betrekking tot de overspanning
van de conjunctuur. Met name toonde de
heer Roemers begrip voor de wens van de
regering om pas op een later tijdstip de
finitief over de mogelijkheid van belas
tingverlaging te beslissen. Een schaduw
zijde in het schilderij van de miljoenen
nota noemde de N.V.V.-voorzitter de me-
Het gerechtshof in Amsterdam heeft
twee heiers uit Jutphaas, de 22-jarige
J. J. H. en de 38-jarige T. van M. in
hoger beroep van baldadigheid vrijgespro
ken. De Utrechtse politierechter had H.
veroordeeld tot acht weken gevangenis
straf, waarvan vier voorwaardelijk en
Van M. tot zes weken, waarvan drie voor
waardelijk. Beiden zouden begin septem
ber van het vorige jaar in een dronken,
baldadige stemming de afzetting van een
wegopbraak in de Dorpsstraat in Jut
phaas gedeeltelijk hebben vernield met
alle gevaar van dien voor het verkeer.
Bovendien had H. de vrouwenfiguur van
een verzetsmonument willen omhelzen,
waardoor het beeld was omgevallen en in
stukken gebroken. De burgemeester van
Jutphaas zond het hof destijds een brief,
waarin hij voor de jongelui een goed woor
je deed. Hij deelde het hof mee dat de
gemeente een fout had gemaakt, doordat
het beeld nagenoeg los op het voetstuk
stond.
De procureur-generaal had tegen H.
twee weken en tegen M. een week gevan
genisstraf geëist.
De dertienjarige Paul Bastiaans is
woensdag achter de nieuwe kerk in Some
ren-eind in het zand gestikt, toen een gat
dat hij met vier vriendjes had gegraven,
instortte.
Een arts heeft nog kunstmatige adem
haling toegepast, maar de jongen, oudste
van de vier kinderen van een Ambonees
gezin, was al overleden.
dedeling, dat het contingent woningwetwo
ningen verder wordt vex-minderd.
„Hoezeer de regering op onze steun kan
rekenen bij het voeren van een doelmatige
conjunctuurpolitiek, dat wil niet zeggen,
dat de lonen tot de sluitpost van de re
kening moeten worden gemaakt. Wij wil
len geen loonsverhoging gefinancierd door
inflatoire bronnen, wij willen loonsverho
ging gefinancierd uit de winsten van de
ondernemingen", zo merkte de heer Roe
mers tenslotte op. „Wij hebben steeds be
toogd, jarenlang, dat algemene economi
sche gegevens een rol moeten spelen bij
de bepaling van de loonpolitiek in de be
drijfstak. Wij hebben de strijd verloren",
aldus de heer Roemers, die daaraan toe
voegde dat het de vakbeweging niet al
leen om het spel gaat, maar ook om de
knikkers.
Aan de zwerftocht van een in Boedapest
geboren 40-jarige man is thans een einde
gekomen. De waterpolitie van Harlingen
heeft hem als ongewenste vreemdeling met
zijn haveloze zeilsloep „Daisy III" naar
Embden gesleept. De man is statenloos.
Zijn vader was een Engelsman. Hij heeft
zijn jeugd in Stettin doorgebracht. Zijn
beroep is scheepsbouwer. Met een eigen-
gebouwd zeiljachtje, waarin hij de laatste
zes jaar heeft gewoond, wilde hij naar
Engeland varen. Enige weken geleden be
gon hij zijn reis van Bremerhaven uit. Bij
Terschelling kreeg hij evenwel pech. Het
scheepje geraakte op drift en dreef naar
Ameland, waar het op 29 augustus strand
de. Een beurtschipper sleepte het op 9
september naar Harlingen. De eigenaar
hoopte daar bij een scheepswerf werk te
krijgen, maar daar hij geen verblijfsver
gunning had gelukte hem dit niet. Tot gis
teren kreeg hij in Harlingen van sociale
zaken ondersteuning.
