ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No, 182.
Zaterdag 4 Augustus 1917.
2e Jaargang.
Adfninistratiebureau en Drukkerij JAC. SINJEWEL, WILLEMSPLEIN IJMUIDEN, Telefoon IS3.
Verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS: 60 ets., per 3 maanden, franco per post 75 ets.,
voor het Buitenland f 1.25 Verhoogd met 10 ets. Oorlogstoeslag.
ABONNEMENTEN worden aangenomen aan het Bureau en bij de Agenten.
REDACTIE-ADRES: "Willebrordstraat 12 A, Velseroord, Telefoon No. 141
Uitgave van de Naaml. Venn. Uitgevers Mrj. „IJmuiden".
ADVERTENTlEN van 15 regels 50 ets. Iedere regel meer 10 ets.
Kleine advertentiën (dienstaanbiedingen en aanvragen, familieberichten
van 15 regels 25 ets. iedere regel meer 5 ets. Ingezonden mededeelingen
15 ets. per regel. Advertentiecontracten tegen zeer billijk tarief.
Advertentiën u i t e r 1 ij k in te zenden WOENSDAG en ZATERDAG tot
9 uur v.m.
Tot plaatsing Tan adverieisüBn Tan buiten de gemeente VELSEN in dit blad Is uitsluitend gerechtigd het AdTertentlebureau P. F. C. BOELSE IJMUIDEN.
AZIJN.
De Burgemeester van Veis en brengt ter algemeene kennis, dat de
Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid bij beschikking van 21
Juni 1917, No. 47174 do volgende maximumprijzen voor azijn, al dan
niet gepasteuriseerd, heeft vastgesteld:
Groot- en tusschenhandelprijs
a. bij afname per 1/1 anker van
40 L. of minder 13 ets. p. L.
b. bij afname per 1/1 H.L. fust
121/» ets. per L.
c. by afname per 1/1 oxhoofd-
fust van minstens 220 L. 12
et. per Liter.
Azijn van ten
minste 4% tot
en met 6% wa-
tervrij azijnzuur
(z.g. wijnazijn)
Kleinhandelprijs:
16 ets. per flesch
eener inhouds
maat van min
stens 7,5 dL.
Azijn van ten
minste 3% wa-
tervrij azijnzuur
(z.g. bierazijn)
a. bij afname per 1/1 anker van
40 L. of minder 10 ets. p. L,
b. bij afname per 1/1 H.L. fust
9 Va ets. per L.
c. bij afname per 1/1 oxhoofd-
fust van minstens 220 L. 9
ets. per L.
12 ets. per flesch
eener mhoudsm.
van minstens
7,5 dL. 2 ets. per
dL. bij verkoop
bij mindere hoe
veelheid dan per
flesch van min.
stens 7,5 dL.
2e Te bepalen:
a. dat de sub. 1 vermelde maximumprijzen zullen gelden exclusief
fust, of flesch, of verpakking, doch zonder dat eenige kosten mogen
worden in rekening gebracht;
b. dat de sub. 1 genoemde maximumprijzen ook zullen gelden voor azijn
van hooger gehalte, onverschillig onder welke naam die azijn wordtin
den handel gebracht, doch alleen gedurende den termijn, dat door den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel in de Nederlandsche
Staatscourant zal zgn bekend gemaakt, dat bier- en wijnazijn niet in
voldoende hoeveelheid ter beschikking van het binnenlandsch verbruik
staat
c. dat de groot- en tusscfcenhandelprijzen zijn te verstaan franco
station van bestemming, spoor, boot of laatste veer.
De aandacht wordt er uitdrukkelijk op gevestigd, dat alle azijn
met een persentage watervrij azijnzuur, als in bovenvermelde beschik
king genoemd, aan de maximumprijsregeiing is onderworpen, o.a. ook
de z.g. rozijn-wijnazijn, Bordeau-azijn enz.
Ten slotte wordt opgemerkt dat de azijnfabrikanten, geen azijn met
een hooger gehalte aan watervrij azijnzuur dan 6 pCt, vervaardigen.
Velsen, 28 Juli 1917. De Burgemeester van Velsen,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
Het voorbereidend Ou-
derwijs.
