Schiller niet gelukkig met „groene dollar"
DUITSE BOEREN BEWAKEN HUN
BELANGEN MET ACHTERDOCHT
elektro-
monteurs
de Formidabel
UW
spaarbewijs
van f25-
is in 1974
f36.- waard
sparen...
verstandig
en
handig
PALESTIJNS VERZET VAN
KARAKTER VERANDERD
„Guerrilla's
worden niet
welbezvust
gemarteld'
Demonstraties
tegen militaire
terreinen
Vermiste toerist
terecht
Vooirkeur voor
ingreep
aan de grens
GESPREK MET ISRAËLISCHE GENERAAL GAZIT
Jongen door hek
dodelijk gewond
HOOGOVENS
IJMUIDEN
Efficiënt
MAANDAG 3 NOVEMBER 1969
(Van onze correspondent)
BONN Zitten de Duitse boeren werkelijk in de hoek waar de hardste
klappen vallen als in eigen land of bij buren (ze sloegen ook alarm toen
de frank devalueerde) de waarde van het geld verandert? Of heeft het
rumoer in boerenstreken als Beieren en Nedersachsen eerder te maken
met het wantrouwen van het platteland tegen de kantoorlui in de re
geringscentra die geen koe kunnen melken, maar niettemin de beslissingen
nemen? Het machtige verbond van Duitse boeren, dat alle boerenbonden
overkoepelt, heeft de naam onmiddellijk in actie te komen als waar dan
ook agrarische belangen zouden kunnen worden geschaad. Maar dit zijn,
na de revaluatie van de mark, de feiten:
Contact
Aanpassen
Subsidies
Ontevreden
een
knotsgoeie
bolknak
van WILLEM H
Dat kan! Voor elke f 25,— kunt u een spaarbewijs kopen.
In 1974 ontvangt u dan, behalve de gestorte f 25,—, boven
de vaste rente ook nog een belastingvrije spaarpremie
van 20%. Dat is f 5,— per spaarbewijs. Als u en uw
vrouw samen sparen, kunt u op deze manier van maxi
maal f 500,— aan spaarbewijzen zelfs zo'n f 720,— maken.
Aan het Premie Spaarplan kunnen deelnemen zij die in
Nederland wonen, tot de leeftijdsgroep van 21t/m59 jaar
behoren en in het vorige jaar een belastbaar inkomen
hadden van ten hoogste f 15.000,—.
Het maximale spaarbedrag is f 250,— per deelnemer per
jaar en f 500,— voor een echtpaar.
Vraag morgen eens nadere inlichtingen. Spaarbanken,
Postkantoren, Banken, Boerenleenbanken en Raiffeisen-
banken zullen u graag helpen. U kimt ook een brochure
over alle spaarvormen van het Premie Spaarplan aan
vragen bij het Ministerie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, afdeling Voorlichting bezits/^g^vorming,
Postbus 51, Den Haag.
(Van onze reisredacteur)
TEL AVIV Er ontploffen de laatste maanden weer meer bommen
in Israel: Zijn de Palestijnen dan werkelijk op weg om een gevaar van
betekenis te worden binnen de bestandslijnen, ook al staat bij voorbaat
vast dat het merendeel van hun breed uitgebazuinde acties niet ontstijgt
aan de importantie van zovele eerdere incidenten?
Moorden
Uitlaatklep
ADVERTENTIE
De Duitse boeren, vallen onder de
Europese landbouwpolitiek, zullen als
Brussel en Bonn hen niet bijspringen
door de waardevermeerdering van de
mark samen een inkomensverlies lij
den van naar schatting 1,7 miljard
mark. Dat evrlies zaïl deels door BTW-
verschuivingen en deels door subsi
dies van Bonn en uitkeringen uit het
landbouwfonds moeten worden ge
compenseerd. De boeren passen er
ADVERTENTIE
Hoogovens IJmuiden
vraagt mige
voor onderhouds- en
reparatiewerkza am bede n
aan apparatuur en
installaties van zeer
uiteenlopende aard.
Een goede theoretische
vakopleiding en praktische
ervaring zijn vereist.
Leeftijd: 25 - 45 jaar.
Men kan in dagdienst of in
ploegendienst worden
geplaatst.
Aanvangssalaris 11.012,-
per jaar. overeenkomend
met bruto ca. 211,- per
week in dagdienst en ca.
250,- bruto per week
in ploegendienst.
Schriftelijke sollicitaties
onder nr. HF 881, te
richten aan afdeling
Personeelsvoorziening,
Hoofdkantoor 2, Hoogovens
IJmuiden. Telef. inlichtingen:
02510 - 94000.