De 27-jarige H. V. uit Rotterdam is door
de rechtbank aldaar veroordeeld tot zes
maanden gevangenisstraf en terbeschik
kingstelling van de regering wegens op
lichting meermalen gepleegd.
Hij had zich tegenover de organisator
van de Floriade, de heer Kleiboer, uitge
geven als mr. in de rechten, ritmeester
en militair attaché met het verzoek een
gratis doorlopend toegangsbewijs voor de
tentoonstelling te krijgen. Dit was hem
gelukt.
Voorts had V. de directeur van een pijp
leidingmaatschappij opgelicht voor f 250.
Hij zou zogenaamd accountantswerkzaam
heden voor hem gaan verrichten en kreeg
dit geld als voorschot.
De officier van Justitie, die verdachte
een tweede kapitein van Köpenick noem
de hij had zich met fraaie namen en
klinkende hoedanigheden bij vele hoogge-
plaatsten in den lande binnengedrongen
had eveneens zes maanden en terbe
schikkingstelling geëist.
Advertentie
19 cent per rol
de medicinale hoestbonbori
De grondbeginselen van het landbouwbeleid, die minister Marijnen het vorige jaar
heeft ontwikkeld, zullen ook in het komende begrotingsjaar uitgangspunt en lei
draad zfjn voor het te voeren beleid. In de Memorie van Toelichting bij de land
bouwbegroting 1961 geeft de minister beknopt zijn visie op de grote beleidsvraag
stukken in de landbouw.
Aard en inhoud van het Nederlandse landbouwbeleid worden in hoge mate bepaald
door de typische economische structuur van de agrarische bedryfstak en de grote
betekenis daarvan voor onze nationale economie. De typische economische structuur
hangt vooral samen met de vergaande inschakeling van de land- en tuinbouw in
het internationale ruilverkeer en met de daaruit voortvloeiende sterke verweven
heid van onze land- en tuinbouw met handel en industrie.
Ongeveer veertig procent van de Ne
derlandse agrarische produktie wordt in
het buitenland afgezet in de vorm van
hoogwaardige akkerbouw-, veehouderij- en
tuinbouwprodukten. Dit is bij de Neder
landse bevolkingsdichtheid slechts moge
lijk door een vergaande specialisatie op
die -vooral arbeidsintensieve- produkten,
die in het bijzonder passen bij het Neder
landse klimaat en-de gesteldheid van on
ze bodem en waarvoor de Nederlandse on
dernemers en arbeiders een bijzondere
vakbekwaamheid bezitten.
Tegenover deze export staat een import
van meer arbeidsextensieve produkten.
Van het totale verbruik van brood- en voe-
dergranen wordt ongeveer 65 percent uit
import gedekt.
Dit intensieve bodemgebruik en deze
omvangrijke veredelingsproduktie hebben
een belangrijke extra-werkgelegenheid bin
nen de landbouw meegebracht, terwijl
hierdoor tevens de voorwaarden zijn ge
schapen voor een levendige handel in
landbouwpx-odukten en een gezonde ont
wikkeling van landbouwproduktenverwer-
kende industrieën. De landbouw draagt
hierdoor in belangrijke mate bij tot het
stimuleren van activiteiten, die de bedrij
vigheid en de groei van het internationale
ruilverkeer gunstig beïnvloeden, hetgeen
voor ons dichtbevolkte land van grote be
tekenis moet worden geacht.
De verbondenheid met buitenlandse
markten brengt echter anderzijds mede,
dat de landbouw ook bijzonder kwetsbaar
is.
Ontwikkelingen op onze afzetmarkt hebben
onmiddellijk hun weerslag op de afzetmo
gelijkheden voor onze agrarische produk
ten.
Actief landbouwbeleid
Deze situatie noopt tot en vormt tevens
het belangrijkste motief voor het voeren
van een actief landbouwbeleid, dat ook in
het komende begrotingsjaar gericht zal
zijn op de verwezenlijking van de centrale
doelstelling, die de regering als uitgangs
punt van haar beleid heeft, aanvaard: het
bevorderen van een zodanige netto-bijdrage
van de agrarische sector, dat het nationa
le produkt door een zo gunstig mogelijke
aanwending van de beschikbare produk-
tieve krachten zo groot mogelijk wordt en
het bevorderen van een redelijk bestaan
in de agrarische sector.
