Duidelijk zo!: vrij chaotisch, intiem en bewust platvloers amusement Evenwichtige expositie bij Galerie Klein betreurd vloeiende klankkleuren Tegenvoeters illustreert problematiek Derde Wereld Vertraging toneel-CAO Boek nüuw zomer vakantie fjanostw®© /brke wam een goed advies isde halve reis Woods imponeert met Long en Jongewaard: mooie momenten B - t 23 Werk van Aat Verhoog, Kamerlingh Onnes, Martin Ware en Pauline Liu Kans op Oscar voor Een Vrouw als Eva I Annie Salomons: bescheidenheid LOS GAUCHOS 20-40% KORTING OP ALLE ARTIKELEN TOTALE OPHEFFINGS UITVERKOOP „L Muzikale intelligentie in liederenavond 23 1980 KUNST udi rijf - Nieuwe Komedie maakt voorstelling voor scholieren Met toest. K.v.K. Ljj W. VOET ZN Juweliers BV Haarlem: Barteljorisstraat 6, tel. 023 - 317955. verwijk j :.2 Ongebruikelijk VRIJDAG 18 JANUARI 4^ i rw. Nu ook in Haarlem I i !2 (vervolg van pagina 1) Sterfscène: gehaaidheid Jongewaard redt zwakkere momenten. productie tot dusver. JOHN OOMKES *s toewijs. Bi «6 mige (opera)zangeressen met nachtegalen Er zijn natuurlijk liederen die daar juist worden vergeleken. En de ook extraverte, met 12 februari). 3 GEMMA COEBERGH K TX, eleW (ADVERTENTIES) t in) wijk ALMA POST Annie Salomons, die op 26 juni 1885 te Rotterdam geboren werd, schreef haar eerste poëzie op haar achtste jaar. Zij DEN HAAG (ANP). Het overleg over de arbeidsvoorwaarden voor het toneel- De afsrpaken van het SOT met de VNT moeten, aldus CRM, op korte termijn wor den geëffectueerd. Het SOT denkt half februari het met de VNT eens te zijn geworden over de nieuwe arbeidsvoor waarden voor het acterend personeel. De ze betreffen kleine veranderingen, waar mee niet veel geld is gemoeid. Mogelijk kan de CAO voor deze groep nog met terugwerkende kracht in werking treden. heeft met de VNT nu afspraken gemaakt over voortzetting van het lopende overleg, waaruit de KO-NW zich heeft terugge trokken. De acteurs praten niet meer met het SOT nadat ze met hun werknemers overeenstemming hadden bereikt. LOS GAUCHOS ARGENTINIAN GRILLS een klein half jaar hard werken vanuit het gezichtspunt dat het hier om amusement met een sociaal bewustzijn gaat, dan scoort het duo aanmerkelijk meer. Dan valt op met hoeveel brutale guitigheid en gevoel voor taalgebruik Jongewaard de pseudo-angsten voor al wat kankerver wekkend zou zijn te lijf gaat, terwijl hij ondertussen het zich gemakkelijk maakt in zijn eigen lijkkist. Bij Long en bij de gelijkgestemde Jon gewaard stuit je vanzelfsprekend op the ma’s die telkens weer terugkomen: de intolerantie ten opzichte van homoseksua liteit, het bezigtselement dat de liefde ont kracht, de betuttelende kerk. Subtiel ko men die zaken in de als altijd weer ver zorgde liedjes van Long ter sprake, ook al Wegens omstandigheden houden wij van 12 december tot begin februari SCHEVENINGEN. Margriet heeft een penvriend in Cameroon. Als zij haar luchtpostbrief in de grijsrode bus laat glijden, stopt hij de zijne in een houten kist met gleuf. Zij schrijft over kleren en vakantie, hij over gebrek aan water en een pas gestorven zusje. tie worden gespeeld door poppen en ge maskerde personen, of op zijn minst voor gesteld als kwezels. Gelukkig zijn de jeug digen daartegenover niet al te heilig. Hun gesprekken over het Derde-Wereldpro- bleem zijn kort gehouden, en hun betrok kenheid uiten ze vooral in een onemotio nele vriendschappelijkheid tegenover el kaar, en in de vrij goed gezongen liedjes. Op de speelvloer staat een blinde kaart van Afrika, waarvan alle landen plus hoofdsteden in de loop van de voorstelling worden opgenoemd. Kinderen vinden zoiets heerlijk, het is kennis waar ze hou vast aan hebben. Voor het overige is Tegenvoeters vooral tot 100% Anegang 13-15 Haarlem Tel. 023-321340 150. >00- '50,- )00- 150.