Water-
BRIEFWISSELING MET
gebrek
PINOCHET UITGELEKT
beschuldiging tegen
Ethiopisch leger gebruikte napalm
Na verkiezing Indira Gandhi tot „partijvoorzitter
Sacharov eist
INDIASE CONGRESPARTIJ GESPLITST
Sjaron tweede
man delegatie
Israel voor
revisie proces
vliegtuigkapers
op
Sicilië
Bondsregering spreekt
„Jeruzalem”
Callaghan wil uitstel verkiezingen tot 1979
■O
Ld
iet
ies
en
uk
Inzake manifest Oostduitse dissidenten
In Bad Godesberg:
Frei
on
ng
eili-
iem
'en.
;en-
aar
pen
ien
de
aat-
ng
irtij
eto-
iOU-
lin-
het
ian-
be-
ng
ng
HELIKOPTER
de
OOM TOMS HUT
AMBASSADE EGYPTE
„ONTSNAPT” AAN
TWEE TIJDBOMMEN
Bedenkingen
LOGICA
3
19 7 8
BINNEN- EN BUITENLAND
JANUARI
3
I N S D A G
door Nico Scheepmaker
van
99
DSt
NEW DELHI (AFP/UPI). Nu
zij zich gisteren door haar getrou
wen heeft laten kiezen tot „partij
voorzitter”, heeft oud-premier In
dira Gandhi het officieus al be
staande schisma in de Indiase
Congrespartij onherroepelijk ge
maakt. Mevrouw Gandhi staat nu
aan het hoofd van wat in feite een
nieuwe partij is, het „Indira Con
gres”.
I
SANTIAGO (UPI/AFP). Uit een geheime briefwisseling tussen
president Augusto Pinochet en leden van de viermans-junta in Santia
go, is gisteren gebleken dat men in de schoot van de junta zeer verdeeld
is over de wijsheid van het besluit om het referendum te organiseren.
Inwoners
Palermo wachten
op hun beurt bij
een tankwagen
die is ingezet
voor drinkwater-
distributie. Op
H Sicilië heerst zo’n
waterschaarste
i dat drinkwater
I van elders moet
I worden aange-
i voerd.
I
Chileense junta
intern verdeeld
over referendum
9 9
I
Derde zin: „Hieruit blijkt duidelijk dat
er in Nederland een justitie is voor de
armen en een justitie voor de rijken”.
Tweede zin: „Deze veroordeling kon al
leen tot stand komen dank zij de getuige
nissen van de plaatselijke bevolking in
Polen en de Oekraïne”.
Merino en generaal Gustavo Leigh van
de Chileense luchtmacht, trekken in hun
brieven aan de president de wijsheid en
rechtsgeldigheid van de volksraadpleging
in twijfel.
Leigh schreef dat het noodzakelijk was
dat men het aanzien van de krijgsmacht
behoedde in een proces dat door diezelfde
krijgsmacht wordt gecontroleerd, dat on
geacht het resultaat van het referendum,
daar in het buitenland schamper over zou
worden gedaan, dat de andere leden van
Pinochets junta niet door hem werden
geraadpleegd toen hij tot de volksraadple
ging besloot en dat de organisatie ervan
„strijdig is met de fundamentele beginse
len van de wet”.
Merino nam in zijn brief minder egards
in acht en hij schreef aan de president dat
deze de eigenschappen van de junta had
„geschonden”, met voeten had getreden en
had gescheiden van de belangrijkste poli
tieke beslissingen van de laatste paar jaar.
In het eveneens uitgelekte antwoord van
Admiraal Jose T. Merino, een lid van de
junta, wees Pinochet er in een brief, waar
van de inhoud is uitgelekt, op dat hij met
zijn volksraadpleging de natie in een situ
atie heeft gebracht waarin onverwachte
dingen zouden kunnen gebeuren, die men
niet in de hand zou weten te houden.
