Overstelpend aanbod, maar weinig
groot nieuws op „Photokina 1960"
PUZZEL NUMMER VIER
Geen fietsen meer in de
Leidsestraat te Amsterdam?
KEULS FOTO-WALHALLA GEOPEND
Volautomatische „damescamera's
veroveren flink deel der markt
Kleinbeeldreflexen
Meetcamera's
AGENDA
„Volautomaten"
Nieuwe „miniaturen"
De grote reflex
Smalfilmnieuws
„Elastieken" lenzen
Flitsapparatuur
KEMA onderzoekt
ontstoring van
auto's
4
Haarlem
V elsen-l J muiden
Beverwijk
Heemskerk
Kerstpakketten naar
overzee
Onderscheiding voor
Amerikaanse fotograaf
AUTOVERHUUR
ATLAS
Tel. 60585
Toneelvoorstellingen ten
bate van St. Maarten
hèt middel tegeh afwashandën
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1960
9^99
IN DE IMMENSE Keulse jaarbeurshallen heeft Wirtschaftswunder-
minister Ludwig Erhard vanochtend de opening verricht van de Photo
kina 1960, de tweejaarlijkse wereldvakbeurs van de foto- en ciné-branche
die zich nu, aan het einde van haar tweede lustrum, de grootste gespeciali
seerde beurs van West-Europa mag noemen. Overweldigend is het aanbod
aan foto- en filmapparatuur dat de 548 exposanten (waaronder 199 buiten
landse firma's) uit 17 landen hier bijeengebracht hebben, maar ook de
niet-technisch geïnteresseerde vindt veel van zijn gading in dit walhalla der
lichtbeeldkunst. Een ganse reeks van neven-evenementen en exclusieve
foto-tentoonstellingen maakt, dat ook hij ruimschoots aan zijn trekken komt.
Een overweldigend aanbod, maar weinig
groot nieuws. Dat was ook eigenlijk niet
te verwachten na de stormachtige ontwik
keling die de camerabouw het laatste de
cennium heeft doorgemaakt. Onder de druk
van de Japanse concurrentie (die dit
maal door alle zestien Japanse camera-
fabrieken vertegenwoordigd is) is de Euro
pese industrie en 'vooral de Duitse
in die periode naarstig gaan speuren naar
mogelijke verbeteringen van haar produk-
ten. Het resultaat van dat speurwerk waS
een reeks van vernuftige vindingen, die zo
wel de smalfilm- als de fotoapparatuur in
enkele jaren een volkomen nieuw gezicht
gegeven hebben. Eerst kwamen de verbe
terde zoekers met ingespiegeld kader,
daarna het pentaprisma, vervolgens het
lichtwaardensysteem en de halfautomati-
sche belichtingsregeling. Als klap op de
vuurpijl kwam tenslotte nu ruim een
jaar geleden de volautomatische came
ra, die alle noodzakelijke instellingen zelf
verricht en dus in feite een denkende"
robot is. Maar daarmee was dan ook het
einde van de lijn bereikt. De kleinbeeld-
camere -van- vandaag, het moderne smal
filmtoestel en de „op afstand bedienbare"
projectoren hebSen thans hun hoogst mo
gelijke graad van technische perfectie be
reikt en bij de huidige stand van tech
niek en wetenschap zijn verdere revolutio
naire vernieuwingen dan ook uitgesloten te
achten. De fabrikant die nu nog iets nieuws
wil brengen, moet zich dus wel beperken
tot ondergeschikte verfijningen: een ande
re vormgeving, nog meer chroom, een
nog groter assortiment modellen en toebe
horen
De Photokina 1960 weerspiegelt die ont
wikkeling. Steeds fraaier van afwerking
en uiterlijk zijn de foto- en filmtoestellen
geworden, maar ook: steeds geringer de
(functionele) verschillen tussen de diver
se merken en typen, al is er natuurlijk
wel kwaliteits- en dus ook prijsverschil.