-
(Van onze correspondent)
EMMELOORD. Op de dag dat in
januari in de Tweede Kamer de kwestie
van de nieuwe oefenterreinen voor de
fensie zal worden besproken, zullen 5000
scholieren plus waarschijnlijk een even
groot aantal werkende jongeren vanuit de
Noordoostpolder per bromfiets naar het
Binnenhof in Den Haag trekken. De scho
lieren zullen tevoren alle plaatsen waar
de colonne langs gaat, bezoeken om te
trachten de jeugd uit die plaatsen te be
wegen mee te rijden. Op het Binnenhof
wordt een zitdemonstratie gehouden.
Op 22 november zal in het door defen
sie bedreigde Kuinderbos een resuachtige
happening plaatsvinden. Een aantal par
lementariërs heeft intussen al toegezegd
de happening te zullen bijwonen. De mi
nisters Klompé en Schut zullen nog wor
den uitgenodigd.
Deze activiteiten werden zaterdagavond
meegedeeld tijdens een massale protest
bijeenkomst in de sporthal in Emmel-
oord.
CATANIA. De 49-jarige toerist J
Groningen uit Amsterdam, die sinds vo
rige week woensdag bij de vulkaan de
Etna werd vermist en van wie werd ver
moed dat hij in een krater was gevallen
en omgekomen, is terecht. De Amsterdam
mer werd aangetroffen op een van de
noordelijke hellingen van de vulkaan.
De heer Groningen maakte deel uit van
een groep toeristen die de noordelijke kra
ter bezochten. Hij verwijderde zich voor 'n
ogenblik om de krater van nog dichterbij
gade te slaan. Door dichte mist verloor
hij de aansluiting met de groep.
Gedurende vijf dagen heeft hij zich in
leven gehouden met bessen.
voor de dupe te worden van het feit
dat mede door de geringere ijver en
organisatievermogen in andere lan
den de waarde van de mark moest
worden verhoogd. Het inkomen, in
marken uitgedrukt, mag niet vermin
deren, luidt hun standpunt.
Net als in andere landen is de moder
nisering en herstructurering van het
boerenbedrijf in West-Duitsland een
nationaal probleem dat nog lang niet
opgelost is en ontevredenheid onder
brede lagen van de landbouwers ver
oorzaakt.
De nieuwe regering is vastbesloten
zich voor de belangen van de boeren
in te zetten, waarbij een grote rol zal
spelen dat dezen (2,3 miljoen werkne
mers sterk) hun machtige lobby heb
ben in de oppositiepartijen CDU en
CSU en zo des te gemakkelijker tegen
de regering in de aanval zullen gaan.
Kanselier Brandt heeft zich dan ook ge
haast te verklaren dat de regering zelf
aan het groene front de aanval opent.
Minister van landbouw, Ertl, zou in de
EEG-ministerraad de belangen van de
boeren verdedigen in gezelschap van
„sterke man" Schiller. Dat ligt voor de
hand, zeggen kwaadsprekers in Bonn,
want Ertl mist elke internationale erva
ring en als Schiller niet was meegegaan
om hem voor uitglijden op het interna
tionale parket te behoeden, dan zou vast
minister van Financiën Moeller zijn reis
genoot zijn geweest. Daaraan moet ech
ter worden toegevoegd dat Ertl, die te
boek staat als de zwakke man in Brandts
regering, in ieder geval volop een verte
genwoordiger is van de Duitse boeren
stand. Ook de vakpers heeft zich afge
vraagd of Ertl de capaciteiten heeft om
een oude vos als Mansholt goed partij te
bieden, maar ze noemde hem wel „één
van ons".
Daar ligt het contact van de nieuwe re
gering met de snel wantrouwige boeren,
sterk georganiseerd en vast van plan de
eigen belangen krachtig te verdedigen. De
vorig jaar afgetreden president van het
verbond van Duitse boeren, Rehwinkel,
opereerde als een ongekroonde koning en
was een formidabele tegenstander voor
elke anders-denkende politicus. De strijd
om zijn opvolging trok indertijd in de
pers veel aandacht, compleet met de ty
pische criteria: zou Otto Freiherr von
Feury (met zijn honderd ha. land geen
heel grote boer, maar als baron toch een
vertegenwoordiger van de Beierse rijke
lui) de nieuwe man zijn of Konrad Jacob
(vijfendertig ha., dertig koeien, tweedui
zend kippen en een aantal fokganzen),
een vertegenwoordiger van de kleinere
boeren en met zijn 55 jaar ook van de jon
gere generatie. Tenslotte ging een derde
er met het begeerde been van door, maar
waar het om gaat is de bijzondere men
taliteit in deze grote en belangrijke be'-
volkingsgroep.