Pinochet wijst de beschuldiging als zou
het referendum de institutionele normen
van de organiserende regering zelf schen
den, van de hand en zegt dat hij het recht
had het te organiseren omdat hij het hoofd
is van de uitvoerende macht.,
Pinochet aan de opstandige juntaleden,
stond dat het aanzien van de krijgsmacht
geenszins gecompromitteerd zou worden
en dat hij de volksraadpleging niet zou
hebben uitgeschreven als dit gevaar aan
wezig zou zijn geweest. „Twijfels en ver
denkingen” omtrent het resultaat van het
referendum in het buitenland zijn volgens
Pinochet „nu eenmaal onvermijdelijk”,
maar „eer en waardigheid van de strijd
krachten zullen door de stem van het volk
worden geschraagd”.
Volgens de oud-president - wiens bewind
voorafging aan dat van Salvador Allende -
is de hele raadplegingsprocedure in han
den van de overheid en is de raadpleging
als zodanig zelfs in strijd met de grondwet-
telijke voorzieningen van de militaire rege
ring zelf. De „Generale Controle”, het or
gaan in Chili dat toezicht houdt op wetten
en decreten, heeft gisteravond zijn goed
keuring aan het referendum van 4 januari
gehecht. Het hoofd van de GC, Sergio
Fernandez, had het desbetreffende de
creet van president Pinochet in eerste in
stantie afgewezen als zijnde „niet conform
aan de wet”.
Op een persconferentie die hij gisteren
hield in Santiago, zei Frei dat de volks
raadpleging wordt gehouden op een ogen
blik „waarop de staat van beleg nog steeds
van kracht is, de vrijheden van het indivi
du beperkt en echte vrijheid van menings
uiting of vergadering niet bestaat”.
Op deze manier, zei Frei, is er geen
enkele garantie dat het referendum uit
drukking geeft aan de „onomstreden, lega
le en soevereine wil van het volk”.
Na haar verpletterende verkiezingsne
derlaag, die de Janata-partij aan het be
wind bracht en de Congrespartij na 30 jaar
naar de oppositiebanken verwees, raakte
mevrouw Gandhi verwikkeld in een felle
strijd om het leiderschap. Zij trok daarbij
aan het kortste eind, toen Brahmananda
De leidster van de Conservatieven, Margareth
Thatcher, was er in haar boodschap van overtuigd
dat 1978 het jaar zal worden waarin de Britten voor
eens en voor altijd het socialistische juk van zich af
zullen schudden. Ze zei dat in de afgelopen maanden
duizenden Britten die de Labourpartij hadden be
schouwd als de beschermer van hun belangen, nu
tot de conclusie waren gekomen dat zij „de dupe
waren geworden van politieke fraude”.
ROME/NAIROBI (Reuter, UPI). Het Eritrese volksbevrij
dingsfront (EPLF) heeft gisteren in Rome verklaard dat de
Ethiopische luchtmacht de stad Keren en enkele omliggende
dorpen heeft aangevallen met napalm. Alle plaatsen zijn bezet
door het front.
Reddy tot partijvoorzitter werd gekozen.
Mevrouw Gandhi, die zich nog moet ver
antwoorden wegens excessen tijdens de
door haar afgekondigde noodtoestand,
legde zich niet bij haar nederlaag neer en
probeerde met alle mogelijke middelen het
leiderschap te heroveren.
Volgens de woordvoerder van het EPLF was het de eerste maal
sinds 1975 dat de Ethiopische strijdkrachten napalm hadden
gebruikt tegen de guerrillero’s. De aanvallen werden op 31
december en 1 januari uitgevoerd. Keren heeft volgens de zegs
man, Ermias Debesai, 40.000 inwoners en ligt ongeveer 90 kilome
ter ten noorden van de provinciale hoofdstad Asmara. Het stadje
werd in juli ingenomen door het EPLF.
De bomaanval viel samen met een poging van Ethiopische
militairen om stellingen van het EPLF ten noorden van Asmara te
Reddy wijst die bewering als „belache
lijk” van de hand en zegt dat nog geen 30
Het conservatieve parlementslid Peter Walker (hij
werd onlangs door Margareth Thatcher teruggezet
uit de eerste rangen van de partij) wees er echter op
dat de Conservatieven, als zij aan de macht hopten
te komen, een doeltreffend antwoord moeten heb
ben op de naar zijn mening zeven belangrijkste
problemen van Engeland.
Hij voorspelde dat de prijzen in 1978 tegen het
eind van het jaar sneller zullen stijgen dan in het
begin; dat de Britse industrie minder zal produceren
dan vijf jaar geleden; de werkloosheid tot bijna twee
miljoen zal stijgen en dat de Britse import de export
zal overtreffen.