Waren er b.v. op de Photokina van 1958
nog slechts een zevental West- en Oost-
cfuitse fabrieken, die eenogige kleinbeeld
reflexcamera's met een prismazoeker
brachten (op het ogenblik het meest-ge-
zochte amateurtoestel), ditmaal is het
aanbod van dit type bijna verdrievoudigd,
waarbij dan nog eens een twaalftal bui
tenlandse (voornamelijk Japanse) klein
beeldreflexen komen. Naast dit populaire
maar dure type (de prijzen variëren van
ongeveer 400 tot ruim 1600 in de top
klasse) is onlangs een Duitse tweeogige
k.b. reflex (Agfa Flexilette) op de markt
gebracht, die nu ook in een model met
belichtingsautomatiek verkrijgbaar is.
Naast de reflexen blijft ook de gewone
klein'oeeldcamera, met of zonder ge
koppelde meters, nog zeer in trek, al is
het assortiment in deze typen wel enigs
zins verminderd. Jammer dat de af
standsmeter hier vaak plaats heeft moe
ten maken voor de ingebouwde lichtme
ter, waardoor het maken van ragscherpe
dichtbijopnamen (als het op zeer pre-
ciese afstandsinstelling aankomt) een ha
chelijke zaak wordt. Waar de afstandsme
ter gehandhaafd is, wordt zij thans vrij-
Een der oudste Duitse fototoestellen-
fabrieken, Ernst Leitz te Wetzlar, lan
ceert op de Photokina haar eerste
8 mm smalfilmcamera, de hierboven af
gebeelde tweelenzer, die met dezelfde
microscopische precisie gemaakt is als
de vermaarde kleinbeeldcamera's van
deze industrie.
Concertgebouw: Vandaag 20 uur: con
cert Harmonie Crescendo met operette
vereniging „Diogé".
Stadsschouwburg: Vandaag en zondag
20 uur: De Nederlandse Comedie met
„Cyprienne".
BIOSCOPEN
Cinema Palace: Dagelijks 14, 19 en
21.15 uur, zondag tevens 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „Freddie und die Melodie der
Nacht" 14 jaar.
Frans Halstheater: Dagelijks 14, 19 en
21.15 uur, echter zondag 14, 16.15, 19 en
21.15 en dinsdag 14 en 20 uur: „Du Rufifi
chez les hommes". 18 jaar.
Lido Theater: Dagelijks 14, 19 en 21.15
uur, zondag tevens 16.15 uur: „Gevaarlijk
blond," 18 jaar. Zondag 11 uur: „Dwars
door Afghanistan", alle leeftijden.
Luxor Theater: Dagelijks 14. 19 en 21.15
uur, zondag tevens 16.15 uur: „De grote
ontsnapping", 14 jaar.
Minerva Theater: Vandaag en zondag
19 en 21.15 uur: „Jacht op een schaduw",
14 jaar. Zondag 14 en 16.15 uur: „Calamity
Jane", alle leeftijden. Maandag 20.15 uur:
„Boefje", 14 jaar.
Rembrandt Theater: Dagelijks 14, 19 en
21.15 uur, zondag tevens 16.15 uur: „Nooit
op zondag", 18 jaar. Zondag 11 uur: „De
wereld der Stilte", alle leeftijden.
Roxy Theater: Vandaag 19 en 21.15
uur en zondag 14, 16.15, 19 en 21.15 uur:
„De Indiaanse vrouwenroof', 14 jaar.
Maandag tot en met donderdag 14.30, 19
en 21.15 uur: „Het monster uit de riolen,"
18 jaar.
Studio Theater: Dagelijks 14.15, 19 en
21.15 uur, echter zondag 14, 16.15, 19 en
21.15 uur: „The wrong man", 14 jaar.
Zondag 11 uur: „Madame Butterfly", alle
leeftijden.
Theater Monopole Zandvoort: Vandaag
en zondag 20 uur: „Het begon met een
kus", 18 jaar. Zondag 14.30 uur: „De
ijzeren handschoen", alle leeftijden. Maan
dag en dinsdag 20 uur: „Zij zochten het
geluk", 18 jaar.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Tot 10 oktober
Unesco-expositie van reprodukties naar
aquarellen „Watercolours". Dagelijks 10-
17 uur, zondags 13-17 uur.
Museum Het huis van Looy (Kamper
laan): Tot 16 oktober expositie van gra
fiek en tekeningen van Willem Nijs. Da
gelijks 10-12.30 en 13.30-17 uur, zondags
14-17 uur.
Vishal: Tot 25 september affiche-exposi
tie „Frankrijk in beeld". Dagelijks van
14-17 uur en 19.30-22 uur.