Wel, Ertl heeft wel degelijk zelf ge
ploegd, is bovendien met zijn 44 jaar veel
meer nog een jongere. En wat de boeren
zeker ook moet aanspreken: als FDP-op-
positielid is hij vanuit Bonn fel van leer
getrokken tegen EEG-commissaris Mans-
holt, met wie naar zijn oordeel onmoge
lijk kan worden samengewerkt. Daarbij
is Ertl met zijn FDP-collega's voorstan
der van een „actieve prijspolitiek", wat
eenvoudig betekent: hoge prijzen. De EEG
streeft naar het tegenovergestelde.
Ertl zal zich moeten aanpassen nu hij
persoonlijk met Mansholt te maken krijgt
en hij deel uitmaakt van een regering
waarin de SPD domineert. Die partij
heeft tot dusver een zoveel mogelijk re
gionaal opgezette herstrucrering van de
landbouw bepleit, ondersteund met socia
le maatregelen van overheidswege. Ertl
heeft bovendien van zijn voorganger
Höcherl een plan voor modernisering en
herstructurering geërfd.
Al lang steunt Bonn de boeren met gro
te subsidies. Hödherl voegde daar aan
toe een stelsel van premies en uitkerin
gen voro boeren die hun landbouwgrond
ter vergroting van andere bedrijven af
staan. Wie landbouwer blijft, houdt intus
sen zijn aanspraken op hulp bij ruilverka-
sche verbeteringen, enz. boeren die na
1972 nog staatshulp wensen voor investe
ringen dienen over een boekhouding te be
schikken. Met openbare middelen is een
speciaal fonds gesticht voor financiële
bijstand.
Deze reeks maatregelen is veel minder
rigoureus dan het veel gekritiseerde
Mansholt-plan, maar past in het Europe
se kader. De boerenorganisaties in Duits
land zijn het overigens met het scheppen
van een Europese landbouwpolitiek eens.
Waar zij zich echter steeds tegen hebben
verzet is, dat in de agrarische sector een
complete integratie ontstond, terwijl een
conjunctuurbeleid en een financiële poli
tiek ontbraken. En in de gebeurtenissen
rond de herwaardering van de mark zien
zij nu het bewijs voor hun stelling, dat in
tegratie van een enkele sector fout is.
Immers, voor verschillende landbouw-
produkten gelden EEG-voorschriften met
een vaste prijsregeling, die in alle zes
landen geldt. Boeren die tarwe, suiker
en boter produceren produkten die
niet geheel op de markt kunnen worden
afgezet ontvangen van de EEG sub
sidies. Die financiële EEG-regelingen
zijn gebaseerd op de zgn. EEG-rekeneen-
heid, die ongeveer de waarde heeft van
een dollar en dan ook al de bijnaam
„groene dollar" heeft gekregen.
De waarde van de mark is verhoogd,
ook ten opzichte van die groene dollar.
Voor een ton tarwe krijgt een Duitse bij
voorbeeld nog altijd 106,25 rekeneenhe-
den. Terwijl dit vroeger voor hem 425
mark betekende, krijgt hij nu nog maar
388,88 mark. Het verbond van boeren
heeft kanselier Brandt verteld dat de
landbouwers een verlies van 18 tot 20
percent lijden op hun inkomsten. Dit
laatste is moeilijk te controleren, want
niet alle boeren ondervinden de nadelen
even sterk. Wie rund- en varkensvlees
en gevogelte op de markt brengt, heeft
veel minder last van de herwaardering
en de groenten- en fruitboeren hebben
geen centje pdjn, want voor hen ont
breekt een Europese regeling nog. Niet
temin verkeren de boeren in een situa
tie zij allen onbevredigend achten.
Nu hebben zij in Ertl een eigen man
aan de top, maar bovendien een zeer
ADVERTENTIE
scherpzinnig voorvechter in Schiller, van
wie bekend is dat hij allerminst gelukkig
is met de band tussen prijzen en Europe
se rekeneenheden. De kritiek op die
band bestaat in de bondsrepubliek in
brede kring. Niet iedereen gaat zover
als de commentator van het rechtse
Springer-blad „Die Welt", die schreef
over „De tyrannie van de groene dol
lar", maar met de boeren vinden toch
ook tal van journalistieke commentato
ren dat de groene dollar eerst bij de de
valuatie van de Franse franc en nu bij
de revaluatie van de mark bewezen heeft
onhoudbaar te zijn.