Verder zei hij dat de Britse staalindustrie zal
wegkwijnen met verliezen van meer dan 4‘/z miljoen
gulden per dag; dat de salarissen voor de ambtena
ren bijna drie keer zoveel zullen zijn dan de inkom-
Volgens Harich is de spreektrant in het
manifest „zowel inhoudelijk als stilistisch,
niet die van communisten en helemaal niet
die van hoge en iets lagere functionaris
sen, ook niet als deze een fractie of iets
dergelijks vormen. Het geheel is daarom
volledig ongeloofwaardig”.
De Oostduitse filosoof Wolfgang Harich
heeft het manifest in een vraaggesprek
met de Westduitse televisie bestempeld
als „volledig ongeloofwaardig”.
procent van de hoofdbestuursleden aan
Gandhi’s convocatie gevolg heeft gegeven.
Dit alles heeft tot gevolg dat er nu twee
„Congrespartijen” bestaan een van Gand
hi en een van Reddy die om het hardst
beweren dat zij het „ware” zijn. Mevrouw
Gandhi kondigde aan dat zij het voorzit
terschap van het „Indira-Congres” slechts
korte tijd zal bekleden totdat de basis
een nieuw kembestuur heeft gekozen. Zij
bedankte op 13 december voor het huidige,
21 leden tellende kembestuur en twee we
ken later legden haar zeven getrouwen in
dat beleidsbepalende lichaam eveneens
hun funkties neer. Het schisma was daar
mee eigenlijk al een feit, dat met Indira’s
„conventie” alleen maar werd bekrach
tigd.
Voorzitter Reddy is ervan overtuigd dat
de grote achterban zijn Congrespartij als
sten uit de Noordzee-oliebronnen en tenslotte dat de
woningnood, de werkloosheid en de misdaad hand
over hand zullen toenemen.
Bovendien vreest deze groep dat wanneer Labour
de algemene verkiezingen verliest, de Liberalen in
de ondergang zullen worden meegesleurd.
aar
ern
ies-
af-
len.
oge
>ten
een
au-
lim
itis
176,
de
vas
de
on-
zes-
n is
ge
lijk
ens
ele-
iter
de
ieel
a.
ales
een
imi-
oor
mr.
1 de
ren
ngs
de
Oo-
ios-
in-
mij-
Ma-
t de
oor
het
P-
!ali-
önt-
isen
lak-
i de
tste
tge-
tna
ion-
s de
aar
1 in
887
529
van
van
een
□m-
;en-
Ook uit de meest recente grappen die in
Praag de ronde doen, komt Husak niet als
een geliefde figuur te voorschijn. Van wei
nig piëteit getuigt bijvoorbeeld de volgen
de, die gebaseerd is op het feit dat Husaks
vrouw is omgekomen toen een legerheli-
kopter waarin zij meevloog, neerstortte.
Een journalist die de begrafenis bijwoon
de (nu begint dus de mop), zag dat Husak
steeds ja knikte als hem de hand geschud
werd door een vrouw, maar steeds nee
schudde als een man hem condoleerde.
Nieuwsgierig geworden, wist de journalist
na afloop van de begrafenis toch even tot
Husak door te dringen, en hij vroeg hem
waarom hij op alles wat de vrouwen tegen
hem zeiden, ja had geknikt, en op alles wat
de mannen hadden gezegd, nee had ge
schud. Husak bleek in een goed humeur en
wilde het hem wel vertellen. „De vrouwen
zeiden allemaal dat het een groot verlies
voor me was, en dan knikte ik van ja, en de
mannen vroegen me allemaal of ze die
legerhelikopter niet eens een keer moch
ten lenen, en dan schudde ik nee”.
ijks
tap,
van
alte
i de
•am
oor
itse
ber
:on-
alte
Haar laatste tegenzet was het uitschrij
ven van een „nationale conventie” voor het
voltallige hoofdbestuur van de partij, het
„All India Congress Committee”. Dit li
chaam heeft 637 leden. Mevrouw Gandhi
beweert dat er op haar tweedaagse con
ventie een meerderheid van de leden aan
wezig was.