Bij het nastreven van deze doelstelling
zullen de belangrijkste elementen van het
landbouwbeleid moeten zijn: bevorde
ring van het landbouwkundig onderzoek,
de landbouwvoorlichting en het landbouw
onderwijs; krachtige medewerking aan
een beleid, gericht op het verbeteren van
de levens- en werkomstandigheden op het
platteland in het algemeen en van de cul
tuurtechnische produktie-omstandigheden
in de landbouw en tuinbouw in het bijzon
der; bevordering van een redelijk be
staan in de landbouw door middel van een
actief markt- en prijsbeleid voor die land-
bouwprodukten die van wezenlijk belang
zijn voor de inkomstenvorming, voorzo
ver de marktverhoudingen daartoe aan
leiding geven; verbetering van de af
zetmogelijkheden van landbouwprodukten,
zowel in het binnenland als in het buiten
land; het krachtig nastreven van een
vrij internationaal handelsverkeer in land
bouwprodukten. waartoe een internationaal
geharmoniseerd landbouwbeleid zal kun
nen bijdragen.
De omzetting van de lagere land- en
tuinbouwscholen met oud programma in
scholen met een nieuw programma, als
mede het opvangen van leerlingen van het
zevende leerjaar vergt in 1961 een aanzien
lijke verhoging van de bedragen voor het
lager landbouwonderwijs. Ook voor de ont
wikkeling van het hoger landbouwonder
wijs zijn vrij aanzienlijk hogere bedragen
uitgetrokken.
Minister Marijnen zal gaarne alle me
dewerking verlenen aan een beleid dat
een gezonde ontwikkeling van handel en
industrie ook in de agrarische sector be-
Op 1 juli van het volgende jaar zullen,
op ten hoogste één uitzondering na, alle
Nederlandse politieke delinquenten in vrij
heid zijn. Over de Duitsers is nog geen
beslissing genomen. Van de Nederlandse
politieke delinquenten, die 15 jaar na de
oorlog nog gevangen zitten, zijn er 23 on
dergebracht in de strafgevangenis in
Hoorn, twee zitten in Breda. Een van hen
is tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld.
In de gevangenis in Hoorn worden de
politieke delinquenten zeven maanden
vóór de datum van hun voorwaardelijke
invrijheidsstelling in de zo genoemde open
afdeling geplaatst. Die afdeling, de brug
geheten, is bestemd om hen voor te be
reiden op hun terugkeer in de maatschap
pij. "De acht delinquenten uit deze afde
ling hebben een tamelijk grote vrijheid.
Ze werken overdag in Hoorn, Zaandam of
Amsterdam, mogen zondags een paar uur
zonder geleide in Hoorn wandelen en krij
gen enkele keren verlof een weekeinde
thuis door te brengen.
vordert Daarbij is een zo vrij mogelijke
binnenlandse markt met gezonde concur
rentieverhoudingen van groot belang. Een
actieve deelneming aan verschillende vor
men van internationale samenwerking en
overleg, in het bijzonder wanneer deze ge
richt zijn op een afbraak van bescher
mende maatregelen is blijvend noodzake
lijk.
De Haagse rechtbank heeft een aan
vang gemaakt met het behandelen van
vijf grote civiele processen rond het „Fri-
dor"-failissement. Er zijn enige tientallen
eisers, kopers van de in 1955 aangeboden
aandelen en obligaties van de n.v. „Fri-
dor", die twee jaar later failliet ging.
Deze aandeelhouders eisen schadevergoe
ding omdat zij ten tijde van de aankoop
verkeerd voorgelicht zouden zijn door de
n.v. Fridor.