„In 't Goede Uur" (Korte Houtstraat 1):
Tot 1 oktober expositie van dierenteke-
ningen van Ruth Fischer. Dagelijks van
10-22 uur.
Rloemenheuvel (Overveen): Tot 26 sep
tember expositie van schilderijen, tekenin
gen, aquarellen en grafiek van Dick Went-
zel. Dagelijks van 10-17 uur, zondags van
14-17 uur.
(Verder raadplege men de rubriek „Uit
gaan in Haarlem" van vrijdag 23 septem
ber).
ZATERDAG 24 SEPTEMBER
Thalia, 19 en 21.30 uur: „Salomo en de
koningin van Sheba".
Rex, 20 uur: „De zoon van de sheik".
Hervormd Jeugdgebouw, 20 uur: Her
vormde Toneelgroep.
Pietrr Vermeulenmuseum, Cultureel
Centrum. 9.3012 en 1416.30 uur.
ZONDAG 25 SEPTEMBER
Thalia, 15 uur: „Jerry als baby-sitter",
20 uur: „Salomo en de koningin van She
ba".
Rex, 15 uur: „Helden zonder moed", 20
uur: „De zoon van de sheik".
MAANDAG 26 SEPTEMBER
Thalia, 20 uur: „Salomo en de Koningin
van Sheba".
Rex, 20 uur: „De zoon van de sheik".
Hervormd Jeugdgebouw, 20 uur: Her
vormde Toneelgroep.
Pietcr Vermeulenmuseum als zaterdag.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „De
woeste hoogte".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „Liefde
zonder uitzicht".
W.B. Theater, 20 uur: „Opstandig Afri
ka".
ZONDAG 25 SEPTEMBER
Kennemer Theater, 14.30 uur: „De schat
der vuuraanbidders"; 16.30, 19 en 21.15
uur: „De woeste hoogte".
Luxor Theater, 14.30 uur: „Singing in the
rain"; 16.30, 19 en 21.15 uur: „Liefde zon
der uitzicht".
W.B. Theater, 14.30 uur: „Zestig zadels
voor de marine"; 16.30 en 20 uur: „Straat
zonder naam".
MAANDAG 26 SEPTEMBER
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „Fa-
ja Lobbi" en „Prijs de zee".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „Liefde
zonder uitzicht".
W.B. Theater, 20 uur: „Straat zonder
naam".
Marquette theater, zaterdag 20 uur, zon
dag 14.30 en 20 uur: „Fort-Dobbs".
Met het oog op een tijdige verzending
van kerstpakketten zijn hieronder voor
enige overzeese bestemmingen (hoofdzake
lijk emigratielanden) de data opgegeven
waarop deze pakketten bij rechtstreekse
zeepostverzending uiterlijk ter post moe
ten zijn bezorgd, teneinde vóór Kerstmis te
kunnen worden besteld: Australië 24 okto
ber, Canada 22 november, Ned. Antillen
20 november, Nieuw-Zeeland 25 oktober.
Rhodesië 5 november, Suriname 20 novem
ber, Unie van Zuid-Afrika 12 november.
Verenigde Staten 17 november.
Naast een onnoemelijk aantal klein
beeldcamera's fabriceert de Duitse in
dustrie nog slechts enkele fototoestel
len voor grote negatiefformaten, die
voor vakgebruik (studio-, pers- en
technische fotografie) bestemd zijn.
Een der gerenommeerdste vertegen
woordigers van dit type, de Linhof
Technika, heeft nu een Amerikaanse
rol filmadapter gekregen (Polaroid
Land), die zowel filmmagazijn als
donkere kamer is en die één minmit
na de opname een „albumklaar" af-
drukje produceert. Op de foto: de
9 X 12- en de 6 X 9-groot.beeldcamera's
met de nieuwe adapter.
-
wel overal opgenomen in het zoekerven
ster, waardoor het meetbeeld een na
deel voor slechtzienden erg klein wordt.
Bij de topmerken is dit bezwaar echter
ondervangen door correctieglaasjes of
door verschillend-gekleurde deelbeelden
van de afstandmeter. Bij de goedkopere
uitvoeringen is het echter wel zaak, even
nauwkeurig te testen of het meetbeeld
voldoende duidelijk is voor snel en gemak
kelijk instellen, óók bij slecht licht.