:on-
de
a in
:en-
rle-
isis-
van
trijfel
TEL AVIV (AFP/UPI). De Israëlische
minister van Landbouw en held van de
Israëlische tegenaanval over het Suezka-
naal in de Oktoberoorlog van 1973, ex-
generaal-majoor Ariel („Arik”) Sjaron,
wordt de tweede man in de Israëlische
delegatie bij het later deze maand in Jeru
zalem beginnende commissie-overleg met
Egypte. Dit heeft de Israëlische televisie
gisteravond bekendgemaakt.
Sjaron wordt tweede man onder minis
ter van Buitenlandse Zaken Mosje Dajan,
omdat hij verantwoordelijk is voor de
joodse nederzettingen aan gene zijde van
de zogenoemde groene lijn, die Israels
grensen van vóór de juni-oorlog van 1967
aangaf.
In Jeruzalem zullen door de Israelisch-
Egyptische commissie die door de confe
rentie van Ismailia tussen Sadat en pre
mier Begin van Israel werd ingesteld, poli
tieke zaken worden besproken.
De Haagse Post bestaat 65 jaar en viert
dat met een jubileumnummer met een
extra bijvoegsel, waarin op het oude ver
trouwde, naar het rose neigende krantepa-
pier artikelen uit het verleden zijn opgeno
men. Daarbij is ook een artikel getiteld
„Op bezoek bij Tito” (Door Een Speciale
Reporter), dat in de HP van 18 januari
1950 verscheen. Tito heeft dan al met de
Russen gebroken, „en daarom zijn uitge
breide maatregelen ter beveiliging van zijn
persoon genomen. Hij heeft zes huizen in
en vlak bij Belgrado, en niemand behalve
de mensen uit zijn onmiddellijke omge
ving weet ooit met zekerheid te zeggen,
waar hij zich op een bepaald ogenblik
ophoudt”.
Vervolgens meldt de reporter dat Tito’s
meest geliefde residentie toch een grote
villa in de buitenwijk Dedinje blijft, op de
top van een heuvel gelegen, met reusachti
ge kazernes eromheen. De Engelsen blij
ken deze villa „Uncle Tom’s Cabin” te
noemen, waarschijnlijk omdat de buiten
landse diplomaten dikwijls „Titom” op de
muren zien geschreven, wat eenvoudig
„voor Tito” betekent.
De villa in de Uzicka-ulica 15 in de wijk
Dedinje gebruikt Tito nog steeds wanneer
hij in Belgrado is, maar hij zit tegenwoor
dig vaker op het eiland Brioni. Uit de
dagelijkse berichten over zijn handel en
wandel krijg je niet de indruk dat hij nu,
ruim een kwart eeuw later, nog stuivertje
wisselen speelt met die zes huizen. Ook de
Oostduitse president Honecker heeft een
vaste woon- en verblijfplaats die door de
Oostberlijners kan worden aangewezen.
Hij leeft daar weliswaar zwaar bewaakt en
afgeschermd, maar de plek is bekend en
heeft ook een eigen naam gekregen: „Vol-
vograd”, omdat Honecker de enige is die
zich een Volvo kan veroorloven. Maar
niemand in Praag weet waar Husak
woont, of beter gezegd: zich schuil houdt.
Vrienden van ons zijn pas in Praag ge
weest, een triest bezoek, rijen voor de
winkels (Tsjechoslowaken vertelden hun
dat ze niet meer van „shopping” spraken,
maar van „Hunting”; er wordt dus niet
meer gewinkeld, alleen nog maar „ge
jaagd”), en het ene murw makende ver
haal na het andere. Toen ze vroegen waar
Husak nu eigenlijk verblijf hield, bleek dat
niemand dat wist. Het Catshuis, het Witte
Huis, het 10 Downing Street, het Elysée,
het Brioni, het „Volvograd” van Husak is
niet bekend. Daarom spreekt men ook van
„volksrepubliek”
de „echte” zal erkennen en Gandhi’s aan
spraken zal logenstraffen.
Uiteraard beweert mevrouw Gandhi
precies het omgekeerde. Volgens haar zal
een meerderheid van de Congrespartij
zich uiteindelijk in het Indira-kamp mel
den. Haar groep heeft als dagorder „voor
waarts, op weg naar het socialisme” geko
zen en acht mevrouw Gandhi de enige
figuur die zich effectief teweer kan stel
len tegen de „anti-volkse” politiek van
Janata-premier Morarji Desai.