Bonn zal de EEG zeker niet in gevaar
brengen, ook niet aan het groene front,
maar onvermijdelijk moest het er heet
toe gaan. Afgezien van het falen van de
gemeenschappelijke politiek is er name
lijk nog het feit dat de Duitse boeren niet
tevreden zijn met een subsidieregeling
die de Europese Commissie heeft geac
cepteerd. Zij wensen een zo stevige in
greep aan de grens dat het mogelijk is
in eigen land de prijzen hun oude waar
den in marken en niet in rekeneenheden
te laten behouden.
De regering-Brandt schijnt dat redelijk
te vinden. Ze zit daarmee echter finan
cieel in een weinig benijdenswaardige
positie. De revaluatie zelf heeft een fors
verlies aan valutareserve tot gevolg ge
had. Voorts zal de nieuwe regering met
tal van nieuwe en kostbare plannen ko
men. En zonder de laatste consequneties
in de landbouwsector erin te hebben ver
werkt, hebben deskundigen van het mi
nisterie van Landbouw in Bonn berekend
dat volgend jaar 544 miljoen mark méér
zal moeten worden uitgegeven, wil men
Höchierls plan serieus kunnen uitvoe
ren. Dit jaar is voor de landbouwpolitiek
3,4 miljard mark uitgetrokken. Volgend
jaar zal alleen al voor de nationale aan
pak volgens deze experts niet veel min
der mogen worden besteed. Daarbij
komt dan vrijwel zeker nog een verhoog
de bijdrage aan het EEG-landbouw-
fonds.
Brandt heeft alle reden om zijn peper
dure boeren met zorg te omringen. Dat
de landbouwers op hun beurt beducht
zijn voor hun positie in het kostbare en
gecompliceerde spel, ligt voor de hand.
Generaal S. Gazit, hoofd van het Is
raëlisch militair beheer over de bezette
gebieden, zegt: "Het staat vast dat er
onder de verzetsorganisaties buiten de
bestandslijnen een toeneming is in aan
tal, een verbeterde training en een voor
uitgang in uitrusting. Binnen de be
standslijnen is dat nog niet het geval.
Je kunt het vergelijken met een patiënt
die koorts heeft: de temperatuur is iets
hoger dan normaal. Dat is geenszins fa
taal, maar niet aangenaam."
"Bij de ondernemingen van de verzets
organisaties hangt hun slagen vooral af
van geluk. Zij richtten zestien raketten
op Jeruzalem: drie gingen inderdaad af,
twee waren raak. Toeval. Het kan mor
gen anders zijn."
"IN HOEVERRE is Israel efficiënt bij
het opsporen van de wapenstilstandslij -
nen hangt doorgaans af van de bezighe
den van infiltranten. Zodra zij aan de
slag gaan kunnen wij meestal ingrijpen,
ook al pakken we niet alle betrokkenen.
In het algemeen is er geen fundamente
le verandering. Niet in de aantallen, niet
in de schade. Dat de Palestijnen over be
tere uitrusting beschikken, wordt ook hier
merkbaar."
Zullen de Palestijnen op den duur sla
gen in hun bedoeling om onder de be
volking van de bezette gebieden een aan
wijsbaar verzet te creëren?
Gazit: "De massa werkt niet mee met
de organisaties. Niet omdat ze de Pale
stijnen niet mogen en ons wel, maar ge
woon omdat ze niet bij het conflict be
trokken willen zijn. Wij eisen van de be
volking geen verraad, maar we houden de
mensen wel verantwoordelijk voor hulp
verlening aan organisaties. Ik heb niet de
indruk dat de plaatselijke bevolking te
genwoordig meer geneigd is om samen
(Van onze correspondent)
WEERT. De zesjarige Bertie Linden
uit Weert is dit weekend overleden in het
ziekenhuis te Weert na vrijdag ernstig
gewond te zijn geraakt onder een 200 ki
lo zware oude ijzeren poort.
Dit gebeurde in een textielzaak waar
de jongen met zijn moeder was. Hij moet
in de kelder tijdens een onbewaakt ogen
blik aan de ijzeren poort getrokken heb
ben of er mogelijk bovenop zijn geklom
men.
te werken met de verzetsstrijders, dan
voorheen."
DE GENERAAL somt factoren op:
„Ten eerste de massa is niet op de Is
raëlische bezetters gesteld. Het zou gek
zijn als dat wel zo was. Ten tweede de
guerrilla's hebben de sympathie van bij
na de gehele bevolking. Dat wordt ver
sterkt door het feit dat deze organisaties
inderdaad iets doen.