- >50.- >50.- 150.- 750,- 400- 950.- 750,- 250,- 950,- 950,- 950,- 950,- En ook bij de in samenwerking met het Haarlems Kamerkoor gezongen Zes Ma drigalen van een leerling van Carl Orff, Wilhelm Killmayer wist Woods te impone ren met haar vocale mogelijkheden. Het Haarlems Kamerkoor leverde uitstekend partij in deze koortechnisch vaak com plexe materie, waarin de invloed van Orff hier en daar merkbaar was (Sonett en Canzona Napolitana), maar een vooral in meer lyrische momenten (Ballata, Madri- 11.75W-.ft 9.96oJ,:: 7.754- L 6.950.- 9.950 14.950.' sfc Pauline Liu: De Bazaar (gemengde techniek). Dat Christhilde Klein de nestor van de Nederlandse keramiek, Harm Hendrick Kamerlingh Onnes, inmiddels 87 gewor den, speciaal voor deze tentoonstelling weer aan het werk heeft gekregen mag op zich al een verdienste genoemd worden. Kamerlingh Onnes werkt nu al meer dan zestig jaar in dezelfde stijl. Deze stijl is naïef en vol humor en laat altijd ruimte voor toevallige vondsten. Heeft Kamer- 9.950' gentie en stemcapaciteit te kort, want er 1!'S !- z’ïn donderdagavond in de Haarlemse Tuinzaal indrukwekkende dingen te ho ren geweest. Maar de lyrische intimiteit en de meer fijne nuances - bij uitstek de HAARLEM. Januari is voor de kunsthandel altijd een beetje een moeilij ke maand. De prijs van het december- wildbraad, het afsluiten van nieuwe ver zekeringen en het op peil houden van de ski-uitrusting, het zijn evenzovele facto ren die een flinke deuk slaan in het budget van de kunstkoper. ARTHURBELMON (De tentoonstelling is nog te zien tot en - 9 MM Wi WM Je zou gemakkelijk aan de hand van die vier bepalende elementen Roberts nieuwe show hij schreef teksten en liedjes en koos zich een partner kunnen analyse ren. Gevarieerd en verwarrend van on derwerpkeuze, zouden we kunnen zeggen. Ik denkt dat er meer aan de hand is. Long heeft in Jongewaard voor het eerst een tegenspeler gevonden die hem inspireert tot het schrijven van klare, hoewel soms te opzichtige taal en hem aan de andere kant wat acteerprestatie en presentatie dwingt tot het uiterste te gaan. Als je Longs show zou beoordelen vol gens maatstaven voor topcabaret, dan valt het makkelijk de wenkbrauwen te fronsen bij de weinig inventieve aan spraak die Leen en hij aan het begin van Duidelijk zo! aan het publiek adresseren, of je zou kunnen constateren dat Neer- lands Hoop wel eens hardere taal heeft gebruikt om de gevreesde ziekte te deter mineren als Jongewaard in Daar krijg je kanker van. Benader je dit resultaat van nis. De Nieuwe Komedie heeft het ook zo bedoeld, er is een informatiemap gemaakt die de leraar van te voren kan behande len. De voorstelling duurt ruim een uur, en wordt gevolgd door een korte diaserie over het dagelijks leven in de Derde We reld. Tegenvoeters kan door scholen bij De Nieuwe Komedie worden aange vraagd. Concert door Elaine Woods, so praan en Gérard van Blerk, piano, met medewerking van het Haarlems Kamerkoor onder leiding van Theo Saris. Programma: Ame, Boyce, Pur cell, Richard Strauss, Killmayer, Schubert, Rossini, Walton. Tuinzaal Haarlems Concertgebouw, 17 januari 1980. geschikt als illustratie bij al behandelde stof. De voorstelling bestrijkt een breed gebied, maar gaat niet erg diep. Het veel vuldig overwippen van het ene land naar het andere levert bovendien een extra belemmering voor het beklijven, van ken- haald doen de conversaties en de door