Uit praktische overwegingen de strijd
zal waarschijnlijk tot in de Hoge Raad
worden uitgevochten heeft de recht
bank partijen verzocht een of twee zaken
van het geheel af te splitsen, waarover dan
vonnis zal worden gewezen. Partijen
zullen de rechter hun besluit hier
omtrent op 3 oktober meedelen, als de
zaak opnieuw dient.
Namens verscheidene groepen eisers
stellen mr. J. Th. Vermeulen en mr. G.
Verburg dat de gedaagden emittenten
van de stukken: het bestuur van Fridor, de
Nederlandse Overzee Bank en de Banque
de Paris et des Pays Bas bij het opstel
len van het prospectus en het bericht,
waarin de stukken bij het publiek wer
den geïntroduceerd, onzorgvuldig zijn té
werk gegaan, waardoor de - wex'kelijke
gang" van zaken bij Fridor verdoezeld zou
zijn geworden en het publiek te gemak
kelijk tot aankoop is bewogen. De twee
banken worden vertegenwoox-digd door
mi'. G. J. Salm en mr. J. R. Voute. Zij
stellen dat de eisen tot schadevergoeding
moeten wox-den afgewezen omdat de juist
heid van het px-ospectus en het bericht
boven alle twijfel verheven zijn.
Prof. mx\ H. J. Hellema, die opti-eedt
voor de gedaagde directeur en commissa
rissen, is van mening dat Fx-idor niet fail
liet had behoeven te gaan. De directeur
heeft al zijn middelen en zijn gehele aan
delenbezit aangewend om de schade zo ge
ring mogelijk te houden. De schuldeisers
hebben tot nog toe al 57 percent van hun
vorderingen ontvangen en de totale uit
kering zal dicht bij de 100 pex-cent ko
men, aldus prof. mr. Hellema.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen,
DE ADMINISTRATIE
Advertentie
als fotograaf waardeer ik zo'r» briljant beeld
De contrastwaarde van het ARISTONA-beeld is inderdaad
100% De klankwaarde is uniek. Bovendien biedt ARISTONA
méér automatische snufjes en service die er zijn mag!
Iedereen ziet meer in een ARISTONA!
mtoua
IN EEN WOORD: FANTASTISCH!
V'"
(Van onze Haagse redacteur)
Het Landbouw Economisch Instituut
heeft de kostprijzen waarop het toekom
stige gax-antiebeleid zal worden gebaseerd,
gepubliceerd. De bespx-ekingen tussen het
Landbouwschap en de minister van Land
bouw over dat onderwerp zullen binnen
kort beginnen. Volgens de verwachtingen
zullen de door het L.E.I. berekende prijzen
voor de veehouderij iets lager en die voor
de akkerbouw op de zandgebieden wat
hoger uitvallen dan de thans geldende.
De voorzitter van het Landbouwschap,
de heer A. W. Biewenga Wzn., die deze
mededelingen in de woensdag gehouden
bestuursvergadering in een beschouwing
naar aanleiding van de tx-oonrede deed,
vond dat de landbouw door de verkregen
overeenstemming met de minister over de
uitgangspunten voor het kostprijsbeleid
stevig gewapend is tegen eventuele kri
tiek. Hij wees erop dat de landbouw blijk
heeft gegeven, hogere eisen aan de effi
ciency van de bedrijfsvoering niet uit de
weg te gaan.
De heer Biewenga maakte met ex'kente-
lijkheid gewag van het duidelijke stand
punt dat de regering inneemt ten opzichte
van de versnelling van de Euromarkt.
Voorts ondei'streepte hij nog eens het be
lang van een stx-uctuurvex-betering van het
platteland.
Over het ontwerp-melkbesluit (een facet
van de warenwet) ontspon zich een lang
durige discussie, voornamelijk omdat van
de kant van de Algemene Nederlandse
Agrarische Bedrijfsbond (ANAB) op be
paalde punten een scherpere omschrijving
werd bepleit, hetgeen men vooral van vee-
houdei-szijde praktisch moeilijk te ver
wezenlijken vond. De door de ANAB voor
gestelde redactiewijzigingen werden met
grote meerderheid verworpen.