Op de dag dat deze overleg pleegde met
de Amerikaanse president Jimmy Carter,
zette mevrouw Gandhi, die zelf een sterk
pro-Russische koers aanhield, zich nog
eens stevig tegen Washington af. Zonder
de Verenigde Staten met name te noemen,
zei de oud-premier dat Desai’s regering
„zich in de vreemdste bochten wringt om
het een bepaald land naar de zin te
maken”.
De redactie van het weekblad heeft gis
teren verklaard dat het manifest echt is en
niet is ontsproten aan het brein van een
BND-functionaris. Namens de redactie zei
hoofdredacteur Erich Böhme dat het
weekblad ervaring heeft met echte en on
echte documenten en dat na veel controle
ren was gebleken dat het manifest echt is.
In het centrum van Santiago hebben
zich al betogingen tegen de regering voor
gedaan. Er werden leuzen geroepen en
vlugschriften uitgedeeld. De politie pa
trouilleert sindsdien intensief.
De christen-democratische oud-presi-
dent van Chili, Eduardo Frei, heeft zich
uitgesproken tegen de volksraadpleging
van 4 januari over de vraag of het Chi
leense volk het met de Verenigde Naties
eens is, dat zijn regering de mensenrech
ten schendt.
BONN (Reuter, UPI). De Westduitse regering heeft gisteren de Oostduitse beschul
diging tegengesproken dat een onlangs in de Bondsrepubliek gepubliceerd manifest
van dissidente Oostduitsers geproduceerd zou zijn door de Westduitse inlichtingen
dienst (BND). Het Oostduitse persbureau ADN verklaarde zondag dat de BND de
Westduitse media gebruikte voor activiteiten die de DDR vijandig zijn.
doorbreken op 31 december. Deze poging mislukte, aldus
Debesai.
Wat betreft de toestand in Massawa, dat voor een groot deel al is
ingenomen door het EPLF, zei hij dat het front de resterende
Ethiopische bolwerken in de stad nog niet heeft kunnen innemen.
De Ethiopische troepen bezetten in Massawa de commerciële
haven en het belangrijkste zakendistrict, evenals een marineba
sis. Deze laatste is slechts te bereiken via een smalle strook land.
De Somalische radio meldde gisteren dat Ethiopische oorlogs-
vliegtuigen op 30 december de grensplaats Togwajele hebben
aangevallen, waarbij dertien mensen omkwamen en 35 gewond
raakten. Togwajele werd vier maanden geleden ingenomen door
Somalische troepen toen deze hun offensief in de Ethiopische
streek Ogaden inzetten.
De tijdontsteking van de bommen,
met een springlading van elk een kilo
gram, werd om twee minuten voor
twaalf bij de kelder ontdekt door een
employé. De beide tijdontstekers wa
ren ingesteld om 12 uur precies.
„Het hele gebouw zou eraan zijn
gegaan”, verklaarde een woordvoer
der, „we zijn door het oog van de
naald gekropen”.
De springladingen bestonden uit
tien pakjes tnt van. op grond van de
codetekens, waarschijnlijk Russische
herkomst.
Er zijn nog geen aanwijzingen over
de identiteit van de daders. Over het
motief is evenmin iets bekend, maar
aangenomen mag worden dat de mis
lukte aanslag verband houdt met de
Egyptische vredesinitiatieven die
hebben geleid tot rechtstreekse on-
derhandelingen met Israel.
BONN (Reuter/UPI). De Egypti
sche ambassade in Bad Godesberg
bij Bonn is gisteren op het nippertje
ontkomen aan twee tijdbommen die
waren geplaatst bij de stooko
lietanks.
Regeringswoordvoerder Armin Grüne
wald zei gisteren in Bonn dat dit niet waar
is. Wèl waar is het volgens zijn zeggen dat
de regering in Bonn probeert „de betrek
kingen met de Duitse Democratische Re
publiek in 1978 verder te verbeteren”.