Jongewaard geëntameerde sterfscène aan. Maar juist de gehaaide snelheid van de laatste redt dit soort sleetse plekken in het geheel. Long, die vooral in zijn liedjes voortref felijk de essenties overbrengt, moet van tijd tot tijd op zijn tenen lopen om de zoveel kortere Jongewaard te kunnen weerstreven. Hun onderlinge afgunst komt even fraai om de hoek kijken, vlak voor de pauze. Om Leens mimiek en Longs quasi-onhandige aangeven kun je je dan terecht vrolijk maken. Na de hervatting treffen we Jonge waard als een bovenaards wezen aan op een metershoge sokkel aan de rand van de bühne, uittomend boven alles en ieder een, suggererend aantekeningen te hou den over wie het laatste zijn plaats bezet. Het is een aardig idee om zo de door Dimitri Frenkel Frank geschreven scène De Goden te laten plaatsgrijpen. In fel heid neemt deze act tegen het eind helaas af als de goddelijke toom tegen het benedenaardse plaats maakt voor verte dering. Zoals veel scènes wordt ook deze teveel gerekt en gaat dat ten koste van het tempo, dat overigens sowieso hoger ligt dan in vorige shows die Long heeft geëns ceneerd. In de finale treffen we de mooiste mo menten van Duidelijk zo! aan: twee alleen spraken, waaronder Jongewaard als de oudere, alleenstaande homo, en een raak lied als slot waarin Long zijn huidige gedachtenwereld blootgeeft. In essentie komt dat neer op Annie M.G. Schmidts Vluchten kan niet meer. Robert hoopt dat we voor het zover komt toch saamhorig heid kunnen opbrengen. In een wat ver warrend totaalbeeld, zwalkend tussen ge- Snip („een boutje”) uit de doeken doet voelens, platvloersheid, speelsheid en inti- HOLLYWOOD (UPI). Drieeëntwin- tig landen hebben donderdag films aan geboden die in aanmerking zouden moe ten komen voor een Oscar van de Acade my of Motion Picture Arts and Sciences. De voorgelegde films zijn de beste die in 1979 in elk land zijn gemaakt. Uiteinde lijk zullen er vijf voor nominatie overblijven. Onder de buitenlandse inzendingen is Een Vrouw als Eva uit Nederland. De winnende film zal worden gekozen door een speciaal comité onder voorzitter schap van regisseur George Cukor. De academy schrijft voor dat meedin gende buitenlandse films overwegend in de eigen landstaal moeten worden gespro ken en voorzien van onderschriften in het Engels. (ADVERTENTIE) Voor die tijd schreef zij met Nico van Suchtelen een roman (de Stille Lach) en verbleef zij in Indië met haar echtgenoot, mr. H. van Wageningen, waar zij regelma tig het licht deed zien aan proza en poëzie. Later hield Annie Salomons ook radio praatjes. De laatste twintig jaar leefde ze teruggetrokken, al werd ze in 1975 onder scheiden met de Jacobson-prijs van het Tollen-fonds. Dat ligt anders met de CAO voor het niet-acterend personeel. Het SOT heeft bij de VNT aangedrongen op een omschrij ving van de functie-inhoud van het admi nistratieve personeel. Vervolgens kan worden overlegd over de inschaling van dit personeel. Daarna kan worden be paald wanneer deze CAO zal gelden. Zo lang over de bekostiging van onderdelen van CAO’s geen overeenstemming be staat, blijven verkregen rechten onverlet. zegt hij nog zo duidelijk waar het op staat. Bij het platvloerse af, bewust ordinair zijn vaak de verbindende teksten; fijntjse werkt dat niet. Maar in een tijd dat het cabaret zich bezint op nieuwe uitgangs punten, kun je best van mening zijn dat fijne teksten hoogstens nog tot een glim lach leiden. Voor de pauze tellen we in het op zich vrij chaotisch gerangschikte programma een aantal opmerkelijke momenten. Leen en Robert als leatherboys voor de homo- bar