Het nieuwste type kleinbeeldcamera is
de „volautomaat", waarop zelfs geen dia
fragma- en tijdscala's meer voorkomen.
Inplaats van al die „verwarrende" cijfer
tjes komt de z.g. „magische toets", een
knop waarmee men de ingebouwde licht
meter in werking stelt. Deze meet niet al
leen het licht, maar brengt de gevonden
helderheidswaarde over op een ingewik
keld mechanisme in de camera, dat dan
zelfstandig de vereiste lensopening en de
bijbehorende belichtingstijd instelt. Het
voordeel van deze „damescamera" is dat
er praktisch geen foto meer mislukken
kan. Het nadeel, dat de gebruiker geen
enkel inzicht krijgt in de relaties tussen
diafragma, belichtingstijd en diepte
scherpte, zodat hij waarschijnlijk ten. eeu
wigen dage een maker van nietszeggende
dertien-in-een-dozijn-plaatjes zal blijven.
Trouwens: helemaal zonder cijfertjes
gaat het toch niet. Bij het flitsen b.v. moet
men toch weer met diafragma's en „richt
getallen" leren werken en vandaar dan
ook dat sommige van deze „volautomaten"
toch weer ergens een verdekte cijfer-
schaal hebben, .die pas zichtbaar wordt
bij het inschakelen van het flitscontact.
De Photokina toont maar liefst twintig
modellen van deze volautomatische came
ra's in kleinbeelaversie. terwijl van het
prototype, de Agfa Optima, in nauwelijks
een jaar tijds al een kwart miljoen exem
plaren verkocht werden, terwijl er voorts
niet minder dan achttien nieuwe merken
en typen vol-automaten aangeboden wor
den. Vele vakfotografen gebruiken overi
gens al zo'n volautomaat als tweede toe
stel. Wel een bewijs dat er een markt
voor is!
Naast de miniatuur-fototoestellen die veel
al met 16 mm. smalfilm werken en waar
van de prijzen in de topklasse rondom de
600 liggen),, wordt er op de Photokina
een nieuw negatiefformaat gelanceerd:
18x24 mm. op kleinbeeldfilm. Deze toe
stellen hebben ofwel een speciale 28 mm.
lens, of een normaal kleinbeeldobjectief
van ongeveer 50 mm., in welk geval zij
soms b.v. bij twee Japanse merken) om-
schakelbaar zijn op noi'maal k.b. formaat
(24 x 36 mm) Voor grossiers in dia's lijkt
te bezitten: men maakt er 72 opnamen op
een kleinbeeldfilm mee!
Ook het onlangs herleefde 4x4 for
maat heeft nieuwe navolgers gekregen.
De grootste Duitse camerafabi-iek (Agfa)
lanceert drie modellen 4/4tjes (Isoly 1,11
en III) in eenvoudige uitvoeringen, die bij
beginnende „kleurenwerkers" stellig een
goed onthaal zullen vinden, ook al om hun
economische filmgebruik (16 opnamen op
een normale 6 x 6-film) en om de grote
mogelijkheden voor het vervaardigen van
super-dia's in de kleurenfotografie.
Bij de 6 x 6-camera's is het eigenlijk
alleen nog de klassieke tweeogige reflex
die een bescheiden rol speelt. Als amateur
camera schijnt dit type steeds meer over
woekerd te worden door de kleinbeeld-
Een kostelijk nieuw hulpmiddel voor
de bekendste Duitse 6 X 6-reflexcame-
ra, de Rolleiflex, is het verwisselbare
dakkantprisma, dat nu als extra-acces
soire bij dit toestel geleverd kan wor
den. Eén bezwaar van deze camera,
het „spiegelverkeerde" matglasbeeld,
wordt hiermee opgeheven.
rage; als vakcamera zal het om zijn
unieke voordelen wel nooit verdrongen
worden. Het topmerk in deze categorie, de
Rolleiflex, heeft nu ook een penta-zoeker-
prisma gekregen (verwisselbaar met de
normale lichtschacht.) die het instellen en
„volgen" op ooghoogte vergemakkelijkt en
vooral bij slecht licht een kostelijke aan
winst. vormt.