Ten derde de mensen onder onze be
zetting willen goede Arabieren blijven. Ze
geloven wat zij willen geloven: radio-Cai
ro. Amman of Damascus. Zodoende over
schatten zij bet belang van de Palestijnse
operaties. Als de bevolking neutraal is,
dan vinden wij dat best. Zij mogen zelfs
desnoods vijftig keer per dag Nasser, of
Hoessein of het verzet prijzen. Maar ze
mogen geen hulp verschaffen want daar
9taat straf op".
Toch zijn er wijzigingen gekomen in
de karakteristiek van het verzet binnen
de bestandslijnen. Gazit: „In het eerste
jaar van de bezetting waren het bijna
allemaal infiltranten. Zij poogden in het
bezette land een basis te stichten of zich
onder de bevolking te verbergen. Gedu
rende de afgelopen maanden zijn er
meer stedelijke organisaties ontstaan
met jonge mensen, die uit de bevolking
zijn gerecruteerd. Daardoor verwerven
zij althans de passieve steun van hun
onmiddellijke omgeving en familie, die
het risico aanvaarden en eronder lijden.
Het is aanmerkelijk moeilijker om deze
soort verzetsmensen op te sporen".
Bijvoorbeeld: „Van de 25 man die in
een bepaald gebied als verzetsgroep ope
reren, zijn dirie of vier leaders geïnfil
treerd. De rest is van locale afkomst.
De helft ervan heeft een training elders
gekregen. De resterenden doen het zon
der en zijn min of meer passieve deelne
mers aan het werk van de groep".
„De laatste tijd worden pogingen ge
daan om door terreur alle samenwer
king met onze administratie tegen te
houden. Er worden moorden voorge
pleegd. Elke neiging van normalisatie
willen zij voorkomen. De situatie mag
niet gewoon zijn en mag er ook niet ge
woon uitzien. Voor de bevolking is dit
erg moeilijk. En dit kan een, zeer ge
vaarlijk, resultaat hebben, namelijk een
massale uittocht van de bevolking uit
die bezette gebieden, omdat ze tenslotte
tóch moeten leven."
Wreedheden tegenover Arabieren in
de bezette gebieden?
Generaal Gazit haalt de schouders op:
„Amnesty International" heeft een on
derzoek ingesteld en daarbij gevallen
aangehaald, die wij hebben nagegaan.
Niet één was er waar. Wij hebben een
tegenrapport opgesteld en dat aan „Am
nesty International" gezonden, met het
verzoek het tegelijk met hun eige. be
vindingen te publiceren, als ze wilden
publiceren. Dat is nog steeds niet ge
beurd."
Het beste antwoord op de beschuldi
gingen die op het punt van martelingen
worden gedaan geeft volgens generaal
Gazit het omvangrijke vakantiebezoek
van vluchtelingen uit de bezette gebie
den. In 1968 kwamen 17.000 Arabieren.
Dit jaar meer dan 20.000. Hij vraagt:
„Denkt u dat ze zoiets doen als ze het
gevaarlijk vinden? Ze komen alleen maar
omdat ze weten geen risico te lopen".
Wordt er dan nooit een Arabier mis
handeld?
Gazit: „In 95 percent van de gevallen
waarin we infiltranten grijpen (bijvoor
beeld na een klein gevecht, waarbij ook
aan onze zijde slachtoffers zijn gevallen)
in zulke gevallen worden de gevangenen
mishandeld. Ze krijgen een pak slaag
of worden geschopt.
Maar géén welbewust vooropgezet mar
telen. Dat is eigenlijk gewoon. Je kunt
er niets aan veranderen. Je kunt niet
verwachten dat die soldaten anders rea
geren. Ik weet dat het tegen onze orders
is, maar ik kan er weinig aan doen: het
is een soort uitlaatklep, of het nu zin
heeft of niet is een andere kwestie. Als
we deze soort uitzonderingen in aanmer
king nemen hebben we heel weinig ge
vallen van mishandeling".
In totaal: „Niet meer dan twee geval
len van verkrachting, de oorlog meege
rekend. En twee gevallen van mishande
ling waarbij doden vielen. Het ene deed
zich voor bij de grenspolitie en het ande
re bij het leger. Dat is geen geheim,
want zoiets komt direct naar buiten. De
daders hebben levenslang gekregen".
De bezette gebieden, Israels benau
wend grote probleem. Gazit: „Ik weet
niet of we een geschikt leefklimaat kun
nen handhaven. Het is geen vraag of wij
het kunnen volhouden, met of zonder de
bevolking. Maar hoe lang de bevolking
het uithoudt is wel degelijk iets om een*
over na te denken