Adonis bijvoorbeeld. Dat is een best aardige sketch waarin Long op de manier welk noodlot zijn hond overkwam en er miteit komt hij toch tot zijn beste theater- dientengevolge weinig meer van zijn bra nie is overgebleven. Eveneens wat achter- De belevenissen van Margriet dienen als uitgangspunt voor de Derde-Wereld pro blematiek, zonder dat er een kant en klaar verhaal ontstaat. Als Margriet sinaasap pels koopt is dat goed voor een inlas over een Namibische sinaasappelplukker. Haar schoolbelevenissen tonen hoe wei nig haar leraar van de Derde Wereld af weet. Haar Surinaamse klasgenoot Dave vormt een nabij getuigenis van het be staan van discriminatie. De voorstelling is bedoeld voor leerlin gen van de onderbouw van het voortgezet onderwijs, en hij mikt vooral op aan spreekbaarheid bij deze groep. De voor oordelen komen uit de monden van ou ders en leraren. Personen van die genera- lingh Onnes net een kistje sigaren leegge- rookt, dan wordt het lege kistje gelijk verzaagd tot een soortement van tuinhek je, dat hij om zijn aardewerken torens plaatst. Boven op de toren wordt dan nog een knikker gelijmd, bij wijze van garne ring. De etsen van de 33-jarige Londenaar Martin Ware zijn veel strakker van opzet. De etsplaat wordt vaak opgedeeld in 9.950.' -w belcanto-werk (Rossini’s La Promessa, Aragonese en La Fioraia Fiorentina) waar -ort 1300 L ■^et je weer duidelijk werd waarom som- jnus 16001J 0C ta 16 S, ais 3750,2> rt j 2 Honda ipavond tc lo zij het minder spactaculaire liederency clus A song for the Lord Mayor’s Table van Sir William Walton (waarin de stad Londen op veel manieren aan bod komt, dit in overeenstemming met het thema dat in deze maand in het Haarlems Concert gebouw aan de orde is) vormde een fan- Voorstelling: Duidelijk zo! Nieuwe theatershow van Robert Long en Leen Jongewaard. Begeleiding: combo Koos Mark. Teksten: Robert Long. Licht: Henk van de Geest. Geluid: Pieter Verbraeken. Choreografie: Dick Swanborn. Cultureel centrum Amstelveen, 17 januari 1980. Vanavond nog in Amstelveen; daarna op toernee. Pauline Liu (haar achternaam doet wat oosters aan, zij is getrouwd met een Chi- nees, vandaar) tenslotte stelt een aantal primitieve miniatuurtjes ten toon. Haar werkwijze is nogal ongebruikelijk. In uit gerolde kleitabletten brengt zij uitsparin- gen aan, die later in de voorstelling dienst moeten doen als ramen op open haarden. Het uitzicht door de ramen en het hout- vuur in de kachel worden met behulp van borduurgaren en lapjes stof gecompo neerd. Op de kleitablet wordt, na het bakken, de voorstelling met heel fijne penseeltjes aangebracht. Deze huisnijvere manier van werken sluit uitstekend aan bij de aard van de tafereeltjes die zij schildert. Dat de Engelsman zijn home zijn castle is, blijkt hier eens te meer. De mannen in het werk van Pauline Liu dra gen onveranderlijk gezellige warme XX truien, met de meest ingewikkelde breipa- XX tronen. Bedoeld als wapen tegen de tem- XX peratuur, die in vrijwel alle Engelse hui zen beneden de 15 graden wordt gehou den, maar het oog wil tenslotte ook wat. 17.ai ,tc - 14.951 - 11.754-^ m 9.950 ,?r 5.950 10.750 ..7.950.' urkollektn >rt en htt irt bij ahpersoneel is donderdag niet afgerond. nderdeiej ,w Voor de nieuwe CAO er kan komen moe ten de acteurs, de Kunstenaarsorganisa- tie-NW, en de werkgevers, de Vereni- 26.500.' Mi. ging van Nederlandse Theaterdirecteu- 2959t|. ren tot een nieuw akkoord komen. "124S5ots?