Een der sensaties van deze Photokina is
voorts een volautomatische 6x6 reflex
(Rollei-magic) van dezelfde fabriek, het
eerste fototoestel in dit grote formaat, dat
alle voordelen van de automatische belich
tingsregeling heeft en daarmee de mo
dernste kleinbeeldcamera's terzijde ge
streefd is.
Bij de grotere cameraformaten is een
opvallende nouveauté een 6x9 camera
voor zakgebruik, vervaardigd door een
bekende Duitse fabriek (Makina), die een
vast ingebouwde supergroothoeklens van
4,8 cm brandpuntafstand (lichtsterkte f: 8)
heeft. De beeldboek van deze lens is niet
minder dan 100 graden, zodat men daar
mee bijna „achter de camera" kan foto
graferen.
Het belangrijkste nieuwtje voor de
smalfilmers is een handzame, redelijk
„populair'-geprijsde acht mm. op-
neemcamera van een fabriek die zich
nooit eerder op dit, terrein gewaagd
heeft, maar die als producent (en uit
vinder) van de kleinbeeldcamera we
reldvermaardheid verworven heeft; het
Ernst Leitzconcern in Wetzlar. De fraaie
handzame camera wordt geleverd' mét
twee lichtsterke F:2 lenzen (15 mm.
fixfocus en 9 mm. instelbaar tot 25
cm.), volautomatische belichtingsrege
ling en elektrisch filmtransport. In de
reflexzoeker zijn behalve scherpte en
beeldbegrenzing ook de diafragma-
waarde en de filmvoorraadindicator
zichtbaar. De revolverhandgreep met
de bedieningsknoppen is vast met het
camerahuis verbonden en kan daarin
weggeklapt worden.
Een pronkstuk der professionele cine
matografie is een Japans telekanon voor
televisiecamera's die een brandpuntsafstand
van twee meter heeft bij een tubuslengte
van nauwelijks zestig centimeter.
Door-de-lens - instellen en -volgen kan
men ook met de talrijke nieuwe „zoom"
lenzen, die Amerika, Duitsland en Japan
op de Photokina ten doop houden. Dit
zijn cinélenzen met variabel brandpunt
waarmee men, onder het filmen door, een
motief naar believen dichterbij kan halen
of naar de achtergrond kan verwijzen.
Door de hoge optisch# eisen waaraan der
gelijke ingewikkelde lenzenstelsels moeten
beantwoorden zijn goede zoom-objectie-
ven vrij prijzig, maar men spaart er dan
ook minstens een telelens en een stan
daardlens mee uit, terwijl men er boven
dien frappante effecten mee bereiken kan
die op geen andere manier te verwezen
lijken zijn. Deze „elastieken" lenzen en de
elektrische aandrijving markeren de toe
komst van de amateur-smalfilmerij die
nu nog maar één stap van de beroeps-
cinematografie verwijderd is: een inge
bouwde geluidsopnemer.
Bij de diaprojecten exposeert een Duitse
firma (Kindermann) in haar stand negen
non-stop automatische projectors die de
Horizontaal: 1. karperachtige vis, 6. sna
reninstrument, 12. plaats, 14. spelonk, 15.
uitroep (b. h. aanroepen van passerend
schip), 17. Raad van Arbeid, afk., 19. jon
gensnaam. 21. vochtig, 22. bep. bond van
architecten, afk., 24. Ned. Verbond v. Vak
ver., afk., 27. onbeschaafd, 28. inhoudsmaat
afk., 29. soort bos, 32. achter, 33. langwer
pig rond, 34. tijdperk, 35. in de verte, 36.
-merk: karaktertrek, 38. snuit, snavel, 39.
muzieknoot, 40. zelfkant, 41. bootje, 42. sle
de, 43. element, afk., 44. plaats op de Ve-
luwe, 46. ,,-'s dood", bek. compositie van
Grieg, 48. hartelijke groeten, afk., 50 ge
slacht, 51. opleidingsinstituut van officie
ren, afk., 53. buit, 54. kippenprodukt, 55.
bekrompen, 58. met. een ui er tussen: ven
ster! 59. afk. voor één onzer ministeries, 61.
titel, afk., 62. voorzetsel, 63. bekende af
korting uit advertenties, 64. op Ierland be
trekking hebbende, 66. bovenrand, 68.
leger, fiy. begerig, 72. vlugge, 74. soort sui
ker, 75. voornaam v. d. „prins der dich
ters" (1578—1679).