De Commissie van Toezicht op het
Lager Onderwijs heeft het volgende
schrijven aan den raad verzonden.
Wij nemen het om de belangrijk
heid in zijn geheel op.
„Het is voorzeker een goed ver
schijnsel, dat meer en meer de
oogen open gaan voor de belangen
van het jonge kind.
Evenmin als de lichamelijke ont
wikkeling pas begint met het 6e of
7e levensjaar, wacht de geestelijke
ontwikkeling tot aan dien leeftijd.
Iedereen zal dat in eigen omgeving
wel hebben opgemerkt. En daarom
moet dan ook de hoog noodige lei
ding worden gegeven.
Juist dan, als het waarnemen be
gint, als het denken vastere vor
men gaat aannemen, als goede en
kwade neigingen meer doelbewust
worden en tot handelen drijven,
kortom, als het ontluikend leven
indrukken van buitenaf begint te
verwerken, dan is doeltreffende lei
ding van den kindergeest zoo hóóg
noodzakelijk.
In de eerste plaats moet dit uit
gaan van het huisgezin. Doch ook
hier komt de practijk van het le
ven zeggen, dat in de meeste ge
vallen dit niet mogelijk is. Vooral
in eenigzins groote gezinnen worden
de kleintjes zoo dikwijls toever
trouwd aun broertjes of zusjes, [ja
een enkele maal zelfs aan „hun
e|gen lot overgelaten".
En ook al is toezicht aanwezig,
dan bepaalt zich dit meestentijds
tot stilhouden, maar of doelbewust,
tactvol en met animo leiding aan
de gedachten wordt gegeven, valt
sterk te betwijfelen. Helaas moet
geconstateerd worden, dat juist het
tegenovergestelde maar al te vaak
het geval is.
Zeker, het kind ontwikkelt wei;
het wordt ouder en moet dus in
drukken ontvangen, maar het is
soms in averechtsche richting, het
gaat met horten en stooten ge\
paard en door te groote teleurstel
lingen voor de jonge kinderziel.
Gevolg is dan het aanleeren van
verkeerde gewoonten en hebbelijk
heden, die of zeer moeielgk of in
het geheel niet meer af te leeren
zijn op rijperen leeftijd.
Daarom zal voor het grootste ge
deelte der kinderen goed voorbe
reidend onderwijs een besliste be
hoefte blijven.
De behoefte is aljaren gevoeld en
voornamelijk is getracht door be
waarscholen (hoofdzakelijk gesticht
en onderhouden door particulieren)
daarin te voorzien. Het doel moge
daarbij goed zijn geweest, de wil te
eerbiedigen, de wijze van uitvoering
was over 't geheel verre van vol
doende.
Wie kent niet de bewaarscholen?
In den vroegeren tijd niet veel
meer dan duffe, dorre kindergevan
genisjes, waar de lentebloem van
de kindergezichtjes verdorde in duffe
atmosfeer, wfèar de kleine leventjes
bang opzagen tegen een oude juf
frouw later meer een bewaarplaats,
gevend een weinig vertier en te
veel discipline. En in den tegen-
woordigen tijd nóg dikwijls oude
gebouwen met weinig of geen ge
schikte speel- en leerartikelen, enz.
Een leerplan ontbreekt en een goede
leiding .voor de kindergedachten is
verre tè zoeken.
Wij meénen met volle gerustheid
te mogen zeggen, dat voor het over-
groote deel de bewaarscholen, ook
in hare tegenwoordige inrichting,
nog niet voldoen aan de eischen
van goed voorbereidend onderwijs.
Wat dan wel noodig is?
In verschillende plaatsen van ons
land zijn voorbereidende scholen ge
sticht ter vervanging van de bewaar
scholen. Met grootevoldoening wordt
geconstateerd, dat daar werkelijk
leidende kracht en opvoedende waar
de van uitgaat.
Bij het bezoeken van eenige dezer
scholen in verschillende plaatsen
hebben wij met veel genoegen den
arbeid onder de jonge kinderen gade
geslagen. Het doet prettig aan te
zien, met welk een tact daar werd
omgegaan met de kleintjes en hoe
prettig dezen het vinden hun „school"
te bezoeken.