Woensdagochtend heeft de Amerikaan
se marine en de Aqimvion n.v. een
demonstratie gegeven met een zoge
naamde „draagvleugelboot" op de
Nieuwe Waterweg bij Poortenshaven.
Deze demonstratie was een onderdeel
van het. symposion dat op het ogenblik
in hel Kurhaus in Scheveningen wordt
gehouden.
Een gedegen nota óver de ontwikkeling
van het agrarisch inkomen werd na een
korte gedachtenwisseling voor kennis
geving aangenomen. Uit het stuk blijken
een geleidelijk terreinverlies van de land
bouw door grotere expansie van andere
bedrijfstakken en eveneens een achter
gebleven prijsontwikkeling.
Toporgaan voor recreatie
De nota over de landbouw en de re
creatie, waarin geconcludeerd wordt tot
een nog onvoldoende inzicht van de land
bouwer voor de noodzaak van de recreatie
en omgekeerd een gebrek aan begrip van
de stadsbevolking voor de behoeften en de
sfeer van het platteland, deed de heer J.
Havei-kamp van de Christelijke Boeren-
en Tuindersbond vx-agen naar een orgaan
dat ten aanzien van deze vraagstukken
een positief beleid kan voeren. Ir. D. S.
Tuynman van het Koninklijk Nederlands
Landbouwcomité was het hiermee voor
een goed deel eens. Hij sprak in dit ver
band over het groene plan van de A.N.W.B.
De daarin aangegeven recreatie-gordel tus
sen Amsterdam en Rotterdam vond hij
echter veel minder gelukkig gekozen. Ir.
Tuynman bleek huiverig te staan tegen
over de activiteit van planologen. De stads
bevolking moet trouwens ook meer gevoel
krijgen voor de recreatiemogelijkheden
welke er al zijn en nog slechts ontsloten
behoeven te worden. „De landbouw moet
waakzaam zijn tegen „lijnentrekkex-s", die
maar al te gemakkelijk beslag leggen op
landbouwgronden."
De planologische deskundige van het
landbouwschap, de heer Fransen, zei dat
er bij de betrokken afdeling van de Rijks
dienst voor het Nationale Plan een goed
begrip voor de wensen van de landbouw
heerst. Een overleg in een toporgaan, zoals
ook door de heer Van der Ploeg (St. Deus-
dedit) werd bepleit, bestaat in principe
reeds in de stichting recreatie.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Bijna vijftig personeelsleden van een
grote handelsondexmeming in Amsterdam
zijn plotseling ziek geworden, nadat zij
een feestje in het bedx'ijf hadden gevierd.
Toen zich twaalf leden van het kantoor
personeel ziek meldden en een groot aan
tal anderen zich allesbehalve fit voelde,
kreeg de directie ax-gwaan ten aanzien
van het gebak dat op het feestje was ge
presenteerd. De zieken hadden namelijk
allen gegeten van gebak dat bestond uit
opgerolde cake met slagroom. Men stelde
zich toen in vex-binding met de afdeling
volksgezondheid van de GGD.
Het gebak was geleverd door een ban
ketbakker in de binnenstad die inmiddels
ook alarm had geslagen. Hij had het over
gebleven gebak aan familieleden en per
soneel gegeven en ook deze mensen waren
ziek geworden. De bakker heeft toen de
keuringsdienst van waren gewaax-schuwd.
Inspecteux's van de keuringsdienst namen
monstex-s van onder andex-e x-estjes slag
room en voor de cake gebruikte eierstruif,
die in blikken van 12 kilo van een fabriek
was beti-okken. Het bacteriologisch onder
zoek zal enkele dagen in beslag nemen.
Vast staat in ieder geval dat de vergif
tigingsverschijnselen niet door gebx-uik van
mai-gai'ine kunnen zijn ontstaan.
Het is niet uitgesloten dat hier van para-
tyfus sprake is.