Verticaal: 1. onbedrukt, onbeschreven,
2. plaats waar geroot wordt, 3. jongen, in
landse bediende, 4. daar, 5. en dergelijke,
afk., 7. bep. gewicht, afk., 8. zie 4, 9. kwab,
10. gast aan tafel! 11. mengsel, gebruikt
b. h. enien, 13. heen en terug, afk., 16. on
geldige Nederl. munt, 17. snedige, 18. meis
jesnaam, 20. naar insect! 22. aangrenzend,
23. op dit mement, 25. voorbeeld, afk., 26.
griezelig insect! 29. mop (spreektaal), 30.
hevig, 31. bep. haartooi, 37. ontkenning,
38. halsbont, 43. nare, 44. een zekere, 45
bloedverwante, 47. zie 30, 49. tokkelinstru-
menten, 51. titel van Turks vorst, 52. rijst
brandewijn, 56. bep. gewicht, afk., 57. ele
ment, afk.. 60. gierigaard, 63. hoop, ashoop,
65. bep. bevel, 67. voorzetsel, 68. blauwe
Met de moderne kleinbeeldcamera is
het bijna onmogelijk, onscherpe of
foutief belichte foto's te maken. In de
lichtraamzoeker ziet men zowel de
juiste beeldbegrenzing (de vier licht
gevende rechte hoeken) als de scherpte
(de dubbele contour van het profiel der
guitarist) en de uitslag van de licht
meter (witte vlakje bovenaan). Door
draaien aan de lensvatting bereikt
men, dat de dubbele profielcontouren
samensmelten en dat het zwarte
streepje van de belichtingsmeter in het
midden van het witte vlakje staat. Dia
fragma, belichtingstijd en afstand
instelling zijn dan precies goed.
hele dag een show van kleurendia's verto
nen.
Bij de flitsapparatuur ziet men steeds
kleinere en lichtere elektronenflitsers. Het
summum op dit gebied is een flitsappa-
raat voor een miniatuurcamera met 16
mm film (Minox), waarvoor Amerikaanse
flitslampjes geleverd worden die kleiner
zijn dan een zaklantaarnlampje
Herman Croesen
(Van onze Amsterdamse redacteur)
De afsluiting van de Leidsestraat een
der drukste winkelstraten van de hoofd
stad in verband met herstelwerkzaam
heden aan en onder het wegdek heeft er
toe geleid dat B. en W. zich ernstig heb
ben beraad over het weren van fietsen in
deze straat. Men wil na de openstelling
van de Leidsestraat de wielrijders over
een speciale fietsroute van het Konings
plein naar het Leidseplein en omgekeerd
leiden, opdat trams en auto's in de Leid
sestraat vrij baan hebben. Een eventuele
uitvoering van deze maatregel dient te
worden gezien als een voorlopige proef
neming. De verkeersproblemen van Am
sterdam worden in niet geringe mate ver
oorzaakt door de grote variatie in het ver
keer.
Meermalen zijn stemmen opgegaan om
de verschillende groepen van verkeersdeel
nemers eigen straten toe te wijzen, een
idee dat grote sympathie bij het gemeen
tebestuur heeft gevonden. Tot dusver heeft
men steeds geaarzeld met dit verkeers
systeem proeven te nemen. Nu de Leid-
verkeer is gesloten hebben de dagelijk
se gebruikers van deze verbinding een
andere route moeten kiezen. Door de fiet
sers straks uit deze straat te verbannen
zal, zo verwachten B. en W. geen onge
wone toestand ontstaan omdat de fietsers
de nieuw gekozen route kunnen blijven
gebruiken. Daarbij zou het gebi-uik van
de evenwijdig aan de Leidsestraat
lopende Huidenstraat en Runstraat wo-
den gestimuleerd.
De 70-jarige in Parijs wonende Ameri
kaanse fotograaf Man Ray is vrijdag aan
de vooravond van de opening der Photo
kina 1960, „een internationale fotobeurs
in Keulen, onderscheiden met het Photo-
kina-oog. Een serie van zijn foto's wordt
tentoongesteld. Hij kreeg de onderschei
ding wegens het culturele aspect van zijn
foto's.
Advertentie
kiel, 70. te, 71. element, afk., 72. behoudens
weglatingen (lat. afk.), 73. windrichting,
afk.