Vooral aan de inrichting moet
veel aandacht en zorg worden be
steed.
Het gebouw moet uit- en inwen
dig een netten, gezelligen indruk
maken, voor frisscbe lokalen, gemak
kelijke bankjes, een ruime, luchtige
speelzaal en een flinken speeltuin
moet gezorgd worden.
De leiding der allereerste ontwik
keling van- alle zintuigen en van
de hand is zeker zoo moeilijk als
het verder onderwijs en vraagt al
geheels toewijding van goed onder
legd personeel.
Doch daarover straks nog een
enkel woord.
In de voorbereide scholen mag
geen onderwijs gegeven worden in
de vakken van het lager onderwijs,
om daarmede de lagere school een
handje te helpen. Het tegendeel zou
bereikt worden. De kinderen mogen
van daar niet „knap" naar de lagere
school gaan. De school moet voor
bereidend werken, d.w.z. den geest
der kinderen klaar maken, om later
onderwijs te kunnen ontvangen.
De leerplans der voorbereidende
scholen bevatten dan ook meestal
de volgende vakken van onderwijs
a. spelen vooral dienstbaar gemaakt
aan lichamelijke ontwikkeling,
c. oefeningen van de hand.
zingen op gehoor,
Willen alle deze zaken goed tot
haar recht komen, dan is er meer
dan voldoende werk en behoeft het
voorbereidend onderwijs niets te
maken te hebben met de
lagere school. Van aansluiting daar
mede zal dan van zelf geen sprake
zijn.
De kleintjes leeren wèl goede
eigenschappen; zij moeten vanzelf
met andere kinderen samenleven
en samenspelen. Het gemeenschaps
gevoel wordt in booge mate daar
door aangekweekt; het kind leert
verdragen en hulp bieden en hoe
jong het moge zijn, gepaste naijver
brengt het tot willen. Vooral spel
en zang helpen daarbij.
Dat bij zulk onderwijs in een
goed ingericht gebouw, onder des
kundige leiding, met gebruikmaking
van gepaste en doelmatige leermid
delen en speelgoed, een gezegende
invloed op de karaktervorming van
het kind uitgaat, behoeft wel geen
nader betoog. Geest en lichaam
zullen de goede resultaten ontegen
zeglijk ondervinden.
Een vraag van groot belang is:
door wie móet dat onderwijs ge
geven worden
Men zou kunnen volstaan met te
antwoordendoor bevoegde leer
krachten. Dit houdt echter meer in
dan men oogenschgDlijk denken
zou. Werd in vroeger tijden het
bewaarschool„onderwijs" toever
trouwd aan haar, die van het kin
derleven absoluut geen studie had
den gemaakt, tegenwoordig valt te
dien opzichte gelukkig groote ver
betering te constateeren.
Algemeen wordt op de voorbe
reidende scholen personeel gevraagd
dat speciaal daarvoor is opgeleid
en de vereischte diploma's bezit.
Vanzelf vloeit daaruit voort, dat
ook de salarieering beter moet zgn
dan van de vroege bewaarschool-
houderessen, doch het groote belang
van voorbereidend onderwijs zal
zeker niet ten achter gesteld mogen
worden bij de meerdere kosten,
welke daarvoor van de gemeenschap
gevraagd worden.
De salarisregeling is in de ver
schillende gemeenten, die in het
gelukkig bezit van voorbereidende
scholen zijn, nogal verschillend.
Als voorbeeld moge Leiden wor
den aangehaald, waar deze is:
Voor hoofd f 850—f 1000.—voor
onderwijzeressen f 550—f 763.
voor kweekelingen f 100.per jaar
In verschillende plaatsen zijn reeds
kweekscholen voor dit personeel op
gericht. Steeds meerderen gevoelen
zich tot dit onderwijs aangetrokken
blijkens de daarvan voorhanden ge
gevens.
Gevraagd zou kunnen worden of
voorbereidend onderwijs gegeven
kan worden in een of meer lokalen
van een lagere school. De practijk
heeft evelwel bewezen, dat dit te
storend werkt op het lager onder
wijs. De kindertjes spelen en zingen
meer, hebben meer vrijheid, moeten
vooral in den zomer meer naar
buiten en zullen daardoor te veel
hinder geven voer het lager onder
wijs.