- Partijen waren het het afgelopen najaar 25500 al eens, maar de subsidiënten in het Sub- 7.500. sidiënten Overleg Toneel (SOT) keurden JSj^ &e voorstellen niet goed. 7.85D. ,v 15500 st In het SOT zitten CRM voor het rijk, de .....14.954-.OI" provincies en de gemeenten waar de to neelgezelschappen zijn gevestigd. Het SOT betreurt de ontstane vertraging. Het 16.504- ke rechthoekige vlakken, en de personages die zich in de ruimte bevinden moeten nog wel eens een of meerdere ledematen offe ren aan de vlakverdeling. Hierdoor is het werk van Martin Ware nauwelijks natura listisch te noemen. De hierbij afgebeelde boortoren is al zo strak van zichzelf, dat de kunstenaar geen amputaties hoeft te verrichten. De pasteltinten, waarmee Wa- re zijn etsen drukt, blijken zich uitstekend te lenen om de mist op zee te suggereren. Als door een satijnen waas bekijken we het bouwsel dat het zwarte goud voor de Engelsen uit de Noordzeebodem moet halen. HAARLEM. „Duidelijkheid ver schaffen in een tijd van onzeker heid”, heet het ergens in het ope ningslied Duidelijk zo! van de gelijk namige show van Robert Long en Leen Jongewaard. Dat klinkt preten tieuzer dan de karakterisering die Long geeft nadat we net bekomen zijn van een grove publieksbenade- ring die als opening van de avond heeft gediend: „Het programma over onzekerheden, gevoelens en angsten. En we hebben het vanavond weer over homoseksualiteit”. Tussen die twee diametralen, de interactie van twee zo verschillende karakters als Robert en Leen en de natuurlijke limieten van theaterdivertissement speelt zich de nieuwe productie af. Zelfs wanneer Pauline Liu een bijbelse vertelling tot uitgangspunt van haar werk kiest, kan zij het niet laten een flinke dosis huiselijkheid toe te voegen. Bekijken wij de voetwassing bijvoorbeeld, dan lijkt het - - wel of we getuige zijn van de kwartaalver- "U gadering van het bestuur van een Bingo- club. Onder het pseudoniem Ada Gerlo ont ketende Annie Salomons een felle pole- miek door het schrijven van Herinnerin- j-gen van een onafhankelijke vrouw (1915). pin deze eerste boeken schreef zij over vrouwelijke studenten en academici en Ij hun problemen; discussies tussen voor- en tegenstanders van universitaire mogelijk- I’heden voor meisjes waren het gevolg. „Ik heb het geluk gehad dat ik altijd net geïnspireerd werd door die kwesties waar L het grote publiek zich mee bezighield”, zou Annie Salomons later bescheiden in ,’haar Herinneringen uit de oude tijd (1957) -schrijven. In dit boek verhaalt zij over haar contacten met andere literatoren, eerder verschenen in het tijdschrift Maat staf. Argentijnse grill Kruisstraat 9 - Haarlem, Dagelijks open van 17.00 tot 00.30 uur Reserveren gewenst: 023-320358 Galeriehoudster Christhilde Klein (Krocht 6) doet met haar wintersalon een alleszins lofwaardige poging deze moei lijkheden te overwinnen. Vier exposan ten, twee redelijk bekende Nederlanders en twee hier nog zo goed als onbekende Engelsen, vullen haar twee verdiepingen tellende galerie. Hoewel het werk van de vier kunstenaars geheel verschillend van aard is, maakt de tentoonstelling als ge heel een zeer plezierige en evenwichtige indruk. Haar grondgedachte lijkt me even sim pel als uitstekend: De twee bekende Ne derlanders, tekenaar Aat Verhoog en ke ramist H. H. Kamerlingh Onnes, fungeren als trekpleister voor twee jonge Engelse kunstenaars, graficus Martin Ware en Pauline Liu, die paneeltjes toont van een gecombineerde techniek, die voor mij volslagen nieuw was. Waarover straks meer. Aat Verhoog behoort al jaren tot onze prominentere beeldende kunstenaars. Bij uitgeverij Van Speijk verscheen vorig jaar een keurig verzorgd boekwerk, waar in een overzicht getoond wordt van zijn oeuvre