Inzenden vóór donderdag, uitsluitend per
briefkaart.
OPLOSSING PUZZEL NO. 3
Horizontaal: 1. geldlade, 5. breeuw, 10.
spits, 11. marmelade, 12. eerbare, 13. ape-
noot, 14. maart, 15. gesnoten, 19. ordening,
21. obers, 25. vlugger, 27. bezweer, 28. soep
lepel, 29. raast, 30. etsend, 31. inademen.
Verticaal: 1. gister, 2. luiermand, 3. los
baar. 4. dampen, 6. Roemeen, 7. erato, 8.
woestenij, 9. ervaren, 16. tarwehalm, 17.
hokvaste, 18. intrapt, 20. nagelen, 22. be
zorgd, 23. abelen, 24. krijten, 26. uiers.
Prijswinnaars: 7.50: mevrouw L. Wuite
Röntgenstraat 1, IJmuiden; 5.E. v. d.
Waag, Molukkenstraat 28. Haarlem; 2.50:
M. E. Verhoef, Broekbergenlaan 9, Sant
poort.
Op verzoek van enkele fabrikanten ver
richt de KEMA te Arnhem sinds een week
of acht metingen aan motorvoertuigen, die
met verschillende ontstoringsmiddelen zijn
uitgerust. De wet schrijft voor dat de sto
ring welke van een elektrische ontste
kingsinrichting uitgaat niet groter mag
zijn dan 50 micro-volt, gemeten op een af
stand van tien meter van de storingsbron
onder overigens ideale omstandigheden.
De KEMA heeft nu zowel de vereiste meet
apparatuur als de ideale omstandigheden
voor handen en in de praktijk kon reeds
worden vastgesteld dat er nog niet zo iets
als een universeel ontstoringsmiddel ter
keuring is aangeboden. De KEMA keurt
dan ook alleen de combinaties van auto
plus ontstoringsmiddel. Het kan namelijk
voorkomen dat auto-a, uitgerust met ont-
storingsmiddel-b, hevig stoort, terwijl
auto-b, voorzien van ontstoringsmiddel-a,
vrijwel storingsvrij is. De conditie waarin
de motor van een auto verkeert spreekt
ook een woordje mee.
Hoewel men nog te kort met metingen
bezig is om afdoende theorieën te kunnen
opstellen, is er toch reden om aan te ne
men dat de stoorintensiteit van de motor
toeneemt, naarmate de motor ouder is. Er
zijn verschillende ontstoringsmiddelen in
de handel, doch men moet deze niet als
universele ontstoringsapparaten zien. In
alle gevallen bestaat een ontstoorder uit
een weerstand, welke zich op vrijwel elke
plaats tussen stroombron en het ontste-
kingspunt kan bevinden. Met behulp van
veldsterktemeters heeft men bij de KEMA
een meetopstelling gemaakt. Daar komen
de „proefkonijnen" ronkend voorrijden.
Er wordt aan vier zijden van de auto ge
meten. De resultaten van de metingen zijn
uiteraard alleen bestemd voor opdracht
gevers, namelijk de fabrikanten van auto
mobielen en die van ontstoringsmiddelen.
Het is zeer de vraag of de politie ooit
zal kunnen beschikken over de benodigde
apparatuur voor het meten van stoorsig-
nalen. Men moet meer heil verwachten
van de controle op storingsvrijheid bij
nieuwe motorvoertuigen die in Nederland
aan de markt komen. De KEMA geeft ten
deze nu reeds aan de fabrikanten belang
rijke adviezen.
De toneelstudiegroep Arlecchino te Am
sterdam zal, naar aanleiding van de ramp
waardoor het eiland Sint Maarten onlangs
werd getroffen, een twaalftal voorstellin
gen geven ten bate van het steunfonds
Nederlandse Antillen. De recette van
deze voorstellingen die in het Amsterdam
se Centraal theater worden gegeven, zal
in haar geheel aan het steunfodns wor
den afgedragen en zal bestemd zijn voor
het getroffen gebied.
Advertentie
U Nu is er... -
Een wondermiddelWrijf een weinig
Clipp in de nog vochtige huid. Dit voor
komt „afwashanden". U merkt 't na één
behandeling: de huid blijft gaaf en soepel.
Uw handen zijn zacht als fluweel