Bovendien, dan werd meestal een
gewone onder wgzeres der lagere
school met het voorbereidend onder
wijs belast en ontstond een soort
verwaterd lager onderwijs.
Vooral de voorbereidende scholen
zullen een nuttig arbeidsveld zijn
voor den schoolarts. Waar op lateren
leeftijd soms lichaams- of organische
gebreken geconstasteerd worden die
moeiiyk te verhelpen zijn, kan veel
worden terecht gebracht, zoo dit bij
het zeer jonge kind wordt waarge
nomen. Ook doordat het onderwijs
speciaal is ingericht op oefening
van de zintuigen en spel.
Onze gemeente bezit eenige bij
zondere bewaarscholen.
Het is niet onze bedoeling in
een beoordeeling daarvan te treden,
of zg al dan niet voldoen aan de
wenschen, uitgedrukt in dit rapport
omdat zulks niet op den weg ligt
van onze Commissie en tot heden
ook niet tot haar taak behoort.
Onze Commissie heeft gemeend
met volle vrijmoedigheid de aan
dacht van Uwen Raad op dit be-
langrgk volksbelang te moeten ves
tigen.
Zij is daartoe gekomen na ernstig
onderzoek van deze materie en na
bezoek aan verschillende voorbe
reidende scholen in ons land.
Bij eene eventueele totstandko
ming in onze gemeente van dit
onderwijs kan natuurlfk meer in
details worden getreden.
Laat de urgentie van deze zaak
niet langer worden weggedoezeld
achter het motto: „particulier ini
tiatief voorziet hierin".
Geeit het kind, wat des kinds is,
zij de leuze.
Moge het resultaat van Uwe be
sprekingen zijn, dat eerlang in onze
gemeente verrijzen één of meer
voorbereide scholen ingericht naar
de eischen 'des tijds, onder leiding
van bevoegd personeel en dat tevens
de mogelgkheid worde geopend van
subsidie voor bijzondere voorbe
reidende scholen, welke aan daaraan
te stellen eischen voldoen.
Moge de uitkomst daarvan zoo
danig wezen, dat niet later sporen
gevonden worden van sociale na
latigheid".
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
Verder is door het bestuur aan
den heer C. Janzen, administrateur
der vereeniging, de leiding en de
hoofdadministratie van het expedi-
tiebureau opgedragen.
IJMUIDER COURANT
Voorzien bewaarscholen of particu
liere scholen daarin voldoende?
Welke eischen zijn te stellen aan
eene voorbereidende school?
Welke zijn de eischen van een leer
plan voor voorbereidend onderwijs
b. aanschouwingsoefeningen tot ont
wikkeling der zinnen en tot hef
verwerven van kennis uit de om
geving,
d. aanbrengen van begrippen van
kleine hoeveelheden (15),
e. vertellen,
g. spreekoefeningen,
h, leeren van kinderversjes (hoog
stens 1 uur per week).
Leerkrachten.
Het voorbereidend onderwijs los
van de lagere school.
'Medisch toezicht.
Wie zal in de behoefte van voorbe
rtidend onderwijs voorzien.
Resumé.
Rijwiel gestolen. De soldaat T.
K. van het Res. Bat. V. heeft ken
nis gegeven, dat ten zijnen nadeeie
een rijwiel is gestolen. De heer W.
S. deed aangifte, dat zijn jrijwiel
is weggenomen uit de gang van het
Augusta-Hotel.
Dividend. Naar de N. Rott.
Ct. verneemt zal op de te houden
Alg. Jaarl. Yerg. van aandeelhouders
der N. V. Visscherij Exploitatie Mij.
„De Witte Ster" gevestigd alhier
worden voorgesteld het dividend
over het afgeloopen boekjaar te be
palen op 40% (als vorige jaar.)
IJmuider Vischhandelvereeniging.
Ter vervanging van den heer F.
van Rgk is naar de St.Ed. .meldt,
de heer A. J. Vissink benoemd by
de expeditie van de IJmuider Visch
handelvereeniging.