tot nu toe. De tekeningen van Aat Verhoog, die momenteel bij Galerie Klein te zien zijn, ademen een zomerse atmos feer, een welkome onderbreking in deze barre januarimaand, lijkt me. De mensen op de tekeningen van Verhoog zitten wat te mijmeren in strandstoelen, of maken een ommetje over de boulevard. Achter dochtig zijn de personages soms wel. Zo kruipt op twee tekeningen een dame in haar mantelpak door het struweel, zo op het oog om te controleren of er in de belendende tuin niet te veel Campari in de soda gedronken wordt. Haar eigen tuin stoel en parasol zijn de stille getuigen van dit tafereel, waar nou niet direct het aller mooiste van de menselijke natuur ge toond wordt. Voorstelling: Tegenvoeters van Kees Simhoffer. Gezelschap: Nieuwe Komedie. Regie: Jaap Hoogstra en Adriaan Adriaansen. Poppen en mas kers: Lejo Dijkgraaf. Muziek: Josef Willems. Decor en kostuums: Jan Kie- boom. Met: Edo van Dijken, Stella Knaack, Ine Kuhr, Fransijn Menk- man, Cees Wijn. Gemaakt in samen werking met het Tropenmuseum te Amsterdam. Gezien op 17 januari in Theater aan de Haven in Scheve- ningen. i4J50> yeel zÜn- En we weten heden ten dage na 13.500' veel onderzoek onderhand ook dat in de 17de en 18de eeuw anders werd gezongen dan in de 19de, zodat er enige verwonde- ring ontstaat wanneer liederen van Tho- "’’"“7.9M,--,?? mas Arne, William Boyce en Henry Pur- 8.950,'i cell zo topzwaar gemaakt worden met l stemmingen en emoties die de verhoudin- 6en in deze muziek scheeftrekken. 8-5W,'.K Maar dat Woods kan zingen staat buiten kijf (ze was dan ook 2e prijswinnaar op 1475j: Vocalistenconcours 1978 te ’sHerto- Z"” 7.950 genbosch) en op het terrein waar ze tot 6.954H-t haar recht komt doet ze grandioze dingen. mumciucu vuoikxu,, uuxuh- 13 950 ^aar Stem is enorm rijk geschakeerd in gale) toch anders gerichte muzikale na- .Z alle registers en technische problemen of tuur te beluisteren was. Een en ander 'intonatiemoeilijkheden zijn er doodeen- werd onder de genuanceerde leiding van 14.950, .9? voudig niet. Dat bleek vooral bij echt dirigent Theo Saris in goede samenhang ,‘-Z gepresenteerd. E. debuteerde echter met sonnetten en een j feuilleton in de Nieuwe Rotterdammer en II’ ontwikkelde haar schrijftalent mede dankzij de enthousiaste steun van de schrijver Joh. de Meester. Geïnspireerd l j’ door boeken van De Balzac, Flaubert en j* De Goncourt, die hij haar liet lezen, L schreef zij op 19-jarige leeftijd haar eer- ste roman: Een meisjesstudente. HAARLEM. Het lijkt me zo dat de Engelse sopraan Elaine Woods haar hart meer heeft verpand aan de opera dan aan de liedkunst. Niet dat zij de laatstgenoem- de categorie liefdeloos behandelt, integen- j'iS deel. Evenmin schieten muzikale intelli- 9.954' gentie en stemcapaciteit te kort, want Z".. 6.750,' 9.950.' 14.750, 25.950/elementen van de liedkunst - moesten het toch wel vaak afleggen tegen het aanzet- JjdJ'K ^en van contrasten, dramatiek en bel- canto-hoogstandjes. 13.750M-.OE 9.750 9.954i-A7, 14.504po weer wél bij varen, zoals een snel in stem- 14.95OJ-,(H mingen wisselend Schlechtes Wetter of Hat Gesagt - bleibt’s nicht dabei van Ri- 7'950^'^ chard Strauss, muziek die vanuit zijn ei- :"."Ï3!950,(-Jm gen karakter vraagt om contrast en om 15.750,-03 een extraverte prestatie. Wat het daar uitstekend „doet” wil bij Schubert (Gret- o-- ’gla' -r chen am Spinnrade) dan weer net iets te tastische aaneenschakeling van vloeiende r'" u~’J- klankkleuren, in een bij uitstek Engels Idioom van gematigd moderne snit. -

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1980 | | pagina 23