In het manifest, dat werd gepubliceerd
door het weekblad „Der Spiegel”, vragen
de ondertekenaars om de terugtrekking
van alle buitenlandse troepen uit Duits
land (West- en Oost-), daarbij de Russische
inbegrepen. Ook zetten zij zich af tegen de
Russische hegemonie in het Oostblok en
roepen zij op tot de instelling van een
democratie in heel Duitsland. De onderte
kenaars zeggen te zijn verenigd in de con
federatie van democratische communisten
in Duitsland.
Volgens „Der Spiegel” bestaat de confe
deratie uit hooggeplaatste en middenka-
derleden van de Oostduitse communisti
sche partij.
Het mogelijke afvallen van de Liberalen kan de
Labourpartij in het parlement inderdaad duur ko
men te staan. De meeste liberale parlementariërs
hebben ernstige bedenkingen tegen een voortzet
ting van het monsterverbond, omdat zij van me
ning zijn dat de partij er een brok van haar identi
teit mee verloren heeft.
MOSKOU (AFP). Nobelprijswinnaar
Andrej Sacharov heeft gisteren aange
klopt bij het Kremlin om revisie te eisen
van het proces tegen Eduard Koeznetsov
en negen andere Russische burgers,
hoofdzakelijk joden, die in 1970 werden
veroordeeld nadat zij hadden geprobeerd
een vliegtuig te kapen. De dissidente na
tuurkundige formuleerde zijn eis in een
aan partijleider/president Leonid Brezn-
jev geadresseerd telegram.
De echtgenote van Sacharov, een tante
van Koeznetsov, heeft het telegram mede-
ondertekend.
„Kaping” kon hen indertijd niet ten laste
worden gelegd, omdat de Russische straf
wet een dergelijk misdrijf nog niet kende.
Die maas in het wetboek van strafrecht
werd in 1973 gedicht.
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië,
- Henk Leffelaar)
LONDEN. In zijn traditionele nieuwjaarsbood
schap aan de Labourpartij heeft premier James
Callaghan laten doorschemeren dat hij hoopt de
algemene verkiezingen tot 1979 uit te stellen, zelfs
wanneer ’t verbond tussen Labour en de Liberalen
door de laatsten wordt beëindigd.
Inmiddels is het vrijwel zeker geworden dat de
Liberalen, op een op 21 januari speciaal te beleggen
partijcongres, inderdaad zullen besluiteh de samen
werking met Labour op te zeggen, ook al heeft hun
leider, David Steel, daartegen gepleit. Callaghan
had in zijn boodschap dan ook speciale waardering
voor Steel en zei dat hij geen bittere gevoelens zou
koesteren wanneer de Liberalen inderdaad beslui
ten zich los te maken.
Twee Nederlandse namen bleken ruim-
schpots bekend in Tsjecho-Slowakije: Rid
derkerk en Menten. De Tsjechoslovaakse
vrienden van mijn vrienden bleken niet
goed te weten wat ze nu van die affaire-
Ridderkerk moesten denken, daar zaten
toch merkwaardige kantjes aan, vonden
ze. Bijvoorbeeld dat die kinderen zonder
schoenen aan mee waren genomen naar
het politiebureau, dat hadden ze toch niet
van ons verwacht. Maar aan de andere
kant was het gebruikelijke en in de loop
der jaren ingeroeste wantrouwen tegen de
officiële berichtgeving natuurlijk toch ge
bleven. In ieder geval hadden ze aan het
geval-Menten kunnen toetsen dat de hetze
tegen Neder land, de regering-Den Uyl en
minister Van der Stoel: u zult zich die
namen nog herinneren, vooral die, van
„Nederland”) niet altijd even stevig onder-
heid was. Het bericht over Mentens ver
oordeling werd als volgt op de Tsjechoslo-
waakse televisie gebracht:
Eerste zin: „De Nederlandse oorlogsmis
dadiger Pieter Menten is in Amsterdam tot
vijftien jaar gevangenisstraf veroor
deeld”.
Evenals de optimistische geluiden van zijn minis
ter van Financiën Denis Healey, voorspelde Callag
han voor Engeland „een jaar van herstel”. Toch zijn
de meeste financiële en economische experts het er
over eens dat dit herstel niet veel langer zal duren
dan de eerste zes maanden van dit jaar en dat
daarna opnieuw inflatie en een grote werkloosheid
dreigen.
